Werkloosheid
EEN JAAR
IN HET WOUD
VOGEL WET-COMMISSIE
INGESTELD
doe dit neon;
n Nieuw bord.
WOENSDAG 25 AUGUSTUS 1937
Zij moet adviseeren over maat
regelen tot uitvoering der
Vogelwet 1936
Vergunningstelsel
ingevoerd
Adviseerende leden
Studiedagen van den
Volksbond
Dr. Kortenhorst over het
Liberalisme
Einde Juli 1937 bijna 62.800 minder
geregistreerde werkloozen dan
einde Juli 1936
De keurïngsveearts van
Naarden
Thans oneervol ontslagen
OVERDRACHT PIET HEIN
Rondvluchten van de K.L.M. vóór
de plechtigheid
DE MELKPRIJS
Verhooging van een halven cent
onvoldoende geacht
LANDBOUWTENTOON
STELLING TE HULST
Opening door minister
Steenberghe
Nederlandsch-Indische
f ilm j our nalen
Technische moeilijkheden ver-
eischen reorganisatie
WERKVERSCHAFFING
IN FRIESLAND
Mededeelingen over de loonen
der arbeiders
Nijverheidsonderwijs
Teekenen M.O.
Notarieel examen
Examen Hoofdakte
Botsing op onbewaakten
overweg
Voerman levensgevaarlijk gewond
PENNINGMEESTER BLEEK
ONBETROUWBAAR
Drie maanden .gevangenisstraf
ONEERLIJKE POSTBEAMBTE
Een jaar gevangenisstraf opgelegd
FIETSER DOODGEREDEN
Het slachtoffer werd ongeveer
dertig meter meegesleurd
GELDSCHIETERSWET
Ouderdomszwakte van
een olifant
Op het station te Den Haag
door zijn knieën gezakt
VERTEGENWOORDIGER MET
ZES MAANDEN GESTRAFT
Valsche handteekeningen gezet
NACHTVEILIGHEID EN
POLITIE
Samenwerking gewenscht
Ernst Noack overleden
De K.L.M.-dienst naar Texel
Geen audiënties
UIT DE STAATSCOURANT
Landmacht
Voogdijraad
DOOR
KELLER
Bij K. B. is ingevolge art. 4 van
de Vogelwet 1936 ingesteld een
commissie van bijstand, welke den
Haam zal dragen van Vogelwet-com-
tnissie en tot taak heeft, den minister
van Economische Zaken van advies
te dienen omtrent maatregelen met
betrekking tot de uitvoering van de
Vogelwet 1936.
baarbij zijn aangewezen als organisaties ol
^tellingen, waarmede de minister van Eco-
fonische Zaken omtrent iedere voordracht tot
I ^booming van leden van de Vogelwet-commisr
®ie overleg moet plegen: a. Van de centrale
pbdbouworganisaties: het Koninklijk Neder-
•abcLsch Landbouw-Comité, te 's Gravenhage;
:e ft. K. Boeren- en Tuindersbond, te 'sGra-
•enhage; de Christelijke Boeren- en Tuinders-
°ftd in Nederland, te 's Gravenhage;
t>. van de andere centrale organisaties of
^tellingen, die uit haar aard bij de bescher-
^'bg en bestudeering van den vogelstand en
ij8 Uitvoering van de Vogelwet 1936 bijzonder
^trokken zijn: de Nederlandsche Vereeniging
Bescherming van Vogels, te Amsterdam; de
^ederlandsche Ornithologische Vereeniging, te
%sterdam; de Club van Nederlandsche Vo-
®'kundigen, te Amsterdam; het Federatief Co
mité voor Vogelbescherming in Nederland (Co-
Jfco), te 's Gravenhage; de Vereeniging tot
^houd van Natuurmonumenten in Nederland,
J Amsterdam; de Koninklijke Nederlandsche
fchtvereenjging „Nimrod" te Amsterdam; de
I ^etlerlandsche Bond van Vereenigingen van
.°Bellief hebbers, te N ij kerk; de Vereeniging
vab belanghebbenden bij den handel in vogels,
°gelvoeders en aanverwante artikelen, te Am-
krdam.
Voor het tijdvak van 1 October 1937 tot en
r^t 30 September 1940 zijn benoemd tot leden
Sn de Vogelwet-commissie, de heeren W. F.
Boshouwers, te Arnhem; L. F. Britzei, te
8luert; G. A. Brouwer, te Groningen; J. Dry-
,er. te Santpoort; P. A. Hens, te Valkenburg;
Hansma, te Weesp; J. Haverkamp, te Kam-
eb; dr. G. J. van Oordt, te Bilthoven; C. Pas
ser, te Nijkerk en E. E. L. baron van Tuyll
ab Serooskerken, te Heemskerk.
Tot voorzittter is voor genoemd tijdvak be
hind mr. J. J. Wintermans, inspecteur van
landbouw, te 's Gravenhage; tot secretaris
W. B. J. Buve, hoofdcommies ter directie
vah den Landbouw, Bezuidenhout 30, 's Gra-
I ehhage en tot plaatsvervangend voorzitter de
eer p. a. Hens, voornoemd
Bit besluit kan worden aangehaald als Vo-
f^commissiebesluit 1937 en het treedt in wer-
met ingang van 1 October 1937.
Be minister van Economische Zaken heeft in
erband met het bovengenoemde verschillende
b'batregelen getroffen ten aanzien van de be-
chermde vogels, waarbij tal van soorten ver
banningen worden ingevoerd.
Alle vergunningen worden slechts verleend
ah te goeder naam en faam bekend staande
®e<"sonen, die in het jaar, voorafgaande aan
aanvrage, niet onherroepelijk zijn veroor
deeld wegens overtreding van de Vogelwet of
Jachtwet, en aan deze personen alleen voor
^over dit naar het oordeel van den minister
°°dig blijkt ter voorziening in de behoefte
ah kooivogels.
Be vangvergunningen zijn slechts geldig van
October tot 15 December, tenzij de minister
?ocht verklaren, dat de geldigheid eerder zal
Dhouden, hetgeen dan in de Staatscourant zal
0rden bekend gemaakt. Dit laatste kan ech-
i x eerder geschieden dan met ingang van
1 November.
Voor het verkoopen en vervoeren van doods
"^schermde vogels zijn eveneens vogelvergun-
b'hgen ingesteld.
Beze bepalingen treden eveneens in werking
ingang van 1 October a.s.
By beschikking van den minister van Eco-
'°mische Zaken zijn voorts voor het tijdvak
la? 1 October 1937 tot en met 30 September
40 toegevoegd aan de Vogelwet-commissie als
*bviseerende leden: prof. dr. H. Boschma, di-
°teur van het Rijksmuseum van Natuurlijke
I m y<«. va.iMM
Deze roode driehoek, met
de punt naar beneden be-
teekent, dat men een voo>-
rangsweg nadert, waarop
ook het verkeer, dat van
links nadert, voorrang heeft
Historie te Leiden en dr. H. N. Kluyver, orni
tholoog bij den Plantenziektenkundigen Dienst
te Wageningen.
Verder zijn aangewezen als ambtenaren, be
last met het opsporen van feiten, bij de Vo
gelwet 1936 strafbaar gesteld, aan wie de hou
ders van vogelvergunningen verplicht zijn in
zage te verleenen van hunne administratie
voor het geheele land: mr. J. J. Wintermans,
inspecteur van den Landbouw te 's Graven
hage en dr. Kluyver voornoemd en voor de on
derscheidene werkgebieden ambtenaren van
den Plantenziektenkundigen Dienst te Wage
ningen, terwijl mr. Wintermans bovendien is
aangewezen als ambtenaar, aan wien de hou
ders van bepaalde vogelvergunningen verplicht
zijn, desgevraagd onmiddellijk mededeeling te
doen van de op het tijdstip van navrage in hun
bedrijf geldende hoogste verkoopprijzen voor
iedere soort door hen aan anderen dan houders
van bepaalde vogelvergunningen verkochte
kooivogels.
De beschikking kan worden aangehaald als
Vogelbeschikking 1937.
De Studiedagen van den R. K. Volksbond in
het Bisdom Haarlem zijn Maandag te Voorhout
voortgezet.
De vijfde les over „Boeddhisme en Bescha
ving" werd ingeleid door den heer F. H. C.
Dalderup. De ifcctor-magnificus der R. K. Uni
versiteit behoorde wederom tot de aanwezigen.
Nadat de koffie gebruikt was, gaf dr. Bernard
Zuure, Witte Pater van de orde van Kardinaal
Lavigerie, zijn les over „De Islam en de Bescha
ving". Spr. verstond op meesterlijke wijze de
kunst zijn gehoor te boeien. Later sprak dr. L.
G. Kortenhorst, lid der Tweede Kamer, over
Het Liberalisme.
Spr. stelde zich tot taak een antwoord te
geven op de vraag, of het liberalisme als le
vensbeschouwing een waarde vertegenwoordigt
als beschavingsfactor en of het geschiktheid
bezit om de beschavingen geestelijk tot elkan
der te brengen.
Na het liberalisme gekarakteriseerd te heb
ben, ging dr. Kortenhorst het stelsel na op
zijn cultureele waarde.
Bestrijding van het liberalisme wil niet zeg
gen: bestrijden van de menschelijke vrijheid.
Het individualisme is slechts één zijde van
de menschelijke natuur. De andere zijde is zijn
sociale karakter; krachtens zijn natuur is de
mensch een deel der gemeenschap. En niet
voordat de liberalen het individualisme, ratio
nalisme en humanisme beschouwen onder het
licht van 'smenschen sociale karakter, niet
eerder kan men spreken van christelijk libera
lisme. Zoolang dit niet geschiedt, moet het li
beralisme worden verworpen als strijdig met
de door God gewilde orde.
Wat het liberalisme als cultuurwaarde op
leverde, was aan het Christendom ontleend en
wat het aan de cultuur misdeed, was juist ver
oorzaakt door zijn afwijkingen van de leer van
het Christendom.
Ontegenzeglijk heeft het liberalisme veel bij
gedragen tot verheffing van de zuiver mate-
rieele of economische cultuur.
Doch dit alles is niet te danken aan het li
beralisme alléén. De arbeiders hebben tiental
len jaren door een hel van armoede en ver-
waarloozing moeten gaan, voordat zij hun deel
kregen dezer materieele natuurgoederen.
Voor de bevordering der hoogere cultuur
goederen, speciaal van den godsdienst,
heeft het liberalisme de verdienste gehad,
dat het oorspronkelijk de vrijheid van
godsdienst, van vereeniging en vergadering,
kortom de vrije meeningsuiting heeft be
vorderd. Eerst later nam deze levensbe
schouwing tegen den invloed der Kerk een
meer vijandige houding aan.
Het liberalisme ten slotte, heeft als geeste
lijke beweging om menschen, standen en vol
keren tot eenheid te brengen, volkomen ge
faald.
De techniek en niet de scheppende macht
van den geest heeft het stempel gedrukt op
de moderne beschaving.
Het liberalisme heeft door zijn verkeerde
leer omtrent vrijheid, gelijkheid en broeder
schap den klassenstrijd veroorzaakt, het heeft
door de menschelijke rede tot bron van elke
autoriteit te verheffen, het recht overgMeverd
aan de macht, het heeft door het eigenbe
lang van mensch,groep en natie tot leidend
beginsel der economie te construeeren, slechts
strijd en geen vrede gebracht.
Als ontspanning voor den avond werd den
deelnemers een prachtavond bereid met mede
werking van het Matrozenkoor uit Den Haag,
onder leiding van den heer Theo van Elferen.
Het programma leek overladen, het bestond
uit niet minder dan veertien nummers,
doch dank zij het enorme applaus der aanwe
zigen werden niet minder dan een vijftal extra
nummers ten beste gegeven. Het was dan ook
niet te verwonderen, dat ditmaal rector Olie
rook, namens de aanwezigen het woord voeren
de, dank bracht.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek deelt
de volgende cijfers mede betreffende het aan
tal geheel werkloozen, bij alle organen der
openbare arbeidsbemiddeling als werkzoeken
de ingeschreven.
Opgemerkt zij, dat niet alle werkloozen in
Nederland zich als werkzoekende bij de open
bare arbeidsbemiddeling laten inschrijven.
Het aantal geheel werkloozen bedroeg in ge
meenten met 100.000 en meer inwoners op het
einde van Juli 1937: 140.301, eind Juli 1936:
162.322, eind Juni 1937: 137.616. In gemeenten
met 50.000—100.000 inw. op het eind van Juli
1937: 42.352, op het einde van Juli 1936: 50.818,
op het einde van Juni 1937: 41.349. Ln gemeen
ten met 20.00050.000 inwoners op het einde
van Juli 1937: 41.198, op het einde van Juli 1936:
46.670, op 't einde van Juni 1937: 40.440. In ge
meenten met minder dan 20.000 inwoners op
het einde van Juli 1937: 89.056, op het einde
van Juli 1936: 115.864, op het einde van Juni
1937: 91.211.
Totaal op het einde van Juli 1937: 312.907.
op het einde van Juli 1936: 375.674, op het ein
de van Juni 1937: 310.616.
Het totaal aantal geregistreerde werkloozen
bedroeg op het einde van Juli 1937: 62.767 min
der dan een jaar geleden en 2291 meer dan
einde Juni 1937. Bij de beschouwing van bo
venstaande cijfers houde men in het oog, dat
de bevolking van Nederland toeneemt (op 1
Juni 1937 in een jaar tijds met bijna 86.000
zielen) en dat daarmede dus gepaard gaat een
nieuw aanbod van arbeidskrachten.
De gemeenteraad van Naarden heeft na ge
heime beraadslagingen, welke twee en een half
uur duurden, met 7 tegen 4 stemmen oneervol
ontslag verleend aan den keuringsveearts, den
heer H. ter B.
In het besluit wordt medegedeeld, dat de
keuringsveearts zich heeft schuldig gemaakt
aan ontoelaatbare uitlatingen ten opzichte van
leden van het college van B. en W. en den ge
meente-secretaris en dat die uitlatingen voor
een hoofdambtenaar daarom ontoelaatbaar zijn,
omdat zij in hooge mate beleedigend en in ab-
soluten zin ondermijnend voor het gezag zijn.
Zijn eigenschappen van karakter en geest ma
ken het onmogelijk, dat hij als hoofdambtenaar
met de overheid kan samenwerken.
Ter gelegenheid van de overdracht van het
prinselijk jacht „Piet Hein" op Zaterdagmiddag
a.s. en de hieraan verbonden vlootschouw zal
de K.L.M. rondvluchten organiseeren boven het
gebied waar de plechtigheid vervuld wordt en
wel tot 16.45 uur. Daarna zal alleen een klein
Vliegtuig met filmoperateurs in de lucht blijven.
Indien er voldoende deelneming bestaat, zal
de K.L.M. voor de genoemde rondvlucht een
Fokker-toestel van het type F 22 inzetten, dat
plaats biedt aan 22 passagiers.
De bond van melkveehouders, gevestigd te
Rotterdam, heeft een algemeene vergadering
ter bespreking van den consumptiemelkprijs
gehouden. Er werd op gewezen, dat de een
zijdige prijsregeling van de industriemelk van
invloed is op de taxegedeelte en dat heeft ten
gevolge gehad, dat de melkprijzen zoo laag
zijn. Verschillende afgevaardigden drongen er
op aan, dat het bestuur maatregelen zou tref
fen ten einde de bestaande regeling met den
handel te verbeteren. Na een uitvoerige discussie
besloot de vergadering, dat het bestuur zich
terzake rechtstreeks tot den Minister zal wen
den om te pogen, dat de verhooging van een
halven cent, die niet voldoende wordt geacht, zal
worden gebracht op een cent.
De landbouwtentoonstelling Hulst 1937, welke
van 3 tot 7 September a.s. te Hulst wordt ge
houden, zal geopend worden door den minister
van Landbouw en Visscherij, mr. M. P. L.
Steenberghe.
In verband met het feit, dat het ongeveer 750
jaar geleden is, dat te Nieuw-Namen de be
roemde Reinaert werd geschreven, zullen in het
openluchttheater verschillende dagen opvoerin
gen plaats vinden van het historisch dierenspel:
Van den vos Reinaerde, van J. A. Everaard en
ars. L. Lockefeer.
Tevens houdt het Algemeen Nederlandsch Ver
bond een bijeenkomst.
In verband met de geruchten omtrent den
moeilijken toestand van het Algemeen Neder-
landsch-Indisch Filmsyndicaat, tot welks re
organisatie de heer Roem, directeur van Pro-
filti, zich de vorige week per vliegtuig naai
Indië heeft begeven en mede in verband met
het feit, dat in onze groote bioscoopconcerns
de journalen uit de programma's genomen
blijken te zijn, hebben wij naar de productie
der Nederlandsch-Indische filmjournalen ge-
informeerd.
Men deelde ons mede, dat deze nog regel
matig per K. L. M.-vliegtuig in Nederland wor
den aangevoerd en dat de niet-vertooning er
van in een aantal bioscopen het gevolg is van
ontevredenheid van de bioscoop-exploitanten
over de kwaliteit van het product.
Het Algemeen Nederlandsch-Indisch Film
syndicaat deelde ons mede, dat het met de hulp
van den heer Roem het vaste voornemen heeft
om dit voorlichtingsmiddel omtrent Neder-
landsch-Indië te handhaven.
Anif hoopt, dat de Nederlandsche bioscoop
exploitanten en het Nederlandsche publiek ver
trouwen zullen hebben in zijn pogingen om de
technische moeilijkheden, welke het voor de
tropen nieuwe bedrijf ondervindt, te over
winnen, in de eerste plaats omdat slechts door
aller medewerking het primaire doel van dp
oprichters verwezenlijkt wordt, namelijk het
versterken van. de banden tusschen het moe
derland en de overzeesche gewesten.
Op de vragen van het Eerste Kamerlid Pol-
lema betreffende de loonen der arbeiders bij
de werkverschaffing in Friesland, met name
bij de werken tot verbetering van de kanalen
Stroobos - IJsselmeer en Fonejacht - Harlin-
gen, heeft de minister van Sociale Zaken o.m
het volgende geantwoord:
Uit een loonoverzicht, dat betrekking heeft
op de weken van 29 Maart tot en met 27 Juli
van dit jaar, blijkt; dat, met uitzondering van
één week, de te werk gestelde ploegen door
een genomen het voor elke gemeente geldende
uurloon gemiddeld hebben verdiend.
Dat gedurende één week het gemiddelde loon
van alle groepen iets bleef beneden het alge
meen gemiddelde van de andere weken, zoo
mede dat door enkele arbeiders minder dan
het uurloon is verdiend, is het gevolg van niet
voldoende prestatie van die te werk gestelden.
De arbeid bij dit soort van werkverschaffing
is niet zwaarder dan bij andere objecten van
werkverschaffing als bij voorbeeld den aanleg
van wegen, het ontginnen van woeste gron
den, het schoonmaken van slooten, enz.
Indien met het waarborgen van een loon,
gelijk gevraagd wordt, bedoeld is het garandee
ren van een bepaald loon, dat ongeacht de
prestatie zou worden uitgekeerd, merkt de mi
nister op, dat het geven van een dergelijke ga
rantie in hooge mate ongewenscht is, omdat
een langdurige practijk heeft aangetoond, dat
alleen wanneer er een basisuurloon is, het
mogelijk is, een behoorlijken gang van zaken
te verzekeren.
STEENWIJKERWOLD, Pensionaat „De
Voorzienigheid" (afdeeling Mode-vakschool)In
Den Haag slaagden voor Coupeuse de dalnes:
Mien Even, Marie Koedijk, Gretha Ravesloot en
Jo Vonk.
's-GRAVENHAGE. Geslaagd voor de akte M
O.: de dames A. H. G. M. Veen te Hilversum en
C. H. Venderbosch te Amsterdam en de heeren
E. Telder te Zaandam; A. Groot te Amsterdam
en J. W. den Hartog te Huizen (N.-H.).
's-GRAVENHAGE. Geslaagd voor deel II, de
heer E. Haverschmidt te Haarlem.
's-GRAVENHAGE. Geslaagd mej. G. J. van
der Steen, 's-Gravenhage en de heer W. H. A.
Bijlsma, Delft.
Deze examens zijn geëindigd.. Geëxamineerd
zijn 178 mannelijke en 67 vrouwelijke candidaten
en er slaagden 85 mannelijke en 40 vrouwelijke
candidaten.
ARNHEM. Geëxamineerd 8 candidaten. Ge
slaagd: J. W. Binnendijk, Nijmegen; W. J. Ver-
beeten, Nijmegen; H. J. C. Kolvoort, Arnhem.
BOOSAARDIG.
Stadsvrouw „Zoo'n week-endhuisje is
toch iets sprookjesachtigs".
Vriendin „Ja, en je past er in alsof het
voor je gebouwd is I"
Dinsdagavond omstreeks half zes is op den
onbewaakten overweg bij Emmikhuizen in de
gemeente Renswoude een ernstig ongeluk ge
beurd. De 23-jarige ongehuwde Dirk van W.
wilde met paard en wagen, geladen met kolen,
den overweg passeeren, toen het paard opeens
op den overweg bleef stilstaan. Een botsing was
onvermijdelijk. Met een hevigen smak werd
Van W. van den wagen geslingerd. Hij bleef
bewusteloos liggen. In den trein, die op korten
afstand na den overweg stilhield, zat een zie
kenzuster, die den man verbond.
Hij was er hoogst ernstig aan toe en werd
met dienzelfden trein naar Utrecht vervoerd,
waar hij in een ziekenhuis is opgenomen.
Het paard was op slag dood.
De 35-jArige letterzetter W. G. te Arnhem,
had als penningmeester van den Ned. Bond
van Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders ver
schillende bedragen in geld verduisterd in het
tijdvak tusschen 1 Januari 1936 en 31 Mei 1937.
De gelden had hij van de leden als contribu
tie of als voorschot voor uitkeering aan werk-
looze leden ontvangen.
De rechtbank veroordeelde verdachte Dins
dag tot drie maanden met aftrek.
De eisch was acht maanden met aftrek der
prev. hechtenis.
De kantoorknecht van de Ned. Posterijen,
H. A., wonende te Arnhem en thans gede
tineerd in het Huis van Bewaring te Arnhem,
heeft zich voor de Amhemsche rechtbank te
verantwoorden gehad. Hem was ten laste gelegd,
dat hij te Arnhem op 13 Januari 1937 en op
9 Februari 1937 als kantoorknecht bij de Ned.
Posterijen opzettelijk heeft weggemaakt een
aangeteekenden brief en de bankbiljetten heeft
gestolen, welke daarin waren gesloten.
Voorts dat hij te Arnhem in de maand Mei
1935 uit een brandkast van het hoofdpostkan
toor een zakje heeft weggenomen, inhoudende
een bedrag van 100 aan dubbeltjes.
Ten slotte dat hij gedurende de jaren 1934,
1935 en 1936 verschillende bedragen in geld
neeft ontvreemd, toebehoorendie aan Th. J.
Deze bedragen had verdachte ontvangen van
de klanten van J. voor aan hen geleverde aard
appelen.
De rechtbank veroordeelde verdachte tot een
jaar gevangenisstraf overeenkomstig den eisch.
op den langs het Noordzeekanaal loopenden
Amsterdamschen weg onder Velsen is Dinsdag
avond een ongeluk gebeurd, waarbij een doode
moet worden betreurd. De ongeveer vijftig
jarige D. van C„ wonende te IJmuiden-Oost,
kwam tusschen de Zijkanalen B en C uit een
polderweg per rijwiel den voorrangsweg op
rijden en stak dezen over juist toen een auto
voorbij kwam. Hij werd gegrepen en over een
afstand van dertig meter meegesleurd. Zwaar
verminkt bleef hij op den wegberm leggen. Een
in allerijl ontboden geneesheer kon slechts den
dood constateeren.
Het slachtoffer was gehuwd, doch had geen
kinderen.
Dinsdag is uitgegeven het Staatsblad, bevat
tende het besluit van 6 Augustus 1937, tot be
paling van het tijdstip, waarop de wet van 22
April 1937 tot wijziging der Geldschieterswet
in werking zal treden.
Het circus Sarassani, dat voorstellingen heeft
gegeven te Scheveningen, maar wegens ver
bintenissen elders de reeks voorstellingen
Maandag heeft afgebroken, heeft Dinsdag de
eerste toebereidselen voor zijn vertrek geno
men.
Dinsdagmiddag omstreeks 12 uur werden de
dieren van het circus naar het stationsempla
cement te Den Haag overgebracht, waarbij ook
een heel oude olifant. Deze zakte op het sta
tionsemplacement plotseling door zijn knieën
en wat men ook probeerde, het beest lag en
bleef liggen.
De politie werd erbij gehaald, die een kraan
wagen het komen, waarmede het na eenige
vergeefsche pogingen enkele malen braken
de touwen eindelijk gelukte het dier op de
been te brengen.
Nauwelijks had het dier enkele passen ge
daan, of het zakte voor de tweede maal in el
kaar. Vermoedelijk is hier sprake van ouder
domszwakte. Men ontbood een veearts ter
plaatse, om een nader onderzoek in te stel
len.
De 28-jarige vertegenwoordiger H. M. te Oos
terbeek heeft voor de Amhemsche rechtbank
terecht gestaan.
In de maand Maart van 1936 had hij ver
schillende bedragen in geld, toebehoorende aan
de Oosterbeeksche Tennisvcreeniging verduis
terd. Voorts had hij in October 1936 onder een
schuldbekentenis twee valsche handteekenin
gen geplaatst met een verklaring van borg
tocht. Ook had hij aan J. R. en W. R., met wie
hy was overeengekomen, dat zij zouden finan
cieren een zaak tot verspreiding van reclame-
aschbakken, een kasboek getoond, dat in strijd
met de waarheid inhield verschillende posten
als uitgaven ten behoeve van die zaak gedaan.
De rechtbank veroordeelde hem tot zes maan
den gevangenisstraf. De eisch was tien maan
den met aftrek.
Aan de betrokken autoriteiten is door de
Nederlandsche afdeeling der „Ligue interna
tionale des sociétés de Surveillance" een rap
port overhandigd, aan haar uitgebracht door
de „Coördinatie-commissie nachtveiligheids-
wezen".
Het rapport komt o.m. tot de conclusie, dat
samenwerking tusschen politie en nachtveilig
heidsdiensten gewenscht is, dat deze samenwer
king in verband met de autorisatie dient
te worden georganiseerd, en dat zij alsdan, zoo
wel voor de politie als voor de nachtveiligheids-
diensten waardevol kan zijn en aanzienlijk zal
kunnen bijdragen tot de voorziening zoowel in
algemeene als in bijzondere veiligheid
Te Berlijn is in den ouderdom van 85 jaren,
tengevolge van een operatie, plotseling over
leden de heer Ernst Noack, bekend industrieel
en oprichter en eigenaar van tal van vleesch-
warenfabrieken en vleeschwarenwinkels in bin
nen- en buitenland.
Bij de KLM. werd Dinsdag de ministerieele
goedkeuring ontvangen voor de verlenging van
den zomerdienst op Texel. De maatschappij zal
deze lijn thans tot 2 October blijven uitvoeren
en wel met ingang van September in een twee
maal dagelijkschen dienst, eveneens op Zonda
gen.
Tot nader aankondiging wordt door den mi
nister van Binnenlandsche Zaken geen audiën
tie verleend.
Bij K. B. van 30 Augustus 1837, is te reke
nen van 24 Juli 1937, benoemd tot reserve-eer-
ste-luitenant, bij zijn tegenwoordig korps, de
reserve-tweede-luitenant H. P. Beusekamp, van
het korps pontonniers en torpedisten;
is met ingang van 1 September 1937 de heer
A. J. M. A. van Tilburg benoemd tot keurmees
ter in vasten dienst bij de centrale magazijnen
van militaire kleeding en uitrusting, met stand
plaats Amsterdam.
Bij K.B. van 16 Augustus 1937, is aan A. L.
van Berckel op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend als lid van den voogdijraad te Rotterdam,
onder dankbetuiging voor de als zoodanig be
wezen diensten.
t>e detective ontwaakte weer in hem.
■.De jongen zal ergens moeten eten en onder
n dak willen slapen. Weet u waar?"
•Jn de moerashut misschien?"
•■Juist. Daar alleen. Ergens anders waagt hij
Fch niet. Het allerminst in de houtzagerij. Hij
dus bij de oude vrouw Krügel. Nog dezen
,®zen avond zal ik' dat rooversnest uithalen.
elefoneeren doe ik niet; die lui uit de stad
J%en hem toch niet te pakken. Ik rijd nu
aar het veld terug en u beiden hebt intusschen
lets anders te doen dan absoluut uw mond te
°uden."
Bjj het invallen der schemering had de tweede
riigsraad plaats. De veldwachter was erbij te-
®hWoordig en ook de voorzanger. Erica mocht
r niet meer aan deelnemen.
..We zijn met z'n vieren, dat is voldoende,"
v 1 Balthassar. „Ieder van ons heeft een revol-
l)er bij zich. Om tien uur is het donker. We heb-
®n nieuwe maan. We gaan niet door het dorp,
aar over de berghelling. Op flinke afstanden
an elkaar. Driehonderd meter van de moeras-
ut. bij den boom waarvan de onderwijzeres be
weert, dat het onze eenige esp is, wachten we.
Mijnheer Hubertus bewaakt de voordeur, u, veld
wachter, de twee ramen op het zuiden, en u,
mijnheer de voorzanger, de achterdeur en de
trap naar den hooizolder. Niemand mag ont
snappen; alleen in geval van nood wordt er ge
schoten. Ik zelf ga het hol binnen."
„Ik zal mee naar binnen gaan," zei ik.
,U zult gehoorzamensnauwde hij me toe.
„Bij de voordeur de wacht houden, niemand
naar buiten laten. U, veldwachter, slentert nu
het dorp in, zoodat het niet opvalt, dat u hier
bent geweest. In de „Druiventros" drinkt u twee
glazen bier. Geen druppel meer! Wij drieën gaan
in den tuin een spelletje skaat spelen, zoodat de
menschen ons zien zitten."
Met het skaatspelen werd het niet veel. Nie
mand was er met zijn gedachten bij. Balthassar
schold aan één stuk door op de onoplettendheid
der anderen en verloor zelf het meeste.
De lucht was ondraaglijk zwoel, het muggen-
tuig was irriteerend opdringerig.
„We krijgen vannacht zwaar weer." zei Bal
thassar. ,Maar dat is goed. Met dergelijk weer
moet hij beslist een schuilplaats zoeken."
Kwart voor tien rommelde er een verre don
derslag. Even later kwam de veldwachter na
derbij geslopen; klokslag tien uur braken we op.
Ik ging als derde. Deze ongewone rooversro-
mantiek enerveerde me. Mijn pols sloeg snel en
ik struikelde nogal eens op het smalle donkere
woudpad. De weg over de berghelling naar de
moerashut is meer dan een uur gaans; hij be
schrijft een grooten boog naar het oosten en
gaat afwisselend berg op berg af.
De donder kwam nader; het vale licht van
'n paar bliksemstralen spookte door het donker
van het woud.
Om half elf begon het kletterend te regenen.
Een paar donderslagen knalden door oe lucht.
Balthassar, die de voorhoede van onzen troep
vormde, wachtte op ons en zei:
„We kunnen nu wel bij elkaar blijven; we ko
men nu geen sterveling meer tegen."
Ik was echt blij, weer bij de anderen te zijn.
Hoe luguber was dit duistere onweerswoud. Het
sidderde en steunde er van storm en regen.
En wij.... wij hadden geladen revolvers bij
ons en waren op menschenjacht.
Langzaam en zwijgend zetten wij onzen tocht
voort. Een paar malen volgden bliksem en don
der vlak op elkander.
„Raak!" zei Balthassar dan telkens.
Het zal even na half elf zijn geweest, toen een
vaalroode gloed aan den hemel opsteeg.
„Er is weer brand!" riep de voorzanger.
„Ergens vóór ons!" riep de voorzanger.
„Ergens vóór ons, ergens vóór ons!"
„Dat kan alleen de moerashut zijn!"
„Vooruit!" hijgde Balthassar, „vooruit! Anders
komen we te laat!"
Juist toen wij hijgend en doornat de moeras
hut bereikten, stortte de half-verweerde schoor
steen op de in elkaar gezakte houten wanden
omlaag. Vergeefs vocht de regen tegen het vuur.
„Te laat!" knarsetandde Balthassar; te laat!
Hier heeft de hemel reeds gevonnist 1"
„Vrouw Krügel!" brulde hij plotseling; „vrouw
Krügel, waar zit je? We komen je te hulp; we
zullen je niets doen!"
„Emil Bönisch! Emil Bönisch! Geef een tee-
ken! We doen je niets!"
Geen antwoord. De storm huilde, de regen
kletterde, het vuur siste venijnig tegen het wa
ter. De hut was reeds geheel in vlammen opge
gaan. De half vergane wanden, overal met mos
aangeplempt, waren een gewillige prooi er vlam
men geweest.
Balthassar riep nog een paar maal. Volkomen
vergeefs.
„Ze zijn door den bliksem getroffen en ver
brand," zei hij eindelijk. We hebben morgen al
leen nog maar naar hun overblijfselen te zoe
ken."
Beneden in het dal woedde het noodweer.
Iedere minuut flitste een bliksem omlaag. Plot
seling laaide er een tweede vuurgloed op en
nauwelijks enkele oogenblikken later een derde.
Diep geschokt stonden wij tegenover deze ver
schrikkelijke ramp. Het was alsof we het einde
der wereld beleefden. Balthassar vocht met zijn
tranen.
„Mijn dorp! Mijn mooie, goeie dorp!"
Doch spoedig herstelde hij zich.
„Vlug naar beneden! U, veldwachter, houdt
hier den heelen nacht de wacht by de hut.
Geen mensch mag de puinhoopen aanraken!"
Mij kon het den man aanzien, hoe onaan
genaam hy de opdracht vond; maar hy legde
zijn vinger aan zyn uniformpet en zei;
„Jawel, mynheer de baljuw!"
ZESTIENDE HOOFDSTUK
De hoeve van den tuinder stond in brand en
eveneens de smederij. Er heerschte een paniek
stemming in het dorp. Verbijsterd haastten zich
de beangstigde menschen door het noodweer
heen en weer. Aan een ordelyk blusschingswerk
viel niet te denken; ieder vreesde voor zyn eigen
have en goed. Het noodweer woedde voort. Daar
bij begon het nog hevig te hagelen, zulke scherpe
stukken ijs, dat ieder, die niet gewond wilde
worden, naar binnen moest vluchten.
Balthassar kreunde van verdriet.
„De hagel dorscht al het koren, dat nog bui
ten staat, kapot," zei hy. „Waarom wordt onze
gemeente zoo zwaar beproefd?
Deze vraag scheen in de lucht te hangen en
werd tenslotte overal uitgesproken.
En er werd een boosaardig antwoord gevon
den, niemand weet door wien het eerst; maar
reeds kort na middernacht werd er overal ge
mompeld:
„Elisabeth Ranke is de schuld! Zy durft
de lamp by het kruis nog aan te steken, ter-
wyi ze een slecht leven leidt. Nieuwe booze ge
ruchten verspreidden zich; ergens was het op
nieuw ingeslagen. De geruchten werden niet be
vestigd; maar de opwinding nam hand over
hand toe. Iedereen wilde thuis zyn en snelde
toch weer, zoodra de hagel iets minder werd,
verbysterd de straat op.
Tegen drie uur grauwde de dag; hagel en
regen hielden op. Velen liepen nu naar de naby-
gelegen akkers en kwamen jammerend terug.
Alles is tegen den grond geslagen Alles ls
verloren!"
De opwinding onder de bevolking nam toe.
Niemand ging slapen. Allen waren zwaar ge
troffen, het meest natuurlijk de beide gezinnen,
wier woning was afgebrand.
In het eerste morgenlicht kwam een joelende
troep de straat op naar boven, meest jonge ke
rels en jonge vrouwen. Voorop liep de smid. Ik
vermoedde tegen wie het onheil zich richtte.
Daarom snelde ik naar het huisje van de Ran-
kes. t
„Elisabeth Ranke, red u Verlaat het huis.
Ga naar de school, naar juffrouw Isenloh. Zij
moet u zoolang verbergen, tot de menschen weer
hun bezinning terug hebben. Hoort u wel, daar
komen ze al aan!"
Buiten barstte het gejoel reeds los.
„Naar buiten met haar. zy is de schuld van
alles."
Het meisje begreep het gevaar en ontvluchtte
door de achterdeur.
In een donker hoekje van het huis hurkte
moeder Ranke, geheel gebroken. Huilen kon ze
niet meer; zy kermde als een zwaar gewonde.
Ik rukte de voordeur open en trad op den
drempel.
„Mynheer Hubertus!" werd er verwonderd ge
roepen.
(Wordt vervolgd)
