ÉPSè
Luchtrace Istres-Damascus
Le Bourget
I
De strijd aan het
Santander-front
''Y
liHl!
n
Mussolini naar
Duitschland
llilllBli!
Het nieuws van heden
TALRIJKE BRANDEN
WOEDEN IN SJANGHAI
I
g
3
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1937 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
^ASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
^eek 25 centper kwartaal f 3.25per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM TELEFOON 13866
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20725
Basken deelen Valencia mede,
dat zij geen weerstand meer
kunnen bieden
De Rechtschen blijven
oprukken
Een dementi van De
Madariaga
Geen onderhoud gehad met
ex-koning Alfonso
De boerenstaking in
Polen
Be groenteprijzen stijgen ernstig
HETZUIDFRONTV. SANTANDER
NTAND
lili#
ïfftt II
Op „Marlot" te Den Haag komt Z. K. H. Prins Bernhard iedere week tennis
sen. De Prins in actie tijdens een der partijen, welke Hij Vrijdag met den
oejenmeester, den heer Henning en eenige leden van „Marlot" speelde
De actie der godloozen
in Sovjet-Rusland
Aantal zenduren der godloozen
zal worden uitgebreid
De Italianen Fiori en
Lucchini leiden
De bekende Fransche vlieger Rossi
en de Italianen Lippi en Castel-
lani geven den strijd op
Mussolini bezet de
derde plaats
Rossi geeft op
Lippi en Castellani uit
den strijd
Het vertrek uit Damascus
De ziekte van Horthy
Zijn toestand niet ernstig
Mussolini weer ver
trokken
Aantal banken opgelicht
in Frankrijk
Zooals bekend heeft Portugal de diplomatieke betrekkingen verbroken met Tsje-
cho-Slowakije. De aanleiding is het niet leveren van bovenstaand type Bren-ma-
chinegeweer, dat reeds bij het Engelsche leger in gébruik is
Het Ween
Het weer blijft nog
slecht
Geen blijvende verbetering, als de
barometer niet aanhoudend stijgt
Examenopleiding Hugas, Elgersma,
Potgieser, Secretariaat Haarlem,
DIT NUiMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
RADIO-DISTRIBUTIE, HAARLEM
NIEUWE GRACHT 5
TEL. 10010
Explosie aan boord van
Britsch stoomschip
Alle gebouwen op den Broadway
in vlammen
Het incident met de
„Augusta"
FORSTER NAAR BERCHTES
GADEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
De Japanners hébben véle plaatsen in China hevig gebombardeerd. Brand in een
graanopslagplaats bij Tientsin
SANTANDER-FRONT, 21 Au?. (Havas).
Het hoofdkwartier van Franco heeft mede
gedeeld, dat de troepen er, niettegenstaan
de het slechte weer, in slaagden de bruggen
welke de regeeringstroepen hebben opgebla-
biazen, te hersteilen. De opmarsch van de
rechtsche troepen duurt voort.
De nationalisten hebben, aldus meldt United
^"ess aan haar bladen, een radiotelegram on
derschept, dat door de Basken aan de regeering
le Valencia is gezonden. In dit telegram verkla-
ren zij o.a.:
„De nationalisten rukken voorwaarts naar
Santander, weten elk verzet te breken en dwin
gen onze troepen tot den terugtocht, zonder dat
laatstgenoemde In staat zijn het krijgsmaterlaal
®n dé munitie mee te nemen, zoodat het groot
ste gedeelte daarvan in handen van den vijand
ls gevallen. Het is met de weinige middelen,
daarover wij beschikken, onmogelijk den strijd
aan te binden tegen een leger, dat zoo krachtig
's uitgerust. Onze verliezen zijn enorm. Vier ba
taljons hebben zich met alle officieren overge
geven. Onze toestand is kritiek! wij kunnen
Seen weerstand bieden, omdat wij mannen te
kort komen en omdat het moreel van de terug
trekkende troepen gebroken is."
De Basken, aldus meldt United Press verder,
hebben nog getracht den rechtervleugel der na
tionalisten ten Zuiden van Ontaneda tegen te
houden en zonden een groot aantal tanks op
hun tegenstanders af. Doch de nationalisten
blaakten een omtrekkende beweging, vielen de
basken van. twee zijden aan en dreven hen op
he vlucht, waarbij zij een groote hoeveleheid oor-
'ogsmaterieel ó.a. drie Fransche tanks, bemach
tigden. Ook werden groote voorraden Russische
Sigaretten op de Basken buitgemaakt.
Weinige uren voordat de nationalisten het
horp Montes Claros bezetten, hebben de repu
blikeinen daar drie paters Dominicanen gedood,
hie weigerden hun kloosters te verlaten en met
he vluchtende troepen mee te trekken. Zij wil-
hen de kostbare bibliotheek, die talrijke ma-
huscripten en incunabelen bevat, blijven bewa
ken. De Basken hebben daarop het klooster in
brand gestoken, waarbij de geheele bibliotheek
Verloren ging.
BRUSSEL, 21 Aug. (Havas). Salvadar de
htadariaga, de vroegere vertegenwoordiger van
Spanje bij den Volkenbond, heeft de bewering
van De Brouekère, dat hij een geheimzinnig
°hderhoud zou hebben gehad met ex-koning
■hlfonso tegengesproken. De Madariaga heeft
aan „Le Peuple" de volgende rechtzetting ge
bonden:
le. Ik heb Alfonso XIII niet meer gezien
Sedert December 1927, bijna tien jaar geleden.
2e. Ik heb sedert lang geen contact meer
biet de Britsche regeering, noch direct, noch
bidirect.
3e. Voor zoover ik weet, kan niets dergelijke
belachelijke geruchten rechtvaardigen.
4e. Ik wil alleen den vrede in Spanje.
5e. ik houd te veel van mdjn land om het
's willen regeeren.
Warschau, 20 Aug. (Havas)De boeren-
blaking in Polen neemt een steeds grooter om-
ahg aan. In enkele streken hebben de arbel-
öers zich bij de beweging aangesloten. Dit was
het geval te Kielce, waar slechts de beide
biatsbedrijven vandaag werkten. Te Bochnia
babij Krakau werden in een vuurgevecht tus-
chen politie en stakers twee personen gedood
verscheidene gewond. Volgens de gemeen-
6bjke statistieken is de prijs van groenten op
e markt te Warschau met 50 tot 80 pCt. ge
degen.
5 GRUZ
NOG
H LARF
ASTILLERO
SAHTILLAUÜ»
OLARcS
PARBAYON
TORRELAVEGA
PENA60S
LIERGANES
StMARIA V&
PUENTE^ DEC6YOU
VIESGO
LARTtb
laldas de
BESAYA
VILLACARRIEDO
LOSCORRALE
5ELAYA
OmtaneoaViceda
SANTANDER
LAS ARE MAS
MOllEDO
-Ok-.,. CASTRO
SAWPEDRO
DE
ROMERAL
BARCEnA
VALMASEDA
PESQUERA
5AWTIURD
BILBAO
CORCOHTE
REIMOSA
5ANMIGUEL
DE Aguayo7% ESCUDO
PAS
REINOSA ^=^=*'C0RC0NTE\\^
0RZALES
OPMARSCH SCHEMA
BERLIJN, 21 Aug. (Havas). Duitsche en
Italiaansche politieke kringen spreken niet
het gerucht tegen, dat Mussolini binnenkort
een bezoek aan Duitschland zal brengen,
In zekere kringen beweert men, dat de Du-
ce het nationaal-socialistisch partijcongres te
Neurenberg zal bijwonen.
Indien dat niet het geval mocht zijn, zou de
Duce kort daarna een bezoek aan Hitier bren
gen. Hij zou eerst te Berchtesgaden de eigen
lijke politieke besprekingen voeren en zich
vervolgens naar Berlijn begeven om zijn be
zoek het volledige karakter te geven van een
demonstratie van politieke solidariteit met het
Derde Rijk.
BH:
mmmwwm
Zoogenaamd op verzoek van buitenlandsche
luisteraars, om het aantal zenduren der god-
loozenorganisatie uit te breiden, heeft de lei
ding van het radio-station der Komintern,
een der krachtigste zendstations ter wereld, be
sloten, de uitzendingen in de Duitsche, Engel-
sche, Nederlandsche, Spaansche, Poolsche en
Tsjechische taal te verdubbelen. Bovendien zul
len deze uitzendingen tegelijkertijd op kortegolf-
stations naar Amerika en over zee worden ge-
relayeerd.
Als in 1938 het nieuwe 'sovjet-radiostation in
bedrijf gesteld wordt, zullen de godloozenuitzen-
dingen, welke tot nu toe drie- tot viermaal per
maand plaats vinden, dagelijks plaats hebben,
om den invloed der godloozenbeweging te ver-
grooten.
Uit Brussel meldt nog een Kipa-bericht, dat,
blijkens een mededeeling in de communistische
bladen, met het oog op de oppositie in België
tegen het godloozencongres, dat in Brussel zou
worden gehouden, dit congres in Londen zal
plaats vinden.
ISTRES, 21 Aug. Zooals gemeld is gis
teravond de groote luchtrace IstresDamas
cusParijs begonnen. In den loop van den
nacht zijn alle deelnemers te Damascus
aangekomen. Zij zijn volgens aankomst te
Damascus over dit eerste deel van de vlucht
als volgt geklassificeerd:
1. Fiori en Lucchini, tijd 6 uur 52 min., gem.
uursnelheid ongeveer 424 K.M.
2. Cupini en Baradisi, tijd 6 uur 53 min.
3. en4. Tondi en Moscatelli enBiseo en Mus
solini, tijd 6 uur 55 min.
5. Rovis en Trinoblo, tijd 7 uur 01 min.
6. Rolandi en Bonini, tijd 7 uur 17 min.
7. Caeta en Questa, tijd 7 uur 39 min.
8. Lippi en Castellani, tijd 8 uur 18 min.
9. en 10. Clouston én Godos en Arnoux, tijd
8 uur 36 min.
11. Francois, tijd 8 uur 57 min.
12. Guiliaumet, tijd 10 uur 29 min.
Rossi is pas om 6 uur 54 te Damascus
aangekomen. Hij verklaarde den strijd op te
geven in verband met zijn belangrijken ach
terstand. Een incident tijdens zijn vlucht
had hem gedwongen zijn snelheid aanmer-
'kelijk te verminderen. Aanvankelijk gingen
er geruchten, dat hij te Athene een nood
landing had moeten maken.
Lippi en Castellani waren de eenige Italiaan
sche deelnemers, die na een normaal tijdsver
loop zouden vertrekken. Het voorstel van
hun vliegtuig raakte los, tengevolge waarvan
het toestel omsloeg. De benzine verspreidde zich
over het terrein, doch geraakte gelukkig niet in
brand. Niemand werd gewond.
Questa is om 5.30 uur uit Damascus ver
trokken, Cupini om 5.15 uur, Mussolini om 5.16
uur, Rolandi om 5.27 uur.
De Franschman Guiliaumet vloog om 5.41 uur
over het vliegveld doch daalde niet.
Hedenmiddag tusschen 2 en 3 uur wordt
het eerste toestel op Le Bourget terug ver
wacht, terwijl waarschijnlijk de 'laatste ma
chine tusschen 4 uur en half vijf zal aan
komen.
BOEDAPEST, 21 Aug. (Havas). In het bui
tenland ging gisteren het gerucht, dat de toe
stand van Rijksbestuurder Horthy ernstig zou
zijn.
De geneesheer, die Horthy behandelt, heeft
vannacht op een desbetreffende vraag dit be
richt formeel tegengesproken. Hij gaf de ver
zekering, dat de Rijksbestuurder van Honga
rije aan een zeer lichte ziekte lijdende is.
Met het herstel zouden slechts eenige dagen
gemoeid zijn.
Alvorens uit Palermo te vertrekken heeft de
Duce, na het uitspreken van zijn groote rede,
nog de prefecten en partijsecretarissen van Si
cilië ontvangen om hun opdrachten voor hun
verdere taak te geven.
Omstreeks acht uur begaf de Duce zich aan
boord van den kruiser „Pola", en onder luid
gejuich van de menigte lichtte het schip het
anker.
In het Japansche leger wordt bijzondere zorg besteed aan de honden. Om op alles
voorbereid te zijn worden de dieren geoefend i^het dragen van gasmaskers
PARIJS, 2-1 Aug. (Havas.) Gistermorgen heeft
een aantal personen, die tot een georganiseerde
bende behooren, kort na de opening der banken
in verschillende steden in de provincie valsche
credietbrieven aangeboden, die alle een waarde
van 65000 francs vertegenwoordigden. ^Op enkele
plaatsen is deze poging tot oplichting gelukt,
doch te Charleville, Orleans en enkele plaatsen
in Normandië konden de aanbieders-dezer cre
dietbrieven - worden gearresteerd.
Hoogste barometerstand 768.8 te Va-
lentia.
Laagste barometerstand 753.8 te Jan-
mayen.
Verwachting: Matige tot krachtigen,
later afnemende Noordelijke tot Ooste-
iijken wind, afnemende bewolking, weinig
of geen regen in het Noorden, in het
Zuiden aanvankelijk nog regenbuien, iets
warmer.
Zon op 5.51 - onder 20.14 - Licht op
Maan op 19.32 onder 5.13
22 Augustus V. M.
20.44
üllllllllllllllll!llllll!llllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!=
Het is verkeerd om met betrekking tot de
weersgesteldheid oorzaak en gevolgen met el
kaar te verwisselen en toch is dit een fout, die
door zoovelen gemaakt wordt. Wanneer wij
dus zien, dat de laatste dagen het weer meer
achteruit dan vooruit is gegaan en dat hetzelf
de in verschillende Europeesche landen het ge
val is, dan moeten wij die verschijnselen niet
rechtstreeks met elkaar in verband brengen,
maar de gemeenschappelijke oorzaak hiervan
nagaan, waardoor wij het verband in een an
der licht gaan zien en onze verwachtingen moe
ten wijzigen, wanneer wij die óf te optimistisch
óf te pessimistisch gesteld hebben.
De plaatselijke weersgesteldheid is altijd het
product van den algemeenen weerstoestand in
een groot gebied. Beschouwen wij het weer in
Nederland, dan moeten wij dit zien als het re
sultaat van werkingen, die haar zetel hebben
in geheel Europa en wellicht ook daarbuiten.
De algemeene weerstoestand is thans zoo, dat
zoowel over een groote uitgestrektheid in het
verre Zuidwesten (Atlantische Oceaan en Golf
van Biskaye) als in een niet minder groot ge
bied in het verre Noordoosten (Lapland en N.
W.-Rusland) het weer mooi is, droog, zonnig en
rustig alsmede standvastig. Het weer bij ons
zou van hetzelfde karakter kunnen worden,
wanneer zich deze beide mooiweer-gebieden
(met een technischen term als gebieden van
hoogen druk aangeduid) in Midden-Europa
met elkaar konden vereenigen. Laten wij hier
onmiddellijk bijvoegen, dat dit eerlang wel ge
beuren kan.
Deze vereeniging wordt thans belemmerd en
misschien slechts vertraagd doordat over
een gebied, dat de Noordzee, Denemarken, Zuid-
Skandinavië en Nederland omvat, het weer
slecht is onder den invloed van wat met een
technischen term een depressie wordt genoemd,
d.i. een gebied van lage luchtdrukking en on
stuimig, zwaar bewolkt en regenachtig weer
Als dit slechtweer-gebied nu maar wegtrok of
oploste, zou het weer mooi en rustig worden,
Waarom trekt» het dan niet weg? Het ant
woord op die vraag raakt een der moeilijkste
problemen der weerkunde. Haar te beantwoor
den zou buiten het kader dezer beschou
wing vallen. Het is genoeg er op te.wijzen, dat
juist deze weerstoestand altijd zeer veel tijd
eischt om geheel te veranderen.
Uitgesloten is een verandering, waarbij de
twee mooiweer-gebieden zich vereenigen,
met de gunstige gevolgen van dien, niet,
maar het komt ons voor, dat wij dan nog
eenigen tijd zullen moeten wachten en dus
voorloopig niet vast moeten rekenen op een
blijvende opklaring, ook al verbetert het
weer. Zeker zal het niet blijvend verbeteren,
wanneer de barometer niet flink en aan
houdend stijgt.
Om terug te keeren tot het begin, zien
wij dus als oorzaak van het slechte en voor
al onberekenbare weer het optreden van
een betrekkelijk klein storingsgebied mid
den in een omgeving van mooi weer, dat
slechts behoeft te verdwijnen om de uit
breiding van de mooiweer-gebieden over ons
land mogelijk te maken.
(Nadruk verboden).
bericht dat de heer Potgieser hedenavond van
8 tot 9.30 uur in haar lesgebouw Frans Hals
plein 9, Haarlem, een spreekuur houdt tot het
geven van inlichtingen en het inschrijven van
leerlingen; zie ook de annonce in ons blad van
gisteren.
Talrijke branden woeden te Sjanghai De ge
heele Broadway in vlammen.
Zal Mussolini het partijcongres te Neurenberg
bijwonen.
De luchtrace IstresDamascusLe Bourget.
De Italianen hebben de leiding.
Steiger te Utrecht gedeeltelijk ingestort; één
doode en één gewonde.
Voor de vlootrevue bij de overdracht van de
„Piet Hein".
MENSCHEN, LAAT U NIET MISLEIDEN,
SCHAFT U TOCH HET BESTE AAN,
MET HET DISTRIBUTIE-NEMEN
HEEFT NOG GEEN VERKEERD GEDAAN.
LONDEN, 21 Aug. (Havas.) Gisteravond heeft
zich aan boord van het Britsche stoomschip
„Benguela", dat ter reede van Falmouth ligt,
een ontploffing voorgedaan. Vier leden der be
manning zijn ernstig gewond, terwijl een vijfde
opvarende over boord werd geslingerd.
De ontploffing is veroorzaakt doorL ontbran
ding van uitstroomend gas.
SJANGHAI, 21 Aug. (Reuter) Den ge-
heelen nacht hebben branden gewoed. Bij
het aanbreken van den dag hebben de
Japansche scheepsbatterijen het bombarde
ment hervat.
Chineesche en Japansche vliegtuigen heb
ben slag geleverd. Een Chineesch vliegtuig
sloeg brandend te pletter. De bestuurde^
wist zich door een parachutesprong te
redden.
Staande op den seintoren op de Franscne
kade te Sjanghai valt waar te nemen, dat alle
gebouwen op den Broadway over een lengte van
vijftienhonderd meter tusschen Hongkioe en
Jangtsepoe tengevolge van het Chineesche
bombardement in brand zijn geraakt. De strijd
in dezen sector is de laatste 24 uur zeer
levendig geweest. In een katoenopslagplaats van
een Britsche firma, die zeer dicht nabij de lig
plaats der Fransche kruisers is gelegen, is een
groote brand uitgebroken. De hoog oplaaiende
vlammen verlichten de in de Wangpoe voor
anker liggende buitenlandsche oorlogsschepen.
WASHINGTON, 21 Aug. (Havas.) Het
kabinet heeft onder voorzitterschap van
president Roosevelt den toestand in het
Verre Oosten besproken en zich voorna
melijk bezig gehouden met het door den
val van een granaat op de brug van het
Amerikaansche admiraalsschip „Augusta."
veroorzaakte incident, waarbij een matroos
werd gedood en achttien werden gewond.
President Roosevelt en staatssecretaris Huil
hebben te kennen gegeven, dat niet eerder of-
ficieele stappen zullen worden ondernomen dan
dat de verantwoordelijkheid zal zijn vastge
steld.
Indien de omstandigheden zulks rechtvaar
digen, zal, naar men meent te weten, schade-
loosstelling worden gevraagd.
WARSCHAU, 21 Aug. (Havas). Hitier zon
den leider van de nationaal-socialistische partij
te Danzig, Forster, naar Berchtesgaden ontbo
den hebben teneinde hem nieuwe instructies te
geven i betreffende het optreden van ae partij
in de" Vrije Stad.
