Renault
I
I
De klokken zingen hun lied
Men te&ujft anii
O
INCASSO-BANK N.V.
Aardbeiencampagne in Kennemerland
ö&utojpuüüvai&bitig.
Het lukt!
CREDIETEN
SAFE-DEPOSIT
HAARLEM LUISTERT
DE BURGEMEESTERS
VACATURE
N. V. Gebr. H. &F. Kimman
De geschiedenis der
carillons
Gedegenereerde soorten
en nieuwe vondsten
Namen en veronderstellingen
ZATERDAG 26 JUNI 1937
Voor herstel van kleine en groote
schaden, zoowel als voor het geheel
overspuiten of polijsten en bij
werken van carrosseriën
Wagenweg 8-10 Plein 23-25
Telef. 13850 Telef. 11578
De eenige kleine wagen waarin U werkelijk met vijf personen Hlim kunt zitten
RENAULT IS SNEL, SIERLIJK EN ZUINIG
Hoofdagent: GEERT HOOGEVEEN
Mr. Cornelisstraat 52-58, bij de M.T.S.
LET OP HET JUISTE ADRES
ST. JOSEPHSGEZELLENVER.
Weekagenda
Comité van Kath. Actie
DE WONING- EN GEZINS
TELLING
En het aantal winkels
ZWEMSTERREN KOMEN NAAR
HAARLEM
Op 18 Juli bij D.W.R.
KRUISWEG 59
HAARLEM
loketten te huur van
5.— en hooger.
Het carillon in Haarlems oude Sint Baaf
Men moet leeren het wondere
klankenspel van den beiaard
te verstaan
OOGST EN PRIJZEN
TELEURSTELLEND
Nieuwe aardbeien
RIJKSVISCHAFSLAG
STAAT VAN BESOMMINGEN
217
ZOMERPOSTZEGELS
STAD
Het is nog niet zoo heel lang geleden, dat
er in de courant geklaagd werd over
het saaie lamlendige openbare leven in
Haarlem; het was hier een paar jaar terug,
haar algemeene opvatting, de dood in den pot.
De heer van Tetering gooide de klacht in den
Haarlemschen Raad en B. en W. benoemden
een commissie. Hoe het verder geloopen is,
Weten wij niet precies meer; het duurde wat
lang, maar tenslotte werd er Haarlems Bloei
Uit geboren.
Dat is nu een half jaartje aan het werk en
wy mogen thans zeggen, dat het resultaat niet
onbevredigend is. Niet dat het zelf al zoo ge
weldig veel heeft gepresteerd, maar Haarlems
Bloei heeft prikkelend gewerkt op het initiatief
Van anderen, en daar ging het toch maar om.
Het was bovendien een centraal punt, waarheen
degenen, die met goede plannen rondliepen zich
In eerste instantie konden wenden en waar zij
een voorloopige aanmoediging ontvingen. Was
er hulp of voorspraak noodig bij het gemeente
bestuur of andere instanties, dan kon dit ge
makkelijk via Haarlems Bloei worden verleend
en menige goede wenk heeft de organisatoren
Van een of ander feest een heel eind in de
goede richting geholpen.
Zonder volledig te zijn, herinneren wij aan de
organisatie van de Lenteweek met Midden
standstentoonstelling in Haarlem en reclame
optocht, aan een actie voor Haarlem-Bloemen
stad, aan eenige werkzaamheden om het be
zoek aan Haarlem tijdens de bollendagen vlot
te doen verloopen, aan de Frans Halstentoon
stelling, aan het Wieler-criterium in den Haar
lemmerhout, aan een zestal congressen, welke
floor den aandrang van Haarlems Bloei in Haar
lem worden gehouden, enz. Dat alles en niet het
minst het houden van de in laatste instantie
genoemde algemeene vergaderingen brengt den
haam van Haarlem op veler lippen en geeft ver
tier, dat wij in jaren hier niet gekend hebben.
Natuurlijk is het succes van alle onderne
mingen niet even groot geweest en voor de
initiatiefnemers was dat een tegenvaller, die
misschien aangespoord heeft zich een volgen
den keer maar niet meer op glad ijs te wagen.
Maar in het algemeen is Haarlem er goed bij
gevaren. Als vroeger een tentoonstelling of feest
mislukte, dan zat men in den put en men bleef
er maanden lang in zitten met het gevolg, dat
er door niemand meer iets werd ondernomen;
hu Haarlems Bloei er is, rijzen er achter de
treurenden telkens weer anderen op, die een
kansje willen wagen en door elkaar wordt er
heel wat in Haarlem tot stand gebracht.
En dat is dan nog maar het tam-tam-werk,
het werk, dat met veel lawaai aan de markt
Wordt gebracht; de eigenlijke, de stille, de
krachtige propaganda-arbeid gebeurt binnen
kamers door middel van het zenden van folders,
tijdschriften en wetenswaardigheden, om Haar
lem aan te bevelen als ideale woonplaats voor
hen, die op prettige wijze van hun geld willen
teven.
Alles bijeen genomen mogen wij over de
eerste resultaten van de stichting Haarlems
Bloei niet klagen.
ZONDAG plechtige viering van het H. Hart
rest.
Onder de H. Mis van 7.45 in de parochie S.S.
j Hlisabeth en Barbara algemeene H. Communie
Voor de Gezellen.
9.00 in het gezellenhuis gemeenschappelijk
Uhtbijt; daarna hernieuwing v. d. Intronisatie
Van het Goddelijk Hart in het Kolpingsgezin;
tede van pater Timmermans M.S.C.
8.15 feestavond. Installatie van 18 aspirant-
leflen. Redevoering; na de pauze wordt opge
voerd het Leekenspel „De Vrouw van Zacheus"
floor W. Snitker. Ook Graalleden zullen dezen
aVond haar medewerking verleenen.
MAANDAG: 8.00 tooneelbijeenkomst.
DINSDAG: 9.00 schola cantorum.
WOENSDAG: wegens zomerseizoen vervalt
fleze verplichte avond.
DONDERDAG 8.45 zelatricenvergadering
®ohola cantorum.
VRIJDAG 8.00 biljartclub.
ZATERDAG 8.00 tafeltennis Oranje-Zwart.
N.b. In het avondblad der Nieuwe Haarlem-
1 £che Courant van Dinsdag zal de uitslag der
dekking van de loterij van Haarlem I worden
Meegedeeld.
NATIONALE R.K. COMMISSIE VOOR
JEUGDWERKLOOZENZORG
De collecte van j.l. heeft opgebracht in de
barochie van St. Joseph f 26.51; van het H.
Hart f 34.44; van S.S. Elisabeth en Barbara
70.22; van St. Antonius f 61.20; van St. Bavo
Hathedraal f 67.27; van O. L. Vrouw van 7
^harten f 40.65; van St. Joannes den Dooper
0.92.
.De geldinzameling van de parochie van O. L.
^r°uw Rozenkrans is nog niet ontvangen; die
ah de parochie van St. Liduina wordt gehou-
op 8 Augustus.
Namens alle jeugdige werkloozen oprechte
flflhk voor de geboden giften.
v^entraal R.K. Pensionbureau, Parklaan 59.
dichtingen dagelijks.
^AANDAG 28 Juni 8.30 uur: Repetitie van de
W GemenSde Tooneelvereeniging „Ludamus"
U het clubhuis, Raadhuisstraat 11, Haarlem-
?ord.
DlNSDAG 29 Juni: 2.30 uur Bestuursvergade
ring van de St. Martha-vereeniging in het Te
huis Bloemhofstraat.
8 uur: Rep. St. Caecilia in Geb. St. Bavo;
8.30 uur: Jaarvergadering R.K. Gemengd Too-
neel „Thalia" in het „Hof van Holland", Groote
Markt.
DONDERDAG 1 Juli: 9 uur v.m. vergadering
van het Armbestuur van de parochie St. Bavo,
Haarlem-Noord, in de pastorie.
8.30 uur: Bureau vergadering van de R.K.
Reclasseeringsvereeniging in 't St. Vincentius-
gebouw, Groenmarkt 22.
8.30 uur: Ontwikkelingsavond voor de leden
van de R.K. Gem. Tooneelvereeniging „Thalia"
in de Vooruitgangstraat 52.
VRIJDAG 2 Juli 8 uur: Rep. Rederijkers
kamer „Alberdingk Thijm" in de Studio, Lange
Wijngaardstraat 17.
Ten einde eikaars bezoek niet te hinderen of
te bemoeilijken, wordt allen R.K. Vereenigingen
verzocht vooraf, overleg te plegen met het Al
gemeen Secretariaat, mej. W. van den Singel,
Kleverlaan 194, telefoon 23608, en bij vaststel
ling van vergaderingen enz. hiervan onmiddel
lijk mededeeling te doen.
De heer van Kessel, lid van den Haarlem
schen Raad, heeft aan B. en W. een schrijven
gezonden, waarin hij mededeelt met zeer veel
belangstelling het bericht aangetroffen te heb
ben, waarbij het in het voornemen van het col
lege ligt, om een woning- en gezinstelling te
doen houden.
Waar bij een dergelijken arbeid een minu
tieus onderzoek zal moeten plaats hebben en
daarbij veel administratief werk zal moeten
worden verzet, aldus de heer van Kessel, zou
het misschien mogelijk zijn, zonder al te groote
moeite en kosten gelijktijdig een onderzoek te
doen instellen naar het aantal winkels in onze
stad.
De Haarlemsche Zwem- en Poloclub „De Wa
terratten" organiseert op Zondagmiddag 18 Ju
li in de Gemeentelijke zweminrichting aan de
Delft een nationaal zwemfeest, waarop uitslui
tend de bekende zwemsters en zwemmers uit
ons land zullen uitkomen.
Verder zal het programma bevatten de of-
ficieele landenwedstrijd waterpolo Nederland
Duitschland. Een middag van goede sport is
dus te verwachten. Het bestuur van D. W. R.
is reeds druk in de weer aan de voorbereiden
de werkzaamheden en heeft de uitnoodigingen
aan de Nederlandsche zwemmers (sters) ver
zonden.
tegen zakelijke of
persoonlijke zeker
heid.
Als 't vaantje wappert, beiaardier,
En kermis is gekomen,
Dan wacht daarboven Uw trouw klavier,
Dan spoedt ge U, koene beiaardier
En klautert naar den toren!
Dan klinken Uw klokjes over de steê,
Lieve gebureman, komde gij mêe
Dan klinken Uw klokjes luid en lang,
Tingel inge Tingetang
Ieder kent wel den aanhef van dit beiaar
diersliedje van den Vlaming qc Clercq, den dich
ter, door Emiel Hullebroeck zoo gelukkig ge
toonzet. Het verplaatst ons hoog in de ijle lucht,
waar uit de galmgaten, of van de open toren
transen de kiokketonen zingen hun blijde, hun
ernstige, hun droevige lied. Daar komen ze ge
tuimeld al uit den hoogen toren, dartelend als
speelsche vogelkens, joelend en elkaar verdrin
gend als rumoerige kinderen, de heldere klan
ken uit den stadschen beiaard, bij feest en
plechtigheid, bij marktrumoer of avondstilte, bij
ochtend en bij avond, zingend van zonnelichte
blijdschap of van getemperden avondvrede.
Men moet er slechts naar weten te luisteren.
En ook dat luisteren wil geleerd worden: de
aandacht voor dat wondere klankenspel, dat
kleurig kan zijn als een bonte schilderij, dient
gewekt. Precies zooals men oog moet krijgen
voor het schoone door veel te zien, zoo moet men
ook oor krijgen voor den schoonen klank door
dikwijls te hooren. En luisteren en hooren naar
harmonieuze, schoone klanken doen wij, groo
testadsbewoners, maar al te zelden. Het rumoer
van het verkeer, het gejaag en gesnor van mo
toren en auto's, ze hebben ons in den tijd van
luttele jaren het luisteren verleerd.
We bezitten een beiaard in Haarlem, en nog
wel een der oudste en beste van het land, en
hoevelen denken er aan ooit te luisteren naar
de uitgestrooide klankenweelde boven hun
hoofd?
We zullen dus het luisteren weer moeten lee
ren. Daar komt dezer dagen, zooals men in ons
blad heeft kunnen lezen, weer een prachtgele-
genheid, ja, zelfs meer dan één, voor.
Laat nu geen enkele Haarlemmer deze gele
genheid eens laten voorbijgaan. En temeer zal
ongetwijfeld de belangstelling voor onzen Haar
lemschen beiaard worden gewekt, wanneer men
iets meer weet over het ontstaan van de klok-
kespelen of carillons, over hun samenstelling,
hun bespelers en de mogelijkheden welke ze
bieden in het algemeen.
Wij zullen daarom trachten, onzen lezers
hieronder een aantal bijzonderheden mede te
deelen, zonder nochtans in al te technische
details te vervallen, en wij zijn overtuigd, dat
ze, gewapend met deze kennis, met des te meer
animo en genoegen zullen komen luisteren naar
de speciale beiaard-concerten, die er in den
loop van dezen zomer nog zullen worden ge
geven, niet alleen, maar ook naar het dage-
lijksche klokkenspel op onzen fraaien Sint Bavo-
toren, dat altijd de moeite van het luisteren
loont.
Den oorsprong der groote beiaarden moet men
zoeken in de vijftiende eeuw. En het merk
waardige is juist dat ze vooral in onze Lage
Landen, in de Nederlanden, in Vlaanderen en
Henegouwen het eerst in zwang kwamen en
dat het beiaardspel tot den grootsten bloei ge
raakte, om zich verder her en der te verspreiden.
Toch bestonden er reeds enkele in vroeger
tijd. zoo bezat het Kapittel van Parijs reeds een
klokkenspel in 1359 en in België had Alost
er een omstreeks 1487. Antwerpens Maria-toren
tenslotte bezat in 1540 een zeer uitgebreid caril
lon met zestig klokken.
Gewone luidklokken kende men natuurlijk
reeds eer. Saint-Amand, een plaatsje'in Noord-
Frankrijk, moet al in de elfde eeuw een stel
klokken hebben bezeten, want een monnik-kro
niekschrijver uit die dagen verhaalt ons van
de vernieling door brand van den klokketoren,
waardoor de klokken smolten. Deze zelfde N.-
Fransche stad kende reeds in de veertiende
eeuw een beiaard, want de beroemde Fransche
historieschrijver Froissart zegt in zijn beschrij
ving van het beleg van 1340 van Saint-Amand
door den Graaf van Henegouwen: den
volgenden dag kwamen die van Valenciennes
de ramp voltooien door den brand te steken in
de stad en de Abdij. Ze vernielden zelfs de
klokken, wat zeer jammer was, want er waren
er veel van prachtigen klank."
De beiaarden hebben hun ontstaan te danken
aan de uitvinding der mechanische klokken.
Wijl de eerste klokkenslagen vaak aan de aan
dacht der stedelingen ontsnapten blijkbaar
heerschte er ook reeds in die rustige dagen niet
altijd de noodige rust bedacht men een mid
deltje om de aandacht op de aankondiging der
uren te vestigen. Men bracht in het uurwerk
mechaniek een cylinder aan, welke een drie-
of viertal hamers in beweging bracht, die op
even zooveel klokken sloegen. Het herhaalde
tinkelen op deze klokken waarschuwde de men-
schen dus, dat weldra het uur ging slaan. Tot
wanneer moet men dus het mechanische klok-
kenuurwerk doen opklimmen? Zoo zal men ge
neigd zijn te vragen. Met eenige zekerheid valt
dit moeilijk te zeggen, daar reeds, volgens een
zeer beroemd manuscript uit 1300 van Hierony-
mus van Moravië", zijn „Tractatus de Musica"
vóór dien tijd mechanische klokkenspelen be
kend waren.
Hoe dit zij, geleidelijk begon men het aan-
FA.WH.tEM
VERVORMÉH
VERVEN STOOMEN
VAN DAMESHOEDEN
WtnfEËMINlkSTRAAf IA. TEL:16884 HAARLEM
Geopend tot 6.30 n.m. Zaterdags tot 4 uur
In Beverwijk heerscht weer de traditioneele
drukte van het aardbeienseizoen. De lange files
van voertuigen met hun rooden geurigen last,
staan voor de deuren van de veilingsgebouwen,
waar de electrische weegtoestellen de tiendui
zenden kilo's registreeren en de veilingsklokken
de prijzen aanwijzen, welke de handel voor het
sappige product van Kennermerlands bodem wil
betalen.
Toen de vorige maand de aardbeien in bloei
stonden, was er reden voor de tuinders om hoop
vol gestemd te zijn, althans ten opzichte van
den oogst. De planten stonden er prachtig voor
en de rijkdom van bloesems voorspelde een
overvloedige vruchtvorming. Over de opbrengst
in geld valt van te voren nimmer iets met
zekerheid te zeggen. Er zijn tal van factoren,
die daarop invloed uitoefenen. Het eenigste, wat
men kon vaststellen was, dat er zeer veel aard
beien zouden zijn (Kennemerland is niet de
eenigste streek waar ze geteeld worden) en dat
blijkens een mededeeling van de zijde van
den handel de fabrikanten hun voorraden
pulp geruimd hadden.
Nu het seizoen nadert blijkt het, dat de tuin
der in beide gevallen, èn wat den oogst be
treft, èn wat de prijzen aangaat, wederom een
teleurstelling heeft moeten beleven.
De vroege aardbeien, waarvan de oogst zoo
goed als achter den rug is, zijn voor een deel
door ongunstige weersomstandigheden ten onder
gegaan. Deze soort is zeer gevoelig voor weers
invloeden en ook thans weer bleken de on
weersbuien met hun slagregens hun funesten
invloed te hebben gehad. We hebben aardbeien
velden gezien, die een buitengewoon rijken oogst
beloofden. Een week later vonden wij de rot
tende vruchten tusschen planten en wat er nog
aan goeds geplukt werd, bleek zeer zwak te
zijn en bedierf spoedig. Zij lieten zich zonder
dop, hetgeen voor de fabrieken vereischt is
slecht plukken.
Mede als gevolg hiervan bleven de prijzen
laag en zagen de tuinders zich wederom voor
het feit geplaatst, dat hun arbeid geen loon
opleverde.
De hoop ic thans weer gevestigd op de latere
soorten, die thans aan de markt komen. De
prijzen bewegen zich de laatste dagen om de
16 cent per K.G., hetgeen dus nog steeds aan
den lasen kant is. De laatste dagen wordt een
overigens gering kwantum naar Duitschland ge
ëxporteerd. Het blijkt, dat onze Oosterburen
aardbeien kunnen hebben; er is ook geld voor
beschikbaar en de invoerrechten zijn niet hoog.
Daarom wekt het wel eenige bevreemding, dat
niet een grooter kwantum vanuit Beverwijk naar
Duitschland zijn weg vindt.
In de tuinbouwwereld is reeds veel te doen
geweest over de degeneratie, waaraan de, vroe
ger zoo uitstekende Amazone-aardbei begint te
lijden, als gevolg van inteelt. Deze aardbei be
zat alle goede kwaliteiten, welke aan een export
aardbei gesteld worden. Er wórdt dan ook reeds
ettelijke jaren gezocht naar een nieuwe soort,
welke haar zou kunnen vervangen. Verschillende
nieuwe soorten zij reeds verkregen, maar zij
konden tot dusver niet in alle opzichten be
vredigen. Het blijkt buitengewoon moeilijk om
hierin volledig te slagen.
Intusschen zit men niet stil. Verschillende
tuinders houden zich bezig met het kruisen
van soorten, in de hoop, dat er eenmaal iets
goeds uit zal voortkomen. En telkens duiken
weer berichten op, dat hier of daar een nieuwe
veelbelovende vondst is gedaan. Doch de prac-
tijk moet uitwijzen, in hoeverre de nieuwe soort
aan de gestelde verwachtingen beantwoordt.
Dezer dagen hebben wij een bezoek gebracht
bij den heer Th. Aardenburg, te Beverwijk, een
bekende figuur in de tuinbouwwereld van Ken
nemerland, die zich eveneens met het zoeken
van nieuwe soorten heeft beziggehouden en
daarbij een resultaat heeft verkregen, dat door
deskundigen zeer waardevol wordt geacht.
De door hem gekweekte plant is een kruising
tan de „Dutch Evern" (een vroege soort) met
de bekende Amazone. Een aanzienlijke opper
vlakte is reeds mét de nieuwe soort beplant en
wat geoogst wordt, geeft alle reden tot tevreden
heid, waarbij opgemerkt kan worden, dat er
geen middelen zijn gebruikt, om kunstmatig
groote resultaten te behalen. De plant is vol
komen natuurlijk gegroeid.
En nu waar het om begonnen is: de vrucht.
Deze blijkt voortreffelijke eigenschappen te be
zitten. Zij bevriest niet spoedig, omdat zij „hoog
in 't blad" zit, laat zich gemakkelijk zonder
dop plukken en wat vooral van beteekenis is: zij
blijkt lang houdbaar te zijn. De praktijk heeft
uitgewezen, dat zij 4 a 5 dagen in de slof goed
blijft. Verder heeft zij een mooie kleur en be
zit verder deze door onze lezers ongetwijfeld
zeer gewaardeerde eigenschap dat zij lekker
smaakt. Iets, wat wij zelf van andere nieuwe
soorten niet kunnen zeggen.
Tenslotte leent deze nieuwe soort zich buiten
gewoon goed voor conserveering in blik omdat
zij heel blijft. Deze wijze van verduurzaming
vindt de laatste jaren steeds uitgebreider toe
passing.
Daar zij in de practijk deze goede resultaten
aiwerpt, acht de heer Aardenburg het van be
lang, dat zij ook wetenschappelijk getoetst
wordt. Er is dan ook reeds een proeve naar
Wageningen gezonden ter verkrijging van een
certificaat. Ook Ir. Bronnemeijer, de directeur
van de Tuinbouwwinterschool te Beverwijk,
heeft zich voor deze zaak geïnteresseerd.
Naai' wij van deskundige zijde hierover hoor
den en na hetgeen wij er zelf van gezien heb
ben, lijkt ons de verwachting gewettigd, dat
deze nieuwe aardbei op de markt een goede
Plaats zal veroveren.
tal klokken uit te breiden, om de modulatie
eener melodie mogelijk te maken. Later werd de
toepassing van het klavier, het toetsenbord, 'n
zeer belangrijke stap ter vervolmaking, wijl men
daardoor het automatisch werkende instrument
omschiep in een beiaard, welke door de hand
van een kunstenaar kon worden bespeeld.
Dateert het samengestelde klokkenspel, de
beiaard, dus van de middeleeuwen, de afzon
derlijke klokken, de lui-klokken waren reeds
eeuwen vroeger bekend.
Immers de Hoogepriesters der Joden droe
gen een opperkleed, met klokjes versierd, waar
van het gebruik klaarblijkelijk van Egyptischen
oorsprong was.
In Rome hingen klokjes (tintinabula) boven
den ingang van den tempel van Jupiter Capi-
tolinus.
Opening en sluiting van markten en badge-
legenheden werden eveneens met klokkenklank
aangekondigd. Doch de verandering der klok
ken geschiedde slechts langzaam en de groot
ste klok, in het jaar 613 te Keulen gevonden,
was slechts 42 centimeter hoog.
Ten tijde van Karei den Grooten was 'n klok
van twee honderd kilo een belangrijk werkstuk.
In de elfde eeuw signaleert men een klok van
1300 kilo als het achtste wereldwonder. Thans
weegt de zwaarste nog luidende klok ter we
reld n.l. te Chicago 15000 kilogram.
In het nieuwe klokkenspel van Ottawa (Ca
nada), bevindt zich een bourdon van 10418 ki
logram, terwijl die van Leuvens beiaard 7114
K.G. weegt, die van Saint Amand 5600 K.G.,
die van Enschede 3465, en die uit den toren der
Groote Kerk te Breda 2540 K.G., om er slechts
enkele te noemen.
Het is eerst in de veertiende eeuw, dat de
werkelijke Bourdon (zware klok) haar intrede
doet in de torens, en daarmede ontstaan, in de
Nederlanden, ook de beiaarden.
Vanaf dien tijd werd het gieten der klokken
een ware kunst, welke haar hoogtepunt bereikte
in de zeventiende eeuw, met de gebroeders He-
mony, werklieden uit Lotharingen, die zich te
Amsterdam vestigden. Frans Hemony wordt
gewoonlijk de Stradivarius van het carillon
genoemd. Nog op heden immers behooren de
door hem gegoten klokken-ensembles tot de
schoonste en belangrijkste van Europa.
In de achttiende eeuw nog beoefend door kun
stenaars in hun vak als de Van den Gheyn's,
de Dumery's, en de Barbieux, kwam het edele
beroep in de negentiende eeuw in verval.
Gelukkig is er sinds den Wereldoorlog een
opleving gekomen, zoowel in de klokkengieters
industrie zelve als in de beoefening van de klok
kenspelkunst, en heeft men inderdaad in het
gieten van zuiver getemperde klokken schit
terende resultaten bereikt. Want een goede klok
moet eigenlijk, wil zy in zuivere harmonie met
zichzelf zijn, minstens vier harmonische tonen
voortbrengen, in volkomen samenklank met'
haar grondklank. En wel, de hooge en lage oc
taafklanken, de majeur-terts en de zuivere
kwint.
In hoeverre een en ander afhangt van de sa
menstelling der z.g. klokkenspijs, van de dikte,
de hoogte en den diameter der klok zelve, zul
len we hier niet dieper beschouwen. Doch wan
neer elke klok van een beiaard volkomen is af
gestemd, blijft voor den gieter nog de moei
lijke taak, zijn octaven zóó te plaatsen, dat het
geheel even harmonieus van combinatie is als
een goede piano.
De beiaarden uit de XVIIe en XVIIIe eeuw
bereiken slechts zelden den omvang van vier
chromatische octaven, dat wil dus zeggen, een
maximum van 48 klokken. De groote, moderne
carillons reiken vaak tot 6 octaven, zooals dat
van Chicago met 72 klokken vanaf de reeds
hierboven genoemde bourdon van 15.000 kilo
gram, tot het kleinste klokje van 7 kilogram.
Hoe moeilijk het onderlinge afstemmen der
klokken is, zal iedereen die eenig begrip heeft
van de materie, waarmede hier gewerkt moet
worden, begrijpen.
Het zou niet zoo vreemd zijn, ten slotte, wan
neer met den verderen uitbouw der electro-
techniek, ten slotte de vaste wijsjes, op
de z.g. trommels, welke de heele en halve uren
voorafgaan, straks zouden worden vervangen
door de veel minder kostbare geperforeerde rol
len, waarmee tevens een veel grooter afwisse
ling mogelijk zou zijn, dan met het tot heden
in zwang zijnde cylindersysteem. Zulk een elec-
trisch carillon-systeem zou het voordeel heb
ben, van op ieder willekeurig moment de op de
geperforeerde stroken genoteerde muziek te
kunnen weergeven, met alle bewegingen en
nuances, welke nu de beiaardier uit de toetsen-
rijen der speeltafel met min of meer geweld
moet slaan.
Zoolang evenwel blijft de beiaardier de onbe
twiste koning op zijn koninklijk instrument, en
zal hy, hoog boven onze hoofden de klanken
doen uitwaaieren, waarnaar ook de stedeling
in onze dagen steeds meer en met steeds
meer voldoening moge leeren luisteren.
J. S.
IJMUTDEN, 26 Juni. Rijksvischafslag. Tarbot
6380 cent per kg. Griet 14.0027 per 50 kg.
Tong 0.801.40 per kg. Zetschol 14.0059, kleine
Schol 3.608, Bot 2.809, Schar 3.106 per 50
kg. Rog 7.50 per 20 stuks. Kabeljauw 23.0025
per 125 kg. Gullen 3.6012.50 pier 50 kg. Leng
70 cent per stuk. Wijting 3.406.20 per 50 kg.
Koolvisch 620 cent per stuk. Makreel 8.0012
per 50 kg.
van de Zaterdag aan den Rijksvischafslag aan
gekomen
STOOMTRAWLERS
Clasina Luther 500 manden 4480.Raaf 105
manden 1200.
LOGGERS
K.W. 76 1690.—, K.W. 162 260
Stad Haarlem Nieuwe Haarl.
WATERSTANDEN
IJMUIDEN, Zondag 27 Juni. Vloed: 6.09 v.m.
en 6.29 n.m.
IJMUIDEN, Maandag 28 Jun(. Vloed: 6.51 v.m.
en 7.81 n.m.
Bij een burgemeestersvacature is het noemen
van namen van personen, die wel eens een kans
op het burgemeestersschap zouden kunnen
maken, vooral onder journalisten, een gewilde
sport. De menschen hooren die nu eenmaal
graag om alvast de gegadigden te beoordeelen.
en zelf nieuwe combinaties van mogeiyke can-
didaten te maken.
Wij zelf zijn met het noemen van namen
reeds den dag na het aftreden van den heer
Maarschalk als burgemeester begonnen. Wij
noemden toen reeds o.m. jhr. den Tex, burge
meester van Bloemendaal, mr. Th. Wesstra, ge
meentesecretaris van Haarlem, mr. Bomans, en
vooral mr. Slingenberg, thans oud-minister van
sociale zaken. Sindsdien zijn nog tal van andere
mogelijkheden geopperd. Zoo worden o.a. de
namen genoemd van den heer J. Rustige,
christelijk-historisch wethouder van Amster
dam, van jhr. de Graeff, oud-minister van
Buitenlandsche Zaken en van het anti-revolu
tionaire lid van Gedeputeerde Staten in Noord-
Holland, mr. Bruch. Dezen laatsten naam heb
ben wij tot nu toe verzwegen, omdat ons bekend
is, dat voor diens benoeming tot burgemeester
door eenige Haarlemmers geijverd wordt. Intus
schen worden de namen van de heeren jhr. de
Graeff, mr. Slingenberg en mr. A. Bruch ook
ernstig genoemd als toekomstig Commissaris
der Koningin in de Provincie Noord-Holland.
Naar verluidt denkt de heer mr. dr. A. baron
Röell en n.l. ernstig over wegens gevorderden
leeftijd zeer binnenkort men spreekt van nog
dit jaar af te treden als Commissaris der
Koningin in deze Provincie. Een van de drie
genoemde heeren zou dan voor de vervulling van
die functie in aanmerking komen. Aan mr. M.
Slingenberg moet eenigen tyd geleden reeds het
Commissariaat der Koningin in de Provincie
Groningen aangeboden zyn. Ofschoon de heer
Slingenberg zelf uit de provincie Groningen af
komstig is, gaf hij er de voorkeur aan in Haar
lem te blijven wonen.
En dan blijft er natuurlijk hog altijd
groote kans over, dat iemand anders benoemd
wordt wiens naam onder de papalili niet voor
komt.
Het aantal dergenen, die tot op heden naar
de vacature van burgemeester gesolliciteerd
hebben, bedraagt naar wij vernemen, iets min
der dan dertig.
'T GEMIS DOET WAARDEEREN.
Het regende en het bleef maar regenen en
als het even op hield met „regenen" dan begon
het te gieten, te storten. Het leek alsof de
sluizen des hemels defect waren geraakt.
En 21 Juni ging voorbij, de langste dag van
het jaar. Dan moest het zomer zijn en warm.
Maar ik hoorde van een gezin waar de kachel
weer brandde. Het was zoo kil in huis, zoo on
gezellig kil en er kwamen gasten.
„Het donderde in West-Friesland" schreef de
krant. Alsof het weken-lang broeierig-heet was
geweest, zoo barstte het onweer los. En toch
schreven de kranten iederen dag: „iets koeler"
en „wat is het koud" zei buurman Klaas.
Maar toen de zon weer kwam: wat was dat
fijn. Het gemis doet waardeeren.
Een zieke is blij ais hij of zij weer een uurtje
op mag staan, dat akelige bed weer even uit en
even rondloopen. 't Valt zwaar te moeten blijven
liggen bij het komen van eiken dag.
Maar wie altijd gezond is en druk in de weer
is blij als hij even rusten kan en verlangt vaak
naar het bed. En 'smorgens vroeg, als de wek
ker gaat....
Gemis doet waardeeren. Zoolang reeds stond
hetzelfde nummer boven, het stukje, 't Is echte
komkommertijd. Ons giro-nummer schijnt ver
geten. Al lang niet meer van hier of daar wat
gehoord. Maarals het nu weer eens
kwamhet lange gemis zou extra doen
waardeerefi.
Fath. J. v. HEININGEN
St. Bonifacius-Missiehuis.
Hoorn. Postrekening 120937.
Stadgenooten,
Zooals u bekend zal zijn, wordt op het oogen-
blik wederom uitgegeven een serie zomerpostze-
gels, die met een toeslag worden verkocht ten
hate van cultureele en sociale nooden. Het sur
plus van deze zegels wordt voor het deel „sociale
zorg" besteed voor tuberculose- en kankerbestrij
ding en voor het fonds voor het africhten van
blinden-geleide-honden; het deel „cultureele
zorg" wordt besteed aan het fonds voor pension-
neering van tooneelspelers en voor opdrachten
aan kunstenaars.
De verkoop In Haarlem van deze zegels loopt
niet zeer vlot. Gezien de groote belangen, welke
met het slagen van den verkoop der zegels zijn
gemoeid, heeft zich onder voorzitterschap van dr.
L. C. Kersbergen een comité gevormd om den
Verkoop te stimuleeren. Als eerste daad om dit
doel te bereiken, wil het comité de bekende
standjes plaatsen in de postkantoren.
Het comité doet bij deze een ernstig beroep op
allen, om mede te werken den verkoop der Zo-
merpostzegels te doen slagen. Al mogen niet alle
doeleinden ieders volledige instemming wegdra
gen, het meerendeel zal toch ieders sympathie
bezitten. Koopt en gebruikt voor uw correspon
dentie zomerzegels. zy zijn verkrijgbaar tot en
met 17 Juli en blijven geldig tot 31 December
1942.
Ten slotte nog een vriendelijk verzoek aan die
dames en heeren, die zich één of meerdere och
tenden of middagen kunnen vrymaken om te
helpen aan den verkoop der zomerpostzegels in
de standjes. Geeft u nog heden op by den secre
taris van het comité.
Het comité voor de zomerpostzegels:
Dr. L. C. KERSBERGEÏJ, voorzitter.
Mej. A. J. COOL
O. TEfft HAAR
Dr. A. A. G. LAND
Mevr. F. J. OZINGA—V. DUSSELDORP
Mevr. R. J. PFAFFRETJDLER
S. J. VAN SLOOTEN, arts
G. VAN WAARD, secretaris.
Ged. Oude Gracht 41
Hoe kleiner u den hoek naar links
maakt, hoe grooter het ongeluk,
dat erin past.('t Is veel minder
tijdroovend om in alle bochten
altijd rechts te houden).
