iek r%ll
SÈS^I ?JÊ
Japansche troepen bezetten
spoorwegstation van Nankau
Bureaux voor redactie en administraties
■Flfi M
Nieuw offensief in
Santander?
mmÊmsmmBMi
Hi 7
lllllll
Het nieuws van heden
FRANCO'S ANTWOORD OP
HET BRITSCHE PROTEST
DE MASSA VERGIFTIGING
DE BAROMETER
VEREENIGDE katholieke pers
Staat van beleg te
Sjanghai
DONDERDAG 12 AUGUSTUS 1937 - AVDNDDLAD
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEH:
frcTör Haarlem en Agentschappen per
Week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
D AC B L ADU4T GE GEVE N; DOO R DE HY. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20709
a
-
Een beeld van de omgeving van den Nankau-pas, waar Japanners en Chineezen
troepen hadden samengetrokken, die zooals de laatste berichten luidden, thans
slaags zijn geraakt. Onze foto geeft een kijkje op de Japansche stellingen
Chineezen leggen rondom Sjang
hai in allerijl loopgraven aan
Ultimatum van Japan
verwacht
Gevangenen ontsnapt
van het Duivelseiland
DE NANKAU PAS
B-INNEN
MONGOLI
Relletjes te Graz
Wegens het etaleer en van „Mein
Kampf" in eenige boekwinkels
Het verhuren van
oorlogsschepen
Argentinië voornemens een
protestnota aan de V. S.
te zenden
Franco zou hier een troepenmacht
van 80.000 man geconcen
treerd hebben
Raad van Aragon door
Valencia ontbonden
Heropening van de Cortes
De blokkade aan de
Noordkust
President Roosevelt
naar Turkije?
Het Weer
Aan de Nationale Basiliek te Koekelberg bij Brussel wordt een nieuwe
vleugel aangebouwd. Een overzicht van het geheel
i 7.
v x;l>i t
4 'f H H
H 'I-r - V
- - s
M U:fl
4
De Poolsche padvinders gaven Woensdag op het vliegveld Ypenburg demonstraties
in het parachute-springen op groote hoogte. Twee parachutisten dalen
Tijdens den luchtaanval bevonden
zich geen rechtsche vliegtuigen
buiten de vliegbases
Italiaansche stap te
Londen
Het bombardement van
de „Mongioia"
Vermist vrachtschip terecht
Litwïnof te Weenen
M f
Het Duitsche onderzeeboot-flottïlle
Weddingen brengt momenteel een
bezoek aan de Finsche havenstad
Helsmgfors
Italiaansch schip in
vlammen te Napels
Door brandweer buiten de haven
gesleept en tot zinken gebracht
Cholera-epidemie
te Honkong
Amokmakende Egypte
naar doodt 4 menschen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Het aantal patiënten neemt nog
steeds toe
Vloedgolf in Noorwegen
Twintig huizen weggespoeld
De uitvoer van helium
Wetsontwerp door Senaat
goedgekeurd
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cl, tngez.
mededeetingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
tv*
TOM
TOKIO, 12 Aug. (Reuter). De
Japansche troepen hebben heden
morgen het spoorwegstation van
Nankau bezet. Voorts wordt melding
gemaakt van een tegenaanval der
Chineesche troepen met een pantser-
trein en mortieren nabij Liangsjang,
40 K.M. ten Zuiden van Peiping. Na
een hevigen strijd hebben de Japan
sche troepen den tegenaanval echter
afgeslagen.
Öe Chineesche autoriteiten te Sjanghai
hebben tot nu toe nog geen gevolg gegeven aan
**en Japanschen eisch tot terugtrekking van de
Chineesche militie uit de stad en men verwacht
fhans een Japansch ultimatum om aan den
6isch kracht by te zetten.
Het spoorwegverkeer tusschen Sjanghai en
Hanking is geheel gedesorganiseerd en naar ge
beld wordt, zouden belangrijke troepenafdee-
'hgen op weg zün naar Sjanghai. De Chinee-
11 leggen in alleryl loopgraven rond Sjanghai
asn en richten prikkeldraadversperringen op.
Niettemin verlaten steeds meer burgers de zone,
^aar het gevaar het grootst is. De Britsche con-
suiaire autoriteiten hebben aan de Britsche
onderdanen den raad gegeven, de gevaariyke
f°bes te verlaten en naar men meent te weten
Rebben de consulaire autoriteiten van andere
ahdeti hetzelfde gedaan.
In de Chineesche wijk van Sjanghai is
de staat van beleg afgekondigd.
He Japansche marine-autoriteiten biyven
h°op koesteren, dat de Chineesche autoriteiten
O6 Sjanghai-affaire spoedig tot voldoening van
~aPan zullen regelen. Zij verklaren niettemin,
dat de Japansche zeestrijdkrachten, die zich op
«et oogenblik voor Sjanghai bevinden, maatre
den zullen nemen om de nationale eer en het
Prestige van Japan hoog te houden, voor het
®eval de Japansche eischen niet mochten wor-
®h aanvaard.
Volgens berichten uit Japansche bron zouden
de „voorloopige" Japansche eischen naar aan-
eiding van den moord op de Japansche zeelie
den de volgende zyn:
Evacuatie van de Chineesche gendarmen uit
dfi omgeving van de Japansche kolonie en
'echting van de versterkingen, die onlangs in
de gedemilitariseerde zone zijn aangelegd.
Hit Nanking wordt aan de „Asahi" gemeld,
d®t de chineesche regeering voornemens zou
1Jh. aan het consulaire corps de instelling van
?dh neutrale zone voor het gebied van Sjang-
h_ai voor te stellen. Tegelijkertijd zou China
hiededeeling willen doen van zijn voornemen,
®ch gewapenderhand tegen de Japansche re-
Pressailiemaatregelen te verzetten, zelfs in be-
baalde zones van Sjanghai, die na den Chi-
heesch-Japanschen wapenstilstand van 1932
°r de Chineesche troepen verboden terrein
«iin.
Homei meldt verder, dat de zuiveringsactie
®*h het Japansche garnizoen in Noord-China,
'w- in het gebied van Peiping en Tientsin, in
v°Hen gang is. Alle hoofdverkeerswegen zijn
6ezuiverd van de overbiyfselen van het 29e le-
eer- De toestand in Sjanghai is uiterst gespan
hen.
Honden, 12 Aug. (D.N.B.). Begin dezer
®ek zijn te Port of Spain (Trinidad) zes vluch-
v jhgen uit de Fransche strafkolonie op Dui-
heiland aangekomen. In de afgeloopen tien
Ca5,611 zi->n in totaal achttien vluchtelingen uit
bonf60110 ontvlucht. Zij slaagden erin met open
tel° Hhih'dad te bereiken. Het aantal vluch-
^een te Trinidad bedraagt thans 4L
MET
OMGEVING
rOLOEH
'v TSJ Aha
SOEUOEAN
KWEIHWATIN6
(SOEi/oenu)
KALGAW
FENGTSJEMHSJE
'S0E&UWW&
XV
riENTSjEWHSJEN,^>si^v tlAUICAU
PEIPIMG
TAT0EMG
S0PIN&
TOENGTSJSl
HOPE1
WEENEN, 12 Augustus. (D.N.B.) Naar van
betrouwbare zijde uit Graz gemeld wordt, is het
daar in de namiddaguren van Woensdag tot
betreurenswaardige overvallen van de zyde van
het vaderlandsche front gekomen.
Ook te Graz hadden de boekhandelaren Adolf
Hitler's boek „Mein Kampf" in de etalages ge
legd, nadat de overheid daartoe verlof had ge
geven.
Een stormtroep van het vaderlandsche front
drong nu tusschen 5 en 6 uur verscheidene boek
winkels binnen, rukte in het wilde weg boeken
en tijdschriften uit de standaards en vernielde
den inventaris.
De troep moet door een functionaris van het
vaderlandsche front en een Duitschen emigrant,
Gleissner geheeten, die bij het „Grazer Volks-
blatt" in dienst is, zijn aangevoerd.
Het is te verwachten, dat de Oostenrüksche
regeering tegen deze overvallen energiek zal op
treden.
BUENOS AIRES, 12 Aug. (Havas). De
laatste edities van de avondbladen van gisteren
hadden een bericht gepubliceerd, volgens het
welk Argentinië besloten zou zyn, onmiddellijk
acht nieuwe torpedojagers te laten bouwen. Het
ministerie van marine heeft dit bericht even
wel thans tegengesproken.
Volgens een niet-officieel, doch uit goede bron
afkomstig bericht, zal de regeering morgen
avond een nota tot de regeering der Vereenigde
Staten richten, waarin de aandacht gevestigd
wordt op de ongewenschte gevolgen, die zouden
kunnen voortvloeien uit het verhuren van oor
logsschepen aan vreemde mogendheden.
HENDAYE, 12 Aug. De luchtbombar
dementen, door de nationalistische vliegers
op Santander uitgevoerd, beteekenen
naar men hier aanneemt dat in dezen
Noord-Spaanschen sector spoedig weder
een hervatting te wachten is van het of
fensief, dat eenige weken na de bezetting
van Bilbao werd gestaakt, aldus meldt
United Press aan haar bladen.
Franco moet, naar gemeld wordt, op het
oogenblik weer 80.000 man geconcentreerd heb
ben. Wel is waar vindt hij een leger van 120.000
man tegenover zich, doch de republikeinsche
troepen beschikken slechts over betrekkeiyk
weinig tanks en vliegtuigen.
Reeds zou de regeering te Valencia een be
roep op Frankryk hebben gedaan om zoo
spoedig als maar mogelijk is schepen voor
vluchtelingentransport naar Santander te zen
den voor de evacuatie van de burgerbevolking
uit Santander en Asturië.
De Spaansche minister-president heeft bij
decreet den raad van Aragon ontbonden. Het
deel van Aragon, dat in bezit van de regee-
ringstroepen is, zal onder een gouverneur-
generaal worden geplaatst, die dezelfde be
voegdheid zal krijgen als een gouverneur van
een provincie. Het doel van deze maatregelen
is de staatsautoriteit meer te concentreeren
in verband met de noodzakelijkheid van een
heid van actie.
Tijdens de vergadering van den kabinetsraad
te Valencia hebben de ministers den minister
president gemachtigd met den voorzitter van
de Cortes overeen te komen het parlement in
de tweede helft van Augustus wederom bijeen
te roepen.
De minister van Landsverdediging diende een
ontwerp in, strekkende tot het verplichtend
stellen van een militaire opleiding voor alle
jongelieden van 18 tot 20 jaar.
Het ministerie van Landsverdediging deelt
mede: De zoogenaamde blokkade, die de natio
nalisten aan de Noordkust tot stand hoopten
te brengen, is Woensdag op afdoende wijze ver
broken, daar verscheidene koopvaardijschepen,
die door onze torpedojagers begeleid werden,
met ladingen levensmiddelen in onze havens
zyn aangekomen.
ISTANBOEL, 12 Aug. (Stefani). In offi-
cieele kringen loopt het gerucht, dat presi
dent Roosevelt in het komende najaar een
bezoek zou willen brengen aan Turkye, waar
hü met grootsche plechtigheden zou worden
ontvangen.
Men zal zich herinneren, dat Roosevelt on
langs, na by'woning van een film over Turkye,
een boodschap gezonden heeft aan Ataturk,
waarin hy uiting gaf aan zyn leedwezen het
land niet met eigen oogen te kunnen aanschou
wen. Ataturk heeft hierop geantwoord, dat het
Turksche volk zich zou verheugen den president
der Vereenigde Staten als gast te mogen ont
vangen.
E VERWACHTING: Meest zwakke wind
uit Oostelijke richtingen, half tot zwaar
bewolkt of betrokken, toenemende kans
H op onweer, warm weer.
=j Hoogste barometerstand:
764.1 te Haparanda.
Laagste barometerstand:
5 745.2 te Vestmanoer. 5
Ëj Zon op v.m. 5.36 onder n.m. 8.33 uur.
Licht op n.m. 9.03. Maan op 's mid. 12.57,
2 onder n.m. 10.16. Eerste Kwartier 14 Aug.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil
Japanners bezetten het station van Nankau;
staat van beleg te Sjanghai
Men verwacht binnenkort een nieuw offensief
der nationalisten te Santander.
Hospitaalschip in de haven van Napels door
het vuur verwoest en door de brandweer tot
zinken gebracht.
Argentinië voornemens te protesteeren tegen
het verhuren van oorlogsschepen door de V. S.
Amerikaansche Senaat keurt den uitvoer van
helium voor luchtschepen goed.
Cholera-epidemie te Hongkong.
Franco ontkent dat rechtsche vliegers de „Bri
tish Corporal" hebben gebombardeerd.
Het aantal patiënten van de massavergiftiging
te Harenkarspel en omgeving neemt nog steeds
toe.
Nieuw onderzoek met de wichelroede naar da
onderaardsche gang onder den Usel te Gouda.
Verklaring van den Indischen Volksraad nopens
de sabotage op den kruiser ,4>e Ruyter".
.4
H-
W'/rr /v *-"'<■ ,L >.,- v H
V ■- 2 f V? s H - - r
v-i>H '.H H*'"
SALAMANCA, 12 Aug. (Havas). Per radio
werd gisteravond medegedeeld, dat er in het
antwoord van Franco op het Britsche protest
inzake het bombardement van de „British
Corporal" op gewezen wordt, dat zich op
het oogenblik van den luchtaanval geen
enkel rechtsch vliegtuig buiten de vliegbases
bevond.
De rechtsche vliegtuigen komen nooit in zones
waar ze niets te maken hebben. Dat de aanval
lers de kenteekenen van Franco's luchtmacht
dragen, zegt niets, daar deze kunnen zyn aan
gebracht om de schuld op de schouders van
Franco te laden. Verder wordt gezegd, dat het
Britsche schip door Fokker-vliegtuigen werd
aangevallen. De rechtschen bezitten geen Fok
kers.
Tenslotte wordt er op gewezen, dat het toch
zeer begrypelijk was, dat de rechtschen op het
oogenblik, dat zij de toekenning van belligeren-
ten-rechten wenschten te krijgen, geen biyk
zouden geven dat zy deze rechten niet zouden
weten te eerbiedigen.
Van officieuze zyde te Londen wordt daar
tegenover verklaard, dat er geen enkele twyfel
meer over kan bestaan, dat de aanval uitgevoerd
is door drie vliegtuigen, die tot Franco's lucht
macht behooren.
By het protest, dat verleden week door den
Engelschen admiraal Wells is ingediend bij den
rechtschen commandant te Palma op Majorca,
heeft de laatste toegegeven, dat de onderhavige
vliegtuigen onder zyn bevel stonden. De Engel-
sche regeering is derhalve wel bereid aan een
vergissing te gelooven, maar niet aan een afwij
zing van de feiten, zooals deze zich hebben voor
gedaan.
De Italiaansche zaakgelastigde te Londen
heeft zich gisteren naar het Foreign Office be
geven, waar hij aan den plaatsvervangenden
voorzitter der non-interventie-commissie het
protest der Italiaansche regeering overhandigde
tegen het feit, „dat het Italiaansche s.s. „Mon
gioia" door roode Spaansche vliegtuigen gebom
bardeerd is". In dit protest merkt de Italiaan
sche regeering o.a. op, dat het schip een Neder-
landschen waarnemer aan boord had en naast
de Italiaansche vlag ook de internationale con-
trölevlag voerde. Derhalve, aldus de Italiaansche
regeering, was de aanval, die den Italiaanschen
kapitein het leven kostte, niet alleen tegen Ita
lië, doch ook tegen de non-interventie-commissie
gericht.
Het Joego-Slavische vrachtschip „Planik",
waaromtrent men zich ongerust maakte, is
Woensdagavond te Oran aangekomen. De kapi
tein vertelde, dat Zondagmiddag ter hoogte van
kaap Ivi een vliegtuig der rechtsche Spaansche
srydkrachten over het schip vloog, waarna dit
door den kruiser „Canarias" werd gepraaid. De
„Planik" werd opgebracht naar Melilla, waar de
lading doorzocht werd. De kapitein ontving
daarop toestemming, de reis naar Oran voort te
zetten.
WEENEN, 12 Aug. (Havas). Litwinof ver
toeft streng incognito te Weenen. Als reden
voor zyn verblijf geeft men op, dat hy profes
sor Eppinger moet raadplegen.
Over enkele dagen zal Litwinof naar Karls
bad vertrekken.
NAPELS, 12 Aug. (Stefani) In de vroege
ochtenduren is brand uitgebroken aan boord
van het hier voor anker liggende Italiaansche
hospitaalschip „Helouan", vermoedelijk ten ge
volge van kortsluiting. De vlammen sloegen wel
dra door het geheele vaartuig, zoodat de brand
weer tevergeefs trachtte het vuur meester te
worden. Men is daarom begonnen de „Helouan"
tot zinken te brengen. Onder de autoriteiten, die
het blusschingswerk gadesloegen, bevond zich
de Prins van Piemont. De uit 150 koppen be
staande bemanning heeft het schip tijdig ver
laten. Persoonlijke ongelukken deden zich tot
dusver niet voor.
Een nader bericht meldt, dat het in vlammen
gehulde vaartuig buiten de haven is gesleept
en daar tot zinken is gebracht.
LONDEN, 12 Aug. (Havas). Uit Hongkong
wordt aan de „Times" gemeld, dat te Hong
kong een cholera-epidemie is uitgebroken.
Op 10 Augustus telde men 59 gevallen,
waaronder een van een Europeesch kind.
LONDEN, 12 Aug. <t>. N. B.) Te Glasgow
heeft gisteravond een amokmakende Egyptenaar
vier personen doodgeschoten, een ander zwaar
gewond en ten slotte zelfmoord gepleegd. Eerst
reed hy in een taxi naar het huis van zyn
schoonouders, bracht ernstige verwondingen toe
aan zyn van hem gescheiden levende vrouw, en
schoot den te hulp snellenden taxichauffeur
dood. Vervolgens drong hü de woning binnen,
bracht zijn schoonvader, schoonmoeder en
eigen kind om, en schoot zich daarna zelf door
het hoofd.
Over de massavergiftiging te Harenkarspel
en omgeving vernamen wij hedenmorgen
nog, dat het aantal patiënten nog steeds
toeneemt. Het zijn echter gelukkig geen
ernstige gevallen.
De toestand van de zieken bleef station-
nair en levensgevaar wordt niet aanwezig
geacht.
Betreffende de oorzaak kon men ons nog
niets definitiefs mededeelen. Bij informatie ten
Raadhuize vernamen wij, dat hedenmorgen het
eerste rapport is binnengekomen. Dit betrof het
in beslag genomen vleesch bij de patiënten.
Waar er echter geen zekerheid was, dat het
hier het door den keurmeester goedgekeurde
vleesch betrof, is ook door de politie by den
betrokken slager goedgekeurd vleesch in beslag
genomen en ter onderzoek opgezonden. Hierover
is echter nog geen rapport uitgebracht. Zoo
lang dit tweede rapport nog niet is ontvangen,
wenschen de autoriteiten zich over den inhoud
van het eerste niet uit te laten.
OSLO, 12 Aug. Een natuurramp heeft gisteren
Simedalen, een klein, diep dal aan de Hardan-
ger-Jökulen in de nabyheid van Eidsfjord, in
het Westen van Noorwegen, getroffen. IJs- en
steenmassa's van ongeveer een millioen ton wa
ren losgeraakt van een gletscher en stortten in
een klein bergmeertje. Door de vloedgolf, die
hiervan het gevolg was, werden twintig huizen
van een kleine plaats door het water wegge
spoeld. Het eens zoo bloeiende dal was in een
woestenü herschapen. Er zyn geen menschen
om het leven gekomen. De inwoners van het
plaatsje, ongeveer 130 in getal, zullen zich op
een andere plek nieuwe woonhuizen moeten bou
wen. De schade wordt op ruim 300.000 kronen
geschat.
WASHINGTON, 12 Aug. (DN.B.) De Se
naat heeft met 36 tegen 26 stemmen het wets
ontwerp aangenomen, waarby een regeerings-
monopolie voor de productie van helium
wordt ingesteld en de uitvoer van helium voor
verkeersluchtschepen wordt toegestaan. Om te
verhinderen, dat het uitgevoerde helium voor
militaire doeleinden bestemd wordt, bepaalt het
wetsontwerp, dat de uitvoer voor ieder sfzonder-
Ujk geval moet worden goedgekeurd door den
„National Munitions control board" en het mi
nisterie van Binnenlandsche Zaken.
Stand op Donderdag 1 uur n.m.: 760.6
Vorige stand: 760.6