Rechtschen bezetten Santander
Bevolking eischte
overgave
I
ft
De beslissende
Sjanghai
slag wordt
verwacht
bij
Hf «Hii
K.
r
Het nieuws van heden
JAPANSCHE STEMMEN
OVER DEN OORLOG
DIPLOMATIEK GESCHIL
OM EEN POSTZEGEL
DE BAROMETER
VEREENIGDE katholieke pers
Tsjang Kai Sjek zendt
zijn beste troepen
Turksch kabinet
bijeen
De boerenstaking
in Polen
Roosevelt en de
rechtspraak
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1937 - OCHTENDBLAD
1UREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
»oor Haarlem en Agentschappen per
^eek 25 centper kwartaal f 3.25per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM TELEFOON 13866
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20732
iVa een kort gevecht in de straten
der stad gaven de linksche
autoriteiten toe
franco's troepen om 6
uur binnengerukt
SANTANDER, 25 Augustus.
(Havas). Hedenmorgen is een
opstand uitgebroken onder de
bevolking van Santander, die
eischte dat de stad zou wor
den overgegeven.
In de straten werd gevochten,
totdat de linksche autoriteiten
omstreeks 1 uur officieel ver
klaarden, dat de stad zich aan
de troepen van Franco over
gaf.
Alle linksche strijdkrachten,
die nog Jfe Santander waren
gebleven en waarvan de sterk
te op 15.000 man wordt^ ge
schat, hebben hun onderwer
ping aangeboden.
De rechtsche colonnes ver
haastten hun opmarsch en om
zes uur hedenmiddag rukten
verscheidene rechtsche batail-
lons Santander binnen.
Generaal Yaque in ongenade?
De nationalistische troeven in hun opmarsch naar Santander
De Japansche vloot zal de Chi-
neesche kust van Sjanghai
tot Hongkong blokkeeren
Huiszoeking in het
Sovjet-consulaat
Japansche verliezen
Cholera te Hongkong
Het Weer«»ii<iiiiiii>NiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiinii^
Amerikaansche vliegtuigen
naar China?
Scherpe woorden over de duik'
boot-aanvallen bij de
Dardanellen
Een waarschuwing aan
Prins Konoye
De luchtverdediging
van Nanking
De couponbelasting in
Frankrijk
Ministerraad besluit in beginsel
tot afschaffing
WmÉÊMÊÊMËM
'Miliiifiyii
illlll
Socialisten te Krakau beginnen
een sympathie-staking
VLIEGTUIG NEERGESTORT
Honduras betwist de juistheid van
een kaart op een zegel van
Nicaragua
Het terrein moet volgens hem nog
nader verkend worden
Kinderspel noch verdwazing
Onderstaatssecretaris
WeUes naar Europa
„Met vacantie," zegt hy
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annoncés „Omroepers" zie de rubriek.
De uittocht der bevolking van het gebied van
®&htander ging Dinsdag en hedenmorgen in
J^eds sneller tempo voort. Te Bayonne zijn uit
^antander wederom vijf booten aangekomen, die
Minderden vluchtelingen brachten.
Ook de President der Baskische Repu
bliek, Aguirre, is, komende van Santander,
le Bayonne aangekomen.
Namens den republikeinschen bond van San-
Mhder was Dinsdag nog aan generaal Miajaeen
Maarschalksstaf overhandigd.
MADRID, 25 Aug. (Havas) Vannacht is
Aïadrid opnieuw gebombardeerd. Te midder
nacht kwamen de batterijen van Franco in
Sctie en gedurende een half uur vielen de
Granaten in zeer snel tempo op de binnen
stad. Geheeie huizen werden vernield.
Korten tijd na het begin van het bombarde-
Ment antwoordden de kanonnen van de regee-
^•gstroepen in even snel tempo. Gedurende
'Mntig minuten verging hooren en zien door
lawaai van het geschut.
Zooals gebruikelijk zochten de bewoners snel
toevlucht in de kelders, zoodat men niet
klooft, dat het aantal slachtoffers groot zal zijn.
Bij het bombardement zijn, naar nader
Gemeld wordt, ongeveer tien personen ge-
üood en 25 gewond. Naar schatting zijn 500
bommen op de stad terecht gekomen.
ST. JEAN DE LUZ, 25 Aug. (Havas). Naar
%r vernomen wordt, is generaal Juan Yaque,
Me het bevel voerde over de troepen voor Ma-
jMd, van zijn commando ontheven en met een
Sjissie naar de Canarische Eilanden gezonden,
generaal zou in ongenade gevallen zijn, om-
hij in nauwe relatie stond met de oude
Raansche Phalanx, die onlangs is opgegaan in
e door Franco gevormde eenheidspartij.
De correspondent van de „Times" bericht, dat
vertegenwoordiger van de autoriteiten van
K^amanca een bezoek heeft gebracht aan de
o^tsche Ambassade te Hendaye. Hij stelde voor,
j I de Britsche schepen in de Spaansche wate-
de Britsche vlag zullen voeren en den naam
het schip en van de haven waar het thuis-
°ort, in letters van twee meter aan beide zijden
M Wit geschilderd zullen dragen. Verder moeten
(cbepen welke vrachten naar de havens van de
peering brengen, deze havens binnenvareh en
vraten bij vol daglicht en zoo mogelijk ver
fden een nacht in deze havens te blijven lig-
De rechtsche autoriteiten zijn van meening,
dit er veel toe zal bijdragen, incidenten
Voorkomen.
D© vlootcommandant, admiraal Carls, die in
rijd het commando over de Duitsche zee-
j^ijdkrachten in de Spaansche wateren op zich
genomen, in plaats van den ziek geworden
^bout bij nacht Von Fischel, zal thans, nu Von
chel hersteld is, weer door dezen worden af-
'°st. Von Fischel zal zich over land, via Bel-
chel hersteld is, weer door dezen worden af-
jT
l6 en Frankrijk haar Spanje begeven en daar
JM* commando op zich nemen over de Duitsche
(jlogsschepen. Admiraal Carls zal, eveneens
6r land, naar Duitschland terugkeeren.
Generaal Faupel, tot dusverre Duitsch
ahibassadeur bij generaal Franco, is van
daag naar Lissabon vertrokken.
Van hier zal hij naar Duitschland reizen,
SJANGHAI, 25 Aug. (Domei). De toe
stand te Sjanghai schijnt zich in gunstigen
zin voor Japan te ontwikkelen. Niettegen
staande den feilen tegenstand van de Chi-
neesche troepen hebben de Japansche lan
dingsdivisies op drie plaatsen vasten voet
gekregen en zij dringen de Chineezen terug.
De fabriekswijk in het Oosten der stad is
van Chineesche troepen gezuiverd, verschei
dene Chineesche afdeelingen moesten zich
door gebrek aan voorraden overgeven.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft de beide
eerste divisies van het eerste Chineesche leger
naar Woesoeng gezonden, om de Japansche
troepen tegen te houden, bericht de correspon
dent van de „Jomioeri Sjimboen" te Sjanghai.
Deze troepen zijn het best uitgerust van
het geheeie Chineesche leger en staan on
der bevel van generaal Hoe Tsoeng Nan,
die eerst aan het hoofd van honderdduizend
man optrok langs de lijn Tientsin—Poekau.
Tsjang Kai Sjek heeft hem evenwel terug
geroepen, om het commando bij Woesoeng
op zich te nemen.
De correspondent verwacht derhalve, dat
de beslissende slag binnenkort by Sjanghai
zal worden geleverd.
In de afgeloopen tien jaar heeft generaal Hoe
Tsoeng Nan tegen de communisten in China
gestreden en verleden jaar heeft hij vijftiendui
zend communisten uit de provincie Kansoe ver
dreven.
Vannacht is fel gestreden in het gebied van
Lotjen, op dertig K.M. ten N.W. van Sjanghai.
Men bevestigt, dat een belangrijk contingent
Japansche troepen, die pas gedebarkeerd zijn,
de plaats in handen heeft.
De Chineezen zenden naar Lotjen alle be
schikbare troepen.
De Chineesche pers beraamt, dat de Japan
ners bij Sjanghai 5000 man hebben verloren,
die deel uitmaakten van drie divisies, die aan
land trachtten te gaan. In de streken van Set-
seling en Lioehoe is een regiment Japanners in
de pan gehakt. In de streek van Wentsjaupang
zijn 200 van de 500 ontscheepte Japanners ge
dood. De rest verschanst zich, maar bevindt zich
in een neteligen toestand. Bij Tsjangwapang
gingen 2000 Japanners aan land; slechts 500
hunner konden de Japansche oorlogsschepen
weer bereiken.
In Nanwei, ten Oosten van Poetoeng, werden
1200 Japanners, die ontscheept werden, gedeci
meerd.
Voorts wordt hieraan toegevoegd, dat zich 25
Japansche oorlogsschepen, onder welke een
vliegtuigmoederschip, buiten Woesoeng bevin
den. Veertien liggen in de Wangpoe.
Admiraal Hasegawa, de commandant der
Japansche vloot in China, heeft een blok
kade afgekondigd van de Chineesche kust
over een afstand van duizend mijl, van
Sjanghai tot Hongkong.
De blokkade geldt alleen voor de Chinee
sche schepen.
TJit Hongkong wordt gemeld, dat daar een
cholera-epidemie woedt.
Hedenochtend negen uur waren in de stad
800 zieken, waarvan zestig procent is over
leden.
Volgens een telegram uit Tientsin hebben de
Japansche troepen een algemeen offensief in
gezet op alle fronten in Noord-China. De Ja
pansche militaire autoriteiten trachten de ont
knooping van het Chineesch-Japansche con
flict te verhaasten, Zy hebben hun passieve
houding laten varen en geven er thans de voor
keur aan, tot krachtdadige aetie over te gaan.
De Japansche troepen, die zich langs den
spoorweg van Peiping naar Hankau bevin
den, hebben bezit genomen van het op een
tiental kilometers ten Westen van Liangjan
gelegen Fangsjan, en die welke langs den
spoorweg TientsinPoekau liggen, heb
ben het op 45 K.M. ten Zuiden van Tientsin
gelegen Tsinghai veroverd.
Gisteravond hebben Japansche vliegtuigen
de achtste raid op Nanking uitgevoerd. Op het
vliegveld by de stad werden talryke Chinee
sche vliegtuigen vernield.
De Japansche autoriteiten hebben een
huiszoeking verricht in het consulaat der
Sovjet-Unie te Sjanghai, daar volgens hen
verscheidene malen van het consulaat licht-
S Verwachting: Zwakke tot matigen S
Noordoostelijke tot Oostelijken wind, ge-
deeltelijk bewolkt, droog warm weer.
Verdere vooruitzichten: Droog warm
weer.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllll
signalen zonden zyn gegeven ten behoeve
der Chineesche troepen.
De Japansche autoriteiten hadden de politie
van de concessie ontboden, doch voordat deze
ter plaatse was, was de huiszoeking reeds ge
schied. Op het oogenblik worden nog bespre
kingen gevoerd.
Twintig Bellanca-vliegtuigen, die voor mili
taire of burgerlijke doeleinden kunnen worden
gebruikt, zyn van New York naar China ver
scheept, aan boord van het motorschip Wichita,
gelijk uit geloofwaardige bron wordt gemeld.
De bijzonderheden van deze vliegtuigenver
scheping zijn in het duister gehuld. De zending
zelf is echter niet onwettig volgens de neutra-
liteitswet.
Het standpunt van Japan ten aanzien van
het Britsche voorstel tot neutralisatie van
Sjanghai is niet gewijzigd. De regeering van
Tokio zegt de belangen van de 35.000 Japan
sche onderdanen in Sjanghai en hun bescher
ming niet te kunnen toevertrouwen aan een
vreemde mogendheid.
De Japansche minister-president Prins Ko-
noje is vanmiddag naar Hakone vertrokken,
waar hij morgenochtend een onderhoud zal
hebben met den ouden staatsman Prins Saionji,
wien hij verslag zal uitbrengen over de Japan
sche politiek in Noord-China.
ISTANBOEL, 25 Aug. (Reuter) Na een
langdurige vergadering van het kabinet brach
ten de ministers 'n bezoek aan Kernal Ataturk.
Een vooraanstaand Turksch politicus heeft
verklaard, dat het onjuist is de onrechtma
tige aanvallen bij de Dardanellen te be
schouwen als een kwestie, welke alleen
Turkye aangaat. Het is een zaak, waarbij
de geheeie wereldscheepvaart belang heeft.
Geen land kan toestaan, dat dergeiyke zee-
rooverij de internationale verbindingen over
zee in gevaar brengt, en het gevoel van
veiligheid en vertrouwen in de wereld schokt.
TOKIO, 25 Aug. (Havas). De journalist
Tokoetomi schrijft in Nitsji Nïtsji onder het
opschrift „De natie moet weten, waarheen wij
gaan": Prins Konoye moet uitleggen, wat het
doel der Japansche politiek in China is, indien
hij den steun der natie wil behouden.
Het publiek is onder den indruk van het feit,
dat het blindelings in een gevaarleken afgrond
wordt meegesleept. Ondanks den heldenmoed
der Japansche troepen is het moeilijk de min.
achting goed te keuren, waartoe het Chineesche
leger de Japansche militaire deskundigen, die
den tegenwoordigen oorlog als een periode van
manoeuvres beschouwen, schynt te inspireeren.
De waarheid te zeggen over het politieke doel
van Japan is thans de eerste plicht van het ka
binet."
Voorts heeft een zee-officier, die uit Sjanghai
is teruggekeerd, verklaard, dat het verschil tus-
schen het incident van Sjanghai in 1932 en de
tegenwoordige vyandelijkheden vooral berust op
het feit, dat de Chineesche troepen tot den
aanval overgaan en blijk geven van een
schitterenden moed, welke men, hoewel zy
vijanden zijn, moet erkennen.
Volgens ooggetuigen, die uit Nanking zyn
teruggekeerd, is de luchtverdediging daar uit
stekend geregeld, zoodra de komst van Japan
sche vliegtuigen door sirenes wordt aangekon
digd, vlucht de bevolking naar bomvrye kel
ders.
PARIJS, 25 Aug. (Havas). De Fransche mi
nisterraad heeft in beginsel besloten de belas
ting van tien procent op de coupons van Fran
sche staatspapieren af te schaffen. De minis
ter van Financiën zal met zijn collega's in de
komende dagen de kwestie bestudeeren, of deze
maatregel ook van toepassing zal zyn op an
dere coupons, zooals die van de spoorwegen.
Eerst hierna zal een desbetreffend decreet wor
den gepubliceerd.
De minister van Binnenlandsche Zaken,
Dormoy, heeft President Lebrun een decreet ter
onderteekening voorgelegd, waarbij de kanto
nale verkiezingen worden vastgesteld op 10 Oc
tober. De herstemming zal worden gehouden op
den daarop volgenden Zondag.
De volgende vergadering van den minister
raad zal Zaterdagochtend as. te tien uur wor
den gehouden, waarna Dinsdagochtend a.s. we
derom een vergadering zal worden gehouden.
.--.i/- V';v.'
Het nieuwe Duitsche trans-atlantische vliegtuig, de „Nordmeer" heeft zijn vlucht naar New York succesvol volbracht
WARSCHAU, 25 Aug. (D. N. B.) Ruim hon
derd leden der boerenvolkspartij in Galicië zyn
gearresteerd in verband met de bloedige botsin
gen, die hebben plaats gehad naar aanleiding
van de weigering der boeren om levensmiddelen
te leveren.
In Krakau is heden uit sympathie met de
stakende boeren, een algenieene staking uit
gebroken, waaraan de arbeiders van alle
fabrieken, van. de tram- en autobusmaat-
schappyen en van de gemeentelyke bedry-
ven deelnemen. Ook de dagbladen konden
heden niet uitkomen.
De staking, welke een demonstratief karaktei
draagt, zal tot middernacht duren. Een aantal
winkeliers heeft uit vrees voor betoogingen, hun
zaken gesloten.
In de stad rijdt geen enkele tram of taxi. De
electriciteits-, gas- en waterleidingbedrijven
ondervinden evenwel geen stagnatie. Een op
tocht van 10.000 personen is door de straten
der stad getrokken, doch er heeft zich geen en
kel incident voorgedaan.
Men verwacht, dat de slaking, die door de
socialistische party uit sympathie met de boe
ren is afgekondigd, vanavond zal eindigen.
Twee myl ten Noorden van Randolph (Texas)
is een oefenvliegtuig van het Amerikaansche
leger neergestort en verbrand. De inzittende
officier en leerlingvlieger kwamen om het leven.
atholieken, God heeft alleen aan onze
Kerk de eenige eeuwige waarheid gegeven
om haar te dienen, te beschermen en te
verspreiden. Waakt en bidt in het vertrou
wen op Christus' woord, dat de poorten der
hel, ondanks alles, haar nimmer zullen over
weldigen.
MANAGUA, 25 Aug. (Reuter). Tusschen
Nicaragua en Honduras is een diplomatiek
^conflict uitgebroken over een door eerstge
noemd land uitgegeven luchtpostzegel, waar
op een landkaart -Can Nicaragua voorkomt.
Honduras heeft er tegen geprotesteerd,
dat op den postzegel een gebied voorkomt, dat
betwist wordt, en intrekking van de poot-
zegels geëischt.
Reeds hebben geruchten de ronde gedaan
over botsingen tusschen de troepen van beide
landen, doch deze zijn tegengesproken docr den
President van Nicaragua, die de meening van
Nicaraguaansche rechtsgeleerden heeft gevraagd,
teneinde tot een regeling van dit reeds jaren
bestaande geschil te komen. Generaal Somoza
neeft voor de pers verklaard, dat de nationale
rechten langs diplomatieken weg in broederlijke
eensgezindheid verdedigd zullen worden-
WASHINGTON, 25 Aug. (Reuter). Na het
wetsontwerp te hebben onderteekend be
treffende de hervorming van de lagere
rechtbanken, waarmede naar men dacht
een einde was gekomen aan den bitteren
stryd rondom het ontwerp tot hervorming
van het Federale Hoog Gerechtshof der V.
S„ heeft President Roosevelt een verklaring
afgelegd, waarin hy zeide, dat het nog noo-
dig is het terrein van de hervorming der
rechtbanken te exploreeren.
Het Amerikaansche volk, aldus Roosevelt,
toont zich ongeduldig over den langzamen en
onzekeren gang van de wet.
Ten aanzien van de hervorming van het fe
derale Hoog Gerechtshof voegde de President
hieraan toe: Wij hebben een einde willen ma
ken aan de pijnlyke periode, gedurende welke
er een werkelijke samenzwering scheen te be
staan van den kant van vele leden van het
Hof, met het doel sociale en economische her
vormingen onvruchtbaar te maken of te doen
mislukken.
Aangezien een regeering der volksvertegen
woordiging om te slagen moet handelen door
tusschenkomst van de wetsprocedure, is het
noodzakelyk, dat zy een nooge mate van sa
menwerking tot stand brengt tusschen haar
drie gecoördineerde machten.
Bij gelegenheid van de Academische
kampioenschappen te Parijs brachten
de deputaties der verschillende landen
een bezoek aan het Graf van den
Onbekenden Soldaat
SANTANDER GAF ZICH OVER AAN DE NA
TIONALISTISCHE TROEPEN.
In China verwacht men spoedig den beslissen -
den slag bij Sjanghai. De Japanners gaan de
kost blokkeeren.
Het Turksche kabinet heeft vergaderd naar
aanleiding van de duikboot-aanvallen by de
Dardanellen.
De Fransche ministerraad besloot in beginsel
tot afschaffing van de con ponbelasting.
Verklaringen van Roosevelt wijzen erop, dat de
strijd om de rechtspraak nog niet ten einde is.
In Krakau hebben de socialisten een sympathie
staking met de Poolsche boeren.
Tusschen Nicaragua en Honduras is een ge
schil gerezen om een kaart, die op een postzegel
staat afgebeeld.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft den
laatsten dag van de Studiedagen van den R. K.
Volksbond in het bisdom Haarlem gedeeltelijk
bijgewoond.
Beursvacantie op Maandag 30 Augustus.
Moeilijkheden bij de werkverschaffingen te De
venter en Eindhoven; stakers van allen steun
van overheidswege uitgesloten.
t
New-Yorksche beurs; lustelooze stemming en
afbrokkelend koerspeil.
O
In het leven zijn groote menschen
soms als kinderensoms als dwa
zen. Ze verstaan zin en waarvoor niet.
Ze doen alsof alles geen beteekenis
heeft, alles slechts 'n spel is. Erger
ze doen o zoo domme dingen. Indien
ze maar eens even goed hun verstand
wilden gébruikenmaar ze gebrui
ken hun verstand niet! Soms is hun
stunteligheid hopeloos. Het is alsof
alle werkelijkheid aan hen voorbij
gaat, alsof hun het oordeel des on
derscheids ontbreekt en ze niet kun
nen inzien wat voor hen goed, wat
voor hen slecht is. O die domme kin
deren welke groote menschen kunnen
wezen! O dwaze domooren die volwas
senen kunnen zijn. Gebruikt uw ver
stand en denkt na! Het leven is geen
kinderspel en geen verdwazing!
NEW YORK, 25 Aug. (Havas) De Ameri
kaansche onderstaatssecretaris van Buiten-
landsche Zaken, Welles, heeft zich met zyn ge
zin aan boord van de „Queen Mary" ingescheept
naar Europa. Welles verklaarde, dat hy met va
cantie ging en weigerde verder iets mede te
deelen.
Stand op Donderdag I uur vjn.;
Vorige stand: 765.8
768.8
