00 y 0-•wÊmmm
„DODGE"-SERVICE
SEIZOEN
OPRUIMING
„DE COUREUR"
het weer
Jf*a.
ïormaI?4tura
de prijs het voornaamste,
GARAGE JAN R. DU RIEU
Kaft
„DE NIEUWE MELKWEG'S
MELKPRODUCTEN"
37 KLEINE HOUTSTRAAT 37
CHEMISCHE WASSCHERIJ
10 PCT. KORTING
over
Gaat IJ....?
HRfflKmSOK
TEGCLHRIIDCL
Hebt IJ
ONZE ZOMER-BIJLACE
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
CROOTE HOUTSTRAAT 69
Prima rauwe en gepasteuriseerde melk
N.V. PEEPERKORN - HEEMSTEDE
fHALF TOT ZWAAR BEWOLKT!
oor een zekere categorie
van menschen is bij het huren
van een automobiel
betrouwbaarheid komt pas in
de tweede plaats. Het huren
van een goeden automobiel
kost echter nog steeds geld.
Betrouwbare automobielen
met en zonder chauffeur
verhuurt:
36-44 QLIESLAGERSLAAN - TELEF. 10570
Tarief uitsluitend per K.M., week of maand. -
Voor Zondagen en vacantiemaanden
vroegtijdig bespreken.
PRIJZEN ALLEEN ZEGGEN U
NIETS. ONZE STOFFEN EN
PRIJZEN ZEGGEN U ALLES
ONMISKENBAAR TEEKEN VAN EEN ZOMERSCHEN DAG
WONINGINRICHTING BINNENARCHITECTUUR
CR. HOUTSTRAAT 155 TEL. 11159 - HAARLEM
Speciaal adres voor RACE- EN SPORTRIJWIELEN
ONZE
REINIGT VOOR U:
OP GOEDEREN BEZORGD AAN DEN
WINKEL, BLEEKERSVAARTWEG 39,
TERUGBEZORGING ZONDER KOSTEN
ONWEDERS
IN DEN
EN AFKOELING
DAMPKRING
fl.VERHAGEN KOMPtRSINGEL 24-TEi: 1 3 0 2 9 1 2104
5.85 6.75 7.65 8.351
KRUISWEG 42 HAARLEMl
REISS
Er zou over dit onderwerp een uitgebreider
Verhandeling te schrijven zijn dan in de ko-
•ommen van dit blad zou kunnen worden op
genomen, en het is te hopen dat er eens iemand
zal komen, die de vrij talrijke versjes en uit
drukkingen, waarin die volkswijsheid is vast
gelegd, onder het vergrootglas neemt en het
juiste van het onechte zal weten te scheiden.
Een oppervlakkige beschouwing van deze
Volkswijsheid vanuit een meteorologisch stand-
Punt, brengt spoedig de onjuistheid en de waar
deloosheid van een deel ervan aan het licht,
•haar men zal stellig in vele versjes en spreek
wijzen dingen vinden, die langs meteorologi-
Schen weg zeer goed verklaard kunnen worden.
Deze tweeslachtigheid in de volkswijsheid
°ver het weer is gemakkelijk genoeg te verkla-
ren. Alle indrukken toch, die men van de op-
eenvolging der weersverschijnselen kreeg en die
dien gebruikte om het verband tusschen de op-
eenvolgende weerverschijnselen te vinden, be
rstten op uitsluitend plaatselijke waarnemin
gen. in den tijd, waarin deze volkswijsheid is
ontstaan, stellig vóór de uitvinding van de eer
ste meteorologische instrumenten, bestond nog
in het geheel geen internationale uitwisseling
Van weerberichten. Alle waarnemingen waren
Van plaatselijken aard en konden niet in ver
band worden gebracht met de meteorologische
Voorvallen op andere plaatsen en in ver ver-
Wijderde streken. Wel ontbrak het niet aan po-
Sihgen om buitengewone weersverschijnselen toe
46 schrijven aan of in verband te brengen met
gebeurtenissen in andere landen, maar den
°°rzakelijken samenhang kon men in de verste
Verte niet benaderen. Daarbij geven weersver-
Schijnselen gauw aanleiding tot het leggen van
een oorzakelijk verband, waar dit werkelijk niet
oestaat. Een goed voorbeeld hiervan is het al-
Kerneen verspreid geloof, dat onweders afkoeling
den dampkring brengen. Deze mecning is
Volkomen in strijd met de werkelijkheid. Niet
Uet onweer is de oorzaak van de afkoeling, maar
de afkoeling der hoogere luchtlagen t.o.v. de
onderste veroorzaakt onweer (warmte-onweer),
Waarna de koude bovenlucht de plaats inneemt
Van de warme onderlucht, ofwel de inval van
een kouden luchtstroom in een gebied van warm
Weer, drukt de warme lucht opwaarts, waarbij
een bepaald soort onweders ontstaat. Maar het
Verband tusschen de aankomst van koele lucht
®n het onweer, dat hierop volgt, waarbij de af
koeling als oorzaak en het onweer als gevolg
Wordt gezien, kan alleen worden ingezien, als
"^en de verschijnselen over een groot gebied be
studeert. Het is den eenzamen waarnemer, die
Oiets anders constateeren kan dan een onweer,
Kevoigd door afkoeling, echter niet kwalijk te
Oernen, dat hij oorzaak en gevolg verwisselt.
Wh misvatting gaf het leven aan het rijmpje:
Donder in het doire auut
Maakt zes weken guur en koud.
zijn voedzaam, zeer smakelijk en voordeelig
MARNIXSTRAAT 115—117 TELEFOON 22123
SPORTRIJWIELEN reeds vanaf ƒ35.—
RACE-SCHOENEN2.75 WEGTUBES 2.75
RACE-BROEKJES 0.95 BAANTUBES 2.50
VALHELMEN 1-75 RACE-STUREN 1-75
Van de REEKS MASSEER-OLIE, het beste per flesch 0.50
Ook LUXE-RIJWIELEN en ONDERDEELEN voorradig
le KLAS REPARATIE-INRICHTING
JAPON (eenvoudig) 1-50
MANTEL (ongevoerd) - 1.70
MANTEL (gevoerd) -2.00
COLBERTCOSTUUM - 2.0.
DEMI-SAISON - 180
REGENJASSEN (waterdicht) - 2.25
Volledige prijslijst wordt op aanvraag gaarne toegezonden
WASSCHERIJ EN CHEMISCHE WASSCHERIJ - TEL. 28890
VOLKSWIJSHEID
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIilllllllllllllllllll
Wij behoeven ons er niet over te verwon
deren, dat in den loop der eeuwen een
zekere volkswijsheid over het weer ont
staan is. Het weer is op allerlei manieren zoo
nauw verbonden met ons doen en laten, met
onzen gezondheidstoestand en ons gevoel van
Welbehagen of van onwel-zijn, met den plan
tengroei en dus met den meerderen of minderen
rijkdom van den oogst, kortom met zoo vele
Van onze be
langen, dat de
mensch er van
zelf toe is ge
komen uit de
weersverschijn
selen aanwijzin
gen te putten
voor het weer,
dat hij meent te kunnen verwachten.
Wanneer wij alle rijmpjes en uitspraken moe
ten gelooven, die op het weer betrekking heb
ben, zouden wij tot de slotsom moeten komen,
dat er heel wat volkswijsheid over het weer is
ontstaan, die van een juist inzicht in het ver
loop der verschijnselen getuigt. Dit ligt trou
wens tot op zekere hoogte voor de hand. Op
den langen duur toch moesten de menschen,
die goed uit hun oogen keken en de werkelijke
gevolgen wisten te scheiden van de toevallige
gebeurtenissen in den dampkring, die na be
paalde weersverschijnselen en toestanden op
traden, een aantal regels ontdekken, volgens
Welke de eene weerstoestand op den anderen
Volgt. Dat zij daarbij dan ertoe kwamen om
het ontdekte vast te leggen in een of andere
spreekwijze, maar bij voorkeur in een rijmpje,
spreekt wel vanzelf. Dat echter de wetenschap
pelijke juistheid van den inhoud van vele vers
jes leed onder de pogingen een draaglijk rijm
te verkrijgen, pleit sterk tegen de onaantast
baarheid van de volkswijsheid over het weer en
ftiogen wij zeer zeker bij de beoordeeling van
de waarde dier volkswijsheid niet over het hoofd
zien.
Donder in het dorre hout
Geeft een voorjaar schraal en koud.
Het zou echter verkeerd zijn al deze volks
wijsheid overboord te werpen, zonder een voor
afgaand onderzoek naar de juistheid. Toch heeft
men zich daar in de meteorologie wel eens
schuldig aan gemaakt. Een goed voorbeeld hier
van is, dat der z.g. IJsheiligen-koude, de tem
peratuurdaling, die telken jare heet voor te ko
men omstreeks den llden Mei. Men kan statis
tisch vrij aardig en overtuigend, doch in den
grond onjuist aantoonen, dat die afkoeling niet
veel te beteekenen heeft. Sommige menschen
hebben niet veel vertrouwen in een statistisch
onderzoek. Goochelen met cijfers noemen zij
dat. Maar dat is onbillijk geoordeeld. Bij de IJs
heiligen-koude gaat het er om de cijfers op de
juiste wijze te groepeeren. Het geheele vraag
stuk verschijnt in een geheel ander licht, wan
neer men zich losmaakt van de dagen 10, 11 en
12 Mei, zooals de volkswijsheid aanneemt, en
wanneer men aanneemt dat de afkoeling het
eene jaar iets vroeger, het andere iets later
komt. Dit is op
meteorologische
gronden zeer
goed te verdedi
gen en naar dit
inzicht gegroe
peerd, toonen de
cijfers aan, dat
elk jaar om-
1 streeks den lOen
Mei in ons land
een afkoeling voorkomt van ongeveer 6 graden
C. Hier was dus de volksmeening de juiste en
kon dit ook zijn, omdat men eenvoudig een feit
had geconstateerd, zonder naar de oorzaken of
naar een verband met andere verschijnselen te
zoeken.
Van denzelfden aard is de wijd verbreide mee
ning, dat het zes weken zal regenen, wanneer
het op St. Margriet (20 Juli) heeft geregend.
Deze meening is niet zoo gemakkelijk aan de
feiten te toetsen en dus te verwerpen of te aan
vaarden. Moeten wü met dien dat'un even vrij
gevig zijn als bij de IJsheiligen? i* ij dunkt van
wel, omdat er geen enkele reden te vinden is
om juist aan dien eenen dag een bijzondere be-
teekenis te hechten als een oogenblik, waarop
de weerstoestand omslaat. Al te vrijgevig kan
men niet zijn, omdat men dan voor de moeilijk
heid komt te staan, dat eigenlijk elk jaar om
streeks den 20sten Juli regen valt en dat er ook
elk jaar gedurende de rest van Juli en in de
geheele maand Augustus regendagen voorko
men. Op die manier is de volksmeening altijd
juist*
Nemen wij aan, dat de meening juist
is, dan moet het ook vrijwel elk jaar
uitkomen en zou reeds een betrekkelijk
klein aantal jaren moeten uitwijzen hoe
het met deze kwestie werkelijk staat.
Ik ging dit na voor de omstreken van
Den Haag voor de jaren 18931905 en
1907—1931, 28 in aantal, en kwam
daarbij tot de volgende uitkom
sten: Als het den 20sten Juli van een
jaar hier (te Den Haag) geregend had, moest
ik den 21sten 's morgens water in den regen
meter vinden.
Dit was in acht jaren het geval. In zes andere
jaren was een of twee dagen eerder regen ge
vallen of een dag later, terwijl in de 14 overige
jaren op (of omstreeks) den 20sten Juli geen
regen was gevallen. Het bleek nu, dat in de
acht jaren, waarin op St. Margriet regen was
gevallen, in Juli verder nog gemiddeld 6, in
Augustus 16, dus binnen zes weken in het ge
heel 22 regendagen voorkwamen, die gemiddeld
116 inch regen opleverden, d.w.z. een heel klein
beetje meer regen en drie regendagen meer dan
normaal. De zes jaren, waarop de regen iets
vroeger viel dan op St. Margriet, gaven een iets
grooter hoeveelheid regen, maar weer minder
regendagen, zelfs minder dan normaal. Men zou
hieruit hoogstens kunnen afleiden, dat in jaren,
waarin het op of omstreeks St. Margriet regent,
de zes weken daarna niet merkbaar meer regen
of meer regendagen voorkomen dan normaal.
Een beetje anders is het gesteld met de ge
volgtrekking uit den regenval in de veertien
jaren, waarin het op of omstreeks St. Margriet
niet regende. De zes weken daarna leverden
samen gemiddeld slechts 85 pet. van de nor
male regenhoeveelheid op en een normaal aan
tal regendagen.
Mogen wij dezelfde uitkomsten verwachten
bij een onderzoek van den regenval in een groo
ter aantal jaren en op meer plaatsen, dan zou
den wij hoogstens kunnen zeggen: Als het op
of omstreeks St. Margriet niet regent, brengen
de volgende zes weken iets minder regen dan
normaal. Intusschen moeten wij daarbij m aan
merking nemen, dat in elk der groepen, die
hierboven genoemd zijn, de jaren afzonderlijk
zeer verschillend zijn en dit maakt dat er van
de geheele slotsom eigenlijk niets positiefs over
blijft. Het is ook niet te verwachten, dat een
uitgebreider onderzoek een betere uitkomst zal
geven.
Zoo blijft er dan van de volkswijsheid over
den regen op St. Margriet niets over. Of toch
wel? De beantwoording van deze vraag voert
ons echter naar het gebied der neiging van het
weer, om gedurende eenigen tijd hetzelfde ka
rakter te behouden, een nog weinig verkend
terrein der weerkunde, dat thans onbesproken
moet blijven.
Wü zien intusschen uit deze enkele voorbeel
den, dat elk der volksmeeningen over het weer
grondig zou moeten onderzocht, vóórdat er een
oordeel over de waarde ervan gegeven kan wor
den. C. N.
VOORHEEN THANS
SPECIAALS C HOEN.
verhuizen,
trouwen,
kamers restaureeren,
betimmeringen aanbrengei
of bespanningen, enz. enz.
meubelen te herstellen,
gordijnen te wasschen,
vloerbedekking te
repareeren,
behangwerk
of te vernieuwen enz. enz.
dan is het vanzelf sprekend mede
Uw belang ons te raadplegen
en vrijblijvend offerte te vragen
Storingvrij
Eenvoudig
Goedkoper
5 stations
Eigen gram.
platen con-
Eigen toestel Distributie
Waarom zou ook U geen Radio Distributie nemen??
Inlichtingen N. Gracht 5, tel. 10010 of aan de Centr.
certen
voetpiagenr...
Ferma Nature dragen I
SPORTSCHOEN, VOOR AFSTANDSWANDELINGEN, J
WAARIN DE VOETEN HUN GOEDEN VORM BE
HOUDEN, GEMAAKT VAN SPORT GRAIN LEDER.
GROVE NERF. LOSSE SCHOTSCHE TONGEN MET
WREEFRIEM EN VETERS GEREGEN, DOORLOOPENDE
TUSSCHENZOLEN EN RANDEN VOOR VERSTERKING.
LEEST 19, BREED AAN DE TEENEN.
MB 40-O *4.4»
FORMA NATURA SPECIAALZAAK: nabij het station
