n
r
Na Van Zeeland's bezoek aan
de Vereenigde Staten
Schaakrubriek
De
vijfkamp voor officieren
te Amersfoort.
Ongeregeldheden te Londen.
Zoekt gij betrouwbaar j
Personeel?
Plaats dan een „Omroeper"
1 voor 80.000 gezinnen
DINSDAG 6 JULI 1937
i4'.
Or
de#.:
me*
*na:
Me
öw
H
2
Keert hij met leege
handen terug?
Spanning in Europa is een der
grootste hinderpalen voor
samenwerking met de
Nieuwe Wereld
Econ. wereldconferentie
geen kans van slagen
Vier jaar geleden werd te Londen
de economische wereldconferentie
geopend. Reeds in haar aanvangs
stadium mislukte zij en de wereld
huishouding had jaren lang met de
grootst mogelijke moeilijkheden te
kampen'voor het licht van een nieu
wen dageraad aan den horizon ver
scheen. Maar dat licht is nog uiterst
zwak.
iiiuiiiiiiniiniiiniinnmniiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiuuiiiiiuiiuiniiuuiuuuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiillllllliiilllliilllliiiliiï
BINKEN 3 O HETER
Oud-minister mr. J. J. I. Harte van
Tecklenburg, oud-lid van den Raad van
State, is op 83-jarigen leeftijd overleden
Eén der deelnemers aan den jaarlijkschen nationalen vijfkamp, welke dit jaar van 5 tot 9 Juli te
Amersfoort wordt gehouden, neemt op fraaie wijze een hindernis
Een interessant snapshot van de oefeningen, welke door de Ned. Indische vloot benoorden het eiland Soembawa
zijn gehouden. Eenige torpedojagers in marschformatie tijdens een gesplitsten aanval
vp
I
Baar.
cnze
dach
Mag|
van
üeel.
hens;
hel»
tes
en
den
K
üoe»:
en
is
hou
ben
vooi
hoe
bes#,
OVe;
het
Ei
toee
Wo'r
Of
behj
Riei
late
oor
awa
sta;
ten
kav
gen
te
Ma
daj
Uit]
der
vo<
Var
dei
tai
gei
ter
tt\E
en
he
vo
te:
on
br
Ve
ar
in
ae
2e
ds
bi
2i
(Van een bijzonderen correspondent)
Van Zeeland, België's eerste minister, die
thans, in zekeren zin als afgevaardigde van de
Oude Wereld, bij president Roosevelt op be
zoek geweest is om met den eersten burger van
de Nieuwe Wereld te overleggen of het uur voor
een nieuwe economische wereldconferentie reeds
gekomen is, heeft er zich van kunnen over
tuigen. Van Zeeland keert misschien niet met
leege handen naar deze zijde van den grooten
plas terug, maar beslissende besluiten zijn niet
genomen, konden niet genomen worden. De
schuld ligt niet bij de Vereenigde Staten en
hun leiders; 'Europa heeft slechts de hand in
eigen boezem te steken om te begrijpen, dat
Roosevelt en Cordell Huil en Morgenthau voor
het oogenblik niet veel meer kunnen doen dan
afwachten.
Het was sinds de groote crisis als een vernie
tigende cycloon de wereldwelvaart wegvaagde,
niet de eerste maal, dat de Vereenigde Staten
met vertegenwoordigers van het oude wereld
deel in contact traden. Het befaamde morato
rium-Hoover van 1931 greep reeds op bruuske
wijze in de financieel-politieke structuur van
het na-oórlogsche Europa in.
De Fransche leider Pierre Laval scheepte zich
in dien tijd naar Washington in en had met
den toenmaligen president der Vereenigde Sta
ten besprekingen, waarvan men zich eenige
weken lang veel voorstelde, maar die tenslotte
niets substantieels opleverden. En nauwelijks
had Roosevelt Hoover's plaats ingenomen, of
de nieuwe president der V.S. wenschte zich op
zijn beurt met vertegenwoordigers van het oude
werelddeel te onderhouden: Herriot vertrok
naar Amerika en MacDonald volgde weldra.
Maar veel veranderde er niet.
Thans heeft Van Zeeland, die een bekwaam
financier is, die niet alleen vertrouwen in zijn
eigen land geniet, maar ook dat van Frankrijk
en Engeland heeft, alle gelegenheid gehad de
hinderpalen, die zich op den weg naar een
tweede economische wereldconferentie opgesta
peld hebben, stuk voor stuk te bezien. Die ob
stakels laten zich zeker niet met een machts
woord uit den weg ruimen.
Op politiek terrein is de Europeesche
verwarring grooter dan ooit. De burger
oorlog in Spanje, die tot zoo betreurens
waardige incidenten leidt en de controverse
tusschen de ideologieën, die zich de gebeur
tenissen ten nutte trachten te maken,
slechts vergroot en de spanning in Centraal-
Europa, die zich op een kwaden dag, en
wie weet hoe spoedig reeds, ontladen kan,
zijn troeven in het spel van vele Amerika
nen, die van oordeel zijn dat samenwerking
met een werelddeel, waarvan niemand weet
of het niet overmorgen in lichter laaie
staat, volstrekt onmogelijk is.
Maar dat is niet alles. Op commercieel terrein
hebben weliswaar de Vereenigde. Staten met
Europeesche landen enkele handelsverdragen
afgesloten met België o.a. maar deze en
kele zwaluwen kunnen geen. zomer maken. Voor
een politiek van samenwerking, die beide we-
relddeelen omvat, is de tijd nog niet rijp.
De hinderpalen zijn te talrijk. Daar is het
Engelsche beletsel, belichaamd in de accoorden
van Ottawa, die door de pas gehouden Imperiale
Conferentie geconsolideerd zijn en die Enge
land, in zekeren zin, den gevangene van de Do
minions maken. Daar is het Fransche beletsel,
de politiek der contingenteeringen, die het te
gendeel is van een politiek van vrij ruilverkeer.
Daar is het Duitsche beletsel, het vier-jaren-
plan, dat het nationaal-socialistische Duitsch-
land van de Amerikaansche grondstoffen on
afhankelijk tracht te maken. Ten slotte is er
het Italiaansche beletsel: de autarkie.
Is dan een samenwerking op monetair ge
bied mogelijk? Alleen wanneer de toestanden
in Europa op dit terrein gesaneerd zijn en dat
zijn ze in de verste verte niet. Engeland vindt
het voor het oogenblik wel zoo voordeelig het
pond zwevende te houden en het geld van vele
andere landen is van het pond min of meer af
hankelijk; de mark is een geldstuk, dat alleen
binnen de landsgrenzen een bepaalde waarde
vertegen ,,'oordigt. maar daarbuiten in vele soor-
Alle correspondentie betreffende deze rubriek
gelieve men te zenden aan Jos. Duvergé, Korte
Prinsengracht 55, Amsterdam.
PROBLEEM No. 127
De auteur wordt bij de oplossing genoemd.
Wit geeft mat in drie zetten.
PROBLEEM N. 128
JOS. DUVERGé, Amsterdam
(Eerste publicatie)
abcdefgh
Wit geeft mat in twee zetten.
Oplossingen gelieve men binnen 14 dagen in
te zenden.
DRIEMAANDELIJKSCHE WEDSTRIJD IN
HET OPLOSSEN VAN SCHAAKPROBLEMEN
Van probleem no. 121 (J. S. Verdonk, Ol-
denzaal) l.d6. Onvolledig tempoprobleem. De
sleutelzet opent voor de witte koningin de
diagonaal g8a2, opdat de witte koningin na
1Dg6 en 1Dg5 respectievelijk op a2
en op d5 mat kan zetten. 1. Tf8, een veelbelo-
venden zet, weerlegt zwart met Pc5 of Pd6.
Van probleem no. 122 (G. S. Kipping, Llan
dudno Adversiter, 1930). Een probleem dat ook
wegens den bijzonderen stand de volle aandacht
der oplossers trok. Zeer veel oplossers achtten
het probleem nevenoplosbaar en zonden twee
tot vier oplossingen in. Enkelen noemden ter
loops den waren sleutelzet; daardoor blijk ge
vende dat zij de aardige, geestige pointe van het
probleem niet begrepen hadden. Er is slechts
één oplossing: 1. Pc5! Op 1. Pf2 en 1. Pdel
speelt zwart alR en zwart is pat, 1, Pes weer
legt zwart met alP en wit heeft de diagonaal
b2b8 verstopt; promotie van den witten pion
kan dus geen uitkomst brengen. 1. Pb4 faalt
op alD.
Hier volgt de volledige oplossing van het pro
bleem, dat gebouwd is op zwarte, drievoudigs
promotie op hetzelfde veld.
L Pc5, al D of T.; 2. Pe4 (niet Fb3 waarop
2Ka2t volgt) onv. 3. Pd2 mat
1.al R.; 2. Pb8 (niet Pe4 en zwart staat
pat), Ka2; 3. Pd2 mat.
1.al P.; 2. h8 D, P onv. 3. Dxb2 mat.
TOURNOOI TE KEMERI
De partij uit de achtste ronde tusschen Alje-
chin en den onoverwinnelijken Amerikaanschen
kampioen Reshevski; welke partij door Aljechin
op fraaie wijze gewonnen werd.
Aljechin Opening
Wi^: Aljechin Zwart: Reshevski
1. e2e4, Pg8—f6; 2. e4—e5; Pf6—d5; 3. d2—
d4, d7d6; 4. Pgl—f3, Rc8—g4; 5. c2—c4, Pd5
b6; 6. Rfle2, d6xe5; 7. Pf3xe5, Rg4xe2; 8.
Ddlxe2, Dd8xd4; 9. 0—0, Pb8—d7; 10. Pe5xd7,
Pb6xd7; 11. Pblc3, c7—c6; 12. Rel—e3, Dd4—
e5; 13. Tal—dl, e7—e6; 14. De2—f3, 0—0—0; 15.
Re3xa7, De5—a5; 16. Ra7—d4, Da5—f5; 17. Df3
g3, e6e518. Rd4—e3, Rf8—b4; 19. Pc3—a4,
Rb4a5; 20. f2—f4, Ra5—c7; 21. b2—b3, f7—
f6; 22. f4xe5, Df5—e6; 23. h2—h3, Th8—g8; 24.
Rc3—d4, Pd7xe5; 25. Dg3—c3, Pe5—d7; 26. c4
c5, Tg8—e8; 27. b3—b4, Pd7—b8; 28. Pa4—
b6t, Rc7xb6; 29. c5xb6, De6xa2; 30. Dc3—g3,
Td8—d7; 31. Rd4—c5, Da2—f7; 32. Tdl—al, Df7
g6; 33. Dg3—h2, Te8—e5; 34. Tal—a8, Td7—
d2? 35. Ta8xb8t, Kc8xb8; 36. Dh2xe5t. Zwart
gaf de partij op.
Neemt zwart het koninginneoffer aan, dan
natuurlijk 37. Tf8t en het mat is niet te kee-
ren.
MORPHY'S 100ste GEBOORTEDAG
Den 22en Juni 1837 werd Paul Morphy te New
Orleans geboren. Zijn vader en een oom hebben
bijgedragen om het in den knaap sluimerend
schaaktalent te doen ontwaken en te ontwik
kelen. Op 10-jarigen leeftijd werd Paulin de
geheimen van het schaakspel ingewijd. Twee
jaar later was er in zijn geboortestad geen scha
ker meer, die zich kon beroemen de gelijke van
den jeugdigen Paul te zijn.
Als jongeman van 20 jaar had Paul zijn
rechtskundige studie met succes beëindigd; te
jong om zich reeds als advocaat te vestigen.
Echter niet, om aan een groot Amerikaansch
schaakcongres deel te nemen.
Onder de deelnemers behoorde de sterke
schaakmeester Paulsen, die evenals alle andere
deelnemers in den letterlijken zin spelender
wijze door Paul vérslagen werden.
Paulsen speelde de 2e partij voor den vuri-
gen, jeugdigen speler tergend langzaam. Hij
gebruikte 12 uur om over zijn zetten na te
denken, tegen 3 uur die voor Paul voldoende
waren om te winnen. Men houde in 't oog, dat
er toenmaals nog niet onder controle van de
klok gespeeld werd.
Als winnaar van het toumooi verwierf Mor
phy zijn eerste zegeteeken: een kostbaar zilve
ren tafelservies.
Spoedig daarop volgden er te New York ont
moetingen van Paul met de bekendste Ameri
kaansche schaakmeesters. Ook Paulsen was
van de partij, wien het niet gelukte revanche
te krijgen. Van de 14 gespeelde partijen won
Morphy van Paulsen 10 met 3 remises. Schui
ten, een zeer sterk schaker, verloor tegen
Morphy 23 van de 24 partijen.
Morphy gaf desgewenscht voorgift en bleef
onder alle omstandigheden rustig en hoffelijk,
en behaalde op iederen tegenstander de over
winning.
Toen onze jeugdige held als een triumpha-
tor huiswaarts keerde, was de vreugde zijner
landgenooten onbegrensd. Zij meenden dat het
nu voor de groote schaakmeesters der oude
wereld een eer moest zijn, te New Orleans met
den overwinnaar den degen te kruisen. Stau-
ton werd verzocht te New Orleans een match
met Morphy te spelen. Den winnaar zou het voor
dien tijd en voor datdoel enorme bedrag van
5000 dollars worden uitgekeerd. Bovendien was
het comité bereid alle billijke verlangens van
Stauton in te willigen. De geestdriftige land
genooten van Morphy bedachten niet, dat Stau
ton een met werkzaamheden overladen, reeds
bejaard man was, die bovendien geen sterke
gezondheid genoot. Stauton antwoordde dat het
hem alleen in een droom mogelijk leek, aan de
uitdaging gevolg te geven.
Toen trok de strijdlustige Morphy zelf naar
Europa. Den 23en Juni 1853 verscheen hij in
„Cigar Divan an Strand" een welbekend
schaaklokaal te Londen.
Hij speelde met alle schakers die daartoe
bereid waren en versloeg ook den eenen na den
anderen meester.
Later, in hetzelfde jaar trok Morphy naar Pa
rijs, waar hij in het bekende café „de la Ré-
gence" de verzamelplaats der schaakmeesters,
groote triumphen vierde.
Omstreeks het Kerstfeest reisde de groote
Duitsche schaakmeester Anderssen wiens
roem als geniale combinatiespeler nog geens
zins verbleekt is naar Parijs om zijn enorme
kracht met die van Morphy te meten. In de
eerste partij begaf de ridderlijke Morphy zich
in een Evansgambiet, dat door Anderssen vol
komen beheerscht werd. De Duitsche meester
won deze partij. Nadat 11 partijen gespeeld
waren gaf Anderssen den strijd op. Het resul
taat was, dat Morphy 7 partijen had gewonnen
met 2 remise.
Nadat Morphy alle groote meesters der oude
wereld behalve Stauton die niet te bewegen
was, een match met Morphy te spelen over
wonnen had, ging hij naar zijn vaderland terug.
Nog eenmaal in 1863 bezocht hij Parijs, waar
over in vergelijking met het vorige weinig te
vermelden valt.
Tóen begon de zwarte tijd voor het grootste
schaakgenie aller tijden. Melancholie maakte
zich meester van den subliemen geest. Hij, die
voor het bord van 64 velden ieder overwon,
viel als slachtoffer zijner ziekelijke gevoelens,
die hem, den grooten mensch, volkomen over
meesterde.
Op 47-jarigen leeftijd stierf hij ten huize
zijner bejaarde moeder, te New-Orleans.
(Feiten en data zijn door ons voornamelijk
ontleend aan het „Handbuch des Schachspiels"
van von Bilguer).
In de volgende rubrieken hopen wij eenige
partijen van Morphy over te nemen.
CORRESPONDENTIE
Mej. E. E. te W. Voor het probleem no.
120 zijn u punten toegekend.
J. B. v. D. te A. Van wien is de vierzet?
U noemt geen auteur. Is u de componist, ge
lieve dan de volledige oplossing in te zenden.
F. j. v, d. S. te A. Uw probleem wordt on
derzocht.
J. v. d. R. te E. Dank voor uw vriende
lijk schrijven. Tot later hopen wij!
G. v. d. V. te A. De vorige oplossingen ont
vangen.
J. v. B. te A. Het correspondentieadres
van den A. S. B. is: J. C. Hannes, Kinderdijk
straat 73, Amsterdam, Z.
M. J. M. te A. Uw probleem is ongeschikt.
Te weinig inhoud in vergelijking tot het vele
materiaal.
D. W. K. te A. U maakte drie fouten in
de notatie van het probleem. Daarvoor moet u
geen hulp noodig hebben. Dat kan iedere scha
ker zelf controleeren.
FOTOREPORTAGE
Minister Weiter bood Maandag namens
de Nederlandsche regeering aan den
Chineeschen minister van Marine, die
hier te lande vertoeft, te Scheveningen
een lunch aan. Eerste rij links: de
Chineesche minister. Naast hem mini
ster Weiter
ten verkrijgbaar is; Frankrijk doorleeft weken
van monetairen chaos; Italië moet leeningen in
het buitenland sluiten, wil het zijn nieuwe Im
perium tot ontwikkeling kunnen brengen. Het
goud speelt niet langer de waardemetende rol,
die het gele metaal vroeger zoo trouw vervulde.
De monetaire discipline van vroeger, waaraan
elk land zich onderwierp en te onderwerpen
had, is op den loop. Het drievoudig accoord
tusschen de Vereenigde Staten, Engeland en
Frankrijk heeft den Fransehen franc niet kun
nen beletten diep in het moeras te raken.
Kan men er zich onder die omstandigheden
over verwonderen, dat Amerikaansch kapitaal
Europa geen credieten wenscht te openen? Men
vergete ook niet, dat de wet-Johnson het ver
schaffen van leeningen of credieten aan staten,
die zich van hun oorlogsschulden niet regel
matig kwijten, verbiedt. Dat zijn alle Europee
sche staten, op Finland na. Maar Finland heeft
aan een dollarleening geen behoefte. Ook zon
der de wet-Johnson zou de Amerikaansche ka
pitalist trouwens huiverig zijn velen Europee-
schen staten een leening te verstrekken: de
politieke vooruitzichten zijn te onzeker en de
solvabiliteit van een aantal landen laat veel te
wenschen over.
Politiek, ruilverkeer, geld, credieten niets
veroorlooft op dit oogenblik een soliede brug te
bouwen tusschen de Oude Wereld en de Nieuwe.
Een tweede economische wereldconferentie
heeft in de bestaande omstandigheden wellicht
nog minder kans van slagen dan die welke vier
jaar geleden een zoo groote teleurstelling bracht.
De bewoordingen van de verklaring, die Roose
velt en Van Zeeland gezamenlijk onderteekend
hebben, zijn optimistisch genoeg om den moed
vöor de toekomst niet te verliezen, maar kun
nen niet het feit bemantelen, dat er van on
middellijk ingrijpende maatregelen niet veei
sprake kan zijn.
Is dan Van Zeeland's bezoek nutteloos ge
weest? Zeker niet. De besprekingen die hij met
de leiders der Amerikaansche aangelegenheden
gevoerd heeft, hebben klaar bewezen, dat
Europa politiek en commercieel en dus mo
netair op den verkeerden weg is en dat an
dere wegen, waaronder die van Oslo er een is,
zullen moeten worden ingeslagen, willen de
Vereenigde Staten er toe gebracht kunnen
worden met Europa tot samenwerking te ko
men, tot de samenwerking, waaraan de Oude
Wereld meer dan ooit behoefte heeft. Het be
trekkelijk negatieve resultaat van Van Zee
land's zending is zeker niet onbetèekenend. Het
kan van positieve waarde worden zoo spoedig
Europa toont te begrijpen, dat het zelf de hand
aan den ploeg heeft te slaan vóór het op Ame
rikaanschen bijstand rekenen kan.
e
Ö)ll|lill||l||l||!l|||!llllllllllllll|j||||j!l||l|lj|j||jII|j|lJllj||ljllIIIlIllIlIIlIlllllllllllllllllllllllllllllllllll!!!llllll!!!!(lllll^
Bij de demonstratie der Engelsche fascisten te Londen kwam het Zondag tot
ongeregeldheden. De politie moest verschillende malen handelend optreden
Ingeborg Wetzel uit Königs-
berg, die het nieuw wereld-
zweefvliegrecord voor da
mes verbeterde. Zij bleef
181/, uur in de lucht
van een brandende straat
lantaarn of op 'n officieel
parkeerterrein moet uw
auto staan om vrijgesteld
te zijn van de plicht
om licht op te hebben
