„Kans op slagen vrij mager meent Eden Pierlot zal zijn opdracht teruggeven Geschut dreunt bij Sjanghai Men mag echter niet wanhopen LONDEN EN SALAMANCA Het Weer iiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiuii| nieuws van heden SOCIALISTEN WILLEN HEM NIET STEUNEN CHAMBERLAIN BLIJFT OPTIMISTISCH Eden en Delbos overleggen DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 4 NOVEMBER 1937 OCHTENDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) vooi Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f 3.25. Bij onze Agenten T7XA ct. per week, per kwartaal f3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM DRIE EN ZESTICSTE JAARCANC No. 20850 99 Delbos hoopt op een goed voor beeld, te bereiken op de con ferentie te Brussel Bemiddelingsaanbod overwogen Geen vrede tot eiken prijs Nog deze week zou een Britsch algemeen agent bij rechtsch- Spanje benoemd worden Belastingverhooging in Frankrijk De financieele toestand is beter, maar nog broos Miliummillmui De opstand in Paraguay Poging om oud-president Franco weer aan de macht te brengen De Chineezen zeggen, dat zij hun vijanden bij de Soetsjau in bedwang houden Hebben de Britten een Japanner geraakt? Attlee leider der Labour-fractie De Grieksche koning naar Londen Men verwacht, dat thans een libe raal de opdracht zal krijgen, hoewel deze weinig kansen zou hebben Hooge eischen der socialisten Socialistische belasting- eischen Zyn briefwisseling met Mussolini had een gunstigen invloed, meent hij Voorloopig geen enkele maatregel ten gunste van een der beide Spaansche partijen De overstroomingen in Lourdes Aanzienlijke schade is aangericht NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één (6 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces .Omroepers" zie de rubriek. BRUSSEL, 3 Nov. (Belga). In zyn heden gehouden rede voor de negen-mogendheden- conferentie heeft Eden o.m. nog gezegd, dat hy het volkomen eens was met de uiteen zetting van Norman Davis. Handhaving van den vrede is een kwestie van vitaal belang voor alle landen. De oorlog wekt een besmetting, die oorlog kan verspreiden. „Wij willen zien," aldus Eden, „of wy niet op eeniger- leiwyze kunnen bijdragen tot een herstel van den vrede in het Verre Oosten, wy zijn daar toe gehouden door het verdrag van Washington. Wy betreuren de afwezigheid van Japan, maar moeten daarom onze pogingen niet verzwakken. Wü moeten hopen op de medewerking van alle afwezige of aanwezige landen. De leden der conferentie hebben het recht bijeen te komen. Men moet niet wanhopen, al zijn de vooruitzichten op slagen vry mager; de moeilijkheden moeten de energie aanzetten." Eden besloot met de geheele medewerking Van Groot-Brittannië toe te zeggen. De Fransche gedelegeerde, minister Delbos, zeide, dat een snelle en positieve poging ge waagd moet worden, wy moeten, aldus Delbos, trachten een einde te maken aan de slachtin gen. Wy hebben de goede verwachting, dat wij, wanneer wy steunen op het negen-mogend- heden-verdrag, tot een resultaat zullen komen. De Fransche regeering zegt al haar steun toe, opdat bereikt wordt, dat China en Japan de wapens neerleggen en weer gaan deelnemen aan het gemeenschappeiyke werk van den vrede. Het herstel van den vrede in het Verre Oosten zal een voorbeeld zijn, dat elders goede gevol gen kan hebben. (Applaus). Na de hervatting van de voltallige vergade ring, om 16.45 uur, werd het woord gevoerd door Litwinof, die begon met er op te wijzen, dat de ervaring heeft geleerd, dat conferenties, die met een bepaald doel bijeengeroepen zijn, soms de neiging hebben, deze doeleinden te ver geten en dikwijls ook werktuigen worden in de handen der aanvallers, vooral daar deze zich aaneensluiten en elkaar steunen. Hy hoopte, dat deze gevaren zullen kunnen worden vermeden en eindigde met de hoop uit te spreken, dat hij zich by de voorstellen der mogendheden zou kunnen aansluiten. De Italiaansche gedelegeerde, Aldrovandi, zei- de in zyn verklaring, dat het conflict in het Verre Oosten naar zyn meening inwendige en uitwendige oorzaken heeft. Onder de oorzaken zijn begrepen, die, welke niet in overeenstem ming zijn met de duizendjarige tradities van een land als China, dat altijd stevig heeft ge steund op de instellingen van gezin en eigen dom. Onder die oorzaken moet verder gerekend Worden de actie dergenen, die met verborgen doeleinden streven naar vertroebeling der be trekkingen tusschen volken, die elkaar juist zou den moeten begrijpen. De fascistische regeering moet alle reser ves maken ten aanzien van de resultaten eener conferentie, die, welke ook haar mid delen zyn, slechts tot platonische resultaten kan komen en daardoor een nieuw bewijs van onmacht zou geven, indien geen reke ning wordt gehouden met de werkeiykheid. Het eenig nuttige, aldus Aldrovandi, is het richten van een uitnoodiging tot beide partijen, zich rechtstreeks met elkaar in verbinding te stellen. Daarna zal men niets meer te doen hebben. De Chineesche gedelegeerde, Wellington Koo, Baf tot in bijzonderheden een uiteenzetting van de Japansche agressie en van de tot dusver daarmede bereikte resultaten. Hy weerlegde a,lle Japansche argumenten, o.a. dat in China anti- Japansche gevoelens zouden heerschen en dat China zich schuldig zou maken aan militaire Propaganda tegen Japan. Japan wil „samenwerking met China," maar deze samenwerking wil zeggen: politieke over- heersching. Japan, aldus Wellington Koo, moet doen zooals andere mogendheden, d.w.z. onder handelen met China op voet van gehjkheid. Japan wil rechtstreeksche onderhandelingen, doch by het conflict zyn ook andere mogend heden betrokken. De Chineesche gedelegeerde wees verder op het gevaar, dat het conflict zich over de Chi- neesche grenzen voortplant. Wellington Koo verklaarde, dat China tegenstand zal biyven bieden zoolang de Japansche agressie voortduurt en dat niet een vrede tot iederen prys recht zal doen of de beschaving tot eer strekken. De zitting werd te 18.15 uur opgeheven. Mor gen om 14.30 uur zal een besloten vergadering Worden gehouden. In conferentiekringen meent men te we ten, dat een bemiddelingsaanbod bjj China en Japan zou kunnen worden gedaan door eenige mogendheden, die daarmede belast zouden worden. Een dergeiyk plan zou be sproken worden in de besloten byeenkomst. Eden heeft een onderhoud gehad met Norman Davis. Beide staatslieden zullen tezamen dinee- ren en na den maaltyd zal Delbos zich by hen Voegen. Deze besprekingen hebben betrekking op het denkbeeld, een nieuw beroep op Japan te doen en den vorm, waarin dit beroep zou kunnen worden gegoten. De Amerikanen staan er op, dat dit beroep uitgaat van de mogend heden, die het verdrag hebben onderteekend, met uitzondering van China. Deze mogendheden zouden dan een commissie vormen, welke met de beoogde bemiddelingsactie zou worden be last. LONDEN, 3 Nov. (Havas) Naar ver luidt zullen voor het einde dezer week de definitieve maatregelen inzake het tot stand brengen van geregelde handelsbetrekkingen tusschen Londen en de autoriteiten van Sa lamanca gepubliceerd worden. Vermoedeiyk zal door Engeland een algemeen agent worden benoemd, die de Britsche belangen te Burgos zal behartigen. Deze agent zou dan Sir Robert MacLeod Hodgson zijn, die Enge land als zaakgelastigde heeft vertegenwoordigd te Moskou. Als assistent zou hij Harrington Thompson, den eersten secretaris van de Brit sche ambassade te Hendaye, naast zich krijgen. De volmachten, welke Hodgson verleend zou den worden, zouden grooter zijn dan die van een eenvoudige handelsmissie, zooals de Sovjet-Rus sische handelsmissie vóór de erkenning van de Sovjet Unie door Engeland. Behalve beide genoemde agenten zou nog een aantal plaatseiyke agenten worden aange steld in de voornaamste steden van het door Franco beheerschte gebied. In Britsche diplomatieke kringen weigert men commentaar te leveren op desbetreffende be richten. Te Parys is men van meening, dat, wanneer Engeland agenten bij het bewind van Franco zal benoemen, dit geschiedt om redenen van practischen aard. Terwijl Frankrijk zyn consuls in het door Franco beheerschte gebied hand haafde, hebben de Britsche vertegenwoordigers Spanje verlaten. Er bestond dus geen enkele officieele verbindingsweg tusschen Londen en het bewind van Franco. PARIJS, 3 Nov. (Havas) In de Fransche financieele Kamercommissie heeft minister Bonnet een uiteenzetting gegeven van de maatregelen, die hy genomen heeft om de begrooting in evenwicht te brengen. Een te kort van acht milliard maakte een aanzien lijke verhooging der belastingen noodzake- hjk. O.a. zullen de directe belastingen zoowel als de indirecte belastingen en de douanerechten worden verhoogd. Voorts zyn maatregelen ge nomen tegen belastingfraude. De uitgaven worden thans geraamd op 52.179 millioen en de ontvangsten op 53.781 millioen. De credieten voor de nationale verdediging zyn gestegen tot 1.372 millioen; de bewapenings programma's beloopen in totaal 11.260 millioen. Met betrekking tot den toestand van de schat, kist wees Bonnet op de sedert Juni j.l. ingetre den verbetering. De belastingontvangsten be antwoordden aan de raming en dekten de uit gaven der gewone .begrooting bijna geheel. De minister deelde voorts mede, dat de schatkist zeker is van de noodige bronnen, om tot het einde van het jaar aan zyn behoeften te kun nen voldoen. Hij besloot met er op te wijzen, dat de tee kenen van verbetering, die hy voor de commis sie had uiteengezet, niet de broosheid van den toestand mogen doen vergeten. Hy legde den nadruk op de noodzakelykheid de economische activiteit des lands te ontwikkelen door het streven van de geheele natie naar vermeerde ring van de productie. Joego-Slavië heeft den vijf en twintig sten verjaardag der bevrijding met gropte. feestelijkheden gevierd In aardholen zoekt de "bevolking van Sjanghai beschutting bij de Japansche bomaanvallen VERWACHTING: Zwakke Oostelijke tot Zuid-Oostelijken wind. nevelig tot half bewolkt, weinig of geen neerslag, aanvan- kelijk kouder. 1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Waar- g schynlyk nog droog met Oostelijken wind. ASUNCION, 3 Nov. (Havas) De minister van Binnenlandsche Zaken van Paraguay heeft verklaard, dat een loyaal gebleven regiment de opstandelingen te Concepcion, die geweigerd hebben zich over te geven, heeft aangevallen. Naar Concepcion rukken versterkingen voor de loyale troepen op. Men verneemt, dat het doel van den opstand, die door een gedeelte van het leger van Paraguay is ontketend, is oud-president Franco weder aan de macht te brengen, ten einde een definitieve regeling van de Chaco-kwestie tot stand te brengen. Koning Boris van Bulgarije en Koningin Johanna vertoeven incognito in Engeland SJANGHAI, 3 Nov. (Reuter.) De Japan sche en Chineesche strydkrachten by Sjang hai hebben elkaar den geheelen dag met granaten bestookt. De Chineezen beweren, dat zij de Japansche troepen, die op den Zuidelyken oever van de Soetsjau-kreek vasten voet hebben verkregen, in bedwang houden. De Chineezen schatten de sterkte der Japan sche troepen aldaar op 3000 man, terwyl deze volgens de Japanners 7 tot 8000 man bedraagt. De Japansche troepen zyn thans de hoofd stad van Sjansi, Taijoean, tot een afstand van vijftig K.M. genaderd. De troepen, welke uit het Noorden oprukken, hebben hedenochtend Sinhsien, vijftig K.M. benoorden Tayoean, ge nomen en de Japansche troepen, welke langs den spoorweg uit het Oosten naderen, hebben Sjoejang, 48 K.M. ten Oosten van Taijoean, in genomen. De val van Taijoean kan thans ieder oogen- blik verwacht worden. Volgens een communiqué van Japansche zijde zijn de Chineesche troepen in de Sinkau-heuvelen volledig op den terug tocht, na een feilen Japanschen aanval, die gis teravond was ondernomen. De bladen te Tokio hechten veel beteeke- nis aan een Domei-bericht uit Sjanghai, volgens hetwelk een Japansch vliegtuig door het in de wyk by Tsjapei opgestelde Brit sche afweergeschut getroffen en beschadigd zou zyn. De bladen, in de eerste plaats de „Kokoemin", oefenen felle critiek op de Britsche houding. LONDEN, 3 Nov. (Reuter) De Britsche par lementaire Labour-fractie heeft Attlee als lei der der fractie herkozen. Er waren geen tegen- candidaten gesteld. Greenwood werd als plaats vervangend leider herkozen. LONDEN, 3 Nov. (Havas) Koning George van Griekenland zal Zondag as. voor een niet- officieel bezoek te Londen aankomen. Hy zal de gast van den Britschen koning in Bucking- ham Palace zyn. Onze Brusselsche correspondent seint ons d.d. 3 November: Even voor acht uur Woensdagavond heb ben de socialistische onderhandelaars Van- dervelde en Van Ackere den kabinetsforma teur de mededeeling gedaan, dat de socialis ten hem, wat zyn regeeringsvoorwaarden betreft, geen eensgezinden steun konden ver- leenen. Zulks was tot uiting gekomen in de laatste vergadering van het bureau van den Socialistischen Partijraad. De heer Pierlot beschouwt dientengevolge zyn poging als mislukt. Hy zal zich spoedig ten paleize begeven om den koning zyn op dracht terug te geven. In sommige Brusselsche politieke kringen wordt verwacht, dat de koning thans een libe raal zal aanwyzen om een derde poging te doen een regeering van nationale eenheid samen te stellen. Als mogelyke kabinetsformateurs wor den genoemd Deveze of Hymans, die echter vermoedelyk weinig of geen kans hebben by de socialisten, en slechts een geringe kans by de katholieken. Dinsdag en Woensdag heeft de heer Pierlot den ganschen dag onderhandeld, vooreerst over de politieke oriëntatie die hy aan zyn eventueele regeering zou geven, het zoogenaamde „politiek klimaat", waarin hy het regeeringswerk zou voltrekken, en vervolgens over de nauw omiyn- de programmapunten. Het moeilyke bleqjc een accoord tusschen libe ralen, katholieken en socialisten op het pro gramma van de sociale verwezenlykingen. O.m. hielden de socialisten een eisch staande, dien zy reeds tegenover den heer Van Zeeland had den gesteld: n.l. dat er geen verlichting aan de belastingbetalenden zou worden verleend, maar dat de meerinkomsten zouden worden gebruikt voor sociale hervormingen, w.o. een ouderdomspensioen van 6000 frs. per jaar. Van liberale zyde verkreeg de kabinetsfor mateur een principieelen steun. De liberale de legatie beloofde zyn pogingen te steunen en wenschte hem te zien slagen in de samenstel ling van een regeering. Of dit maar alleen schynmanoeuvre geweest is van de liberalen, of een werkelyk verzaken aan de oppositie neiging en werkelyke bereidheid tot nieuwe samenwerking met katholieken en socialisten, is in deze phase van de onderhandelingen nog niet geheel duidelyk te maken. De voorzitters van het Blok der Katho lieken van België brachten den kabinets formateur eveneens een gunstige beslissing, ingevolge de beraadslagingen van het poli tiek comité van het Blok. zy gaven den heer Pierlot de verzekering, dat zyn opdracht gunstig onthaald werd door alle strekkingen uit de Katholieke party. Wat.het program ma betreft, bezorgden zy den heer Pierlot een exposé, waaruit hem zou zyn gebleken, dat hy voor geen hinderpalen staat van katholieke zyde. Over het algemeen stelt men vast, dat blyk- baar als gevolg van de weigering der liberalen tegenover den socialistischen kabinetsformateur De Man, en van het. feit, dat zy thans tegen over een Katholieken kabinetsformateur staan, de socialisten hunne programma-eischen heb ben verscherpt. Drie weeken geleden hadden zy reeds aan den heer Van Zeeland een memoran dum voorgelegd. Het is dit memorandum dat thans aan Pierlot werd aangeboden. Het kwam neer op de strenge uitvoering der programma punten van de regeeringsverklaring van 1936 (Van Zeeland) en op de détailleering, precisee ring en aanvulling van sommige dezer punten, die de sociale politiek betreffen. De heer Pierlot echter is geen partijganger van de orthodoxie der regeeringsverklaring Van Zee land van 1936, en wilde haar op meer dan één punt herzien. Pierlot bleef by deze beschouwing: de huidige ministerieele crisis is niet veroor zaakt door een politieke nederlaag van de re geering; niettemin moet het programma van 1936 worden herzien ten einde uit te maken in hoever het nog beantwoordt aan de huidige noodzakehjkheden. LONDEN, 3 Nov. (Reuter) In het Britsche Lagerhuis heeft Chamberlain eenige mededeelingen gedaan over de briefwisseling, die hy eenige maanden geleden met Musso lini heeft gevoerd. Eind Juli, aldus de minister-president, kwam de Italiaansche ambassadeur my een boodschap van Mussolini van- vriendschappelyken aard brengen. Ik nam deze gelegenheid te baat om Mussolini een persoonlijk schrijven te zenden., waarin ik verklaarde het te betreuren, dat de Britsch—Italiaansche betrekkingen nog veraf waren van de oude gevoelens van wederzijdsch vertrouwen en genegenheid, die zoovele jaren hadden geduurd. Ik gaf als mijn persoonlyk oordeel te kennen, dat deze oude gevoelens hersteld zouden kunnen worden, indien de misverstanden en ongemoti veerde verdenkingen uit den weg werden geruimd, en ik verklaarde, dat de Britsche regee ring te allen tyde bereid is, met dit doel bespre kingen te voeren. Het deed my genoegen van Mussolini een onmiddellijk antwoord te ontvangen, waarin hij deed uitkomen, dat hy zelf den oprechten wensch koesterde, de goede betrekkingen tus schen de beide landen te herstellen, en zyn in stemming betuigde met het denkbeeld, bespre kingen te voeren, ten einde de gewensche eens gezindheid tusschen Engeland en Italië tot stand te brengen. Chamberlain antwoordde daarop bevesti gend op de vraag, of hy van meening was, dat deze brieven een gunstigen invloed op de BritschItaliaansche betrekkingen had den gehad. BRUSSEL, 3 Nov. (Havas) Hedenmiddag hebben de ministers Delbos en Eden tydens de lunch besprekingen gevoerd, welke ook werden bygewoond door de Tessan en Malcolm MacDo- nald. Deze besprekingen duurden tot ongeveer drie uur in den middag. Het onderhoud betrof o.a. de resultaten van de gisteren te Londen gehouden vergadering van de ondercommissie van niet-inmenging en de beteekenis van de rede, die Eden voor zyn vertrek naar Brussel in het Britsche Lagerhuis heeft gehouden. De speciale verslaggever van Havas meent te kunnen mededeelen, dat de beide minis ters het er over eens waren, dat het met het oog op het verloop, dat de werkzaamheden der Londensche commissie gisteren hebben gehad, en waarmede eenige vooruitgang werd geboekt, het beste is, dat de beide mo gendheden voorloopig geen enkelen maatre gel ten gunste van een der partyen in Spanje nemen. Eden acht de kans van slagen der Brusselsche conferentie gering, doch spoort aan op inge spannen werk. Een bemiddelingsvoorstel zou worden overwogen. Pierlot heeft zijn opdracht, een kabinet in Bel gië samen te stellen, teruggegeven. Eden en Delbos zouden zijn overeengekomen voorloopig geen enkelen maatregel ten gunste van een der Spaansche partyen te zullen ne men. Chamberlain betoonde zich optimistisch ten aanzien van zijn briefwisseling met Mussolini. Minister Bonnet kondigde in de Fransche Ka mercommissie een belastingverhooging aan. De Chineezen zouden hun vijanden bij de Soetsjau in bedwang houden: Tayoean zou spoedig in Japansche handen vallen. Britsche mitrailleurs zouden een Japansch vliegtuig ge raakt hebben. Z. H. de Paus heeft het Lateraansch Athenaeum ingewijd, i Rapport van de commissie uit de landbouw organisaties en F. N. Z. betreffende het vraag stuk van de rundveeteeltregeling. De Indische landsmiddelen hebben over de eer ste negen maanden van 1937 86,7 millioen meer opgebracht dan in 1936. Proefuitzending vanuit de draaiende zendtorens te Huizen zal spoedig kunnen beginnen. Zware mist heeft Woensdagavond scheepvaart en luchtverkeer belemmerd. Nieuwe onderzoekingen naar de vermiste Lijntje Huizer. De pakhuisbrand te Rotterdam heeft voor 5V6 millioen schade aangericht. Het stoomschip „Meerkerk" by Maassluis aan den grond geloopen. Archambaud verbetert te Milaan het wereld uurrecord van Slaats. De dertiende party van de match om het we reldkampioenschap schaken afgebroken in een gunstigen stand voor Euwe, New-Yorksche beurs: nieuwe koersdalingen bi) gedrukte stemming. O Onze helden Wij willen onze helden niet klein zien. En een kleineering onzer groo- ten, door hen alleen te toonen in hun menschelijke tekorten of gewoonhe den, maakt kregelig. Antwoorden: on ze helden zijn gewone menschen ge weest, en het is daarom wijs, bij elke geschiedbeschouwing dit menschelijke te doen meespreken. Niemand is groot voor zijn huisknecht. Het is daarom noodzakelijk den held in onze achting niet af te meten naar zijn alledaag- sche gewoonheden, maar naar het buitengemeene waarin hij excelleerde. Helden moeten voor ons helden blij ven. Een te uitsluitende belichting van hun groote daden met uitsluiting van hun menschelijke eigenschappen, sluit navolging uit en is een eenzijdige ver eering. Evengoed als het belichten al léén van den mensch zonder meer, van het kleine en gewone. Dit geldt voor onze vereering van helden en heili gen. We moeten hen zóó zien dat we ze willen en kunnen navolgen. Eenige dagen geleden werd bericht, dat de grotten van Lourdes door den abnormalen regenval overstroomd waren. Sinds het jaar 1875 is een dergelyke onweers- catastrophe niet meer voorgevallen. Toen de overstrooming haar hoogtepunt bereikt had, bedekte het water de geheele Esplanada tot aan de Calvaire des Bretons. In de drukkerij van de grot heeft het water aanzienlijke schade veroorzaakt. De crypte van het gedenkteeken voor de doo- den is ook geheel onder water gezet. De dam ter bescherming van de grot van Massabielle is doorgebroken en de woeste watermassa's van de Gave stroomden de piscinen, de winkels, het radio-station en de grot zelf binnen. In den refter van het college der paters van Betharam stond het water anderhalven meter hoog. De aangerichte schade is aanzienlijk. iXi i<. c uimiiiiiinii nu n mi/i /J/ iv2. Stand op Donderdag 1 uur v.m.: 767.2 Vorige stand: 763.6

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1