Politieke toestand in België
zeer gespannen
De Japanners uit Lotien
verdreven
I „PROTECTOR" I
Russisch schip ge
torpedeerd
Brand op de Kota
Agoeng
Het nieuws van heden
DE OVERVAL OP HET
FRANSCHE SEMINARIE
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1937 - OCHTENDBLAD
Buitengewone zitting van
parlement bijeengeroepen
Aftreden der regeering
niet waarschijnlijk
Het pact Nanking-
Moskou
Onrustig Palestina
Het Weer|,||||||||||||||,||||||,|N||||||,,||||||,||,||||||i
I INBRAAK-VERZEKERING J
Bekend sportvlieger
omgekomen
Koninginnedag in
Apeldoorn
Prins Nicolaas niet in
Roemenië
Zes transportschepen met
troepen onderweg
De uittocht uit Nanking
School-incident te
Danzig
De opsporingen naar
Lewanefski
Bismarck's dagblad van
eigenaar veranderd
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE!
NASSAULAAN 51 TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
jroor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM TELEFOON 13866
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20742
Van Zeeland zal verklaring afleg
gen inzake lastercampagne
tegen hem op touw gezet
De terugslag op de Duitsch-
Chineesche betrekkingen
Arabier te Haifa doodgeschoten
Chineesche bandieten eischen
500.000 dollar als losgeld
De aanvaller is onbekend
De Koningin en Prins Bernhard
maken een rijtoer
De Prins bij het vuurwerk
Ook Kantonneesche troepen
nemen thans aan den
strijd deel
'Japanners geëvacueerd uit
int. concessie
Lading dynamiet overboord
geworpen
Polen weigeren hun kinderen naar
Duitsche scholen te sturen
De „Kreuz Zeitung" door het
„Berliner Tageblatt"
overgenomen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et, tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Onze Brusselsche correspondent seint ons d.d,
31 Aug.:
Na moeizame pogingen zijn de
vrienden van de regeering Van
Zeeland erin geslaagd, tenminste offi
cieel de breuk tusschen den Eersten
Minister en den socialistischen minis
ter De Man weer ongedaan te maken.
Men weet, dat minister De Man gedurende 24
uur van plan is geweest ontslag te nemen naar
aanleiding van de veel besproken feiten, die
hem ten laste gelegd worden bij het beheer van
de Nationale Bank met als directe aanleiding
een verklaring van den Eersten Minister Van
Zeeland in ,,1'Indépendence Beige" van Zater
dag jd.
Hierin werd verklaard, dat minister De Man
in 1934 de beschikking zou hebben gekregen over
fondsen van de Nationale Bank. Minister De
Man meende in het onderzoek ook den Eersten
Minister te moeten betrekken en wel in zijn
verhouding tot de Nationale Bank, toen hij in
1934 minister zonder portefeuille was.
Minister De Man moet in zijn ontslagaan
vrage hebben verklaard, dat hij, liever dan een
onderzoek tegen Van Zeeland te bevelen, ont
slag zou nemen van zijn ministerieele functie.
Na langdurige beraadslagingen, die
hedenavond in een extra bijeengeroepen
kabinetszitting werden gehouden, werd een
communiqué gepubliceerd waarin wordt me
degedeeld, dat het ministerie protesteert
tegen de lasterlijke beweringen, die tegen
Van Zeeland werden verspreid en dat de
regeering het parlement voor een dringende
bijeenkomst samen zou roepen om kennis
te nemen van de verklaringen, die minister
Van Zeeland en minister De Man zullen
afleggen t.a.v. het onderzoek. Wij vernemen
dat deze parlementsvergadering Dinsdag en
BERLIJN, 31 Aug. (Havas) De Chinee
sche ambassadeur in Berlijn, dr. Tien Fong
Tsjen, heeft vanmorgen een bezoek gebracht
aan Von Mackensen, den staatssecretaris
aan het Departement van BuitenJandsche
Zaken, teneinde de Duitsche regeering offi
cieel in kennis te stellen van (bet sluiten
van het niet-aanvalspact tusschen China en
de Sovjet-Unie.
De ambassadeur zette daarbij de redenen uit
een, welke China tot dezen stap hebben ge
bracht. Hij zou bovendien de aandacht van
Von Mackensen gevestigd hebben op de z.i. on
begrijpelijke houding van een deel der Duitsche
pers ten aanzien van China.
In Chineesche kringen te Berlijn vestigt men
er de aandacht op, dat, indien de Duitsche
persaanvallen op China voortduren, de span
ning tusschen China en Duitschland zou toe
nemen, en de banden tusschen China en Rus
land noodzakelijkerwijze nog hechter zouden
worden, in Chineesche kringen wijst men er
voorts op, dat deze nieuwe oriënteering van
China's politiek niet zou nalaten een noodlot-
tigen terugslag te hebben op de handelsbetrek
kingen met Duitschland.
Volgens inlichtingen uit gewoonlijk goed in
gelichte bron, zou Von Mackensen, met het oog
op het belang der Duitsch-Chineesche betrek
kingen, zich weldra naar Hitier begeven om
hem verslag uit te brengen van het langdurig
onderhoud met den Chineeschen ambassadeur.
Hitier zou tenslotte Duitschlands toekomstige
houding ten opzichte van China vaststellen.
HAIFA, 31 Aug. (Reuter) Een Arabische ci-
troenenverkooper is gisteravond doodgeschoten,
terwijl hij bij zijn stalletje in het midden van
de stad lag te slapen.
In totaal zijn bij de incidenten, welke zich in
de laatste 24 uur in verschillende plaatsen heb
ben voorgedaan, drie Joden gedood en één ge
wond en twee Arabieren gedood en drie ge
wond.
Donderdag van de volgende week zal ge
houden worden.
Dit feit is eenig in de geschiedenis van het
Belgische parlement. Het is nog nimmer voor
gekomen, dat het parlement in dezen tijd van
het jaar werd bijeengeroepen. Intusschen heeft
Dinsdagavond ook het directorium van het blok
der Katholieken van België vergaderd en in
een motie de blijvende trouw aan Van Zeeland
uitgesproken. In dezelfde motie worden echter
strenge straffen en sancties geëischt tegen de
leden van het beheer van de Nationale Bank
van België, waarvan enkele leden inderdaad
grove fouten hebben gemaakt.
Te Brussel zelf is de politieke toestand
zeer gespannen. Ook op straat is het onrus
tig. Overal worden betoogingen gehouden.
De Nationale Bank wordt door een sterke
politiemacht bewaakt en zooals verwacht
kon worden maken de Rexisten van dezen
toestand gebruik om een nieuwe actie in te
zetten.
Havas meldt nog, dat het niet waarschijnlijk
is, dat de regeering Van Zeeland af zal treden.
Niet alleen is de Koning in het buitenland,
doch ook zal de regeering bij de debatten in
de buitengewone zitting van het parlement de
volgende week gelegenheid hebben haar hou
ding te verdedigen.
Middelerwijl zullen ook de aandeelhouders
meer gelegenheid hebben gehad hun houding
te bepalen. De Rexisten blijven het aftreden
van Franck als gouverneur van de Bank eischen.
Vermoedelijk zal deze evenwel in een alge-
meene vergadering een stemmenmeerderheid
behalen.
Verwachting: Zwakke tot matigen,
Oostelijke tot Zuidelijken wind, toenemen-
de bewolking, waarschijnlijk nog droog
behoudens kans op onweer, warmer.
Verdere vooruitzichten:
=j kans op regen of onweer.
toenemende
^jlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllH
i in i in 11 n 11 ii 11 ui 11 n 11 in 11111111111 in i in i in i in 11 in i in 11 imi i ii nnn 11 in i iim
ONDERL. VERZEKERING MIJ. 1
DAMRAK 60 AMSTERDAM-C. i
Tel. 45014 en 45016
Directie: H. F. HEERKENS THIJSSEN
E Uitsluitend voor: Kerken, Pastorieën,
E Kloosters en Kerkelijke Instellingen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimT
SJANGHAI, 31 Aug. (Havas) Uit Peïping
wordt vernomen, dat de onderhandelingen
tusschen de bandieten, die de missiestatie
van Fransche missionarissen hebben ge
plunderd en de vertegenwoordigers van de
Congregatie, waartoe de Paters behooren,
zijn begonnen. De bandieten eischen een
losprijs van 500.000 dollar.
Nader bericht Havas nog, dat een pater in het
seminarie werd achtergelaten met het oog op
zijn hoogen leeftijd.
Japansche troepen hebben vijftig Chineesche
studenten, die eveneens door de Chineesche
bandieten waren ontvoerd, bij den aanval op de
missiestatie bevrijd.
Dit bericht wordt door het Japansche pers
agentschap Domei bevestigd.
Naar wij vernemen kunnen de beide ontvoer
de Nederlandsche paters geen Maristen zijn,
zooals aanvankelijk gemeld werd.
ALGIERS, 31 Aug. (Havas). Gis
teravond acht uur is op vijf mijl uit
de kust tusschen Dellys en Tigzhart
het Russische schip „Timiryaysef" ge
torpedeerd. Het 1078 ton metende
schip werd door twee torpedo's ge
troffen en is gezonken. De uit 29 per
sonen bestaande bemanning, waar
onder drie vrouwen, werd gered. De
aanvaller is niet bekend.
De „Timiryaysef" was van Havre
en Liverpool op weg naar Port Said,
geladen met steenkool.
In „Campo Mussolini" bij Rome wordt de fascistische jeugd vertrouwd gemaakt
met de werkwijze van het moderne geschut
Minister-president Van Zeeland
BERLIJN, 31 Aug. (D.N.B.) De bekende Duit
sche sportvlieger Karl Schwabe is gisteren bij
een oefenvlucht als reserve-officier van de
luchtmacht ten Noord-Westen van Stralsund
in de Oostzee gestort en om het leven gekomen.
De Rexisten hebben tijdens de vergadering van de Nationale Bank te
Brussel gemanifesteerd. Een al te enthousiast heerschap wordt door de
politie tot kalmte gemaand
Dinsdagmiddag om half drie heeft H. M.
de Koningin met gevolg Het Loo verlaten
voor het maken van een rondrit per auto
door de gemeente Apeldoorn.
De koninklijke auto, waarin Hare Majes
teit, de Prinses von Erbach-Schönberg,
Z. K. H. Prins Bernhard en diens broeder,
Prins Aschwin, hadden plaats genomen,
werd voorafgegaan door een tweetal auto's.
Twee auto's met leden van de hofhouding
volgden achter den koninklijken auto, waarop
de standaard was ontplooid, terwijl een brigade
van de motorpolitie den stoet opende en sloot.
Bij het wegrijden van het paleis wuifde H. I-C.
H. Prinses Juliana de vertrekkenden na.
Langs de route welke gevolgd werd, hadden
zich vele belangstellenden opgesteld, die onze
Landsvrouwe en den Prins-Gemaal hartelijk
toejuichten.
Een bezoek werd o.m. gebracht aan 't markt
plein, waar H. M. gedurende een kwartier met
belangstelling de kinderspelen gadesloeg.
Hier werden H. M. en de Prinses von Erbach-
Schönberg door twee meisjes, Connie Wille en
Ineke Grevestuk, bloemen aangeboden.
Vervolgens bracht de Koningin een bezoek
aan de volksfeesten en kinderspelen in de buurt
schap Wormen.
Om half vier keerde de stoet op Het Loo
terug, waarmede de rondrit, welke onder ideaal
zomerweer gemaakt was, was geëindigd.
Bij aankomst op het paleis bracht een groote
menigte een spontane ovatie.
Dinsdagavond om tien uur heeft Z. K.
H. Prins Bernhard een bezoek gebracht aan
het feestterrein in de buurtschap Wormen,
waar tot besluit van den feestdag een vuur
werk werd afgestoken.
BOEKAREST, 31 Aug. (A.N.P.) De berichten,
volgens welke Prins Nicolaas, de in ballingschap
gezonden broeder van koning Carol van Roe
menië, naar zijn vroegere paleis te Snagov, op
50 K.M. van de hoofdstad, zou zijn terugge
keerd, kunnen worden tegengesproken. De cor
respondent van de „Daily Telegraph" heeft het
kasteel bezocht en de uitgebreide voorzorgs
maatregelen gezien, welke men neemt om den
terugkeer van den prins te verhinderen. Het
kasteel, dat midden in een afgesloten bosch is
gelegen, wordt streng bewaakt. Sinds het ver
trek van den prins heeft de uit 16 manschappen
bestaande wacht opdracht gekregen ervoor te
zorgen, dat niemand, ook de prins niet, het park
of het kasteel betreedt. Politiehonden vertoe
ven in den omtrek. Het particuliere vliegveld
van den prins, dat in de nabijheid van het kas
teel ligt, is omgeploegd.
SJANGHAI, 31 Aug. (Havas) Van Chi
neesche zijde wordt medegedeeld, dat de
Chineesche troepen hun Japansche tegen
standers uit Lotien hebben verdreven. In de
omgeving der stad wordt verwoed gestreden.
De Japansche troepen die zich uit Lotien
hebben teruggetrokken, begeven zich naar
Tsjangoepang. Men verwacht dat de Japansche
troepen weer tot den aanval over zullen gaan,
wanneer zij versterking zullen hebben gekregen.
Z»'s transportschepen zijn onderweg.
De woordvoerder van de Japansche Marine
heeft medegedeeld, dat de stad Woesoeng door
de Japansche troepen is bezet. De troepen wer
den op verscheidene punten aan den linker
oever van de Wangpoe aan land gezet. Zij ruk
ken verder op in Noord-Westelijke richting. De
forten van Woesoeng ten Noorden van de stad
schijnen nog in handen van de Chineezen te
zijn, doch hun militaire waarde is gering.
In Japansche kringen wordt medegedeeld, dat
ten einde de gevaren voor incidenten zooveel
mogelijk te vermijden, het personeel van het
Japansche consulaat Tsingtau zal verlaten, zoo
dra alle Japansche burgers de plaats zullen
hebben verlaten. De operaties in Noord-China
worden bemoeilijkt door het slechte weer. Toch
hebben de Japansche vliegtuigen Chineesche
troepenconcentraties bij Matsjang bestookt.
De Japansche autoriteiten hebben mede
gedeeld, dat de troepen van de Kanton-
regeering deelnemen aan den strijd voor
Sjanghai. Een Chineesch onderofficier, die
gevangen werd genomen bij Lotiensjen, be
hoorde tot de 153ste divisie van het Kan-
tonleger.
De opperbevelhebber van het Kantonleger,
generaal Joehamoe, heeft gelast, dat zijn leger
op voet van oorlog moet worden gesteld.
Zooals gemeld, hebben Japansche vliegtuigen
hedenmorgen Kanton bestookt. Teneinde den
grooten stroom vluchtelingen tegen te houden,
zijn de poorten van de internationale neder
zetting gesloten.
Naar vernomen wordt is ongeveer zeventig
procent van het millioen inwoners van Nan
king uit de stad weggetrokken.
De uittocht duurt nog steeds voort.
Terwijl in den sector van Loei Hoen Woesoeng
slag werd geleverd hebben de Japanners van
ochtend de Japansche niet-strijders uit de oos
telijke districten der internationale nederzetting
geëvacueerd.
De Chineezen verzekeren, dat bij een lucht
aanval op de Japansche transportschepen, waar
bij ook de „President Hoover" door een bom
werd getroffen de achtersteven van een der
transportschepen werd geraakt.
Men weet niet hoeveel slachtoffers er zijn.
De Japanners daarentegen verklaren, dat een
Japansch vliegtuig een Chineesch toestel heeft
omlaag geschoten.
Een tweehonderdtal vluchtelingen en gewonde
soldaten, die in autobussen wachtten voor het
station Woesoeng om getransporteerd te wor
den, is door vermoedelijk Japansche vliegtuigen
gebombardeerd. Velen werden gedood of ge
wond.
De Japansche luchtmacht heeft Tsjangtsjau,
Kienau en Foekien gebombardeerd, waarbij ver
scheidene Chineesche vliegvelden en vliegtui
gen werden beschadigd en vernield. In een
luchtgevecht boven de Jangtse hebben Japan
sche vliegtuigen vanochtend twee Chineesche
toestellen omlaag geschoten.
In bevoegde kringen te Weenen spreekt
men het bericht tegen, volgens hetwelk de
Japansche gezant te Weenen in het belang
van de handelsbetrekkingen tusschen Oos
tenrijk en Japan de staking der wapenleve
ringen aan China geëischt zou hebben.
Een weldadigheidspostzegel, meer spe
ciaal ten bate van de verbetering der
hygiëne, hebben de Fransche posterijen
uitgegeven
Het Nederlandscjie motorvracht
en passagiersschip Kota Agoeng van
den Rotterdamschen Lloyd heeft
draadloos geseind, dat er brand is
uitgebroken in ruim vier. Het schip,
dat op weg is van Rotterdam naar
Batavia en daarbij ook Makassar zal
aandoen, bevond zich bij Minecoy,
een klein eiland tusschen Aden en
Colombo, op 600 mijl van laatstge
noemde stad verwijderd.
Het brandende ruim is onder stoom ge
zet. Het schip spoedt zich naar Colombo,
waar het hedenavond wordt verwacht. Een
lading van acht ton dynamiet, welke zich
in de kruitkamer van ruim vijf bevond, is
veiligheidshalve over boord geworpen.
De Kota Agoeng, dat een bruto-inhoud
heeft van 7358 ton, is een van de nieuwe
schepen van den Rotterdamschen Lloyd. Het
is in 1930 gebouwd op de scheepswerf van
Wilton-Feijenoord. Kapitein is de heer
Hamersma.
WARSCHAU, 31 Aug. (Havas) De politie van
Danzig heeft vier Polen gearresteerd, die zich
verzetten tegen de overbrenging hunner kinde
ren naar Duitsche scholen. Voorts heeft de
senaatsvoorzitter, Greiser, driemaal geweigerd
de Poolsche afgevaardigden van den Landdag
van Danzig te ontvangen, die bij hem kwamen
protesteeren tegen de dwangmaatregelen, welke
de nat.-socialistische autoriteiten uitoefenen op
de Polen, die weigeren hun kinderen naar de
Duitsche scholen te sturen. Zij hebben een
krachtige protestnota overhandigd en onver
wijlde staking van deze maatregelen geëischt.
In verband hiermede laat de „Gazeta Polska"
een waarschuwing tot Danzig hooren. Het blad
schrijft, dat de houding van den senaat van
Danzig in tegenspraak is met de herhaalde be
loften van loyale samenwerking met Polen en
eerbiediging der Poolsche rechten in Danzig.
FAIRBANKS (Alaska), 31 Aug. (Tass).
De Amerikaansche vlieger Wilkins, die op zoek
is naar Lewanefski, bevindt zich op het Pa-
trick-eiland en blijft wachten op gunstig we
der, daar hij besloten heeft alleen dan naar
het Noorden te vliegen, indien er goed zicht is,
opdat geen enkel gebied tusschen den 82en en
83en graad onafgezocht zou blijven. Wilkins
zendt geregeld zijn weerkundige waarnemingen
door aan de Sovjet-Russische vertegenwoordi
gers te Fairbanks.
Politieke toestand in België zeer gespannen.
Kamer en Senaat voor een buitengewone zit
ting bijeen geroepen.
Russisch schip getorpedeerd en gezonken; de
bemanning werd gered.
Japanners uit Lotien verdreven.
Franco's troepen vinden weinig tegenstand bil
hun opmarsch in het Noorden.
Chineesche ambassadeur te Berlijn stelt Duit
sche regeering officieel in kennis van het non
agressie-pact met Moskou.
Permanente Raad van de Kleine Entente be
tuigt trouw aan den Volkenbond.
H. M. de Koningin en Prins Bernhard hebben
een rondrit per auto door Apeldoorn gemaakt.
Brand op de „Kota Agoeng" uitgebroken tus
schen Aden en Colombo; lading dynamiet over
boord geworpen.
Eerste dag van de nationale tenniskampioen
schappen te Amsterdam.
Beurs van New York: stemming over het alge
meen vast; slot gedrukt.
Achterdocht
Zoek toch niet achter alle woorden
bedekte bedoelingen. Dan zou nie
mand meer een mond durven- open
doen. Wees frank en vrij doch voor
zichtig met uw conversatie even
wel: laat nooit twijfel over wat uw
bedoeling is. Dan behoeft men niet
achterdochtig zich af te vragen of er
geheime oogmerken zijn bij u. Doch
zoek dan ook zelf niet allerlei
achter woorden en uitdrukkingen
wat er niet in gelegen is. De meest
dwaze misverstanden, de ergste twis
ten, de domste verwijderingen zijn
zoo vaak het gevolg van achterdocht.
Later blijkt u dikwijls dat iets
heelemaal niet heeft voorgeze
ten bij een ander waarvan u
hem verdacht: „Oh, ik meende,
dat hij 't anders bedoeld had!" is de
spijtige uitroep die zooveel niet meer
kan goedmaken. Wees voorzichtig dus
met uw woorden maar ook met uw
gedachterf.. Laat geen achterdocht
postvatten.
BERLIJN, 31 Aug. (A.N.P.) Naar gemeld
wordt, is het door Bismarck in 1848 opgerichte
dagblad „Kreuz Zeitung" overgenomen door het
„Berliner Tageblatt". Het blad wordt voorname
lijk gelezen in militaire en adellijke kringen.
Het eerste teeken van de overneming is, dat van
de voorpagina de traditioneele leuze „Met God,
voor Koning en Vaderland" verdwenen is.
tNï>i i. i. iimiuiiiiimimii/^jj/j.'.j.f 4#7
Stand op Woensdag I uur v.m. 763.9
Vorige stand 764A