Nieuwe Engelsche plannen
Ihêtatónuc'FiUn.
m
w
w
BE
i
DALING VAN HET
GEBOORTECIJFER
TOENADERING TOT ITALIË
JONGE WACHT-DAG IN
HET BISDOM BREDA
DINSDAG 3 AUGUSTUS 1937
BUITEN LANDSCH OVERZICHT
Fransche tegenstand
Opschudding in krank
zinnigengesticht
Patiënten trachtten het gebouw
in brand te steken
Bij O. L. Vrouw ter Duinen
te Ossendrecht
SOBRIËTASDAG TE OSS
St. Homobonus
Het nieuwe hoofdgebouw
komt te Rotterdam
Ontvangsten der N.S.
Definitieve cijfers over April 1937
Roode postauto's
Achteruitkijkspiegels zullen
verplaatst worden
DE FILM VOOR
BETERE OPNAMEN
O Panchromatische emulsie
O Atomisch-fijne korrel
Ongekende speling in de
belichtingstijd
VERKRIJGBAAR BIJ ALLE KODAKHANDELAREN.
A
De Leipziger Na jaar s-
Messe
Wat de collectieve Nederlandsche
tentoonstelling zal omvatten
DE FILM „NEDERLAND"
WÊm\
mmmm
R.K. Esperantisten
Opening van het Congres te
's-Gravenhage
Helène Cals
Een zeer begaafde en populaire
zangeres
PRINS TSJITSJIBOE TE
DEN HAAG
Banket in het gebouw der
Japansche legatie
Het Internationaal Congres der R.K, Esperantisten is Maandag in de Ridderzaal te. Djen^Haag geopend. Een toto tijdens de.
openingszitting
MGR. DR. ALPHONS ARIËNS
De jongste ontwikkeling van de Italiaansch
Engelsehe betrekkingen, openbaar tot
uitdrukking komend in de vriendelijke
briefwisseling tusschen Nevil Chamberlain en
Mussolini, wordt in de Romeinsche pers druk
besproken. Het Giornale d'Italia vat de pia
vota aller Italianen samen, wanneer het
schrijft in verband met erkenning van het
Italiaansch imperium, dus van Abessinië, dat
het uit zeer betrouwbare bron heeft vernomen,
dat de Engelsche delegatie te Genève geheel
andere instructies zal ontvangen dan voor de
laatste zitting (in Mei) van den Volkenbond.
Dit kan niet anders beteekenen dan dat Enge
land bereid zou zijn de verovering van Abes
sinië als voldongen feit te erkennen. Dit is een
zeer ernstige zaak, niet alleen voor Engeland,
maar ook voor den Volkenbond. Maar ook de
Volkenbond zal niet langer verstoppertje kun
nen spelen en zal tenslotte gedwongen zijn, als
niet alles bedriegt reeds in zijn zitting van
September a.s. de gegeven feiten nuchter on
der het oog te zien Het internationale volken
recht zal er een harden knak door krijgen. De
politiek is echter iets levends, moet mee met
de gebeurtenissen. Italië zit in Abessinië zeer
vast in het zadel en is er naar menschelijke
berekening niet meer af te krijgen. Als nu vast
komt te staan, dat door toe te geven aan
Mussolini's eisch, erkenning van zijn fameus
imperium, de ondraaglijke spanning in West-
Europa zal worden verlicht of geheel verdwij
nen, dat Italië dan bereid zal worden gevon
den deel te nemen aan een nieuw verdrag van
Locarno en wel te zamen met Duitschland, dat
het weer mede zal werken aan den Volkenbond,
naar wien het nog altijd mokkend met den rug
staat, en misschien door zijn veranderde hou
ding Duitschland in den Bond teruglokt, dan
zou er toch van groote winsten gesproken kun
nen worden, al moet men dan blijven betreuren,
dat daardoor het internationale recht in rouw
gedompeld wordt. Veel in deze winstberekening
is nog toekomstmuziek, maar veel, en voorloo-
pig het voornaamste, is of kan althans zijn
grijpbaar en bereikbaar: het vooruitzicht van
een conferentie der oude Locarnomogendhe-
den en oplossing van de Europeesche moeilijk
heden in een vier mogendheden-pact, dat altijd
het ideaal van Mussolini is gebleven. Ook de
Spaanse ie kwestie is bij dit alles gemoeid.
Engeland zal natuurlijk, komt het tot een nieuw
accoord met Italië, bevrediging van zijn ver
langens ten opzichte van Spanje verlangen in
ruil voor de erkenning van het Italiaansche
imperium. Het zal echter een moeilijke taak
worden over en weer het noodzakelijke com-
"Öfomis te vinden.
De Fransche pers is een beetje zuur ge
stemd. Zij wijst er echter op, dat een
accoord tusschen Engeland en Italië van
zelf met zich mede zou brengen, dat het laatste
land zijn ambities omtrent Spanje zou matigen
en zich verzoenender zou gaan gedragen in de
Spaansche affaires. Zooals vanzelf spreekt stelt
zij ook in dit licht, dat een accoord zeer gunstig
zou zijn voor de goede ontwikkeling der Mid-
dellandsche Zee-politiek.
De Duitsche pers constateert, dat de Duitsche
lijn in de groote politiek duidelijk en vast is
en dat Italië door de as-RomeBerlijn voor
beide partijen nuttige en praktische verbindin
gen met Duitschland onderhoudt. Voorts wordt
er zeer de nadruk op gelegd, dat van bevoeg
de Duitsche zijde altijd weer opnieuw is ver
klaard wat geheel ligt in de „lijst der op
bouwende Duitsche vredespolitiek" dat het
Rijk iedere gezonde schikking tusschen de lei
dende mogendheden van Europa slechts met
vreugde zal begroeten. Engeland heeft zich
trouwens verleden week ook aan Duitschland
gericht met een nota betreffende herziening
van het Westelijke pact, zoodat er niets bij
zonders aan is, dat het ook met Italië onder
handelt. Ook de Angriff van Dr. Goebbels gaat
op het geval in en houdt zich vooral bezig met
de reactie in Frankrijk. „Nu van Londen uit
Wordt geprobeerd," schrijft dit invloedrijke or
gaan, „zich met een land weer op goeden voet
te stellen, dat met een derde, namelijk Duitsch
land, reeds een klare en nuttige verbinding is
aangegaan, is het bemerkenswaardig de echo
uit Parijs te hooren." Het blad wijst dan op
hetgeen de officieuze Temps schrijft. Dit orgaan
meent namelijk den Italianen te moeten voor
rekenen, dat hun verbinding met Duitschland
hun veel meer onaangenaamheden dan voor-
deelen heeft gebracht. Wij zijn het deze maal
eens geheel eens met de Angriff, wanneer deze
tegenover de Temps er op Wijst, dat men zich
in Frankrijk klaarblijkelijk nog altijd niet kan
Voorstellen, dat vriendschappelijke betrekkin
gen tusschen verschillende landen tegelijk zeer
goed mogelijk zijn en dat niet elke tweezijdige
verbinding de beteekenis van een frontstelling
tegen een ander land behoeft te hebben. Zou
het Fransche patroon blijvend ingang vinden,
dan zou Europa slechts uit groepen bestaan, die
elkander bestrijden en haten.
De Angriff heeft zeer goed begrepen, dat de
STRAATSBURG, 3 Aug. (D.N.B.) Gisteravond
is in een krankzinnigengesticht hier ter plaat
se een opstandige beweging onder de patiënten
Uitgebroken. Ten getale van 77 vernielden zij de
geheele inrichting en trachtten het gebouw in
brand te steken. Pas na drie uren gelukte het
de gendarmerie en de brandweer de zenuwzie
ken meester te worden.
Temps (spreekbuis der Fransche regeering)
niets voelt voor een verbinding met de dicta
toriale landen. Het zal Engeland heel wat
moeite kosten om den tegenstand van de hui
dige Fransche regeering te breken. De tijd
werkt echter voor de Engelsche plannen, en
snel. En dit is goed, want de rust van Europa
moet eindelijk bereikt en geconsolideerd wor
den.
De Diocesane Jonge Wacht in het bisdom
Breda heeft Zondag in het Buitencentrum van
O. L. Vrouw ter Duinen te Ossendrecht haar
eersten Jonge Wacht-dag gehouden, waaraan
tal van groepen Jonge Wachters jon
gens van 12 tot 17 jaar der nieuwe jeugdorga
nisatie uit alle oorden van het bisdom met
groote geestdrift hebben deelgenomen en wel
ken groote luister werd bijgezet door de per
soonlijke aanwezigheid en daadwerkelijke deel
neming van Z. H. Exc. Mgr. P. Hopmans.
Onder de vele aanwezige geestelijke- en
leekenleiders en belangstellenden merkten wij
o.a. op den Dioc. directeur den zeereerw. heer
Jos v. Campen, den Dioc. leider G. Lockefeer,
den nationalen directeur den weleerw. heer v. d.
Berg, alsmede rector v. d. Putte, drs. Peters,
den hoogeerw. heer Mgr. Frencken, de zeereerw.
heeren pastoors en verschillende heeren burge
meesters uit de naaste omgeving.
Voor den aanvang van de H. Mis in de open
lucht vormden de jongens in hun fleurige uni
formen een carré rond het kruis en werd een
vlaggenparade gehouden, waarna door den di
recteur, den zeereerw. heer Jos v. Campen, met
assistentie van de plaatselijke directeuren, de
weleerw. heeren kapelaans J. Koenraads en J.
Siebelink uit Roosendaal en rector F. van Putte
uit Ossendrecht, aan het openlucht-altaar een
plechtige H. Mis werd opgedragen, waarbij
pensionaat-jongens van Huybergen de wisse
lende gezangen uitvoerden en de overige ge
zangen door allen werden gezongen.
Het hoogtepunt van enthousiasme werd wel
bereikt toen Z. H. Exc. Mgr. Hopmans, bisschop
van Breda, op het terrein arriveerde om zelf
deel te nemen aan dit jeugdfeest en twaalf
nieuwe groepen in den bonten ring van Jonge
Wachters plechtig te installeeren als lidmaten
der organisatie.
Na een welkomstwoord van directeur v. Cam
pen tot Z, H. Exc. den Bisschop en de overige
belangstellenden, werd een geestdriftige yell
uitgebracht op de afdeeling Ossendrecht en
haar kampleiders, gevolgd door het Aan U, o,
Koning der Eeuwen.
Blijkens het daarna uitgebracht verslag van
den Diocesanen leekenleider telt de Jonge
Wacht-organisatie reeds 52 afdeelingen met
ruim 1000 geïnstalleerde Jonge Wachters en een
300-tal aspiranten, terwijl in totaal 123 ge
vormde leeken-leiders den directeuren ter zijde
staan.
Dan is het moment aangebroken der instal
latie en wordt door Z. H. Exc. Mgr. Hopmans
van de nieuwelingen de belofte van trouw af
genomen.
Na een gemeenschappelijken maaltijd werd
de dag besloten met een algemeene en spon
tane Mariahulde.
De besturen van de Gewestelijke Propaganda-
commissies van het Bossche Diocesaan Kruis-
verbond en den Bosschen Diocesanen Maria-
bond vergaderden te Oss met de besturen van
de Kruisverbonden en Maria-vereenigingen ter
voorbereiding van een jaarlijkschen geweste
lijken Sobriëtasdag met tentoonstelling aldaar.
Gememoreerd werden de goedgeslaagde dagen
te Vught, Geffen, Schjjndel, Berlicum Boxtel en
Rosmalen.
Besloten werd den Gewestelijken Sobriëtas
dag te houden Zondag 29 Augustus a.s.
Het voorloopig program vermeldt, dat te 12
uur de blauwe tentoonstelling zal worden ge
opend. Om 3 uur is er Lof; daarna muzikale
wandeling en te vier uur openlucht-meeting,
met als sprekers den Zeereerw. Pater J. Bom-
hoff M.S.C. uit Tilburg en den heer J. van Ge-
nabeek te 's-Bosch.
Een buitengewone ledenvergadering van
de Coöperatieve Inkoopvereeniging der R.
K. Manufacturiers St. Homobonus heeft be
sloten, het nieuwe hoofdgebouw der Coöpe
ratie in Rotterdam te vestigen.
In de vergadering zijn de beide bestaande
plannen: vestiging te Amsterdam aan den
Haarlemmerweg of te Rotterdam aan den Sta-
tenweg, uitvoerig toegelicht.
Na een langdurige gedachtenwisseling werd
het pleit met 12090 stemmen ten gunste van
Rotterdam beslecht.
De def. ontvangsten over April 1937 gaan met
een bedrag van ƒ8.239.487.24, rond ƒ430.000
uit boven de geschatte, terwijl zij 2] .354.10
hooger zijn dan de definitieve over April 1936.
Oogenschijnlijk lijkt dit niet gunstig, doch, de
verschillende baten beschouwende, komen we
tot de slotsom, dat zij bevredigend mogen wor
den geacht.
De reizigersontvangsten bleven met een to
taal van ƒ3.996.386.22, een bedrag van ƒ413.000
beneden die van April 1936, waarbij we echter
in aanmerking moeten nemen dat Paschen
vorig jaar in April viel en dit jaar in Maart.
Dit verklaart den grooten achterstand. Dat,
niettegenstaande dit groote nadeelig verschil, de
totale inkomsten toch die van April 1936 over
treffen, is te danken aan de aanmerkelijk groo-
tere inkomsten uit het goederenvervoer, die
ƒ3.683.351.76 bedroegen tegen ƒ3.223.014.20 in
April 1936, hetgeen een voordeelig verschil op
leverde van ƒ460.337.56.
Het totale voordeelig verschil zou dus rond
ƒ47.000 hebben bedragen, ware het niet, dat
de baten „Bagage", „Post" en „Diversen" alle
een eenigszins lager bedrag opleverden. Daar
entegen was de post „Levende dieren" 10.000
hooger. In aanmerking nemende de factoren,
die ditmaal de vergelijking beïnvloedden, kun
nen de ontvangsten tot tevredenheid stemmen.
De totale inkomsten over de eerste vier
maanden 1937 bedragen ƒ31.944.152.04 tegen
ƒ30.500.254.38 in 1936, zoodat er een voordeelig
verschil is van ƒ1.443.897.86. De ontvangsten
per dagkilometer waren ƒ78.08 tegen ƒ73.47 in
April 1936.
Ten behoeve van de algemeene verkeers
veiligheid heeft de K.N.A.C. er bij den direc
teur-generaal der P.T.T. op aangedrongen
geen gevolg te geven aan het voornemen alle
postauto's in roode kleur te doen uitvoeren,
in verband met de mogelijkheid, dat daardoor
eventueel uitgestoken richtingaanwijzers slecht
zichtbaar zouden zijn.
Naar aanleiding van een nog op het laatste
moment voorgekomen ongeval, tengevolge van
het feit, dat de roode kleur van den post
auto in den achteruitkijkspiegel als een roode
streep weerspiegelde en door den achteroprij
denden automobilist voor een uitgestoken
Onderscheidt
alle kleuren
richtingaanwijzer werd gehouden, heeft de
K.N.A.C. zich opnieuw met den directeur-
generaal voornoemd in verbinding gesteld.
Uit het door dezen functionaris ingestelde
onderzoek is gebleken, dat bij sommige post
auto's de achteruitkijkspiegel zoodanig is ge
plaatst, dat de roode portierrand als een
streep wordt weerspiegeld. Bij de hierbedoelde
auto's zal de spiegel worden verplaatst,
waarmede het euvel afdoende zal zijn ver
holpen.
Zooals reeds is medegedeeld, wordt van 29
Augustus tot 2 September in het „Ring-Mess-
haus" te Leipzig een collectieve Nederlandsche
tentoonstelling gehouden, waarvan de voorbe
reiding in handen is van de afdeeling „Econo
mische voorlichting" van het Departement van
Economische Zaken. Nader wordt vernomen,
dat deze inzending nijverheidsproducten, agra
rische en koloniale voortbrengselen zal om
vatten, terwijl zij tevens een propagandistische
strekking zal hebben tot bevordering van het
vreemdelingen- en goederenverkeer.
Op grond van een overeenkomst tusschen
Duitschland en Nederland zal het ook dezen
keer in vele gevallen mogelijk zijn, tot een
zeker percentage bijzondere jaarbeurscontin
genten te verkrijgen voor den invoer in Ne
derland van gecontingenteerde goederen, wel
ke men voornemens is op de Leipziger Messe te
koopen. Bij vroegere gelegenheden heeft de re
geling zeer bevredigend gewerkt. Ter nadere
bespreking en voor het indienen van aanvra
gen kunnen gegadigden zich tijdens den duur
van de Najaars-Messe wenden tot het Messamt
in Leipzig C 1, Markt 4.
Voor de reis naar Leipzig en terug zijn we
derom gunstige bepalingen van kracht.
Een jaar geleden waren er in totaal 5148
binnen- en buitenlandsche deelnemers. Volgens
de tot nu toe bekende gegeven zal het cijfer
ditmaal tenminste 5500 bedragen.
Zooals gemeld, heeft de N.V. Haghe-Film,
onder artistieke leiding van den heer Willy
Mullens, de film „Nederland" vervaardigd. Deze
film, waarvoor de Vereeniging „Nederland in
den Vreemde" de opdracht verstrekte, is be
doeld als propaganda voor ons land in het bui
tenland.
Naar wij vernemen, is echter de mogelijkheid
geschapen, dat ook Nederland met deze film zal
kunnen kennismaken. Dank zij de activiteit van
de directie van het „City Concern" zal de film
binnenkort in de Nederlandsche bioscooptheaters
ter vertooning worden gebracht. De N.V. „City-
Film" te Den Haag zal de film in exploitatie
nemen. Voor Nederland is een speciale Neder-
landsch gesproken versie vervaardigd, naast de
reeds bestaande Fransche, Duitsche en Engelsche
versies, die speciaal voor het buitenland be
stemd zijn.
Vrijdag 13 Augustus as. zal in het „City-
Theater" te Den Haag de gala-première zijn,
waarbij tal van vooraanstaande Autoriteiten te
genwoordig zullen zijn. Van dien datum af zal
de film eveneens in het „City-Theater" te Am
sterdam worden vertoond, waarna spoedig ook
de andere theaters in Nederland deze film ter
vertooning zullen brengen.
Sisi
Hm
P. HeilJcer, voorzitter van de Int. Unie
van R.K. Esperantisten
In de Ridderzaal te 's-Gravenhage is
geopend het Internationale katholieke Es
perantistencongres, dat van 1 tot 6 Augus
tus aldaar gehouden wordt.
De opening werd o.m. bijgewoond door mi
nister mr. C. M. J. F. Goseling, Mgr. J. M. van
der Tuyn, deken van Den Haag; den heer J.
van Andel, vertegenwoordigende 'den minister
van O., K. en W. en het Eerste Kamerlid A.
C. de Bruyn.
De congres-voorzitter, de heer P. Heilker,
sprak de openingsrede, waarin hij allen welkom
heette, in het bijzonder minister Goseling. Hij
uitte den wtensch, dat dit internationaal con
gres de regeering de overtuiging zal geven, dat 't
Esperanto geworden is tot een levende taal, van
welke het Congres zich bedient met meer vaar
digheid en elegance dan waartoe jarenlange
studie van de moderne talen de mogelijkheid
schept.
Telegrammen van hulde werden gezonden
aan Z. H. den Paus en Z. H. Exc. Mgr. Huibers.
Mgr. van der Tuyn bracht de groeten over
van den Bisschop van Haarlem, Z. H. Exc. Mgr.
J. P. Huibers, voorzitter van het eere-comité,
die zelf verhinderd was aanwezig te zijn. Indien
de katholieke Esperantisten zich houden aan de
kerkelijke hiërarchie, zijn zij een geëigend li
chaam voor de katholieke actie over de geheele
wereld en daarom verleent de Bisschop van
Haarlem het congres zijn bisschoppelijken
zegen.
De minister van Justitie, mr. Goseling, sprak
de congressisten eveneens toe.
Aan zijn ambtgenoot van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen zou spr. den wensch, dat
Esperanto een facultatief leervak zal worden,
overbrengen.
Door het bindmiddel van de taal kunnen de
Esperantisten meewerken tot het vestigen van
gerechtigheid en liefde om te komen tot een
betere samenleving.
In het streven naar internationale samen
werking zal men nooit moeten zien het streven
naar een supernationale gemeenschap, maai
het samenwerken van menschen met een gezonde
liefde voor het vaderland. In dien geest zal de
regeering gaarne ook de Esperantisten-bewe
ging steunen.
Pater J. Dito O.P. hield ten slotte een rede
over „Radio en Esperanto".
Helène Cals is plotseling overleden.
Uit het Nederlandsch muziekleven is een der
meest geëerde en beminde zangeressen wegge
nomen en er is een open plaats ontstaan, die
niet gemakkelijk door een ander zal worden
ingenomen. Want ons land is karig bedeeld met
zangeressen, die over zoo'n prachtig timbre be
schikken en zoo'n hooge cultuur weten te be
reiken.
Het tijdstip, dat Helène Cals haar debuut
maakte als leerlinge van de Amsterdamsche
zangpaedagoge mevr. Rosa Schönberg, ligt nog
niet zoo ver achter ons. Het was een kooravond,
gegeven in het Concertgebouw, waar zij de solo
partij vertolkte. Kort daarna trad zij op in een
Volksconcert en zong daar een concert-aria van
Mozart. Het succes was enorm!
Haar eigenlijke aanleg bepaalde van den be
ginne af de richting, waarin zij zich moest be
geven; haar kracht lag in het genre der colora
tuur.
Met bewonderenswaardigen ernst en ijver
heeft zij in deze richting doorgewerkt en daar
door bereikt, dat zij in de Nederlandsche zan
gerswereld een unieke plaats innam.
Men moet in zeker opzicht betreuren, dat
mevr. Cals niet op het tooneel, in de opera haar
talent tot volle ontplooiing heeft kunnen bren
gen, maar dat zij naar de microfoon werd ge
dreven; hierdoor ging onzegbaar veel van haar
prachtig geluid verloren.
Voor haarzelf evenwel heeft de radio bijzon
dere successen opgeleverd: haar naam werd tot
in ons land algemeen en over de grenzen be
kend. Verschillende malen zong zij in Duitsch
land en Frankrijk. Ook maakte zij deel uit van
het Hollandsch vocaal kwartet (Hel. Cals, Suze
Luger, Louis van Tulder en Willem Ravelli). Zij
was leerares solozang aan het Utrechtsch con
servatorium.
Het groote publiek kent Helène Cals uit over
bekende operafragmenten met sierlijke colora
tuur en uit Strauss-walsen. De fabelachtige
zangtechniek, die voor dit soort muziek wordt
gevergd en die zij zoo volkomen beheerschte
insiders weten, welk een enorme studie de zan
geres zich daarvoor dagelijks getroostte leid
de gemakkelijk tot deze algemeene bewonde
ring. Maar de coloratuur vormde slechts een
beperkt deel van mevr. Cals' programma.
Ook aan den oratorium- en liedzang wijdde zij
zich; wij denken aan Verdi's Requiem, Berlioz'
Damnation de Faust en zoovele andere concert-
werken.
De ernstige opvatting van haar werk bracht
haar ertoe steeds naar nieuwe repertoirenum
mers te zoeken, waarbij haar aandacht er voort
durend op was gevestigd een keuze te doen uit
nog altijd frissche werken van oude meesters.
Te midden van dit werk is zij plotseling door
den dood verrast.
Haar heengaan is een slag voor ons Neder
landsch muziekleven.
Maandagmiddag zijn Prins en Prinses
Tsjitsjiboe kort na elkaar te 's-Gravenhage
gearriveerd, waar zij hun intrek hebben geno
men in Hotel des Indes, dat voor deze ge
legenheid de Japansche vlag. het witte dun
doek met de rijzende zon, had uitgestoken
De Prinses arriveerde te ruim half vijf met
haar gezelschap in twee Nederlandsche hof-
auto's.
De Prinses, die gekleed was in beige complet,
liet de aanwezige dames en heeren aan zich
voorstellen en begaf zich vervolgens naar de
voor haar gereserveerde vertrekken.
Te ruim zes uur arriveerde Prins Tsjitsjiboe,
die niet, zooals de Prinses, rechtstreeks van
Amsterdam naar Den Haag was gekomen, maar
eerst een bezoek aan de Jamboree-terreinen te
Vogelenzang had gebracht, waar hij in het bij
zonder het kamp der Japansche Jamboree-deel
nemers bezichtigde.
In het gebouw der Japansche Legatie aan het
Plein 1813, heeft de Japansche gezant des
avonds het prinselijk paar een banket aange
boden, waarbij o. a. hebben aangezeten graaf
Dumonceau, opperceremoniemeester en groot
meester van H. M. de Koningin, jhr. mr. F.
Beelaerts van Blokland, vice-president van den
Raad van State, en mevr. Beelaerts van Blok
land, de secretaris-generaal van het departe
ment van Buitenlandsche Zaken, jhr. mr. A. M.
Snouck Hurgronje en mevrouw Snouck Hur-
gronje, jonkvrouwe A. baronesse Schimmelpen-
ninck van der Oye, hofdame van H. M. de
Koningin, kapitein ter zee K. W. F. M. Door
man en van het gevolg van de prinselijke be
zoekers o. a. burggraaf Matsudaira en graaf
Maeda.
Prins Tsjitsjiboe heeft hedenochtend, verge
zeld van den heer Tonaki, marine-attaché der
Japansche legatie, een bezoek gebracht aan de
Luchtvaarttentoonstelling „Avia" op Houtrust
te Den Haag.
De Prins werd vergezeld door de heeren H.
Walaardt Sacré, secretaris der uitvoerende com
missie, en F. van Alphen, president-commissa
ris van Houtrust.
Hedenochtend hebben de Prins en Prinses ook
-■4-een bezoek aan het Vredespaleis gebracht.
anneer het geboortecijfer daalt,
zijn daarvoor verschillende oor
zaken aan te geven, welke of
wel slechts indirect of in het geheel niet
verband houden met de menschelijke
genot- en gemakzucht, gepaard gaande
met een laffe vrees voor zorg en moei
lijkheden. Maar naast deze oorzaken
wordt de daling van het geboortecijfer
toch altijd in sterke mate beïnvloed
door het euvel van bewuste geboortebe
perking om welke redenen dan ook. Niet
overal heeft dit kwaad de volkskracht
zoo diep in den wortel aangetast als in
Frankrijk, dat langzaam maar zeker
ontvolkt dreigt te worden, maar van den
anderen kant zijn er maar weinig vol
ken en landen, waar het niet woekert op
'n wijze, welke vroeger of later ont
stellend aan het licht kan komen. Op
een eenigen tijd geleden te Birmingham
gehouden hygiënisch congres heeft de
bevolkingsdeskundige dr. Kuczynski een
in menig opzicht belangrijk referaat ge
houden over dit trieste verschijnsel en
daarbij gewezen op de weinig bemoedi
gende resultaten, welke zelfs de regee-
ringspogingen in Italië en Duitschland,
gedaan tot het opvoeren van het aantal
geboorten, tot nu toe hebben opgeleverd.
De ervaring in deze landen, evenals
trouwens in Frankrijk en elders, heeft
geleerd, dat vermindering van finan-
cieele lasten voor ouders met groote ge
zinnen, zelfs al wordt daarenboven nog
systematisch een beroep gedaan op de
vaderlandsliefde en het nationale be
lang, niet tot een aanmerkelijke stijging
van het geboortecijfer leidt. Noch strenge
wettelijke maatregelen tegen propaganda
voor geboortecontrole, noch premies en
privilegies voor kinderrijke gezinnen,
noch beperking van den arbeid van vrou
wen in werkplaatsen en fabrieken, noch
subsidies voor huwenden en jonggehuw
den blijken méér dan een zeer tijdelijk
effect te kunnen bewerken. Het eenige
practische middel tot het stopzetten van
de daling van het geboortecijfer achtte
dr. Kuczynski gelegen in vergrooting van
de huwelijksvruchtbaarheid en de bestu
deering daarvan door middel van een
verbetering der geboortestatistiek en een
omvangrijk onderzoek naar de vrucht
baarheidsverhoudingen, waarop de be
volkingspolitiek zou kunnen worden ge
baseerd.
at dr. Kuczynski het eenige
practische middel acht, zal in
werkelijkheid ook niets anders
dan één van de zoovele, tenslotte ontoe
reikende, maar daarom nog geenszins
overbodige hulpmiddelen blijken. Neen,
het eenige afdoende middel ter bestrij
ding van de kwaal der bewuste geboorte
beperking en de daaruit voortkomende
daling van het geboortecijfer is slechts
te vinden in den godsdienst. De volkeren
en de individuen moeten herkerstend
worden. Zij moeten teruggeleid worden
tot God, die de eenige rechtmatige Heer
is over dood en leven, en Wiens Wil en
Wet onvoorwaardelijk moeten worden
gehoorzaamd en geëerbiedigd. De ge
boorte van een kind moet weer alge
meen, ook onder oogenschijnlijk moei
lijke omstandigheden, beschouwd wor
den als een zegen Gods, welke wel-is-
waar zware, maar ook schoone en ver
heven verplichtingen oplegt. Ook al zijn
de tijden kommervol en al zijn de voor
uitzichten van de wereld niet zóó, dat
men zonder meer een onbeperkt vertrou
wen in de toekomst kan hebben, God, de
Barmhartige en Rechtvaardige, die geen
mensch boven diens krachten beproeft,
is en blijft van alle eeuwigheid en tot in
alle eeuwigheid Dezelfde. De vrees voor
oorlog, welke te Birmingham door een
van de debaters werd aangegeven als
oorzaak van de toenemende geboortebe
perking, omdat men geen vijf of zes
kinderen wenscht op te voeden tot ka-
nonnenvoer, berust op een misplaatst
verantwoordelijkheidsgevoel en op een
ernstig gebrek aan vertrouwen op God.
Immers veronderstelde mogelijkheden,
voor welker verwerkelijking men zelf niet
de minste verantwoordelijkheid draagt
of dragen kan, kunnen nooit een steek
houdend argument vormen voor het zich
onttrekken aan of verzaken van een per
soonlijken plicht. God heeft in de na
tuur van den mensch den drang ge
schapen om zich voort te planten, aan
de bedoeling Gods moet worden beant
woord. Hoe de levensomstandigheden ook
mogen zijn, met vertrouwen op God en
in het besef, dat dit leven slechts een
voorbereiding is van het leven hierna
maals, kan en moet de mensch de con
sequenties van zijn bestaan in dezen tijd
ten volle aanvaarden. Indien deze in
zichten algemeen zegevieren en een
waarlijk Christelijke gezinspolitiek de
materieele zorgen der kinderrijke gezin
nen zooveel als mogelijk is tracht weg
te nemen, dan zal het kwaad der ge
boortebeperking effectiever bestreden
worden dan met alle andere, niet altijd
even bewonderenswaardige middelen
en motieven, welke men thans in som
mige landen daartoe aanwendt.
Prof. Dr. Gerard Brom, hoogleeraar aan de
Keizer Karei Universiteit te Nijmegen zal de
levensbeschrijving te boek stellen van wijlen den
grooten socialen werker en apostel der drank
bestrijding, Mgr. Dr. Alphons Ariëns.
Het lijvige boekdeel over Ariëns' leven en wer-
•ken zal in 1938 verschijnen.