A
Heiligdomsvaart begonnen
De Preek"
Koningin opent
Jamboree
SCHIP GEZONKEN OP
OOSTER-SCHELDE
dienen f
MAASTRICHT IN TOOI
non
ZONDAG 11 JULI 1937
VAN WEEK TOT WEEK
99
Hu is het merkwaardige, dat dominee Creutz-
°teg, die de preek niet zou willen missen uit
eeredienst, toch eenigermate de beteekenis,
deze godsdienstoefening gehecht door onze
j^testantsche landgenooten, zoekt in te perken
11 gunste van den liturgischen eeredienst, het-
*ten dus een toenadering beteekent tot de me-
°de, die in de katholieke kerk gebruikelijk
Zelfs lijkt het hem, of de preek ten onrech-
tot het middelpunt van de Zondagsche kerk-
tehtigheid werd gemaakt. Hij schrijft:
*°«k,
Cr,
*di
Bemanning kon zich redden
Pension door bliksem
getroffen
Enkele gasten met moeite gered
Receptie van den Franschen
gezant
Défilé der naties langs
Koninklijke tribune
In f eestelij ken stoet werden de
Heiligdommen uit de ont
sloten schatkamers naar
de kerken gevoerd
Massale bidweg trekt
door de straten
De schatkamers ontsloten
Luchtdienst op Texel
groot succes
Goede resultaten op het binnen-
landsche net der K. L. M.
Ververij in vlammen
Kortsluiting de oorzaak?
GROOTE KERK TE ALKMAAR
Regeering geeft f 15.000 voor
restauratie
De preek" zoo zegt dominee H. W.
Creutzberg in een brochure over dit
onderwerp, behoorende tot de reeks
a oremus (verschijnende bij Bosch en Keu-*
te Baarn) welke wij de vorige week aan-
/Wdigden als een protestantsche parallei van de
^tholieke G.G.G.-uitgaven,de preek is
et meest geliefde en het meest gehate bezit
Vltl °hs volk". Voor protestanten gaat dit zeker
sterker op dan voor katholieken, omdat de
Waats van de preek in den protestantschen
®eredienst zoo veel grooter is dan bij ons. Maar
kan men gerust zeggen, dat ook het katho
de volksdeel van het zoo sterk door preeken
e'bvioede Nederland niet zonder belangstelling
voor dit onderwerp. De schrijver weet het,
drukt hij deze wetenschap eenigszins eigen
ste uit. Hij zegt n.l.:
Roomschen hebben er weinig tijd voor,
''teens overvloedige liturgie en het groote be-
der Heilige Mis, maar als een enkelen
er de dominicaansche predikheeren komen,
de kerk overvol en men spreekt er weken
OVp r
r> Wat zij gezegd hebben."
Öeze voorstelling is wel wat naïef, omdat ze
^teaat van de veronderstelling, als zou
e komst van een pater in een katho-
eke parochie een uitzondering zijn en als
11 de preek bij ons nooit plaats hebben bui-
teq
het liturgische verband van de Heilige Mis.
aa de volksmissen door de paters Redemp-
°risten en Capücijnen, van de talrijke retrai-
es' gepredikt door Jezuïeten, Redemptoristen
Dominicanen, van de lijdensmeditaties, vaak
°°v beroemde predikanten gehouden, zoowel
de saeculiere als uit de reguliere geestelijk-
e'd, van de vele toespraken voor congregatie,
eilige Familie, Derde Orde en soortgelijke
ouderschappen, van de befaamde bedelpree-
van de vaak voorkomende sermoenen tij -
e'is het Lof, heeft de schrijver zich klaarblij-
e'ijk nooit op de hoogte gesteld. Wij zwijgen
1111 nog over de catechetische uiteenzettingen
den kansel en van de conferenties voor an
tesdenkenden, of zooals onlangs te Utrecht
"let goed resultaat werd ondernomen van de
'Otlferenties voor christenen en belangstellen-
tel uit alle confessie, Roomsch of onroomsch.
Qeusch, ook „bij de Roomschen" besteedt men
tel wat tijd aan de preek, al is en blijft de
°hdagspreek of homilie, die uitleg geeft aan
fte* Evangelie-tekst van de Mis-liturgie wel
te voornaamste, en al is inderdaad deze preek
^eheel opgenomen in den katholieken eere-
'teist als een onderdeel van de kerkelijke
k'echtigheid op Zondagochtend.
Bet blijft intusschen een feit, dat bij de
kf°testanten de preek een veel grootere rol
5teelt.
"Men zegt wel eens: Zooals de Roomschen
Sacrament in het middelpunt stellen, zoo
Protestanten het Woord. Men bedoelt dan
*°ddi
er eenig verder nadenken met het Woord
gelijkwaardigs naast het Sacrament en
Wart de prediking met het Woord, zelfs niet
°or terugschrikkende dat met een hoofdlet-
te denken.
«tv,
tej.
^tusschen heeft men niet ingedacht dat er
11 allerlei dienst sprake is: van den dienst
r gebeden, van den dienst der collecten, zoo-
d als van den dienst des Woords.
°Ver den laatsten dienst zullen wij iets zeg-
aangaande plaats en inhoud.
preek behoort tot de liturgie, tot den
edienst, is daarvan onderdeel en niet
öi
eer, al is het onderdeel bij ons uiterst be-
grijk. De gemeente van Jezus Christus komt
liief-
1 samen om gehoorzaam onder een preek-
te zitten luisteren, maar om zelfstandig
arbeidend, onder de leiding van een li-
B, die niet zijn eigen woord spreekt, maar
Woord der kerk van alle eeuwen, zich te
j eh aan schuldbelijdenis, belijdenis des ge-
S' lofprijzing Gods, ook in het lied, aan
bloedig luisteren naar Zijn wet en zich
erbuigen in gezamenlijk gebed.'
'Üki
bit
B®ze opvatting, veel gezonder en veel rede-
er dan die, welke hoofdzakelijk uit sleur, en
Sschien ook eenigszins uit distinctie-drang
V'J be protestanten gehuldigd werd, is hierom
bi 200 gro°te beteekenis, dat ze in de kerk-
_f;chtigheden de opvattingen gaat herstellen,
niet alleen vóór de Hervorming, maar
bog in den eersten tijd na de Hervorming
^rscht hebben.
B°e meer de protestanten naderen tot
gebruiken, zooals die ten tijde van Lu-
i, er en Calvijn nog waren, hoe dichter zij ook
en tot de practijk, welke in de Katholieke
0)^rlc bleef voortbestaan. Juist de liturgische
^'^ting van den Zondagochtenddienst, die
b^h in protestantsche kringen thans baan-
VefelCt' voor ons 6611 zeer belangwekkend
q^bijnsel, omdat ze berust op een inzicht,
(j r °ns gedeeld, daar immers de Katholieke
6rlc nooit van dit inzicht afweek.
V00]
*iler komt nog iets bij en dit is wellicht nog
rnamer, omdat het ook voor ons zoo leerrijk
'S- til.;,
Bl(ikb;
aar waren de protestantsche kerkbe-
k(^Kei'S menschelijke in den kerkehj-
Preektoon moe. Tijdens de vorige eeuw is
heel wat op gereageerd. Denk aan het
ehde rijmpje van De Génestet:
Of
Mi
Verlos ons van den preektoon, Heer,
Geef ons natuur en waarheid weêr!
aa
pan de venijnige, maar rake parodie, die
atuli maakte van de kerkpreek. Ds
eutzberg verwijst naar deze bladzijden uit de
van Douwes Dekker. Men kan ook de
van uouwes JJCKKer. xvien Kan ook ae
qe.lJraak aanhalen van Nicolaas Beets, die van
Predikant eischte:
Geen orgeltoon
Maar uw persoonl
Deze afkeer van den gebruikelijken preek
toon heeft gestemd tot nadenken en hierdoor
is Ds. Creutzberg tot de conclusie gekomen, dat
de preek moet aansluiten bij de liturgie en dat
dan het al-te-menschelijke zal worden opge
heven door de wijding. Hieromtrent schrijft hij
in deze brochure:
„De prediking als een zeer menschelijk woord
kan iets aan stijl missen, juist omdat de litur
gie stijl waarborgt.
Maar ook een levendige verkondiging in de
preek is zoo noodig, om voor de gemeente te
wekken, wat in den vorm der liturgie was in
geslapen; om steeds weer te voorschijn te ha
len, wat verborgen scheen; om op te halen,
waar niemand meer op lette; om in vlam te
blazen, wat onder de asch smeulde. Als de
menschen in den eeredienst den zegen niet
meer verstaan, kan de dienaar hen helpen, door
innig en uit het diepst van zijn hart te zegenen,
maar het zal door de velen beter begrepen
worden, als hij eerst, gegrepen door een
tekst uit den bijbel, onder uit zijn ziel
mag uitzeggen, wat een zegen is en wat God
daarmee doet en bedoelt en dat het niet een
Wensch of een bede is, maar een daad namens
Hem.
Nog eens: in onze dagen zijn er duizend din
gen aan te zeggen, daar liggen profetieën klaar,
daar is priesterlijke vertroosting, daar is pre
diking van zonde, zóó dat er niets overblijft en
toch, ondanks alles, verzoening als helder wa
ter in de woestijn. Ook in onzen tijd wordt
nieuw geboren de aanbidding van den Almach
tige, en het is de prediking, die scheppen mag
al de vreugde en al dat leven uit de fonteinen
des heils. Maar wie in de zaligheid der predi
king wel eens gekend heeft de dronkenschap
en de eigenwijsheid en den hoogmoed, die zal
God danken voor het eeuwige, rustige woord
der kerk in de liturgie, die ootmoedig kan ma
ken."
In katholieke ooren klinkt deze zeer critische,
maar ook zeer opwekkende taal uit den mond
van een bekend predikant wtellicht een beetje
vreemd, maar men moet toch zeggen, dat het
belangwekkend is, te vernemen, hoe de protes
tanten zich bezig houden met dit probleem van
de preek, en hoe ze tot een oplossing geraken,
welke in de Katholieke Kerk altijd gegolden
heeft, al waren er ook wel eens tekortkomin
gen in de practijk.
Hetzeifde verlangen naar een bevredigende
oplossing blijkt opnieuw uit een andere bro
chure van de Adoremus-reeks, geschreven door
den Groningschen hoogleeraar dr. W. J. Aalders
en getiteld: „Preek en Liturgie". Het betoog,
dat hier dieper gaat en meer omvat, komt in
w'ezen met dat van ds. Creutzberg overeen,
zooals wel blijkt uit dit ééne zinnetje:
„Het is een eerbiedwaardig misverstand, als
men meent, dat de preek in de godsdienst
oefening ongeveer alles is."
Ook hier wordt gepleit voor nauwe aanslui
ting bij de liturgie. De preek zij niet alleen het
persoonlijke woord van den predikant, zoo ver
maant deze schrijver, maar ze weze ook en
vooral het bovenpersoonlijke woord van de
Kerk. Heel mooi drukt professor het uit op een
wijze, die ook wij, katholieken, geheel kunnen
aanvoelen:
„Geen woord van den mensch tot God dari
als ant-woord op het Woord van God tot den
mensch. Het geschapen woord volgt steeds en
op en uit het scheppende Woord. Dit geldt ook
voor de preek, als het woord van den dienaar
Gods. Ten slotte rust alle menschelijke liturgie
en cultus, alle dienst en vereering van God door
ons op den dienst en de eer, die het Gode be
haagt ons te bewijzen."
Bezien in het licht van het katholieke geloof,
waar het Heilig Sacrament in het middelpunt
van den kerkelijken eeredienst staat, krijgt de
preek, aldus opgevat door wie haar houdt en
door wie haar hoort, een diepe en levenwekken
de beteekenis.
A. V. D.
Zaterdagmiddag circa een uur is het sleep-
schip Sint Antonius, schipper Bekker, uit
Rotterdam, dat gesleept werd door de sleep
boot Martina, kapitein C. van Eyk, uit
Dordrecht, in het Engelsche Gat op de
Oosterschelde gezonken. Het schip zit ge
vaarlijk voor de scheepvaart. Alleen de mast
steekt boven water uit. De bemanning, be
staande uit den kapitein en een knecht, kon
zich bergen aan boord van de Martina.
Met de firma Van der Tak is een accoord
getroffen voor de berging van het vaartuig.
Zaterdagmiddag te ongeveer half twee heeft
zich boven Elspeet een kort doch hevig onweer
ontlast.
Een boerderij, waarin een pension was geves
tigd, gelegen naast het hotel De Zwaan, eige
naar de heer Van Ree, werd door het hemelvuur
getroffen. In een oogwenk stond de boerderij in
lichter laaie.
Enkele pensiongasten, de fam. Hartland,
bestaande uit man, vrouw en twee kinderen,
konden zich ternauwernood redden. Na een
half uur was de boerderij totaal uitgebrand.
De brandweer wist het naastgelegen hotel
te behouden.
Ter gelegenheid van den nationalen feestdag
zullen de Fransche gezant en barones de Vitrol-
les op Woensdag 14 Juli van half vijf tot zeven
uur in het gebouw der legatie te Den Haag een
receptie houden voor de leden van de Fransche
kolonie en voor de vrienden van Frankrijk.
De persdienst van de wereld-jamboree meldt
Het staat thans vast, dat de opening van
de wereld-jamboree op Zaterdag 31 Juli
des middags te 2 uur door H. M. de Konin
gin zal geschieden.
1
De plechtigheid zal plaats vinden in de
groote arena en onmiddellijk gevolgd wor
den door een opmarsch van de meer dan
25.000 padvinders uit de geheele wereld.
Dezen zullen langs de koninklijke tribune
trekken met hun nationale vlaggen en ba
nieren, ieder land voorafgegaan door eenige
verkenners met een schild waarop de naam
van het land.
Deze opmarsch der naties geschiedt in
alphabetische volgorde naar de Engelsche
benaming, terwijl het groote Nederlandsche
contingent het défilé zal sluiten.
(Van onzen specialen verslaggever)
MAASTRICHT, 10 Juli
Feesttooi siert de stad. Bonte vlag
gen hangen dwars over de straten.
Iedere trein brengt aan het station
reeds nieuwe vreemdelingen. Een
reusachtig houten altaar staat op het
Vrijthof opgeslagen. De „Sterre der
Zee" heeft haar kostbaar bestikten
mantel reeds om; reeds prijken de
kostbare kronen op het hoofd van
Haar en Haar kind; reeds staat zij
klaar op het kostbare draagstel, dat
morgen op de schouders der priesters
zal rusten. De huizen op het plein en
langs de processiestraten zijn met
groene guirlandes behangen. Het
feest begint. De Heiligdomsvaart.
Het feest van alle zeven jaren. Dan komen
uit den heelen omtrek, uit Nederlandsch en
Belgisch Limburg en uit het Noorden niet min
der, pelgrims naar het graf van Neerlands eer
sten Bisschop, van den Grondlegger van het
katholieke geloof in al onze gewesten, van Sint
Servatius.
Dan toonen alle kerken van de stad hun
kostbaarheden, hun relieken van Gods lieve
Heiligen.
'Eigenlijk is gisteren al iets begonnen. In de
omgangen van de Lieve-Vrouwe-Basiliek, on
der die gothische spitsboog-gewelven en die
oude, ingemetselde adellijke wapens, beschenen
door het licht, dat uit den prachtigen binnen
hof door die breede ramen valt, die in al dat
ruke, krullige kant van steenen ornament ver-
loopen, in de omgangen van de Lieve-Vrouwe-
Basiliek hèeft men een tentoonstelling inge
richt van oude en moderne Maria-beelden. Daar
zijn er bij uit hout gesneden, uit steen gehou
wen en uit klei gebakken; daar zijn er poly
chrome bij in schelle kleuren, stemmige effec
ten, geheel vergulde met albasten aangezicht
en grauwe houten, verweerd door den tand van
den tijd; daar zijn er" bij in weelderige vormen,
met plooiige, zwierige mantels, rustend op wol
ken en omgeven door arabesken, en andere
de aller-oudste en de allernieuwste die in
één strakke, schoone lijn zijn opgelost; daar zijn
er bij, die levensgroot vóór u staan en andere,
even schoon, schooner soms nog, die nauwelijks
de hoogte van uw pink bereiken; daar zijn er
bij, die gemaakt werden door decoratieve kun
stenaars. die een monumentaal gegeven zagen
in de tieve-Vrouwe-figuur, en andere, die door
stille vroomheid, door innige liefde, door hei
ligen schroom werden geïnspireerd. Een fraaie
tentoonstelling, ten volle een bezoek waard.
Doch dat werd gisteren reeds geopend. Daar
trekt het publiek al rustig-kijkend doorheen.
De eigenlijke plechtigheden beginnen van
middag tegen vijf uur als de kerkelijke hoog-
waardigheidsbekleeders in feestelijken stoet
worden binnengehaald.
Tegen den tijd van aankomst hadden zich
talrijke menschen opgesteld langs den weg en
bij den uitgang van het station. Een eerewacht
te paard maakte front voor de poorten. Opzij
stond aan den eenen kant de Maastrichtsche
Harmonie St. Joseph, terwijl aan den anderen
kant de open galarijtuigen wachtten.
Inmiddels arriveerden in een der wacht
kamers Z. Exc. Mgr. Paolo Giobbe, Pauselijk
Intern, in Den Haag, H.H. Exc. Mgr. dr. G. Lem-
mens, Bisschop van Roermond, Mgr. Buckx,
Dom Al. van de Laar en Mgr. dr. Th. Verhoeven
uit Den Haag.
In een korte toespraak werden zij verwelkomd
door Mgr. Wouters, Deken van Maastricht, die
den Internuntius de trouw der Maastrichtsche
bevolking aan Z. H. den Paus verzekerde, en
Mgr. Lemmens, vader-Bisschop, als eersten pel
grim naar het graf van St. Servaas begroette
in het vertrouwen, dat velen Zijn Bisschoppe
lijk voorbeeld zouden volgen.
Onder het spelen van het „Aan U, O Koning
der Eeuwen", formeerde zich vervolgens op
het Stationsplein de plechtige stoet, die met
herauten in de kleuren van het stadswapen
gekleed voorop, geëscorteerd door de eerewacht
en toegejuicht door de bevolking, door de stra
ten trok naar de dekenale pastorie, die aan den
ingang door een rood baldakijn was gesierd.
Even voor het betreden van de pastorie
sprak Z. H. Exc. Mgr. dr. Lemmens een kort
woord van dank tot de Maastrichtsche bevol
king voor deze ontvangst en, na op vaderlijken
toon allen morgen een devoot feest en daar
voor een goeden nachtrust te hebben toege-
wenscht, verzocht hij den Pauselijken Inter
nuntius zijn bisschoppelijken zegen te willen
geven. Terwijl de samengestroomde menigte
knielde, voldeed Mgr. Giobbe aan dit verzoek.
Alles trok nu de kerk binnen, de machtige
oude kerk van St. Servaas, die geheel met ge-
loovigen was gevuld, toen de groote lichtkronen
opzij van het altaarbaldakijn opvlamden en
vol licht wierpen op de oude schilderingen in
ae twee groote koepels van het priesterkoor.
Het orgel zette zwaar in en een lange rij
priesters in blanke superplie schreed uit de
sacristie de kerk door naar de schatkamer
in den Omgang, waar heel de rijkdom van
relieken stond om in hun handen en op hun
schouders te worden binnengedragen in de
kerk zelf. Kleine misdienaars gaan voorop,
een groote groep processielantaarns, waar
in kaarsvlammen oplekken, volgt. En dan
komt de stoet van onafgebroken meer dan
honderd reliekhouders gouden en zilve
ren armen en harten, kostbaar beslagen
doozen en schrijnen, rijk bewerkte mon
stransen en kelken, goud omsmede hoor
nen, kleine en groote vergulde vitrines en
hoog boven den priesterstoet uitstekende
glimmend koperen borstbeelden van de
oude bisschoppen van de stad. En aan het
einde in vol ornaat, in de zwaarste goud
bestikte paramenten van de kerk, Z. H. Exc.
Mgr. Dr. Lemmens, dragend het groote pa
triarchale dubbelkruis, waarin de relieken
van het Heilig Kruis zijn gevat. De kerk
meesters met den staf in de hand omringen
hem; de overige prelaten volgen met het
gemeentebestuur van de stad en het comité
der Heiligdomsvaart.
Alle relieken worden gedragen de hooge
breede trappen van het koor op naar den Om
gang achter het altaar, waar zij volle veertien
dagen voor iederen pelgrim te bezichtigen zijn.
Na dezen plechtigen omgang werd Mgr.
Wouters, benoemd protonotarius apostolicus.
als zoodanig geïnstalleerd.
En tenslotte beklom de Zeereerw. pater H.
Beukers O.M.I. den kansel.
De schatkamers van Maastrichts oude ker
ken, aldus pater Beukers, hebben de zware
massieve deuren, de donkere kluizen en de
glazen kasten geopend, de heiligdomsvaart is
begonnen. En nu mogen ze komen de geloo-
vigen van geheel Nederland ter bedevaart naar
Maastricht, de stad der 21 Bisschoppen, de
stad der heilige relieken, het Rome van Neder
land.
De heiligdomsvaart mag echter niet alleen
bestaan in uiterlijkheden. Veertien dagen nog,
en deze dingen zijn voorbij. Onze voorvaderen
zagen wij in het verleden by de H. Relieken
zweren, dat zij trouw zouden blijven aan het
H. Geloof. Dat moet onze generatie herinneren
aan het doel der Heiligdomsvaart: bij te dragen
tot het behoud van het H. Geloof. In onzen tijd
van geestelijke ontreddering, nu de vijanden
van God en zijn lieve Heiligen al hun krachten
aanwenden om het geloof uit te roeien, moet
de Heiligdomsvaart een machtig protest vor
men tegen het nieuw heidendom en een mach
tige demonstratie van ons Credo en van onze
trouw aan onzen eenen leider, den Paus van
Rome. Bidden wij ook in deze dagen tot alle
heiligen in alle nederigheid voor het behoud
van het Geloof in cms land, voor onze doleeren-
de broeders en voor de stad Maastricht, waar
ook reeds velen den weg van St. Servaas heb
ben verlaten. Hier op het graf van Nederlands
eersten Bisschop moge hij uit den Hemel onze
stad, ons gewest, ons land en alle pelgrims
zegenen.
Na deze toespraak gaf de Bisschop den zegen
met de H. Kruisreliek.
Een soortgelijke plechtigheid voltrok zich ge
lijktijdig in de Basiliek van Onze Lieve Vrouw.
Voor deze Basiliek verzamelde zich in den
avond een groote menigte menschen.
Duizenden en duizenden trokken,
voorafgegaan door de kerkelijke en
wereldlijke hoogwaardigheidsbeklee-
ders, langs de straten, die volgens
de oude legende eenmaal op een
nacht door het mirakuleuze beeld
van de Sterre der Zee zelf werden
gegaan. En over die duizenden golft
in aangrijpende monotomie telkens
weer het gebed het Wees Ge
groet voorgebeden door enkele
priesters, die midden tusschen de
menigte loopen en beantwoord door
duizenden stemmen, wier klank weer
kaatst tusschen de huizen, waar men
schen aan de ramen meebidden, en
opstijgt naar den blauwen donker
wordenden hemel.
De Heiligdomsvaart is begonnen.
De voorloopige cijfers betreffende het
passagiersvervoer over het eerste halfjaar
1937 van de K. L. M.-diensten in Europa
geven alle reden tot tevredenheid. Op alle
diensten tezamen, met inbegrip van de bin-
nenlandsche diensten, werden de eerste zes
maanden van dit jaar 44.673 passagiers ver
voerd, tegenover 41.984 passagiers in het
eerste halfpaar 1936, derhalve een vooruit
gang van 2689 passagiers of bijna 7 pCt.
Op het binnenlandsche luchtnet vertoo-
nen de vervoersresultaten de laatste dagen
een sterk stijgende lijn. Vooral toen de in
voering van den tweedaagschen dienst op
Texel op 1 Juli j.l. een feit was geworden,
zijn de passagecijfers sprongsgewijs omhoog
gegaan.
Het passagiersaanbod op deze lijn overtreft
vele malen de beschikbare laadruimte. Zoo
waren reeds dagen te voren alle toestellen voi
geboekt. Men kan zeggen, dat van de opening
af practisch alle toestellen op de Texellijn ge
heel bezet zijn geweest. Tijdens het eerste
Week-end werden in beide richtingen in totaal
140 passagiers vervoerd, wel een bewijs dat de
K. L. M. met de exploitatie van dezen dienst
een gelukkigen greep heeft gedaan.
Daar het in verband met de beschadiging
van de jonge Texelsche grasmat onmogelijk
is om met grooter materieel de Fokker
F 22 - den dienst te onderhouden, overweegt
de K. L. M., bij blijvende gunstige ontwik
keling, de instelling van een derden dienst
met hetzelfde materiaal n.l. de F7a.
Dat de binnenlandsche lijnen steeds meer
het karakter van aanvoerdiensten voor het in
ternationale net verkrijgen, blijkt wel uit het
volgende zeer sprekende feit dat over den af-
geloopen maand Juni 152 passagiers van en
i.-aar Eindhoven zijn vervoerd met een buiten-
landsche herkomst of bestemming, tegenover
101 passagier met een Nederlandsche herkomst
of bestemming.
Het schijnt dat ook de zakenman van buiten
de handelscentra Amsterdam en Rotterdam, de
binnenlandsche luchtlijnen, dank zij de betere
en meerdere internationale aansluitingen, meer
en meer frequenteert.
De Twente- en Zeelandlijnen vooral, vertoo-
nen sinds 1 Juli 'n aanmerkelijken vooruitgang,
iets wat zeker voor de Oost-Nederlanders als
een verheugend feit op te merken valt, aange
zien zou blijken dat de Twentelijn die altijd
het zorgenkindje van het binnenlandsch net
geweest is de kinderziekten te boven zou zijn
gekomen.
Te Schiedam is brand uitgebroken in het
pand W. Frankenlandschestraat 6, waar is
gevestigd de chemische ververij en wassche-
rij N.V. De Phoenix, directeur de heer Rijs-
houwer, in de afd. drogerij.
De vlammen verspreidden zich spoedig
door het geheele drie verdiepingen hooge
gebouw, dat in een minimum van tijd in
lichter laaie stond.
De brandweer, die met groot materiaal was
uitgerukt, bestreed het vuur met veertien stra
len. Zij was in ongeveer 20 minuten den brand
meester. De zolderverdiepingen zijn gedeeltelijk
uitgebrand, terwijl ook het overige gedeelte van
het pand brandschade bekwam. De machines
zjjn voorts door het vele water ernstig bescha
digd. In het pand was niet veel materiaal meer
aanwezig, daar de wasch juist Zaterdag was
rondgebracht.
Omtrent de oorzaak tast men nog in het
duister. Het personeel, dat uit twaalf man be
staat, heeft te elf uur Zaterdagochtend de fa
briek verlaten. Men vermoedt, dat kortsluiting
den brand heeft veroorzaakt.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft aan het kerkbestuur
van de Groote Kerk te Alkmaar een tele
gram gezonden, waarin v#rdt medegedeeld,
dat, in afwachting van nader accoord inzake
gezamenlijke financiering tusschen kerk
voogdij, rijk, provincie, burgerlijke gemeente
en werkfonds, de minister voor onmiddellijk
noodige voorzieningen 15.000 beschikbaar
stelt, te besteden in overleg met den Rijks
dienst voor Monumentenzorg.
