Reusachtige haan wekte de
Jamboreestad
te
Impasse der niet-inmenging
duurt voort
Mum4*
Onze Vacantiereis
P.H.A.K.H. OM ZEVEN UUR
BOVEN HET KAMP
NIEUWE VERDAGING
Kleine oorzaken
Restaurant DORRIUS
ZATERDAG 31 JULI 1937
Met H. Mis en H. Communie
beginnen de katholieke ver
kenners den dag
Groot toilet voor de
openingsplechtigheid
Een mopdie de Schotten
niet begrepen
Drukte op de stations en
rondom het terrein
-V.
ii.«i
-
De opmarsch begint
De plechtigheid van heden
Parkeerplaatsen op de
Jamboree
POOLSCHE GEZANT BIJ DEN
AARTSBISSCHOP
De nieuwe toestand
RIJDEN MET BEPERKTE
VERLICHTING
Adres van den A.N.W.B. aan den
Minister van Waterstaat
HOOGE ONDERSCHEIDING
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Onveréenigbaarheid
der standpunten
De vleeschprijzen
Het verloop der cijfers op de markt
te Rotterdam en Groningen
HACHELIJK AVONTUUR
Bedwelmd door spiritusdampen
MIJNSCHADE TE KERKRADE
Vele woningen ontruimd
Ongeschikt maken voor den
militairen dienst
Groote gevolgen
Vertrek Maandag 12.31 Arnhem
AGRARISCHE JAARBEURS
Een inzending trek- en tuig-
paarden
Nederlandsche tentoonstelling
in Egypte
CVan onzen speoialen verslaggever)
Een reusachtige „Haan" heeft van
morgen de Jamboreestad gewekt.
Nauwelijks heeft het zeven geslagen
van den Bennebroeker kerktoren, nau
welijks zijn de gebruikelijke vuurpijlen
met doffen knal omhoog geschoten,
de reveille signalen geblazen, of
motorgeronk vult de grijze morgen
lucht hoog boven Vogelenzang: de
K.L.M.-Douglas, de P.H.A.K.H. ver
schijnt, draait twee rondjes als mor
gengroet en overal uit hun tenten,
waar de stilte plots in beweging en
bedrijf verkeert, kijken de slaperige,
maar vroolijke gezichten naar boven,
wijst men naar de Haan, die na een
laatste sierlijke bocht weer in de
richting Schiphol verdwijnt.
De groote dag van de Jamboree, de
openingsdag is begonnen!
Opeens zijn de kampementen gevuld met de
jonge bewoners: bijna 30.000 in getal, die op
gewekt en blijmoedig hun dagtaak beginnen.
Armen rekken, (ochtendgymnastiek maakt de
boddies lenig) en even later hoort men het
rinkelen der waschbakken, het plassen, ploe
teren en proesten, de overbekende beelden en
geluiden van den ochtend. Jamboreestad maakt
toilet en doet dat extra en goed voor het groote
feest van vandaag. Wel gaan bezorgde blikken
bij wijlen omhoog naar de lucht, die even mis
troostig en grijs is als daags tevoren, maar
waar toch met wat goeden wil de regen wel
geborgen blijft. Later op den morgen steekt de
wind op en ruischt krachtig en vol in de boomen
rondom. De vlaggen vullen zich prachtig ont
plooiend en het feestelijk aspect wordt zoozeer
verhoogd.
„Hier is boter voor Joego-Slavië!" „Daar
20 brooden voor Tsjecho Slowakije!"
„Ju komt voor Schotland? Engelsch ont
bijt dus".
„Arnhem, neem je havermout mee!"
„Nee, wittebrood is er niet meer, maar
het bruine is zeker zoo goed!"
De jeugdige fouragehalers verdringen zich
bij de menage-tenten der verschillende sub
kampen, waar 's nachts uit het centrale ma
gazijn door de stille werkers de voor
trekkers de voorraden zijn gebracht.
Want al slapen de duizenden deelnemers,
toch staat het raderwerk der Jamboree niet
stil. De kamppolitie surveilleert; de reini
gingsdienst gaat rond, om de emmers etens
resten, de kisten afval weg te halen en
eindelijk worden de levensmiddelen gedis
tribueerd. Dat alles doen de voortrekkers,
de werkbijen van de Jamboree.
In de kampen wachten de koks. Zij sleepen
houtbussels aan, hanteeren den hakbijl en
stoken de vuurtjes. Bussen met melk, roomig
blank, staan gereed, de zoete lucht van het ver-
sche brood vermengt zich met den reuk van
zeep en waschwater.
Weldra trekt de vredige blauwe reuk weer
overal omhoog tusschen de tenten. Het ontbijt
wordt gereed gemaakt en voor de Nederlanders
prijkt de dagelijksche havermout op het menu.
Daarnaast rijen zich lange gelederen van bo
terhammen, met kaas en appelstroop belegd.
Een flinke bodem in de Jamboreemagen is im
mers eerste vereischte. En tusschen al die be
drijvigheid door loopen rustig brevierende aal
moezeniers, die reeds vroeg aan de verschillen
de kampaltaren de H. Mis hebben gelezen.
Alle Katholieke verkenners beginnen den
dag met de H. Mis, de meesten van hen com-
municeeren. Ontroerend zijn die sobere
plechtigheden aan de talrijke kleine altaren
opgericht tusschen de tenten, waar het zach
te licht der kaarsen wenkt. Schouder aan
schouder staan de verkenners eerbiedig voor
het altaar geschaard. Twee van hen dienen
telkens de Mis, welke in al haar eenvou
dig ceremonieel te midden van het rustig
voortgaande kampleven diepen indruk
maakt. Aan de ruwe, van boomstammen ge-
improviseerde communiebank naderen de
jongens ter H. Tafel. Dan knielen zij eer
biedig in het gras, dat glinstert van de
dauw.
Tal van nationaliteiten hebben hun eigen
morgen-ceremonieel.
Zoo zagen wij de Polen na het eerste signaal
gezamenlijk aantreden voor de ochtendgym
nastiek, alles even gedisciplineerd,
r Vroeger dan elders is bij hen de vlaggenpara-
de. Dan trekt hun muziekkorps op naar het
kamp en blaast de weemoedig psalmodieerende
melodie van een religieuzen ochtendzang, door
allen met de kepi in de hand meegezongen. Als
de laatste klanken zijn weggestorven, knielt
men neer en bidt het Onze Vader. Opnieuw
zet de muziek in en allen rijzen op, scharen
zich in de houding, den rechterarm met twee
geheven vingers tot een eed gestrekt. In volle
koperklanken schalt vast en fier het Volks
lied.
Wanneer overal de magen gevuld zijn, begin
nen de gewone kampbezigheden, terwijl zij die
vrijaf zijn, weer eens bij de buren gaan neu
zen. Zoo zijn allen hevig nieuwsgierig of de
Amerikanen misschien wel over warme kuip
baden beschikken en of de Armeniërs zich nu
werkelijk gewasschen hebben. En dan wordt
een geliefde bezigheid hervat: Change met ka
meraden van vreemde kampen. Change is het
uitruilen van souvenirs, insignes of gebruiks
voorwerpen. Vooral de pluimen der Hongaren
zijn zeer in trek, terwijl bij de Amerikanen
klompen een zeer begeerenswaardig bezit vor
men.
De jonge Yankees zijn trouwens zeer fel op
change. Zij plukken haast de knoopen van een
vreemd shirt en zij hebben alles over voor een
merkwaardig souvenir.
Een handige Hollandsche jongen heeft een
heelen voorraad Uiverzakdoekjes, die grif van
de hand gaan.
Begeerig kijken de Amerikanen naar de
mooie blauwe punthelmen van de Syriërs. Voor
een zoo'n ding zouden zij wel een heele tent
willen geven.
Eenige verwarring alleen was er vanmorgen
in het kamp van de jonge Schotten. De redac
tie van de dagelijksche kampkrant „Jamboree-
post" had zich in het nummer van vandaag te
hunnen koste een grapje veroorloofd door een
plaat te wijden aan de veronderstelling, dat
er op het terrein van de 389ste (Edinburgh) een
dubbeltje was verloren. Ieder snapte de mop
op de zuinige Schotten, behalve de kleine-rok
jesdragers zelf, die er maar niet wijs uit kon
den worden.
Om elf uur vanmorgen begon de groote
drukte al. Op het Centraal Station te Am
sterdam en op het station te Haarlem was
iedere trein boordevol. Hoewel de treinen
aanvankelijk pas na twaalf uur te Vogelen
zang zouden stoppen, besloot men den maat
regel al vroeger te nemen. Op bet station
te Vogelenzang was alles paraat om de
gasten te ontvangen. Vroolijk wapperde
overal de nationale driekleur en het zag er
naar uit, dat de zon na wat somberen mor
gen tegen het middaguur toch eindelijk zou
doorbreken. Weerprofeten voorspellen en
uitgelezen zomermiddag.
Het spreekt vanzelf, dat de negotie hoogtij
vierde: Oranje-Nationaal herinneringsspeldjes,
chocolade, enz. Opmerkelijk waren de zes bij
het station aanwezige open „aapjes". De koet
siers waren gesierd met de traditioneele hoo-
gen hoed en zij hadden zelfs voor deze gele-
i
■jp
N. Z. Voorburgwal b. h. Spul, Amsterdam.
PLATS DU JOUR EN A LA CARTE
Het Hoofdaltaar op de Wereldjamboree te Vogelenzang, een eenvoudig doch. stijlvol
en bij den natuurlijken achtergrond passend bouwwerk. Z. Exc. Mgr. Giobbe,
Pauselijk Nuntius, zal hierop a.s. Zondag een pontificale H. Mis opdragen
genheid een helderwit plastron tusschen de
revers van hun groenzwarte jas gestoken.
De Bekslaan was grootendeels afgesloten.
Maar op het vrije gedeelte hadden velen in den
vroegen morgen al een plaatsje gezocht. Voor
zoover men niet op vouwstoeltjes zat, koos men
het gras.
Waar men op wachtte? Wel er was genoeg
te zien.
Padvinders van allerlei nationaliteit kwamen
en gingen, de padvinderspolitie, tolken, gidsen,
de mannen van de service-afdeeling deden hun
werk en iedere trein bracht bezienswaardige
gasten mee. Ruim elf uur trok de veldwacht in
groepen van 20 man per rijwiel er op uit, om
overal in de omgeving voor een goede verkeers
regeling te zorgen. Hoogspanning heerschte er
te Vogelenzang. De groote dag was eindelijk
aangebroken en Holland zou zich van zijrf beste
zijde moeten laten zien.
Terwijl om half twaalf de laatste contingen
ten van ongeveer 2400 Engelschen en nog 1100
in de traditioneele rokjes gestoken Schotten het
Kamp binnenmarcheeren, bepakt en bezakt,
begint reeds de opmarsch van de deelnemers
achter hun vlaggen en vaandels naar het de
monstratieterrein. De groepen zien er keurig
uit. allen in hun beste plunje en in goede orde
trekken zij op, verschillende afdeelingen bege
leid door tromgeroffel.
Op het demonstratieterrein is alles voor de
plechtigheid gereed.
Tegenover de eeretribune, welke met palm-
groen en goudsbloemen is omzoomd, zijn aan
tientallen masten de vlaggen der deelnemende
naties ontplooid. Hoog in de lucht rijst een
groote grijze reclameballon en de P-H-O-T-O,
het toestel van den fotodienst der K. L. M.,
cirkelt herhaalde malen over de terreinen. De
zon doet nu haar uiterste best om door de
wolken te breken. Het is zwoel in de lucht en
alles ziet ernaar uit, dat het mooist denkbare
weer toch nog het openingsfestijn zal opluiste
ren.
Alles is thans gereed gemaakt voor de offi-
cieele opening hedenmiddag door de Vorste
lijke Beschermvrouwe der Jamboree, ten over
staan van alle 28.000 deelnemers en in tegen
woordigheid van een groot aantal binnen- en
buitenlandsche autoriteiten.
Naar wij vernemen zal, als een attentie aan
Lady Baden Powell, aan het defilè der naties
voorafgaan een delegatie van het Nederland-
sche padvindstersgilde, bestaande uit 75 meisjes.
Na de rede van H. M. volgt de Rally of
stormloop der 28.000 padvinders. Het hijschen
van de vlag en het zingen van het „Wilhel
mus" beteekenen de opening van de Vijfde
Wereldjamboree.
De Poolsche Gezant te 's-Gravenhage, Dr. W.
Babinski, heeft, vergezeld van den pers-attaché
van de Poolsche Legatie, den heer St. Sroczyns-
ki, een bezoek gebracht aan Z. H. Exc. den
Aartsbisschop van Utrecht, Mgr. dr. J. de Jong.
Naar reeds gemeld werd is een kleine veran
dering in de parkeerplaatsen nabij het Jambo
reeterrein aangebracht, aldus schrijft ons de
A. N. W. B.
Bijgaand kaartje geeft weer hoe de nieuwe
toestand is geworden. Het met P5 aangegeven
nieuwe parkeerterrein bij de samenkomst van
de Becklaan en den Doodweg is bestemd voor
de genoodigden.
Het oorspronkelijk daarvoor bedoelde terrein
P6 is thans aangewezen voor den Jamboree-
dienst zelf.
De met kruisjes aangegeven wegvakken, n.l.
de Becklaan en een deel vaij den Vogelenzang
scheweg zijn verboden voor het verkeer, met
uitzondering van genoodigden, welke daartoe
een aparte kaart bezitten.
Speciaal wijst de A. N. W. B. er dan ook
nog op dat de Achterweg gedeeltelijk afgezet,
en dus niet voor doorgaand verkeer geschikt is.
Ook nieuwsgierigen die niet naar de Jam
boree zelf gaan, moeten den weg naar het Jam
boreeterrein niet nemen, daar zij toch niets
zullen kunnen zien en slechts onnoodigen hin
der aan het verkeer kunnen opleveren.
Gemeld wordt: Eenige weggedeelten in ons
Jand, waaronder in de eerste plaats genoemd
moet worden de rijksweg HaarlemAmsterdam,
zijn thans voorzien van een moderne wegver-
lichting, waardoor de veiligheid van het verkeer
bij donker sterk verhoogd wordt.
Het is evenwel op die wegen noodig, dat auto
mobilisten en motorrijders de stadslichten ge
bruiken en niet de dim- of hoofdlampen, om
dat deze door hun groote helderheid het effect
van de wegverlichting voor een deel te niet
doen. Ofschoon tal van motorrijtuigen zich aan
dezen regel reeds houden, zijn er nog vele an
deren, die dit niet doen.
De A.N.W.B. heeft in verband hiermede een
verzoek tot den minister van Waterstaat ge
richt, om gebruik te maken van diens bevoegd
heid de bedoelde wegen aan te wijzen als we
gen waarop met beperkte verlichting moet wor
den gereden.
Naar wij met zekerheid vernemen zijn de heer
B. M. van Ryckevorsel te Baarn tot comman
deur en zijn echtgenoote Vrouwe B. J. M. Hey-
meyer van Heemstede tot ridder benoemd in de
Orde van het Heilig Graf.
De subcommissie voor de niet-inmenging
is gisteren drie uren bijeen geweest.
Lord Plymouth, de voorzitter, was ten
slotte gedwongen de vergadering te verdagen,
omdat er geen overeenstemming was te berei
ken. De meeningsverschillen over de toekenning
van oorlogsrechten bleken onoverbrugbaar. Men
„hoopt" de volgende week weer een vergadering
te houden, als de leden der commissie opnieuw
diplomatiek contact met hun regeeringen heb
ben genomen. Er staan in de commissie nog
altijd onverzoend twee partijen tegenover el
kander, aan de eene zijde Duitschland, Italië
en Portugal en aan de andere zijde Rusland.
Ditmaal trad als woordvoerderder dictatoriale
landen de Duitsche ambassadeur von Ribben-
trop op, die het Duitsche standpunt uiteen
zette, waarbij Italië en Portugal zich aansloten.
Hij juichte het beginsel der niet-inmenging toe.
Duitschland kan zich vereenigen met eén stel
sel van controle aan de landsgrenzen en in de
havens, al zou de eerste versterkt moeten wor
den. Om den oorlog te humaniseeren is het ge-
wenscht de belligerenten-erkenning zich te
doen uitstrekken tot den oorlog te land en in
de lucht en tenslotte bevestigde v. Ribbentrop
dat de Duitsche regeering de erkenning Wil
laten samenvallen met de terugtrekking der
vrijwilligers.
Maiski, de vertegenwoordiger van Rusland,
verklaarde, dat zijn land de toekenning van
oorlogsrechten niet onder oogen kan zien voor
dat de laatste vrijwilliger uit Spanje is ver
dwenen.
Bestudeert men nu deze twee standpunten,
dan blijkt, dat het Duitsche (Italiaansch-Por-
tugeesche) even ver afstaat van het Engelsch-
Pransche compromis als het Russische, of
schoon het Russische geaccentueerder is. Von
Ribbentrop heeft handig gebruik gemaakt van
de onbewimpelde verklaring van Maiski, nadat
hij er voor gezorgd had zelf geen al te duide
lijke af te leggen omtrent de opvatting, die hij
en zijn medegezellen koesteren betreffende het
verband tusschen rechten van oorlogvoerenden
en vrijwilligers. Hij zeide, volgens Reuter, „dat
Rusland door de toekenning van de rechten
van oorlogvoerenden aan de partijen in Spanje
te weigeren, het Britsche plan heeft vernietigd.
Het is onder deze omstandigheden nutteloos
over te gaan tot een bespreking over de bij
zonderheden der ontvangen antwoorden. De
Duitsche regeering moet zich haar houding ten
aanzien van alle punten voorbehouden, in ver
band met den nieuwen toestand. Wij Duitschers
weten sedert lang, dat er zonder Sovjet-Rusland
geen burgeroorlog in Spanje zou zijn."
Dit was een handige zet van den Duitschen
ambassadeur. Rusland heeft inderdaad door
zijn ruiterlijke verklaring de deur dichtgesla
gen, terwijl hij door zijn vaagheid theoretisch
de deur openhield voor verdere onderhandelin-
gen. Maar in werkelijkheid komt de zaak er
toch op neer, dat de standpunten van de verte
genwoordigers der twee tegenstrijdige ideolo
gieën in Europa evenver afwijken van het
Engelsche compromis. Het gaat dus niet aan
de schuld van de impasse geheel aan Rusland
te wijten.
De kern der tegenstellingen is en blijft de
vrijwilligerskwestie. Wanneer moet met het te
rugtrekken der buitenlandsche vrijwilligers uit
Spanje een begin worden gemaakt: vóór, tege
lijk met of na het erkennen van Franco als
oorlogvoerende partij?
De Times vestigt in dit verband de aandacht
op de compliceerende omstandigheid, dat het
erkennen van Franco als oorlogvoerende partij
hetgeen men als een concessie aan Franco
voelt de kwestie is van één pennestreek en
dus „a l'instant" ten uitvoer kan worden ge
bracht. Het terugtrekken der buitenlandsche
vrijwilligers daarentegen neemt weken, zoo
niet maanden tijds. Het Britsche compromis
voorstel heeft deze moeilijkheid trachten weg te
nemen, door de rechten van oorlogvoerende
partij niet toe te kennen, alvorens met de eva
cuatie der buitenlandsche vrijwilligers „sub
stantial progress" was gemaakt.
Over dit doode punt komt de sub-commissie
der niet-inmenging maar niet heen. En wjj zien
geen enkel uitzicht, dat dit in de toekomst zal
veranderen. De besluiten der commissie moeten
met algemeene stemmen worden genomen en
het ligt in het wezen der tegenstellingen tus
schen de fascistische landen en het bolsje
wistische land, dat de meeningen nooit overeen
zullen stemmen.
Frankrijk en Engeland blijven bij dit alles lij
delijk toezien. Natuurlijk uit vrees, dat ten slot
te de heele fictie der niet-inmenging in het
niet zal verdwijnen, wanneer zij handelend zou
den optreden. Daarom zal alles wel bij het oude
blijven, zelfs wanneer er weer de volgende week
'n vergadering van de subcommissie zal kunnen
worden gehouden, waarop men „hoopt",
Naar aanleiding van de klachten der sla
gers over de prijzen van het rundvee, heeft het
A. N. P. zich tot een landbouwdeskundige ge
wend om eenige gegevens over die prijzen te
ontvangen. Daarbij werd het volgende medege
deeld:
Vergelijkt men de huidige prijzen met die,
welke in het dieptepunt van de crisis in de
rundveehouderij hebben gegolden, dan krijgt
men een onjuist beeld. Een juistere voorstel
ling van zaken wordt verkregen door een ver
gelijking van de huidige prijzen met die, welke
golden voor de intreding van de catastrophale
inzinking dier prijzen aan het einde van 1931
In de maand Juli van 1931 bedroeg de prijs
van le kwaliteit vette koeien op de Rotter-
damsche markt nog 92 ct. per kg. geslacht
gewicht, op 5 Juli 1937 was deze prijs 78 ct.
per kg. Echter is inmiddels de crisisheffing
ingevoerd alsmede de omzetbelasting, teza
men ca. 15 pet. van de waarde. Telt men deze
lasten bij den huidigen rundveeprijs, dan ziet
men, dat zelfs dan het prijspeil van 1931 nog
niet is bereikt, zulks in weerwil van de de
preciatie van den gulden.
Wat de varkensprijzen betreft, doet zich een
zelfde verschijnsel voor. De crisis is in dat be
drijf echter eerder ingetreden, zoodat hierbij
een vergelijking met vroegere jaren moet wor
den getrokken.
In de maand Juli van 1928 bedroeg de prijs
van le kwaliteit vette varkens op de Rotter-
damsche markt gemiddeld 66 ct. per kg. levend
gewicht; in de maand Juli van 1929 90 ct. per
kg. en in de maand Juli van 1930 gemiddeld
63 ct. per kg.
Op 5 Juli 1937 was de prijs van dit soort
varkens op dezelfde markt 50 et. per kg. le
vend gewicht.
Van de zijde van den Nederlandschen Sla
gershond heeft men op deze berekening o.m
geantwoord:
De strijd van slagerszijde gaat tegen de ab
surd hooge lasten, die op het artikel rund-
vleesch worden gelegd. Alleen aan accijns,
crisisheffing, omzetbelasting, en slachthuis
rechten moet de slager momenteel bij slach
ting van een behoorlijke koe zeker een bedrag
van 65 tot 70 neertellen. Dit komt neer
op ongeveer 29 a 31 ets. per kg. panklaar
vleesch.
De praktijk heeft uitgewezen, dat een da
ling der koopkracht zich mede het eerste
wreekt in de vleeschconsumptie. Deze con
sumptie is zulks in tegenstelling met die
van andere eerste levensmiddelen buiten
gewoon gevoelig voor prijsschommelingen. Dit
is o.m. gebleken bij het invoeren der crisis
heffing op varkensvleesch en daarna op rund-
vleesch, dit blijkt ook thans weer nu de rund-
vleeschprijzen t.o.v. 1936 aanzienlijk zijn ge
stegen.
Iedere opslag der vleeschprijzen wordt
prompt gevolgd door een consumptiedaling.
Het behoeft dan ook geen verwondering te
wekken, dat de slager slechts zeer noode tot
prijsverhooging die voor hem immers debiet-
vermindering beteekent overgaat.
Wanneer de slagers-organisaties vechten voor
afschaffing der criaisheffing op rundvleesch
dan is dit in de eerste plaats met de bedoe
ling den slager in staat te stellen tot een weer
eenigszins loonend bedrijf te komen en een
sterken teruggang van het vleeschverbruik te
voorkomen.
Naar aanleiding van het bovenaangehaalde
overzicht van het prijsverloop van rundvee en
varkens op de veemarkt te Rotterdam doet men
ons ter vergelijking het volgende staatje toe
komen, dat betrekking heeft op de prijzen,
welke sinds 1932 op de markt te Groningen
over de maanden Juli voor de vette varkens
per kg. levend gewicht werden bedongen over
den tijd van zes jaren:
26 Juli 1932: 0.26—0.27
25 Juli 1933: 0.29—0.30
24 Juli 1934: 0.27—0.28
23 Juli 1935: 0.32—0.33
21 Juli 1936: 0.33—0.34
27 Juli 1937: 0.56—0.58.
Hieruit blijkt, dat sinds 1932 de prijs thans
meer dan verdubbeld is. Men verwacht voor
Groningen nog hoogere prijzen, aangezien de
vraag naar varkens nog toeneemt.
Vrijdagmiddag moest de distillateursknecht
J. O., die werkzaam is bij Herman Jansen's
distilleerderijen aan de Noordvest te Schiedam
iets uit een grondvat halen. Daarbij is hij door
spiritusdampen bedwelmd geraakt en in het
vat gevallen.
Zijn broer G. O. zag het ongeval gebeuren en
sprong hem na, met het gevolg dat ook hij
het bewustzijn verloor.
Een der leden van het personeel is met een
gasmasker op in het vat gegaan, waarna men
J. O. met een touw naar boven kon halen. Een
ander had de tegenwoordigheid van geest een
in de werkplaats aanwezigen zuurstofcylinder
boven het vat te openen, waardoor G. O. weer
eenig teeken van leven begon te geven. Men
heeft ook hem daarna uit het vat gehaald en
beiden met het zuurstofapparaat van de in
middels uitgerukte brandweer behandeld.
In Spekholzerheide, concessieveld van de
mijn Willem Sophia, vertoont zich de mijn-
schade op al te duidelijke wijze. Het patro
naatsgebouw heeft ernstig te lijden gehad door
de mijnverzakking. In de Schoolstraat moesten
bijna alle huizen worden ontruimd. Ter voor
koming van ongelukken werden schuttingen
om de woningen gezet. De woningen worden
afgebroken en weder opgebouwd.
Ook is een begin gemaakt met de herstelling
van de woningen gelegen aan den Kerkraver-
steenweg, de z.g. kolonie van Staatsmijn Wil-
helmina. Het waren de eerste arbeiderswonin
gen van de Staatsmijn. De woningen moesten
al voor geruimen tijd worden verlaten en wa
ren dichtgespijkerd.
De marechaussee is er toe overgegaan H. G.
W. uit Groningen aan te houden, die, volgens
H,et Volk, er van verdacht wordt een der per
sonen te zijn, die jongelui uit Drente de mid
deltjes verschafte om zich ongeschikt te maken
voor den militairen dienst.
W. is voor den Officier van Justitie te Assen
geleidt
Ii het dorp Oeffeit dicht bij Cuyk is de
vraag aan de orde, waar moet het
dochtertje van den stationschef op
school? Dat is 'n zoo gecompliceerd probleem
geworden, dat zelfs De Telegraaf 't noodig
en oirbaar oordeelde er een van de ver
maarde vette koppen aan te besteden. Een
tweede titel van het sensatie-artikel luidde:
„Strijd in Brabantsch dorp." De derde nog
nader onderrichtende, suggestieve titel was:
„Meisje reeds ruim een half jaar zonder
onderwijs." Waarna een vierde titel: „Vader
neemt geen genoegen met vergoeding van
vervoerkosten."
Het heele geval komt hierop neer, dat
men in 't katholieke dorpje Oeffeit, waar
geen openbare school is, 'n niet-katholieken
stationschef heeft uitgeplant, die een leer
plichtig dochtertje heeft. Het meisje zou
naar Boxmeer of Gennip moeten om open
baar onderwijs te kunnen genieten. Het
gemeentebestuur is volgens de wet verplicht
de vervoerkosten geheel of gedeeltelijk te
vergoeden. Geheel of gedeeltelijk, dat hangt
af van den aanvrager. Nu was de Oeffelt-
sche Raad van meening, dat de stations
chef zelf ten minste wel een deel van die
vervoerkosten kan dragen en men gaf dus
een tegemoetkoming maar geen volledige
vergoedingDe heer stationschef vond het
toegekende bedrag echter onvoldoende,
ging in hooger beroep bij Ged. Staten en
werd in 't ongelijk gesteld.
Een vrij alledaagsch gevalletje. Doch na
de beslissing van Ged. Staten ging de vol
hardende stationschef blijkbaar nog in
hooger beroep bij De Telegraaf, die de
fameuze historie nu in zes soorten van let
ters wereldkundig maakte.
De Morgen maakt naar aanleiding van
het geval de volgende opmerking:
Men ziet het telkens weer, dat door de
hooge overheid in uitsluitend katholieke
plaatsjes een niet-katholieke rijksveldwach
ter, marechaussee, postbode, kommies, sta
tionschef etc. wordt uitgepoot en dat
omgekeerd zoo'n Roomsche functionaris
gestationneerd wordt als eenling in een
zuiver protestantsche streek. Liefst met een
gezin. En dan begint het: geen kerk, geen
school, onderwijs in een andere gemeente,
vergoeding enz.
Maar waarom moet nu op zulke dorpen
in zulke omstandigheden een enkele an
dersdenkende worden neergezet? Men weet,
dat zoo'n beambte daar voor zich en zijn
gezin kerk noch school vindt. Men weet,
dat dit voor het gezin moeilijkheid, last,
onaangenaamheid en aparte kosten betee
kent en dat men zich in 't kerkelijk anders
georiënteerde milieu niet thuis voelt. Maar
toch ziet men 't telkens weer gebeuren.
Waarom?
Het bekende „motief" hierbij, dat „de
belangen van den dienst" 't zoo vorderen,
noemen we gerust nonsens. Wie gelooft, dat
de belangen van den dienst ook maar in
het minst gebaat of geschaad zouden wor
den, als men naar Oeffeit een katholiek en
naar Twisk een protestantsch stationschef
zond?
Wie gelooft, dat het belang van den
dienst werkelijk ooit kan vorderen een
kath. rijksveldwachter of postbode in de
protestantsche Groninger Ommelanden te
zetten en een protestant in een uitsluitend
Roomsch dorpje in 't hartje van Brabant
of Limburg?
Waarom inderdaad maakt men het dezen
tnenschen noodeloos lastig voor zich en hun
gezin? Wordt #t nu geen tijd, dat de Regee
ring aan dit kleinzielig gedoe eens een einde
maakt en dat ook de hooge bestuurders van
Post en Spoor eens een fikschen wenk krij
gen om met die stuntelige plagerijtjes op te
houden? Men maakt 't den menschen noo
deloos lastig, jaagt de kleine gemeente op
noodelooze kosten en men schept opzettelijk
conflicten.
De gezelschapsreis der Vereenigde Katholieke
Pers naar Frankfort, Weenen, Boedapest, Praag
vertrekt Maandag 12.31 van Arnhem. De deel
nemers krijgen alle bescheiden ir> den trein. De
verantwoordelijke technische reisleiding is in
handen van dr. v. Marffi, directeur van de
Neue Generation" te Boedapest die de reis heeft
uitgeschreven. De taak der Vereenigde Katholie
ke Pers was hierbij een bemiddelende om den
lezerskring gelegenheid te geven in kath. ver
band van deze uiterst goedkoope aanbieding
gebruik te kunnen maken. Iedere deelnemer
heeft zelf reeds voor vreemd geld gezorgd: de
reisleiding kan geen verantwoordelijkheid voor
geldwisselen aanvaarden.
Aan de Agrarische Jaarbeurs, welke in het
kader der algemeene Nederlandsche Jaarbeurs
van 7 tot en met 16 September gehouden
wordt, zal door het Stamboek voor het Neder
landsche Trekpaard in samenwerking met de
Nationale Vereeniging tot bevordering van de
Paardenfokkerij in Nederland deelgenomen
worden met een inzending trek- en tuigpaar-
den, welke zoodanig gekozen zullen worden, dat
de stroomingen der geheele Nederlandsche
tuigpaardrichting, t.w. die van lichte en zware
klasse, tot uiting zullen komen.
Voor de huisvesing van deze paarden zal op
het Vredenburg een stal gebouwd worden,
waarin de paarden te bezichtigen zullen zijn.
Het Nederlandsche Rundveestamboek zal
wederom met een inzending stamboekvee aan
de Agrarische Jaarbeurs deelnemen.
Mr. W. G. F. Jongejan, voorzitter van den
Ondernemersraad voor Ned.-Indië, heeft zich
bereid verklaard, zitting te nemen in het Co
mité voor de Nederlandsche tentoonstelling in
Egypte, ter opvolging van den heer Ch. J. L
M. Welter, die door zijn benoeming tot minister
i wan Koloniën is afgetreden.
