Het beroep van China op den Volkenbond Nieuwe Japansche troepen landen in de Biasbaai kS Het accoord van Nyon RECHTSCHE SUCCESSEN BIJ L EON De aanslagen te Parijs Het nieuws van heden De benoeming van Kard. Segura DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS De vertegenwoordiging van Abessynië en Spanje De openingsrede van Negrin legongeluk eischt vijf dooden Het Weerw|lllllllllllllllllll,,,ll,lllillllM,l,,l,llllllll Staat van beleg in Roemenië 1 1 >1 Trage opmarsch der Japanners Rusland over den toestand in Japan Aanslagen in Palestina Goedkeuring van Rus land en Turkije De opsporing van Lewanefski DINSDAG 14 SEPTEMBER 1937 OCHTENDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: Voor Haarlem en Agentschappen per week 25 centper kwartaal f 3.25per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SP AARNEST AD, HAARLEM - TELEFOON 13866 DRfE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20765 Aga Khan met algemeene stemmen tot voorzitter van de Volken bondsvergadering gekozen th; Vi Telegram van het Arabisch Congres 1 tig' 1 Voor den duur van zes maanden verlengd De Engelsche Minister van Oorlog, Leslie HoreBelisha was bij de jongste ma noeuvres van het Engelsche leger aanwezig en beproefde een der nieuwe ma chinegeweren Chineesche vliegtuigen brengen bij Kwangtsjau een Japanschen torpedojager tot zinken Krachtige weerstand der regee- ringstroepen ten Westen van het Escuriaal Geen gezonken duikboot ontdekt Joodsch landbouwer gedood; Arabisch leider zwaar gewond Japan schijnt in China op een oorlog van langen duur te rekenen. Voortdurend komen nieuwe troepenversterkingen in China aan Italië zou slechts onder zekere voorwaarden deelnemen aan de overeenkomst Japansche luchtmacht in actie Een beschouwing der Sovjets Honderden slachtoffers onder Chineesche vluchtelingen Belooning tot opsporing van dader(s) Vliegtuig in de Pooizee gestort NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct, Ingez. mededeel in gen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. -2* r. i* GENÈVE, 13 Sept. (Havas) Hedenmorgen is de achttiende zitting der Volkenbonds vergadering geopend. De Chineesche re- keering heeft Avenol door tusschenkomst Van haar eersten gedelegeerde, Wellington Koo, een mededeeling doen toekomen, waar in met een beroep op de artikelen 10,11 en 17 van het handvest wordt gevraagd den Kaad middelen aan de hand te doen, die zouden kunnen leiden tot het nemen van maat regelen, welke met het oog op den in het Verre Oosten door Japan geschapen toestand Gepast en noodig zouden kunnen zijn. >Jn opdracht van mijn regeering, aldus de Jhededeeling, heb ik de eer u uit te noodigen kennis te nemen van het feit, dat Japan China overweldigt en den inval voortzet met zijn ge hele leger, marine en luchtmacht. Het is een aanval op de territoriale onschend baarheid en politieke onafhankelijkheid van China, een geval, dat behandeld moet worden v°lgens de bepalingen van artikel 10 van het tact. De ernstige toestand, geschapen door de Ja pansche agressie, vestigt eveneens de aandacht artikel 11 van het pact. Met het oog op de heclendaagsche houding van Japan tegenover den Volkenbond, en zijn optreden in China, is de Chineesche regeering van meening, dat artikel H eveneens toepasselijk is, zonder afbreuk te öoen aan de tot nu toe door den Volkenbondsraad en Volkenbondsvergadering ten aanzien van het ^hineeschJapansche conflict genomen he ruiten." Het Chineesche beroep gaat vergezeld van een Gedetailleerd exposé der regeering van Nanking °ver de verschillende militaire aspecten van het inflict. He Chineesche regeering beschuldigt de Ja panners er van, eenheden van het Roode Kruis V' bombardeeren, aanvallen te doen op niet- rrjjders en instellingen van onderwijs en cul- hiUr te vernietigen zonder dat daarvoor de nood zak aanwezig is. He Abessinische regeering zal, naar Reuter Jheldt, niet vertegenwoordigd zijn in de huidige bijeenkomst van den Volkenbond, daar de Agenda geen enkel punt vermeldt, waarbij Abes- 6inië direct belang heeft. Deze mededeeling is vervat in een schrijven van Haile Selassie aan secretaris-generaal van den Volkenbond, Avenol. He commissie voor het onderzoek der geloofs brieven heeft zich bezig gehouden met een ma- bifest, dat de Hertog van Alva uit naam van •et rechtsche Spanje had gezonden. In dit do cument werd geprotesteerd tegen het feit, dat ^Panje vertegenwoordigd wordt door Juan Ne- den minister-president van de regeering Valencia, welker gezag zich slechts uitstrekt ®ver ongeveer een derde van het grondgebied van ®Panje. De commissie was van oordeel, dat dit Protest niet ontvankelijk is, daar Negrin de ver tegenwoordiger is van de wettige regeering van Aga Khan, de eerste gedelegeerde van Thdië, is met algemeene stemmen gekozen *°t voorzitter van de Volkenbondsvergade- Hng. Hl zijn openingsrede heeft Negrin onder meer Gezegd: „ofschoon de toestand in mijn land ®eh der ernstigste vraagstukken vormt, zal ik u daarvan thans, van het voorzittersgestoelte niet spreken. Ik zal mij er toe beperken, u groet over te brengen van Spanje, dat jheer dan ooit vertrouwen heeft in het Volken- °Odsideaal, dat naar de meening van dit land r®, eenige vorm van internationale organisatie s Negrin constateerde, dat het internationale 6cht achteruit gedreven wordt: de beginselen ab dat recht worden voortdurend geschonden. jHegrin keurde den bewapeningswedloop af en 'dde uit dien wedloop af, dat de Volkenbond e vrees voor oorlog niet heeft kunnen ver even. Men moet een bewijs van de levens- J^baarheid van den Bond geven door in een Ustigej objectieve sfeer de elementen, die den 0 ^hwoordigen stand van zaken bepalen, te Zei:. n en door doelmatige oplossingen te ,^en. Het mag niet gebeuren, dat de aarze- le ,n en de moeilijkheden bij de tenuitvoer- QG8ing van deze taak gebruikt worden door genen, wier doel de vernietiging der maat- "appjj is. Negrin noemde daarna bewijzen van de 'evenskracht van den Bond; de gelukkige 'a&eling van het Fransch-Turksche geschil °ver den status van Alexandrette, het on derzoek der mandaatcommissie naar den *°estand in Palestina. HU gaf een kort over wicht van het technische werk, in het afge lopen jaar verricht: het vraagstuk der Grondstoffen, economische en financieele Problemen, enz. Negri 'in besloot met de woorden: „GU gaat ^ar>s het programma van morgen opstellen. °8en besprekingen en besluiten getuigen van fctftl°EKAREST, 13 Sept" (D.N.B.) Bij Con- G«st vandaaS 6611 niilitair vliegtuig neer- ti °rt- Van de inzittenden werden er vijf op Gedood en twee zwaar gewond, den wenseh, dat in de internationale betrekkin gen de beginselen van het pact heerschen: de goede trouw en de eerbiediging der overeen komsten." GENEVE, 13 Sept. (Havas). Het nationaal- pan-Arabisch congres te Bloudan, nabij Damas cus, heeft een telegram aan den Volkenbond gezonden, waarin de resoluties worden weerge geven, welke door dit congres zijn aangenomen en waarin krachtig verzet tot uiting komt tegen het denkbeeld eener verdeeling van Palestina, ,,een integreerend deel van het va derland der Arabieren." Het congres verklaart bereid te zijn, met alle doeltreffende middelen te strijden „tegen de vorming van een Joodschen staat". Het eischt de vorming van een constitutioneelen Arabi- schen staat, waarin de eerbiediging van de rechten der minderheden verzekerd is. E Verwachting: Zwakke tot matigen wind, aanvankelijk uit uiteenloopende, later uit g Noordelijke richtingen, zwaar bewolkt tot betrokken met waarschijnlijk regen, wei- nig verandering in temperatuur. g Verdere vooruitzichten: Nog regenach- g BOEKAREST, 13 Sept. (Havas). De staat van beleg, welke einde December 1933 als ge volg van den aanslag op Duca, den minister president werd ingesteld, is opnieuw voor den duur van zes maanden verlengd. HONGKONG, 13 Sept. (Reuter). In de geheele stad heerscht opwinding in verband met de landing van nieuwe Japansche troe pen, die gisteren in de Biasbaai volbracht werd, nadat verscheidene versterkte stellin gen in de omgeving gebombardeerd waren. Volgens niet bevestigde berichten uit Chi neesche bron werd de landing volvoerd door de samentrekking van een aanzienlijke scheeps macht, waarbij zich drie kruisers bevonden. De Britsche vlootautoriteiten konden de ontsche ping niet bevestigen, hoewel zij haar zeer wel mogelijk achten. Naar de meening van welin gelichte kringen streven de Japanners naar de bezetting van het Chineesche deel van den spoorweg KantonKauloen om daardoor het vervoer uit Hongkong naar het binnenland te verhinderen. Het hoofdkwartier der Chineesche luchtstrijd krachten deelt mede, dat Chineesche vliegtui gen hedenmorgen een Japanschen torpedojager gebombardeerd en tot zinken gebracht hebben in de voorhaven van de baai van Kwangtsjau. De bombardementsvliegtuigen kwamen uit Kan ton en troffen onmiddellijk vijf malen den tor pedojager, die terstond tot zinken werd ge bracht. De Japansche troepen rukken slechts langzaam op, en tot dusver hebben zy slechts de raadhuiswijk van Groot-Sjanghai bezet. Naar verluidt hebben de Chineesche troe pen besloten hun nieuwe verdedigingslinie hardnekkig te verdedigen. PRONT VAN LEON, 13 Sept. (Havas) De rechtschen hebben op de regeeringstroepen, die gisteren vry hevigen tegenstand boden, nieuwe belangrijke stellingen veroverd. By het invallen van den nacht hadden de troepen van Franco hun objectieven bereikt en zelfs overschreden, nadat aan de regeeringstroepen zware verliezen waren toegebracht. De opmarsch naar het Noorden wordt stel selmatig voortgezet. Ondanks de terreinmoei- lykheden is het waarschyniyk, dat de colonne, die in dezen sector opereert, zich zal kunnen aansluiten by die, welke uit het Westen komt. Naar uit Madrid wordt gemeld hebben de regeeringsstrijdkrachten vanochtend twee aan vallen ondernomen in den sector van El Tiem- blo, ten Westen van het Escuriaal. Sinds eenige dagen hebben de regeeringsbatterijen de vy- andeiyke stellingen hevig bestookt. Na een tameiyk levendige en snelle actie hebben de regeeringstroepen hun stellingen verbeterd, zy hebben de nationalisten gedwon gen twee loopgravenlinies prijs te geven. In den sector van Casa de Campo en de brug der Franschen en in de richting van Aravaca hebban de regeeringstroepen, na een artillerie voorbereiding van een uur, hun stellingen ver beterd. De rechtsche artillerie beantwoordde toen het vuur, doch zonder veel uitwerking. Vooral in den sector Espinosa de Jenares oefenen de regeeringstroepen een bijzonder he vigen druk uit. Aan Spanje's Oostkust doken onophoudelijk geruchten op, dat een duikboot van onbekende nationaliteit daar tot zinken zou zijn gebracht. De Britsche marine-autoriteiten hebben even wel officieel verklaard, dat zij er geen kennis van hebben, dat ergens in de buurt van Gibral tar een duikboot gezonken zou zyn. Ook uit Valencia wordt gemeld, dat de pogin gen, die gedaan zyn om een spoor te vinden van de duikboot, die de vorige week tot zinken gebracht zou zyn, nog geen resultaat hebben opgeleverd. JERUZALEM, 13 Sept. (Reuter). By een Joodsche nederzetting in de Jezraelvallei is een Joodsch landbouwer vermoord. Uit een hinder laag werden vyf schoten op hem gelost. Reuter meldt bovendien, dat gisteravond te Jenin schoten zijn gelost op Abdoel Salam Bar- kawi, lid van de Arabische party der nationale verdediging, die ernstig gewend werd, ROME, 13 Sept. (Havas) Het resultaat der conferentie van Nyon is vandaag officieel ter kennis gebracht van de Italiaansche re geering en wel door Blondel, den Franschen zaakgelastigde, en Ingram, den Britschen zaakgelastigde, die minister Ciano op de hoogte hebben gesteld van het verloop der debatten. Men is van meening, dat Italië een toenade ring met Groot-Brittannië niet in de waag schaal zal willen stellen, geen volkomen vyan- dig standpunt zal innemen en er naar zal streven dat de te Nyon besproken vraagstukken op de agenda der deze week te Londen byeenkomende vergadering der niet-inmengingscommissie zullen worden geplaatst. De Italiaansche gedelegeerden te Londen zou den stappen doen om het by afwezigheid van vertegenwoordigers van R«.ne en Beriyn goed gekeurde systeem te doen wyzigen. Rome en Beriyn zouden van de omstandigheden gebruik maken om terug te komen op hun eisch, gat aan de regeering van Franco de rechten van oorlogvoerende zouden moeten worden toege kend. Men is van meening, dat het vraagstuk der zeerooverij in dat geval ipse facto zal zijn gewyzigd. De vertegenwoordiger van Havas meent te weten, dat Italië onder zekere voorwaarden zal deelnemen aan de te Nyon gesloten overeenkomst. Men meent dit zoo te moeten verklaren, dat Italië in principe er in zou toestemmen mede te werken aan een optreden in de Middelland- sche Zee tegen zeeroovery onder voorbehoud, dat in de niet-inmengingscommissie te Londen besproken zal worden welke rol zyn vloot zal spelen en welk gebied haar zal worden toege wezen. Het schünt, dat thans deze eischen niet zul len kunnen worden ingewilligd, zonder dat de geheele onderhandeling opnieuw aan de orde wordt gesteld, waaraan Italië trouwens heeft kunnen deelnemen. Derhalve zal de overeenkomst van Nyon waarschyniyk Dinsdag zonder wijziging worden onderteekend. Na een belangrijke kabinetszitting, die van morgen is gehouden, heeft de Turksche minister van Buitenlandsche Zaken de mededeeling ge zonden aan de mogendheden, die aan het pact van Nyon deelnemen, dat Turkije reeds maat regelen heeft genomen om zyn deel ten uitvoer te leggen. Het kabinet heeft verder minister Aras gemachtigd het accoord te onderteekenen. Litwinof heeft machtiging ontvangen namens de Russische regeering om de overeenkomst van Nyon te teekenen. Ten aanzien van de mededeeling, dat de gezant van Portugal te Londen de aandacht der Brit sche autoriteiten zou hebben gevestigd op het feit, dat Portugal niet was uitgenoodigd deel te nemen aan de Conferentie van Nyon, verluidt, dat dit zou zyn geschied, omdat Portugal niet in de termen viel voor een uitnoodiging, daar het geen Middellandsche-Zeemogendheid is en geen enkel Portugeesch schip het slachtoffer van een, niet-uitgelokten aanval is geweest, Het Japansche telegraafagentschap Domei meldt, dat Chineesche vliegtuigen gisteravond om half elf Chineeschen tyd het Japansche hospitaalschip „Asahi Maroe" in de nabijheid van Woesoeng hebben gebombardeerd. Het schip is zwaar beschadigd, menschenlevens zijn echter niet te betreuren. Tot dusverre zijn Ja pansche hospitaalschepen reeds voor de derde maal door de Chineesche luchtstrijdkrachten, of door het Chineesche geschut gebombardeerd. De Britsche en Fransche militaire autoriteiten te Sjanghai zouden besloten hebben tot geza- meniyk optreden met wapengeweld tegen Chi neesche troepen, die zouden trachten de Fran sche en de oude Britsche nederzetting binnen te dringen. Intusschen zou de Nanking-regeering bevel gegeven hebben, dat de Chineesche troepen zich ontwapenen voordat zy de Fransche en de oude Britsche concessie binnengaan. Nu de Chineesche troepen aan het Oosteiyk front van Sjanghai uit hun laatste bolwerken, de gemeentelyke gebouwen en de renbaan, zyn verdreven, en teruggedrongen worden naar Kjangwan en Tatsang, aan de overzijde van de spoorlijn SjanghaiWoesoeng, is het verkeer langs den Tsjoengkoengweg van 'Sjanghai naar Woesoeng, voor het eerst sedert het incident te Sjanghai op 13 Augustus hervat. De Japansche autoriteiten deelen mede, dat zij de Chineesche gemeentelijke gebouwen te Kjangwan hebben bezet. De Japansche luchtmacht heeft den rech teroever van de Wangpoe gebombardeerd en vervolgens ook Sjapei onder vuur genomen. Aan de Wangpoe ontstond in twee Chineesche fabrieken brand. Eveneens hebben Japansche vliegtuigen van middag het vliegveld van Loenghwa, een voor stad van Sjanghai, gebombardeerd. Uit Hongkong wordt gemeld, dat vanmiddag Japansche vliegtuigen boven de Tsjoekiang (de Kanton-rivier) zijn verschenen. Zy bombardeer den het bekende fort Hoemen, dat volkomen vernield werd. In een artikel over den binnenlandschen toe stand in Japan schrijft de Prawda: „De Japan sche militairen maken moeiiyke tijden door. De aanvang der vijandelijkheden in China werd reeds gekenmerkt door vele moeilijkheden, zoo wel aan het front als in het achterland. De Japansche militairisten, die de burgers uitge noodigd hebben hen te volgen met de belofte van een spoedige overwinning en zekere win sten, hebben Japan in een langdurigen oorlog gebracht. De mislukking van het strategische plan der Japansche generaals, die rekenden op een snelle capitulatie van China, drijft Japan naar steeds toenemende militaire uitgaven. Volgens berekeningen van de Duitsche fascis tische pers, die niet zonder ongerustheid de moeilijkheden van den bondgenoot waarneemt, geeft Japan dageiyks van 20 tot 25 millioen Yen uit voor China en tegen het einde van het jaar zouden deze uitgaven by benadering stijgen tot het vier- of vijfvoudige. Volgens in de Japan sche bladen uitgesproken verwachtingen zal de geheele Japansche begrooting het volgend jaar stygen tot vijf milliard Yen, waarvan drie mil- hard zal weggaan voor militaire uitgaven. Een dusdanig vooruitzicht wekt klachten in de breedste bourgeoiskringen. Reeds nu is het dui delijk, dat de oorlog in China den reeds ge spannen economischen toestand van Japan ten zeerste verergert. Een aantal textielfabrieken is bankroet gegaan. De koersen der Japansche obligaties zyn te Londen met 15 pet. gedaald. De uitgebreide aankoopen van oorlogsmateriaal in het buitenland hebben geleid tot een ramp spoedige wegvloeiing van goud. Iedere week, dat de oorlog langer duurt, maakt de ongerustheid in de heerschende kringen in Japan grooter." Men meldt, dat ten gevolge van het bombar dement door Japansche vliegtuigen op een groot aantal jonken, die zich in de richting van de Soesjaukreek begaven, meer dan 400 Chineesche vluchtelingen zijn gedood of gewond. Het Chineesche hoofdkwartier te Nanking meldt, dat de Chineesche troepen te Sjanghai vanochtend zonder verliezen zijn teruggetrokken op hun nieuwe verdedigingslinie. De Japansche troepen rukken voorzichtig op. De Chineesche troepen hebben zich op ongeveer 5 K.M. terug getrokken van hun vroegere linies, zy bezetten thans stellingen, welke bijna in rechte iyn lig gen met het Noorderstation te Lotien. De nieuwe linies, aldus verklaart men, ver oorloven een betere coördinatie tuschen de Chi neesche eenheden in de verschillende sectoren en zijn bovendien buiten het bereik der Japan sche scheepsbatte rijen. PARIJS, 13 Sept. (Havas). De regeering zou voornemens zyn een aanzieniyke belooning uit te loven -voor dengene, die een nuttige aan- wyzing zou geven om den dader of de daders van de aanslagen in de Rue de Fresbourg en de Rue Boissière op te sporen. Minister Dormoy heeft vanochtend een be spreking gehad met den prefect van politie en autoriteiten van de nationale veiligheidspolitie. Barrue, de rechter van instructie, heeft van middag een getuige gehoord, wiens naam ge heim wordt gehouden. Het is een nandelaar van buitenlandsche nationaliteit, een Span jaard, van ongeveer 35 jaar. Het verhoor duurde meer da» een uur. Het onderzoek duurt yoort, Aga Khan tot voorzitter van de Volkenbonds vergadering gekozen. Nieuwe Japansche troepenlanding in de Bias baai. Italië zon slechts „onder zekere voorwaarden" deelnemen aan het plan van Nyon. Partijdag te Neurenberg met een groote rede van Hitier besloten. Nog geen opheldering over de bomaanslagen in Parijs. Politie is druk bezig met het onderzoek. Een onderhoud met prof. Berger naar aanleiding van de uitbreiding van het mond- en klauwzeer. Mr. W. L. baron de Vos van SteenwUk opnieuw benoemd tot voorzitter der Eerste Kamer. Fusie tusschen de Christeiyke Internationalen der houtbewerkers en bouwvakarbeiders. Treinontsporing te Bedum; geen persoonlijke ongevallen. Beurs van New York: Na eenig verder herstel trad over de geheele linie een sterke daling in. Door een goeden bril Vroeger wist ik niet dat ik kort zichtig was, schrijft Tagore. Toen ik eens toevallig een bril opzette, be merkte ik plotseling dat ik alle dingen beter sagdat ze voor mij duidelijker werden. Mij was het alsof ik opeens een dubbel aandeel aan het wereld leven had. Zoo is het ook wanneer we de wereld met onze ziel aan schouwen. Ze wordt voor ons zooveel duidelijker en ze komt ons zooveel nader. Het is dan alsof we in onze geboortestreek terug keeren. Door de ziel leeren we de dingen der wereld eerst klaar zien en helder beoordeelen. We zien ze in de juiste verhoudingen en allerbesten vorm. We moeten de aardsche dingen leeren beschouwen door de geestelijke gave der ziel. En deze moeten wij helder bewaren. Omtrent de benoeming van Kardinaal Segura tot Aartsbisschop van Sevilla vernemen wy van onzen Romeinschen correspondent nog de vol gende bijzonderheden: De benoeming van den nieuwen Aartsbis schop van Sevilla werd Maandagavond in de Osservatore Romano gepubliceerd. Zooals men weet had Kardinaal Segura, die sinds 1929 Primaat van Spanje was, na den val van de monarchie wegens zyn politieke ge zindheid en onder den druk van de nieuwe re geering het land verlaten. Sedertdien verbleef de Kardinaal te Rome, waar hy in verschillende Congregaties werk zaam was. Vorig jaar maakte hy een zware ziekte door. De terugkeer van den vroegeren Primaat naar zijn vaderland, waar hy bekend was om zijn vroomheid en in hoog aanzien stond om zyn werkkracht, beantwoordt bhjk- baar zoowel aan den wensch van de Franco- regeering als aan het verlangen van den Kar dinaal zelf, die zeer gaarne weer het herderiyk ambt wil aanvaarden, indien zyn werk kan by- dragen tot heil van Spanje. Zyn komst zal voorzeker in Sevilla met le vendige gevoelens van vreugde worden begroet. De Kardinaal zal evenwel niet den titel krij gen van Primaat, daar deze toekomt aan den Aartsbisschop van Toledo en sinds 1933 aan Kardinaal Goma y Tomas. POINT BARROW, (Alaska), 13 Sept. (Ha vas). Volgens een hier ontvangen bericht is een Russisch vliegtuig, bestuurd door Zadkoff in de Poolzee gevallen, tydens een vlucht by het zoeken naar Lewanefski. De Sovjet-Russische ysbreker „Krassin" be richt, dat de vlieger Basil Zadkoff, wiens toe stel in de Poolzee is gestort, ongedeerd is ge bleven. t WWKwwwwW l II11 i j r r j Stand op Dinsdag 1 uur van. 754J Vorige stand "53.3

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1