„Nieuwe Zakelijkheid" aan
het Meer van
fill
i
Staking op werf
te Vlaardingen
DE WRAKKE PONT
Antwoord op de
Troonrede
Spanje niet herkozen
in den Raad
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1937
De meewarige Eden en de preek
van den duivel
Oorlog rendeert niet,
daarom vrede
De Nederlanders
te Nanking
Geadviseerd zich op een Itali-
aansch schip in veiligheid
te stellen
De Groote Kerk te
Alkmaar
Voor restauratie is nog f 46.000
aan Rijksgeld beschikbaar
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIE
Bewerkingspremie vlas oogst 1937
LUCHTBESCHERMINGSWET
7{/l£CzMj2AIs..
Een weerbelasting?
Tot dekking van de defensie
uitgaven
Na de legeroefeningen
Een dagorder van den comman
dant van het Veldleger
NA DE WINDHOOS TE
LANDSMEER
Dringend verzoek om snel
te helpen
AANTAL WETSONTWERPEN
INGETROKKEN
Loonsverhooging door de directie
van „De Nieuwe Maas
afgewezen
N.S.B.-Statenlid bedankt
ONDERSTEUNINGSFONDS
VOOR DE OUD-ZOUAVEN
Nog 41 dapperen in leven
EERSTE KAMER
Het adres wordt z.h.st. onge
wijzigd vastgesteld
Academische examens
Onthulling borstbeeld van
dr. De Visser
(Bijzondere correspondentie)
Daar de groote aula in het Palais des
Nations over eenige maanden gereed
komt, heeft de Assemblée, waarschijnlijk
zonder spijt, voor de laatste maal vergaderd in
de kale hal van het Batiment Electoral, die
met haar geel- en bruingeverfde tribunes en
haar krakende planken vloeren een even plech
tige en opwekkende atmosfeer ademt als een
gewestelijk veilingslokaal.
Op den voorzitterstoel zetelt de Aga Khan,
die een jaar geleden zijn vorstelijk gewicht in
goud aan zijn behoeftige onderdanen cadeau
gaf.
De Indische vorst brengt echter geen Oos-
tersch glansje in deze nuchtere vergaderzaal.
Want hij zit in een grijs colbertcostuum donker
en massief in den grooten zetel. Een bereisd
journalist beweert, hem een jaar geleden juist
zoo op de weegschaal te hebben zien zitten.
Maar als revanche voor dit gebrek aan Oos-
terschen luister zal de voorzitter a.s. Zaterdag
een feestelijke soirée aanbieden, waartoe 2500
gasten zijn uitgenoodigd.
In de nuchtere atmosfeer van deze vergade
ring, waarin veel voorzichtigheid en weinig
geestdrift den toon aangeven, heeft het kleine
drama van de Spaansche niet-herkiezing zich
enel en zonder vertoon afgespeeld. Nog op
Maandagochtend waren de gissingen sterk ver
deeld en velen verwachtten zij het met voor
keur of tegenzin een gunstigen uitslag voor
Valencia. Spanje's herverkiezing zou volgens
sommigen een demonstratie voor de volksfront-
politiek, volgens anderen een moreelen steun
van Genève voor de Valencia-regeering betee-
kenen, waaraan deze behoefte heeft. De Span
jaarden zelf hadden veel propaganda gemaakt
en hoopten het beste. Het resultaat van de
stemming 25 stemmen op een totaal van 52,
terwijl een 2/3 meerderheid vereischt werd
was voor iedereen een verrassing, het
zij aangenaam of onaangenaam.
Men kan in dezen uitslag een bevestiging
zien van een democratische politieke lijn, die
zich even ver weet te houden van linksche en
rechtsche extremen, en daarom op dit oogen-
blik geen bijzondere gunst heeft willen bewij
zen aan de regeering van Valencia. Toch is
het de vraag, of men aan het enkele feit van
deze niet-herkiezing al te verregaande conclu
sies mag verbinden. Het zijn blijkbaar vooral
de IZuid-Amerikaansche en de Noord-Europee-
sche kleine naties geweest, die de balans ten
ongunste van Valencia hebben doen doorslaan.
En daarbij waren, wat de laatste betreft, ook
!t.gronden in het spel, die met de huidige Spaan-
'sche crisis niets van doen hebben, n.l. de te
genzin, dien deze naties in het algemeen toonen
tegen de herkiezing van niet-permanente raads
leden na afloop van hun eersten termijn. Ver
der duiden de vijf ongeldige of blanco-stem
men op tal van twijfels en aarzelingen. Hoe
dit ook zij, de uitslag van deze verkiezing heeft
in elk geval vermeden, dat de herkiezing tot
een hulde-demonstratie voor de Valencia-regee
ring gemaakt werd, een demonstratie, waartoe
de toestanden in haar gebied nu niet bepaald
aanleiding geven.
De indruk van dezen stemmingsuitslag maak
te, dat mr. Eden bijna onopgemerkt zijn plaats
aan den sprekerslessenaar innam. En de ietwat
monotoon-zakelijke betoogtrant van den Brit-
schen minister, met een doffe stem voorgedra
gen, had de afgevaardigden nog een tijdlang
in hun gepeinzen kunnen laten, indien de rede-
haar niet reeds spoedig een merkwaardig en
zelfs zonderling accent had laten hooren, dat
alle ooren deed spitsen. Om te betoogen, hoe
treurig de huidige politieke toestand is, begon
mr. Eden n.l. bijwijze van voorbeeld eenige
cijfers op te sommen van de herbewapening,
Waartoe Groot-Brittannië zich door dien toe
stand genoopt ziet. Aan oorlogsschepen staan
450.000 ton op stapel, niet meegerekend, Wat dit
jaar reeds te water gelaten is, nóch wat reeds is
goedgekeurd, maar nog niet werd begonnen. De
bemanning groeit in gelijke proportie. „Slechts
bij zeldzame gelegenheden in onze geschiedenis
is zulk een krachtsinspanning op vlootgëbied
Voorgekomen."
Wat de luchtvaart betreft, „is een formida
bele toename van zoowel offensieve als defen
sieve kracht bereikt." En hetzelfde, verklaarde
Eden, geldt op andere gebieden van bewape-
hing.
Zonderling was de toon, waarop de Britsche
gedelegeerde deze mededeelingen deed.
Die toon was niet triomfantelijk of zelfs
dreigend, zooals dergelyke uitingen van andere
zijde soms zijn afgestemd, maar bedroefd en
meewarig. Het was, alsof de Britsche regeering
luidop zuchtte: „Ach, ach, wat zijn wü sterk.
Is het geen zonde?" Maar onder dezen mee-
Warigen toon meenden de toehoorders toch een
kleine waarschuwing te moeten zoeken aan het
adres van hen, wie het moet interesseeren. De
cyfers zelf spraken een anderen toon dan de
Redenaar.
Terwyl wy uit Eden's zakelijk overzicht van
de actueele kwestie, Spanje, Nyon en China,
grondstoffen en koloniën slechts zijn verklaring
over de non-interventie willen releveeren, die
Iets voorzichtiger klonk dan die van Delbos
»>als de non-interventie nu moet worden op
gegeven", zei hij, „zal het niet zijn bij gebrek
san geduld van haar oorspronkelijke voorstan
ders. Maar laten wij ons niet verhelen, dat
Europa dan in dieper en gevaarlijker water
komt" is er één passage in de rede van den
Eritschen gedelegeerde, die meer algemeene dan
Sctueele beteekenis heeft, en de idee van den
Volkenbond zelf raakt.
„Toen wy aan het einde van den grooten
oorlog toetraden tot den Volkenbond en een
hieuwe, internationale orde trachtten te vesti
gen", aldus Eden, „was dit niet alleen uit liefde
lot den vrede, maar ook uit de overtuiging, dat
de aanvalsoorlog niet rendeert (does not pay).
Ee Bond werd oorspronkeiyk niet alleen op
gezet als een ideaal om naar te streven, maar
Sis practische toepassing van een beginsel dat,
Slthans in 1919, door de naties van de wereld
feeds algemeen werd aanvaard: het beginsel
dat de oorlog nóch den overwinnaar noch den
overwonnene voordeel brengt."
„War does not pay", oorlog rendeert niet. Het
js karakteristiek voor de baisse in het Volken-
oonds-idealisme, dat in plaats van het ideaal
Jan vrede en rechtvaardigheid, rendabiliteits-
oegrip, als een soort van „nieuwe zakelijkheid".
°°k by andere redenaars op den voorgrond trad
Omtrent de feiteiyke juistheid van dit „be
ginsel" zou een discussie allerminst onmogelijk
zijn. Dat er nooit een „rendeerende" oorlog ge
weest is, zal geen historicus willen beweren. Dat
de groote oorlog niet „betaalde", kwam omdat
Duitschland niet betaalde, welk feit men ove
rigens in 1919 nog niet verdisconteerd had,
Maar misschien kunnen economen, na deze
laatste lessen, inderdaad becijferen, dat een
oorlog, in den huidigen economischen samen
hang tusschen de landen, meer kost dan hij
opbrengt.
Wat echter van meer belang is, is de
volkomen ideëele leegte van dit „be
ginsel", dat overigens geen beginsel,
maar een berekening is. Het is een overweging
die van belang kan zyn in een zuiver econo
misch conflict, maar die niets van de kracht
heeft, die noodig zou zijn, om tegenstrüdige na
tionale hartstochten te temperen en te verzoe
nen. Zoo het al waar is, dat de oorlog niet
„betaalt", dan is het toch een waarheid waar
mee men, zooals de Duitsche zegswijze is, geen
hond achter de kachel vandaan lokt.
Men kan er den Britschen afgevaardigde
geen verwijt van maken, dat hij deze boekhou
ders-overweging op den voorgrond bracht. Men
declameert niet zoo graag meer in Genève en
naast de „groene flinkheid" (zooals Van Deys-
sel eens schreef) waarmee Litwinow vandaag
in naam van het bloedige Rusland het zwaard
der gerechtigheid en de fakkel der cultuur
zwaaide, was de droefgeestige nuchterheid van
Mr. Eden zeker te verkiezen. In de hedendaag-
sche wereld is een kostenberekening misschien
somtijds overtuigender dan een zedepreek, zelfs
van meer bevoegde zijde.
Toch zou het droevig zyn, wanneer de een
dracht der naties gevraagd zou worden in
naam van geen hooger beginsel dan dat van
de niet-rendabiliteit van den oorlog.
Naar wij vernemen heeft het ministerie van
Buitenlandsche Zaken Woensdag een telegram
ontvangen van den consul-generaal der Ne
derlanden te Shanghai, waarin deze mededeelde,
dat de Japansche admiraal Hasegawa dezer
dagen den buitenlandschen vertegenwoordigers
te Shanghai geadviseerd heeft, hun landgenoo-
ten te Nanking aan te raden, deze stad vóór 21
September om 12 uur te verlaten wegens ge
vaar voor leven en eigendom, aangezien Japan
Nanking beschouwt als hoofdbasis van de Chi-
neesche militaire macht.
Vanwege het Nederlandsche consulaat-
generaal te Shanghai werd den Neder
landers te Nanking (hoogstens een vyftal)
getelegrafeerd zich in verbinding te stellen
met de Italiaansche ambassade, welke zich
bereid had verklaard de Nederlanders, in
dien plaats beschikbaar, aan boord te ne
men van een op veilige ligplaats te Nan
king aanwezig Italiaansch schip.
Nadere berichten zijn bij de Nederlandsche
regeering nog niet ontvangen.
De restauratie van de Groote Kerk te Alk
maar, die in 1925 met steun van Rijk, provincie
en burgerlijke gemeente werd begonnen, is eind
1927 door het kerkbestuur tijdelijk stop gezet,
omdat dit tengevolge van de groote stijging der
kosten geen kans zag, zijn eigen aandeel ge
dekt te krijgen. Sindsdien werden allerlei po
gingen aangewend om tot een nieuw plan van
financiering te komen. Onder meer werd in
1934/'35 getracht de restauratie in werkver
schaffing te doen voortzetten. Gunstig resul
taat werd evenwel niet verkregen. Het werk
bleef rusten. Inmiddels is het gebouw in een
gevaarlijken toestand komen te verkeeren. Op
initiatief van den minister zijn eenige nood
voorzieningen uitgevoerd, waarvoor hij in af
wachting van een nader accoord tusschen de
van ouds participeerende partijen een voor
schot gegeven heeft. Er is nameiyk van vorige
dienstjaren in totaal nog pl.m. 46.000 aan
rijksgeld voor dit werk beschikbaar. Zoodra de
onderhandelingen over dat accoord vaster vorm
zullen hebben aangenomen, zal de minister na
der berichten en c.q. verdere voorstellen aan
hangig maken.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt
bekend, dat de bewerkingspremie voor vlas van
oogst 1937 van telers, die tevens vlassers zyn
en die het door hen geteelde vlas zelf tot vlas
lint bewerken en voor vlas, dat door leden eener
coöperatie ter bewerking aan de betreffende
coöperatieve fabriek wordt geleverd, is vastge
steld op gemiddeld 33.70 per H.A.
De burgemeester van Nijkerk had T. B., een
inzittende van zyn gemeente, opgeroepen om
deel te nemen aan de luchtbeschermingsoefe
ningen. B. heeft aan dezen oproep geen gevolg
gegeven en stond deswege voor de rechtbank te
Zwolle terecht. De rechtbank besliste, dat de
bepalingen van de wet betreffende bescherming
tegen luchtaanvallen niet zoover reiken, dat de
burgemeesters daaraan de bevoegdheid kunnen
ontleenen van de ingezetenen zelfs persoonlijke
diensten te vorderen.
Het gerechtshof te Arnhem heeft dit vonnis
vernietigd en beslist, dat de verdachte ver
plicht was aan deze "verordening te voldoen. Hij
werd veroordeeld tot tien gulden boete, subs,
twee dagen hechtenis,
moeten, - en vooral bij geringe
lichaamsbeweging tijdens het
^>-^^werk - voor regelmatige
darmfunctie zorgen door
HET IDEALE.LAXEERMIDDEL
Verpakkingen 10 tabletten fl. -.55,
buisjes a 30 tabletten fl. f.20.
Naar het Vaderland verneemt, overweegt de
Regeering ten ernstigste de dekking van een
deel der verhoogde defensie-uitgaven te vin
den in den vorm eener weerbelasting, drukken
de op hen, die vrijgesteld zijn van militairen
dienstplicht.
Ook aan opcenten op een of meer directe be
lastingen schünt te zijn gedacht.
De commandant van het Veldleger, luitenant-
generaal J. J. G. baron van Voorst tot Voorst,
heeft heden de volgende dagorder doen ver
spreiden
„Officieren, onderofficieren, korporaals en
soldaten.
De oefeningen, gehouden onder mijne leiding
in Gelderland en Overüsel, zijn geëindigd. Zij
waren bedoeld als een korte practische leer
school voor allen, die er aan deelnemen: com
mandanten, staven en troepen.
Als zoodanig kunnen dergelyke, veelal ook
zware oefeningen niet hoog genoeg worden aan
geslagen.
Dat daarbü de wil van een ieder om zich in
spanning en vermoeienis te getroosten en de
goede geest, heerschende in alle onderdeelen, op
bijzondere wyze tot uiting kwamen, bewijst hoe
het is gesteld met een der hoofdfactoren, waar
mede de bruikbaarheid van het Nederlandsche
Veldleger samenhangt: zijn moreele, zijn inner-
ïyke waarde.
Ook als zoodanig hebben de afgeloopen dagen
van arbeid en samenwerking tot eenzelfde doel
hun nut gehad. Dit doel, gij weet het allen, is
het Veldleger naar vermogen bekwaam te ma
ken en geschikt te houden voor zijn taak. Ik
breng u dank, dat gij allen van hoog tot laag
ten volle daartoe hebt medegewerkt.
De belangstelling, welke de bevolking voor
deze oefeningen had, het medeleven in hetgeen
plaats vond, zij u een bewijs hoezeer volk en
weermacht één zijn.
Optredende onder de oogen van Hare Majes
teit de Koningin en aangespoord door de be
langstelling, welke de Prins der Nederlanden in
uw midden toonde, hebt gij diep in uw gemoed
kunnen gevoelen, wat het beteekent in de tegen
woordige omstandigheden Nederlander te zijn en
te kunnen worden geroepen den Nederland-
schen bodem te verdedigen.
Dit besef kunnen wij allen niet beter en niet
met meer overtuiging tot uiting brengen, dan
in den eenparigen uitroep, die ons uit het hart
komt: „Leve Hare Majesteit onze geëerbiedigde
Koningin"."
Men schrüft ons:
Met goedvinden van den Minister van Sociale
Zaken heeft het gemeentebestuur van Lands
meer een tiental werkloozen aangewezen voor
de opruiming van de in elkaar gewaaide kip
penhokken, schuren enz. in den avond van 16
September, toen er in Landsmeer noodweer
was.
By de opruiming is gebleken, dat de hokken
totaal zyn vernield, waardoor de schade zeer
groot is. Bovendien is er een groot aantal kip
pen verdwenen.
Het comité, dat een steunactie heeft inge
steld (giro: gemeente Amsterdam h. 8100 met
vermelding „hulp pluimveefokkers Landsmeer
postwisseladres den heer P. Korsten, Heeren
gracht 408, Amsterdam-C.) heeft reeds vele
biyken van belangstelling ontvangen.
Daarnaast hebben de pluimveehouders in
Waterland een steunactie ingesteld, die een be
roep doet speciaal op de pluimveehouders in
geheel Nederland. Zoo wordt gehoopt in den
allerergsten nood te kunnen voorzien.
Wanneer een voldoend bedrag is binnenge
komen om tot den opbouw van kippenhokken,
schuren enz. te kunnen overgaan, zal daarmede
een begin worden gemaakt. Spoed is hierbij ge-
wenscht.
Een belangrijk onderdeel van de spoorwegwerken te Utrecht nadert zijn voltooiing.
Onze joto geeft een doorkijk op het nieuwe moderne spoorwegpostkantoor
Voor aankoop van kippen ontbreken nog de
middelen, zoodat nogmaals een dringend be
roep mag worden gedaan op financieelen steun
om dezen getroffen pluimveehouders zooveel
mogelijk weer in hun bedrijf een kans van sla
gen te geven.
Krachtens machtiging van H. M. de Konin
gin heeft de regeering de volgende by de
Tweede Kamer aanhangige wetsontwerpen in
getrokken: regelen betreffende de uitoefening
van de artsenijbereidkunst, maatregelen tot re
geling der administratieve rechtspraak, tot wij
ziging van het wetboek van administratieve
rechtsvordering en wijziging der wet op de
rechterlijke organisatie en het beleid der justi
tie, Zondagswet, wijziging van de Zeeongevai-
lenwet 1919, voorbehoud der bevoegdheid tot
toetreding tot het ontwerp-verdrag betreffende
de bescherming tegen ongevallen van arbeiders,
werkzaam bij het laden en lossen van schepen
(Genève 1929), wijziging van de Lager-Onder-
wijswet 1920, voorbehoud der bevoegdheid tot
toetreding tot het ontwerp-verdrag betreffende
den duur van den arbeid in de kolenmijnen
(Genève 1931), regeling van de opleiding van
onderwijzers en onderwijzeressen voor het la
ger onderwijs en van de bevoegdheid tot het
geven van lager onderwijs, regeling der zieken
verzorging, voorbehoud der bevoegdheid tot
toetreding tot het ontwerp-verdrag van Was
hington, strekkende tot beperking van den ar
beidsduur in nijverheidsondernemingen tot
acht uren per dag en acht en veertig uren per
week, wijziging van de wet van 26 Maart 1920,
tot vaststelling van de Schipperswet, aanvulling
en verduidelijking van de artikelen 899a, 949
en 963a van het Burgerlijk Wetboek, wijziging
van de Warenwet, toekenning van de bevoegd
heid tot het tijdelijk treffen van afweermid
delen tegen kunstmatige concurrentie uit het
buitenland, voorbehoud der bevoegdheid tot be
krachtiging van het verdrag nopens den finan
cieelen bijstand van 2 October 1930, wijziging
van de wet openbare vervoermiddelen, wijziging
van artikel 20 van de Vleeschkeuringswet, wy-
ziging van de Drankwet, bepalingen omtrent
het met openlijke aanprijzing in het verkeer
brengen van middelen tegen ziekten, verbod
van bereiding van alcoholhoudende likeuren uit
wijn, regeling van het voorbereidend hooger en
algemeen vormend middelbaar onderwys, wy-
ziging en aanvulling der hooger-onderwijswet.
wettelijke maatregelen tot regeling der admini
stratieve rechtspraak, (vervanging der Beroeps-
wet en herziening der Ongevallenwet 1901),
Vanmorgen is een staking uitgebroken on
der het personeel van de N.V. Scheeps-
bouwwerf „De Nieuwe Maas" te Vlaardin
gen.
Door den Algemeenen Ned. Metaalbewerkers-
bond en den R. K. Metaalbewerkersbond was in
het begin dezer week een ultimatum gezonden
aan de directie van genoemde scheepswerf,
waarin geëischt werd een loonsverhooging van
4 cent per uur voor de voor- en bijklinkers, 6
cent per uur voor de aanhouders en 2 of 3 cent
per uur voor de nageljongens, dit laatste naar
gelang van den leeftijd.
Daar aan dezen eisch door de directie niet is
voldaan zijn de bovengenoemde groepen, in to
taal ongeveer dertig personen, vanmorgen niet
aan het werk gegaan.
Van de zijde der organisaties deelde men ons
intusschen nog mede, dat deze staking zich in
den loop van den morgen reeds heeft uitge
breid, doordat de ijzerwerkers nu worden ge
dwongen het werk van de klinkers over te ne
men. Reeds een zevental arbeiders heeft dit ge
weigerd. Hierdoor zyn zij thans eveneens bij
deze staking betrokken.
Voor uitbreiding van de staking wordt ge
vreesd.
Volgens Het Volk heeft de heer J. P. Stahle,
die voor de N.S.B. zitting had in de Provinciale
Staten van Noord-Holland, ontslag genomen als
lid van dit college.
Woensdag kwam het Ondersteuningsfonds
der Oud-Zouaven in buitengewone vergadering
bijeen ten huize van den Geestelijk-Adviseur,
Pastoor B. van Leeuwen, te Hillegom.
De voorzitter, de heer S. Witteman, zette in
het kort het doel van deze extra vergadering
uiteen, n.l. het herdenken op 3 Nov. van den
slag van Mentana, 70'jaar geleden.
Besloten werd dezen merkwaardigen dag te
vieren met een plechtige Requiemmis voor alle
overleden Oud-Zouaven. Nader zal worden over
wogen, waar deze H. Mis zal worden opge
dragen.
Met algemeene stemmen werd besloten de nog
levende oud-Zouaven, die daarvoor in aanmer
king komen, zoo mogelijk een extra gift te doen
toekomen.
Tevens werd een nieuwe, geheel bijgewerkte,
naamlijst opgemaakt van de nog levende oud-
Zouaven. Gebleken is, dat momenteel nog 41
dapperen in leven zijn, verdeeld als volgt: 12
in het Bisdom Utrecht, 19 in Haarlem, 2 in
Breda, 2 in Roermond en 6 in het Bisdom Den
Bosch.
De voorzitter hoopte en vertrouwde, dat het
O. P. ook in de toekomst in staat zal blijken
te zijn vele behoeftige oud-stryders te kunnen
blyven steunen, al moest hij spytig constatee-
ren, dat het aantal donateurs steeds achteruit
gaat.
Hieronder volgen alphabetisch gerangschikt
de namen der nog in leven zijnde Nederland
sche Zouaven.
J. Bakker, Amsterdam; F. Bakker, Groote
broek; M. P. J. Bergmans, Rotterdam; H. C.
Beuk, Alphen a.d. Rijn; J. A. Boekenholt,
Almelo; W. C. de Boer, Amsterdam; P. Brou
wer, Alkmaar; H. P. de Bruin. Utrecht; C. A.
Coenen, Geertruidenberg; C. Contze, Rotterdam;
H. S. A. Douwes, Bussum; G. Floor, Weesp; L.
Franken, Rotterdam; M. Frère, Maastricht; A.
den Horn, Leimuiden; H. JansenLimkens,
Venlo; J. van Kessel, Zwolle; G. Kouwenberg,
Princenhage; A. K. Lemmers, Tilburg; H. Leurs,
Nijmegen; P. v. d. Linde, Malden; G. Linnebank,
Utrecht; J. A. Mansfeld, Nymegen; G. L. Mark
horst, Arnhem; W. J. Michalides, Rotterdam;
Th. Mooijkind, Hillegom; H. Nïeuwenhof,
Zwolle; R. A. Post, Schagen; J. v. d. Reep,
Haarlem; C. Romyn, Culemborg; Th. Schoon,
Medemblik; N. Slootjes, Leiden; J. Sondaar,
Den Haag; L. B. Snoek, Rotterdam; P. N. Ver
beek, Rosmalen; H. Verspillen, Breda; F. Villier,
Herreveld; J. Wallast, Utrecht; H. J. Wolvenne,
Enschede; J. Weiman, Amsterdam; S. L. Zwart,
Kuinre.
De vóór de verkiezingen blijkbaax
overbelaste pont der N.S.B., waar
mee schipper Mussert het Neder
landsche volk uit den inferno van den
demo-liberalen staat naar het aardsch
paradijs van zijn dictatuur wilde over
halen, is wrak. Na de verkiezingen, toen
er groote gaten ruimte vielen tusschen
de eens compact op elkaar gedrongen
passagiers, kwamen er ook groote gaten in
't vaartuig zelf te voorschijn, welke aan
toonden, hoe slecht dit politieke ingeni
eurswerk in elkaar zat en hoe weinig
watervaardig het was, zelfs voor de bin
nenvaart. Uitgestooten elementen der
N.S.B. als de heer Wessels hadden daar
over al menig suggestief boekje open ge
daan, maar de zichtbare rancune van
den overboord geworpene wekte niet den
zoo zeer begeerden indruk van betrouw
baarheid bij het wezenlijk weldenkend
publiek. Thans echter loopen de leiders
rondom den éénen leider weg of worden
gedwongen heen te gaan op een wijze,
welke er op schijnt te duiden, dat pont
baas Mussert's bindende kracht in een
middelpunt vliedende kracht is omgesla
gen. Na de duizenden anonieme ratten
verlaten nu de bazen het deerlijk geha
vende schuitje en het wordt eenzaam,
tragisch eenzaam rondom den man,
zonder wien Nederland geen toekomst
meer heette te bezitten. Merkwaardig is
het, dat een partij als de N.S.B. en een
man als haar leider steeds minder poli
tieke toekomst schijnen te bezitten,
naarmate het uitzicht op de toekomst
voor ons volk en vaderland er hoopvol
ler gaat uitzien.
Ds. van Duyl neemt „om zuiver per
soonlijke redenen" zijn congé en legt zijn
Eerste Kamerlidmaatschap neer en ver
zekert den leider blijvende trouw aan
leer en beginsel om onmiddellijk daarna
deze verzekeringen in den vorm, waarin
zij gedaan werden, te betreuren. Binnen
vierentwintig uur gaat de oud-burge
meester van Hillegom mr. D. Pont even
eens heen wegens geschokt vertrouwen
in Mussert's leiding en als afscheids
groet aan den man en de beweging, voor
wie hij de ernstige Bisschoppelijke ver
maning trotseerde en zijn burgemees-
terscarrière moest prijs geven, maakt hij
een dreigend gebaar om te voorkomen,
dat over van Duyl's vertrek uit de
N.S.B. tendentieuze berichten door de
N.S.B. zullen worden gelanceerd. Heeft
de N.S.B. niet altijd beweerd, dat zij en
zij alleen onkreukbare eerlijkheid en
waarheidsliefde in pacht had en dat
slechts niet-nationaal-socialisten het
vermogen konden hebben om tenden
tieuze berichten te produceeren? Jhr.
mr. W. v. d. Goes van Naters, voorheen
hoofd van den afweer- en persdienst der
N.S.B., schijnt per expresse-bestelling te
zijn geroyeerd. Wie en wat zal er nog
volgen?
De wrakke N.S.B.-pont maakt slagzij
en uit het spraakwater, waarop zij drijft,
stijgt een bedorven lucht op als uit een
te weinig gespuide zomergracht.
In de heden gehouden vergadering van de
Eerste Kamer was aan de orde het ontwerp-
aares van Antwoord op de Troonrede, luidende:
Mevrouw,
1. De gevoelens van dankbaarheid voor de tot
dusver voortschrydende verbetering in het
economische leven hier te lande, waaraan door
Uwe Majesteit te midden van de Volksvertegen
woordiging uiting is gegeven, hebben by de
Eerste Kamer der Staten-Generaal weerklank
gevonden.
2. Zy heeft van Uwer Majesteits mededee
lingen, betreffende den economischen en finan
cieelen toestand in Nederlandsch-Indië, Suri
name en Curasao met groote belangstelling
kennis genomen.
3. Het heeft de volle aandacht der Kamer,
dat in zyn algemeen karakter het regeerings-
beleid het kenmerk zal dragen van een doel
bewust streven naar beveiliging en versteviging
van de positief christelyke grondslagen onzer
samenleving, met vermyding van toespitsing
van tegenstellingen.
4. De voornemens der Regeering, rakende een
nadere regeling van het aantal onderwerpen,
hebben de volledige aandacht van de Kamer.
5. Van ganscher harte stemt de Kamer in met
Uwer Majesteits bede, dat ons allen door den
almachtigen God de kracht en de wijsheid ge
schonken worden, die Hy alleen geven kan.
De heer Van Vessem (N.SB.) kan zich we
derom vereenigen met het zenden van een
adres, doch niet op zoo formeele wijze. De be
zwaren, verleden jaar geopperd, zal spr. niet
herhalen. Doch de Troonrede is thans geen ui
ting van de Kroon, wel van de ministers, man
datarissen der politieke partijen. Slechts de
laatste zinsnede is voor spr.'s fractie nu aan
leiding, haar stem niet aan het adres te ont
houden.
De algemeene beraadslagingen worden ge
sloten.
Het adres wordt z.h.st. ongewyzigd vast
gesteld.
De vergadering wordt te 11.10 uur gesloten.
De manoeuvres van dit jaar in Frankrijk
besloten door een groote parade. Boven
manoeuvres; de minister van Oorlog,
Oorlog, Hore Belisha; de Engelsche
Fransche chet van den
bij Alengon in Normandië, werden
van links: generaal Bering, leider der
Daladier; de Engelsche minister van
veldmaarschalk Sir Deverpll en de
Stal, generaal Gamelin
LEIDEN. Cand.-ex. Indisch recht, de heeren
D. Coutinko, J. Meyer, A. JVinkelaar en S. A.
Thomas,
H. M. de Koningin zal zich bij de onthulling
van het monument voor dr. J. Th. de Visser
op het Bezuidenhout te 's-Gravenhage tegen
over de J. P. Coenstraat op 25 dezer des voor
middags 11 uur doen vertegenwoordigen door
den eersten kamerheer-ceremoniemeester jhr.
A G. Sickinghe.
