eeft> V.(B.-Co
0.e V\ütd
CURIOSA TER BEZICHTIGING
wasscherij 't KLEVERPARK
WASSCHERIJ v. HOUTEN
80.000 gezinnen b
Van beweging tot
kruistocht
Joh. van Wunnik
BLEEKERSVAARTWEG 45
HEEMSTEDE
TELEF. 28372
HERWONNEN LEVENSKRACHT
GROOTE JUBILEUM-ACTIE
VOOR SUIKERZIEKEN
VOLLEDIGE VOEDING
„NUTRICIA" - ZOETERMEER
Filmvoorstellingen
In openlucht
Schriftverbetering
INST. REIBER-NAN
UW COSTUUM CHEMISCH
GEREINIGD EN GEPERST IN EEN UUR
door
verleenen bij uw keus,i
is niet het voornaamste
Als U bij
ons
koopt, dan geven wij li
vakkundige voorlichting,
die haar basis vindt in
jaren ervaring van den
specialist
GR. HOUTSTRAAT 13S
TELEFOON 15499
STEUNT HET WERK VAN
ZONDAG 1 AUGUSTUS 1937
Ook de deelnemers aan de wereldjamboree te Vogelenzang moeten Huishoudelijke arbeid Op het terrein der Wereldjamboree. - De Zorg VOOr het eten zangeressen, dat deelneemt aan het groote
noodzakelijkerwijs bij den neus worden genomen zang-festijn te Bresiau
Die bijzonder fijne sigaar, die U rookte? Dat was BAUNEZA, met de zacht-geurige mélange, van 6, 8,10 en 12c. 'N EIGEN MERK van Janv.d. Pigge, Gr. Houtstr. 81, Haarlem, tel. 12177. Bel op, wij bezorgen franco thuis!
In Spanje
Op reis, met vacantie, bij tennissen is niets prettiger dan een keurig
verzorgde garderobe, gewasschen en gestreken door
Koningin Elizabeth inspecteert het tweede regiment dragonders,
genaamd de „Queens Bays", tijdens haar bezoek aan Aldershot
SLUIT U AAN
OOK
EEN ABONNEMENT
GIJ
Als Glutenbrood, -Beschuit, -Meel, -Havervlokken, -Biscuits,
Suikerarme melk, -Room, jams, etc. Vraagt prosp. aan
In alleplaatsen vertegenwoordigd
Spaansche intuïtie hield zich in die dagen van
hevige spanning eigenlijk met niets anders be
zig dan valt het duidelijkst op de verschui
ving van politiek naar geestelijk terrein bij de
rechtsche minderheid, die, na zóóveel ellende,
vaster dan ooit overtuigd was van de bedoelin
gen der Spaansche Volksfronters: het zou gaan
om leven of dood, om den ondergang of het
behoud van de Kerk. Geen der Spanjaarden
dacht op dit oogenblik nog aan menschelijkheid,
omtrent welk begrip bovendien al verschil van
meening was ontstaan. Twee tegenstellingen
trokken tegen elkaar ten strijde. In het midden,
in niemandsland, bevond zich het humanisme,
dat humanisme, hetwelk sinds eeuwen de Euro-
peesche cultuur beheerscht en waarvan betwij
feld kan worden, of het voor de Spanjaarden
wel ooit een andere dan een Atlantis-toekomst
heeft gehad. Ook in hun oorlogen, ging het
steeds om den geheelen mensch: Saragassa moet
behouden blijven, omdat de H. Maagd van den
Pilaar daar woont; Spanje mag niet ten onder
gaan aan vreemde invloeden, het wenscht zijn
eigen vooruitgang en dien van 't christendom.
Uit de godsdienstvervolgingen, die nimmer ver
betering, die eerder verslechtering zullen bren
gen in onverschillig welken Staat, werd in dit
land de beweging geboren, welke in zoo korten
tijd moest uitgroeien tot 'n kruistocht met den
wederopbouw van Spanje als inzet en doel.
M. L.
In onzen tijd, waar vele oude denkbeelden
opnieuw toepassing vinden, ziet men, hoe
in vele landen ook het klassieke openlucht
theater weer in eere wordt hersteld. Het plaats
je Angleur in België kan zich echter beroemen
op iets geheel nieuws op dit gebied. Het stad
huis van Angleur was eens het paleis van den
markies van Peralta en in het park van dit
historisch kasteel heeft men thans een open
luchttheater aangelegd met niet minder dan
3000 zitplaatsen, welke zich aan weerszoden
van een grooten vijver bevinden.
In dit openluchttheater worden ook geregeld
bioscoop-voorstellingen gegeven. In verband
met de groote afmetingen van het theater en
het groote geluidsverlies in de openlucht, was
een speciale installatie voor de geluidsweergave
noodzakelijk. Twee geweldige luidsprekers, ware
geluidskanonnen, aan weerszijden van het 8
meter hooge scherm geplaatst, bestrijken het
geheele terrein, terwijl de Philips geluidsfilm-
apparatuur is opgesteld in een cabine, die zóó
ontworpen is, dat deze in harmonie blijft met
de schilderachtige omgeving.
WETENSCHAPPELIJKE WASCHBEHANDELING
YOOR VOLWASSENEN
Een slechte hand van schrijven is een disso
nant In uw algemeene ontwikkeling, dus
Kleine Houtweg 8 Anno 1899 Haarlem
Speciaal
adres voor MATRASSEN en BEDDEN:
SCHAGCHELSTRAAT 13 TEL. 10286
Repareeren en Bijvullen van Bedden en
Matrassen in één dag retour
Wij maken veerenbedden 3 - d e e 1 i g
AMSTERDAM
van Baerlestraat 19
Telefoon 27368
DEN HAAG
L. v. Meerderv. 168b
Telefoon 336610
HAARLEM
Plein 2
Telefoon 16761
Jiu&jp
Behoort U al tot de 20.000 nieuwe stuiversleden?
Ook donaties worden gaarne aanvaard!
Geeft D nog heden op als medewerker (ster) voor
onze groote jubileum-actie.
Inlichtingen Secretariaat: Zomervaart 134
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ij, 7 t7 7-,Een vroolijk groepje Tiroolsche zangers en
De eerste en belangrijkste voorwaarden, die
moesten leiden tot de totstandkoming
van het Spaansche Volksfront en die op
den verkiezingsdag van 16 Februari 1936 ook
werkelijk den doorslag hebben gegeven voor
een linksche overwinning en voor zooveel méér,
was de door het volk gestelde en door deszelfs
vertegenwoordigers aanvaarde eisch der alge-
heele amnestie, welke bestond in de onvoor
waardelijke invrijheidstelling van een zeer groot
aantal (ongeveer 30.000) politieke gevangenen,
sinds de onderdrukking der October-revolutie
van 1934 al van hun vrijheid beroofd. Onder
deze wegens directe of indirecte medeplichtig
heid aan genoemden opstand veroordeelde op-
geslotenen bevonden zich echter vele volks
vijandige, anarchistische misdadigers, tegen
wier vrijlating de Volksfrontregeering. toen
deze dank zij de werkdadigheid der amnestie
leus eenmaal aan het bewind was, zich aan
vankelijk verzette en wel móest verzetten, daar
de vrees voor deze gevaarlijke elementen waar
lijk niet ongegrond kon zijn. De regeering
bracht tegen de algeheele amnestie geldige, en
op de handhaving der openbare orde geba
seerde bezwaren in, welke door het volk voor
alles blind, werden beantwoord met betoogin
gen vóór de gevangenissen, meestal eindigend
in de massale dreiging „dan zullen wij zelf hen
bevrijden."
Voor de regeering was nu „zichzelf hand
haven ter wille van wat ook" het parool en zoo
gebeurde het, dat de straten van Madrid en
andere Spaansche straten werden bevolkt met
physionomieën, aan wier vertrouwdheid met het
duistere, dat zonder hoop is en van de misdaad,
geen schedelkundige het waagde te twijfelen.
De gevolgen van de toegeeflijkheid der regee-
rmg waren voor hen, die meenden, dat nu
de verkiezingen tot het verleden behoorden
't leven weer zijn gewonen gang ging, aanvan
kelijk niet duidelijk merkbaar. Voor hen echter,
die verder zagen, kon moeilijk onopgemerkt
blijven, dat de communistische agitatoren méér
dan hun werk deden. In verschillende bioscoop
theaters werden Russische tendenzfilms, w.o.
„Potemkin" vertoond, overal kon men langs de
straat karretjes met belachelijk goedkoope
communistische litteratuur aantreffen. Roode
vlaggen met hamer en sikkel ontsierden de tai-
looze standbeelden en monumenten; op muren
en reclamezuilen, op «traten en pleinen schre
ven de aanhangers van Moskou de teekens van
hun „evangelie" neer. Was de mogelijkheid tot
*n politieke actie van rechtsch tot een minimum
gereduceerd, de geestelijke reactie, het zich be
wust worden, machtig, onweerhoudbaar en
grootsch, van de allesomvattende taak van het
Katholicisme in de wereld, bracht het grootste
deel der Spaansche katholieken in beweging.
Want voor de rechtsche minderheid, met Calvo
Sotelo, christen en vurig katholiek, aan het
hoofd, beteekende de algeheele amnestie wat
voor de eerste Christenen het „Laat Barrabas
vrij!" beteekend moet hebben. De Pilatus-hou-
cring der regeering gaf, van dit oogenblik af,
aan twee ideologieën, waarvan de eene, evenals
Christus zelf over het doode punt heen zal
komen en de andere zal blijven steken in het
masker, dat vele namen heeft, dat graf en
Satan heet, den vrijen loop. De waarschuwing
van de regeering aan het volk, welke hierin be
stond, dat de algeheele, onbeperkte amnestie
een zeer ongunstigen invloed zou uitoefenen op
de afwikkeling van andere, niet minder belang
rijke programmapunten, werd haar aangerekend
ais een lafheid. Toch had zij goed gezien al
zal haar steeds blijven treffen het verwijt te
hebben gefaald als machthebbend lichaam. Im
mers, het onvermijdelijk geworden contact der
Spaansche Volksfronters met deze lieden, die
van het leven aan den rand der maatschappij
een beroep maakten, voor niets terugdeinsden
en daarom de graag gezochte handlangers der
communisten werden, moest onherroepelijk lei
den tot de uitschakeling van het laatste restje
moraal. De stem van het volk was niet meer
de stem van God en ook dat andere gezegde
onderging een wijziging: er werd „de mensch
wikt, de mensch beschikt" gehoord. Zij noem
den zich „los sin Dios" (de „zonder God" le
venden). Er was heusch reden te over voor de
rechtsche minderheid, om niet te aarzelen en
moest het zijn voor haar geloof door het
vuur te gaan. Maar 't afscheid van het parlement
viel samen met de vorming van de groep „de
los con Dios", met de aaneensluiting van hen,
die het „met God" zouden doen. De dragers
van beide ideologieën waren zich wel bewust
van hetgeen gebeuren ging en op alles, ook op
de ergste dingen, voorbereid. Toen, tijdens een
algemeene staking in Madrid, vlak na de ver
kiezingen afgekondigd, een vrouw uit een volks
wijk nog gauw eventjes haar daaglijksche in-
koopen wou doen, werd zij hierin verhinderd
door een groep stakers, die, onder bedreiging
de ruiten te zullen inslaan, de algeheele, on
middellijke winkelsluiting eischten. De vrouw
kon haar inkoopen niet doen; haar werd ge
zegd: „maar eens een paar dagen honger lijden,
dat is goed voor je" en „dit alles is niets in
vergelijking met wat komen gaat." Dit alles en
veel meer kon gebeuren in de onmiddellijke
nabijheid van een dubbelen post der Aanvals-
politie (Guardia de Asalto), welke in die straat
(de Calle del Pez) geregeld poseerde, maar zich
in den loop van den stakingsdag en in de twee
of drie daaropvolgende, nóg onrustiger dagen
niet meer liet zien. Wat de kennis van den
stand van zaken in het kamp der rechtschen
betreft: enkele maanden vóór het uitbreken
van den opstand, deed generaal Franco, van
uit Las Palmas (Islas Canarias), den Ministei
van Oorlog een langen brief toekomen, waarin
hij zijn afkeuring te kennen gaf over „de wijze,
waarop door de regeering met de menschelijke
waardigheid van haar onderdanen werd ge
sold". Hij uitte „de vrees, dat, indien de regee-
ring niet tijdig afdoende maatregelen zou tref
fen en haar houding herzien, het tot een con
flict zou kunnen komen als in den tijd van
Primo de Rivera, zij het onder andere omstan
digheden, daar de moraal van het leger, over
het algemeen genomen, niet in overeenstem
ming was met die der regeering." Men kan de
zen zeer interessanten brief in zijn geheel af
gedrukt vinden in een boek „dat Joaquin Ar-
raras over den generaal scheef; het heet
„Franco" en is verschenen bij de „Libreria Na-
cional" te San Sebastian. De door de regeering
voorspelde moeilijkheden bij het afhandelen
der meest dringende vraagstukken, omtrent
wier spoedige oplossing men in het Volksfront
pact reeds overeenstemming had bereikt, ble
ven intusschen niet uit. Een der vele proble
men was dat der grondverdeeling. Het volk
had honger naar grond. Die honger moest ge
stild worden. De regeering stelde landbouw-
commissies samen voor Andaluzië, Extremadura
en Aragón, gaf den leden dezer commissies
machtiging tot het uitvoeren- der onteigenings
wet en belastte hen tevens met het toezicht op
een rechtvaardige grond- en arbeidsverdeeling.
Van heinde en ver, van dorpen en steden kwa
men nu de gegadigden opdagen: menschen die
wisten wat ze gingen doen, die voor het vak
berekend en goed uitgerust waren en men
schen die, voor het eerst in hun leven, een
echte sikkel in de hand kregen, Ja, er waren er
bij, die niet in staat bleken het kaf van het
koren te onderscheiden, maar dit was hun
schuld niet en komt voor rekening van hen, die
het analphabetisme nimmer afdoende hebben
bestreden. Valt nog op te merken, dat de recht
vaardigheid had te wijken voor het recht van
den sterkste en dat de arbeid op het veld ont
aardde in een plaag, erger dan die van sprink
hanen, want uit menschelijkheids-overwegingen
niet met dezelfde middelen te bestrijden. De
lezer vergeve mij deze opsomming van feiten
en gebeurtenissen; zij was noodig. Noodig, om
aan te toonen, waarom bij het meerendeel der
Spaansche katholieken de behoefte ontstond
naar een zuiverder stelling van het begrip
„menschelijkheid". Van de regeering kon men
deze daad moeilijk meer verwachten, want
haar kleefde hetzelfde kwaad aan, dat uit de
feiten, die Calvo Sotelo haar tijdens enkele
Cortes-zittingen, goed gedocumenteerd voor de
voeten wierp, duidelijk naar voren kwam. Cesa-
res Quiroga was hierdoor zoo ontsteld, dat hij
tot drie keer toe Calvo Sotelo persoonlijk be
dreigde, met de klaarblijkelijke bedoeling den
bijval van linksch uit te lokken; hij kreeg dien.
Kort daarop wera Calvo Sotelo onder, voor het
regeeringsprestige beslist ongunstige, omstan
digheden vermoord.
Wanneer men nu van al deze verschijnselen
de geestelijke waarde gaat bepalen en de
Het betreft hier een permanente installatie.
Tijdens de officieele opening, waarbij vele
vooraanstaande persoonlijkheden tegenwoordig
waren, werd de film „Bosambo" vertoond. Op
grooten afstand was het beeld nog duidelijk In
détails te onderscheiden, het geluid zeer helder,
terwijl de sterrenhemel aan het geheel een
bijzondere bekoring verleende.
In het Imperial Institute te Londen heeft de markies van
Duff erin (rechts) de tentoonstelling van gelukwenschen in
allerlei vorm aan den Engelschen koning hij diens kroning
geopend. De markies bezichtigt met zijn echtgenoote de ty
pische inzending van den Sultan der Maladiven
VEERTIENDAAGS verschijnend propagandablad
DER RX STAATSPARTIJ ABONNEMENTSPRIJS F1.- PER
JAAR ADMINISTRATIE MAURITSKADE 25 DEN HAAG