M©©mmm%puumm
VAT1 BREEftlEn
Laatste Nieuws
Murks bij de ronde
van Haarlem
MAAR:
De eenige waarborg
van Uw kleeding:
De Wieringer-
meerpolder
De aanvallen op
de Leipzig"
MIVA krachtig
MISSIE machtig
S3
ANTHRACIET
SOES HIT MIK
WAM VÈ1THOUWIH
De val van Bilbao
MGR. PREYSING TEGEN
DE DUITSCHE PERS
ZONDAG 20 JUNI 1937
£e/i praatje met den ouden heer
en waarom hij versteende
H."
AUTO OF FIETS?
Een practische uitvinding
R.K. werknemende
middenstand
Ontwikkelingsavond afd. Haarlem
R.K. Standsorganisatie
MEDEDEELINGEN AAN
DEN RAAD
Examens
GEMEENTEZAKEN
Personalia
Verkoopen
Nieuw G.G.D.-gebouw
Brandje
R.K. Dioc. Bridgebond Haarlem
Wandeltocht uitgesteld
neem geen risico.^
HAARLEM: SCHOUWTJESLAAN 23, HEEMSTEDE: JUL1ANALAAN 14
BURGERLIJKE STAND
Gevonden dieren en voorwerpen
voor de juiste
behandeling
langdurige ervaring
deugdelijke vakkennis
een goed ingerichte fabriek
Voor vprven en chemisch
reinigen
SCHAKEN
AalsmeerDe Rochade
Voordracht van prof. Granpré
Molière over de opgedane
ervaringen
Afdeeling stedebouw
BLOEMENDAAL
Het Pauselijk paviljoen
te Parijs
Zal 12 of 13 Juli door Kard.
Pacelli geopend worden
De Spaansche regeering te Valen
cia noemt de beweringen van
Berlijn belachelijk
De vier mogendheden
Maandag weer bijeen
Een incident tusschen
Berlijn en Praag
In de stad bevinden zich nog
enkele af deelingen Basken
Openljjk noemt hij de ware bedoe
lingen van deze minder
waardige ophitsing
PROVINCIALE STATEN VAN
NOORD-HOLLAND
Opvolger van mr. Romme benoemd
STAD
Toen het startschot viel en het kluwen van
'•elrenners er in den Haarlemmerhout van door
-hoot, bemerkte ik, dat Nurks naast me stond.
weet wel Nurks, de onvergankelijke figuur
J' de Camera Obscura, de man, die straks in
n gehouwen deel zal uitmaken van het
jleh onvergankelijke Hildebrandt-monument.
!jji steunde op zijn ebbenhouten wandelstok met
'Veren knop en verloor zijn stuur, toen het
''hot op een meter afstand door jhr. dr. Molle
ns gelost werd.
,Ik zeg m'n contributie voor Haarlem's Bloei
h' bromde Nurks, die niet voor niets 'n on-
'Ogenaam mensch in den Haarlemmerhout ge-
'°emd werd. „Ik had er in kunnen blijven en
*0 hadden jullie je zin. In m'n kist zou ik
*0 echter éénmaal plezier kunnen hebben,
S'Ot de krans dien Haarlem's Bloei me zou
306ten geven, zou meer kosten dan de contri
ve die ik heb bijgedragen."
"Nurks, geloof ik," merkte ik lachend op.
"Nog altijd," was het antwoord, „nog steeds
ruim geweten?"
ht keek hem verbaasd aan, maar hij ging t»a-
trstoord voort: ,,je bent toch bij een krant,
She vormen toch kabinetten, spelden den
F;n.schen alles op de mouw
■Nurks!"
.Net onaangename gesprek werd afgeleid,
j^fdat de renners als een wervelwind voorbij
t*°Ven, waardoor mijn vriend z'n hoed kwijt
ahte en 't laatste restje van zijn optimisme.
'.De wereld is niet goed wijs," doceerde Nurks,
„!>ijl hij met z'n knokige vingers door z'n
^''-grijze haren streek. „Die kerels trappen
'h tot een steenen monument, twee kilometer
drie minuten en dat veertigmaal. De politie
"est er naar kijken...,.."
..Doet ze ook," vulde ik aan. ,,De Hout is van
f«n tot achteren afgesloten en bewaakt."
■■En jn de stad doen ze intusschen ma"—
';h>at mag je niet zeggen, Nurks. Met de kleine
htiemacht, die Haarlem heeft, wordt er zeef
N bereikt."
k"®1, is niet eens 'n hoofd van de politie,"
We m'n vriend.
^'•Wethouder v. Liemt is toch loco-burge-
t®ester," durfde ik den ouden heer weer tegen-
Jeken. „Daar zit hij, aan den overkant, te
Ven van andere autoriteiten."
'hrme man," zuchtte Nurks, „wat zal 't hem
'«or
z'n oogen draaien. Hij heeft er natuurlijk
cent verstand van en 't laat 'm koud, of
1-enner met een rood truitje en een groene
k: of met een oranje-broekje en een geblokte
Wnt. Geen pretje, burgemeester te zijn."
tjJfh ben toch blij, dat jij geen kans maakt,"
rfVel me, „zwartkijkers hebben we in onze
stad niet noodig, een frissche burger
ij1' zal de stad nóg frisscher maken."
C®ravo!" klonk het in onze nabijheid. Het
be stem van den heer van Gink, directeur
11 Haarlem's Bloei,
tvpe congres-maniak verstoort onze landelijke
ta in ergerlijke mate," kraste Nurks, terwijl
IC Vet z'n wandelstok kwaad op den grond
Vpte. „Dat jullie, journalisten, daar niet
,eeh protesteeren. Jullie moeten je blauw
met al dat lawaai en vertier in de
'^ij houden niet het minst van Haarlem,"
plechtig, „daarenbovenals de stad
Jbitgaat, gaan wij vanzelf mee."
V.Urks lachte even. Dat bleek om een heertje
tachtig te zijn, dat langs de „lijn" stond
zekeren Peetoom aanmoedigde,
uit de Haarlemschev plooi te raken,"
„stnuilde m'n vriend, „zoo'n ouwe bok
iv
ouwe bok bleek nog goede ooren te heb-
jWant hij draaide zich om en zei: „Was ik
Vaar zoo jong, jongeheer, dan ging ik er
ji1? bog 0p een race-karretje van door. Won 'k
.j, chien dien krans, die daar onder de be-
fjVbarricade ligt."
Vks raakte over z'n zenuwen, zóó erg, dat
')Qrtjournalisten om keken. Daardoor raak-
de tel kwijt en moesten ze het bestuur
'>it'Seeren om er weer in te komen. IJselijk
btwoordelijk werk!
,e' 6 Wereld is uit haar hengsels gelicht," brul-
'lrks, „als ik ooit mee zou doen, kwam ik
driewieler."
'üzen-idee," overstemde directeur van Gink
V^huwenkabaal van den ouden onaangena-
Vensch. „Volgend jaar organiseeren we
'":t eeh race met drie-wielers. En Nurks komt
ïavoriet."
■y versteende, de omstanders ontblootten
Vofd, de loco-burgemeester stond op. Hij
de daj, het Hildebrand-monument wérke-
bthuid zou worden.
v. W.
s°himige dieren is het bekend, dat zij
St Vekend gelijkend weten te maken op iets
5je tot de fauna behoort. Gij ziet een
1 t .u f°en en 8e zoudt zweren, dat het ook
•l falïie is, maar het blijkt in werkelijkheid
J'M te zijn. Zoo kan men thans in onze
voertuig tegenkomen, waarvan ge zoudt
dat het een auto, een two-seater is.
Vhi vergist ge u, want het is een dubbel-
tandem is ook een dubbelfiets en dik-
0t"dt er e€n heel^ familie op vervoerd,
rj,,Vt, samen thuis, zegt het spreekwoord
S u kan men in den meest letterlijken zin
1 Woord toepassen op de tandem. Alleen
"beitje onderweg en welke reiziger
3'. Vq diet graag een praatje met zijn reisge-
'ki-jV'al met een reisgezellin! is op een
Wat lastig.
eer J. Veldt in de Teslastraat PPT1
Cki, m.
rett aan een beroemden uitvinder her-
j\ heeft zelf ook een ingenieuze uitvin-
,';6 j®daan. Hij knutselde in zijn vrijen tijd
eVen, niet achter, maar naast elkaar,
6(ide ze grondig en omgaf het geheel
r cabine van triplexhout in alluminium-
11 glazen wanden en zijn wagentje is
en wind dienende. De motor van
w r fri~Sea':er beeft echter geen paardekracht,
!W/}etlschenkracht en wel twee stuks; de
tA 6r en zijn passagier (e).
Ata aSen heeft een heusch stuurwiel (in
iV de stuurstangen der fietsen), ver-
en remmen, een keurige verlichting
V bot»accu en acbter de zitplaatsen bevindt
g een ruimte voor de baby of de kof-
'A t.elheid is iets grooter dan van een ge-
ie1, maar dat komt er eigenlijk niet
V RfWant meestal is een jong gezin met een
Q, „kilometervreter"!
*Uet'Aderlanders, zijn reislustige menschen.
de goedkoopste auto ter wereld; geen
benzine noodig, geen olie, geen wegenbelasting,
geen rijbewijs.... Tenminste, zoolang de wet
gever zich niet bedenkt en ook dit nieuwe ver
voermiddel ontdekt
En zijn naam? Och, what is in a name? Een
goede naam moet nog bedacht worden, maar
daar zal de reclamechef van de fabriek, die het
nieuwe geval eventueel in den handel wil bren
gen, wel voor zorgen!
In het St. Elisabethsgebouw in de Jansstraat
hield de afdeeling Haarlem van de R.K. Stands
organisatie voor den Werknemenden Midden
stand een ontwikkelingsavond onder voorzitter
schap van den heer Th. v. d. Weyden.
De eerste spreker, de heer W. A. Janssen
Steenberg, sprak over het onderwerp: „Weest.
op uw hoede!"
Spr. zette uiteen, wat thans meer dan ooit
aan de opvoeding van het kind is gelegen. Van
alle kanten heeft men het gemunt op het kind
en daarbij worden de geniepigs te en schande
lijkste methoden toegepast, zooals Rusland,
Duitschland en Mexico bewijzen. De socialisten
in Nederland staan de erkenning van de Com
munistische regeering van Rusland voor. Met
geld in Rusland aan de inwoners afgeperst,
maken de Communisten in Nederland propa
ganda. Met talrijke cijfers en statistieken
toonde spr. aan welk een verschrikkelijke toe
stand er in Rusland heerscht. Echtscheiding is
nergens zoo veelvuldig ais in Rusland. Het on
derwijs is sterk verminderd en vele kinderen
groeien op zonder opvoeding. Van de 410 Kath.
kerken, die er vroeger waren, zijn er nog
slechts 11 over. Van de 8 Bisschoppen en 810
RJK. priesters zijn er nog slechts tien in vrij
heid. Laten wij dus op onze hoede zijn voor
het Communisme!
De wereld is verrot en vele dwalingen wor
den verkondigd. Laten wij onze kinderen daar
voor bewaren! Weest op uw hoede! Genoeg
redevoeringen over politiek en ontwapening'!
Beter is het Christus' Koningschap naar bui
ten te verkondigen. Dat is de plicht van lede
ren Katholiek. Te veel wordt met neutraliteit
geschermd. Wij moeten durven niet-neutraal
te zijn, voor ons Geloof uit te komen. Men
tracht immers den kanker van andere landen
ook over ons land te brengen. Spr. besloot met
een krachtig" beroep op de aanwezigen steeds
Katholiek te zijn in woord en daad en zijn
kinderen een goede Katholieke opvoeding te
geven,
Daarna hield de heer P. G. Tel een inlei
ding over het onderwerp: „De R.K. Stands-
organisatie in de practijk." Spr. wees erop, dat
stand berust op een goede verhouding tusschen
's menschen gemeenschapszin en zijn zelfres
pect. Het Liberalisme legde te veel nadruk op
het laatste en maakte er van zelfzucht, ter
wijl het Socialisme in plaats van gemeenschaps
zin aankweekte een hevig groepsegoïsme, ver
tegenwoordigd in den klassenstrijd. De Paus nu
heeft den gulden middenweg gewezen en aan
getoond dat gemeenschapszin en zelfrespect
moeten en kunnen samengaan en moeten wor
den opgevoerd tot naastenliefde en zelfheili
ging. aartoe dienen de standsorganisaties.
Tusschen de standen en hun organisaties mo
gen echter geen grenslijnen van prikkeldraad
loopen doch is een goede samenwerking nood
zakelijk. Hun grenzen loopen over elkaar heen
Na de zes R.K. Standsorganisaties opgenoemd
te hebben, betoogde spr. dat hierin nog een
zeker klasseprincipe verscholen ligt, doch dat
is van geen belang, daar de klassen onderling
in het dagelijksche leven toch genoeg met el
kaar in aanraking komen. De standsorganisa
ties mogen zich dan ook niet beperken tot de
behartiging alleen van hun eigen klasse- of
vakbelangen, maar moeten zeker ook rekening
houden met de belangen van anderen. Daartoe
moet het contact tusschen alle menschen zoo
veel mogelijk bevorderd worden. Helaas is dat
nog weinig zoo. Een handelsreiziger denkt niets
gemeen te hebben met een technicus en een
onderwijzer enz. en weigert daarom soms met
dezen in dezelfde standsorganisatie te zijn. En
toch, als behoorende tot denzelfden stand, be-
hooren ze ook in dezelfde standsorganisatie.
Spr. zette hierna de taak van de organisatie
uitvoerig uiteen. De voorzitter sprak een har
telijk dankwoord tot de inleiders.
B. en W. deelen mede, dat ingekomen zijn:
vragen van den heer mr. H. O. Drilsma om
trent het gebruiken van een vuurwapen door
een agent-rechercheur van politie bij ontvluch
ting van een arrestant;
het verslag over het jaar 1936 van de Com
missie van Plaatselijk Toezicht op het Lager
Onderwijs;
een verzoekschrift van mevrouw de weduwe
Vincent Loosjes, om voor het jaar 1937 weder
om in aanmerking te mogen komen voor een
uitkeering;
een adres van P. van Gessel, laatsten voorzitter
der voormalige Afdeeling Schoten van den Bond
van Nederlandsche Onderwijzers, naar'aanlei
ding van een passage in de nota van den heer
G. H. Weustink omtrent het U.L.O.-onderwijs;
een besluit van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland, waarbij de vergoeding voor de
leden van den Gemeenteraad voor het bijwonen
van de vergaderingen met ingang van 1 Juni
1937 nader wordt bepaald op 5.per lid voor
elke bijgewoonde vergadering.
Voorgesteld wordt te stellen in handen van
B. en W. om prae-advies:
een verzoekschrift van de Afdeeling Haarlem
en Omstreken van den Bond van Onderwijze
ressen bij het Voorbereidend Onderwijs om vast
stelling eener behoorlijke en vaste salarisrege
ling voor het personeel aan de voorbereidende
scholen.
B. en W. zijn voornemens het bedrag ad
1500.op de gemeente-begrooting 1937 uit
getrokken als bijdrage aan de Commissie voor
het onderwijs aan de schoolvrije jeugd, ten goe
de te doen komen aan de te vormen Stichting
„Federatie van Haarlemsche Jeugdwerkbestu-
ren".
HAARLEM, Stedelijk Gymnasium. Eindexa
men. Geslaagd voor diploma B de dames: C. R.
H. Nijboer, M. Dros Speets, C. L. Klimp, L. H.
D. v. d. Meulen; de heeren: R. A. van Valken
burg; E. van der Wall, R. H. B. Lorrier, L. A.
A. Sluyterman, F. J. de Jong, E. van Beusekom,
L. J. Micheels, C. Chr. Cluyter, J. H. Augustijn
Afgewezen 4 candidaten. 3 Herexamens.
Na herexamen alsnog geslaagd voor diploma
A: de dames E. F. de Breuk, W. H. v. d. Laan,
H. C. Eenhoorn, de heeren C. W. D. Vrijland,
P. A. M. Buwalda, M. Polak, R. K. P. Kalb-
fleisch, W. van Groningen.
HAARLEM, 18—19 Juni. Rijkskweekschool.
Examen L.O. Geslaagd de dames A. G. van
Brederode, C. R. ten Dam en M. Doorn, allen
te Haarlem; A. B. Elffers, Bentveld; M. J. Geus,
Heemstede.
HAARLEM. „Da Costa-Kweekschool", 19 Juni
1937: Geëxamineerd 10 candidaten voor het
examen Nuttige Handwerken voor meisjes. Ge
slaagd de dames: C. A. Bremer te Hoofddorp;
N. Brons, T. H. Griede, C. Homburg, J. Hop
man, T. H. Korvinus, M. van Ravenswaay, te
Haarlem, K. E. van der Velden te Santpoort.
Afgewezen: 2 candidaten.
B. en W. stellen voor aan de 2e H.B.S. te
benoemen tot tijdelijk leerares in de Neder
landsche taal en Geschiedenis mevr. P. H. C.
LunsVan Veen, te Amsterdam, en voor het
tijdvak van 1 Mei tot en met 31 Augustus 1937
aan de Gemeentelijke Avondschool voor han
delsonderwijs te benoemen tot tijdelijk leeraar
den heer H. Schuurman, te Haarlem.
B. en W. stellen voor aan de N. V. Bouw- en
Exploitatie Mij. „Vondelkwartier Haarlem," al
hier, tegen den prijs van f 9 per M2. in koop
af te staan grond gelegen aan de zuidzijde van
de Palamedesstraat, groot pl.m. 30 M2.;
aan W. Thunnissen, te Heemstede, tegen den
prijs van f 9 per M2. in koop af te staan grond,
gelegen aan de zuidzijde van de Lingestraat,
groot pl.m. 27 M2.;
aan A. P. Spook en A. J. Kuiper, alhier, te
gen den prijs van f 17.800 in koop af te staan
grond, gelegen aan de Delftlaan tusschen den
Orionweg en de Pleiadenstraat, groot pl.m.
1868 M2„ zulks met de bestemming, op dien
grond te bouwen acht woonhuizen en drie ga
rages, de woonhuizen elk bestemd ter bewo
ning" door niet meer dan één gezin.
Voor de aanschaffing van nieuw meubilair
ten behoeve van het nieuwe gebouw voor den
Gemeentelijken Geneeskundigen en Gezond
heidsdienst aan de Nieuwe Gracht, alhier, be
nevens voor het opknappen van bestaande
meubelen van dien dienst, ter beschikking van
B. en W. te stellen een bedrag van f 12.5C0,
behoudens nadere financieele regeling betaal
baar op den poet volgno. 964 der begfooting
voor 1937.
Zaterdagmiddag ontstond brand in een wo
ning aan de Vogelkoopsteeg doordat de bewo
ners bij het verlaten van het huis een petro
leumstel, waarop eten stond, brandend achter
lieten.
De vlammen deelden zich door onbekende
oorzaak mede aan de houten wandbetimmering.
Buren bemerkten het en drongen het huis bin
nen. Toen de gealarmeerde brandweer arriveer
de, behoefde deze geen dienst te doen.
Men schrijft ons:
Op 30 Mei j.l. werd te Haarlem de R.K. Dioc.
Bridgebond opgericht. Door de steeds groeien
de belangstelling voor het bridgespel, werd deze
oprichting een noodzakelijkheid. Want er wa
ren rédenen te over om dit besluit te Wettigen.
Immers wordt het bridge-spel veelal beoefend
in neutraal Verband, wat in vele gevallen leidt
tot gemengde verkeeringen enz. Ook gebeurt
het veel, dat gespeeld wordt om hooge bedra
gen, zoodat zelfs speelholen als uit den grond
verrijzen. De behoefte, dit mooie spel in
eigen kring onder de katholieken te beoefenen,
blijkt steeds meer. Z. H. Exc. de Bisschop sprak
zijn groote voldoening uit over de oprichting
van den R.K. Bond.
De R.K. bridgers van het diocees worden ver
zocht zich te melden aan het secretariaat: J.
H. Scharff, Orteliusstraat 149, Amsterdam (W.).
Zoo mogelijk dient de heele organisatie met
September kant en klaar te zijn.
In plaatsen waar men van plan is een R.K.
bridgeclub op te richten, kan men aan hetzelfde
adres alle mogelijke inlichtingen bekomen en
de reeds bestaande R.K. clubs worden verzocht
zich aan te melden.
Een uitnoodiging aan hen, die in neutrale
clubs spelen, zich bij den R.K. Bond aan te
sluiten, mag na het bovenstaande overbodig ge
noemd worden.
De wandeltocht voor dames en heeren, welke
heden door den Sportraad te Haarlem zou wor
den georganiseerd, kan door onvoorziene om
standigheden niet doorgaan.
Geboren: C. C. van EekenSchreinders, z.;
G. GoukaMakkelie, d.; M. C. A. Daanevan
Loon, d.; L. AntonisseKelderman, d.; E. M.
H. SchoutenVink z.; E. J. v. d. LaarLange,
z.; A. M. WitkampSpindler, d.; J. P. Bergman
Heijmans, d.; A. den DekkerKuperus, z.; A.
Vermeer—Dietvorst, z.; J. SwagermanGort, d.
Overleden: W. Ruifrok, 65 jaar, Schotersin
gel; P. J. Bos, 65 jaar, Spaarnwouderstraat; H.
G. JochemusVeen, 71 jaar, Bakenessergracht;
J. M., 7 mnd., d. van B. J. Leering, Kamper
laan; G. C. Schouman, 28 jaar, Leidschevaart.
Inlichtingen aan het bureau van politie Sme-
destraat, uitsluitend tusschen 11 en 13 uur.
Terug te krijgen bij: Handschoenen en cein
turen: Politiebureau Smedestr. Bril: Politiebu
reau Smedestr. Badpak met handdoek; Janus,
Hof van Egmond 28. Cape: v. Doorn, v. d. Vin-
nestr. 1. Etui, inh. fotolensje: Burggraaf, Oude-
weg 45. Foto's: Neeskens, Lange Molenstr. 42 rd.
Damespolshorloge: v. d. Deijl, Elzenplein 27.
Sport jas: Bakker, Barbarossastr. 20. Halsket
ting: Zonneveld, Amsterdamschevaart 126zw.
Slagersmessen: Politiebureau Smedestr. Num
merplaat: Politiebureau Smedestr. Fortemon-
naie met inhoud: Brachhuizen, Kleverlaan 75
te Bloemendaal. Portefeuille met inhoud: v.
Maris, Anthoniestr. 30. Rozenkrans: Sjoerds,
Kleverparkweg 67. Rijwielplaatje: Thöne,
Crayenestersingel 65. Tasch met inhoud: Duijn,
Jansstraat 16. Tasch met inhoud: Vijlbrief,
Adr. Loosjesstr. 47. Tasch met inhoud: v. Welt,
Oranjestr. 100. Vijl: Overzet, Vrouwehekstr. 21.
Vulpotlood: Zwemmer, Kennemerstr. 9rood.
Dezer dagen speelde de schaakclub „De Ro
chade" haar eersten wedstrijd voor de promo
tie tegen Aalsmeer. „De Rochade" miste eenige
van haar sterkste spelers. Toch zagen haar
kansen er in den loop van 't spel niet slecht
uit, want aan de meeste borden kwam zij beter
te staan. Toen kwam er echter een keer. Het
eerste bord verloor door een blunder en aan
eenige andere borden gingen de behaalde voor
deden langzamerhand verloren, zoodat het ein
de kwam met 32 voor Aalsmeer. De volledige
uitslag luidt:
Aalsmeer De Rochade
1. H. J. Scheltënsl_A. de Jong 1—0
2. C. NoordhoekHarryBlokker1—0
3. F. Noordhoek—D. Andréa 10
4. M. de LangeD. J. Essink y.
5. G. G. DekkerJ. Blokker 10
6. A. Smit—W. Mantel 0—1
7. P. G. KnibbeS. J. Abspoel 10
8. W. v. d. Schilden—-3. P. A. van Dorp y„XA
9. K. van KeulenJoh. van Polen I0
10. Dr. Bon—J. M. Nidelstein Walter 10
Totaal
8—2
Maandag 28 Juni wordt de tweede ontmoeting
gehouden in Café „Suisse" aan den Rijksstraat
weg te Haarlem.
Onder voorzitterschap van Jhr. M. J. S. van
Ellcmeet werd Zaterdag te Amsterdam de jaar
vergadering gehouden van het Nederlandsch In
stituut voor volkshuisvesting en stedebouw.
Na behandeling en goedkeuring der jaarver
slagen over 1936 en vaststelling der begrooting
voor 1937 werden de aan de beurt van aftreden
zijnde bestuursleden de heeren mr. J. Kruse-
man en Zr. P. Bakker Schuit herkozen en werd
op voorstel van het bestuur bovendien tot be
stuurslid benoemd de heer B. Merkelbach.
Vervolgens hield prof. ir. M. Granpé Mo
lière een lezing over de ervaringen, opgedaan
bjj de uitvoering van het stedebouwkundige
plan voor de Wieringermeer.
De Wieringermeer, die ongeveer 10 pCt. van
de geheele drooglegging beslaat, en ongeveer 1
pCt. aan den Nederlandschen cultuurgrond toe
voegt, is een proefpolder. En na zeven jaren
van ingespannen samenwerking is deze proef
neming thans ongeveer voltooid, zoodat ruimere
ervaringen ten bate van de volgende, aanzien
lijk grootere polders, zijn verkregen.
Bij het in cultuur brengen van den pol
der moest behalve de zuiver landbouwkundi
ge ervaringen, met alles wat daaraan vast
zit, ten aanzien van de verkavelingen, boer-
derijbouw, vervoer enz. ook op alle overige
terreinen eenigszins getast en gezocht wor
den.
Op grond van ervaringen en wisselende
omstandigheden moest bij een en ander
nogal eens van grond veranderd worden,
wat vooral in de figuren van de dorpen is
terug te vinden.
Bij den opbouw is, wat het aanizen betreft,
vooral gelet op eenige eenheid in de dakvor-
men, het weren van onnoodige reclame, en van
alle aanstellerij. Een sterk karakter mag men
niet verwachten. Moderne vormen zijn hier
niet op hun plaats, en de traditioneele vervie
len vanzelf, om de eenvoudige reden, dat er
geen traditie was. In dat opzicht verkeert de
beplanting in gunstiger omstandigheid, omdat
hier inderdaad op geheel natuurlijke wijze van
het verschil in grondgesteldheid is uitgegaan,
om die landschapstypes te scheppen, die met
den aard van den bodem en met dat van het
bedrijf harmonieeren. Wanneer het geplante
bosch eenmaal voldoende zal zijn opgegroeid,
dan zal men kunnen waarnemen, dat dit werk
door den adviseur ir. Bijlhouwer, in samenwer
king met het staatsboschbeheer met groote zorg
is verricht.
Thans is een aanvang met den Noordooster
polder gemaakt. Het oppervlak is grooter en
gelijkmatiger, de grond is wat beter en de ex
ploitatie goedkooper. En waar hier de phase van
het zoeken voor een groot deel heeft plaats ge
maakt voor het weten, zal ook het karakter
waarschijnlijk strakker en krachtiger wor
den. En waar aanleg en opbouw aesthetisch
in stijgende lijn zijn gegaan, mag mede gelet op
de betere economische verhoudingen, gehoopt
worden, dat in dit en andere opzichten met
dezen polder iets bereikt zal worden, wat oy
den Wieringermeer niet achterstaat.
Aan deze vergadering was een vergadering
van de afdeeling stedebouw van het instituut
voorafgegaan. In deze vergadering werden
na goedkeuring van het verslag over het afge-
loopen jaar de heeren dr. J. P. Foekema An-
dreae, H. P. J. Bloemers, H. de Bordes, W. van
Boven, ir. H. W. O. de Bruyn, H. Cleyndert
Azn., ir. A. M. Kuysten, ir. Th. K. van Lohui-
zen, K. C. van Nes, J. Schulte Nordholt, ir. L. S.
P. Scheffer, prof. ir. J. A. G. van der Steur
P. Vorkink, die aan de beurt van aftreden wa
ren, opnieuw tot werkende leden gekozen, ter
wijl voorts ais zoodanig werden benoemd mej.
ir. E. F. van den Ban en de heeren ir. A. Bos,
ir. W. A. C. Herman de Groot, G. F. E. Kiers eu
mr. P. g. van Tienhoven.
Burgerlijke Stand. Geboren: M. C. Hofman
Riemens van Laare, d.; A M. v. d. Putten
Joosten, z.; E. C. v. d. LaarCrandel, levenloos.
Ondertrouwd: H. G. Gerssen en H. C. Fon-
teijne; H. A. Otten en H. S. Th. M. Veling.
Getrouwd: H. Koops en J. W. Tates.
Overleden: Ph. J. Roosegaarde Bisschop, 65
jaar, overleden te Haarlem; J. Dorsman, 56 jaar,
echtgen. van J. van den Burg, overleden te
Haarlem; J. Wolff, 74 jaar, overleden te Haar
lem; A. van Zoonen, 70 jaar, echtgen. van W.
Mus, overleden te Haarlem; J. Th. Broekmeijer,
57 jaar, overleden te Haarlem; G. P. J. Bec-
cari 79 jaar.
De plechtige opening van het Pauselijk
paviljoen op de Parijsche wereldtentoonstelling
zal den 12den of 13den Juli -a.s. door den Kar
dinaal-staatssecretaris Z. Em. Pacelli geschieden.
De Kardinaal zal zich na de inwijding van de
basiliek van de H. Theresia te Lisieux, waarbij,
zooals reeds gemeld. Zijne Eminentie als Pau
selijk legaat tegenwoordig zal zijn, naar de
Fransche hoofdstad begeven.
Naar aanleiding van dit bezoek aan Parijs is
het wel interessant te herinneren aan het feit,
dat sedert 1801 geen enkele Pauselijke staats
secretaris meer in Parijs is geweest. Kardinaal
Pacelli bracht reeds eerder een bezoek aan
Frankrijk, n.l. aan Nice en Lourdes.
Gedeeltelijk gecorrigeerd)
LONDEN, 19 Juni. (Reuter). Hét Spaan
sche persagentschap deelt mede, dat de be
weringen van Berlijn, dat een Spaansche
onderzeeër torpedo's zou hebben afgeschoten
op den kruiser „Leipzig", door competente
kringen te Valencia belachelijk worden ge
noemd. Men beschouwt ze als het zoeken
naar een excuus voor nieuwe vijandige acties
van Duitschland tegen de Spaansche Repu
bliek.
De bestuurders van vliegtuigen en de com
mandanten van onderzeeëers en andere oor
logsschepen van de Spaansche regeering heb
ben strenge orders gekregen schepen, welke een
buitenlandsche vlag voeren, te eerbiedigen, en
in geen geval incidenten uit te lokken.
De vergadering van minister Eden met de
ambassadeurs van Frankrijk, Duitschland
en Italië heeft anderhalf uur geduurd. Een
nieuwe vergadering zal Maandag worden ge
houden.
De Duitsche ambassadeur deelde mede, wat
de Duitsche regeering omtrent het incident met
de „Leipzig" heeft vernomen. De vertegenwoor
digers van de mogendheden kwamen overeen
onmiddellijk met hun regeeringen in verbinding
te treden en niet later dan Maandag wederom
bijeen te komen, overeenkomstig het verdrag
van 12 Juni.
De Duitsche bladen bevatten de laatste da
gen een uitvoerig relaas van een zekeren Bruno
Weigel, een Rijksduitscher, die verdacht van
nat.-soc. activiteit, in November IJ. te Praag
werd gearresteerd en de vorige maand weer is
vrijgelaten. Teruggekeerd in Duitschland heeft
hij verklaard tijdens het voorarrest en het
voorloopig onderzoek ernstig te zijn mishan
deld. De Duitsche gezant te Praag zou bij de
Tsjecho-Slowaaksche regeering hebben gepro
testeerd en genoegdoening hebben geëischt.
Het officieele Tsjechische telegraafagent-
schap heeft bekend gemaakt, dat een ingesteld
onderzoek heeft aangetoond, dat alle mededee-
lingen omtrent een mishandeling van Weigel
gefantaseerd zijn. Dit dementi is echter tot nu
toe niet door de Duitsche bladen gepubliceerd.
Het schijnt intusschen, dat het incident verder
langs diplomatieken weg zal worden geregeld.
S. JEAN DE LUZ, 19 Juni (DNB) Omtrent
den val van Bilbao wordt nader vernomen, dat
de troepen van Franco de stad bestormden van
de Oostelijke en Zuidelijke hoogten, welke eerst
Vrijdag j.l. bezet waren. De troepen bezetten de
voorsteden in het Noorden, Oosten én Zuiden
der stad, en maakten zich meester van de hier
gevestigde groote fabrieken.
Het stadhuis was het eerste der openbare
gebouwen, welke door de rechtschen werden
bezet. De Basken gaven zich over.
SJ.
Later op den middag zijn sterke afdeelingen
een brug over de Nervion gepasseerd en hebben
zich meester gemaakt van het stadsdeel aan de
overzijde van de rivier.
In de binnenstad bevinden zich nog afdee
lingen Basken, en men wacht tot zij zich
over zullen geven.
BERLIJN, 19 Juni Mgr. Conrad graaf
Von Prcysing, Bisschop van Berlijn, heeft
in een officieele verklaring, die slechts door
voorlezing van den kansel en verspreiding
op gecyclostyleerde vellen papier verbreid
kon worden, stelling genomen tegen de op
hitsende methode, die de Duitsche pers in
zake de zedenprocessen tegen geestelijken
volgt,
Hü wijst erop, dat het in Duitschland publiek
geheim is, dat processen van dezen aard altijd
zooveel mogelijk verzwegen worden, wanneer
het personen betreft, die uit de nat.-socialisti-
sche rijen voortkomen. Nu het echter tegen
geestelijken gaat, wordt een geheel andere ge
dragslijn gevolgd. Als redenen daartoe noemt
Mgr. Preysing de volgende:
lo. De indruk van de Pauselijke Encycliek
„Mit Brennender Sorge" moet verzwakt
worden
2o. De tegenstand der Kerk inzake de
openbare school en de anti-Christelijke op
voeding der jeugd moet overwonnen worden.
3o. Het vertrouwen der geloovigen in de
Kerkelijke overheden moet gestoord wor
den
Met uitvoerige bewijsvoering staaft Mgr.
Preysing zijn bewering. Nogmaals komt hij op
tegen de insinuaties in de nazi-pers, volgens
welke de Katholieke Overheid zich met de wer
kelijke schuldigen solidair verklaart.
De voorzitter van het centraal stembureau
voor de verkiezing van de leden der Provinciale
Staten maakt bekend, dat tot lid van de Pro
vinciale Staten van Noord-Holland is benoemd
verklaard: de heer J. C. Evers te Amsterdam,
zulks ter voorziening in de vacature, in dat col
lege ontstaan, doordat de heer mr. C. P. M.
Romme zijn benoeming tot lid van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal heeft aangenomen.
