De strijd is bij Sjanghai
weer ontbrand
Koning Leopold zal een officieel
bezoek aan Londen brengen
KOOK WEDSTRIJDEN
JUBILEUM-GASTENTOONSTELLING
PASTOOR VAN BEUKERING
EN OUD-MINISTER MARCHANT
Het nieuws van heden
RECHTSCHEN NADEREN
GIJON
DIPHTERIE-EPIDEMIE OP
NIEUW-GUINEA
DE BAROMETER
IVEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Van 16 tot 19 November de
gast van Koning George
Het verloop van een
statiebezoek
Het wantrouwen in
Europa
Onrustig Palestina
Aanval van mariniers
op Tsjapei
Verontwaardiging in
Engeland
In recordtijd over den
Oceaan
Het Weer|||ii|||||||||||||||||||||,ll,lll,lllllll,ll||||||i
Nieuwe onlusten in
Waziristan
Ook Duitschland krijgt
luchtinfanterie
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1937 - AVONDBLAD
Vóór 1914 kwamen zulke offi-
cieele bezoeken van buiten-
landsche staatshoofden
vrij vaak voor
Verdrag van Versailles is er de
oorzaak van, zegt Hertzog
Torpedo-aanval op de „Idzoemo'
werd aanleiding tot nieuwe
beschieting
DONDERDAGAVOND 8 UUR
FRAAIE PRIJZEN VOOR DEELNEMERS EN PUBLIEK
Geen gifgas
VANAVOND SPREKEN IN DEN STADSSCHOUWBURG
Valencia geeft verschillende
nederlagen toe
Mussolini, spreekt m het Olympisch Stadion to Berlijn.
De vrijwilligers
Oproerige inboorlingen gedood
en gewond
In totaal zijn reeds dertig sterf
gevallen voorgekomen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
ABONNEMENTEN:
tröör Haarlem en Agentschappen per
weelc 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DRIE EN ZESTICSTE JAARGANG No. 20792
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE NV. DR&MCKE-Rkl DE SPAARNESTAD, HAARLEM TELEFOON 13866
Mussolini bracht Dinsdag een bezoek aan Minister-president Goering op diens
landgoed Karin-Hall. Rechts van den Duce mevrouw Emmy Goering
(Van onzen Londenschen correspondent)
Koning Leopold der Belgen Is sinds zijn
troonsbestijging reeds zeer vaak in Enge
land geweest ook met zgn betreurde ge
malin maar in November zal hij een
officieel statie-bezoek brengen. Koning
George heeft het program in hoofdlijnen
thans goedgekeurd, en Lord Chamber
lain werkt het met leden der hofhouding
thans nader uit.
Vóór 1914 waren zulke officieele bezoeken
van buitenlandsche staatshoofden aan Londen
vrij talrijk, maar het aantal regeerende vor
sten is sindsdien sterk afgenomen, en de om
standigheden leenen zich thans minder tot
zulke plechtigheden.
Het laatste staatshoofd, dat officieel als gast
des konings hier geweest is, was de koning van
Afghanistan, en de eenige anderen zijn, in de
laatste twaalf jaren, de president van Frank
rijk, M. Doumergue, en de vorige koning van
Roemenië geweest.
Koningen, die te Londen vertoefden voor de
begrafenis van George V, waren wèl officieele
gasten, maar brachten geen „statie-bezoek".
Koning Leopold komt hierheen in overeen
stemming met het gebruik volgens hetwelk een
souverein eenigen tijd na zijn troonsbestijging
officieele bezoeken brengt aan de staatshoof
den van naburige bevriende landen. Het be
zoek heeft vrij lang na de troonsbestijging
plaats: eerst de dood van koningin Astrid, daar
na die van George V, en ten slotte de abdica.
tie van Edward VIII beletten dat het eerder
plaats had,
Men heeft zich afgevraagd of de etiketts
niet vergde, dat George VI eerst een officieel
bezoek aan Brussel bracht, aangezien hij in
„anciënniteit" een paar jaren bij Koning Leo
pold ten achter staat, maar de opvatting schijnt
te zijn, dat niet gerekend moet worden naar de
anciënniteit van den tegenwoordigen koning,
maar naar die van den Britschen souverein
die regeerde op het oogenblik, waarop Leopold
III den troon besteeg.
Zulke vorstelijke statiebezoeken hebben
meestal ongeveer hetzelfde verloop. De bezoe
ker wordt te Dover opgewacht door den prins,
die het dichtst bij den troon staat (in dit ge
val de hertog van Gloucester) en te Londen
aan het station ontvangen door den koning
en wanneer de bezoeker gehuwd is de
koningin. Van Victoria-station wordt dan steeds
langs dezelfde route en met het zelfde cere
monieel gereden naar Buckingham Palace,
waar dien zelfden avond een banket gehouden
wordt.
Op deze banketten spreken de souvereinen
of staatshoofden elkaar toe; de redevoeringen
zijn meestal kort, doch zijn vóór 1914 soms zeer
belangrijk geweest en werden, althans wat den
koning van Engeland aangaat, uitgesproken on
der ministerieele verantwoordelijkheid. Men
vraagt zich af of ditmaal de toespraken bij
zondere beteekenis zullen hebben door toespe
lingen op België's internationale positie.
Op den laatsten avond wordt steeds een sta
tie-bal gegeven; ditmaal zal echter een „hof
bal" plaats hebben, waarschijnlijk omdat ko.
ning Leopold weduwnaar is. Het protocol
schrijft precies voor wie bij een bal ter eere
van een buitenlandschen. souverein uitgenoo-
digd moeten worden, en aangezien het aantal
uitnoodigingen tot een statiebal eenigszins be
perkt is wanneer de bezoekende vorst ongehuwd,
weduwnaar of niet van zijn gemalin vergezeld
is, zal een iets minder ceremonieel hofbal ge
geven worden, waarvoor ook uitnoodigingen
toegezonden kunnen worden aan personen, die
niet in aanmerking komen voor een statiebal
Een ander punt dat nooit op het prograih
ontbreekt, is een feestmaal ten huize van den
ambassadeur van den bezoekenden souverein.
De Britsche koning en koningin zijn dan de
eeregasten, en niet de ambassadeur, maar de
bezoekende koning is gastheer.
Technisch immers bevindt deze zich op eigen
grondgebied, wanneer hij zich in de ambassade
bevindt, en heeft dan opgehouden gast te zijn,
Daarentegen is de Belgische ambassade voor
koning George vreemd grondgebied, en hij is
er dus de gast.
Koning Leopold kan nooit gast zijn op de
ambassade, ofschoon hij persoonlijke gast kan
zijn van den ambassadeur. Het ambassadege
bouw evenwel is zijn gebied, en hij oefent er
de souvereiniteit en het gastrecht uit.
In dit verband moet opgemerkt worden dat
ieder ander, zelfs een kroonprins, in een vreemd
land in rang staat beneden den ambassadeur,
behalve wanneer hjj als persoonlijk vertegen
woordiger van zijn souverein komt. Anders
evenwel heeft de ambassadeur, als vertegen
woordiger van den koning, op hem officieel
den voorrang.
Koning Leopold zal ook, gelijk ieder staats
hoofd dat een officieel bezoek aan Londen
brengt, in de City een adres van den City Raad
in ontvangst nemen, en aan een lunch de gast
van den Lord Mayor zijn.
Het bezoek zal duren van 16 tot 19 Novem
ber.
Koning Leopold's persoonlijke banden met
Engeland zijn niet minder nauw dan die van
zijn vader geweest zijn. Gedurende den oorlog
was hij op de beroemde „public school" van
Eton, en zijn toenmaligen huismeester, Mr. S.
E. Zubbock, dien hij enkele jaren geleden nog
te Brussel weder ontmoette, heeft hij steeds
in dankbare herinnering gehouden.
PRETORIA, 39 September (Havas) Gene
raal Hertzog, de premier van Zuid-Afrika,
heeft in een vergadering het Verdrag van Ver
sailles scherp veroordeeld. Hij zeide o.a., dat 't
voortduren van de oorlogs-psychologie van 1919
en het Verdrag van Versailles de oorzaken zijn
van het wantrouwen in Europa.
Ook veroordeelde hij de idee van de collec
tieve veiligheid.
Hij noemde dit een poging om vrede te krij
gen door geweld of bedreiging, terwijl de Vol
kenbond streeft naar veiligheid door vrede.
Niettegenstaande de gebeurtenissen van 1936
vraagt het belang van Zuid-Afrika in Europa
den Volkenbond te steunen, doch de medewer
king van Zuid-Afrika in Europa, hetzij in vrede
of in oorlog, is een zaak, waarover alleen Zuid-
Afrika kan beslissen.
JERUSALEM, 29 Sept. (Reuter). De autori
teiten in Palestina hebben een belooning van
10.000 pond sterling uitgeloofd voor dengene,
die inlichtingen kan verstrekken, welke leiden
tot arrestatie van de moordenaars van Andrews.
SJANGHAI, 29 Sept. (Reuter) Even na
middernacht zijn de vijandelijkheden bij
Sjanghai hervat. Er weerklonk een gewel
dige ontploffing. Men gelooft, dat het een
torpedo was, welke bestemd was voor het
Japansche admiraalschip „Idzoemo". Toen
begon een hevig artillerievuur tusschen de
Chineesche batterijen en de Japansche
vloot.
De Japanners bombardeerden Poetoeng hevig,
terwijl de Chineezen met hun machinegeweren
de Japansche schepen beschoten. Pas om 5 uur
50 was het gevecht afgeloopen, nadat een Chi
neesche granaat door het dak van eenige En-
gelsche opslagplaatsen was geslagen.
Vanmorgen namen Japansche vliegtuigen en
de Japansche artillerie de wijk Tsjapei en het
Ncorderstation weer onder vuur. Verscheidene
bommen vielen in de onmiddellijke nabijheid
van het station. Men weet nog niet of het ge
bouw geraakt is. De op de Wangpoe voor anker
liggende Japansche oorlogsschepen bombardeer
den de wijk Poetoeng, van 5.30 tot 7 uur.
De zegsman der Japansche marine heeft
verklaard, dat de mariniers een algemeenen
aanval hebben geopend op den sector van
Tsjapei.
De Japansche luchtmacht en artillerie blij
ven alle Chineesche stellingen fel bestoken.
Voorts wordt vernomen, dat de Japanners
koortsachtig werken aan den aanleg van een
strategische spoorlijn tusschen Tsjengteh, de
hoofdstad van Jehoe, en Peiping, een afstand
van 175 K.M. De Japanners hopen de lijn in
twee maanden gereed te hebben.
Na een bombardement van de luchtmacht
hebben de Japansche troepen Hochien, halver
wege tusschen de spoorwegen PeipingHankau
en TientsinPoekau, aangevallen, teneinde het
centrum van hun front te verbeteren.
Men' verwacht elk oogenblik, dat de Japan
sche troepen Sienhsien zullen bezetten. Hsinlo
aan den spoorweg PeipingHankau is reeds
bezet.
Een Europeesch passagier van het Engelsche
s.s. „Kaying" deelt mede, dat op 30 mijl buiten
Hongkong op 22 September j.l. twee Chineezen
zijn opgehaald, die on een bamboevlot rond
dreven. Zij bevestigden, dat een Japansche duik
boot een aantal Chineesche visschersjonken naar
den kelder had gejaagd, waarbij honderden vis-
schers waren omgekomen. Deze twee hadden
aan het bloedbad weten te ontkomen.
op de
in het GEMEENTELIJK CONCERTGEBOUW, t/m 2 October a.s.
Dagelijks geopend van 1.305.30 en van 7.3010.30. Toegang 25 cents.
N.B. Vóór Donderdag 5.30 n.m. kunnen zich nog enkele deelnemers opgeven
aan het Gem. Gasbedrijf, Kruisstraat 45.
imGO
Op de Chineesche ambassade te Londen wordt
ontkend, dat de Chineesche autoriteiten in het
buitenland dum-dum-kogels zouden hebben ge
kocht. Eveneens wordt ontkend, dat de Chinee
zen strijdgas zouden hebben gebruikt, zooals van
Japansche zijde wordt beweerd.
Men voegt hieraan toe, dat deze beweringen
aan de Japansche legermacht het voorwendsel
moeten verschaffen om strijdgas te gebruiken.
De bombardementen van de Japansche
aanvallers op de Chineesche burgerbevolking
hebben in Engeland groote verontwaardi
ging veroorzaakt. Reeds is van verscheidene
particuliere zijden het initiatief genomen
om Japansche waren te boycotten.
De „News Chronicle" zet zijn campagne voor
het boycotten van Japansche goederen voort
Het blad publiceert het ontwerp voor een biljet,
dat in de groote magazijnen moet worden aan
geplakt. Het stelt voor een vliegtuigbom en het
opschrift luidt: „Wij verkoopen geen Japansche
producten." Van Vrijdag af zal dit biljet, als
mede insignes met het opschrift: „Ik zal geen
Japansche producten koopen" onder het publiek
worden verspreid. De opbrengst komt ten goede
aan de hulpverleening in China.
De „Left Book Club" houdt op 8 October een
vergadering, waaraan verscheidene vooraan
staande personen zullen deelnemen, die zich
voor boycot van Japansche goederen zullen uit
spreken. Verscheidene geestelijken van uiteen-
loopende gezindten zullen hun geloovigen ver
zoeken de boycotactie te steunen.
Kaarten a f 0.75 en f 0.40 (alles inbegrepen) vanaf 7.30 aan den Schouwburg
SALAMANCA, 29 Sept. (Havas). Het of
ficieele communiqué van het hoofdkwar
tier van generaal Franco meldt het vol
gende:
In den oostelijken sector van Asturië ble
ven wü optrekken, wij bezetten eenige dor
pen en verscheidene stellingen. De vijand
liet ruim honderd dooden achter.
Radio Nacional heeft uit Getafe gemeld, dat
in den sector Villaverde een politiek commis
saris en een aantal aanhangers van de C. N. T.
naar de rechtschen zijn overgeloopen. Zij ver
klaarden te zijn gevlucht voor de vervolging,
waaraan hun partij blootstaat, en zij deelden
mede, dat verscheidene vooraanstaande perso
nen in de syndicalistische commissie door Rus
sische agenten of door socialisten in dienst van
Valencia op geheimzinnige wijze werden ge
dood. Ook verklaarden zij, dat gedurende de
maand September driehonderd Madrileensche
arbeiders, die lid waren van de C. N. T., wer
den vermoord.
Voor de microfoon van Radio Sevilla
heeft generaal Queipo de Llano verklaard,
dat zich werkelijk Duitsche technici en vlie.
gers in de rijen van de troepen van Franco
bevinden, doch hun getal is aanzienlijk ge
ringer dan dat der Russische, Fransche,
Tsjechische en andere buitenlandsche vlie
gers in de rijen der regeering.
Ook verklaarde hij, dat de afdeelingen
„Zwarte Pijlen" niet enkel uit Italianen be
staan, doch slechts vijftien procent Italianen
tellen. Het aantal Italianen op het gebied van
Franco bedraagt geen 50.000 man, zooals van
de zijde der regeering wordt beweerd, doch
nauwelijks een vierde deel hiervan.
In het communiqué van het ministerie van
defensie te Valencia wordt o.a. medegedeeld,
dat de regeeringstroepen in Aragon 22 tot 24
dorpen hebben bezet. Ook in het Zuiden ruk
ten de troepen op. In den sector Zuera slaag
den de rechtschen erin na een hevigen aanval
Lorna de Emmedio te bezetten.
Verder werden de regeeringstroepen door
de troepen van Franco, die over veel vlieg
tuigen, tanks en artillerie beschikten, ge
dwongen zich terug te trekken op de lijn Rei-
vabella, Llovia, B* Bij Aedul werd een aan
val van de troepen tn Franco afgeslagen, doch
in den sector Tf - waren de regeeringstroe
pen gedwongen terug te trekken.
De minister van Defensie heeft in de staats
courant een decreet gepubliceerd, waarbij iedere
burger, die meer dan één matras en één deken
per bed bezit, het overschot ter beschikking van
de militaire autoriteiten moet stellen.
Een geweldige menigte wachtte Dinsdagavond buiten en binnen het Olympisch
Stadion te Berlij. op Mussolini en Hitier om hun redevoeringen te aanhooren
LONDEN, 28 Sept. (Reuter.) Het Britsche
watervliegtuig „Cambria" is uit Botwood van
morgen in Foynes aangekomen en heeft een
nieuw record gevestigd voor den overtocht over
den Atlantischen Oceaan, t. w. een tijd van tien
uur er 33 minuten.
1 VERWACHTING: Zwakke tot matigen,
Westelijke tot Zuidelijken wind, nevelig
tot licht of half bewolkt, weinig of geen
Ëjj regen, iets warmer overdag.
Hoogste barometerstand 768.3 te Nancy H
Laagste barometerstand 730.0 te Isafjord
Zon op 6.57 - onder 18.43 - Licht op 19.13
Maan op 0.00 onder 16.17
4 October N. M. gjj
SIMLA 29 Sept. (Reuter). Uit Waziristan
wordt gemeld, dat verscheidene gevechten zijn
geleverd tusschen Britsch-Indische troepen en
de stapimen aan de Noordwest-grens. De stam
men leden zware verliezen; zes krijgers werden
gedood en 25 gewond.
MANOKWARI, 29 September (Aneta)
In kustkampcngs tusschen Demta en de
nederzetting Hollandia is een diphterie-
epidemie geconstateerd. Het eerste geval
moet reeds in Augustus zijn voorgekomen.
22 September waren er reeds acht dooden
en tien zieken; in een van de kampongs
bovendien nog vier dooden en twaalf zie
ken. Thans verneemt men, dat in totaal
dertig sterfgevallen hebben plaats gehad.
Dat deze epidemie vrij lang na het uitbreken
is geconstateerd, is een gevolg van het feit, dat
de ziekte niet dadelijk door de bevolking is ge
rapporteerd. De controleur van Hollandia ver
nam hiervan vrijwel toevallig op zijn laatste
tournee, waarna hij onmiddellijk den Indisch-
gouvernementsarts te Hollandia waarschuw
de, die diphterie constateerde. 22 September is
telegrafisch aan den gewestelijken gouverne
mentsarts te Ambon gevraagd, serum te zen
den, dat den 24sten per vliegtuig te Hollandia
werd aangebracht.
BERLIJN, 29 Sept. (Havas.) In het Duitsche
leger zijn thans compagnieën luchtinfanterie
(valschermspringers) opgericht. Een dezer af
deelingen zal bij het oogstfeest op den Buecke-
berg aanwezig zijn.
NIEUWE ENCYCLIEK VAN DEN PAUS OVER
DEN H. ROZENKRANS.
Generaal Hertzog noemde het Verdrag van Ver
sailles de oorzaak van het wantrouwen in
Europa.
De Spaansche nationalisten oogstten verschil
lende successen.
Bij Sjanghai is de strijd tusschen Japanners cn
Chineezen weer ontbrand.
In Waziristan is het opnieuw tot een treffen
gekomen tusschen Britsche troepen en opstande
lingen.
Diphterie-epidemie op
dertig sterfgevallen.
Nieuw-Guinea; reeds
Naar uit nadere berichten blijkt, zijn bij de
aardbeving op Java honderden huizen verwoest.
In de maanden Mei tot en met Augustus zijn
bij verkeersongelukken 213 personen gedood en
1760 zwaar gewond.
Te Vaassen (G.) is een militaire auto na een
botsing omgeslagen; vijf soldaten werden licht
gewond.
Moordaanslag te Stoutenburg bij Amersfoort;
vrouw ernstig gewond.
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 767.1
Vorige stand: 767D
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 CL, Ingei.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine ennonces „Omroepers" zie de rubriek.
HAARIEMSCHE COURANT