Stookt mijn prima Holl. Anthraciet
G.
Laatste maand zomerprijzen-
WITTOP KOHIHG - HAARLEM
HAARDEN
UISVIRWARniNG
STAVEREN
ORANJE NASSAU-
ANTHRACIET
HAARDEN EN HAARDKACHELS
•METEOOR'
1.90 k
VAN AL
jT.V,
HAARD
KACHELS
NEEMT GEEN RISICO
DBIJPSTEEN'S KOLENHANDEL
NOG HEDEN ZOMERPRIJZEN I
ECHTEWALES-ANTHRACIET
o.a. a f2.30
IIA ARDEN EN
HAARDKACHELS
HAARDKACHELS
C. J. v. d. BROEK
INVENTA
JAN VAN WIJK
„MONA" ANTHRACIET
M aar Ook Nooit A ndere
KRUL N.V.-Overveen-Tel. 23517
J. H. KORST JENS
HAARDEN
De toestand is erg
onzeker
(Rhan. dLstoJ$e*i
Alléénverkoop
Hoofdkantoor: Generaal Cronjéstraat 78 Telefoon 12157-28504
HAARLEM
HEEMSTEDE
dU A A VBURGWAL 9
HAAR. Jr. TELEF. 10770
VAKKUNDIGE PLAATSING
J. WENSING - TELEFOON 10408
NAAST DEZE BESCHOUWING EEN GOEDE RAAD
HAARDENHUIS
GED. OUDEGRACHT 19
XV. AMSTERD.
ANTHRACIET-
MAATSCHAPPIJ
RAN DSTOFFEN PRIMA
J. VAN DEN HAAK
KUNST-
ANTHRAClEf
WaU-ttifckv!
TELEFOON 11716
MAAR STOOKT
B
HARMENJANSWEG 67A TELEFOON 16100
EIGEN MODELLEN
VULHAARDEN
DUS: D0MANIALE BESTELD
HET IS NAAR IEDERS OORDEEL
'N UITGEMAAKTE ZAAK
DIE GOED STOOKT EN MET VOORDEEL
KOOPT BIJ
KLEINE HOUTSTRAAT 43 - TELEFOON 10896
HEEMSTEDE - TEL. 28037
RAADHUISSTRAAT 23
PRACHTIGE
GEBRS. v. BEAUMONT
PRIJZEN VANAF f43.-
1 II 1 Afm. 20 bij 2
Afm. 20 bij 30 f 2.40 - Afm. 30 bij 50 f 2.25 - Afm. 15 bij 20 f 2.15
BESTELT NOG DEZE MAAND
NIEUWSTE MODELLEN
Fab. E. M. Jaarsma - Frisia - Jan Jaarsma e.a.
PIETER KIESSTRAAT 22 ELECTR. SMEDERIJ
Voor een prima HAARD of HAARDKACHEL
J. BERENDS - „HAARDENDOKTER"
EN
Speciaal wordt uw aandacht
gevestigd op onze
Lage prijzen
Voortreffelijke uitvoering
OUDE GROENMARKT 2-4
GR00TE HOUTSTRAAT 52
OPGERICHT 1774
Worden geleverd ook in
huurkoop door
HAGEMAN
GED. OUDE GRACHT 52,
HAARLEM TELEF. 12762
Haard of Haardkachel?
en welke eapi
De capaciteitbepaling
Brandstoffen
VAN J KWAUTEIT
jém^telefoon I04-97
STOOKT UITSLUITEND
UIT EIGEN LAND
Prima van kwaliteit en de goedkoopste
15/20f 1-90
20/30 f 2.15 vrij thuis
30/40 f 2.00
HAARLEM
HEEMSTEDE
BROUWERSVAART 106
LIEVE DE KEILAAN 10
TELEFOON 10748
TELEFOON 28731
het voordeeligst in Uw Haard of Kachel
HUISTELEFOON 28724 - HEEMSTEDE
LAAT UW HUIS DOOR ONS VERWARMER!
WIJ HEBBEN EEN UITGEBREIDE SORTEERING IN
15 apu&MMtl
MWv
VAN Fl. 69.50 AF,
COMPLEET GEPLAATST
P. A. TAMMER
Bestelt daarom nog deze
maand bij ons uw
Thans nog zomerprijzen
JANSWEG 5D - HAARLEM
geheel compl. met vloerplaat
DE KWALITEIT IS SCHITTEREND, DE KLANTEN ZEGGEN HET
HOLL. ANTHRACIET 30/50 1.95
HOLL. ANTHRACIET 20/30 2.15
HOLL. ANTHRACIET 15/22 1.90
Alles per H.L.
Franco bergplaats
TEGEN UITERST BILLIJKEN PRIJS, SLAAGT U ZEKER BIJ:
MAGAZIJN VAN HAARDEN, KACHELS ANNEX ELECTR. SMEDERIJ. TEVENS
VAKKUNDIG ADRES VOOR REPARATIES. KENAUSTRAAT 12 - TEL. 12554
Mooiere, degelijker en zuini
ger haarden zult U vergeefs
zoeken.
En daarbij: R. S. Stokvis-pro
ducten van Nederlands fabri
kaat. Wat zoudt U zich dus
méér wensen
Een model voor elke smaak
en beurs.
VOOR EEN HAARD OF HAARDKACHEL NAAR?
een speciaal adres
TELEFOON 14811
HAARLEM
T Div merken o.a SURDIAC. E. M. JAARSMA, J. JAARSMA. BECKER GERMAINE, BECH'I'
DYSERINCK ÓRANIER. NESTOR MARTIN, enz., enz. Elke HAARD of HAARDKACHEL
X wordt door ons GARANT GEPLAATST. Inlichtingen en prijscouranten wordten gratis
verstrekt. E- H- «ELKEGA
KOOPT NEDERLANDSCHE WAAR
DAN HELPEN WIJ ELKAAR
KOOPT WAAR VOOR UW GELD
GROOTE HOUTSTR. 187
TEL. 12504
Met opzet stellen wij hierboven de
vraag: haard of haardkachel, om
dat het telkens blijkt dat deze be
namingen verwarrend zijn voor het publiek:
de een beweert: een haard geeft meer warm
te dan een haardkachel en de ander is van
precies tegenovergestelde meening!
De waarheid is dat de warmte-uitstraling,
dus de constructie van het binnenwerk,
niets te maken heeft met de uiterlijke af
werking: haard of haardkachel. Er bestaan
haarden met zeer eenvoudige binnenwerk-
constructies, welke weinig warmte versprei
den, maar evenzeer worden er vervaar
digd, voorzien van de nieuwste constructie,
welke een zeer groote warmtecapaciteit be
zitten; evenzoo worden er haardkachels ge
fabriceerd met klein en groot rendement.
Men moge vroeger reden gehad hebben om
te beweren dat een haard dikwijls beter was
dan een kachel, n.l. in de periode toen het
buitenland goedkoop geëmailleerde haardka
chels leverde, thans nu de haardkachel
productie bijna uitsluitend in handen is
van de Nederlandsche industrie mag men
geen kwalitatief onderscheid meer maken
tusschen haard of haardkachel.
Het eenigste verschil is gelegen in de uiter
lijke afwerking, n.l. de haardkachel heeft
van boven een klep, terwijl de haard van
boven gesloten is; bovendien worden deze
laatste dikwijls in luxe afwerking gemaakt,
terwijl eerstgenoemde meestal uiterlijk in
eenvoudigere uitvoeringen worden gebracht,
teneinde een goed product tegen lageren prijs
te kunnen leveren.
Wanneer iemand den kubieken inhoud van
zijn kamer zou berekenen en een haardka
chel of haard zou kiezen, welke ongeveer met
deze capaciteit staat aangeduid, zou hij bedro
gen uitkomen; het zou aldra blijken dat de
capaciteit bij lange na niet toereikend is.
Het gaat buiten het bestek van een dag
blad-artikel om het ontstaan en bestaan van
dezen chaos inzake capaciteitbepaling onder
de loupe te nemen.
Slechts kunnen wij den lezer gerust stel -
len dat ook hierin een kentering komt; in dit
voorjaar is er een commissie ingesteld onder
presidium van den directeur van het Rijks
bureau voor Brandstoffen-economie, welke
zal trachten een nieuwe en meer reëele ca
paciteitbasis ingang te doen vinden; ook bij j
de centrale verwarmingsindustrie is de
warmte-capkciteit gestandaardiseerd.
In de huidige omstandigheden kunnen wij
niet anders dan een algemeenen raad geven.
Hieraan moge vooraf gaan de waarschu
wing, dat een haard of haardkachel slechts
goed kan functionneeren, indien hij vakkun
dig geplaatst wordt; wendt U bij aankoop
dus immer tot een firma, welke vakkundig
gunstig bekend staat. Talrijke klachten blij
ken bij onderzoek hun ontstaan te danken
te hebben aan een verkeerd advies of een on
vakkundige plaatsing, terwijl den fabrikant
geen schuld treft.
Wil men zelf het risico nemen van het be
palen van de grootte van een aan te schaf
fen haard of haardkachel, dan ga men aldus
te werk. Men berekene den inhoud van een
vertrek en berekene hierbij een opslag van
telkens 10 pet. voor eiken ongunstigen factor,
waarvan wij eenige zullen opsommen. Lig
ging op het Noorden, groot glasoppervlak,
kamers gelegen boven een kelder, koude be
lendingen (indien bijv. in het huis geen an
dere warmtebron aanwezig is). Heeft men
dus een kamer van 60 kub. Meter en gelden
hierbij bijv. 4 dezer ongunstige factoren, dan
telle men hierbij 40 pet., zijnde 24 kub. Me
ter, aldus te zamen 84 kub. Meter. Bij de hui
dige capaciteit-aanduidingen der haarden
en kachels vermenigvuldige men dit getal
met 2 en krijgt aldus het eindcijfer 168 kub.
Meter, hetwelk men als maatstaf voor de
keuze aanhoudt. In dit geval zal men dus
een capaciteit kiezen van 175 kub. Meter,
hetwelk bü haardkachels en haarden een
veel voorkomende maat is.
Wij wijzen nog eens op de klachten over
't slakken der anthraciet dat in den regel niet
te wijten is aan de kwaliteit der anthraciet,
doch waarvan als oorzaak aangemerkt wordt
het te fel stoken, gewoonlijk ten gevolge van
een te kleine capaciteit haard of kachel; het
slakken geschiedt n.l. door te groote hitte-
ontwikkeling, wanneer de asch boven haar
smeltpunt komt. Het is begrijpelijk dat men
voor dezelfde ruimte een grooteren haard of
kachel minder hard behoeft te stoken dan
een kleiner type, terwijl men bü minder fel
stoken bovendien een hooger rendement ver
krijgt.
In den laatsten tijd heeft men bovendien
nieuwe systemen haarden en kachels, waarin
men een kleinere maat brandstof kan stoken,
hetwelk opnieuw een besparing beteekent,
omdat deze kleine maat anthraciet, tegen
woordig no. 5 geheeten (maat 5/10 of 8/15
m.m.) goedkooper is dan .de tot dusverre ge
bruikelijke soort no. 3 (8/15 m.m.). Bü deze
systemen, veelal buitenlandsche patenten
(hoewel de Nederlandsche industrie hierin
ook diligent gaat worden), wordt het vuur
van onderen aangezogen, inplaats van boven
door de vulling; er zijn hierbü zeer vernuftige
constructies, waarbij het gas uit de kolen in
de vulschacht wordt getrokken, met lucht
vermengd en als brandbaar gas langs het
vuur geleid. De zeer groote hitte-ontwikkeling
vindt meestal door luchtkokers plaats, welke
een zeer intensieve luchtcirculatie teweeg
brengen, waardoor een vertrek ook in alle
hoeken goed verwarmd wordt.
De groote hitte-productie in deze kachels
en haarden heeft er ook toe geleid dat men
ze is gaan inrichten voor centrale verwar
ming. In de kamers brandt de haard, welke
tevens de radiatoren verwarmt, welke boven
op de slaapkamers staan! Voor velen, althans
de bewoners van kleine huizen, biedt zulks
een gewenschte oplossing; in de kamer be
houdt men een gezellige en stralende warmte
bron, welke bovendien 't hygiënische voor
deel heeft dat ze een ventileerende werking
heeft en aldus de kamerlucht geregeld ver-
verscht!
Men zou in vele buiten-huizen minder ver
langend naar dergelüke verwarming hebben
uitgezien indien onze bouwers, gelijk hier en
daar in het buitenland, deze hadden inge
richt met een stookplaats in de hal; vooral
met gebruik van de moderne kachels biedt
een dergelijke stookwijze een goed hulpmiddel
om in trappenhuis en slaapkamers de koude
te verdrijven.
Voor het onderhoud van de buitenzijde der
haarden gebruikt men haardenwas, die tegen
woordig in verschillende verpakkingen ver-
krügbaar is. Het poetsen gebeurt het best,
als het metaal koud is en dus is de dag,
waarop de kamer een groote beurt krijgt,
daartoe wel aangewezen. Dan kan men de
kachel uit laten gaan. Het is niet alleen het
behoud van het uiterlijk, maar het zal ook
het binnenwerk ten goede komen als het eens
heelemaai kan worden schoongemaakt. De
mica-ruitjes kan men het best aan beide zij
den schoonmaken met een in spiritus ge
doopt lapje.
GERMAINE E.M. JAARSMA DELFIA LIPS EN PETERS
OLGA ASTA ENZ.
KOMT U EENS KIJKEN? U SLAAGT ZEKER BIJ
GEN. CRONJéSTRAAT 82
TELEFOON 13053
VOOR CENTRALE VERWARMING
SPECIALE PRIJS
In kitten of papieren zakken 30 ct.
per H.L. hooger
SANTPOORTERPL. 1 - HAARLEM
(Betaling in overleg)
KLEVERLAAN 176
(tegenover sportveld)
TELEFOON 14753
tfifi
in diverse modellen en prij
zen staan geëtaleerd bü:
Fraaie kloeke modellen
Ruime kookgelegenheid
Verchroomd nikkelwerk
EERSTE KLAS FABRIKAAT
/HF" Betaling kan desge-
wenscht geregeld worden
