Ronselarij voor het Spaansche regeeringsleger' lip Waarde van het Volksfront voor de communisten Uit de Pers De vierde faculteit I DONDERDAG 29 JULI 1937 COMMUNISTEN WETEN VAN NIETS" Weinigen zullen ooit terugkeeren JAMEQR TERRQ Om de unificatie van de arbeiderspartijen Hun positie verzwakt De weerstoestand Maar overal in ons land worden mannen en jongelieden plotseling vermist VERKEERSREGELING BIJ HET JAMBOREE-TERREIN JEUGD EN ALCOHOL De Wereldjamboree en de drankbestrij ding P2,P3dito luxe-auto's P4 HILLE.ÜOM KERUOUT OORDWÜK- Voor de communisten is het front niets anders dan een gele genheid voor eigen machtsuitbreiding AMSTERDAMSCH HISTORISCH MUSEUM Verschillende aanwinsten HET CADEAUSTELSEL Nationaal congres voor wettelijke regeling WEINIG VERANDERING De burgeroorlog in Spanje is uitge broken. Het ,,regeerings"-leger moet noodzakelijk versterking hebben en krijgt dit van bevriende zijde. De Spaansche „regeering" richt zich tot de communisten van het land en daar buiten. Rusland ziet de noodzakelijk heid in, dat er versterkingen moeten komen en zegt steun toe in mens'chen- materiaal en wapentuig. Rusland or ganiseert en doet dit op de bekende sluwe en geslepen wijze. In alle landen worden agenten en hand langers van de Sovjet er op uitgestuurd om menschen aan te werven voor dienst in het Spaansche „regeerings"-leger, doch zooals altijd ontkent Rusland dit. Neen, men heeft niet de hand in deze schandelijke practijken van ronselarij en men blijft ont kennen. De woorden der Russische macht hebbers en provocateurs worden echter ge logenstraft. Uit Oostenrijk, Duitschland, België en Frankrijk verdwijnen plotseling mannen uit hun gezinnen. Waarheen zijn zij gegaan? Het onderzoek wijst uit, dat zij door aanhangers van Moskou zijn verlokt geworden door valsche voorspiegelingen om te gaan strijden voor het ideaal, dat Rus land nastreeft en zoo hebben duizenden uit het buitenland „het laatste half jaar ge vochten in de gelederen van de „Regeerings- troepen" in Spanje. Een groot aantal van hen zal nooit meer naar zijn haardsteden terugkeeren. Maar neen, schrijft het „Volksdagblad" voorheen „De Tri bune", ronselarij voor Spanje? Dat bestaat niet! Wij sturen alleen maar per week 1000, voor een vrachtauto met levensmiddelen. Ron selarij, dit is een afschuwelijk bedrijf, dat in de heele burgerlijke geschiedenis een groote rel heeft gespeeld, om de legers en vloten te be mannen. Het is het met geweld of list of met benevelen arme lieden te pressen, om dienst te nemen. Het woord ronselen heeft een min derwaardige en huiveringwekkenden klank en daar zouden wij, communisten van Nederland of daarbuiten ons toe leenen? nooit. En toch leenen zij zich daarvoor en hebben zij zelfs, in samenwerking met Duitsche commu nisten, hier vertoevende, onder leiding van de Moskousche Heeren, ook ons land tot ope ratie-terrein gekozen, waar zij hun slachtoffers kiezen, die zij onder de meest valsche voor spiegelingen weten te bewegen naar Spanje te gaan. En zij zochten ze onder de armsten der armen, die jaren lang werkloos waren, die men dag in, dag uit, zag komen aan de stempel- bureaux van onze groote steden. Succes hebben de heeren gehad. Toen ruim een half jaar geleden de eer ste berichten in de dagbladen verschenen, dat er in ons land door communisten ge ronseld werd, ten behoeve van het Spaan sche „regeeringsleger", ging een storm van verontwaardiging op. Het raderwerk van politie en justitie kwam in beweging en straffen voor hen, die zich aan ronselarij zouden schuldig maken, werden aangekon digd. Hier en daar werden enkele personen, die men van deze practijken verdacht, aan gehouden, doch al spoedig op vrije voeten gesteld, omdat men eenvoudig geen enkel steekhoudend bewijs tegen hen kon aan voeren. De „Heeren" hadden alleen maar hun bemiddeling verleend om werklooze landgenooten en buitenlanders aan een goed betaalde betrekking in Spanje te hel pen. De Spaansche mannen aldaar waren in het leger en in het particuliere leven had men werkkrachten noodig voor de gewone bedrijven: electriciens, monteurs, loodgie ters, telegrafisten, marconisten en timmer lieden, alles kon men daar gebruiken. Velen gaven aan deze verlokkende roepstem gehoor en gingen op weg om via Parijs, waar de hoofdcentrale van deze ronselarij gevestigd is, hun weg naar Spanje te vervolgen. De Fransche Volksfront-regeering zorgde er zelfs voor, dat men met extra treinen de Spaansche grens kon bereiken. Velen gingen en men hoorde niets meer van hen. Enkelen keerden ontgoocheld te rug. Bedrogen waren ze. Men was eenvoudig bij de „regeerings"-regimenten ingelijfd geworden. Zeker, enkelen krijgen een baantje als chauf feur, doch op een militairen auto. Anderen wer den marconist of telegrafist, doch in een afdee- ling bij het leger. Dit waren de berichten, die men ook in ons land binnenkreeg van hen, wien het gelukt was deze hel te ontvluchten. De politie, die hier in het land een onder zoek instelde, vroeg aan de terugkeerenden, noem ons den naam en adressen, die geron seld hebben. Men wist het niet. De meeste namen waren gefingeerd. En ook de adres sen klopten niet. Toen begon de internatio nale contröle te werken en in het begin hoorde men ook in ons land al van minder gevallen van ronselarij. Toen de contröle echter verslapte en opgeheven werd zetten van alle kanten de communisten onmiddel lijk een hernieuwde actie in. In Zaandam en de Zaanstreek, in Limburg, Twente, Amster dam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag en in tal van andere steden en dorpen worden de laatste 8 weken plotseling weer mannen en jongelieden vermist. Opgewacht aan stempellokalen, bezocht door huisbezoekers, heeft men ze weten te overreden naar Spanje te gaan, waar zij voor hun gezin en familie een goede boterham zouden kunnen verdie nen. Dikwijls zonder familie, ouders of kin deren vaarwel te zeggen zijn zij vertrokken. Eenigen schreven hun laatste vaarwel vanuit Parijs of van de Fransch- Spaansche grens. Ook van dezen zullen er misschien maar weinigen terugkeeren. Opnieuw heeft de politie in ons land de actie tegen de ronselaars ingezet. In de Zaanstreek, Rotterdam, Utrecht en Haarlem zijn enkelen van deze personen, van deze practijken verdacht, aangehouden. Vermoedelijk zullen eenigen van hen worden vervolgd. De meesten echter zullen toch weer in vrijheid worden gesteld, want zij deden niets anders dan hun bemiddeling verléenen aan landgenooten en vreemdelingen voor het verkrijgen van een be trekking in Spanje. Huichelaars! Het mag nu wel eens bekend worden, dat sinds de laatste publicaties over gevallen van ronselarij, waarbij verschillende landgenoo ten op een of andere wijze op geheimzinnige manier zijn weggelokt, de politie enkele hon derden brieven uit alle deelen van het land heeft ontvangen van ouders, die berichten, dat hun zonen verdwenen waren, van vrou wen, die ditzelfde melden van hun echtge- nooten. Zij waren vertrokken zonder nadere aanduiding of achterlating van adres en men vermoedde op weg naar Spanje. Tel kens weer vraagt men in den lande de hulp en medewerking van de Amsterdamsche Centrale Recherche, Afdeeling Ronselarij, om vader, echtgenoot of zoon op te sporen. Nauwelijks echter stelt de politie in commu nistische kringen een onderzoek in, of men er hier ook iets meer van weet, of verontwaardigd klinkt 't den mannen van den opsporingsdienst tegen: „Ronselarij, daar houden wij ons niet mee op, dat is minderwaardig." Geloove, die het wil. Men ziet daaruit, dat het de bedoeling is het voor de Jamboree bestemde verkeer zooveel mogelijk van den „Achterweg" gebruik te doen maken, terwijl de Rijksstraatweg door Sassen- heim, Lisse, enz. voornamelijk bestemd moet blijven voor het normale doorgaande verkeer. De parkeerterreinen voor de verschillende categorieën automobielen zijn eveneens aange geven, terwijl op te merken valt, dat het in de kommen der gemeenten Sassenheim, Lisse, Hil- legom, Bennebroek, Heemstede, Noordwyker- hout en Noordwijk verboden is te parkeeren, evenals op verschillende gedeelten van den Rijksweg en van den Achterweg. Behalve de bordjes „Jamboree", welke door het geheele land en dus ook in de omgeving van het terrein zelf door den A.N.W.B. op de w'egwijzerarmen in de richting van het terrein geplaatst zijn, heeft de A.N.W.B. aparte rich tingsborden ter beschikking van de Rijksveld- wacht gesteld, zoodat ook de door deze ont worpen routes geheel zijn aangeduid. De A. N. W. B. schrijft ons: De regeling van het verkeer tijdens de Jam boree te Vogelenzang is in handen gelegd van den Districtscommandant der Rijks veld wacht te Amsterdatn. Bijgaande kaart geeft weer op welke wijze deze de regeling heeft ontworpen. Verontrust door het feit, dat in de destijds op groote schaal verspreide propaganda-bro chure voor de Wereldjamboree der padvinders reclame gemaakt werd voor bier, dat in het restaurant aldaar verkrijgbaar zal zijn, besloot de nationale commissie tegen het alcoholisme in haar voorjaarsvergadering, een speciale commissie in te stellen, teneinde hiertegen een waarschuwend woord te doen hooren. De verspreiding van een circulaire hierom trent stuitte af op principieele en practische bezwaren van de zijde van de hoofdleiding der Nederlandsche padvinderij. De nationale commissie tegen alcoholisme constateert dit met leedwezen. Zij blijft het betreuren, dat aan een bierbrouwerij gelegen heid is gegeven zich in de voorbereiding en ex ploitatie van de Jamboree te mengen. De N. C. A. spreekt de hoop uit, dat niet al leen iedere deelnemer aan de Jamboree, doch óók het bezoekend publiek zal toonen te be seffen, dat jeugd en alcohol niet bij elkaar passen, en dat dus het bier uit de omgeving van dit internationale jeugdfeest verwijderd diene te blijven. Dit is ook een der regels van Lord Baden-Powell. VOOR PUBLIEK VERKEER GESLOTEN WEGVAKKEN ROUTE NAAR EN VAN DE JAMBOREE doorgaand vebkeer GEMENGD VERKEER AAN- EN AFVOERWEG KAM PVER.K EER AAN-EN AFVOERWEG RywiELEN PARKEERTERREIN AUTOBUSSEN DITO AUTORITEITEN TAXI'S DITO 5Ab5tLNHQM Uit protest tegen het invoeren van de veertig-urige werkweek versperden de Fransche schippers met hun schepen het vaarwaterDe mobiele garde moest er aan te pas komen om deze hinderlijke blokkade ongedaan te maken. Zekerheids halve hadden de manschappen zwemvesten aangedaan (Van onzen Parijschen correspondent) Successievelijk maken we het mee, dat de groote partijen van het Volksfront opnieuw hun standpunt ten aanzien van dit front bepalen alsook ten aanzien van de situatie, ge schapen door de opvolging van het kabinet- Blum door het kabinet-Chautemps, waarbij zooals de lezer weet de leiding van de ten uitvoerlegging van het Volksfront-program uit socialistische in radicale handen overging. Twee weken geleden hield de socialistische party te Marseille haar jaarlijksche partijcon gres, en zoo juist is het de communistische partij Frankrijk geweest, die bij monde van haar centraal comité in een bijeenkomst die meerdere dagen duurde, van haar inzichten en wenschen of wat zij voor de buitenwereld althans daarvoor laat doorgaan kond' deed. In den nazomer zal, der traditie getrouw, nog wel het hoogst belangwekkende, jaarlijksche congres der radicale party volgen en nog daaraan voorafgaand, in de maand Augustus, een congres van het Algemeen Syndicaat van den Arbeid (C.G.T.), dat, hoewel geen politieke party, op de politiek der regeering toch een, zop ook al moeilijk juist te schatten, in ieder geval enormen invloed uitoefent, en zich by menige gelegenheid gedroeg, alsof het het Volksfront kon maken en breken. Er zijn twtee punten, die het de moeite waard is, uit het besprokene op de bijeenkomst van het centraal communistisch comité naar voren te brengen, omdat zij beide de sluwe taktiek in het licht stellen, welke de communistische party in Frankryk, naar het schijnt met succes, volgt en die beoogt haar het besliste overwicht over het proletariaat in handen te spelen. Daar is op de eerste plaats de byna angst vallige bezorgdheid van de communistische leiding, om niet door het vergrooten van de spanningen tusschen den marxistischen vleu gel en den radicalen, het bestaan van het Volksfront in gevaar te brengen. Indien het bewind van het kabinet-Blum geëindigd is met een échec, dan is dit, haar het eensluidend oor deel van socialisten en communisten, daaraan te wijten, dat de maatregelen van dat kabinet niet ver genoeg zijn gegaan en niet alles ver vuld hebben, wat het Volksfront-program be loofde. Maar terwijl op het congres van Mar seille de socialistische partij daarom een nieuw, breeder opgezet Volksfront-program verlangde, heeft het centraal communistisch congres te kennen gegeven, dat het oude Volksfront-pro gram eigenlijk goed genoeg is, zoolang alle punten daarvan nog niet ten volle in praktijk zijn gebracht. In overeenstemming met deze verdacht-gematigde houding ten aanzien van het Volksfront-program Is ook de houding, welke het centraal communistisch comité ten aanzien van het kabinet-Chautemps heeft aan genomen. Met heel wat minder moeite dan de socialistische en met eensgezindheid heeft de communistische partij het kabinet-Chautemps haar steun toegezegd. Men kan zich deze houding slechts ver klaren, door te bedenken, dat de waarde van het Volksfront voor de communis tische party een geheel andere is dan voor de socialistische. De socialisten willen het Volks front gebruiken voor het doorvoeren van zoo veel mogeiyk revolutionnaire hervormingen In marxistischen geest. Voor de communisten is het Volksfront op de eerste plaats een gelegen heid om eigen machtspositie op te bouwen en uit te breiden. De revolutie komt dan later wel, wanneer zy deze op hun manier zullen kunnen doorvoeren. De Fransche communisten hebben alle reden te overwegen, hoeveel voordeeliger dan buiten de w'et van een land te zijn gesteld, het Is zich te bevinden binnen zijn regeering, zij het op indirecte wijze. De regeering, die voor haar be staan parlementair afhankelijk is, en wil zijn, van de commünistische stemmen, is hierdoor uiteraard tot een zekere mate van duldzaam- heid jegens de communistische actie gedwon gen. De communistische actie, die onder dek king van het Volksfront gevoerd wordt, heet met een bekenden naam cellenbouw. En zoolang de communistische partij hiertoe van het bestaan van het Volksfront kan profiteeren, zal zy dit bestaan beschermen. De communis tische leiding nu schijnt beter dan de socialis tische te beseffen, dat voor een verscherping van het Volksfront-program, zooals de socia listen willen, de radicale leiding zeker niet zou zyn te vinden en dat een drijven in die rich ting dus slechts de solidariteit van 'het Volks front in gevaar kan brengen. De communisti sche leiding wil niets zoozeer vermijden als het risico, dat het Volksfront vervangen zou worden door een andere combinatie, waarin haar geen plaats zou worden ingeruimd en door wie zy dan wel eens heel scherp op de vingers zou kunnen worden gekeken. Wat den steun aan het kabinet-Chautemps betreft, het is voor de communistische leiding ook wel gemakkelyker deze te geven dan voo. de socialisten. Daar zij geen ministers in het kabinet heeft, kan zij tenslotte toch nog voor het publiek het kabinetsbeleid critiseeren. Deze dubbelzinnige houding neemt zij inderdaad;en naar het schijnt, met vrucht, aan. Zij geeft haar parlementairen steun aan het kabinet- Chautemps, dat haar daarvoor dankbaar moet zijn en een der vormen, waarin zich die dank baarheid uit, is dat het zich door de commu nisten buiten het parlement vrijelijk laat be- critiseeren, die daarvan natuurlijk verkiezings successen verwachten. Geheel in de lijn van de penetratie-taktiek der communistische partij ligt ook de aandrang, waarmede het centraal comité zich tot de socialisten heeft gewend, om eindelijk ernst te maken met de unificatie der twee marxistische partijen. Hierover zal dezer dagen door een verbin dingscomité der twee partijen binnens kamers onderhandeld worden. Er schijnt echter vooralsnog weinig uitzicht op te zijn, dat de politieke eenheid der Fransche arbeiders van wensch werkelijkheid wordt. Van de zijde der socialisten wordt het z.g. verbindingscomité meer beschouwd als zoethouderij van de socia listische voorstanders der unificatie, een on derwerp, dat op het socialistisch congres overi gens ook nogal terzyde werd gelaten. De lei ders der party, als Blum en Fauré, toonen zich allerminst begeesterd voor het unificatie-stre ven, al zou dit dan ook den toestand moeten herscheppen, die ten tijde van wijlen den ver eerden Jaurès heerschte. Blum, en de andere socialistische leiders, houden het ervoor, dat de wettige opvolging van Jaurès bij hen berust. Maar dat zij ook in een geünificeerde arbei derspartij nog op de eerste plaats zouden zitten, moet hun als uitermate twyfelachtig voorko men. Het voorbeeld van de C.G.T. ligt daar en het Was niet de gelukkigste ingeving van den algemeen secretaris der communistische partij, Thorez, toen hij, ter aanmoediging, op dit voorbeeld wees. Immers de vereeniging van de twee groote arbeidersfederaties, waarvan de een aangesloten was bij de sociaal-democraten, de ander by de communisten, tot de oppermach tige C.G.T. van thans, heeft zich overwegend in het voordeel der communisten ontwikkeld, die er de hunnen op het meerendeel der be langrijkste posten hebben weten te brengen. Het lijkt den socialistischen leiders dan ook al te duidelijk, waarom den communisten er zooveel aan gelegen is de unificatie der arbeiderspar tijen nu te doen volgen op die der arbeiders- vakverbonden. Het tot stand komen van een groote, geüni ficeerde Fransche arbeidersparty, zou zeer waarschijnlijk tot gevolg hebben, dat de radi calen zich van het Volksfront afscheiden, waar in zij immers door het overwicht dier geünifi ceerde party verpletterd zouden worden. Maar in dat geval is in de oogen der communistische leiding de kool het sop zeker dubbel en dwars waard. Met een geünificeerde arbeiderspartij, meent zij, zou een Volksfront overbodig zyn. Intusschen: zoover is het nog lang niet. Wy lezen in het Weekblad voor het R. K* Middelbaar en Voorbereidend Hooger Onder wijs: „We hebben 'n eigen Universiteit. Daarmee vertel ik niets nieuws. Ook niet met de mede- deeling, dat We ons zodanig verheugen over dat bezit, dat we er verder maar niet veel meer van moeten horen. Ook hier geldt het spreek woord: 't najagen is erger dan 't bezit. Lang er voor gestreden, eindelijk verkregen en nu moeten ze ons maar met rust laten. Als ze nu bij jaarlijkse inzameling maar iemand sturen, die we gemakkelijk kunnen afschepen, dan heb ben we weer voor 'n jaartje rust. We hebben 'n eigen Universiteit, waarvan het bestuur tot over de oren in de zorgen zit. En toch kregen We dezer dagen no. 4 van „Onza Universiteit" waarin nog optimistisch gesproken wordt van „de vierde 'faculteit" (de 5de is nog te ver in 't verschiet, dan dat men er al over spreken durft). Die 4de faculteit moet er komen, daarvan is ieder overtuigd. Maar die overtuiging alleen is niet voldoende. Er moet geofferd worden. Want: de inkomsten lopen geweldig terug. Iu 1929 ontving men aan giften nog het respec tabel bedrag van 200.608.46. En in 1936 was dit teruggelopen tot 142.436.52. 'n Verschil dus van bijna 60.000 gulden, 'n Terugslag van 30 pCt. Maar nu is de ergste nood geleden. Nu zal Katholiek Nederland, geschrokken van de pu blicatie van deze getallen, revanche nemen, de zorgen van het Centraal Kath. Universiteits comité verlichten, de toekomst wat zonnige' maken en de illusie: 4de faculteit, in 'n daad omzetten. We krijgen allen gelegenheid om mee te wer ken. Op 5 September is het Universiteitszon dag. In de maanden September en October komt men de rijke oogst aan giften binnen halen. Dat wij, leraren, vooraan zullen staan in de rijen van hen, die collecteren, en in de rijen van hen, die geven, dat spreekt vanzelf. Want niemand kan beter overtuigd zyn van de nood zakelijkheid van de Kath. Universiteit dan wij- De argumenten, die men 15 jaar geleden bij de oprichting hoorde, om van het geven af te ko men, zijn nu lang versleten. En in de 15 jaar is de Kath. Universiteit 'n instelling geworden, die we voor geen geld ter wereld zouden willen missen. Onze ouders en grootouders hebben ge offerd voor de lagere school en voor de middel bare scholen. Wij hebben alleen maar te offe ren voor de Universiteit, voor onze Universiteit. Vergeten we dat niet op 5 September, de Uni versiteitszondag." Binnen 8 me ter van auto bus-halten stilstaan met au tos en andere voer tuigen verbo den, evenals op brugge^ voor uitritten, binnen 8 me ter van straat hoeken of op hinde rl ijlea wijze voor het verkeer. In het Amsterdamsch Historisch Museum, dat in den laatsten tijd met verschillende nieuwe aanwinsten werd verrijkt, zal gedurende eenigen tijd een nieuw bruikleen te bezichtigen zijn. De Historische Verzameling der Gemeente-Univer siteit heeft namelijk onlangs een schilderij van J. Jelgerhuis, voorstellende de Agnietenkapel, ter geschenke ontvangen van een aantal hoog leeraren. en particulieren. Dit gezicht nu op het gebouw, waarin de kern van de tegenwoordige Universiteit, het Athenaeum Illustre, aanvan kelijk gehuisvest was, is genomen op den Oude- zijds-Voorburgwal, naar het fraaie poortje uit 1631 toe. Zooals men weet, heeft de schilder Jelgerhuis, wiens werkzaamheid in de eerste decenniën der 19de eeuw valt, zich niet alleen als teekenaar van stadsgezichten, maar ook als tooneelspeler onderschelden. De dezer dagen gehouden algemeene verga dering van het Nationaal Comité tot beteugeling van het cadeaustelsel, waaraan door een aantal vertegenwoordigers van Kamers van Koophan del, middenstands-, handels- en nijverheidsor ganisaties, zoomede van verbruiksorganisaties, werd deelgenomen, heeft unaniem besloten tot het houden van een nationaal congres voor wet telijke regeling van het cadeaustelsel in Oct. a.s. Op dit congres, te houden in nauwe samen werking met de middenstandsbonden, zullen verschillende prae-adviezen, uit te brengen door vertegenwoordigers van organisaties uit verschil lende stands- en vakgroepen, den grondslag vormen voor een dringend beroep op de regee ring, een einde te willen maken aan de on belemmerde toepassing van het cadeaustelsel. «iiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiuuniiuiiiiiitiiiiiiiiiimiiimtiiiiniiiiiiiff* Het gebied van lageluchtdruk in het Oostelijk Oostzeegebied blyft den weerstoestand tot op le Noordzee beheerschen en geeft nog regen langs de Duitsche Oostzeekust en tot het Noord oosten van ons land. Het minimum in het Zuidwesten ligt thans over de Golf van Biscaye en dringt zeer langzaam naar Frankryk door. Het gebied van hoogeluchtdruk boven de Noor- sche zee verandert weinig en reikt naar het Zuiden nog tot het Kanaal. Op de Britsche eilanden is het weer mooi met zwakke winden en ten deele onbewolkt. In Frankryk is het weer eveneens weinig bewolkt, in het Zuiden echter met groote hitte. In Zuid-Duitschland is het weer in tegenstelling met het Noorden mooi met plaatselijke storingen. In Scandina vië heerscht mooi zomerweer. De depressie bi) IJsland werd iets dieper, doch blijft zonder invloed op het weer in West-Europa. Het is te voorzien dat in het Noorden het weertype weinig veranderen zal, doch dat in het Zuiden de wind naar Oost zal om gaan met afnemende bewolking.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 10