7
De strijd in China woedt feller
dan ooit
m
De Nederlanders
te Sjanghai
De kampongbrand
te Batavia
Het nieuws van heden
I
VEREENIGDE katholieke pers
De aanval op de
British Corporal
FRANSCH MEMORANDUM
AAN LONDEN
VLEESCHVERGIFTIGING
ROND HARENKARSPEL
DE BAROMETER
DINSDAG 17 AUGUSTUS 1937 OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
*oor Haarlem en Agentschappen per
*eek 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBtAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM s TELEFOON 13866
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20716
Onze landgenooten zullen zich
hedenmorgen inschepen aan
boord van de Tasman
Londen aanvaardt de vermom-
mings"-theorie niet
Engelsche legerafdeelingen hielden een grooten marsch door Engeland: Een wel
heel bijzondere ontbijttafel
Parijs is misnoegd omdat het bui
ten de Palestijnsche kwestie
gehouden is
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Keurmeester wegens ernstig
plichtsverzuim berispt
In het Westen van Noorwegen had een ernstige overstrooming plaats tengevolge
van een vloedgolf waardoor Simodalen in de Hardangerfjord totaal werd verwoest
De orde in Campos
hersteld
Ten koste van 15 dooden
en 100 gewonden
Bloedige botsingen in
Joego-Slavië
Politie en soldaten slaags met
demonstranten
Hevige gevechten in
Santander
De opmarsch der rechtschen
gaat voort
De Chineezen weren
zich geducht
Tokio acht den oorlog noodzake
lijk; het land moet zich op
een zware beproeving
voorbereiden
Aanvallen op Nanking
afgeslagen
Gevechten in Poetoeng
Japansche versterkingen
aangekomen
Japansche kanonneerbooten zijn de Jangtse-
Noodleening
De Weensche scholier Paul Swacina is
ongetwijfeld de grootste schooljongen
der wereld. Hij is niet minder dan
1.94 M. langt.
zien van Palestina zal nemen, en zij geeft uiting
aan haar misnoegen over het feit, dat niet van
tevoren vriendschappelijke besprekingen zijn ge
voerd.
Ruim f 27.000 schade
Waarnemer De Bruin
keert terug
Hij spreekt alles tegen wat over
het bombardement van de
„Mongioict' gezegd is
Egypte verbetert zijn
leger
In den Soedan wordt een militair
bestuur ingesteld
Nieuwe ordeningswet
in Oostenrijk
Inwerkingtreding door dr. Schusch
nigg aangekondigd
De boeren in Polen
gaan staken
Zij willen Witos weer terug hebben
De piloot van Hitier
te Parijs
Nagenieten
Lansbury gaat voort
met zijn bezoeken
Thans naar Polen, Tsjecho-
Slowakije en Oostenrijk
Pontificale H. Mis op de
wereldtentoonstelling
Oud-president Franco
niet gearresteerd
vvAuumu hi m nmi/m
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct, feigez.
roededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 55 cent
per regel BIJ contract steric verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Be directie van de K.P.M. te Batavia ontving
Jtet volgende telegram van den kapitein van de
■Tasman:
„Wij verstoomden Maandag om
17.00 uur naar Grass-eiland in ver
band met het inslaan van granaten
op 1 00 meter afstand. Stoomen Dins
dagochtend om 8.00 uur terug naar
Woosung, waar Hollanders en Hon
garen embarkeeren. Het bombarde
ment begon om 1 7.00 uur van Chi-
neesche zijde, gericht op de vlakbij
ten anker gegane Japansche vloot".
Het telegram eindigt: „Alles wel".
Het radiostation te Sjanghai is nagenoeg
kortdurend gesloten, Zondag was het station
•feu geheelen dag gesloten.
De Tasman wordt op de hoogte gehouden door
®st Sjanghaische broadcastingstation YMHA.
BATAVIA, 16 Aug. (Aneta). Hier te lande
borden de gebeurtenissen te Sjanghai, mede
kor het vertrek van Hr. Ms. Van Galen, met
k grootste belangstelling gevolgd, waarbij het
khter opgevallen .is, dat de kalmte allerwege
krdt bewaard. Er worden geenerlei incidenten
Gerapporteerd.
LONDEN, 16 Aug. (Havas) De rechtsche
ktoriteiten te Palma de Majorca hebben den
k*itschen vice-consul een nota overhandigd,
daarin verklaard wordt, dat de vliegtuigen, die
k „British Corporal" hebben gebombardeerd,
Gecamoufleerd waren, ten einde ze voor recht
sche vliegtuigen te doen doorgaan.
In Britsche diplomatieke kringen wordt
hogmaals verklaard, dat men de formeele be
wijzen bezit, dat de aanval is gedaan door
vliegtuigen van generaal Franco en den
Britschen ambassadeur te Hendaye zijn dan
ook instructies gezonden, om generaal Fran
co er op te wijzen, dat de Britsche regeering
de bovengenoemde lezing niet kan aan
vaarden.
'AV.vm*
LONDEN, 16 Aug. (Havas) Volgens de
„Evening Standard" heeft de Fransche re
geering aan Londen een lang memorandum
gezonden, waarin zij weliswaar erkent, dat
Engeland het recht heeft te bepalen, wat
zoowel in het belang van den vrede als in
dat van het Britsche Rijk de beste politiek
is ten aanzien van Palestina, doch er niet
temin haar verrassing over uitspreekt, dat
tot zulk een politieke wijziging besloten is
kunnen worden zonder eenig voorafgaand
overleg tusschen Londen en Parijs.
Er wordt op gewezen, dat Frankrijk het man
daat over Syrië heeft, met welk land Palestina
steeds belangrijke betrekkingen heeft onderhou
den. De Fransche regeering merkt op, dat
Frankrijk mede zal moeten werken aan de uit
eindelijke beslissing, die de Volkenbond ten aan-
Verwachting: Matige tot krachtigen,
Zuidelijke tot Westelijken wind, betrokken
met regen, later opklarend, aanvankelijk
Iets warmer.
Verdere vooruitzichten: Tijdelijk op-
klarend, later waarschijnlijk weer regen. ||j
^lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHlllllllllllllllllllllllii
In de Maandag gehouden vergadering van
gemeenten, betrokken bij den vleeschkeu-
ringsdienst, met de gemeente Oudkarspel
als centrum, is besloten, volgens art. 22 van
het Ambtenarenreglement den directeur,
hoofd van den dienst, den heer U. W., uit
Schagen, een schriftelijke berisping te
geven, wegens gepleegd ernstig plichtsver
zuim, met de bepaling, dat bij herhaling
onmiddellijk ontslag zal volgen.
Tevens werd besloten de noodslachtplaats
van J. D. te Kerkebuurt tot nader order te
sluiten.
RIO DE JANEIRO, 16 Aug. (D.N.B.) In
^arnpos in den staat Rio de Janeiro is de rust
jjersteld. Medegedeeld wordt, dat het aantal
^°oden 15 bedraagt, dat der gewonden ongeveer
Verscheidene raddraaiers zijn gearresteerd.
Belgrado, 16 Aug. (Havas) Te Mlade-
*\°vatz in Joego-Slavië hebben zich Zondag in-
,löenten voorgedaan, naar aanleiding waarvan
•Jet volgende officieele communiqué werd ge
publiceerd
.Opstandige elementen, met name linksche,
aren voornemens op verschillende plaatsen bij-
®hkomsten te houden na afloop van een kerk-
lenst voor de zielerust van patriarch Varnava,
gheinde °P deze wijze onlusten te verwekken,
enoemde elementen wilden te Mladenovatz
aanval doen op het huis van den afge-
a^rdigde Badjak.
Ha den dienst begaf zich een stoet .san ger-
scheidene honderden personen, die door de lei
ders der plaatselijke oppositie werdert aange
voerd, naar de monumenten voor de tijdens
demonstraties gevallenen.
De autoriteiten verzochten den demonstran
ten tevergeefs uiteen te gaan. Het grootste ge
deelte van den stoet begaf zich vervolgens naar
de woning van den afgevaardigde, doch de gen
darmes verzetten zich hiertegen. Zij werden
met stokken, messen en steenen aangevallen.
Toen twee gendarmes en een officier der
gendarmerie gewond waren, openden de
soldaten het vuur. Twee personen werden
daarbij gedood en tien andere gewond. De
menigte vluchtte daarop uiteen en de orde
werd hersteld.
Ook on andere plaatsen hadden opstandige
elementen getracht bijeenkomsten en demon
straties te houden, doch zonder succes.
SANTANDER, 16 Aug. (Havas) De op-
marsch van de rechtsche troepen aan het front
van Santander heeft Zondag den geheelen dag
voortgeduurd, evenwel niet zonder hevige ge
vechten. Tegen den avond waren de troepen
van Franco acht kilometer opgerukt; hun voor
hoede bevond zich bij Corconte, op 63 K.M. af
stand van destad Santander.
SJANGHAI, 16 Aug. (Reuter). De
strijjd te land is vandaag de hevigste sedert
het uitbreken der vijandelijkheden. Op het
oogenblik is hij vooral verwoed langs den
spoorweg van Sjanghai naar Woesoeng. De
Japanners spannen al hun krachten in om
de wanhopige pogingen der Chineezen, naar
het Japansche hoofdkwartier op te rukken,
te verijdelen.
Intusschen is de Japansche kruiser, die hal
verwege Sjanghai en Woesoeng ligt, begonnen
met het bombardeeren van de Chineesche
batterijen te Poetoeng, teneinde dezen 't zwij
gen op te leggen, vóórdat zij het vlaggeschip
„Idzoema" tot zinken kunnen brengen.
Even voor negen uur heeft zich op de
Wangpoe in de nabijheid van de „Idzoema"
een zware ontploffing voorgedaan. Een
boot, die de „Idzoema" genaderd was, om
het vlaggeschip in de lucht te doen vlie
gen, zou, naar verklaard wordt, te vroeg
ontploft zijn.
De Chineezen beweren, dat de Japanners
hun hoofdkwartier nabij het Hongkioepark ont
ruimd hebben evenals de spinnerijen, die dienst
doen als Japansche operatiebasis voor de
Noord-Oostelijke wijk.
Bij een aanval van de Chineesche lucht
macht op de Japansche zeemacht op de
Wangpoe is een Japansche torpedojager tot
zinken gebracht en een andere beschadigd.
De Chineesche troepen rukken verder naar
het Westen op.
Bij het bombardement der Japansche stellin
gen te Sjanghai door het Chineesche lucht
eskader heeft een bom de Japansche politie
kazerne getroffen, welke naast het consulaat
is gelegen. Zeven politiebeambten en twee mari
niers werden gewond.
Een bom is midden op den Broadway bij den
Hong Kiaukreek terecht gekomen. Twee vreem
delingen, twee Chineezen en twee Japansche
burgers werden gedood en twee Chineezen ge
wond.
In Poetoeng, dat aan den rechteroever,
tegenover de concessies gelegen is, is een
hevige strijd ontbrand. Het geratel der mi
trailleurs is niet van de lucht. Het schijnt,
dat Poetoeng het middelpunt der vijande
lijkheden is geworden.
Om half vijf in den middag zijn vijf groote
Japansche watervliegtuigen op een hoogte van
500 meter over de buitenlandsche concessies
gevlogen. Zij bombardeerden daarop Poetoeng,
waar talrijke branden uitbraken. Het Chinee
sche geschut beantwoórdde den aanval zwak.
De vliegtuigen daalden vervolgens tot geringe
hoogte om het vuur uit de mitrailleurs te ope
nen. Chineesche vliegtuigen beantwoordden het
vuur ternauwernood.
Bij het vallen van den nacht staakte de Ja
pansche luchtmacht haar activiteit. Het Japan
sche marine-geschut ging echter des avonds
voort met het bombardeeren van Poetoeng.
Op last van de Japansche autoriteiten is
gisteren het Oostelijk deel van de vergroote
internationale nederzetting ontruimd. Heden
middag hebben de Japansche troepen hier een
blok van 600 huizen in brand gestoken.
l
SJANGHAI, 16 Aug. (D.N.B.) Van Chi
neesche militaire zijde wordt medegedeeld, dat
heden de twaalfde Japansche divisie op de
reede van Woesoeng is aangekomen en op den
rechteroever van de Wangpoe aan land is ge
zet.
rivier opgestoomd tot voor Lioeho. Een sterke
verkenningsafdeeling is hier aan land gegaan,
doch spoedig weer teruggetrokken.
Aangezien de toestand in Sjanghai steeds
meer toegespitst wordt, hebben vandaag ruim
3000 vrouwen en kinderen de stad verlaten. In
de eerstvolgende drie dagen vertrekken 700
Amerikaansche vrouwen en kinderen uit Sjang
hai. 2000 Engelsche vrouwen en kinderen zijn
aangemeld om hedenmiddag om zes uur weg
gevoerd te worden. Voor een eventueele evacu
atie van Duitsche onderdanen is het s.s. „Gnei-
senau" ter beschikking gesteld.
Volgens door de Nitsji Nitsji ontvangen be
richten zouden de Fransche autoriteiten te
Sjanghai de belanghebbende autoriteiten heb
ben gewaarschuwd, dat zij na het jongste bom
bardement op de Fransche nederzetting voort
aan de concessie zelf zullen beschermen tegen
overvliegende buitenlandsche militaire vlieg
tuigen.
Bevoegde kringen spreken formeel het nil
Japansche bron afkomstige bericht tegen vol
gens hetwelk de Fransche luchtdoelartillerie
geschoten zou hebben op een Chineesch vlieg
tuig, dat over de concessie vloog.
De burgemeester van Sjanghai heeft aan den
correspondent van Reuter verklaard, dat hij
bereid is te garandeeren, dat geen Chineesche
vliegtuigen meer boven de internationale con
cessie zullen vliegen, mits het Japansche vlag
geschip „Idsoema" niet langer de internationale
concessie als basis voor zijn qperaties gebruikt,
en naar elders verplaatst wordt.
Het Chineesche ministerie van Financiën
heeft de uitgifte aangekondigd van een „leening
voor het nationale welzijn" tot een bedrag van
500 millioen Chineesche dollars pari.
Deze leening, die geen rente zal dragen, zal
aflosbaar zijn in twintig jaar, beginnende met
het derde jaar na de staking der vijandelijk
heden. De obligaties zullen afgegeven worden
in ruil voor alle giften in natura, zooals ju-
weelen en andere kostbaarheden.
De Chineesche banken te Sjanghai zullen
morgen heropend worden. De Chineesche mi
nister van Financiën heeft bij decreet bepaald,
dat van de rekeningen-courant per week ten
hoogste 5 procent van het bedrag der depo
sito's zal mogen worden opgenomen.
Alle banken hebben opdracht gekregen, hun
loketten tot buiten de gevaarszone te verplaat
sen.
De Japansche regeering heeft tegen
22 en 23 Augustus een conferentie
bijeengeroepen van de voornaamste
politieke en financieele persoonlijk
heden en van leidende persoonlijk
heden uit andere kringen, teneinde
uiteen te zetten, dat de oorlog nood
zakelijk is en dat het land zich op
een zware beproeving moet voorbe
reiden.
(Vervolg elders in dit blad)
Reuter bevestigt, dat de Britsche regeering
een dergelijk memorandum van de Fransche
regeering heeft ontvangen.
BATAVIA, 16 Augustus (Aneta).
Door den brand, welke gisterenmid
dag in de buurt van Tanah Tinggi
woedde, zijn 1653 personen dakloos.
De schade bedraagt ruim f 27.000.
MARSEILLE, 16 Aug. (Havas) Aan boord
van het vandaag alhier aangekomen s.s. „Ville
d'Oran" bevond zich luitenant De Bruin, de
waarnemer van de niet-inmengingscommissie
aan boord van het Italiaansche s.s. „Mongioia,
dat onangs ter hoogte van Algiers is gebom
bardeerd. Luitenant De Bruin zal per vliegtuig
naar Amsterdam terugkeeren.
Op de tot hem gerichte vragen antwoord
de de heer De Bruin alleen, dat hij alles
tegensprak, wat tot nu toe omtrent het ge
beurde aan boord van de .Mongioia" is
gezegd.
KAIRO, 16 Aug. (D.N.B.) In een verga
dering van den Egyptischen verdedigingsraad
is besloten voorloopig twee bataljons van het
Egyptische leger naar den Soedan te zenden,
alsmede een militair bestuur in den Soedan
in te stellen.
Verder werd besloten nieuwe reserve-batal
jons op te richten, de militaire school te ver-
grooten en den militairen diensttijd te ver
lagen van vijf tot drie jaar.
WEENEN, 16 Aug. (D.N.B.) De Oosten-
rij ksche Bondskanselier, dr. Schuschnigg, is
tegenwoordig geweest bij de wijding van een
kapel te Oberndorf bij Salzburg. In een rede:
welke hij voor de leiders van bet Vaderlandsche
Front heeft gehouden, zeide hij, dat binnen
kort de nieuwe ordeningswet in werking zal
treden. Deze is een samenvatting van de be
staande uitzonderingswetten.
De secretaris-generaal van het Vaderlandsche
Front, Zematto, heeft bij de opening van een
kazerne voor het stormcorps te Villach aan
gekondigd. dat binnenkort geen nieuwe leden
van het Vaderlandsche Front meer zullen wor
den aangenomen.
WARSCHAU, 16 Aug. (D.N.B.) Tijdens de
Zondag te Warschau gehouden demonstraties
der boeren-volkspartij, ter gelegenheid van de
viering van de overwinning van maarschalk
Pilsoedski op het roode leger in het jaar 1920,
werd besloten een staking van tien dagen, voor
den tijd van 16 tot 25 Augustus, af te kondigen.
De boeren zullen in dien tijd geen waren naar
de stad brengen, daar de eisch der partij, om
den in het buitenland vertoevenden boeren
leider Witos toe te staan naar Polen terug te
keeren, door de regeering nog steeds niet is
ingewilligd.
Bü de betoogingen van de nationaal-demo-
cratische „nationale partij" te Krakau geraak
ten de deelnemers handgemeen met leden der
socialistische partij, die zich met geweld toe
gang wilden verschaffen tot een vergaderlokaal
der nationale partij. Vijf en twintig personen
werden gewond.
LE BOURGET, 16 Aug. (Havas). De vlieger
rmmelmann, de particuliere piloot van Hitier,
is om 11 uur 20, komende uit Muenchen, op
Le Bourget aangekomen, met aan boord tien
personen uit de directe omgeving van den Duit-
lachen Rijkskanselier,
In China woedt een hevige strijd, waarbij de
Chineesche luchtmacht onverwachte successen
behaalde. Tokio zou den oorlog noodzakelijk
achten.
In een memorandum heeft de Fransche regee
ring te Londen haar misnoegen te kennen ge
geven, omdat zij niet geraadpleegd is inzake de
Palestijnsche kwestie.
Ten aanzien van den aanval op de „British
Corporal" weigert Londen de „vermommings"-
theorie der Spaansche nationalisten te aan
vaarden.
De opmarsch der nationalisten in Santander
werd voortgezet.
Luitenant De Bruin, de aan boord van de
Mongioia" gekwetste waarnemer, keert naar
Amsterdam terug.
In Joego-Slavië hebben zich bloedige botsingen
voorgedaan.
Keurmeester in verband met de vleeschvergif-
tiging rond Harenkarspel berispt wegens ernstig
plichtsverzuim.
Over de eerste zeven maanden van dit jaar
hebben de Rijksmiddelen bijna f 35 millioen
meer opgebracht dan de raming.
De negende R.K. Paedagogische Week te Til
burg begonnen.
Tweede dag van de Missie - Inter - Academiale te
Tilburg.
Beurs van New York: stemming lusteloos en
gedrukt.
O
Vélen hunnen niet na-genieten. Ze
hébben een prachtige reis gemaalct,
ze hébben beroemde steden en schoo-
ne streken bezocht. Doch als ze weer
thuis zijn lijkt alles voorbij uit!
Gélukkig degeen echter die de kunst
verstaat van het na-genieten, die zijn
herinneringen weet te bewaren als
een schat en er uit putten kan, tel
kens weer aan, om er uit op te diepen
heerlijke kostbaarheden wélke hij aan
onvergetelijke stonden heeft door
leefd. De herinnering is zoo'n niet ge
noeg te waardeeren rijkdom. De na
glans van 'n geluk is óók schoon en
geeft volop genot. Daarom moet men
leeren niet het oogenblik zélf alleen
te genieten maar het genot langer te
doen duren door de herinnering te
maken tot een kostbaar bezit.
LONDEN, 16 Aug. (Reuter). Na reeds be
zoeken te hebben gebracht aan Hitler en Mus
solini, is Lansbury voornemens, voor Kerstmis
een bezoek te brengen aan Smigly Rydz en
Benesj, en in het begin van het volgend jaar
aan Schuschnigg.
PARIJS, 16 Aug. (Havas) Ter gelegenheid
van het hoogfeest van Maria ten Hemelopne
ming heeft de Aartsbisschop van Parijs, Z. H.
Exc. Kardinaal Verdier, Zondag een pontificale
H. Mis gecelebreerd in het Pauselijk paviljoen
op de Internationale Tentoonstelling te Parijs.
ASUNCION, 16 Aug. (Havas). Kolonel Pare
des, de leider van den militairen opstand in
Paraguay, heeft tegengesproken, dat oud-presi
dent Franco is gearresteerd. Hij verklaarde, dat
Franco zich in vrijheid bevindt.
Nader wordt gemeld, dat de Paiva als nieuwe
president den eed op de grondwet heeft afgelegd.
Stand op Dinsdag 1 uur v.m. 755.4
Vorige stand 755.9