Frans Hals als Haarlemmer
Rook TRIUMPH
STEGEMAN'S
BLONDONA - BRUNETTA
AKKERTJES
K
de 1 cent sigaret die
blijft triomfeeren
Haarlem, 23 Juli
wordt vermist
Kort en volledig
NANCY STEELE
c/%i/€^CLSlec
VRIJDAG 23 JULI 1937
STADSNIEUWS
DOOR J. M. STERCK—PROOT
Het karakter der vrouwen
•Trw
AKKER.CACHETS
Toen Hals zestig was
In hetzelfde huis
INBREKERS BEKENNEN
Pleegden vele diefstallen
in stad en omtrek
VERKEER GROOTE MARKT
Uit Barteljorisstraat niet meer
naar Zijlstraat
TENTOONSTELLING
PADVINDERIJ
Programma van de Haarl. Radio
centrale op Zaterdag 24 Juli
V erkoopingen
In de raadzaal aan het Prinsenhof
Die boterham
wordt een
traclatie
Er is niets op het brood te
bedenken dat beter smaakt
dan deze bijzondere delica
tesse:
STEGEMAN's LEVERPASTEI
Ze wordt alleen geëvenaard
door Stegeman's leverkaas
en leverworst.
VIERDE ZOMERCONCERT
H.O.V.
Solisten: Bets Nederkoorn en
Jac. Zwaan (piano)
HET CONCOURS-HIPPIQUE
TE HOOFDDORP
Talrijke attracties, flinke
deelneming
AGENDA
Bioscopen
VOOR DE STILLE ARMEN
BESTAAT ER NOG EEN TELE-
PHOON-GEHEIM?
24 Juli
Bioscopen
BURGERLIJKE STAND
Niet langer een geheim meer!
DOOR LUC WILLINK
Öoe juist treft Hals zijn sujetten in 't meest
ferakteristieke van hun wezen, ook al zal het
Jïe van den jolig zich gevenden musicus Da-
"lel van Aken (no.35) hem heel wat nader ge-
,aan hebben dan de zelfbewuste wantrouwen-
:e heer van no. 37, maar beide portretten wor-
®eh meesterstukken.
.Zie den scherp verstandigen Schrevelius (no.
den humanistischen rector van de Latijn
se school en historieschrijver van Haarlem,
®en imposanten welvarenden Willem v. Heyt-
'Uysen, den stichter van 't hofje in de Hilde-
®randslaan naar hem genoemd. Den zelfvoldanen
fouwer Claes Duysen van Voorhout. Zijn pré
santen vertoonen elk zeer sterk eigen aard.
Us- Swalmius moet als gemoedelijk man en
jjeestig redenaar volle kerken getrokken heb-
®eh, terwijl we uit het portret van Ds. Sibelius
^grijpen hoe consciëntieus hij optrad als lid
an de commissie voor de Statenvertaling van
®en Bijbel.
Bij de portretten ook van thans onbekenden
I?"* één tijd vindt men typeerende karaktertrek-
*eh, zijn de zwaarmoedige heer van no. 101 en
'e schrandere van no. 100, hoe wist Hals ze
^'en dadelijk te treffen en hoeveel devotie
preekt zoo ook uit den zachten blik van den
J°or Hals weer bijzonder fijn geschilderden
Jkerslootschen pastoor Stenius uit het Bis-
ïchoppelijk Museum hierheen gekomen.
Vele jongemannen stelden blijkbaar prijs op
portret van dezen schilder en niet de minst
Melen kwamen voor zijn schilders ezel te staan.
Overlegd trotsch is houding en blik van den
Pwechtschen Jasper Schade van Westrum (no.
y stellig een der voornaamste dandies van
tijd. Frans Hals geeft hem 't volle pond,
j^Vredigt in hem eigen liefde voor 't zwierige.
S» jonger pendant (no. 94) gaat het onge
dwongen sierlijke veel minder goed af.
®ij oud en jong is de laatdunkendheid, waar
mee de rijke heeren op den armen schilder
JWerzien tevens vereeuwigd. In hun beste klee
dt), hun schoonst geplooide of omkante kra-
j|eb en vooral liefst met den hoed op het hoofd
*Qfnen ze voor hem te zitten; want de breed-
Grande of bij de ouderwetschen hoogbollige
°fid was toen een standsvoorrecht. Met de
helvaart groeit ook hun deftig zich voelen en
Geserveerd optreden. Om die patriciërs en rijk
Gorden nijveren wat los te doen poseeren, zet
(fels als later onze photografen doen, vele mo
llen liefst schrijlings op een stoel, de rechter
band over de leuning, in de linker een ander
Gtigsheidsattribuut, de kaphandschoenen. En
(fels maakt van die combinatie van leven en
;°ode conventie een karakteriseerend harmo
nisch geheel, waaruit elks levenshouding zelfs is
te lezen. Ondanks hun gereserveerdheid
Gjpt zijn penseel ze allen bij de kern.
Een enkele slechts heeft echte grandezze,
Gen zit de nieuwe deftigheid nog wat dwars.
Reinigen durven nog echt burgerlijke rond
heid te toonen, zooals de ruige vechtlustige Ver-
j J*°hck. Enkele voorname Joden spreken in Hals'
Grk van de invasie van rijke Portugeezen. Hij
Geldt ze af met den onmiskenbaren melancho-
'eken trek want no. 39 lijkt mij van hun ras
J" en met de typische houding der handen bij
Gac Abrahamsz Massa no. 25 en 52. Juist in
6 17e eeuw begonnen Joden voor zich in Bloe-
Gndaal zomerverblijven aan te koopen.
Eoe goed heeft Hals ook het karakter 'der
bouwen gepeild. Het preutsche dametje van
J°. 27 krijgt alle versierselen van haar toilet
Grig uitgestippeld. In de burgemeestersche
°rnelia oftewel Kea van der Meer is de be
lustheid geweest van zooveel 17de eeuwsche
Visvrouwen; maar in wildoorzetting was de
feme van no. 73 haar stellig verre de baas.
Guwens burgemeester van der Meer liet ze-
G ook thuis niet met zich spotten. In de be-
érde dame van no. 78 zit de rust van de
bonswijze vrouw, vrij wat gemakkelijker van
Gd dan vrouw Bodolphe (no. 86), die zeker
Gr stug uitzienden man niet gauw kamp gaf.
degelijke bedachtzame burgervrouw is ver
eeuwigd in no. 88, waarbij 87 in durf haar
("eerdere is. Typisch is ook uitgedrukt hoe en-
Gén de nieuwe weelde nog slecht dragen o.a.
fe het krampachtig vasthouden der handschoe
nen en de weinig aristocratische handen. Een
Ggst merkwaardig nog niet. lang geleden te
ruggevonden vrouwenportret is no. 103. Het
Nt totaal uit den toon bij al zijn bestelde af
meldingen van vrouwen, die zich op haar stijf-
G best voordoen. Hier een nonchalante hou-
Gg, de linkerhand als afwachtend onder de
Zoo'n ellendig zeurende pijn en
af en loe van die verraderlijke
scheuten. Ge kunt Uw aandacht
haast niet bij Uw werk hou
den, dat toch af moet. Neem
'n "AKKERTJE". Ze helpen di-
Hedëri'andsch rect-In gemakkelijk in te nemen
Product vorm, zonder eenige ne venwer-
king verdrijven ze Uw pijnen
en kalmeeren Uw zenuwen.
Per 12 stuks slechts 52 cent.
)f Volgens recept van Apotheker Dumont
kin, het door geen mutsje bedekte hoofd met
de wijd uitstaande haren en toch uitdagende
uitdrukking der oogen onder het weelderige geel
groene zijden kleed zoo prachtig uitkomend te
gen het paars van het geplooide gordijn van
den achtergrond. Het portret lijkt genomen uit
een van de vroolijke gezelschappen van zijn
zoons, maar dan weergegeven met Frans Hals'
eigen superieure penseel-streken, die het mo
dern maken in de schildersperioden van ver
schillende tijden. Een dergelijke Hals maakt
het begrijpelijk, hoe het onze impressionisten
onder de schilders waren, die de schoonheid
van Frans Hals voor ons weer hebben ontdekt.
Als Hals de zestiger jaren nadert schijnen de
jolige typen anders zijn penseel niet meer in
werking te brengen. Duidelijk een atelier-voor'
stelling van 1645, de jonge man met de veder'
muts en het doodshoofd. Het wordt als het
schrijnende afscheid van de jolige jeugd op
zijn doeken. Trouwens Hals heeft dan echte
zorgen. Geldzorgen had hij zelfs in zijn beste
jaren, maar die lieten hem waarschijnlijk, ook
door hun constantie, ongebroken. Er liggen op
de tentoonstelling uit 't Haarlemsche archief
eenige officieele bewijzen van; maar dat ar
chief is daarover nog lang niet uitgeput; In
1631 wordt hij aangesproken voor een niet be
taalden os, in 1636 blijft zijn collega Simon de
Bray borg voor f 80.achterstallige huur,
dreigde hem dus uitzetting uit zijn woning. Van
1654, als het met Hals in dit opzicht steeds
erger wordt, heeft hij een schuld van f 200
aan zijn bakker te voldoen. Maar Hals kent
veel neerdrukkender leed. In 1637 moet hij voor
zijn „innocenten" lees zwakzinnigen zoon Pieter
Franssen Hals toelage vragen en wordt hem
daarvoor geld gegeven zoowel van het St. Eli-
sabethsgasthuis als van het Leprozenhuis en
„de schael", d.i. de collecten voor de armen.
In 1642 vraagt en verkrijgt hij voor zijn oud
ste dochter „in verseeckeringe int werckhuys
te logeeren ter verbeternisse", het werk later
tuchthuis in de Tuchthuisstraat waar dronk
aards en lastige lediggangers aan het werk wer
den gezet. We kunnen ons levendig voorstellen
welke huiselijke zorgen aan deze beide offici
eele posten zullen zijn voorafgegaan en hoe
Hals meer dan ooit in de herberg zijn troost
zal hebben gezocht.
Eigenaardig is dat in die latere jaren van li
chamelijk achteruit gaan ook zijn gezicht
zou hebben geleden en zijn hand onvast zou
zijn geworden zijn toets verandert en de bree-
de penseelstreken gaan overheerschen, als het
ware zijn verachting teekenend voor al het
kleine en conventioneele. Ware meesterstukken
danken we aan deze laatste jaren van den
schilder, die tot over de tachtig nog in zijn
werk kon opgaan. De beroemde man met den
slappen hoed (no. 113) geeft 'n laatste spoor
van den Hals, die eens het lachen zoo harte
lijk genoot.
Zoo komen we te staan voor zijn laatste stuk
ken, de meesterlijke regenten en regentessen
van het Armenhuis, hetzelfde huis, waar nu
zijn eeretentoonstelling is ingericht.
Mogelijk was het slechts medelijden, die de
dames en heeren bewoog aan een hunner be
deelden werk te geven. De legende verhaalt, dat
de opdrachtgevenden met de weergave van hun
persoon weinig tevreden waren, wat des te be
grijpelijker is, als we weten, dat Hals' breede
schilderwijze totaal achterhaald was door de
veel fijner schilders der mode van die tijden;
maar behalve dat, is juist in deze psychologisch
zoo raak weergegeven figuren weinig nobels
te vinden. Die regenten spreken van veel on
gevoeligheid met het lot der armen, vooral als
eigen schuld oorzaak was, die regentessen zijn
stellig harde vasthoudsters geweest aan de
huiswetten. En in deze magistrale stukken
wreekte Hals zoo stellig onbewust al wat ar
men en weezen in die tijden door regenten
hardheid hebben moeten verduren.
Is de goedhartige „vader" op den achtergrond
van de heeren regenten bescheiden blootshoofds
staande wel eens Hals' troostende aanspraak
geweest en spreekt de hartelijke blik van de
„moeder" bij de regentessen mogelijk van een
Hals' toegestopt maal verorberd, dan gezeten
op dezelfde mooie steentjes, die nog den vloer
van de eetzaal vormen? Zoo ja, dan hebben
deze eenvoudigen, de weinigen der eerzame een
voudige Haarlemmers, die in Hals' oeuvre voor
komen, in deze stukken hun welverdiende on
vergankelijke belooning daarvoor gekregen.
Een huis en erf, Klein Heiligland 90, voor to
taal f 1850 aan B. P. Ouderkerk.
Een huis, erf en grond, Koninginneweg 8,
voor totaal f 4500 aan J. C. Stuart qq.
Een woonhuis met erf, Morinnesteeg 1 en
een woonhuis met afz. bovenwoning en erf,
Ceciliasteeg 4 zw. en rd., voor totaal f 1600 aan
C. J. J. Jacques qq.
In den loop van het vorige najaar en in het
begin van dit jaar hebben in Haarlem en
Heemstede en Bloemendaal verschillende op
merkelijke diefstallen plaats gehad.
Aan het werk der inbrekers was wel te zien
dat men hier met beroepsmenschen te doen
had, waardoor het geen gemakkelijke taak
was voor de politie de daders op het spoor te
komen.
En al is zij voor wat betreft de Heemsteed-
sche inbraken nog niet volkomen geslaagd,
eenig licht is er toch wel gekomen.
Zoo hebben de thans als verdacht van ver
schillende diefstallen te Haarlem en omstreken
gedetineerde G. van Z. en C. R., beiden haar
lemmers, na herhaald verhoor o.m. bekend een
drietal inbraken in Heemstede gepleegd te
hebben, o.a. in November 1936 in een perceel
aan den B-lcekersvaartweg, bewoond door B. G„
waarbij ongeveer 40,en gouden voorwerpen
werden buit gemaakt. Vervolgens hebben zij
een bezoek gebracht aan een perceel in de Dr.
Cuyperlaan in Februari van dit jaar. Niets
werd daar ontvreemd.
De inbrekers hebben bekend in April inge
broken te hebben in een kantoortje aan den
Bleekersvaartweg, waar een geldkistje met
slechts een klein bedrag werd buit gemaakt.
De gouden voorwerpen zijn te Amsterdam
door tusschenkomst van zekeren B. een Am
sterdammer, verkocht. Tegen hem is proces
verbaal opgemaakt ter zake van heling.
Verschillende verdachten, waaronder vermoe
delijk ook die der overige diefstallen, in Heem
stede gepleegd, zijn thans in het Huis van Be
waring opgesloten.
B. en W. van Haarlem hebben overwogen dat
het rechtsafgaand verkeer inzonderheid
auto's van de Barteljorisstraat naar de Zijl
straat, bij het nemen van den scherpen hoek,
in de Zijlstraat links van den weg komt,
waardoor gevaar ontstaat voor het bij de stop-
streep in de Zijlstraat opgesteld verkeer.
Het is daarom in het belang van de vrijheid
en veiligheid van het verkeer gewenscht de
Zijlstraat, voor zoover betreft het gedeelte gren
zende aan de Barteljorisstraat en de Groote
Markt, gesloten te verklaren voor het verkeer
met alle motorrijtuigen, rijwielen en andere
rij- of voertuigen, rij- en trekdieren en vee,
welke komen uit de Barteljorisstraat en gaan
in de richting van de Zijlstraat.
atholieken. God heeft alleen aan
onze Kerk de eenige eeuwige waar
heid gegeven om haar te dienen, te
beschermen en te verspreiden. Waakt
en bidt in het vertrouwen op Christus'
woord, dat de poorten der hel, on
danks alles, haar nimmer zullen over
weldigen.
Progr. 1: Hilversum II.
Progr. 2: Hilversum I.
Progr. 3: 8.00 Keulen; 10.50 Parijs R.; 12.20
Brussel Ned.; 2.20 Keulen; 3.35 Brussel Fr.; 4.20
Parijs R.; 11.05 Berlijn.
Progr. 4: 8.00 Brussel Ned.; 9.20 Pauze; 10.35
Droitwich; 6.50 Brussel Ned.; 7.0511.50 Droit-
wich.
Progr. 5: 8.007.00 Diversen; 7.00 Eigen gra-
mofoonplatenconcert; 8.0012.00 Diversen.
Uitslag van de verkoopingen in ,,'t Notaris
huis" te Haarlem op Donderdag 22 Juli:
Het café met woonhuis „De Telescoop" te
Spaarndam aan den IJdijk, voor totaal f 5800
aan B. P. Sleeper qq.
Een huis en erf, Jansstraat 42, voor totaal
f 1620 aan J. G, Boeree.
Door de directie van de Stads-Bibliotheek en
Leeszaal te Haarlem zal zoo mogelijk, in samen
werking met de N. P. V., een tentoonstelling
gehouden worden van alles, wat op de Pad
vinderij betrekking heeft. Deze tentoonstelling
zal gehouden worden van 29 Juli tot vermoede
lijk 15 Augustus.
De organisators zijn hierbij geheel onafhan
kelijk van hetgeen de verschillende groepen
voor dit doel in bruikleen willen en kunnen af
staan. Van eenige individueele leiders en van
de zijde van den boekhandel zijn echter al toe
zeggingen gedaan.
't Beschikbaar stellen door de groepen van
vlaggen, totems, kampeer- en oefenmateriaal,
gebruiksvoorwerpen van welpen, verkenners,
voortrekkers en zee-verkenners, pionierswerk
stukken, (model-bruggen, houtsnijwerk enz.)
foto's, albums, logboeken, boekwerken enz. zal
door de organisators op hoogen prijs worden
gesteld.
De bedoeling is, deze tentoonstelling te hou
den in de Raadzaal op 't Prinsenhof en deze
gratis toegankelijk te stellen des namiddags
van 2—5 uur.
Er is een commissie benoemd welke op zich
heeft genomen de inzendingen te arrangeeren.
Deze commissie bestaat uit 2 employé's van de
Bibliotheek, 2 welpenleidsters van de Kath. Ver
kenners en 2 groepsleiders van de N. P. V.
In winkels met ons raambiljet
De Gemeentelijke Concertzaal was gisteren
avond zoo goed als geheel bezet met belangstel
lenden, een verheugend feit, waartoe ongetwij.
feld het optreden van een tweetal bekende stad-
genooten als solisten niet weinig zal hebben bij
gedragen.
De eerste programma-helft was gewijd aan
den Weenschen meester Wolfgang Amadeus Mo
zart, wiens onvolprezen Kleine Nachtmusik weer
eens tot klinken werd gebracht, benevens het
concert voor twee klavieren in Es gr. t. met
Bets Nederkoorn en Jac. Zwaan als solisten aan
den vleugel.
Na een verzorgde weergave van het eerstge
noemde werk door het strijkers-ensemble, een
enkele overgang leek ons wat bruusk en niet
voldoende voorbereid, en we noteerden enkele
rhythmische oneffenheden, kregen we een
blijkbaar goed voorbereide interpretatie van het
zeer poëtische werk voor twee klavieren. Al
klopte op enkele plaatsen het samenspel met
het orkest nog niet altijd feilloos, toch hebben
we over hét algemeen genoten van het uit
stekend afgewogen samenspel der beide solisten.
De schakeering was vol verfijning, en het spel
van vraag en antwoord muzikaal zeer even
wichtig en sluitend. Het meest genoten we van
het teere Andante, dat soepel en dichterlijk werd
voorgedragen. In de snellere passages en figu
raties hadden we gaarne wat meer distinct spel
gehoord, want nu ging er nogal eens iets teloor
van het ragfijne noten-weefsel en misten we
het parelachtige effect, dat Mozart zoo goed
verdraagt, omdat zijn muziek zoo klaar is en
kristalhelder. Zooals gezegd evenwel vulden beide
solisten elkander uitstekendaan, 'en hebben
we met zeer veel genoegen vooral naar het
langzame middendeel geluisterd. Het publiek
was zeer enthousiast en Bets Nederkoorn en haar
muzikale partner Jac. Zwaan werden langdurig
gehuldigd met applaus en bloemen, terwijl zij
terecht Marinus Adam en de zijnen in de hulde
betrokken.
Na de pauze werd het een beestenboel....
Begrijpt u me goed: een muzikale, want we
kregen een zeldzame reprise van het toch wel
geestig Fransche werkje van Saint-Saëns: Le
Carnaval des animaux, met de reeds in ons
blad van Dinsdagavond aangekondigde solisten
als vertolkers der verschillende dierengeluiden.
Pianistisch leeuwengebrul van Jac. Zwaan, kip.
pengekakel en hanengekraai van de strijkers,
snelloopende dieren door Bets Nederkoorn en
Jac. Zwaan, met als tegenstelling den langzamen
schildpaddengang door dezelfden plus in beide
gevallen het strijdorkestje. De loggen gang van
de olifanten, het springen der kangoeroes, het
zilveren blikkeren de visschen in het aquarium,
het ezelgebalk, de koekoeksroep, het gekwetter
der heele volière, de loopoefeningen der pianis
ten, die door Saint-Saëns smalend onder de
dieren zijn thuisgebracht, de fossielen met hun
skelettengerammel, en ten slotte de beroemde
zwaan, ze kregen alle een keurige interpretatie,
welke natuurlijk een evenredig groot succes
deelachtig werd.
Berlioz 'ouverture „Le Carnaval Romain" was
de geestdriftig gespeelde afsluiting voor dezen
goed geslaagden avond, waarbij vooral het fraai
gespeelde hobo-thema bijzonder opviel.
J. S
Het jaarlijksche concours-hippique is in den
loop der jaren geworden het groote familiefeest
van de Haarlemmermeer en omgeving.
Op bijna elke boerderij werd voor dien dag
de arbeid stopgezet, althans sterk beperkt en
ingekrompen; want de boer en zijn vrouw en
zijn volwassen zoons en dochters gingen naar
Hoofddorp om het paardensportfeest bij te wo
nen; ook aan de vaste arbeiders werd meestal
vrij gegeven om dit feest te kunnen meemaken.
De scholen kregen vrijaf en 's avonds was het
in het dorp een gezellige drukte.
Alle teekenen wijzen er op, dat het nu in
de volgende week op Dinsdag 27 Juli ook weer
zoo'n mooie algemeene feestdag wezen zal; er
zal voor de paardenliefhebbers volop te ge
nieten zijn en de jongelui zullen zich 's avonds
kostelijk weten te vermaken.
Het marktplein .zal als vanouds het centrum
zijn van vroolijkheid en pleizier; er zullen
kraampjes en tentjes staan en in afwijking
van de traditie van vele vroegere jaren zal
er ook voor kinderen gelegenheid zijn om zich
op gepaste en goedkoope wijze te vermaken.
Wat in geen vijf en twintig jaren is gebeurd,
zal nu gebeuren: op het marktplein zullen twee
echt oud-Hollandsche kinderdraaimolens wor
den opgesteld, waarin kinderen zich altijd weer
goed weten te amuseeren.
Daardoor zal de concoursdag ditmaal een
algemeene feestdag zijn niet enkel voor de groO'
teren, de volwassen burgerij, maar ook voor de
kinderen van Hoofddorp, alzoo voor groot en
klein, voor iedereen.
Overigens zijn de inschrijvingen voor het
concours zeer behoorlijk; het aantal deelne
mers is ruim voldoende om een mooi concours
te mogen voorspellen; ook H. M. de Koningin
heeft weer een groote zilveren medaille be
schikbaar gesteld en verder ontbreken de oude
bekende gevers en geefsters niet op de lijst van
medewerkers.
Er is dus alle reden om te verwachten dat
het Hoofddorpsche concours zijn oude reputatie
zal kunnen handhaven.
Gebouw „St. Bavo" R.K. Bevolkingsbureau,
8 uur.
Ingekomen
N. N. t.e. H. Antonius 2.
De Commissie van de Stille Armen schrijft:
Helaas vloeien ook thans weer evenals iede-
ren zomer, de bijdragen heel matig. Toch zijn
er ook bij milde zon en zoele zomerwarmte nog
maar al te veel, die niet over voldoende in
komsten beschikken om het veege leven in
stand te houden; zij leven in nood, zij lijden
gebrek.
Wij roepen uwe medewerking in, hopende dat
tijdens de zomergenoegens onze Stille Armen
niet worden vergeten.
Bijdragen worden gaarne in ontvangst ge
nomen aan het bureau onzer Courant en bij
onze Commisjsieleden. Penningmeester: P. J.
Busé, Gasthuissingel 64, Postgiro no. 13543.
De Haarlemsche Handelsvereeniging schrijft
ons:
Het komt den laatsten tijd geregeld voor dat
een telefoongesprek wordt gestoord, doordat een
derde daartusschen kan komen, waardoor het
gesprek niet meer geheim kan worden genoemd.
Nog dezer dagen ondervond het bureau van de
Haarlemsche Handelsvereeniging wederom een
dergelijk geval. Toen het bureau den secretaris
opbelde kwam de verbinding met hem tot stand,
hoewel deze reeds in een telefonisch gesprek
met een ander was.
Ook het omgekeerde is reeds een paar maal
voorgevallen. Terwijl het bureau dus in gesprek
was, bleek het mogelijk te zijn dat een derde
eveneens verbinding kreeg.
Geconstateerd moet dus worden, dat een tele
foongesprek niet meer geheim kan worden ge
noemd.
De technische dienst van het telefoondistrict
onderzoekt naar wij vernemen deze kwestie. Er
kunnen talrijke oorzaken zijn, waarover wellicht
t.z.t. iets is mede te deelen.
Rembrandttheater Jenny, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace Palace Filmac, 115 uur
Sing baby, sing! 7 en 9.15 uur.
Luxortheater Charlie Chan in het Circus,
2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Halstheater Het groene licht, 2.30, 7
en 9-15 uur.
Gebouw St. Bavo. Gewone zittingen 4 en 7
uur; Geel Wit 6 uur.
Frans Halsmuseum. Frans Halstentoonstelling
10—5 uur.
Teylers' Museum. Tentoonstelling, 114 uur.
Kunsthandel J. R. Bier. Klein Heiligland,
Tentoonstelling 106 uur.
Kunsthandel J. H. de Bois, Kruisweg 68. Ten
toonstelling, 95 uur.
R. K. Speeltuin „Ons Genoegen". Rijksstraat
weg, Haarlem-Noord, Fancy-Fair 311 uur.
Clubhuis „St. Baaf", Westergracht. Oranje-
fancy-fair 1937, 3—6 en 811 uur.
Frans Halstheater: „Het groene licht", 2.30,
7 en 9.15 uur.
Luxortheater. Charlie Chan in het circus, en
„De dolle erfgenaam", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace. - Palace Filmac, 11—5 uur;
„Sing, baby, sing", 7 en 9.15 uur.
Rembrandtheater. „Jenny", 2.30, 7 en 9.15
uur.
Geboren 20 Juli C. Langeveld—Pieters, z. 21
Juli Z. Rietman—Koning, z. M. M. Schotte
Schotte, z. M. A. KantMoezelaar, d. 22 Juli
E. J. Luttik—Hofer, d. A. C. Schuijt—Kortekaas,
z. A. Pieters—Droog, d. C. Spoorvan den
Oever, z. 23 Juli. G. TensenThomas, z. J. C.
van der VeldtNooij, z.
Overleden 21 Juli A. A. van der Wal—Loge
man, 71 jaar, Hazepaterslaan. B. H. J., 8 mnd.
z. van H. S. A. Bakker, Kamperlaan. 22 Juli
F. Tj. van CalcarWesterdijk 89 jaar, Eerste
Emmastraat. M. M. Smitsde Ruijter, 27 jaar,
Kamperlaan.
In de week van 11 tot en met 17 Juli zijn te
Haarlem 2 gevallen van roodvonk, te Heemstede
1 en te Velsen 2 gevallen van roodvonk en 1
geval van diphtherie geconstateerd.
De heeren I. C. Havenaar en H. v. d. Holt
zijn geslaagd voor het examen in de Engelsche
handelscorrespondentie van de Ver. voor Leer
aren in de Handelswetenschappen.
In de kunstzaal Reeker wordt van 15 Juli tot
1 September een zomertentoonstelling gehouden,
die gratis toegankelijk is van 10 tot 7 uur. In
de parterre-zaal zijn teekeningen van Jo Spier
geëxposeerd, in de bovenzaal schilderijen en
isographieën naar teekeningen van Albert Dü-
rer, Rembrandt, van Gogh e. a.
Gisteren hebben 40o kinderen van de hoogste
klassen der Openbare Lagere scholen het z.g.
Gerdessenfeest" gevierd. Een boottocht werd
gemaakt naar de Kagerplassen. Dit feest is
mogelijk door een erflating van de Schuurman
Schimmel van Outeren Stichting.
De algemeene vergadering der R. K. Lees
zaal en Bibliotheek wordt gehouden Vrijdag
30 Juli, des avonds om half 9 in het gebouw
aan de Nieuwe Gracht. Vrije toegang voor alle
leden.
Gisteren meldden wij, dat een 33-jarige wiel-
rïjdster, die een kindje achterop had, des nachts
om half 1 in de Korte Veerstraat zou zijn aan
gereden. Velen vroegen zich inderdaad af, hoe
men het in z'n hoofd haalde om in het nach
telijk uur met een kindje achterop de fiets
door de stad te rijden. De verontwaardiging zal
geluwd zijn door de mededeeling, dat het in
den middag om half 1 bedoeld was.
Duizenden vrouwen hebben sinds lange lijd mooi glanzènd(
haar. Dat komt, omdat zij de ouderwetse haarwasmethoden
hebben afgezworen en nu uitsluitend Blondona of Brunetta
gebruiken. Ook U moet eens een proef nemen met deze
uitstekende, alkalivrije haarwasmiddelen. Het zal Uw uiter
lijk ten goede komen. Blondona is het enige haarwasmiddel,
dat Kamilloflor bevat, waardoor het blonde haar zo prach
tig van tint blijft en Brunetta is het doeltreffende middel
voor donker haar, dat het speciale preparaat Hequil
bevat. Tevens is Uw haar na het wassen met Blondona^
of Brunetta verrassend snel droog, vooral wanneer U
hierbij gebruik maakt van een verwarmde badhanddoek.
WAARBORGEN VOLMAAKTE HAARVERZORGING
.VH.Sk-0181 B
Naar de gelijknamige Fox-film
II
IX
EEN TREIN VLIEGT UIT DE RAILS!
Eiken dag vertrekken treinen, nauwkeurig op
het uur, dat het spoorboekje aangeeft. Zij rijden
snel zij kunnen en komen op hun bestem-
thing aan, eveneens precies op het tijdstip, dat
bat daarvoor bepaald is. De machinisten bestu-
feh deze treinen, de stokers stoken, de conduc
teurs knippen de kaartjes en de passagiers zitten
hetjes in de drie klassen, in rookcoupés of niet-
*°okcoupés, allemaal onberispelijk en regelmatig.
®feen dag en elk uur vertrekken die treinen,
hasseeren elkander, snellen van hier naar daar
ph van daar naar elders. Voorbeeldige orde
heerscht op 't gansche spoorwegnet! De wissel-
pachters zijn op post, de spoorboomen worden
Udig gesloten, de seinpalen melden, dat de baan
(pflig is en de postbeambten stempelen de
lieven af. Aan de stations loopen jongens met
bffie en broodjes, met kranten en tydschrif-
rphHet is een lust voor de oogen en een
geldige voldoening voor meneer den Directeur-
"hberaal der Spoorwegen,
k «laar op een kwaden dag hapert er een kleine
kleinigheid. Misschien is het een klein defect,
een slijtage, een constructiefout. Misschien ook
krijgt iemand een boosaardigen inval en sticht
een op het oog onbeduidende wanorde. En dan
vliegen twee sneltreinen met donderend geweld
tegen elkander op, honderden dooden en ge
wonden vallen uit de treinen, een ontzaglijke
vernieling ontstaat en er is leed en ongeluk en
schade, inplaats van orde en regelmaat.
Zoo is het ook met een gevangenis. Men ver
zamelt honderden boosdoeners en zet ze in
kamertjes, waaruit ze niet ontsnappen kunnen.
Men stelt cipiers aan, om hen te bewaken.
Men voedt hen op tijd, lucht hen tweemaal
daags en zij verzorgen een bloeiende uitgeverij
zoowel als de rozen in den tuin rondom het
doodenhuis. Maar op eenmaal gaat er iets mis
en er is leed en ongeluk en schade, inplaats
van orde en regelmaat
Bezien van technisch standpunt, is de groote
moeite van een gevangenisopstand gelegen in
het oogenblik van aanvang. Alles kan men
prepareeren. Gevangenen, die toch zoo hulpeloos
zijn, wien men ieder wapen en elk werktuig
ontneemt, kunnen niettemin een organisatie op
bouwen, waarin elk zijn taak heeft en waarbij
niets aan het toeval wordt overgelaten. Maar
om die organisatie in beweging te zetten, daar
komt wat voor kijken! Het is niet genoeg, op
het juiste oogenblik tot den juisten man te zeg
gen: Begin!
Immers: de kans is negen tegen één, dat de
moed hem in de schoenen zinkt en dat hij de
groote kans laat voorbijgaan. Want op het
opgffiMk. dat ffloet aanvangen» blikken orde-
en tucht, strengheid en discipline hem van alle
zijden tegen. Hij heeft al eenige jaren zich aan
dat régime moeten onderwerpen en is er aan
gewend geraakt. Nü moet hij en hij alléén
in verzet komen. Ja zeker, zijn kameraden zul
len hem straks bijstaan.... Dat is waar. Maar
dat neemt niet weg, dat de eerste daad van hém
moet uitgaan en dat dit het uiterste van zijn
krachten vergt.
„Professor" Sturm wist dit alles. En ook:
dat die éérste als raddraaier wordt beschouwd.
Wie de kat de bel aanbindt, heeft het in ieder
opzicht 't zwaarst. En na rijpe overwegingen (die
eindigden met het bezoek aan den oogspecia
list) had hij Danny waardig gekeurd voor de
eervolle taak van gangmaker. De dag brak dus
aan, dat Sturm tot Mr. Sprigg zei: Vanmid
dag! en dat parool ging van cel tot cel en van
afdeeling tot afdeeling. Alles was klaar en lan
ger dralen had geen zin.
Ook Wilkins was een heel bijzonder werktuig
in dit geheel. Hem was de eervolle taak opge
dragen, zijn brood in zijn soep te doopen en
het vervolgens Danny in het gezicht te gooien.
Dit zou wel genoeg zijn, om den moegetergden
Ier tot het uiterste te brengen.
Fluitsignalen klonken. De cellen werden ont
grendeld en afdeeling E marcheerde naar de
eetzaal. De gedetineerden stelden zich op vóór
de banken. Nóg een fluitsignaal en ze mochten
plaatsnemen. Dit was allemaal prachtig gere
geld en ook ditmaal klopte het weer als een
bus. De eetzaal was enorm groot en geheel ge
vuld met gevangenen bet grijsbruin en cipiers
in bet blauw;
Werkelijk, men zou wel over ongewoon veel
moed moeten beschikken, om zulk een voor
beeldige orde plotseling te gaan verstoren! Al
waren er dan ook twintigmaal méér gevan
genen dan bewakers, de minderheid had de
meerderheid toch maar schitterend in bedwang,
Maar het was op een der soepdagen en elk
der kooivogels vond een kom soep en een broodje
vóór zich; ook Wilkins, die zijn instructies had
en het brood in zijn soep weekte. Het was niet
zulk een verbijsterde heldendaad, den „Mof
iets in zijn gezicht te gooien! Niemand zou ooit
kunnen getuigen, dat dit een signaal tot opstand
zou zijn.
Ergo kreeg Danny brood met soep in zijn
gezicht. Dat was niet prettig en het grijn
zende gezicht van Wilkins verried duidelijk, wie
de dader was. Dus werd Danny woedend. De
maat was vol. Het moest nü maar eens uit zijn!
Men kon niet voortgaan, zich uit te putten in
lankmoedigheidDus
De conclusie ontbrak. Danny beraamde wraak
plannen, maar deed niets. Kink in den kabel!
Onverwachte afwijking in de berekeningen van
„professor" Sturm! Maar Wilkins nam het heel
lakoniek op, hij doopte nogmaals een stuk brood
in zijn soep en wierp het wederom Danny naar
het hoofd. En daarmee stak hij nu inderdaad
de lont in het kruit!
Danny was opgevlogen, had zijn ijzeren klau
wen al om den hals van zijn aartsvijand ge
klemd en samen tuimelden ze van de bank.
Een cipier schoot toe. Maar het signaal was
hiermee gegeven, het ongehoorde feit van een
vechtpartij in de eetzaal (wat uiteraard yé.éL
strenger bestraft wordt, dan de grootste rebel
lie in de cel!), had plaats gevonden en nu was
het voor al de anderen, die in het complot
waren (en dat waren alle gedetineerden, uit
gezonderd de afd. A, die men niet had kunnen
bereiken), veel gemakkelijker om na te volgen
dan het is, om initiatief te nemen. Wilkins
mocht er natuurlijk niet invliegen! Dus vonden
de toesnellende cipiers vrijwel alle gevangenen
tegenover zich en wel in een vorm van organi
satie. Men kon duidelijk bespeuren, dat alles
vooraf was voorbereid; tegenover elk der bewa
kers stond een groep gevangenen, die hem te
lijf gingen, er waren onderaanvoerders, die met
luide en vrij kalme stem hun instructies gaven
en de cipiers aarzelden dan ook niet, om hun
vuurwapenenen te gebruiken. Maar op die vuur
wapenen was het blijkbaar bij uitstek gemunt!
Die werden hun uit de handen geslagen en tegen
henzelf gebruikt en middelwijl gingen enorme
alarmbellen, loeiden sirenes, vielen ijzeren hek
ken naar beneden en de mannen van de over
val-patrouille gespten haastig hun koppels om,
maar werden al dadelijk buiten de deur van hun
wachtlokaal neergeslagen door een daartoe op
zettelijk opgestelde groep.
De directeur kwam ademloos toesnellen, ge
volgd door twee administrateurs, die over vol
doende persoonlijken moed beschikten, om den
strijd aan te binden tegen een groep mannen,
die brandden van begeerte, om hun vrijheid te
heroveren. De directeur had toen nog illusies,
dat hij de opstandelingen zou kunnen toespre
ken en overreden, kalm naar hun cellen terug
te gaan. Maar de eetzaal was een Inferno se? iderd.
worden, een razernij, waarin elkeen met ver
twijfeling vocht, uitgezonderd dan altijd de ge
leerde Auctor Intellectualis, „professor" Sturm,
die betrekkelijk comfortabel onder een eettafel
was gekropen en wachtte, tot de gevangenen het
pleit definitief zouden hebben gewonnen.
Weliswaar moest hij iets langer wachten, dan
hij had besomd, maar het oogenblik brak toch
aan, waarop de victorie in de eetzaal onvoor
waardelijk ten deel viel aan de muiters, met hun
breed genummerde en geletterde bruin-grijze
boezeroenen, terwijl de zoo keurig donkerblauw
geüniformeerde bewakers deels bulten gevecht
waren gesteld en deels gevlucht. Echter; ook de
bekwame schaakspeler maakt fouten! Hij had
afdeeling A niet kunnen bereiken, het was te
moeilijk geweest, deze tamelijk geïsoleerd zit
tende afdeeling behoorlijk op de hoogte.te stel
len van de oproerplannen en toen had Sturm
maar gemakshalve aangenomen, dat ook deze
lotgenooten wel gaarne en ijverig méé van de
partij zouden willen zijn.
En dat ging zich nu wreken! Want al was het
volkomen waar, dat de afdeeling A met ambitie
meedeed en zelfs een muuranker aan een touw
wist te construeeren, met behulp waarvan zij
hoopte, over den hoogen gevangenismuur te
ontsnappen, zij stuurde niettemin den boel in
het honderd. Want zü had niets vernomen van
de strenge en welberekende instructies, die de
.professor" aan alle anderen had doen toe
komen, zij vocht in het wilde weg en zonder
leiding en wat het ergste van alles was!
juist dit muuranker stuurde alles in het hon-
i(Wordt .vervolgd.!
