^-Instantine
China en de beginselen van
Soen Yat Sen
Franco's opmarsch
naar Santander
Huwelijksdrama
te Rotterdam
ORDNUNG MUSZ SEIN
Kind meegelokt
DE ONAFHANKELIJKHEID
EERSTE DOEL
ACTIE IN HET HAVEN
BEDRIJF
MAANDAG 23 AUGUSTUS 1937
De Basken bieden thans hevigen
tegenstand, doch lijden
zware verliezen
Duikbooten in de
Dardanellen
De strijd aan het front
van Madrid
Britsch vaartuig gebom
bardeerd
Frankrijk beschermt zijn
koopvaardij
Radioseinen gehoord
van Lewanefski?
Katholieke bijeenkomst
in Tsjecho-Slowakye
Brand in het Casino van
Boulogne-sur-Mer
Groote schade aangericht
Frauduleus steun trekken
Later in bewusteloozen toestand
in het kreupelhout gevonden
Reportage Luchtverdedigingsdag
IJzerwerker brengt zijn vrouw met
een dolkmes een aantal
steken toe
Verzoeningspoging met
tragischen afloop
Keuringsveearts
te Naarden geschorst
Wegens ongepaste uitlatingen
w over B. en W.
ML S
</f -o.
•VAK
en ie voelt je loom en je hebt
j hoofdpijn, dan helpt Instantine.
Onthoudt daarom
stilt en voorkomt pijnenl
Instantine
Het drama te Oss
De man heeft bekend op zijn
vrouw geschoten te hebben
Motorrijder ernstig
gewond
In botsing gekomen met stil-
staanden vrachtauto
NIEUW EERSTE KAMERLID
H. W. van Marle benoemd
verklaard
GESLAAGDE PROEFTOCHT
VAN DE „PIET HEIN'
Jacht te Amsterdam terug
BELASTINGEN IN INDIË
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Daarom verdediging nu
tegen Japan
Het collectief contract te
Rotterdam opgezegd
De ontploffing op de
Manvantara
Ontzettende ravage
CAUTIE VERSTREKT
Het s.s. Dynamo vrijgelaten
dANT ANDER-FRONT, 22 Aug. De
nationalistische troepen zijn in de laatste
24 unr wederom eenige K.M. langs den
straatweg ReinosaSantander opgerukt
en staan thans op nog geen vier K.M.
van het stadje Los Corrales, dat is op 15
K.M. van Torrelavega, dat nu reeds onder
het bereik ligt van het nationalistische ge
schut.
In een officieel communiqué van het natio
nalistische hoofdkwartier te Salamanca wordt
gemeld, dat de Basken thans hevigen tegen
stand bieden. Tot tweemaal toe zijn zij tot een
tegenoffensief overgegaan, doch zij werden met
zware verliezen teruggeslagen. Vooral in den
sector van Villacarriedo was de strijd fel. Vol
gens hen oorlogscommuniqué van Valencia heb
ben de Basken den troepen van Davila ernstige
verliezen toegebracht bij den strijd om Ontane-
da, dat gelijk gemeld, inmiddels reeds door de
rechterflank van het nationalistische leger be
zet is. Van linksche zijde wijst men er op, dat
hier vier Italiaansche divisies en groote afdee-
lingen Mooren aan den strijd deelnemen. Deze
mededeeling berust op de verklaring van een
Italiaanschen sergeant, die aan dit front ge
vangen genomen werd.
Aan het centrale front heeft een beperkte be
drijvigheid geheerscht. De regeeringstroepen
hebben, zonder groote moeite aanvallen hunner
tegenstanders in den sector van de Sierra voor
Brunete en Navalgamella afgeslagen. De druk,
dien de regeeringstroepen gisteren den geheelen
dag hebben uitgeoefend op den rechteroever van
de Rio Manzanares heeft reacties gewekt in
den sector van de Jarama, waar de twee par
tijen een vrij hevig vuur op elkanders stellingen
richtten. In de frontlijn is geen wijziging ge
komen.
Havas meldt uit Istanboul dat het onder
zoek, hetwelk is ingesteld naar het torpedee-
ren van het s-s. Armuro heeft uitgewezen,
dat de aanval in Turksche territoriale wa
teren is ondernomen. De Armuro zit in
drijfzand vast en kan, naar men weet, niet
weer vlot gebracht worden. De geredde op
varenden zijn heden te Istanboul aangeko
men.
Naar verluidt zou de Spaansche zaakgelastig
de morgen een belangrijk onderhoud hebben
met den Turkschen minister van buitenland-
sche zaken, Roestoe Aras. De regeering zou
strenge maatregelen voorbereiden ter bewaking
en controleering van de territoriale wateren.
Volgens het blad „Ia Realique" zou een staat,
wien het door de verdragen verboden is onder
zeeërs te bezitten, naar de wateren der Dar
danellen twee duikbooten hebben gezonden, die
de Ciudad de Cadiz en de Armuro zouden
hebben getorpedeerd.
Het radio-station te Marseille ontving
het volgende telegram van het Britsche
vaartuig „Noemi Julia": „Wfl zijn gebom
bardeerd op 42 graden N. Br. en 35 gra
den O. L."
De beide vliegtuigen droegen als kentee-
ken de nummers 528 en 529, alsmede een
zwarten cirkel met wit kruis en twee zwar
te streepen.
Het Fransche ministerie van Marine deelt
mede, dat reeds op 22 April ji. de minister
aan de oorlogsschepen en luchtstrijdkrachten
der vloot voorgeschreven heeft zoowel in voile
zee als in de Fransche territoriale wateren de
Fransche koopvaardijschepen te beschermen te
gen eventueele aanvallen, waarvan zij het voor
werp zouden kunnen zijn. Ieder Fransch oor
logsschip, dat kennis draagt van een incident in
de wateren, waar het zich bevindt, moet het
aangehouden of aangevallen schip te hulp ko
men en den aanvaller seinen, dat 't dit schip on
der zijn bescherming neemt. Wanneer de aan
valler zijn onderneming voortzet en vuurt op
het koopvaardijschip, moet het oorlogsschip on
middellijk met al zijn wapenen dit vuur van
den aanvaller beantwoorden.
MOSKOU, 23 Aug. (Tass). De luchtvaart
autoriteiten hebben medegedeeld, dat radio-
teekens zijn opgevangen, welke afkomstig kun
nen zijn van Lewanefski. Slechts enkele letters
waren verstaanbaar.
In de veronderstelling, dat de ontvanger van
het vlj^gtuig nog in orde is, zenden de radio-
poolstations dagelijks mededeelingen voor de
bemanning uit over de maatregelen, welke ge
nomen zijn om naar hen te zoeken.
Het vliegtuig van Wilkins is aan de monding
van de Copperminerivier gedaald, Grazianski is
bij Nordwik geland en Golowin is aan den be
nedenloop van de Ob aangekomen.
Volgens berichten uit Fairbanks heeft het
vliegtuig, dat Mattem in de lucht van benzine
zou voorzien averij opgeloopen en moest een
noodlanding maken; de bemanning bleef onge
deerd.
De ijsbreker „Krassin" wist zich uit het ijs
los te maken en vaart naar den 71sten breedte
graad.
Op het feest van Maria ten Hemelopneming
vonden in Königgratz in Tsjecho-Slowakije en
in het Maria-heiligdom op den Hoetein twee
groote geloofsmanifestaties plaats, waaraan in
totaal loo.ooo geloovigen deelnamen.
In Königgratz waren de Tsjechische Katho-
Zaterdagavond is te Berlijn de Internationale Zuiveltentoonstelling plechtig geopend.
O.m. voerde oud-minister Posthuma het woord. Links (op de eerste rij) de voor
zitter der tentoonstelling, Maenbaut, rijksminister Darré en de opper-burgemeester
van Berlijn, dr. Lippert
lieken bijeen voor het diocesane Eucharistische
Congres, dat begon met een plechtige Hoogmis
op het plein voor den dom.
In de groote mannenvergadering des namid
dags sprak minister Dostalek over; „De door
het Allerheiligste Sacrament des Altaars gewij
de man." Meer dan 20.000 geloovigen namen deel
aan de Eucharistische processie.
Ter herinnering aan den 25en verjaardag van
de kroning der Moeder Gods op den Hostein,
werd Zaterdag een geloofsdemonstratie gehou
den, waaraan meer dan 10.000 Katholieke jonge
mannen deelnamen.
Bij de plechtigheden van Zondag waren ver
over de 50.000 geloovigen aanwezig, waaronder
ook de Pauselijke Nuntius Mgr. Ritter. Vóór de
kerk spraken zoowel de Aartsbisschop Mgr. dr.
Frecan, als vertegenwoordigers van de Tsjechi
sche en Slowaaksche Katholieke jeugd. Voor de
eerste maal spraken hier ook vertegenwoordi
gers van de Duitsche Katholieke jeugd, en ook
Oekrainische en Russische vertegenwoordigers
uit Karpathen Rusland.
Na de predikatie van prof. dr. Vasek cele
breerde de Nuntius een pontificale H. Mis.
BOULOGNE SUR MER, 22 Aug. (Havas).
Tien minuten na middernacht is brand uit
gebroken in het casino van Boulogne sur
Mer. Het vuur vond zijn oorsprong in de
danszaal en greep snel om zich heen, zoodat
in korten tijd de hall en het hoofdgebouw
in vlammen stonden.
De kapelmeester verzocht den aanwezigen snel
en kalm het gebouw te verlaten. Deze raad werd
opgevolgd er. in groote orde verlieten de aan
wezigen het gebouw.
Vermoedelijk is het vuur ontstaan door on
voorzichtigheid van een danser, die tijdens een
storing in het electrisch licht met een sigaren
aansteker licht wilde maken. Niemand werd bij
den brand gewond.
Volgens latere berichten was men vanmorgen
om tien uur het vuur meester. De schouwburg
zaal, het restaurant, de vestiaire en de groote
tentoonstellingszaal, waar bijna vierhonderd
doeken en beeldhouwwerken opgesteld waren,
werden vernield.
De schade wordt geraamd op verscheidene
millioen francs. Volgens een ingesteld onder
zoek zou de oorzaak in kortsluiting gezocht
moeten worden.
Het Gem. Bureau voor werkloozensteun te
Den Haag heeft de politie aangifte gedaan
van frauduleus steuntrekken in twaalf geval
len tot een bedrag van 330.
Zondag namiddag is een 6-jarig jongetje, af
komstig uit Heemskerk, dat bij zijn Grootouders
te Santpoort logeerde, vermoedelijk met een
stukje chocolade, in het bosch „de Neethof"
aldaar gelokt, alwaar het om ongeveer 4 uur
door zijn oom, die ongerust geworden was over
het lang uitblijven van den jongen in het kreu
pelhout in bewusteloozen toestand en erg be
bloed werd gevonden. Het kind was op een
afschuwelijke manier mishandeld. De sporen
wijzen er op dat vermoedelijk getracht is, den
jongen te wurgen, terwijl zeer zeker minder
eerbare bedoelingen bij den bedrijver hebben
voorgezeten. Nadat 2 doktoren de eerste hulp
hadden verleend is het kind dat vermoedelijk
een hersenschudding en een kaakfractuur had,
met een ziekenauto naar het St. Antonius-Zie-
kenhuis te IJmuiden overgebracht. Zijn toe
stand is redelijk.
Onmiddellijk werd door de gemeente-politie
van Velsen een uitvoerig onderzoek ingesteld
waarbij ook geassisteerd werd door een Rijks-
politiehondgeleider. De dader is nog niet ge
vonden.
Om ongeveer 1.30 uur n.m. moet het kind ge
zien zijn in gezelschap van een man van mid
delbaren leeftijd, vermoedelijk met een wit
boordje, gekleed in grijs colbértcostuum, grijzen
vilthoed met donker lint, terwijl om ongeveer
3 uur n.m. nabij de plaats waar het kind werd
gevonden een man werd aangetroffen gekleed
in bruin colbértcostuum, bruinen vilthoed, leef
tijd ongeveer 30 jaar.
De vervangende commissaris van politie te
Velsen verzoekt dengenen, die inlichtingen kun
nen verstrekken, met spoed kennis te geven aan
het hoofdbureau van politie te IJmuiden.
Hedenavond geeft de N.C.R.V., niet zooals
gewoonlijk te 7.45, maar te 7.15, een eenigszins
uitgebreide reportage van den op Zaterdag j.l.
gehouden luchtverdedigingsdag te Schevenin-
gen, georganiseerd door het Nationaal Jongeren
Verbond.
Zondagmiddag heeft de 23-jarige ijzer
werker J. J. S., die sedert eenigen tijd in
onmin leeft met zijn 19-jarige echtgenoote
H. v. V., na een mislukte poging om tot een
verzoening te komen, op den Nesscrdijk on
der Rotterdam, zijn vrouw een aantal steken
met een dolkmes toegebracht en daarna de
vlucht genomen.
Omtrent de toedracht is gebleken, dat beide
echtgenooten Woensdag aanstaande een defini
tieve beslissing in hun echtscheidingsprocedure
moesten nemen. De man, die wist dat zijn vrouw
met haar moeder en haar kindje, Zondagmiddag
een bezoek aan eenige familieleden zou bren
gen, is het drietal gevolgd en heeft de vrouw
op den Nesserdijk ingehaald en aangesproken.
Toen zjj weigerde om hem Woensdag in
de verzoeningskamer te ontmoeten heeft hij
een dolkmes te voorschijn gehaald en haar
in het wilde weg eenige steken toegebracht.
Toen hij zag, dat zijn vrouw ineen zakte,
nam hij de vlucht in de richting van Rot
terdam, waar hij door de politie, die door
eenige omstanders gewaarschuwd was, in
hechtenis werd genomen. Deze trof hem aan
met snijwonden aan hals en polsen, hetgeen
er op wijst, dat hij getracht heeft zich zelf
het leven te benemen.
Na een eerste verhoor op het politiebureau
Hoflaan, is hij naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel overgebracht, waarheen men ook zijn
vrouw per ziekenauto van den geneeskundigen
dienst had vervoerd.
De toestand van beiden is niet levensgevaar
lijk.
aanleiding te hebben gevonden, het hoofd van
den dienst te schorsen.
Zijn functie wordt tijdelijk waargenomen
door den veearts van Wettum Jr., zoon van
wijlen den oud-burgemeester van Naarden. In
de tegen Dinsdag belegde spoedvergadering van
den raad zal deze schorsing ter sprake komen.
De heer H. te B. heeft, naar wij vernemen, in
deze schorsing niet berust, doch de zaak aan
hangig gemaakt bij het Ambtenarengerecht.
Naar wij vernemen hebben B. en W. van
Naarden den keuringsveearts, hoofd van den
Vleeschkeuringsdienst aldaar, den heer H. t.
B., geschorst. Deze schorsing moet niet het ge
volg zijn van hetgeen zich eerder afspeelde en
naar aanleiding waarvan de heer t. B. door
B. en W. een schriftelijke berisping was ge
zonden, doch wel houdt de schorsing daarmede
onmiddellijk verband. Toen n.l. deze keurings
veearts over hetgeen gepubliceerd was, hier en
daar iets te hooren kreeg, moet hij zich op een
minder gepaste wijze uitgelaten hebben over
den burgemeester en een der wethouders, het
geen ter kennis van vorengenoemde autori
teiten werd gebracht. Hierin schijnen B. en W.
Prijs 70 cent.
De arbeider J. K. ta Oss, die Dinsdagavond
werd gearresteerd wegens poging tot doodslag
op zijn echtgenoote en die tot dusverre was
blijven ontkennen, heeft thans bekend, dat hij
eenige schoten uit een revolver op zijn vrouw
heeft afgevuurd. De verdachte zal op transpor#
worden gesteld naar 's-Hertogenbosch, waar hij
in het Huis van Bewaring zal worden ingesloten.
Zondagnacht om half vijf kwam de motor
rijder E. van Nunnikhoven, wonende te Dord
recht de nieuwe Moerdijkbrug afrijden in de
richting van Dordrecht. Hij merkte op den
straatweg te Willemsdorp een rechts van den
weg stilstaanden vrachtauto, geladen met bui
zen, niet op en reed er in volle vaart tegen
aan.
Met zware hoofdwonden werd Van N. naar
het gemeente-ziekenhuis te Dordrecht vervoerd
Het centraal stembureau heeft heden, ter
voorziening in de vacature, ontstaan door het
niet aannemen van zijn benoeming door den
heer Colyn, tot lid van de Eerste Kamer be
noemd verklaard den heer H. W. van Marle te
Amsterdam.
Het Prinselijk Jacht „Piet Hein" is na
een geslaagde tweedaagsche proefvaart on
der commando van den heer G. de Vries
Lentsch in de omgeving van den Helder via
het IJselmeer Zondagavond om acht uur te
Amsterdam teruggekeerd.
BATAVIA, 23 Aug. (Aneta). De Volksraad
heeft het voorstel-Thamrin tot insmelting van
de opcenten in de vennootschapsbelasting, door
verwerping van het voornaamste artikel met
31 stemmen tegen en 20 stemmen voor, ver
worpen.
Zonder hoofdelijke stemming worden dan
aangenomen de ordonnanties voor de gewij
zigde inkomsten- en loonbelasting en het ont
werp inzake de vennootschapsbelasting.
De belangrijke gebeurtenissen, waarvan
China thans het tooneel is, werpen een
nieuw en helder licht op de beginselen
van een der grootste figuren van het moderne
republikeinsche China, op de veelomstreden
principes van Soen Yat Sen, wiens leerling en
volgeling, Wang Tsjing Wei, minister van Bui-
tenlandsche Zaken, zich inspant Soen's leer te
verwezenlijken, maar daarbij niet uit het oog
verliest dat de omstandigheden integrale toe
passing van die leer voor het oogenblik verhin
deren. Soen Yat Sen's theorieën hebben, on
danks hun eenvoud, langen tijd noodig gehad
bij het enorme volken-conglomeraat, dat het
Oosten van Azië bewoont door te dringen en
nog veel langer tijd zal het duren vóór die theo
rieën in het practische leven van iederen dag
verwezenlijkt zijn. Maar de omstandigheden
geven tot die verwezenlijking een krachtigen
stoot en het is wel merkwaardig te moeten vast
stellen dat het juist Japan zal zijn dat er in
krachtige mate toe meewerken zal China en het
Chineesche volk Soen Yat Sen's stellingen beter
dan tot dusver te leeren verstaan.
Welke zijn die stellingen? In het zoogenaam
de „testament van Soen Yat Sen" vindt men ze
duidelijk omschreven. „Gedurende veertig jaar"
heet het in den aanvang van dat stuk
„heb Ik mij met de nationale revolutie var
China bezig gehouden. Mijn hoogste en dier
baarste doel is geweest van het Chineesche volk
een vrije en onafhankelijke natie te maken. De
ondervinding, die ik in deze veertig jaren heb
opgedaan, heeft er mij volkomen van overtuigd
dat dit groote doel alleen dan te bereiken is als
China op den steun van het volk rekenen kan
en daarenboven op de sympathieke medewer
king van de volken, die met China als met een
gelijke willen onderhandelen." Het Kwomintang
(oorspronkelijk een geheim genootschap, de
woorden beteekenen: Land, Volk, Partij) heeft
deze grondtheorie van Soen tot de zijne ge
maakt. Het grootste deel van de leden van het
Kwomintang begrijpt ten volle dat China vóór
alles inniger betrekkingen dan tot dusver met
vreemde mogendheden te onderhouden heeft.
Zonder de hulp van die mogendheden, techni
sche, financieele en zelfs moreele hulp, zal het
niet de vrijheid en de onafhankelijkheid deel
achtig kunnen worden, waarnaar het in steeds
krachtiger mate streeft. Om zich van het Wes
ten niet te vervreemden is China lid van den
Volkenbond gebleven, zelfs nadat de mogend
heden, die in den Bond den toon aangeven,
China hebben moeten meedeelen dat zij noch
willens noch in staat waren het Rijk van het
Midden effectieven bijstand te verleenen toen
Japan Mandsjoerije veroverde en in een „on-
afhankelijken" vazalstaat omschiep. Ongetwij
feld w'aren de Chineesche staatslieden teleur
gesteld, maar zij zagen in dat China er niets
bij Winnen, maar wel veel verliezen kon, als
het die teleurstelling zoo zwaar zou laten we
gen dat het van Genève en dus van Europa en
zijn bijstand voorgoed afstand deed. De Japan
ners hadden zeker niets liever gezien; een Chi
na, los van het Westen, zou een veel gemakke
lijker prooi geweest zijn dan het thans is.
Krampachtig heeft China aan Soen's stel
lingen: samenwerking met het buiten
land en verwezenlijking van China's een
heid vastgehouden. China's eenheid is het ideaal
dat Tsjang Kai Tsjek voor oogen staat. Het is
ook het ideaal van alle Chineesche patriotten,
waarvan het aantal in de laatste jaren in ont
zaglijke mate toegenomen is. Hoe formuleert
Soen dit ideaal? Op deze eenvoudige wijze: de
individuen der vijf rassen, het Chineesche, het
Mandsjoerijsche, het Mongoolsche, het Moham-
medaansche en het Thibetaansche ras, vormen
de Chineesche democratie, één enkel volk, en
allen zijn gelijk.
Tot zekere hoogte heeft Tsjang Kai Tsjek
die eenheid reeds verwezenlijkt. Het schouw
spel dat China de wereld thans biedt duidt er
op dat er in het oude rijk veel veranderd is.
China waagt het, en tot dusver niet zonder re
sultaat, zich tegen den Japanschen overweldi
ger te verzetten, niet alleen met woorden, maar
met de wapenen in de vuist; het saamhoorig-
heidsgevoel van de zeer verschillende rassen,
die het land bevolken, krijgt een machtigen op
stoot en zelfs al zou Japan er voor het oogen
blik in kunnen slagen de doeleinden, die het
nastreeft, te verwezenlijken, dan nog zal het in
China het nationale ideaal zóó sterk gemaakt
hebben, dat het méér dan ooit met een regee
ring, die het volk achter zich heeft, zal hebben
rekening te houden.
Maar alleen Soen's stelling betreffende de
eenwording des lands vindt een begin van ver
wezenlijking. De andere stellingen blijven voor
het oogenblik theorie. ,,De nationale soeverei
niteit berust bij het volk," leert Soen Yat Sen
Maar elk zal moeten erkennen dat daarvan nog
geen sprake is. Theoretisch en juridisch is het
republikeinsche China wel een land, waarvan de
regeering door middel van algemeen kiesrecht
aangewezen wordt en dat bestuurd wordt door
ministers, die ten overstaan van een parlement
verantwoording van hun besluiten en daden heb
ben af te leggen. De werkelijkheid is anders. In
feite heeft het Chineesche volk nimmer van
zijn kiesrecht gebruik kunnen maken. De na
tionale regeering van 1928 is alleen republi-
keinsch in naam. De republikeinsche instellin
gen bestaan slechts op papier. De democrati
sche opvattingen, waarvan de Chineezen van
tijd tot tijd blijk geven, wortelen in de oud-
Chineesche beschaving, maar het huidige gou
vernement heeft nog niets gedaan, en ook niets
kunnen doen, om ze een modernen vorm te
geven.
Het derde beginsel van Soen Yat Sen is nog
verder van de verwezenlijking dan het tweede
„Het volk heeft recht op alle hulpbronnen des
lands," decreteert de betreurde staatsman-wijs
geer. Het communisme is Soen Yat Sen's ideaal.
Maar het is niet dat van de regeering van Nan
king die, toen zij op 15 Juni 1928 de teugels
van het bewind in handen nam, verklaarde:
„De aanvaarding der drie beginselen beteekent
de schepping van een nieuwen staat. Wij wen-
schen dat het Chineesche volk de weldaden der
vrijheid deelachtig wordt, wij streven naar een
internationalen vrede, die op 'het beginsel der
gelijkheid gegrondvest worden moet. Wij zien
af van eiken vorm van militair bewind en wij
zullen niet gedoogen dat men aan onze moder
ne maatschappelijke instellingen schade toe
brengt. Wij zullen het communisme evenwel
niet dulden."
Hoe kan Nanking zich met Soen Yat Sen's
principes solidair verklaren, terwijl het
verklaart dat het communisme voor Chi
na niet aanvaardbaar is? Om dat te begrijpen
is het noodig de denkwijze van den Chinees te
verstaan. Het is hier zeker niet de plaats aan
te toonen dat de verklaring van de regeering
van Nanking met Soen's opvattingen in zeker
opzicht wel te verzoenen is. Slechts dit zij er
van gezegd. Als Nanking zich tegen het com
munisme verklaart wordt bedoeld dat China
vrij wil blijven vaq de opvattingen, die in de
republiek van Stalin de heerschende zijn; de
onafhankelijkheid van China moet vóór alles
gehandhaafd blijven. Dat neemt evenwel niet
weg dat een nationaal-Chineesch communisme
een nastrevehswaardig doel kan zijn, een doel
evenwel, dat voor het oogenblik niet verwezen
lijkt behoeft te worden, omdat er veel dringen
der arbeid te verrichten valt. Dringender is het
streven naar eenheid, dringender is de onaf
hankelijkheid van China en de territoriale in
tegriteit van het land te handhaven, dringender
is het Chineesche gebied tegen eiken aanvaller
te verdedigen. Die verdediging heeft China, on
der leiding van zijn eersten minister en gene
ralissimus, Tsjang Kai Tsjek, thans ter hand
genomen. Het is mogelijk, en zelfs waarschijn
lijk, dat Japans haan in dezen oorlog ten slotte
toch koning kraait. Maar even mogelijk en
waarschijnlijk is het dat deze oorlog de laatste
is, die voor China met een nederlaag eindigt
Soen Yat Sen heeft niet voor doove ooren ge
predikt.
De toren van de Nieuwe Kerk te
Delft is gerestaureerd en weer ais
van ouds voor bezichtiging open
gesteld. Maar toch zal alles niet meer
worden als het geweest is. Vroeger was
het immers de gewoonte, dat bezoeker3
van dit nationale monument de Oran
jes liggen in de Nieuwe Kerk begraven
van de torentinnen centen naar be
neden wierpen om de straatjeugd er
naar te laten grabbelen. Dit zal voort
aan verboden zijn. Openbare werken
te Delft heeft thans verordonneerd, dat
de toegangsbewijzen voor den toren „al
leen geldig zijn, zoolang de ingestelde
ordemaatregelen worden opgevolgd" en
dat „indien centen of andere voorwer
pen van den toren naar beneden wor
den geworpen, het toegangsbewijs van
den dader onmiddellijk vervalt" en de
dader zelf van den toren zal worden
verwijderd. Als dat verwijderen nu maar
niet zal gaan langs den weg, welken de
centen vroeger plachten te volgen. Het
„Hbl." betreurt, dat op deze wijze een
onschuldig vermaak en een stukje Deut
sche „folklore" te niet worden gedaan,
maar de crisis behoort nog niet tot het
verleden, zoodat men op de kleintjes
moet blijven passen. Uit paedagogisch
oogpunt valt er op die centenstrooierij
misschien ook nog wel een en ander te
zeggen. Immers het kan de snoepzucht
en in ieder geval zal het de hebzucht
van de grabbelende jeugd hebben aan
gewakkerd. Het is overigens wel over
eenkomstig de vóór-crisis-reputatie van
het „steinreiche" Holland, wanneer het
geld er weer op straat zou liggen. In-
tusschen mogen de vereerders van Jan
van Schaffelaar blij zijn, dat indertijd
voor den toren van Barneveld niet zulK
een verordening heeft bestaan als thans
voor dien van Delft, want dan zou onze
vaderlandsche geschiedenis een van haar
meest tot de volksverbeelding sprekende
helden" hebben moeten missen.
De afdeeling Rotterdam van den Ned. Bond
van Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders
kwam Zaterdagavond in gebouw De Eendracht
te Rotterdam in ledenvergadering bijeen ter
bespreking van de vraag: moet het collectief
contract met de scheepvaartvereeniging Zuid
worden opgezegd?
De bondsvoorzitter, de heer W. Strijbis Pzn„
die de besprekingen inleidde, gaf een overzicht -*
van de van April af tot heden gevoerde on
derhandelingen en correspondentie. De weinig®
toezeggingen, door de S.V.Z. gedaan, zijn naar
het oordeel der arbeiders onvoldoende, temeer
omdat daaraan nog de voorwaarde verbonden
is, dat het loopende contract tot 31 December
a.s. zal worden voortgezet. De gestadige stijging
van het indexcijfer echter maakt het ons niet
mogelijk, aldus spr., ons zoolang te binden-
Daar komt bij, dat de rechtspositie der haven
arbeiders veel te wenschen overlaat en er tal
van afwijkingen van het contract bestaan. D®
arbeiders wenschen medezeggenschap bij het
aannemen en ontslag van havenarbeiders als
mede een pensioenregeling.
Met algemeene stemmen werd in de drukbe
zochte vergadering besloten het contract met
de S.V.Z, tegen 30 September a.s. op te zeg
gen.
Het tankschip Manvantara, aan boord waar
van, zooals Aneta reeds telegrafisch berichtte,
een ernstige ontploffing geschiedde, is ter reedc
van Soerabaja voor anker gegaan. Behalve de
sleepboot De Jongh zijn later nog twee andere
sleepbooten naar de Manvantara gegaan om het
schip naar Soerabaja te sleepen. Zooals wij be
richtten zijn twee Chineezen door de ontplof
fing gedood. Vier andere Chineezen werden ge
wond. Twee hunner zwaar, de andere twee licht*
Het Soer. Hbld. van 11 Aug. geeft nog de vol
gende bijzonderheden omtrent de ramp:
Hoewel twee dooden en vier gewonden °P
een droevige ramp duiden, moet wel wórden-
gezegd, dat het veel erger had kunnen zijn. U®
ontzettende ravage bewijst wel, Welk een gewel
dige kracht de ontploffing had. Gelukkig sliep
het overgroote deel der opvarenden hetzij voor
uit, hetzij achteruit, zoodat op het middendek-
waar de ontploffing plaats vond, slechts welniS
menschen waren. Wel stond Europeesch perso
neel nabij het middendek, doch zij kwamen et
goed af. Door den luchtdruk werden zfj tegen
den grond gesmakt, echter zonder ernstige g®"
volgen.
In het ruim, waar de ontploffing had plaats
gehad, was een geweldige verwoesting aange
richt. Het dek was totaal omhoog geblazen, een
groot gat toonende, waarin stalen, platen en
buizen kriskras door elkaar in de diepte lagen*
Pijpen en buizen, in grooten getale op het del-
aanwezig, waren finaal afgeknapt en stonden
verdraaid en gerafeld omhooggebogen. Verder
was alles op de ongeluksplek een verwarrende
verzameling door en over elkaar gesmakte stft'
len voorwerpen, gebroken en gebarsten.
Omtrent de oorzaak is nog niets bekend.
havenmeester is den geheelen ochtend a-W1
boord geweest. Naar wij vernamen, ontkent y6
bemanning met nadruk, dat gerookt zou zi)1^
Van de resultaten van het onderzoek zal °°r
afhangen, of de Officier van Justitie zich 111 e
de zaak zal bemoeien. Wanneer van eenigerie
schuld geen sprake is, b.v. doordat wij te doeU
hebben met zelfontploffing, is voor de Justit1K
tot ingrijpen geen aanleiding.
De beslaglegging op het Engelsche ss.
namo van de Ellerman Wilson Line is wegenJ
verstrekte cautie opgeheven. Het schip is
gelaten en Zaterdagavond van Vlissingen
Londen vertrokken.
