Prinselijk Paar naar Muiden
De rechtschen beheerschen
den weg Bilbao-Santander
te:
Belangrijke krijgsoperaties
verwacht bij Woesoeng
HT
„piet HEIN" WACHT IN
DE JACHTHAVEN
MILITAIR VLIEGTUIG
BESCHADIGD
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
WÊÊ
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1937 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
■refer Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARDE STAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20737
Franco's strijdkrachten zijn na een succesvollen opmarsch van twaalf dagen
Santander binnengerukt. Reeds een dag voor de aankomst der nationalisten had
de stad zich vrijwillig overgegeven. Italiaansche infanterie in een der
hoofdstraten van de stad
Feeststemming heerscht in het
oude stadje, dat plots vol
leven is en bedrijf
Jeugd en vereenïgingen
vormen eerehaag
Het toestel kwam met den neus in
een berm terecht
BELASTINGVERLAGING!
Veel oorlogsmateriaal is
buit gemaakt
De regeeringstroepen melden
groote successen bij Aragon
Volkenbond wijst ver
zoek van Valencia af
Het Weer
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Ontstemming in
Brazilië
Bladen protesteeren tegen
nat.-soc. activiteit
Zeep uit steenkool
ft
Rome viert den val
van Santander
Aan het diner, dat Vrijdagavond ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van
de N.L.S. aan boord van de „Indrapoera", van den Rotterdamschen Lloyd gegeven
werd, zat ook Z. K. H. Prins Bernhard aan
De voorziening van
grondstoffen
Poolsch voorstel om tot betere
uitwisseling te geraken
De V.S. sturen troepen
naar China
Japanners probeeren opnieuw het
Consulaat-Generaal der Sovjet-
Unie te bezetten
Nantau gebombardeerd
Gpmeld wordt, dat de Chineezen zich in meer
Duitsch predikant
veroordeeld
Hij had critiek uitgeoefend op
maatregelen tegen de Joden
De Britsche gezant had
een rustigen nacht
Roemeensch Minister
van Oorlog treedt af
Hoog water in de V.S.
R A DI O-TOESTELLEN
Telefunken, Philips, Erres
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Wederom Trotzkisten
terechtgesteld
Wegens spionnage ten gunste
van Japan
Burgerpiloten krijgen
hun zin
Geen militair bestuurder van de
„Lieutenant de Vaisseau Paris"
RADIO-DISTRIBUTIE HAARLEM
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentfeprffzen: Per lossen regel 30 et, Inger
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
f. £- f f
Muiden, het kleine stadje met zijn
groot historisch verleden, dat, sinds
zes jaren geleden de nieuwe verkeers
weg werd opengesteld, ietwat af
zijdig aan de tot IJselmeer gedegra-
derde Zuiderzee kwam te liggen, is
vandaag in tegenstelling met de kal
me rust, waarin het de laatste jaren
placht weg te dommelen, een en al
leven en beweging. Muiden verkeert
in gespannen verwachting! De Mui-
'denaren weten het Prinselijk bezoek,
al zal het slechts van korten duur zijn,
op hoogen prijs te stellen, want zij
zijn, wat de ontvangst van vorstelijke
personen betreft, niet verwend.
De glazen gedenkplaat in de openbare lagere
school herinnert aan het bezoek dat Koningin
Wilhelmina, vergezeld van wijlen de Koningin-
Moeder aan Muiden bracht, ter gelegenheid van
de groote visschersvlootrevue op de Zuiderzee,
gehouden op 3 Augustus 1900. Bij de opening
der Muider jachthaven was ook wijlen Prins
Hendrik aanwezig, maar verder valt geen vor
stelijk bezoek te boekstaven, met uitzondering
van de korte oogenblikken, welke Prins Bern-
hard op 2 Augustus j.l. in het stadje ver
toefde, om scheep te gaan tot bijwoning van
de zeilwedstrijden op het IJselmeer.
Vrijdagavond reeds heerschte er een fees
telijke stemming in Muiden, want tal van
eigenaren van jachten waren met hunne
vaartuigen tijdig in de Jachthaven gearri
veerd en maakten een rondwandeling door
het grijze stadje, dat, beschenen door de
avondzon, er zoo vriendelijk uitzag. Sluis-
meester Kaiiderer wist ons te vertellen, dat
het gisteren ongemeen druk was geweest
met schutten, maar... voegde hij er lachend
aan toe: „Morgen zal het nog wel anders
worden!"
En nu is dan de morgen van den grooten dag
aangebroken, waarop het nationaal geschenk
van het Nederlandsche volk aan het Prinselijk
Paar zal worden aangeboden. Allerwegen worden
de vlaggen uitgestoken en men legt de laatste
hand aan de versieringen, hetzij in étalages, of
Wel aan de gevels. Vooral een slager op de
Heerengracht weet de aandacht te trekken, door
een nabootsing van de „Piet Hein", welke vóór
zijn gevel prijkt. Overal heerscht een gezellige
drukte. Langs de Heerengracht rijden de auto's
reeds af en aan, om eigenaars van jachten naar
de jachthaven te brengen, want op de verschil
lende vaartuigen valt nog heel wat te doen. Op
een enkele uitzondering na, is er van pavoisee-
ring nog niets te bespeuren, „maar dat komt
wel in orde", verzekert ons een der watertouris-
ten lachend. „We hebben alles kant en klaar
liggen en het is maar voor het ophijschen".
De jachten echter die van de richting Weesp
de Vecht komen afvaren, zijn reeds keurig getooid
en jerhoogen den f eestelijken aanblik van het
geheel. Sommigen opvarenden kijken met be
zorgde blikken naar de lucht, want die donkere
grijze wolkenmassa kan hen maar matig be
koren. Doch een ander- vindt een troostwoord:
,,'t Knapt tegenwoordig tegen den middag altijd
weer op; en De Bilt heeft droog weer voor
speld
Maar zelfs de prognose van den profeet uit
het centrum van ons land schijnt geen gerust
stellenden invloed te hebben. Van méér goed
vertrouwen geeft een juffrouw blijk, die, onder
krachtig hoofdknikken verklaart: „En ik zeg
altijd maar, dat het Oranjezonnetje ons nog
nooit in den steek heeft gelaten, en dat zal het
vandaag ook niet doen". En met een triomfee
renden trek op het rimpelig gelaat gaat de juf
frouw weer haar huisje binnen.
Inmiddels zijn de ochtenduren achter den
rug en de honderden leden der vereenigin-
gen, welke Muiden rijk is, maken zich op,
om zich achter den steenen beer op de
Heerengracht pp. te stellen, teneinde straks
het Prinselijk Paar toe te juichen. Eerst
verzamelen allen zich, onder leiding van
leden der Commissie voor Openbare Volks
feesten op het Kazerneplein en dan mar
cheert men naar de Heerengracht. Ook de
muziekvereeniging „Crescendo" ontbreekt
niet en straks zal het Piet Hein-lied lustig
klinken, zoodra P'rïns Juliana en Prins
Bernhard zullen verschijnen. Niet minder
dan 14 vereenigingen met ongeveer 450 leden
en circa 400 schoolkinderen vormen een
dichte haag achter den steenen beer (dien
lastigen sta-in-den-weg) op de Heerengracht.
De rijks- en gemeentepolitie nemen uitge
breide ordemaatregelen; een zeventigtal rijks
veldwachters is voor dezen dag naar Muiden ge
komen en van een goede regeling kan men dus
verzekerd zijn. De velen die vroegtijdig naar
Muiden gekomen waren, in de hoop reeds de
„Piet Hein" in de jachthaven te zien liggen,
boekten een teleurstelling, want het werd mid
dag, alvorens het mooie schip statig binnen
voer.
Op een weiland onder de gemeente
Jutphaas heeft hedenmorgen een een-per-
soons Fokker D. 17 jachtvliegtuig, bemand
met den 27-jarigen sergeant-vlieger H. A.
Klusman, een noodlanding gemaakt, die ge
lukkig betrekkelijk goed is afgeloopen.
De piloot was met zijn toestel van Schiphol
vertrokken, om nabij den Harskamp aan schiet
oefeningen deel te nemen. Daar het zicht zeer
slecht was, besloot hij tot het maken van een
noodlanding, die aanvankelijk goed slaagde.
Het toestel liep twee a driehonderd meter uit,
en op dat oogenblik zag de bestuurder plotse
ling een sloot voor zich. Hij probeerde zijn toe
stel nog op te trekken, doch dit gelukte niet,
met het gevolg dat het met den neus in den
berm van de sloot boorde.
Het landingsgestel, de propeller en de on
dervleugel werden vernield. De bestuurder
was eenigen tijd versuft, doordat hij met
zijn hoofd tegen den rand van de cabine was
geslagen. Overigens had hy geen letsel be
komen.
De burgemeester van Maasland kon Vrijdag
bij de aanbieding van de gemeentebegrooting
voor 1938 een prettige mededeeling aan zijn
gemeentenaren doen. Enkele tegenvallers ten
spijt, is het gelukt de begrooting sluitend te
krijgen niet alleen, doch ook de opcenten der
Personeele belasting te verlagen van 180 tot 150.
BILBAO, 28 Aug. (Reuter) De kuststrook
ten Oosten en Zuid-Oosten van Santander,
die in handen was van de regeeringstroepen,
is thans geheel in de macht van de recht
schen, zoodat zij nu den weg BilbaoSan
tander controleercn.
Aan het front van Santander, aldus meldt
Radio Espana, blijven de verschillende colonnes
dorpen bezetten en oorlogstuig bijeen brengen.
Het aantal krijgsgevangenen, dat tijdens de ope
raties aan dit front gemaakt is, bedraagt ruim
50.000. Onder het buitgemaakte oorlogsmateriaal
bevindèn zich 750 vrachtwagens en driehonderd
mitrailleurs.
Het officieele communiqué van het rechtsche
hoofdkwartier meldt over den toestand:
Santander, Oostelijke sector: De „Zwarte Pij
len" hebben Donderdagmiddag de haven San-
tona bezet, waar zich elf vijandelijke bataljons
overgaven. In den Westelijken sector werd Cabe-
zon de la Sal en het dorp Alyuela bezet. De ver
binding tusschen Bilbao en Santander functi-
onneerden normaal.
Radio Espana heeft in zijn uitzending van
gisteravond nog medegedeeld, dat uit Oviedo
gemeld wordt, dat de militaire bevelvoerders der
regeering te Santander aan boord van een on-
E VERWACHTING: Zwakke tot matigen g
E wind, uit Noordelijke richtingen, nevelig
tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk eenige j=
regen met kans op onweer, iets koeler.
Hoogste barometerstand 769.4
EE te Helsingfors EE
EE Laagste barometerstand 755.2
te Thorshavn en Isaf jord =j
j= Zon op v.m. 6.03 onder n.m. 7,59 uur.
S Licht op n.m. 8.29. Maan op n.m. 10.39 EE
S onder n.m. 2.17. Laatste Kwartier 29 Aug.
RIO DE JANEIRO, 28 Aug. (Havas). De
Braziliaansche openbare meening legt groote
verontwaardiging aan den dag over de te Ham
burg uitgesproken veroordeeling van Gertrude
Lambrecht, een uit Brazilië afkomstige Duit-
sche, wegens „staatsvijandige activiteit". Me.j.
Lambrecht was bij de ontscheping gearresteerd.
Dit incident versterkt de campagnes tegen
het optreden der Gestapo op Braziliaansch ge
bied.
Verscheidene bladen noemen de activiteit
fier nationaal-socialisten een misdaad tegen de
souvereiniteit van Brazilië en deelen mede, dat
het ministerie van Buitenlandsche Zaken den
Duitschen ambassadeur ter zake een nota zal
overhandigen.
BERLIJN, 28 Aug. (Havas). Volgens de
„Deutscher Volkswirt" zal de Duitsche industrie
binnenkort beginnen met het vervaardigen van
zeep uit steenkool. Dit nieuwe procédé is nood
zakelijk geworden door de onvoldoende hoeveel
heid ter beschikking staande vetten en den
noodzaak den invoer te beperken.
derzeeër in Gyon zijn aangekomen. Uit Santan
der meldde de zender, dat de rechtsche troepen
hun opmarsch langs de kust voortzetten. De
vroegere civiele gouverneur der provincie, Ro
berto Alvarez, is gearresteerd.
Ten aanzien van de operaties in Aragon
verklaart Radio Barcelona, dat de nationa
listen bij Burgos de Ebro een zware neder
laag hebben geleden, toen zij trachtten de
gisteren door de regeeringstroepen veroverde
stellingen te hernemen. De bij villa Mayor
oprukkende colonne heeft tal van stellingen
veroverd, evenals de colonne, welke bij
Zuera opereert. De verbindingswegen tus
schen Teruel en Saragossa worden bedreigd.
Om één uur vannacht werd medegedeeld, dat
de regeeringstroepen in Aragon het dorp Puebla
de Alborton en de vijandelijke loopgraven in
dezen sector hebben bezet. Een andere colonne
heeft bezit genomen van Mediana. Voorts werd
aan het front verwoed gestreden, vooral in den
sector van Zuera. De regeeringstroepen hebben
een gedeelte van dit dorp bezet.
De voorzitter van den Volkenbondsraad heeft
ten aanzien van den wensch van Valencia, om
een buitengewone zitting van den raad te be
leggen, velkaard, dat een dergelijke zitting niet
noodig geacht wordt. De Spaansche aangelegen
heid zal derhalve eerst in den loop van de op
10 September beginnende gewone zitting ter
sprake komen.
In het gebouw der Fascistische militie te
Rome is de val van Santander door den chef
van den Generalen Staf, in tegenwoordigheid
van de officieren der Zwarthemden en andere
afdeelingen militie gevierd. Generaal Russo las
een dagorder voor aan alle zwarthemden. De
militiemannen zongen liederen der fascistische
revolutie.
GENèVE, 28 Aug. (Pat). Een groep finan-
cieele deskundigen is bezig met beraadslagin
gen over een Poolsch voorstel betreffende een
reeks faciliteiten in de uitwisseling van grond
stoffen tusschen staten die koloniën bezitten
en overbevolkte landen, of landen die arm zijn
aan grondstoffen. De groep financiers beraad
slaagt krachtens een mandaat van de Volken
bondscommissie voor grondstoffen.
„Niets is ons te dol" kan het devies zijn van deze vier jongelui, die persé in de
onmiddellijke nabijheid van den Niagara-waterval in den echt verbonden
wenschten te worden. Waterproof-kleeding verving de smaakvolle
bruidstoiletten en stemmige heer en kleeding, terwijl sluier en cylinder-hoed
door een ondefinieerbare hoofdbedekking werden vervangen
TOKIO, 28 Aug. (D. N. B.) Uit hier
ter stede ontvangen berichten blijkt, dat
men belangrijke verwikkelingen verwacht
in den sector van Fort Woesoeng tot Lioe
Tsjen. Japansche versterkingen zijn in de
zen sector voor Sjanghai aan land gezet.
Naar het agentschap Domei meldt, requi-
reeren de Chineezen aanzienlijke verster
kingen o.m. de beste troepen der Nanking-
regeering, om den spoorweg Nanking-
Sjanghai, welke door de Japansche troe
penlandingen wordt bedreigd, te verdedigen.
Officieel wordt uit de Ver. Staten medege
deeld, dat 1200 mariniers Zondag met het
transportschip Chaumont, geconvoyeerd door
den kruiser Marblehead, naar Sjanghai zullen
vertrekken. Aan boord van de Marblehead be
vinden zich 108 mariniers.
Het Amerikaansche schip „Wichita" is van
Baltimore vertrokken. De bruggen zijn be
schermd door pantserplaten, welke met staal
kabels zijn vastgemaakt.
De reederij van de Wichita heeft een staking
der bemanning voorkomen door toe te stemmen
in een bespreking met de vertegenwoordigers
der zeeliedenorganisatie, die een gratificatie
van 50 pond sterling vroegen voor iedere reis.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat zich
aan boord van de Wichita 19 zware bommen
werpers bevinden. Het schip is vertrokken in
de richting van Sjanghai. Aan boord zouden
zich niet nader aangeduide staalproducten be
vinden, zoomede eenige honderden rollen zwaar
prikkeldraad.
De Japanners hebben onder het voor
wendsel te zoeken naar de „signaal-ge
vers" geprobeerd het ledige gebouw van het
Consulaat-Generaal der Sovjet-Unie te
Sjanghai binnen te dringen.
De politie der internationale nederzetting
liet de Japanners evenwel niet tot het gebouw
toe en verklaarde, dit niet te kunnen doen zon
der toestemming van het Consulaat-Generaal
der Sovjet-Unie.
Om een einde te maken aan provocatorische
gebaren aangaande het geven van signalen
heeft de leider van het Consulaat-Generaal Si-
mansky zich op 26 Augustus gewend tot het
consulaire corps te Sjanghai met het verzoek
om vertegenwoordigers het ledige consulaatsge
bouw te laten bezichtigen. Het gebouw werd
toen bezichtigd door een vertegenwoordiger van
het consulaire corps in tegenwoordigheid van
den Sovjet-Russischen vice-consul.
Tijdens dit bezoek werd vastgesteld, dat nie
mand zich in het gebouw ophoudt, dat er geen
signalenstelsel aanwezig is en zelfs geen elec-
trisch licht.
Derhalve zijn, aldus Tass, de door Japansche
instellingen verspreide en op niets gebaseerde
geruchten over een signalenstelsel gewone pro
vocaties.
Men verwacht te Tokio de aanvrage van een
derde aanvullend crediet van 2.450 millioen
yen, zulks met het oog op den toestand in
China. De beide eerste aanvullende credieten
beliepen in totaal 526 millioen.
Westelijke richting terugtrekken. Dit zou vol
gens buitenlandsche kringen in het voordeel
van de Chineezen zijn, daar zij dan buiten schot
der Japansche scheepsbatterijen zijn. De woord
voerder van het Chineesche leger heeft ver
klaard, dat de troepen ongeveer 2 mijl zullen
terugtrekken.
Havas meldt,, dat twaalf Japansche vlieg
tuigen tusschen tien voor 2 en 2 uur Nan
tau hebben gebombardeerd. Bij 't Zuidersta
tion hebben zich vier zeer hevige ontplof
fingen voorgedaan. Het schijnt, dat de
bommen een grooteren omvang hebben dan
die, welke tot nu toe gebruikt werden. Men
heeft verscheidene toestellen van zeer groo
te afmetingen opgemerkt, die tot nu toe
nog niet zijn waargenomen. Hoewel het
bombardement om twee uur eindigde, ble
ven verschillende vliegtuigen nog boven de
stad kruisen, terwijl andere toestellen op
geringe hoogte boven Poetoeng cirkelden.
BERLIJN, 28 Aug. (Havas). Een predikant
van de Belijdeniskerk is veroordeeld tot zeven
maanden gevangenisstraf, omdat hij in een
particulieren brief critiek had uitgeoefend op
de maatregelen der Rijksregeering tegen de Jo
den. Deze brief was gevonden tijdens een huis
zoeking bij den predikant.
SJANGHAI, 28 Augustus (Reuter). Huges-
sen, de Engelsche gezant, heeft een rustigen
nacht gehad. Hij heeft geruimen tijd geslapen
en maakt het goed. Lady Hugessen is te Sjang
hai aangekomen. Zij heeft vanochtend een be
zoek aan haar man gebracht.
BOEKAREST, 28 Aug. (D.N.B.) De minis
ter van Oorlog, Angelescoe, is gisteren afge
treden. Zijn portefeuille wordt voorloopig be
heerd door den minister voor Marine en Lucht
vaart Irimescoe.
NEW YORK, 28 Aug. (Havas). Tengevolge
van den zeer zwaren regenval der beide laatste
dagen is in de staten New York, New Jersey,
Pennsylvanië en Noord-Carolina hoog water
ontstaan. Op tal van wegen is het verkeer ver
broken, doordat de wegen onderliepen. Op ver
scheidene plaatsen hebben zich overstroomin
gen voorgedaan.
ONTVANGEN nieuwe serie
KROUWELS, Koninginneweg 6, tel. 14624
Men verwacht belangrijke krijgsoperaties tus
schen Woesoeng en Lio Tsjen.
De rechtschen beheerschen den weg Bilbao
Santander.
Grootsche geloofsmanifestatie en overweldigen
de betoogingen van trouw aan Kerk en Staat
der Duitsche Katholieken in Dortmund.
Bijzonderheden over de nieuwe serie Philips-
radio - toestellen.
De Nederlandsche rondvlucht begonnen.
Militair vliegtuig bij noodlanding onder Jut
phaas beschadigd.
MOSKOU, 28 Aug. (Havas). Het blad „Vos-
totsjno Sibirskaja Prawda", dat te Irkoetsk ver
schijnt meldt, dat op 20 Aug. twee en dertig
leden van een Trotzkistisehe bende terechtge
steld zijn. Zij hadden zich schuldig gemaakt
aan het organiseeren van aanslagen en spion
nage ten gunste van Japan.
PARIJS, 28 Aug. (Havas) In verband met
de protesten van de burgerpiloten der Air
France tegen het toevertrouwen van de proef
vluchten met de „Lieutenant de Vaisseau Paris"
aan den militairen vlieger Bonnot, heeft de mi
nister van Luchtvaart besloten, dat de proef
vluchten zullen worden toevertrouwd aan den
chef-piloot Henry Guillaumet, terwijl Bonnot
in het toestel zal plaats nemen als belast met
de uitvoering.
Hoe is 't mogelijk, voor twee kwartjes
Zeven dagen lang muziek.
En dan zonder bijgeluiden,
Is zooiets niet magnifique?
NIEUWE GEACHT 5 TELEFOON 10010
loo I VMUVUMHUHIlni/MiJJjJ r i t/ÏO
Stand op Zaterdag 1 uur n.m.:
Vorige tsand: 765.7