De Chineezen gaan Poetoeng ontruimen I m m Spaak vermoedelijk geslaagd Pas gelande Japanners zouden zijn opgehouden Massamoord in San Domingo? Een kerk slechts monument? Erkent Portugal Franco? Droeve terugkeer van pelgrims Vreemd kapitaal ongewenscht BLUM VERDEDIGT DE REGEERING Het nieuws van heden DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS MAANDAG 8 NOVEMBER 1937 - AVONDBLAD njzetp DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20853 Tsjang Kai Sjek gelooft, dat de conferentie te Brussel kost bare resultaten zal bereiken Taijoean is gevallen China en de Sovjets JAP PENETRATIE IN CHINA Duizend planters zouden zijn neergeschoten bij een grens incident met Haiti Duitsche Evangelische Kerk vraagt wat de belofte van geloofs vrijheid nog beteekent 20 jaar Sovjet-macht Een groote parade te Moskou De Japansche troepen moeten hij het bezetten der voorsteden van Sjanghai zich vaak over puinhoopen een weg hanen Kan een Duitscher katholiek zijn? Kardinaal Faulhaber verdedigt de zijnen tegenover de nazi's BOTER NAAR BELGIË Het Weer mui Binnen enkele dagen zou het besluit te verwachten zijn Nieuw Belgisch ministerie zal be staan uit zes socialisten, zes katholieken, drie liberalen en generaal Denis Economische Zaken wordt gesplitst Onder voorwendsel van smokke larij werden 25 Duitsche bede vaartgangers naar Lourdes gearresteerd Aanvaring op de Schelde Engelsch schip aan den grond bij Antwerpen Zwitsersche banken nemen maat regelen tot afweer Wel degelijk een Volksfront kabinet, maar onder radi cale leiding, betoogt hij Fransche socialisten bijeen De buitenlandsche politiek Huwelijksplannen van Koning Leopold? Besliste officieele tegenspraak van geruchten DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN Bakkerijbrand in den nacht Glazen dak smolt weg door de hitte DAT BELOOFT WAT Vier jongens beneden 12 jaar gearresteerd ■WW DAM NIEUWE HAARLEMSCHE Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. SJANGHAI, 8 November (Havas) Van Welingelichte zijde wordt vernomen, dat de Chineezen zijn begonnen Poetoeng te ont ruimen. Het gros van de beide divisies, welke deze plaats verdedigden, trekt naar het Zuiden, zonder evenwel de Wangpoe over te trekken, om zich te concentreeren ten Zuiden van Ming Hong. Verder zijn verscheidene Chineesche afdee- lingen over de Wangpoe naar Nantau getrok ken om de verdedigers van Soengkaing te hulp te komen. De regen, welke de Japansche lucht macht hindert, helpt de Chineezen. De woordvoerder van het Chineesche hoofd kwartier heeft medegedeeld, dat de Japansche troepen, welke bij Hangtsjau zijn geland, wor den opgehouden. Enkele Japansche afdeelingen zijn vernietigd. Verder heeft hij ontkend, dat Japansche troe pen zouden zijn aangekomen bij de Wangpoe nabij Soengkiang. Het Japansche ministerie van Oorlog heeft medegedeeld, dat de Japansche troepen, welke Vrijdag ten Zuiden van Sjanghai aan land zijn gezet, gisteren de Wangpoe ten Zuiden van Soengkiang zijn overgetrokken. In den strijd werden duizend Chineezen gedood. Volgens een bericht van Japansche zijde is Taijoean Zondag door de Japansche troepen bezet. De Japansche troepen bleven voor Taijoean aankomen en vielen de muren der stad in het Westen, Noorden en Oosten aan. Het is nog niet bekend, hoe groot de Chineesche troepen macht is,'die zich nog in de stad bevond. De Chineezen bieden echter een verbeten weer stand, gesteund door mitrailleurs en artillerie. Volgens hun gebruikelijke tactiek lieten de Ja panners aan sommige hunner afdeelingen de taak de stad Taijoean te nemen, terwijl de ove rige troepen verder Zuidwaarts oprukten, waar bij zij de terugtrekkende Chineezen aanvielen. De woordvoerder van het Japansche leger heeft verklaard, dat de Japanners alle vreem delingen, die in Taijoean verblijf hielden, heb ben uitgenoodigd de stad voor hedenmorgen zeven uur door de Zuiderpoort te verlaten. Zij, die zich tegen dit bevel zullen verzetten, zullen beschouwd worden als combattanten. Tsjang Kai Sjek is nog vol vertrouwen. Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft in een interview medegedeld, dat China geen voor stander is van directe onderhandelingen met Japan voor de regeling van het con flict in het Verre Oosten. De Chineesche veldheer gaf uitdrukking aan zijn optimisme over den militairen toestand en bevestigde, dat China vastbesloten is den te- genwoordigen strijd voort te zetten. Hij verklaarde: „Ik ben er van overtuigd, dat China ten slotte de overwinning zal behalen." Gevraagd naar wat hij dacht over de voor uitzichten van de conferentie van Brussel, verklaarde Tsjang Kai Sjek: „Ik ben er vast van overtuigd, dat wanneer de krachten der rechtschapenheid en rechtvaardigheid eenmaal in beweging zullen komen, zjj niet zullen nalaten de gestelde doelen te berei ken. Ik geloof, dat de conferentie kostbare resultaten zal tot stand brengen." Toen hem ten slotte gevraagd werd naar de sinds den aanvang der conferentie van Brussel in omloop zijnde geruchten, dat buiten de con ferentie om bemiddelingspogingen zouden wor den aangewend, zeide Tsjang Kai Sjek, dat deze geruchten volkomen ongegrond zijn. Ondervraagd over de werkelijke beteekenis van het gevaar, dat China onder invloed' der Sovjets komt, antwoordde de woordvoerder van het Ja pansche ministerie van Buitenlandsche Zaken, dat er op het oogenblik geen zuiver omlijnde neiging voor het communisme bestaat, maar dat de bedreiging ernstig zou worden in geval de macht van Tsjang Kai Sjek zou verzwakken. Het Japansche hoofdkwartier publiceert een lijst van de door de Japansche troepen in China geleden verliezen sedert 22 Octo ber: aan het Noord-Chineesche front 467 dooden. Aan het front van Sjanghai 5173 dooden. Het aantal dooden aan Chineesche zijde zou aan het Noordelijk front bedragen 44.270 en aan het front van Sjanghai 61.700. De Eugelsche gezant in China, Sir Knatchbull Hugessen, keerde heden per Tjisadana van Soe- rabaja naar Hongkong terug. De Chineesche gemeente te Batavia bood bij zijn vertrek bloemen aan. mm Q3JOEKWD T5J£K ^angs/ PRATAS HAINA NEW-YORK, 8 Nov. (Havas). De mi nister van Buitenlandsche Zaken van Haiti Georges Leger heeft eenige bijzonderheden medegedeeld betreffende een grens-inci- dent, in den nacht van 9 op 10 October voorgevallen. Volgens den minister zou het hier een massamoord betreffen op onderdanen van Haiti aan de grens van Haiti en San Do mingo. Hij schat, dat op zijn minst een dui zendtal Haitiaansche planters gedood zijn. De minister voegde hieraan toe, dat geen botsing tusschen de troepen van beide landen is ontstaan, doch wel schijnt de politie van Domingo er bij betrokken te zijn. De regeering van Haiti heeft geprotesteerd en de regeering van San Domingo heeft be loofd een onderzoek te zullen instellen en de schuldigen te straffen. Zij zal verder schade loosstelling betalen. Minister Leger hoopt, dat de kwestie langs diplomatieken weg geregeld zal worden. Volgens de inlichtingen, welke te Washington zijn ontvangen, hebben de ongeregeldheden zich voorgedaan in het Noordwesten van de Domi- nicaansche republiek, waar de grens niet goed is afgebakend. Sedert lange jaren gaan de be woners van dit gebied werken op het grond gebied van San Domingo, zoodat reeds ver scheidene malen incidenten zijn voorgekomen. Men heeft te Washington geen officieele ge gevens inzake het aantal slachtoffers. De gezant van de Vereenigde Staten te Tru- jillo, die afwezig was, is in verband met de span ning tusschen Haiti en San Domingo terugge keerd. Op het oogenblik acht men het te Was hington nog niet den juisten tijd om het ini tiatief tot bemiddelen te nemen. BERLIJN, 8 Nov. (Reuter). Het aan tal protestansche predikanten en leden der Evangelische kerkelijke oppositie, dat Zich in arrest bevindt, is gestegen van 85 tot 95. Het aantal predikanten, dat is af gezet bedraagt thans 37. 31 predikanten mo gen nog steeds niet preeken, terwijl 26 uit hun parochies zijn verbannen. Van de 95 gearresteerde kerkelijke dienaren en autoriteiten zijn 45 afkomstig uit Oost- Pruisen. De Evangelische kerk heeft een manifest uit gegeven, dat onderteekend is door 96 vooraan staande predikanten en dat, naar men meent te weten, hooge officieele kringen heeft bereikt. Na verscheidene vragen met betrekking tot Rosenberg's jongste publicaties vraagt het ma nifest aan de nationaal-socialistische beweging en de rijksleiders, of het o.a. toegestaan is of niet, dat Evangelische predikanten in het open baar het Christelijk geloof als een Goddelijke macht erkennen, en of de Christelijke kerken monumenten van schoone kunsten zijn of dat zij huizen blijven, waar het Evangelie van Chris tus wordt gepredikt, zonder dat de predikanten en hun gehoor beschouwd worden als verraders e« staatsvijanden. In het memorandum wordt voorts gezegd, dat de last van deze vragen nog wordt ver zwaard door het feit, dat er vrijheid be staat om het woord te voeren tegen de Christelijke kerk, terwijl de verdediging in het openbaar van de Christelijke waarheid ®n de eer der geestelijkheid belemmerd en Verboden wordt. Indien aan deze activiteit niet onomwonden Paal en perk wordt gesteld, moet zij wel een einde maken aan het geloof van het volk in de beloften, de vrijheid van het Christelijk ge loof en de rechten der Christelijke kerk te ga- vandeeren. MOSKOU, 8 Nov. (Havas). Onder voor zitterschap van Stalin is in den grooten schouwburg te Moskou een plechtige bijeen komst gehouden ter viering van het twintig jarig bestaan der Sovjet-unie, waaraan werd deelgenomen door alle leden der regeering en de leiders der communistische partij. Op het Roode Plein werd Zondag het groot- militaire défilé gehouden, dat de Sovjet unie ooit gezien heeft. Een zeer groot aantal tanks en gemotoriseerde eenheden maakte deel vut van de paradeerende strijdkrachten. MUENCHEN, 8 Nov. (Reuter). In de stampvolle kathedraal van Muenchen heeft Kardinaal Faulhaber een predikatie ge houden. Na een vermaning aan zijn hoorders ka tholiek te blijven, verklaarde Z.Em.: „Wij willen in het nationaal-socialisme goede zoowel als slechte dingen zien en de na- tionaal-socialisten behooren datzelfde te doen tegen de Katholieken. Hitier zelf heeft in „Mein Kampf" toege geven, dat de verhouding tusschen goed en kwaad in de Kerk gunstiger tot uitdrukking komt dan bij andere groote organisaties. De Kardinaal wees er verder op, dat de Roomsch-Katholieken tijdens den oorlog hun loyaliteit hebben bewezen, dat de Kerk bij droeg aan de Winterhilfe en dat Bismarck zelf had gezegd, dat het Roomsch-Katholieke ele ment in Duitschland geen vreemd element was. De Kardinaal besloot met de opmerkingen: „Laat ons God danken, dat wij Roomsch-Ka tholieken zijn, en dat God ons moge helpen Roomsch-Katholiek te blijven." Het bedrag, dat tot dusverre betaald moest worden voor een licentie tot invoer van buiten- I landsche boter in Belgi, is yerlaagd van 6,50 Istot 5,50 frs. per kilogram. VERWACHTING: Meest zwakke wind uit FFF Oostelijke richtingen, nevelig tot half of zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag, weinig verandering in temperatuur. Hoogste barometerstand: 762.5 Miinchen. S =j Laagste barometerstand: 742.8 Ingö. jj| Zon op 7.08 - onder 16.20 - Licht op 16.50 E Maan op 11.39 onder 20.15 11 November E. K. LONDEN, 8 Nov. (Havas). Van welinge lichte zijde wordt medegedeeld, dat de Por- tugeesche regcering voornemens is over eenige dagen het bewind van Franco te er kennen. Tengevolge van het goede weer konden de rechtsche troepen in Aragon hun stellingen verbeteren. Verscheidene vooruitgeschoven stel lingen van de regeeringstroepen werden geno men. Zondag zijn te Madrid verscheidene betoogin gen gehouden ter gelegenheid van den eerster, verjaardag van de verdediging van Madrid te gen de aanvallen der nationalisten, mede tot slot van de huldeweek, welke was georganiseerd ter eere van Sovjet-Rusland, BRUSSEL, 8 Nov. (Belga). Na afloop van een bespreking, welke Spaak heeft gehad met zijn socialistische collega's uit de demis- sionnaire regeering, heeft hij verklaard, dat hi) met zijn onderhandelingen op den goeden weg is, daar het vraagstuk der ver deeling van de portefeuilles is opgelost. De kabinetsformateur heeft het Katholieke standpunt aanvaard, dat berust op een gelijk aantal socialistische en Katholieke ministers. De komende regeering zou derhalve be staan uit zes socialisten met vijf portefeuil les, zes Katholieken, drie liberalen en generaal Denis, die gehandhaafd zou worden als minister van Landsverdediging. Er zal een nieuw departement worden ge schapen door de verdeeling van het ministerie van Economische Zakèn in een ministerie van Economische Zaken en een ministerie voor den Middenstand en den Binnenlandschen Handel. Heden zou de heer Spaak zich naar den Koning begeven en de namen van de leden der nieuwe regeering aan diens goedkeuring voor leggen. Tevoren zouden alle aangezochte personen bijeenkomen om zich op de hoogte te stellen van de groote lijnen van een regeeringsprogram. Havas acht het waarschijnlijk, dat de vol gende personen in de nieuwe regeering zullen zetelen: minister-president, Spaak (soc.); Eco nomische Zaken: Van Isacker (kath.); Midden stand en Binnenlandsche Handel: De Vleesch- houwer (kath.); Landbouw: Pierlot (kath.); Financiën: De Man (soc.); Buitenlandsche Zaken: Hymans (lib.); Volksgezondheid: Wau- ters (soc.); Arbeid: Delattre (soc.); Openbare Werken; Bouchery (soc.); Posterijen: Heyman (kath.); Binnenlandsche Zaken: Merlot (soc.); Onderwijs: Joris (lib.); Verkeer: Jennissen (lib.); Landsverdediging: generaal Denis (par tijloos); Justitie: De Warnaffe (kath.). PARIJS, 8 Nov. (Havas). De „Matin" publi ceert een telegram uit Straatsburg, luidende: „Vier en twintig pelgrims, die onder lei ding van een priester uit Lourdes terugkeer den, zijn aan de grens van het Saargebied gearresteerd, beschuldigd van smokkelarij. Allen, ook de priester, werden achter slot en grendel gezet. De douane heeft eveneens den reiswagen, waar mede de pelgrims reisden, in beslag genomen." Bij Antwerpen is Zondag een aanvaring ge beurd tusschen het Engelsche ss. „Towneley", van de reederij Burnett Steamship Company Lmd., te New Castle on Tyne dat van New Castle komend te middernacht Vlissingen is ge passeerd en op weg was naar Antwerpen en het Duitsche ss. „Karnak" van de Hamburg-Ame- rika Linie. De „Karnak" kwam van Antwerpen en was op weg naar de westkust van Zuid-Ame- rika. De „Towneley", geladen met steenkolen, is in zinkenden toestand aan den grond gezet op de ketelplaat (dicht bij Antwerpen). De „Towneley" meet 2888 bruto reg. ton en de „Karnak" 7209 bruto reg. ton. De „Karnak" schijnt boegschade te hebben opgeloopen. Het schip is naar Antwerpen terug gekeerd. Twee bergingsschepen zijn gearriveerd en onmiddellijk is men begonnen de lekken te dichten. BERN, 8 Nov. (D.N.B.) Aangezien nog voortdurend buitenlandsch kapitaal in Zwit serland wordt ondergebracht, hebben de Zwitsersche Nationale Bank en de groote Zwitsersche bankinstellingen een overeen komst gesloten, waarbij direct opvraagbare saldi in Zwitsersche franken o.m. voortaan geen rente meer zullen geven." Voorts wordt bepaald, dat de banken geen Zwitsersch bankpapier van buitenlanders meer in bewaring zuilen aannemen, Spaak PARIJS, 8 Nov. (Havas) Zondagoch tend is de tweede vergadering van den na- tionalen raad van de Fransche socialistische partij begonnen. Verscheidene afgevaardig den oefenden critiek uit op de politiek van de „pauze". Een der leiders van den linkervleugel van de partij, Zyromski, verklaarde, dat de regeering- Chautemps niet een ware politiek van het Volksfront voert, en hij verweet de meerderheid van de partij, dat zij niet, door een agitatie van de massa, een atmosfeer schiep, welke gunstig was voor een werkelijk Volksfront. Minister Blum verklaarde, dat de vraag is: te weten of de partij voldoende het ver schil gevoelt tusschen een Volksfrontregee- ring onder radicale leiding, en een radicale regeering. Blum gelooft, dat dit verschil merkbaar is. Op het gebied der binnenlandsche politiek acht Blum de belangrijkste kwestie, belangrijker misschien nog dan de financieele kwestie, die van bescherming der sociale wtetten, met name de wet op de 40-urenweek. Het contact met de arbeidersorganisaties is niet, zooals het een half jaar geleden was, doch het bestaat nog. Het gevaarlijkste punt zou voortkomen uit de merkbare wijziging in de houding der werkgevers. Blum verklaarde nog, dat het program van de tweede Volksfrontregeering bestaat uit de voortzetting van het program der eerste: de wet op de dienstneming, de wetten op de ouder domspensioenen en die op misoogsten. Aangaande de buitenlandsche politiek ver klaarde Blum, dat de Spaansche kwestie de regeering aanleiding geeft tot ernstige zorgen. Hij betoogde, dat voor het oogenblik niets ge daan moet worden, wat het Fransch-Russisch verdrag zou kunnen veranderen. Wij verkeeren, aldus Blum, bijna in de zelfde situatie als in 1914, toen het voor Frankrijk zaak was Engeland nader te brengen tot het tsaristische Rusland. Wat wü thans het beste kunnen doen in het be lang van den vrede is vertrouwelijke betrek kingen te begunstigen tusschen Sovjet-Rus land en Engeland. Ten aanzien van de niet-inmenging verklaar de spr.: wü hadden de keuze den fascistischen invloed in evenwicht te brengen door een tegen gestelde inmenging of door te probeeren niet- inmenging door allen te verkrijgen. Blum besloot met een bespreking van den toestand, dien een ministercrisis zou kunnen te weeg brengen. Volgens hem is het Volksfront een werkelijkheid. Wat dé socialisten vragen Is, dat de regeering onder radicale leiding niet den geest van het Volksfront zal verliezen. Het is de waarborg, dien de socialisten leg gen op hun medewerking, die zij thans loyaal moeten voortzetten. Na gedurende twee lange dagen te heb ben beraadslaagd, heeft de nationale raad der Fransche socialistische party zich uitge sproken voor de politiek van het Volks front. De socialisten handhaven hun loyale me dewerking met Chautemps. 3.998 van de 5.470 stemmen werden voor de motie Sévérac-Blum-Paule-Faure uitgebracht. BRUSSEL, 8 Nov. (Belga)Het telegraafagent- schap Belga is gemachtigd het in een Engelsch blad gepubliceerd bericht, dat Koning Leopold mogeiyk in het huweiyk zal treden met prin ses Maria, de jongste dochter van den koning van Italië, categorisch tegen te spreken. De Chineezen ontruimen Poetoeng; Tajjoenan is in Japansche handen gevallen- Tsjang Kai Sjek blijft vol goeden moed. Spaak is vermoedelijk geslaagd met de vorming van een nieuw Belgisch ministerie. De nota der Zuidzee-conferentie is te Tokio overhandigd. Hirota geeft biyk geen vertrou wen te hebben in de conferentie. In de vergadering der Fransche socialisten ver dedigde Blum de huidige samenstelling der Volksfront-regeering. Bij een grensincident tusschen Haïti en San Domingo zou in begin October een duizend tal slachtoffers vermoord zijn. In een manifest vraagt de Duitsche Evangeli sche kerk aan de regeering, wat de gegeven belofte van geloofsvrijheid nog te beteekenen heeft. Kardinaal Faulhaber verdedigde in een predi- catie de katholieke Duitschers tegen de aan vallen der Nazi's. De Zwitsersche banken hebben maatregelen ge nomen tot afweer van buitenlandsch kapitaal. Portugal zou binnen enkele dagen de regeering van Franco erkennen. 25 Duitsche Lourdes-pelgrims werden bij hun terugkeer onder voorwendsel van smokkelarij ge arresteerd. Botsing tusschen een Duitsch en een Engelsch schip bij Antwerpen. Een bekende figuur uit de katholieke arbeiders beweging, de heer L. F. Guit, te Den Haag overleden. Bakkerij uitgebrand te Nijmegen. Auto-ongeluk bij Oldenzaal. De „Trinidad"-bemanning weer behouden in het vaderland weergekeerd. Benoemingen in het bisdom Haarlem. Congres der katholieke Onderwijzers te Utrecht. De Duitsche minister van arbeid Seldte is in ons land aangekomen. Plechtigheid te Leuven by het verleenen van de eere-doctoraten. Te Maastricht is een monument onthuld voor gevallen Duitsche soldaten. Te Amsterdam zal een schip worden ingericht voor jongens, die op de dagnijverheidsschool worden opgeleid voor de binnen-, Rijn- en kustvaart. Zondagnacht werd te Nymegen de brandweer gealarmeerd voor een uitslaanden brand in de bakkery van den heer Jos. Meyer aan de Mo lenstraat. De bakkery is door een tuin van het winkel- en woonhuis gescheiden pn grenst aan de Karrengas. De brandweer stond een oogen blik voor een feilen binnenbrand, welke zoo'n warmte uitsloeg, dat een dak van gewapend glas als het ware doorgesmolten bleek. Na energiek aanpakken wist zy echter het vuur zoo goed meester te worden, dat slechts de helft van de bakkerij een prooi der vlam men werd en het woonhuis aan de zijde van de Karrengas voor brand gespaard bleef. De moei- lykheid van het blusschingswerk werd nog ver groot, doordat een groote tas van briketten, welke altijd in 'n laagte in den vloer lag opge stapeld, in gloed stond. De brandweergasten moesten een deel van deze brandstof wegruimen en de rest onder water zetten. Toen dat ge beurd was, was het ergste gevaar bezworen. Toch had de brandweer tot 5 uur in den mor gen werk met de nablussching. De oven had oogenschynlijk weinig geleden, de machines la gen onder het puin. Men schatte de schade op eenige duizenden guldens, maar hoopte het be drijf toch weer spoedig in werking te kunnen stellen. Verzekering dekt de schade. De Nunspeetsche politie heeft vier jongens gearresteerd, die uit een villa te Hulshorst verschilende voorwerpen, w. o. een portemon- naie met inhoud en een vulpenhouder, ontvreemd hebben. De jongens zijn allen jonger dan twaalf jaar. Stand op Maandag I uur nan. 764.7 Vorige stand: 763

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1