een jaar
Manifestatie van
Eerherstel
J aarbeurscourant
Het Rijk bouwt
K,
IN HET WOUD
VRIJDAG 27 AUGUSTUS 1937
Orootsche katholieke plechtig
heid op 12 September
te 's Gravenhage
Geen zilvertreinen meer
Gestroomlijnde postrijtuigen
in alle treinstellen
JONGERENCONFERENTIE
OVER DEN VOLKENBOND
Het Vogelbesluit
De voornaamste bepalingen
Naar de Parijsche
tentoonstelling
B. en W. der grootste vier ge
meenten uitgenoodigd
GELDSCHIETERSWET
Wijziging gaat 1 September in
Kust-reddingsdemonstraties te
Kijkduin
Examen hoofdakte
Teekenen M.O.
De zakenman uit de stad en
de zakenman van het
platteland
Een oproep
H. M. DE KONINGIN TE
HENGELO
Bezichtiging van het bedrijf der
Kon. Ned. Zoutindustrie
Op de Lanijto te Varsseveld
Autobestuurder op slag
gedood
On onbewaakten overweg te Noot
dorp werd zijn auto door den
trein gegrepen
MARINE-OFFICIEREN
BEËED1GD
Een voor Vlissingen ongewone
plechtigheid
Verlenging van contingenteeringen
Het misdrijf te
Santpoort
De dader naar het Provinciaal
Ziekenhuis te Santpoort
teruggebracht
BRAND TE ROTTERDAM
Een oogenblik liet het vuur zich
ernstig aanzien
RANGEERDER ONDER TREIN
Slachtoffer op slag gedood
MEISJE VERDRONKEN
LIJK BIJ MARKEN GEVONDEN
Groote werken in voorbereiding
OEFENINGEN DER EERSTE
INFANTERIEBRIGADE
Belangstelling van Z. K. H.
Prins Bernhard
DE BRAND TE SEVENUM
Meer dan 100.000 schade
UIT DE STAATSCOURANT
Dienst der P.T.T
Onderscheidingen
DOOR
KELLER
Het Haagsche Houtrust-terrein zal Zon-
12 September a.s. getuige zijn van een
Srootsche manifestatie van eerherstel.
Op initiatief van de Katholieke Garde
bullen de katholieken van Den Haag en
°öigeving eindelek gelegenheid krijgen om
eerhcrstel te brengen aan den Christus-
Koning, voor den smaad, Hem in de steeds
etêer om zich heen grijpende Kerkvervol
gingen aangedaan.
Kr behoeft niet aan te worden getwijfeld of
s Haagsche katholieken zullen zich dien Zon-
a8 in grooten getale op Houtrust vereenige»
"ij zijn thans in staat, nadere mededeelinge»
doen over deze bijzondere manifestatie. Deze
te twee uur des middags een aanvang ne
ten.
Eenigen tijd tevoren zullen de leden van de
pagsche jeugdbeweging en de vaandrigs met
®*ee afgevaardigden van alle overige katholieke
panisaties vanuit Zorgvliet optrekken naar
putrust en zich daar onder het zingen van het
,'e4 „Roomsche Blijdschap" vóór de officieele
''bune op het middenterrein opstellen
.Onmiddellijk na de aankomst van Z. H. Exc
te. j. p. j. Huibers, bisschop van Haarlem,
p zijn aanwezigheid reeds heeft toegezegd, zal
Je gevierde kanselredenaar, Pater Borromaeus
"e Greeve O.P.M. een rede houden.
Ka een korte pauze zal de bisschop in vol
""haat naar het monumentale altaar worden
^'eid, dat op het middenterrein wordt opge-
pht, en een Pontificaal Lof celebreeren. De
tegische Lofgezangen zullen beurtelings wor-
te uitgevoerd door het volk en door den R. K.
teenbond, onder de bekwame leiding van ka-
"Kaan J. Duijves.
De zilveren kleur van dc Dieseltreinen heeft
^gedaan. Het was in de practijk gebleken, al-
te bericht de Telegraaf, dat deze kleur te be
tettelijk was en daarom zullen in de toe
test alle Diesels worden overgeschilderd in
pbkergroen met breede roode banden aan on-
pr- en bovenzijde. Dak en „buik" worden alu-
teiumkleurig.
Heeds zijn twee Dieseltreinstellen in de
teüwe kleuren overgeschilderd. De thans in
^telling zijnde 217 electrische rijtuigen krij-
deze kleuren ook, zoodat in Mei 1938 groen,
.tel, zilver de officieele kleuren der N. S. zul-
zijn.
Ihtusschen hebben de Ned. Spoorwegen ook
ter den dienst van P. T. T. een verrassing in
ptto. op het oogenblik loopen de postrijtuigen
teluitend in stoomtreinen, doch in 1938, wan-
ter een belangrijk deel van de stoomtreinen
por Diesel-electrische en electrische treinen
pi zijn vervangen, zullen de postwagens ook
deze moderne treinen meerijden.
Terecht hebben de Ned. Spoorwegen zich op
pt standpunt gesteld, dat het niet aanging den
•daien stroomlijnvorm van de nieuwe trein-
,tsllen door hoekige postrijtuigen te onderbre-
te. Daarom zullen in de toekomst ook de
tebtenaren en beambten der brievenmalen in
telijke stroomlijnwagens door het land wor-
b vervoerd.
Het voornemen bestaat n.l. bij een nader aan
1 Wijzen Nederlandsche industrie voorloopig
,6h zestal gestroomlijnde postrijtuigen, ter
?tete van 23 M„ te bestellen, welke rijtuigen
tewel voor de Diesels als voor de electrische
sinen geschikt moeten zijn. De inrichting van
J-te nieuwe postrijtuigen zal vrijwel gelijk zijn
ad die van de bestaande,
j, Ken moeilijkheid wordt echter nog gevormd
®?r cie constructie van de automatische kop-
■eling, welke zich aan beide trein typen moet
'tenen aanpassen.
De Vereeniging voor Volkenbond en Vrede
Saniseert in overleg met de voornaamste
teanisaties van jongeren hier te lande, van
jphderdag 2 tot Zaterdag 4 September op het
c tegoed Woudschoten bij Zeist een zomer-
teferentie van jongeren over den Volkenbond.
P deze Conferentie zullen de volgende on
twerpen besproken worden:
j Grondgedachte van den Volkenbond, hi
nder Prof. Jhr. Mr. Dr. W. J. M. van Eysinga
donderdagmiddag)
v 2- Ontwikkeling van de vreedzame regeling
Jte geschillen, de maatregelen tot voorko-
van oorlog en de ontwapening, van
1937, inleider Prof. Mr. J. H. W. Verzijl
Vrijdagochtend)
y3' Ontwikkeling van de activiteit van den
pkenbond op economisch, sociaal en technisch
°'od, inleider Mr. H. Willemse (Vrijdagavond)
4- Ontwikkeling van het veiligheidssysteem
te 1919—1937, inleider Mr. J. C. Baak (Zater
dagochtend).
5- Vooruitzichten en taak ten aanzien van
,te Volkenbond, inleider Mr. R. Regout S.J.
Zaterdagmiddag)
Kh. j. c. Baak heeft zich bereid verklaard
de besprekingen te leiden. Zooals vermeld,
wordt deze conferentie gehouden in overleg
met de voornaamste organisaties van jonge
ren hier te lande, die zich bereid verklaard
hebben tot medewerking door de aanwijzing
van afgevaardigden, en/of de toezegging om
hun leden tot deelneming op te wekken.
Thans is verschenen het Vogelbesluit 1937,
hetwelk strekt ter uitvoering van de Vogelwet
1936.
Niet tot de beschermde vogels in den zin van
de Vogelwet behooren voor onbepaalden tijd de
zwarte kraai en de huismusch.
Voorts kan de minister van Economische Za
ken bepalen, dat een of meer van de volgende
vogelsoorten, voor bepaalde tijdvakken (elk
tijdvak ten hoogste 2 jaar), hetzij voor het ge-
heele rijk, hetzij voor bepaalde gedeelten daar
van, niet tot de beschermde vogels zullen be
hooren: schollevaar, blauwe reiger, sperwer,
slechtvalk, mantelmeeuw, zilvermeeuw, kok
meeuw, houtduif, bonte kraai, ekster, Vlaam-
sche gaai en spreeuw. Dit zijn de z.g. voor
waardelijk onbeschermde vogels.
Vogels voor de kooi zijn volgens het besluit:
zwarte lijster, kauw, vink, putter, sijs, kneu,
groenling en geelgors.
Vogels voor de jacht zijn: havik, slechtvalk
en klapekster.
De raaptijd van kievitseieren vangt aan het
ingang van 1 Februari en eindigt voor alle pro
vinciën met ingang van 20 April.
De raaptijd van eieren van meeuwvogels
vangt aan met ingang van 1 April en eindigt
met ingang van 15 Juni.
Hij, aan wien een vergunning is verleend om
beschermde vogels voor de kooi of voor de
jacht te vangen, mag daarbij gebruik maken
van vang- of treknetten, waarvan de vleugels
een lengte hebben van niet meer dan tien me
ter, gemeten van stijggaren tot stijggaren, en
een breedte van niet meer dan twee meter, ge
meten volgens de lengte der staven, en waar
van de mazen, gestrekt gemeten langs het
koord van knoop tot naastliggenden knoop, een
lengte en een breedte hebben van niet minder
dan 17 millimeter.
Hem, aan wien een vergunning is verleend
om beschermde vogels te vangen, anders dan
voor de kooi of voor de jacht, of te dooden,
kan tevens worden vergund daarbij gebruik te
maken van andere vangmiddelen uitgezon
derd lokvogels, die geblind of verminkt zijn
met dien verstande, dat ook vang- en trek
netten van andere dan bovengenoemde maten
kunnen worden toegestaan.
Het gemeentebestuur heeft de colleges van
B. en W. der grootste vier Nederlandsche ge
meenten, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en
Utrecht uitgenoodigd om begin October met hun
dames de wereldtentoonstelling te bezoeken.
Bij Kon. Besluit is bepaald, dat de wet van
22 April 1937 tot wijziging van de Geldschie-
terswet in werking treedt op 1 September a.s.
De Nederlandsche Bond tot het Redden van
Drenkelingen zal groote kust-reddingsdemon
straties houden te Kijkduin (tegenover het hotel
„Kijkduin") op Zaterdag 28 Augustus a.s. te
3 uur n.m. Het programma vermeldt: Demon
stratie van vervoer- en bevrijdingsgrepen (in
brigadeverband) op verschillende gedeelten van
het strand door alle deelnemende brigades.
Hulpverleening aan een drenkeling door hand
reiking van niet-zwemmers in den z.g.n, ket-
tinggreep, idem met gebruikmaking van een
stok met grijptouwen, voorts met gebruikmaking
van een haspel met Hjn, idem met lijn en dryf-
bussen; met gebruikmaking van een Australi-
schen haspel, van een vlet en van een reddings-
flotteur.
In verband met het twintigjarig bestaan van
den Bond op 16 September a.s. zal te 5 uur ge
legenheid bestaan het bondsbestuur te compli
menteeren in het badhotel „Koningin Wilhel-
mina" te Kijkduin.
ARNHEM, 26 Aug. Geféxam. 3 vr. en 5 hl.
candidaten. Geslaagd de heer J. v. Delden, We-
zep en de dames C. J. Jansen en G. J. Jansen,
Winterswijk.
's-GRAVENHAGE. Geslaagd voor de akte M.
O. de heeren A. O. Koning te Den Haag; M. W.
Kruiskamp te Zaandam; H. W. Kuiper te Arn
hem; N. W. Maas te Rotterdam; H. R. Nieser
te 's-Hertogenbosch en A. J. M. Notenboom te
Roosendaal,
De Jaarbeurs te Utrecht zal weer spoedig
haar poorten openen. Het is reeds de 37ste
beurs, die aan handel en industrie veel te ver
tellen heeft.
Van 7 tot en met 16 September is Utrecht
wederom het belangrijke centrum van het
zakenleven.
De Jaarbeurskrant, het trouwe periodiek, is
ditmaal in een zeer schoon gewaad verschenen.
Het is gedrukt in koperdiepdruk en wordt in
een oplaag van 125.000 exemplaren onder de
handeldrijvenden verspreid.
Het openingsartikel luidt als volgt:
„Het Nederlandsche Jaarbeursinstituut staat
midden in het Nederlandsche zakenleven. Ge
durende negen dagen ditmaal van 7 tot en
met 16 September 1937 concentreert zich de
handel op Utrecht, Dan komen daar tezamen
in grooten getale döt producenten met de mon
stercollecties hunner producten en ontmoeten
daar de wederverkoopers, de detaillisten uit alle
oorden van het land. Per trein en autobus ko
men de zakenmenschen naar het centrum des
lands om zich te oriënteeren betreffende de mo
gelijkheden op economisch gebied in de naaste
toekomst en aan de hand van de beste keuze
uit een groot aantal offertes hun inkoopen te
"doen.
Het jaarbeurswezen heeft een nieuwen vorm
van handelsintermediair gebracht. Het persoon
lijk element speelt daarbij een voorname rol.
De koopman-bezoeker onderhandelt ter jaar
beurs persoonlijk met den fabrikant-deelnemer
in tegenwoordigheid van het product. De meest
efficiënte wijze van zakendoen. Alles wat een
koop-order beheerscht kan ter jaarbeurs be
sproken worden. Door het directe overleg tus-
sclien kooper en verkooper kunnen de voor-
deeligste voorwaarden bedongen worden. Door
de aanwezigheid ter jaarbeurs van verschillen
de deelnemers in dezelfde branche kan door
onderlinge vergelijking uit een groote verschei
denheid van aanbiedingen de beste keuze wor
den gedaan. De technische inrichting der jaar
beurs o.a. de indeeling naar bedrijfsgroep
waarborgt een snel en gemakkelijk overzicht.
De jaarbeurs biedt voor elk wat wils. Iedere
zakenman kan ter jaarbeurs iets van zijn gading
vinden. De najaarsbeurzen te Utrecht bevatten
een industrieel en een agrarisch gedeelte. De
zakenman uit de stad en de zakenman van het
platteland beiden hebben hetzelfde voordeel
en hetzelfde gemak van het intermediair, dat
de Nederlandsche Jaarbeurs hun biedt.
De Nederlandsche Jaarbeurs roept alle zaken
menschen op naar de najaarsbeurs 1937.
Eenzelfde toegangsbewijs geeft toegang zoo
wel tot het algemeen industrieele gedeelte als
tot het agrarische gedeelte der beurs.
Op voet van gelijkheid zijn op de najaars
beurzen Industrie en Landbouw onder één dak
vereenigd. Ten dienste van den Handel.
De jaarbeurs is een handelsinstituut. De za
kelijke belangen staan voorop. Het Nederland
sche Jaarbeursinstituut wortelt in de realiteit
van het Nederlandsche zakenleven. Tot dat
zakenleven behoort zoowel de winkelier als de
landbouwer en veeteler.
De Nederlandsche Jaarbeurs roept U.
Verzuimt Uw kans niet, zakenmenschen van
Nederland!"
H. M. de Koningin heeft Donderdagochtend
om tien voor twaalf komend met den gewonen
trein uit Apeldoorn, waaraan twee salonrijtui
gen waren gekoppeld, een kort bezoek gebracht
aan Hengelo, ter bezichtiging van het nieuwe
bedrijf der Koninklijke Nederlandsche Zout
industrie „K.N.Z."
Hare Majesteit werd op het bedrijf o.a. ver
welkomd door den directeur, den heer ir. G.
de Haas endoor de beide gedelegeerde com
missarissen, de heeren ir. mr. dr. H. J. D. van
Lier uit Rotterdam en ir. A. van der Minnen
uit Zwijndrecht.
Hare Majesteit, die met klein gevolg was,
toonde voor alle afdeellngen zeer veel belang
stelling.
Tenslotte bezichtigde zij op het directiekan
toor een expositie van de producten der K.N.Z.
Toen het bekend werd, dat H.M. de Koningin
in de stad was, schaarden zich overal groepjes
belangstellenden langs den weg, die haar har
telijk toejuichten. H.M. vertrok om kwart voor
een per extra-trein naar Enschede en vandaar
naar de tentoonstelling te Varsseveld.
H.M. de Koningin is om half drie met Haar
gevolg te Varsseveld aangekomen, om een be
zoek te brengen aan de landbouw- en nijver
heidstentoonstelling Lanijto.
De burgemeester, de heer J. J. Boot, heeft
H.M. op het perron verwelkomd. Voor het sta
tionsgebouw stonden alle schoolkinderen van
het dorp opgesteld, die het Wilhelmus zongen.
Aan den ingang van het tentoonstellingster
rein werden H.M. bloemen aangeboden door
het dochtertje van den burgemeester en werd
het bestuur van de Lanijto aan Haar voorge
steld.
Hierna maakte de Koningin, begeleid door
den burgemeester en den voorzitter der Lanijto,
den heer L. Levy, een rondgang langs de
stands. Na de bezichtiging nam de Koningin
op de eerëtribune plaats.
Het publiek was zeer enthousiast en
zong spontaan het Wilhelmus. De geest
drift was zoo groot, dat de omrastering
werd doorbroken, doch de politie had
spoedig de aanwezigen weer in bedwang.
Hierna werden de bekroonde paarden en
koeien voorgeleid, terwijl de landelijke rijver-
eeniging een défilé hield.
Om half vijf vertrok de Koningin per trein
naar Apeldoorn, nadat Zij nog per auto een
rit door het dorp had gemaakt.
Donderdagmiddag ongeveer half een is op
den onbewaakten overweg, aan den Achterweg
te Nootdorp een ernstig ongeluk gebeurd. Van
de zijde van het dorp kwam een auto, die, ver
moedelijk tengevolge van onoplettendheid van
den bestuurder, door den sneltrein, gaande in
de richting Den Haag, gegrepen werd. De auto
werd vierhonderd meter meegesleurd, alvorens
dé trein tot stilstand kwam. De eenige inzit
tende, de 22-jarige A. van Rossum uit Papen-
drecht, werd op slag gedood. Het uitzicht op
den onbewaakten overweg ter plaatse is slecht.
Politie was spoedig aanwezig. Na drie kwartier
oponthoud kon de trein zijn reis voortzetten.
Omtrent dit ongeval deelt een passagier, die
in den trein zat, nog het volgende mede:
Om 12.10 vertrokken wy uit Gouda en vol
gens de dienstregeling zouden wij om 12.29 te
Den Haag aankomen. Vlak voor Nootdorp
kwam de trein plotseling tot stilstand en reeds
dadelijk vermoedden wij, dat er een ongeluk
was gebeurd. Wij stapten uit den coupé, snel
den naar voren en zagen dat voor op de loco
motief de brokstukken van een auto geklemd
zaten. Hiertusschen hing het Hjk van den
autobestuurder, die op slag moet zijn gedood.
De klap moet zoo hevig zijn aangekomen, dat
de buffers van de locomotief zijn afgebroken
en de lantaarns achterovergebogen. Van den
auto was weinig meer over. De onderdeelen la
gen op den ongeveer 400 meter langen weg ver
spreid, langs welken het voertuig door de loco
motief is meegesleurd. In den trein bevond zich
geen medicus, zoodat een dokter uit Nootdorp
moest worden ontboden.
Het heeft bijna een uur geduurd, voordat
politie- en geneeskundige hulp arriveerde en
gedurende dezen tijd heeft het lijk tusschen de
brokstukken van den auto gehangen. Toen eerst
werd het onder leiding van den veldwachter
verwijderd en onder een zeil in het gras ge
legd. Later is het stoffelijk overschot naar het
lijkenhuis te Nootdorp overgebracht. Nadat ook
de brokstukken van den auto weggehaald wa
ren, kon de trein weer voortgaan.
Donderdagmiddag zijn op het terrein van
Harer Majesteits wachtschip „Noord-Brabant"
te Vlissingen voor het front van de troepen door
den ondercommandant van de marine in Zee
land, kapt. ter zee H. J. van der Stad beëedigd
de nieuw benoemde officieren D. W. baron van
Lijnden, W. P. Jansen, M. J. H. Gregory en J.
H. baron Mackay, welke officieren zijn bestemd
voor de divisie mijnenvegers, bestaande uit de
„Jan van Amstel", „Pieter de Bitter", „Abraham
Crijnssen" en „Eland Dubois", welke Maandag
as. van Vlissingen naar Ned. Oost-Indië zullen
vertrekken.
Na de beëediging heeft kapt. v. d. Stad de
jonge officieren toegesproken en hen gewezen
op den ernst van dit oogenblik.
Baron van Lijnden mocht tevens uit de han
den van den kapitein een gouden horloge ont
vangen, uitgeloofd door den minister van De
fensie als belooning van buitengewone bekwaam
heid en gehoorzaamheid.
Nadat kapitein Van der Stad ook de ouders
en naaste familieleden had gelukgewenscht,
eindigde hij met een driewerf „Hoezee" voor
H. M. de Koningin.
Dan klinkt het commando: „Presenteert het
geweer" en terwijl alle officieren de houding
aannemen, speelt de marinekapel het Wilhel
mus.
Daarna defileerden de matrozen van de op
leiding voor den ondercommandant en voor de
nieuw benoemde officieren, waarna deze voor
Vlissingen zoo zelden voorkomende plechtigheid
was geëindigd.
De plechtigheid werd bijgewoond door tal van
burgerlijke en militaire autoriteiten.
De volgende contingenteeringen zullen per 1
September a.s. worden verlengd: ongebleekte
katoenen weefsels, gebleekte katoenen weefsels;
geverfde, bedrukte en bontgeweven katoenen
weefsels; kunstzijden weefsels; weefsels van wol
en halfwol; kousen en sokken; draadmateriaal
en spijkers; closetreservoirs; meubelen van riet.
„Ik heb je nog zoo gezegd, dat je moest
stoppen
i
In verband met de aanhouding te Zwolle van
den 37-jarigen F., den dader van het misdrijf
in den Neethof te Santpoort, kan nog wordeö
gemeld, dat het spoedig vinden van den dader
alleen het gevolg is van het opsporingswerk
van de politie van Velsen
Ondanks het feit, dat mensehen uit de om
geving van F. het voor onmogelijk hielden, dat
deze het misdrijf had gepleegd, twijfelde de po
litie van Velsen niet aan de schuld van dezen
man en zij verzocht dan ook zijn aanhouding.
Dat deze zoo spoedig volgde, is te danken
aan het feit, dat de politie van Velsen met vrij
groote zekerheid wist, dat F. naar Zwolle of
althans in deze richting was gegaan. Derhalve
werd aan de politie te Zwolle en aan die van
de omliggende plaatsen gevraagd den gesig
naleerde op te sporen.
F. is Donderdag naar het Provinciaal Zie
kenhuis te Santpoort terug gebracht.
Het ligt in het voornemen van den directeur
van deze inrichting, den man naar elders over
te plaatsen.
De toestand van het mishandelde jongetje Is
redelijk.
Omstreeks kwart over vier brak Donderdag
middag brand uit op de bovenste etage van het
drie verdiepingen hooge pand 119b aan den
Beukelsdijk te Rotterdam, in gebruik by het
bejaarde echtpaar J. R. Korner, dat de eerste
verdieping bewoont. Op deze derde verdieping
bevinden zich de slaapkamers. Een daaraan
grenzend deel van den zolder is ingericht als
kolenbergplaats. Daar had de vrouw van Kor
ner een petroleumstel neergezet, waarop ap
pels stonden te stoven. Op onverklaarbare wyze
Is dit toestel in brand geraakt.
Daar de tweede verdieping niet bewoond is,
was het, toen men onraad bemerkte, reeds te
laat. Op dat oogenblik deelden de vlammen
zich reeds mede aan de slaapverblijven, welke
weldra in lichterlaaie stonden. De vlammen
sloegen in een minimum van tyd uit de zes
vensters en aanvankelijk liet het vuur zich ern
stig aanzien.
Met de inmiddels gearriveerde slangenwagens
bestreed men zoo snel mogeiyk met vijf stra
len op de waterleiding de vlammen. Toen het
vuur naar buiten sloeg, zag hoofdman Van
Gunsteren in, dat er niet voldoende druk op
de waterleiding stond, om met stralen van de
slangenwagens het vuur te bestrüden. Hij ont
bood de motorspuit, die met één straal aan het
blusschingswerk deel nam. Binnen drie minu
ten was de brand daarop gebluscht.
De beide kamers zün uitgebrand, de lager
gelegen verdieping alsmede de geiykstraats ge
legen winkel van de Rotterdamsche melkin
richting, hebben eenige rook- en waterschade
oogeloopen.
Donderdagmiddag te één uur is op het sta
tion te Kruiningen-Yerseke, de 45-jarige J.
Nieuwdorp onder een rangeerenden trein ge
komen. De rangeerder werd op slag gedood.
De oorzaak van het ongeluk is nog onbekend.
Het slachtoffer was gehuwd.
Donderdagmiddag is de 23-jarige Neeltje van
Middelkoop te Hei en Boeikop in de naby haar
huis gelegen wetering geraakt en verdronken.
Het meisje schynt by het vaten wasschen aan
den kant van het water te zyn uitgegleden. Men
heeft nog geruimen tyd gepoogd door kunst
matige ademhaling de levensgeesten op te wek
ken, doch dit mocht niet baten.
Schipper J. Otte van het motor-kustvaartuig
Zwerver uit Bruinisse, heeft ter hoogte van
Marken ln de voormalige Zuiderzee het ïyk ge
vonden van een naar schatting zestig-jarigen
man. Het ïyk is door den G.G. en GD. naar
Amsterdam vervoerd.
(Van onzen parlementairen redacteur)
Wy berichtten reeds omtrent de massalever-
bouwing van het departement van Financiën
aan den Kneuterdijk te Den Haag, het histo
rische gebouwencomplex, waar in voorbye
eeuwen o.a. de landsadvokaat Johan van Ol-
denbamevelt en de' uit zijn land verdreven
winterkoning van Bohemen gewoond hebben.
Eveneenk hebben onze lezers kennis kunnen
nemen van de grootsche plannen tot uitbrei
ding van het Rijksarchief te Den Haag, gele
gen achter het departement van Buitenland-
sche Zaken, waartoe het gebouw van een voor
malige H.B.S. moet worden aangekocht en met
welk werk tonnen gouds gemoeid zullen zijn.
Thans zal ook waarschyniyk per 1 Octo
ber a.s. een begin gemaakt worden met een
reeds zeven jaar lang in plannen uitgewerkte
uitbreiding van het hoofdgebouw der P.T.T.
aan de Kortenaerkade te Den Haag. Spoedig
zullen de sloopers verschynen, om tientallen,
reeds geruimen tyd leegstaande, perceeien aan
de De Ruytsrstraat, de Bazarstraat en de de
Bazellaan te amoveeren, zoodat uitgestrekte
terreinen voor nieuwbouw vry zullen komen. Na
verloop van twee jaar hoopt men den nieuw
bouw voltooid te hebben, waarna hierin de
verschillende P.T.T.-diensten, thans in groote
perceeien elders in Den Haag ondergebracht,
centraal worden gehuisvest.
Voorts zal te Utrecht, tusschen het Centraal
Station en het Lijngebouw, een nieuw postkan
toor gebouwd worden, speciaal bestemd voor
den bestel- en expeditiedienst. doch tevens voor
het publiek toegankeiyk als post-, telegraaf- en
telefoonkantoor. Dergelijke gebouwen zullen o.a.
eveneens te Amsterdam en te Roozendaal wor
den gebouwd.
Ook kwam ons ter oore, dat het Ryk, zoo
wel te Amsterdam als te Rotterdam, nieuwe,
centraal-fungeerende belastinggebouwen zal
doen verrijzen.
Een en ander zou gefinancierd worden uit
het Werkfonds.
Het Ryk gaat bouwenvoor millioenen!
De regimenten grenadiers, jagers en het vier
de regiment infanterie keeren 28 Augustus naar
Den Haag en Leiden uit den Harskamp terug,
waar voor de gezamenlijke regimenten oefenin
gen zijn onder leiding van den reserve-luite
nant-kolonel dr. G. J. de Groot.
De oefeningen van 24, 25 en 26 Augustus wer
den bygewoond door Z. K. H. Prins Bernhard,
die met groote belangstelling de troepenbewe
gingen te paard volgde.
Betreffende den brand vte Sevenum valt nog
te melden, dat de schade op meer dan 100.000
geschat wordt.
Aangezien een der gebouwen niet vernield is,
kan het bedryf hierin voortgezet worden.
Met ingang van 1 Sept. 1937 zijn in vasten
dienst benoemd tot ingenieur der telegrafie en
telefonie ir. B. van Dyl, ir. W. F. Reeser, ir. H.
Cretien Felser, ir. Tj. de Cock Bunlng, allen
thansvingenieur der telegrafie en telefonie op
arbeidsovereenkomst.
Ingaande 16 Augustus 1937 is benoemd tot
adjunct-commies by het hoofdbestuur der pos
teryen, telegrafie en telefonie J. C. Lokhorst,
thans werkzaam op arbeidsovereenkomst bij
genoemd hoofdbestuur.
Toegekend de aan de Orde van Oranje-Nas-
sau verbonden eere-medaille in zilver, aan: K.
Roeloffs, verificateur van weegbruggen by de
N. V. Centrale Suikermaatschappij, te Princen-
hage.
Voor het tydvak van 21 Septemebr 1937 tot
het einde van het studiejaar 1937-1938, weder
om benoemd tot assistent aan de Landbouw-
hoogeschool te Wageningen. J. A. Huyskes, al
daar.
-atholieken, God heeft alleen aan onze
Kerk de eenige eeuwige waarheid gegeven
om haar te dienen, te beschermen en te
verspreiden. Waakt en bidt in het vertrou
wen op Christus' woord, dat de poorten der
hel, ondanks alles, haar nimmer zullen over
weldigen.
»Hij is goed voor my geweest!" zei het meisje.
!pe zouden me vermoord hebben, als hy er niet
"^eest was."
®bril knikte.
'Ik weet het. Maar ziet u, mynheer Hubertus,
zal niet veel meer te helpen zyn. Elisabeth
loet hier weg; je weet anders niet wat er nog
«beurt."
"Ja, zij moet hier weg; dat is noodzakeiyk!"
ik.
j, ®mii vertelde, en hy sprak tot mijn verwonde-
li t8 lleel rustiS en zonder opwinding, zoo zake-
Jk als iemand die alles goed overwogen heeft:
'Ik ben teruggekomen, omdat ik het niet lan-
lipf meer uithield. Elisabeth is altyd myn eenige
efde geweest. Dat met die andere was 'n dwaas-
yeid, die dan ook zwaar genoeg gestraft is.
W(er dagen geleden ben ik teruggekeerd. Ik heb
dsabeth hier bij het kruis opgewacht; ik wist
at ze hier moest komen voor de lamp. Ze heeft
j. toen eten gebracht, en geslapen heb ik in
®t woud. Gisteren, mynheer Hubertus, hebt u
,*1 ontdekt. Ik wist toen niet, wat ik doen
°est. Maar nu weet ik het. Zoo kan het niet
er meer.Elisabeth brengjük,naarde^stad.
^g,
Ik zal u haar adres geven, mynheer Hubertus
en geeft u dat alstublieft aan moeder Ranke.
Maar buiten haar mag niemand weten, waar
Elisabeth is, ook mijnheer Balthassar niet."
„Ik wil dat alles graag doen en ook het stil-
zwygen bewaren wat betreft Elisabeth."
Emil Bönisch wendde zich af.
Münheer Hubertus, als u wist, hoe slecht ik
ben, zou u niet zoo vriendeiyk met me spreken."
„Hij is niet slechthy is niet slecht!"
Het meisje liet zich weer voor hem neervallen
en omklemde opnieuw zyn knieën.
Opnieuw wendde Emil zich tot my.
„Als ik dat met Elisabeth in orde heb ge
maakt, kom ik terug. En dan zal ik ook hier
alles in orde maken."
„Dat mag je niet, Emil, dat mag je niet!"
„Ik moet!" zei hy. „Laat u me nu rustig gaan,
mijnheer Hubertus; ik loop niet weg, ik kom te
rug. Dit eene kunt u mynheer Balthassar zeg
gen: degene, die myn vader zyn geld ontstolen
en de houtzagery in brand gestoken heeft, ben
ik!"
„Emil Bönisch!"
Het meisje gilde en viel languit op den grond;
haar lichaam schokte.
„Het moest er uit!" zei de jongen heesch, „het
baat niet; het is anders niet om uit te houden.
En aangezien er hier een kruis staat, is dit een
plaats om te biechten. Zij daar heeft me ook
alles opgebiecht."
Ilc kon slechts met moeite zeggen:
„EnEmil Bönisch.... en Bianca?"
„Neen! Dat heb ik niet gedaan!"
zet i
„Wie heeft Bianca vermoord?"
„Dat zeg ik niet!"
Zwygen. Slechts een vogeltje tjilpte.
„Sta op, Liese, we gaan! Overmorgen ben ik
weer terug, mynheer Hubertus."
Hy sloeg zyn arm om het snikkende meisje
en leidde haar weg. Ik hield hen niet tegen. Ik
bleef nog een oogenblik bewegingloos staan,
toen knielde ik op de bank, die onder het kruis
stond.
Langzame terugweg. Duizenderlei gedachten.
Hoe zwaar moet het dit meisje gevallen zyn,
toen ze met haar oliekruikje naar het kruis
schreed zonder haar maagdenkrans, waarop de
geheele gemeente vertrouwde.
Tot eens, toen zy weer met sidderende han
den, bleek gelaat en neergeslagen oogen het
lampje bijvulde, hij uit het struikgewas op haar
toetrad, hy, wien al haar liefde gold en die de
oorzaak van al haar ellende was geworden. Hij
was er weer.... hy was teruggekeerd, gedreven
door liefde en verlangen. En zij biechten elkaar
als twee schuldbeladenen hun zonden en verga
ven elkaar en de Verlosser strekte zyn armen
over hen uit.
Met dat al was Emil Bönisch aan de dingen,
waarvan het gerecht hem beschuldigde, n.l. dief
stal en brandstichting, inderdaad schuldig. Het
zal een harde slag zyn voor den ouden Bönisch,
als hij dat verneemt. Die is er nog steeds niet
over uitgeraasd, dat zijn aanhouding verzocht is.
Ik heb Emil laten loopen; mocht ik dat? Ach,
lkAben te£suf -iiu,om over dergelyke dingen na,
te denken. Ik had me daar, op die vryplaats
boven, ook boven, ook werkeiyk niet aan hem
kunnen vergrypen.
Hy komt zeker terug.
Ik bemerk, hoe snel ik loop. Ik ben bang al--
leen in het woud. Wanneer ik myn woning zie
liggen,- heradem ik.
Meteen komt vrouw Sturz naar buiten, en als
ze mij ziet, schreeuwt zy me over tuin en weide
toe:
„Mijnheer Hubertus, u moet dadeiyk naar de
houtzagery komen. Mynheer Balthassar laat u
roepen. De oude Bönisch is plotseling gestor
ven!"
ZEVENTIENDE HOOFDSTUK
Het ïyk van den grysaard lag uitgestrekt op
den vloer van een lage hoevekamer met kleine
raampjes. In de deur gluurden verslagen knechts
en meiden.
Ik knielde by den doode neer en bezag zyn
gezicht. Verstarring des doods.
Balthassar, die aanwezig was, trok my zacht
weer op.
,Daar!" zei hy; „lees dit briefje, dat ik in een
la van de tafel vond.
„Krügel vrylaten. Ik heb Bianca vermoord.
Emil is onschuldig.
Otto Bönisch."
„Heeft hy het gedaan? Hy?" fluisterde ik en
wees op den dooden grysaard.
„Ja."
Ik ging op een stoel zitten. Balthassar leunde
tegen den muur. Niemand sprak een woord. Een
meid huilde hardop.
De meesterknecht kwam naar voren.
„De oude Bönisch was niet goed meer by het
hoofd. Telkens als het onweerde, geraakte hy
buiten zich zelf. Dan kroop hy altijd in den kel
der. Maar vannacht kroop hy uit den kelder te
voorschyn en toen er in het dorp brand uit
brak, begon hy te schreeuwen: „Alles brandt
af! Alles gaat er aan!" Daarop is hy naar zijn
slaapkamer gegaan, wy gingen allen naar den
brand kyken. En vanmorgen, toen er niemand
te voorschijn kwam en wy ook geen antwoord
kregen op ons geklop, hebben we de deur open
gebroken.... en daar lag hij toen."
Dat was het verslag van een levenseinde, van
een levenstragedie. Eenvoudiger kon het niet
verteld worden. Maar de hoofdzaak was toch
dit: de vreeselyke gewetenswroeging van den
ouden man, die uit zorg en liefde voor zyn zoon
tot moordenaar was geworden, en, in zyn een
zame verlatenheid, onder de vlammenteekenen
des hemels heenging uit een leven zonder ge
luk of rust.
Ik keek naar het testament van den doode,
naar de ronde tafel. Deze tafel was ongetwyfeld
eens, toen Bönisch nog gelukkig was, een jonge
vrouw en een aantal kinderen had, het sieraad
geweest van de „pronkkamer."
Op die tafel van zyn oude pronkkamer schreef
de oude Bönisch zyn testament, terwyi buiten
de bliksems flitsten, de donder ratelde, de hagel
neersloeg, de huizen in vlammen opgingen.
Hy wilde Krügel redden. Hy wüde zyn zoon,
redden. En nu lag hy hier op den vloer uitge
strekt.
Ik was biy, dat ik me noch van beroepswege
noch van nature gedwongen voelde, over men-
schen een vonnis uit te spreken.
Dat moet maar een ander doen, die een beter
inzicht en een sterker rechtsgevoel bezit dan ik.
Balthassar sloot het doodsvertrek.
„Een van jullie," beval hy de knechten, „biyft
hier voor de deur staan en let op, dat er nie
mand, wie het ook zy, het vertrek betreedt."
Toen drongen allen de trap af naar beneden.
„Wat 'n laf volkje!" knarsetandde Balthassar.
De meesterknecht kwam terug en zei:
„Ik zal de wacht houden!"
„Flinke kerel!" prees Balthassar en hield hem
een vyfmarkstuk voor. De man nam het niet
aan.
„Begryp goed, Berthold, het is niet om den
doode; dien zal geen mensch weghalen; het is
om hetgeen er op dat briefje staat geschreven!"
De knecht knikte en leunde breed tegen de
deur.
Buiten gekomen wiesch ik myn handen in de
gezwollen beek. Ze waren byna zoo verstard
als het gezicht van den ouden Bönisch. Ik had
lang werk.
„En nu naar een telefoon!" drong Balthassar
aan. „In de „Druiventros!!" Ik kom anders wel
niet meer in de Druiventros," maar vandaag
maak ik een uitzondering. De telefoon daar is
het dichtst bij de hand. Ik moet dadeiyk het
gerecht van een en ander in kennis stellen."
„Ik moet u echter eerst nog iets anders mede-
deelen." (Wordt vervolgd)
