De Japanners stellen een
ultimatum
Gevecht van 160 vliegtuigen
bij Madrid
Bureaux voor redactie en administratie:
Mislukte aanslag
op kolonel Koe
WË
WANDGEDIERTE
Het nieuws van heden
Plaatselijke autoriteiten
zouden het aanvaarden
Azana over den
burgeroorlog
Rechtsche aanval zou
zijn afgeslagen
Bezuinigingsplan
van Bonnet
De hotelstaking
in Frankrijk
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
MAANDAG 19 JULI 1937 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20670
Tsjang Kai Sjek wenscht geen
oorlog, doch zal dezen, indien
noodig, ondergaan
Nationaal besef van
China groeit
Japansch verzoek aan Nanking
V oorbereidingen
Nieuwe gevechten
Japan is nog niet voldaan
Bom ontplofte, voordat de dader
zijn plan kon volvoeren, zoo
dat hij zelf gedood werd
Het Weer
Felle critiek op de non-interventie-
pommissie
Nationalistische generaals kondi
gen een nieuw groot offensief
bij de hoofdstad aan
Geheimzinnige ziekte
in België
Van dertien jeugdige slachtoffers
reeds vijf overleden
Een Engelsch schip
opgebracht
Fusie van socialisten en
communisten
Miaja van zijn functie
ontheven
Een jaar burgeroorlog
Ontwerpen worden Dinsdag aan
den ministerraad voorgelegd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
-f 3
Chautemps bedreigt onrustzaaiers
met strenge maatregelen
Tweede Oceaanvlucht
volbracht
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
PEIPING, 19 Juli. (Reuter). De
Japansche commandanten in Noord-
China hebben aan de Chineesche
autoriteiten een ultimatum gesteld,
welks termijn hedenavond half twaalf
(pl. tijd) zal afloopen.
Het ultimatum is Zondagmiddag
om een uur door den voorzitter van
den politieken raad van Hopei en
Tsjahar, generaal Soeng Tse Yoean,
onvoorwaardelijk aangenomen, vol
gens Chineesche berichten echter
slechts mondeling.
Welke houding Nanking zal aan
nemen, is echter niet bekend.
Het ultimatum der Japanners zou de vol
gende eischen inhouden:
1 Aftocht van de 37ste divisie van generaal
Peng Tsjoe Han, den gouverneur der provincie
Hopei.
2 Bestraffing der schuldigen, in het bijzon-
deer van den bevelhebber der 110de brigade,
generaal Ho Tsji Feng, wiens troepen bij het
Uitbreken van het conflict de Marco Polobrug
en de plaats Wan Ping Sien bezet hielden.
3 Persoonlijke verontschuldiging van gene
raal Feng Tsjoe Han bij den Japanschen opper
bevelhebber.
4 Volledige vergoeding van de door de Ja
panners geleden schade.
5 Maatregelen tot onderdrukking van de anti-
Japansche en communistische activiteit.
6 Waarborgen, dat de incidenten zich niet
Sullen herhalen.
Zaterdagavond heeft de raadsheer van de
Japansche ambassade te Nanking, Sjinrokoero
Hidaka, een onderhoud gehad met den Chi-
Ueeschen minister van Buitenlandsche Zaken,
Wang Tsjoeng Hoei.
Hij verzocht dezen, dat de Chineesche
regeering geen maatregelen zou nemen,
welke de uitvoering van de plaatselijke
overeenkomst in Noord-China van 11 Juli
zouden hinderen, en ook verzocht hij de
Chineesche regeering zich te onthouden van
iedere anti-Japansche uitdaging, zooals
het zenden van troepen naar het Noorden.
Minister Wang zal vermoedelijk heden het
antwoord van de Chineesche regeering ge-
Ven.
Hidaka heeft geen tijdlimiet gesteld, en het
Verzoek was geen ultimatum. Het was in vrien
delijke, maar toch krachtige bewoordingen ge
steld.
He eerste reeks besprekingen te Koeling, waar
'UI van vooraanstaande Chineezen onder voor-
Sitterschap van Tsjang Kai Sjek zijn bijeen
Bekomen, is geëindigd.
Volgens welingelichte kringen hebben de
beraadslagingen, welke geheel beheerscht
Werden door de gebeurtenissen in Noord-
China, geleid tot een toeneming van het
nationale besef. Er is gebleken, dat geheel
China de houding der centrale regeering
goedkeurt.
He buitenlandsche crisis heeft de oplossing
Vaa binnenlandsche vraagstukken in de hand
Bewerkt.
Bij de besprekingen heeft Tsjang Kai
Sjek verklaard, dat hij „geen oorlog wil,
doch dat hij, indien noodig, dezen zal on
dergaan."
t. Qe Japansche kabinetsraad heeft besloten
,leu millioen yen van de begrooting 1937 ter
7®schikking te stellen voor het zenden van een
JdUitaire expeditie naar Noord-China. Aanvul-
Ude credieten zullen worden gevraagd in de
Uitenggwone zitting van het parlement, dat
JUli a.s. bijeen zal komen,
Het Japansche ministerie „van Oorlog deelt
11 de hand van officieele rapporten mede, dat
^.Chineesche regeering doorgaat in Noord-
dina troepen te concentreeren. Drie divisies
U het centrale leger zouden reeds in Hopei
binnengedrongen.
Japan zelf heeft intusschen een aanzienlijke
'taire macht verzameld in de nabijheid van
torlci- on Midden China. Vierhonderd drie-mo-
j^ge Japansche bommenwerpers zijn op For-
V0]?a.. aangekomen, vanwaar gemakkelijk de
*nike Jangtse-vallei kan worden gebombar-
Ham'erw^ 00lt Zuidkust van China en
«ton gemakkelijk te bereiken zijn.
Chineesche garnizoen van Wang Ping
2ondagmiddag het vuur geopend op de
uSChe troePen> welke ten Zuiden der stad
8evC liggen. Nadat het geweervuur on-
eer een uur had geduurd, werd ten slotte
na onderhandelingen een plaatselijke wapen
stilstand gesloten.
Uit goede bron wordt vernomen, dat Ja
pansche vliegtuigen troepen der Chineesche
regeering zouden hebben gebombardeerd bij
Anyano (provincie Honan)
Ook hebben Japansche vliegers met machine
geweren een trein op den spoorweg Pekin
Hankau beschoten, waarbij dertig Chineezen
werden gedood of gewond. De Chineesche mi
nister van Buitenlandsche Zaken heeft bij de
Japansche ambassade hiertegen geprotesteerd
en zich het recht voorbehouden schadevergoe
ding te eischen.
Het door de Chineezen gegeven antwoord
op de Japansche eischen zou, naar men
meent te weten, aandringen op de eerbie
diging van de Chineesche souvereine en ter
ritoriale rechten, en voorts zekere tegen
voorstellen inhouden, die evenwel nog niet
nader zijn bekend geworden.
Domei meldt uit Tokio, dat de veront
schuldigingen voor het incident van Loe-
koeitsjiau, die zijn aangeboden door gene
raal Soeng Tsje Joean en door Tsjang
Tsoe Tsjoeng, aan luitenant-generaal Ka-
zoeki, den bevelhebber van het Japansche
garnizoen in Noord-China, Japansche of
ficieele kringen niet voldoet.
De woordvoerder van het departement van
Buitenlandsche Zaken te Tokio heeft ver
klaard, dat zich geen verandering heeft voor
gedaan in de Japansche politiek ten aanzien
van het incident van Loekoetsjiau in locaal
opzicht, maar dat Japan 'n andere houding zal
aannemen, wanneer de Nanking-regeering blijft
volharden in het tusschebeide komen in de lo
cale onderhandelingen tusschen Peiping en
Tientsin, of voortgaat troepen der centrale
regeering naar Noord-China te zenden.
WARSCHAU, 19 Juli. (P.A.T.) Zondag
avond om kwart over tien is een aanslag
gepleegd op het leven van kolonel Adam
Koe, den leider van de Poolsche nationale
unie, die zich in zijn villa bij Warschau be
vond. Bij de deur van de villa is de bom,
welke van groote ontplofbare kracht was,
eerder tot ontploffing gekomen dan de dader
had bedoeld, met het gevolg, dat deze ter
plaatse werd gedood. Zijn lichaam werd door
de ontzettende kracht van de bom eenïge
meters weggeslingerd en geheel verminkt.
Kolonel Koe bleef ongedeerd.
De gerechtelijke autoriteiten en de politie
hebben direct een onderzo;' ingesteld. Ook de
ender-minister van binnenlandsche Zaken,
Paciorkowski, heeft zich naar de villa van ko
lonel Koe begeven.
Hoogste barometerstand: 770.6 te Ingoe.
Laagste barometerstand:
750.3 te Seydisfjord.
VERWACHTING: Meest zwakke Noor-
delijke tot Oostelijken wind, licht bewolkt,
droog, warm weer.
Zon op. 3.59 Maan op. 17.13
Zon ond. 20.12 Maan ond. 0.19
Licht op 20.45
VALENCIA, 19 Juli (Havas) De presi
dent der Spaansche republiek, Azana, heeft
ter gelegenheid van de viering van den ver
jaardag van den burgeroorlog een groote
redevoering uitgesproken, die in overleg met
de republikeinsche regeering was opgesteld.
„De militaire beweging," aldus zeide Azana
o.m., zou verpletterd zijn geworden, indien de
nationalisten niet direct door vreemde mo
gendheden zouden zijn geholpen. De opstand
werd veranderd in een buitenlandsche invasie.
Spanje is door drie landen overweldigd: Portu
gal, Duitschland en Italië.
De Duitschers en de Italianen komen niet
bij ons om de republiek te vernietigen, zij
komen om ons onze mijnen en onze vloot-
bases af te nemen.
Om tegen ons te strijden?
Neen! Om de andere mogendheden, zoo
als Engeland en Frankrijk, in bedwang te
krijgen.
Wü zijn naar Genève gegaan en zullen er
terugkeeren, omdat wij nog steeds gelooven, dat
naar kleine staten kan worden geluisterd.
Maar waartoe dient de commissie van Lon
den?
Deze commissie is gefundeerd op een onjuist
denkbeeld en werkt in een dwaling. Zij kan den
Volkenbond niet vervangen, doch zij heft
hem op.
Men neemt een controlestelsel aan en men
verdaagt er de toepassing van tot het oogen-
blik, dat de nationalisten voldoende wapenen
hebben ontvangen om in een toestand te ko
men om den oorlog te winnen. Men bemerkt
dan, dat het door de nationalisten ontvangen
materiaal niet aanzienlijk genoeg is. Men lokt
dan incidenten uit, om een einde te maken
aan de controle. Transacties tusschen aanval
ler en slachtoffer zijn niet mogelijk.
Maar er is geen schaamteloozer inmen
ging geweest dan de mogelijke toekenning
van het recht van oorlogvoerende aan de
nationalisten.
De commissie deed wel, toen zij eischte, dat
de vreemdelingen Spaansch grondgebied zou
den verlaten en wanneer zij de komst van Ita
lianen, Duitschers en Portugeezen wil voor
komen. Voor ons zijn vreemdelingen al degenen,
die geen Spaansche staatsburgers zijn.
Sprekende over de vreemdelingen, die aan de
zijde der receding strijden, verklaarde de Pre
sident, dat dit werkelijk vrijwilligers zijn, daai
niemand hen geroepen heeft en niemand hen
heeft verplicht te komen.
Wij hebben, aldus Azana, het verstand en het
recht aan onze zijde! Wij hebben evenwel een
betere kracht: dat is het leger der Republiek
Ik weet dat er een half millioen Spaansche ba
jonetten zijn, die zich niet willen laten over
winnen."
Een langdurige ovatie volgde op deze toe
spraak.
De artist Karei van Driessche legt de laatste hand aan een beeltenis
van de diep-betreurde Belgische Koningin Astrid op haar doodsbed,
die hij in zand modelleerde. Het kunstwerk zal te Brussel worden ten
toongesteld ten bate van het Braille-verbond en het Belgische Blin-
den-instituut
BRUSSEL, 19 Juli (Belga) Het blad „Soir"
bericht, dat dertien kinderen van twéé en drie
jaar, die eenigen tijd hebben doorgebracht in
een sanatorium te Mechelen, ziek zijn gewor
den. Den aard van de ziekte heeft men nog niet
vast kunnen stellen. Vijf kinderen zijn reeds
overleden.
De geneeskundige autoriteiten stellen een
onderzoek in; de bevolking is zeer verontrust.
Aan de Duitsche Noordzeekust werd een
lengte. De haai, die tandloos is
reuzenhaai gevangen van acht meter
voedde zich slechts diet visch
MADRID, 19 Juli. (Havas). Zondagmid
dag 1 ven de troepen der nationalisten in
de' sector van Brunete 'n hevigen aanval
g' .'U in met tanks en gevechtswagens, doch
zij werden door de regeeringstroepen terug
geslagen. Later sloegen deze een aanval
van de rechtsche luchtmacht af. Er waren
160 toestellen in gevecht gewikkeld, waar
van zestig aan regeeringszijde. Ais resultaat
van dit enorme gevecht werden 26 toe
stellen der rechtsche troepen neergescho
ten en vier der regeeringstroepen. Naar ver
zekerd wordt, zijn Zondag bij de rechtschen
ongeveer duizend dooden en gewonden ge
vallen.
Volgens een bericht van rechtsche zijde heb
ben bij dit luchtgevecht zes rechtsche escadril
les, bestaande uit groote driemotorige toestel
len, tonnen bommen laten vallen op de stel
lingen der regeeringstroepen van Brunete en
Villa Nueva del Pardillo. Na dit bombardement
vielen de rechtsche troepen aan en slaagden
er in de beoogde doelen te bereiken en hun
stellingen te verbeteren.
Een correspondent van Havas heeft een
interview gehad met de nationalistische
generaals Yague en Varela, die mededeel
den, dat zij binnenkort een nieuw groot
offensief tegen Madrid zullen openen.
Achter de fronten is het een onafgebroken
va-et-vient van soldaten en oorlogsmateriaal.
Talrijke vliegtuigen cirkelen onophoudelijk door
het luchtruim.
„De slag bij Madrid", aldus generaal
Yague, „zal binnenkort in de derde en wel
licht de laatste fase treden." „Wij staan
aan den vooravond," aldus generaal Va
rela, „van belangrijke operaties, waarover
wij, zooals gij zult begrijpen, de grootste
discretie bewaren. Zeer binnenkort zult gij
het zelf wel zien."
Aan het front in Aragon hebben regeerings
troepen opnieuw de stellingen der rechtschen
ten Oosten van Huesca aangevallen. Het ge
vecht duurde van 9 tot 13 uur.
Radio Barcelona heeft medegedeeld, dat de
luchtmacht der regeering het vliegveld der
rechtschen bij Segovia heeft gebombardeerd.
Ook het spoorwegstation van Segovia werd be
stookt en ernstig beschadigd.
Jeromino Bujede, lid van het uitvoerend co
mité der socialistische partü heeft op de Zon
dag te Madrid gehouden gemeenschappelijke
bijeenkomst der socialistische en communisti
sche partijen het woord gevoerd, waarin hij o.a.
zeide:
De socialistische en de communistische
partij hebben een op elkander gelijkende
leer, en niets verzet zich tegen een samen
smelting in één groote partü. Morgen zui
len de afgevaardigden van beid? partijen
büeenkomen, teneinde het voorstel tot sa
mensmelting te bestudeeren. Deze eenheid
zal de overwinning brengen.
Volgens een te Parijs uit Madrid ontvan
gen bericht zou de chef der regeerings-
strijdkrachten en civiel gouverneur van
Madrid, generaal Miaja, door de regeering
van Valencia van zijn functie ontheven zün.
Antonio Trigo Mairai zou tot zün opvol
ger zijn benoemd.
ABONNé'S, DIE ONS BLAD TIJDENS
HUN VACANTIE AAN EEN ANDER
ADRES WENSCHEN TE ONTVANGEN,
GELIEVEN HUN ADRESVERANDERING
TIJDIG, HET LIEFST UITERLIJK EEN
DAG TEVOREN AAN ONZE ADMINI
STRATIE OP TE GEVEN.
Wij garandeeren U afdoende verdelging van
onder geheimhouding en schriftel. garantie.
ZUIVERINGSONDERNEMING RADICAAL
Cronjéstraat 135 - Telefoon 11657
De Japanners hebben ten aanzien van het con
flict in Noord-China een ultimatum gesteld,
dat de plaatselijke autoriteiten zouden hebben
aanvaard. De houding der Nanking-regeering is
echter nog niet bekend.
Aan het Madrileensche front werd een enorm
luchtgevecht geleverd. Nationalistisch Spanje
vierde den verjaardag van het pronunciamento.
Azana hield een redevoering, die felle critiek
inhield op de non-interventiecommissie.
Op den leider van de Poolsche nationale unie,
kolonel Koe, is een bomaanslag gepleegd die
mislukte. De dader zelf werd gedood.
Prof. Piccard deed een proefvlucht met nieuw
materiaal, doch zijn uitrusting werd geheel door
brand vernield. De stratosfeer-onderzoeker zelf
bleef ongedeerd.
Minister Bonnet
gen invoeren.
wil in Frankrijk bezuinigin-
In België is een geheimzinnige ziekte uitge
broken onder een aantal kinderen, van wie er
reeds vijf overleden zijp.
De redenen voor dit aftreden en de naam
van den opvolger van Gutierrez worden niet
genoemd.
De Britsche admiraliteit is er officieel van
in kennis gesteld, dat het Britsche stoom
schip „Candleston Castle" in de Spaansche
territoriale wateren door een oorlogsbodem
der- nationalisten is aangehouden. De aan
houding geschiedde gisteren om zeven uur.
Men meent te weten, dat het schip onder
escorte van rechtsche oorlogsschepen op
weg is naar EI Ferrol.
De nationale bond van Italiaansche oorlogs
verminkten heeft besloten de Italiaansche vrij
willigers, die in Spanje gewond zijn, tot den
bond toe te laten.
De herdenking van den eersten verjaar
dag van den Spaanschen burgeroorlog is
Zondagochtend te Burgos begonnen met
een plechtige H. Mis, welke alle burgerlijke
en militaire autoriteiten hebben bijgewoond.
Vervolgens hebben afdeelingen militie door
de stad gedefileerd. Zij werden door de bevol
king toegejuicht.
Alle huizen waren versierd en ook de bal
kons waren met de vlaggen van het rechtsche
Spanje en zijn bondgenooten opgesmukt.
Des avonds heeft generaal Franco te Sala
manca een rede gehouden ter herdenking van
den verjaardag van de nationalistische bewe
ging. Hij bracht daarbij in herinnering den toe
stand, waarin Spanje vóór Juli 1936 zich be
vond, en de omstandigheden, waaronder de na
tionalistische beweging ontstond.
Verder ging hü in enkele woorden de groote
offensieven na van de rechtsche legers en het
succes, waardoor een groot deel van Spanje van
de linkschen bevrijd werd. Ten slotte deed hü
een beroep op allen vertrouwen in de overwin
ning te hebben.
Te Sevilla hield generaal Queipo de Llano
een herdenkingsrede, welke herhaaldelijk door
toejuichingen werd onderbroken.
Hü preesverder Sovjet-Rusland, „een der
zeldzame landen, dat anders dan door woor
den zijn solidariteit met het Spaansche volk
wist te bewijzen."
Ook „La Pasionaria", de communistische pro
pagandiste, voerde het woord en wees op de
noodzakelijkheid van eenheid tusschen de so
cialistische en de communistische partij.
De „Gaceta" publiceert een decreet van den
minister van Binnenlandsche Zaken van Va
lencia, waarin deze het ontslag aanvaardt van
luitenant-kolonel Ortega Gutierrez als direc
teur-generaal van de veiligheidspolitie,
PARIJS, 18 Juli (Havas). De Fransche minis
ter van Financiën, Bonnet heeft Zondag een
groot deel van den dag doorgebracht in confe
rentie met zijn voornaamste medewerkers.
Daarbij heeft hij een aantal nieuwe fi-
nancieele plannen opgesteld welke Dinsdag
a.s. ter goedkeuring aan den ministerraad
zullen worden voorgelegd.
„Na mijn aankomst te Parijs", aldus verklaar
de de minister, „heb ik de eerste maatregelen
moeten nemen om het gewone budget in even
wicht te brengen. Er bestaat echter ook nog
het buitengewone budget, dat zwaar op onze fi
nanciën drukt.
Na de nieuwe fiscale maatregelen is het
niet mogelijk van den belastingbetaler nog
gröoter offers te vragen. Wij zien ons dus
genoopt uitgavenverminderingen en bezuini
gingen door te voeren.
Onze arbeid is er op gericht het gewone bud
get in evenwicht te brengen en de uitgaven ten
laste van de buitengewone begrooting te redu-
ceeren tot een strikt minimum, uitsluitend be
stemd voor de nationale verdediging.
Van den minister-president en van alle le
den der regeering ondervind ik, aldus minister
Bonnet, bij de opstelling en uitwerking van mijn
plannen den grootst mogelijken steun."
Verschillende
verdronken.
personen tijdens het week-end
„Voor-God-Actie"-bijeenkomst te Maastricht.
De Fransche minister-president kondigde stren
ge maatregelen aan tegen onrustzaaiers in de
hotelstaking.
Jaarvergadering van de Vereeniging ter Be
vordering van de belangen des Boekhandels
Collectieve Nederlandsche inzendingen op
Najaarsbeurs 1937 en Voorjaarbeurs 1938 van
de Leipzigcr Mese.
PARIJS, 19 Juli. (Havas). Een vertegenwoor
diger van Havas heeft den Franschen minis
ter-president Chautemps vragen gesteld over de
staking in het hotelbedrijf. De minister-presi
dent verklaarde, dat de regeering steeds heeft
getracht bemiddelend op te treden, doch zij is er
niet in geslaagd een einde te maken aan de
staking hoewel zij wist te voorkomen, dat de
hotels en restaurants zouden sluiten.
De minister-president deed opnieuw een be
roep op alle betrokkenen, om hen te wijzen op
de onmetelijke schade, welke zij aan het land
berokkenen. Tijdens de wereldtentoonstelling ,e
Parijs en tegenover de vele internationale moei
lijkheden moet Frankrijk zich meer dan ooit
eensgezind en sterk toonen. Iedere wanorde
lijkheid en iedere vruchtelooze agitatie ver
zwakt het vaderland op ernstige wijze. De mi
nister-president zal derhalve voortgaan met
kracht te arbeiden aan het beëindigen van het
conflict. De wanordelijkheden, welke zich op
enkele plaatsen in de stad hebben voorge
daan, zijn absoluut ontoelaatbaar. Reeds is d«
politie met de noodige kracht opgetreden en
zjjn enkele onrustzaaiers veroordeeld.
De regeering is vast besloten aan der
gelijke schaamtelooze praktijken een einde
te maken; ieder die zich hieraan schuldig
maakt zal onmiddellijk worden gearresteerd
en streng worden gestraft.
NEW YORK, 19 Juli (Havas). De „Pan-Ame
rican Clipper" is Zondagmiddag 4 uur 52
Greenwichtijd in de haven van Washington ge
daald en heeft aldus een dubbelen tocht over
den Atlantischen Oceaan volbracht.
lr-5 i i, v'AMvuMUiiiiimij));,';,';;,».»
Stand op Maandag 12 uur n.m.:
Vorige stand: 764.5.
765.1