Uit den omtrek
^ARIA-STICHTING
Haarlemmermeer
DINSDAG 10 AUGUSTUS 1937
if
BLOEMEND AAL
HEEMSTEDE
HALFWEG
°rz;
HILLEGOM
IJMUIDEN
ZAANDAM
IEDEREN MIDDAG VAN
2-3 UUR POLIKLINIEK
Motorclub van Kooten behaalt
succes
DUIVENSPORT
Haarl. Postduivenbond
RIJKSVISCHAFSLAG
STAAT VAN BESOMMINGEN
Glasschilderkunst
Katholieke kunstenaars het meest
„vrij" in hun ramen
CRICKET
KampongC. V. H.
DOORWOLVEN MEEGEVOERD
Het proces tegen ds.
Niemoeller
Ongeregeldheden in
Joego-Slavië
Orthodoxe fanatici zetten de
bevolking op tegen
de regeering
Britsch-Italiaansche
onderhandelingen
Bespreking van Engelsche diplo
maten te Londen
BIJ HET ZWEMMEN
VERDRONKEN
ONZE ZWEMMERS IN
MALMOE
Goede prestaties van onze
landgenooten
Burgerlijke stand. Geboren: M. A. K. F.
"aanappelReijners, z.; E. M. EversRoes, d.
Ondertrouwd: B. O. M. Gall en I. H. M. van
Heijden; E. C. Hulsebosch en A. H. M.
Waasdorp; J. B. C. Bolle en F. J. Cassee; H
de Bruin en A. M. Dernison.
Getrouwd: O. G. Eskens en E. E. S. Eschen-
oach
Overleden: I. J. Bodmann, 66 j.
Badhuis. in het Badhuis aan de Post
kan werden in de week van 2 Aug. t/m.
Augustus genomen 543 douchebaden en 25
UlPbaden.
Aan 3 kinderen werd een gratis schoolbad
erstrekt op Woensdagmiddag van 2 tot 4 uur.
Van de gelegenheid tot kosteloos baden op
oensdagavond tusschen 5 en 8 uur werd door
volwassenen gebruik gemaakt.
Daar gaan de nieuwe rijwielbelastingplaatjes!
auwelijks heeft voor de naleving der bepalingen
au de rijwielbelastingwet het nieuwe tijdperk z'n
■Utrede gedaan, of de dieven, die er hun werk
au maken om de rijwielen van de belasting-
Paatjes te ontdoen, zijn er zoowel overdag als
Uachts als de kippetjes bij om onbeheerd
stal
ui gebouwen staande fietsen voor dezen dief-
rnet geraffineerde handigheid onder han-
eU te nemen.
2e hebben in Haarlemmermeer reeds bij ver-
jUillende kerken een bezoek gebracht en van
'daar staande rijwielen de belastingplaatjes
Utvreemd, terwijl daarvan Zondag en Maan-
,a§ ook de dupe zijn geworden eenige wielrij-
die hun fietsen enkele minuten tegen een
"°uw of hek hadden neergezet.
s^ragisch De 64-jarige arbeider A. V. was
j®aandagmorgen in het land van den heer P.
au den iJweg in Haarlemmermeer bezig met
K°fen laden.
Plotseling zakte hij onwel geworden zijnde
ineen.
.Direct werd de hulp ingeroepen van een dok-
r> die echter slechts den dood kon consta
teren.
Durgerlijke stand Geboren: Josina Anna,
w Van T. van Es en M. van den Oever. Lode-
'Jk Cornells, z. van H. J. Jansen en E. M.
hineel. Gerrit Comelis, z. van W. C. van
Aietidonk en E. Nagel. Bastiaan, z. van B. Ster-
®Uburg en J. Bras. Johanna Christina, d. van
P- Robbe en A. Vreken. Trijntje, d. van M.
W.
van Steenis en A. van der Kwast. Agatha Ca-
karina Anthonia, d. van A. F. J. Bijlhouwer
C. h. G. Homan. Anna Theresia, d. van A.
W. van Dongen en H. A. Stokman. Jacobus Hen-
'kus, z. van H. J. H. Montfrooij en J. P.
Blok.
Overleden: Catharina Blaazer, 76 jaar, geh.
et C. A. Wesselius. Marie Jeannette Lako, 65
laar wed. van J. W. Woltering.
Gemeenteraad. Donderdag 12 Augustus
y®37> des namiddags te twee uur (nieuwe tijd-
e8eling) komt de Raad dezer gemeente ten
"adhuize te Hoofddorp bijeen.
^fiie middag voor kapperszaken Naar wij
®rhemen heeft een groep kappers in Haarlem
mermeer een actie op touw gezet om evenals
sommige andere gemeenten te komen tot
bij politie-verordening vastgestelden vrijen
Ppfldag voor de kapperspatroons en -bedienden,
je' grootste gedeelte van de kapperspatroons
U deze gemeente heeft zich reeds vóór deze
atie verklaard. Het ligt in de bedoeling zich
P®r request tot den gemeenteraad tew enden om
aft vulling van de politieverordening te verkrij
gen.
Groot zwemfeest Het bestuur van de ver
eniging Bad- en zweminrichting „Hoofddorp"
eeft voor zaterdag 14 Augustus een groot
Wemfeest georganiseerd in het zwembad aan
eU Geniedijk aldaar.
Verschillende wedstrijden zoowel voor kleinen
ais
voor volwassenen staan op het programma.
^De deelneming van vereenigingen uit Aals-
eer- Burgerveen, Sloten, Halfweg, Heemstede
-U Hiliegom belooft een spannenden strijd om
e hoofdnummers 4 x 50 meter vrije slag voor
hee3
öaim
;ren en 3 x 50 M. wisselslag-estafette voor
es. Voor deze nummers zijn twee prachtige
eren wisselbekers beschikbaar gesteld. Ver
zijn nog vele medailles en souvenirs uitge-
'°ofd.
^e muziekvereeniging „Excelsior" te Hoofd-
/J!'b zal voor de muzikale opluistering zorg
^agen.
y®erste prijs. Op het muziekconcours te
®'P behaalde de muziekvereeniging Eensge-
^bdheid alhier een eersten prijs met 349 pun-
D-W.r. mHalfweg I 01 In de zwem-
1 'chting aan de Houtvaart te Haarlem speel-
het eerste zevental van de Poloclub „Half-
eS" zijn laatsten competitiewedstrijd van dit
e£cen tegen D.W.R. III.
<jp,° Haarlemmers moesten met 10 de meer-
rheid van onze plaatsgenooten erkennen. Dit
elPunt werd nog voor de rust door Brink ge
boord.
Verkeersongelukken. Zondag zijn hier niet
k hder dan drie verkeersongelukken gebeurd.
Zijn lve de ernstige botsing bij de Liedebrug,
j, h nog twee verkeersongevallen te betreuren.
r®t kwam tpr Vinrvgte van de Suikerfabriek
- in ue trambaan terecht en ver-
st kwam ter hoogte van
Oor bestelaut0 in he trambaa
Ver?aakte daardoor een storing in het tram-
bie t r' De bestuurder van dezen bestelauto be-
Vrari 6 te laat' hat een voor hem rijdende
jg^ahtauto één der ingangen van de Suiker'
wilde indraaien. Bij zijn poging om een
s]j ["Ühing met den vrachtauto te voorkomen
^Pte hij in de trambaan, na eerst een steenen
On~p,aal omver te hebben gereden. Persoonlijke
'bkken deden zich hierbij niet voor, doch
tra auto werd ernstig beschadigd, terwijl het
bbr keer in de richting Amsterdam een half
vertraging ondervond.
kre„et derde ongeluk geschiedde bij den spoor-
oOvergang in den toegangsweg naar den
alhier. Een vrachtauto, welke
ste d bestuurd door den chauffeur K. uit Am-
van kwam de spoorbaan afrijden, toen
Wiei c'en tegenovergestelden kant een motorrij-
dc 1 naderde. Dit motorrijwiel werd bestuurd
qUo'' hen heer W. uit Alkmaar, terwijl op de
Vari 2at de heer W. uit Castricum. Als gevolg
biet bet feit, dat op dezen smallen doorgang
hiot .h°orhjk rechte werd gereden, kwam de
Rijder met den vrachtauto in botsing,
rbÜ de duopassagier één zijner beenen ern
stig kneusde, terwijl het motorrijwiel van voren
geheel werd vernield. Dr. F. C. L. Kuipers uit
Halfweg, die juist passeerde, verleende den man
de eerste hulp, waarna het slachtoffer per luxe
auto naar zijn woning kon worden vervoerd.
De gemeentepolitie alhier stelde een onder
zoek in en nam het motorrijwiel in beslag.
Nog eens de benoeming Inspecteur van Po
litie. Wij gaven voor enkele dagen een korte
beschouwing naar aanleiding van het met Sep
tember heengaan van den inspecteur van politie.
In een der plaatselijke bladen geeft men een
zektr commentaar op dit stukje. Wij zouden
op de kwestie niet terugkomen ware het niet,
dat het ons voorkomt, dat bedoeld stukje niet
geheel objectief is.
In het politieblad is inderdaad een oproep
van sollicitanten geplaatst; er is ook een ge
meentelijke verordening, die aangeeft dat er is
een Inspecteur van Politie, een Hoofdagent
etc. Dat het benoemen van politiemannen, tot
de competentie uitsluitend van den Burgemees
ter behoort is ons bekend, maar dat de Raad
de salarissen moet voteeren is even waar.
Nu zouden wij niet graag op een conflict tus
schen het Hoofd der Gemeente en den Raad
aansturen; integendeel. Maar vergeten mag
nimmer worden, wat er in den boezem der be
volking leeft. Toen Inspecteur Hensums in 1930
benoemd werd, was het een andere tijd en dat
de Raad toen zoo enthousiast voor een Inspec
teur was kon niet worden getuigd. De toestand
is nu geheel anders en als b.v. de grootete fractie
in den Raad in dezen eens met den Burgemees
ter ging praten, kan wellicht de in ons artikel
bedoelde bezuiniging worden verkregen. De be
zuinigde gelden zouden in onze noodlijdendheid
in overleg met de regeering zoo schitterend
kunnen worden aangewend voor verbetering
onzer zoo treurige straatverlichting. z
Gaat de bevolking terug? Sedert Maart
overtreft het aantal personen dat Hiliegom
verlaat zeer beduidend dat dergenen, die zich
vestigen. Sinds 1 Maart hebben zich hier 211
personen gevestigd, doch het aantal dat de
gemeente verliet, bedroeg in datzelfde tijdperk
372. Op 1 Januari j.l. was het inwonertal 11.603;
op 31 Juli 11.599. Dit verschil bedraagt nog
slechte een achteruitgang van 4 personen, doch
waar 't geboortecijfer sterk is, verdient de
toestand toch wel de opmerkzaamheid.
Reclame-teekenen. Onze plaatsgenoot, de
heer J. S. Smid, behaalde het diploma voor
reclame-teekenen en reclame-ontwerpen van
A. S. S. C. (Amhemsche school voor schrifte
lijk onderwijs). De aanteekening op het diplo
ma is zeer goed.
Hoofd der school. De heer H. Postma, on
derwijzer aan de O. L. School alhier, is be
noemd tot hoofd der Gemeenteschool te Scher-
penzeel (Gld.)
Gered. Spelende viel een acht-jarig zoon
tje van den heer T. in de Nieuwe Haven. Een
15-jarige jongen had de tegenwoordigheid van
geest den jongen een stok toe te steken, waar
door het ventje van een anders wissen dood
(het is daar diep) gered werd.
Spoedeischende raadsvergadering. De raad
dezer gemeente houdt een spoedeischende ver
gadering op Woensdag 11 Augustus, des avonds
te 8 uur.
Het eenige punt der agenda luidt: Conversie
geldleeningen.
Strubbelingen in het bestuur der IJmuider
Vischhandelvereeniging. Naar wij vernemen
zou er Dinsdagmiddag een buitengewone alge-
meene ledenvergadering der IJmuider Vischhan
delvereeniging worden gehouden. De voorzitter
der vereeniging stelde zijn zetel ter beschikking
van de vergadering, waarom als punt op de
agenda stond de verkiezing van een voorzitter
der vereeniging.
Verleden jaar zijn de IJmuider Vischhandel
vereeniging en de Zeevischgroothandel-vereeni-
ging samengesmolten en werd de heer van
Leeuwen tot voorzitter gekozen. Deze was voor
zitter van de Zeevischgroothandel-vereeniging.
Verder vernamen wij, dat de secretaris der
IJmuider Vischhandelvereeniging, bedanken zal
als bestuurslid, al konden wij hiervan nog geen
bevestiging verkrijgen. Van bestuurszijde wilde
men ons ook niet mededeelen, wanneer de voor
zitter zijn zetel ter beschikking heeft gesteld.
De Kennemer Jagers. De W. G. V. De Ken-
nemer Jagers namen gisteren met een 16-tal le
den deel aan den Jamboree-marsch. De tocht
De Metselaar, fragment van het
gebrandschilderde raam van Charles
Eyck. in het nieuwe stadhuis te Vught
T
werd door allen in de beste conditie volbracht,
ondanks het zware parcours.
De club kwam met een tweeden prijs voor
haar goede prestatie naar huis
Toekomstige Middenstanders.... naar schooi
Eenigen tijd geleden is de Vestigingswet
Kleinbedrijf afgekondigd en verwacht mag wor
den, dat zij binnenkort voor eenige takken van
bedrijf zal worden toegepast. In de toekomst
zal zij het geheele middenstandsbedrijfsleven
gaan omvatten
In het kort komt het hierop neer, dat, zoo
dra de wet van toepassing is verklaard, het niet
meer mogelijk zal zijn zich te vestigen, wanneer
niet voldaan is aan de gestelde bekwaamheids-
eischen en dit zal men hebben aan te toonen
door het overleggen van de daartoe noodige
diploma's. Voor de toekomstige middenstan
ders is dus hier sprake van een allergewichtig-
sten maatregel
De plaatselijke R.K. Middenstands-Vereeni-
ging is in samenwerking met de Kath. Jonge
Middenst. Ver. afd. Zaanstreek bezig een cur
sus op te richten ter verkrijging van het door
de middenstandsbonden ingestelde diploma „Al-
gemeene Handelskennis". Onverschillig welk vak
men kiest, zal hiermede kunnen worden vol
staan wat betreft de handelskennis. Heeft men
dit diploma behaald, dan rest er nog, zich de
noodige vakkennis voor het gekozen vak te
verwerven.
Op Donderdag 12 Augustus as. zal in „Het
Wapen van Amsterdam" een groote vergadering
worden gehouden met als spreker den heer Jan
Bakker, directeur van het Centraal Hanze-bu-
reau over bovengenoemd onderwerp, aanvang
8.30 uur..
Wij raden alle belanghebbenden, vooral jeug
dige, aan, deze vergadering te bezoeken.
Burgerlijke Stand Geboren: Herbert, z. v.
J. Nieuwenhuis en I. Thaldorf. Anette Maria,
d. van H. C. Buissant des Amorie en H. S. M.
van Alewijk. Christina Barendina, d. van B. C.
Flentge en L. Bleijenberg. Albert, z. van L.
Poulain en H. M. de Voijs. Nelly, d. van H. M.
Dekker en P. Kaaijk. Willem Pieter, z. van P.
W. Plas en G. Bant, wonende te Krommenie.
Leonardus Jan Antoon, z. van J. J. A. Zwan
en A. Boon. Maria Cornelia, d. van R. Krijnen
en J. Plooijer. Georgette Martha, d. van O. G.
Faber en M. L. L. van Torklus.
Ondertrouwd: J. Smit en M. Scheiermann. S.
Smit en A. Emmer. M. Visser en M. Ketema. J.
Bluekens en M. de Mie. D. W. Bakker en M. N.
van Santen. O. W. Zwikker en N. J. Starreveld.
D. Stroo en E. Vermeer. W. Aangeenbrug en
M. Lubbes. J. B. Fleur en A. J. van Oosten.
Getrouwd: M. P. F. Spuijbroek met C. van
Groezen. H. op den Velde met S. Buijs. H. Keu
ter met G. A. de Groot.
Overleden: Antje van der Kolk, oud 70 jaar,
gehuwd met P. Munts. Hillegonda Goezinne, oud
64 jaar, ongeh. Jannetje Honingh oud 41 jaar,
geh. met C. Russelman. Anna Huig, oud 69 j„
wed. van A. Klaver. Elizabeth Kuyt, oud 69 j„
wed. van A. Vink, wonende te Wormer. Agatha
van Klaveren, oud 70 jaar, wed. van J. de Jong,
wonende te 's-Gravenhage.
Zondagmorgen werd gestart met als immer
een groot aantal sterrijders voor deelname aan
den nationalen plaquette-sterrit naar Doesburg.
Dit als onderdeel der feestelijkheden, welke
werden gehouden ter herdenking van het 700-
jarig bestaan der stad Doesburg.
De organisatie was prima en in goede han
den bij de Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer te Doesburg. Voor deze gelegenheid was
de goedkeuring tot deelname verkregen van de
Koninklijke Nederlandsche Motorwielrijdersver-
eeniging te Den Haag.
Het grootste deel der motorclubs in Nederland
was ditmaal verschenen om te trachten aan de
Motorclub van Kooten de eerste nederlaag toe
te brengen. Doch ook nu weder was onze Haar-
lemsche club onweerstaanbaar en legde zij be
slag op den hoofdclubprijs, den kostbaren Bur
gemeester Nahuys-beker, welke was beschikbaar
gesteld door den Burgemeester van Doesburg,
jhr. mr. G. A. A. Nahuys, die deze zilveren
trophee onder overweldigende belangstelling des
avonds om 8 uur in het R.K. Verenigings
gebouw, persoonlijk met een hartelijke speech
uitreikte.
De leden A. H. Mulder te Bloemendaal en
A. J. Leferink te IJmuiden, wonnen extra prij
zen en alle geslaagde deelnemers kregen een
fraaie plaquette mede naar huis, als herinne
ring aan een prettigen dag met sportieve presta
tie.
Prijsuitreiking T. B. C.-vlucht op Donderdag
12 Augustus bij den heer G. Bruggink.
Uitslag Neufvilles, afstand 211 K.M.:
C. Th. Verdonk 1, 2, 4, 8, 16, 17, 22, 24, 26 en
27.
H. Everts 3, 6, 9 en 13.
G. H. Brendel 5.
H. J. Handgraaf 7, 11, 14, 20, 21, 23 en 25.
W. Jansen 10.
P. v. Andel 12.
J. Th. Bakker 15.
J. J. Hart 19.
P. J. Kok 18 en 29.
C. v. 't Ende 28.
N. Wezenbeek 30.
Eerste prijswinnende duif 10 uur 43 min.
27 sec.; laatste 10 uur 57 min. 52 sec.
IJMUIDEN, 10 Aug. Rijksvischafslag. Tarbot
0.901 per kg. Griet 20.0036 per 50 kg. Tong
1.201.60 per kg. Zetschol 24.0026, kleine Schol
5.2016.50, Tongschar 15.0040 per 50 kg. Rog
5.007 per 20 stuks. Vleet 0.302.60 per stuk.
KI. midd. Schelvisch 9.5018, kleine Schelvisch
2.009 per 50 kg. Kabeljauw 28.5048 per 125
kg. Gullen 2.25—12 per 50 kg. Heilbot 1.25 per kg.
Wijting 2.803.80 per 50 kg. Koolvisch 2038 ct.
per stuk. Makreel 7.5011 per 50 kg. Gr. Heek
40.0042, midd. Heek 28.0041 per kist van 125
kg. KI. midd. Heek 13.0015, kl. Heek 4.90—8.80
per kist van 50 kg.
van de Dinsdag aan den Rijksvischafslag aange
komen
STOOMTRAWLERS
R. O. 46 Claesje 365 manden 2240.Rotter
dam 610 manden 4400.Norma Maria 610 man
den 2490.Knikker 395 manden 1670.
LOGGERS
K.W. 78 1210.-
PEKELHARING
IJ. 266 Peter en Penswei 2960.
Rotterdam 1 steur van 17 kg. 56 cent per kg
Knikker 1 steur vqn 18 kg. 70 cent per kg.
De Rijkdom des Harten, een glasvenster van Joep Nicolas in het Raadhuis te
Hilversum
Het Bouwkundig Weekblad heeft een afleve
ring gewijd aan de hedendaagsche figurale glas
schilderkunst. Het spreekt vanzelf, dat daarbij
vooral katholieke kunstenaars worden behan
deld, die veel gelegenheid krijgen zich op dit
speciale terrein te bewegen. In een artikel van
Daan Jansen wordt gesproken over Joep Nico
las, Charles Eyck, Ninaber van Eijben, Han Bij
voet, pater Randag O. F. M. en Henri Jonas.
Nicolas is volgens den schrijver een gerouti
neerd en bekwaam glazenier als weinigen in
den lande en volgens zijn eigen zeggen, al spe
lende tusschen de glas-in-loodramen in het ate
lier van zijn vader, van jongsaf met de techni
sche zijde van het vak vertrouwd geraakt.
„Tl moge het bij menigeen wrevel wekken,
dat juist hij de geijkte tradities van het vak
naar willekeur verkiest te negeeren, het staat
hem tenslotte vrij dit te doen, even goed ais
een ander, die het glazeniersvak minder be-
heerscht. Vaak genoeg waren het immer? de
best geschoolden, die in de kunst rebelleerden.
„Wollt Ihr nach Regeln messen, was nicht nach
eurer Regeln lauft?" vraagt Hans Sachs als
Walther von Stolzing proefgezongen heeft.
Intusschen ontmoeten we in Nicolas den im-
pulsieven kunstaar, snel reageerend op alles wat
zich in de moderne schilderkunst als vernieu
wing manifesteert, meer dan den volhardenden
strijder voor eenig nieuw beginsel. Expressionnis-
me en surrealisme hebben hem sterk beïnvloed,
terwijl merkwaardigerwijze renaissancistische
opvattingen als ondertoon in zijn schilderingen
te onderkennen zijn. Opvallend is altijd weer
de veelheid der figuren, die hij in kleine velden
tezamen brengt, opeengedrongen stoeten van
krijgsvolk en burgers, als bij de Vlaamsche pri
mitieven een bergpad volgend, dalend in het
Baronieraam te Delft, stijgend in het kruis-
dragingstafereel te Oud-Zevenaar. Soms kan hij
zich als de meesters van den Baroktijd, verlus
tigen in mythologische allegorieën, dan weer
luchtig en speelsch als een Rococo-artist een
glazen scheidingswand enkel in grisaille met
attributen sieren, elders met Breugheliaanschen
zin voor alledaagsche werkelijkheid volkstafe-
reelen in z'n vensters brengen. Doch altijd weer
bekoort en boeit het rijke sprankelende coloriet
van Nicolas' ramen, hoeveel bezwaren men ook
tegen z'n teruggrijpen naar de perspectivische
acrobatiek der 16e-eeuwsche glazeniers, z'n irra-
tioneele belooding en zooveel ander bedenkelijks
moge hebben. Hij beijvert zich met een veelheid
van verluchting z'n onderwerp getrouwelijk uit
te beelden, terwijl het hem zelden gelukt den
zin ervan in eenvoud symbolisch weer te geven.
Ook zijn kerkelijke kunst is episch georiënteerd,
verhalend, niet beschouwend; dit is ook het
geval met de vijf vensters van het kleine kerkje
te Oud-Zevenaar, waarin het passieverhaal aan
grijpend schoon is weergegeven. Echter ont
breekt naar ons gevoel, ook in het laatste bijna
kleurlooze kruisigingstafereel, huiveringwekkend
van dramatische bewogenheid, het contempla
tieve, dat de gewijde voorstellingen van zoo
vele anderen beheerscht.
Een nog sterker neiging naar het zuiver pic
turale treedt naar voren in de meeste glasschil
deringen van Charles Eyck, die eigenlijk een
haast onmiddellijk transponeeren van monu
mentale wandschilderingen op het glasveld zijn.
In de schoolkapel der Franciscaner-paters te
Heerlen golft de reeks tafereelen uit het leven
van den H. Franciscus met breeden slag over
het maaswerk van vierkante ruiten. Ook jonger
werk draagt eenzelfde illustratief karakter; we
behoeven slechte te wijzen op het onlangs vol
tooide raam in het nieuwe raadhuis te Vught,
met als kernmotief een naturalistische uitbeel
ding van ambachten en bedrijven, omlijst door
een sterk renaissancistisch aandoende vegetatie,
waarin heraldische motieven zijn verwerkt.
In de kerkglazen van Eyck blijft het schilder-
lijke eveneens primair, maar toch voegt in z'n
jongste scheppingen het loodstramien zich ge
dweeër naar de contouren der figuratie, ook al
blijft de ruitmaat groot en de belooding op
zichzelf weinig expressief. Zulks is o. a. het
geval in de vensters van de parochiekerk te
Achteveld en in die van een kleine kapel te
Utrecht.
De compositie sluit zich aan bij den venster
vorm van het stemmige coloriet verstilt het pa
thetisch gebaar der uitgebeelde figuren. Van een
verdere ontwikkeling in deze richting hebben wij
goede verwachtingen.
Evenals Nicolas is Eyck van nature uitge
sproken picturaal aangelegd. Zijn werk is niet
forsch van teekening, niet lineair in de grisail-
leering. Veeleer tracht hü met grisaille kleur
contrasten te temperen, te „greinen" zooals, naar
wij meenen, een oude vakterm luidt. Het ka
rakter van glasmozaïek gaat ermede verloren
en het glas krijgt een fluweelachtig karakter.
Ook Ninaber van Eijben voelt zich tot deze
werkwijze aangetrokken terwijl hij reeds in de
kleurenkeuze felle contrasten mijdt. Maar in de
techniek is hij in het algemeen ambachtelijker
en rationeeler, soms in de wijze van uitbeelding
naar het naïef-primitieve overhellend, in kleine
paneelen van profaan karakter het gemoede
lijke van oude volkskunst benaderend. Een ander
maal echter schept hij er behagen in zuiver
illustratief te blijven, in het rechtlijnig stramien
van een stalen venster de planten- en dieren
wereld uit te beelden, zooals bij het instructieve
raam voor een school te Nijmegen, maar dan
in zoo verfijnden vorm, dat we even aan Oost-
Aziatische schilderkunst worden herinnerd.
In feller kleur gloeien de vensters der koor-
kapellen in den nieuwen St. Bavo te Haarlem,
door Bijvoet ontworpen, forsch van toon, spran
kelend van leven, zonder dat de minitieuze am
bachtelijke verzorging er afbreuk aan doet. Ech
ter zijn de afzonderlijke tafereelen niet ten volle
tot een organisch geheel samengegroeid en is
er, naar ons voorkomt, een niet geheel te ver>-
klaren tweeslachtigheid: enkele paneelen zijn
zeer decoratief en zuiver in glas gedacht, andere
wekken den ruimtelijken indruk van zestiende-
eeuwsche miniaturen.
Eenigszins verwant aan Bijvoets werk achten
we de onlangs voltooide vensters van H. Randag.
O.F.M. in de R. K. kerk te Gorinchem, waar
van het warmgestemde coloriet in een weid-
schere en van kleur neutrale ruimte zeker meer
tot z'n recht zou komen. Compositair zijn deze
ramen zeer interessant, men schenke er zijn aan
dacht eens aan hoe prachtig de rustige, uit
groote scherven opgebouwde figuur van den
martelaar de hevig bewogen menschengroep in
de ronding draagt en hoe natuurlijk deze be
wogenheid weer vervloeit in den ornamentalen
kop. Daarbij geve men zich een oogenblik reken
schap, hoe weinig de aanwezige venster-indee
ling en de onbestemde proportie van het raam
zelve zich voor zulke monumentale composities
leenen."
Tenslotte behandelt de schrijver het werk van
den Maastrichtenaar Henri Jonas.
Deze kunstenaar, die langzaam herstelt van 'n
hevig zenuwlijden, waarvoor hij jarenlang werd
verpleegd, is kortgeleden tot vreugde van velen,
zoo kunnen wij onzen lezers meedeelen, te Maas
tricht weergekeerd en werkt weer op zijn ate
lier. In de week van de Heiligdomsvaart is een
tentoonstelling gehouden van zijn schilderwerk.
De kunst van Jonas is zeer veranderd, zij is
in sommige tafereelen zwaar getourmenteerd
en het is aan dien arbeid te zien, dat de artist
vele kwellingen heeft doorgemaakt. Er waren
ter tentoonstelling uitsluitend religieuze voor
stellingen, maar Jonas is thans weer bezig ook
landschap en portret te schilderen.
Daan Jansen zegt, dat men achter het werk
van Henri Jonas een zeer uitzonderlijke persoon
lijkheid voelt, „den stillen in zich zelf gekeer-
den Limburger, die moeizaam en onder voort
durende zelftucht de glasschilderkunst slechts
weinige jaren heeft beoefend."
„Diens geheele ontwikkelingsgang is in de
ramen van de H. Hartkerk te Maastricht te
volgen. Het in 1925 ontworpen H. Hartvenster
boven het hoogaltaar is nog zeer traditioneel en
getuigt van weinig persoonlijke visie; eerst ge
leidelijk raakt de kunstenaar met de eigenaar
digheden van het glas-in-lood vertrouwd, gaat
over tot een krachtiger grisailleering en een
zwaarder coloriet. De feestelijke gloed van het
Maria- en het Jozef raam wordt weldra in een
volgend ontwikkelings-stadium getemperd tot
ineenvloeiende halftonen, die Rembrandtiek
aandoen. Zijn hoogtepunt bereikte Jonas in de
in 1931 uitgevoerde vensterreeks te Bleyerheide,
als de rijkdom van zijn palet zich reeds heeft
versoberd tot een wonderschoone schakeering
van bruin en blauw, waarin een enkele roode
scherf flonkert. Uit dit werk spreekt ontroerende
teederheid en een warm, kinderlijk geloof. In
de rijzige spitsboogramen van de architectonisch
zoo sober gehouden Franciscanerkerk rijen zich
de gestalten der heiligen, die den eenvoudigen
dorpelingen vertrouwd zijn. Met fijne intuïtie
zijn in de vensters motieven uit het volksleven,
uit het beroep van den mijnwerker verwerkt,
zonder echter het verhevene te schaden. Het
schoonst zijn de vijf vensters achter het hoog
altaar, waar de grooten der Franciscaner-orde
den tronenden Christus omringen. In het half
duister van den smallen omgang is 't, alsof die
kleine vensters met wonderbaarlijk licht over
straald zijn, of uit de gelaatstrekken die blijde
extase spreekt, die aan de persoonlijkheid van
Franciscus voor alle tijden verbonden is."
Weer wint C. V. H. den toss en gaat batten.
Het bowlen van Kampong was zeer accuraat
en de wickets vallen dan ook regelmatig. Al
leen Zeeuwe weet den aanval te bespelen, doch
wordt 't slachtoffer van een mislukten slag.
Het totaal werd 59. G. Zeeuwe 14. Bowling-
cijfers: J. Ufkus 5—25, H. v. d. Bijl 3—12, W.
Moerhout 15, A. v. Raalten 12, J. de Bruin
01, H. Moerhout 10. Kampong opent haar
innings met van Raalten en ten Bosch op het
bowlen van Zeeuwe en Fritz. Spoedig wordt v.
Raalten voor 9 gevangen, de inkomende H.
v. d. Bijl speelt de bowlerij met vertrouwen
en 't totaal is reeds 45, als Zeeuwe hem plot
seling met een scherpe legbreak bowlt. Nu
vallen snel eenige wickets, maar de Bruin slaat
op alles en scoort eenige harde boundary's. A.
v. Saase, die nu bowlt, neemt dan voor en
kele runs drie wickets en 't Kampong-totaal
sluit op 95. D. ten Bosch 12, H. v. d. Bijl 12,
J. de Bruin 24. Bowlingcijfers: G. Zeeuwe 548,
C. Feitz 010, F. Vogelsang 112, A. v. Saase
34, P. v. d. Vlugt 01, Th. v. d. Pas 10.
In de 2de innings is het consigne hitten,
v. Saase is spoedig verdwenen, doch J. Jacobs
en F. Vogelsang scoren in snel tempo naar
alle zijden. Het totaal is reeds 86, als J. Ja
cobs in 't verre veld gevangen wordt voor 38.
Kuinen en Zeeuwe zijn spoedig uit, doch Bosse
scoort weer snel 12 runs en ook Vogelsang
moet dan verdwijnen voor een prachtige, ge
heel kanslooze 53. Zeeuwe sluit dan de C.V.H.-
innings op 126 for 7, Kampong 65 minuten
latend om 97 runs te maken. Diverse bowlers,
in totaal .10, hadden hun geluk beproefd. H. C.
v. d. Bijl 126, J. Ufkus 133, W. Moerhout
18, H. Moerhout 15, J. de Bruin 12, P.
Wijga 26. De anderen hadden geen succes.
Kampong gaat voor de runs, ook als op 7
reeds 3 wickets down zijn, maar Ufkus en van
Raalten doen het veel beter en er zijn reeds
47 runs als Ufkus goed door Schulte gevangen
wordt voor 18. Ook v. d. Bijl scoort snel en
in de laatste over wordt de winning hit gesla
gen. Totaal 98 for 4. v. Raalten 30» en v. d.
Bijl 32». G. Zeeuwe bowlde 1—31, C. Feitz
229, A. v. Saase 111, F. Vogelsang 014.
Kampong won dus deze match met 1 run
en 6 wickets.
WARSCHAU, 9 Augustus. (D.N.B.) In het
Poolsche district Luniniec heeft een troep wol
ven een acht-jarig jongetje, dat in het veld
een kudde vee hoedde, weggevoerd. Van het
ventje is niets teruggevonden, en de wolven
hebben geen spoor nagelaten. Acht dorpen zijn
gemobiliseerd om het slachtoffer te zoeken.
Berichten reeds geplaatst in een deel
van onze vorige oplage
BERLIJN, 9 Aug. (Reuter.) In Evangelische
kringen te Berlijn doen verschillende gissingen
de ronde omtrent de redenen, die tot het uit
stel van het proces tegen ds. Niemoeller geleid
moeten hebben. Het uitstel was niet algemeen
bekend, daar de Duitsche bladen het nog niet
mochten publiceeren. Een ambtenaar van net
ministerie van Justitie verklaarde vanavond,
dat nog verdere klachten tegen den predikant
moesten worden onderzocht.
Mem kent aan dit proces een speöiale betee-
kenis toe, in verband met de betoogingen, die
gisteren door de kerkgangers voor de kerk van
Niemoeller in Dahlem gehouden zijn. Het is
niet onmogelijk, dat deze betoogingen, en het
feit, dat men dr. Dibelius wegens gebrek aan
bewijs heeft moeten vrijspreken, voor de auto
riteiten aanleiding zijn geweest er naar te stre
ven, dat ook het kleinste spoor van bewijs te
gen ds. Niemoeller onderzocht wordt, vóór het
openbare proces begint. Dit zou des te noo-
diger zijn, daar reeds is medegedeeld, dat de
verhooren openbaar zullen zijn, en de pers tot
de zitting zal worden toegelaten.
BELGRADO, 9 Aug. (Stefani.) De bevolking
van Pienina in Joego-Slavië is door orthodoxe
fanatici en oud-minister Janich opgehitst tot
een opstand tegen de regeering, met als ge
volg demonstraties tegen de regeering. De de
monstranten vielen gendarmen aan, die van
hun wapenen gebruik maakten, zoodat twee
demonstranten gewond werden. Eén van hen is
in het ziekenhuis overleden.
LONDEN, 9 Aug. (Havas). Lord Halifax, die
tijdens de afwezigheid van Eden het Britsche
ministerie van Buitenlandsche Zaken waar
neemt, heeft vandaag den Britschen ambassa
deur te Rome, Sir Eric Drummond, ontvangen.
Sir Eric heeft eveneens een onderhoud gehad
met Sir Robert Van Sittart.
De besprekingen hebben betrekking gehad op
de onderhandelingen, die op grond van de jong
ste briefwisseling tusschen Neville Chamber
lain en Mussolini, begin September te Rome
zullen worden gevoerd. Zooals men weet, be
treft het hier den wensch tot verzoening, welke
reeds eerder tot een gentleman's agreement
had geleid, in daden om te zetten.
De besprekingen van vandaag worden in het
Foreign Office gehouden. Zij hadden, naar men
verzekert, een voorbereidend karakter en zullen
door andere besprekingen werden gevoerd, voor
aleer Sir Eric naar Rome zal terugkeeren, om
er met graaf Ciano te confereeren.
Maandagavond om zeven uur is de 19-jarige
mej. S. de Jong, uit Naaldwijk, bij het zwem
men nabij het gemaal Leemans te Den Oever,
verdronken.
Na een half uur dreggen is het lijk opge
haald.
De Nederlandsche zwemmers, die op hei
oogenblik een toumée maken door Scandinavië,
zijn Maandagavond te Malmoe door een 700
toeschouwers hartelijk toegejuicht.
In het 33 1/3 meter lange openluchtbad, waar
van het water wel lekker, maar tevens zeer
zwaar was, hebben onze landgenooten hun
meerderheid op bijna alle nummers, waarin zij
uitkwamen, getoond.
In den waterpolowedstrijd tusschen het ze
vental van de Sportvereeniging Hillegersberg en
dat van de Simsallskap uit Malmoe, kampioen
van Zuid-Zweden, kwam die meerderheid wel
duidelijk tot uiting. De Nederlandsche ploeg
speelde een zeer goede partij, waartegen de
Zweden niet veel in te brengen hadden. Snoek,
die zijn naam alle eer aandeed, maakte vóór
de rust drie doelpunten, waartegenover de gast-
heeren er slechte een stelden.
In de tweede helft was het verschil tusschen
beide zeventallen zoo mogelijk nog grooter. Onze
landgenooten plaatsten den bal nu vier maal
achter den Zweedschen doelman, waarvan
Snoek er weer drie voor zijn rekening nam. De
R.Z.C.-zwemmer Niezen maakte eveneens een
doelpunt. De Zweden brachten het weer niet
verder dan één doelpunt, zoodat het einde met
een alleszins verdiende 72 overwinning voor
de Hollanders kwam.
Ook in de zwemnummers wisten de gastheeren
het slechte eenmaal van de gasten te winnen.
Op de 100 meter borstcrawl was Hoving (R.Z.C.)
verreweg de beste. Hij won zonder moeite in 1
min. 4 sec.; zijn clubgenoot Ramack werd vierde.
Alleen de 100 meter schoolslag leverde een
Zweedsche overwinning op. Ra berg werd hier
eerste met 13 sec. verschil met den S.VH.-
zwemmer Van Wijk.
Op de 3 x 66 meter estafette borstcrawl ein
digde de Rotterdamsche Zwemclub met flink
verschil als eerste.
De uitslagen luidden.
100 M. borstcrawl: 1 Hoving (R.Z.C.), 1 min.
4 sec.; 2 en 3 Buhnie (Malmoe) en Falk (Mal
moe), beiden 1 min. 5 3/5 sec.; 4 Ramack (R.Z.C.),
1 min 6 sec
100 M. schoolslag: 1 Ra berg (Malmoe), 1 min.
19.7 sec.; 2 Van Wijk (S.H.V.), 1 min. 21 sec.;
3. Person (Malmoe), 1 min. 22.4 sec.
3 x 66 meter estafette borstcrawl: 1 R.Z.C.
met Ramack, Niezen en Hoving, 2 min. 3 sec.;
2 Malmoe Simsallskap, 2 min. 6.2 sec.
Wateropolo: Malmoe Simsallskap—Nederland
sche combinatie 7—2 (31).
