de V.S.?
De laatste verdedigers van
Sjanghai gesneuveld
Bemiddeling van
M
Engeland is niet
zwak
Het nieuws van heden
Honderd dooden
te Pamplona
Nog geen kabinet
in Brazilië
ARABISCH MANIFEST
VERSPREID
m
Zal Eden Ciano
ontmoeten?
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 5T - TELEFOON 13866
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAAR NE STAD, HAARLEM
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1937 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTICSTE JAARGANG No. 20867
Amerikaansche autoriteiten willen
zich niet alleen in het conflict
in China mengen
De leiding komt aan
Engeland toe
iistiiipi
Ter eere van Italië zal Japan
Franco binnenkort erkennen
e president van het Int. Koffie-
lT*stituut tot minister van Land
bouw benoemd
tuut
Het K.L.M.-vliegtuig „Torenvalk" is hedenmorgen van Schiphol gestart voor de 500 ste vlucht naar Nederlandsch-Indië. Het
toestel staat onder commando van K. D. Parrhentier
Het Weer|||||||||||,,||||||||||,||||||||l||,||||,,l|||||||,i
Opruiing tot verzet tegen Britsche
inmenging in Arabië
„Saboteurs" ter dood
veroordeeld
Nieuwe slachtoffers aan de
terreurlijst toegevoegd
Soetsjau bedreigd met
een bombardement
Hulde gebracht aan Pater Jacqui-
not S.J., die het initiatief nam
tot instelling van een
vluchtelingen-zóne
Japansche aanval nu
op Kiating en Lioeho
Een aanval op Tsinau
Doch het wil oprecht voor den
vrede werken, zegt Chamberlain
MODERNE WONINGEN
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
wm
Berlijn hecht groote beteekenis
aan het bezoek van Lord Halifax
Frankrijk bezint zich op
Noord-Afrika
Besprekingen gevoerd over te
nemen maatregelen
SCHOOLKOUSEN
zoo sterk als STAALDRAAD
KAAN (De Wolbaai)
Gen. Cronjéstraat 129
Het overlijden van
MacDonald
Zal Malcolm zijn vader opvolgen?
HET INCIDENT TE LONDEN
Een botsing tusschen een met koeien geladen vrachtauto en een dieseltrein op den
overweg te Stompwijk. De plaats der botsing
Luchtvaartstation op
Le Bourget geopend
De politieke crisis in
Roemenië
Zal een kabinet van de boeren
partij de regeering-Tata-
rescoe vervangen?
KROON-BEHANGSELS
NIEUWE KAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel, 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
WASHINGTON, 12 Nov. (Havas). Ze
kere berichten uit Brussel melden, dat Ja-
pan bereid zou zijn een bemiddeling te
aanvaarden van de Amerikaansche regee
ring, door tusschenkomst van haar ambas
sade te Tokio.
Zij zou dan als bemiddelaarster optreden in
het Chineesch-Japansche conflict, vooral in
geval de conferentie van Brussel zou worden
verdaagd zonder zich te hebben uitgesproken
Voor een positieve actie.
De verantwoordelijke Amerikaansche
autoriteiten wijzen een dergelijke bemidde
ling echter categorisch af.
De Japansche ambassadeur te Brussel heeft
eveneens tegengesproken, dat eenig Japansch
Voorstel te Brussel zou zijn gedaan ten gunste
Van een bemiddeling der Vereenigde Staten.
Senator Pittman heeft gezegd, dat En
geland de leiding moet nemen in de op
lossing van het Chineesch-Japansch con
flict, aangezien het meer dan eenig ander
land belang heeft bij het Verre Oosten.
Die Fransche minister van Buitenlandsche
Zaken, Delbos, is te Brussel teruggekeerd.
V
SALAMANCA, 12 Nov. (Havas). Radio
Nacional deelt mede, dat tengevolge van het
bombardement van Pamplona door regee-
ringsvliegtuigen honderd menschenlevens
te betreuren zijn.
De zender heeft te middernacht een offi
cieuze nota uitgezonden, waarin gewaarschuwd
wordt tegen de aanwezigheid te Fugueras van
verscheidene met de rechtsche kleuren beschil
derde vliegtuigen, die „de vijand gereed houdt
0,n daden van agressie te plegen op plaatsen en
dorpen in Frankrijk nabij de grens, teneinde
te trachten een internationaal conflict uit te
'°kken en daarvoor de verantwoordelijkheid
°P de rechtschen te laden".
Het persbureau van het commissariaat-ge-
heraal voor de openbare orde te Barcelona deelt
hiede, dat vliegtuigen der nationalisten in den
hamiddag hebben geprobeerd. Tarragona en
Barcelona te bombardeeren, doch dat zij wer
den afgeslagen door het luchtdoelgeschut.
Hij Tarragona hebben de vliegtuigen der na
tionalisten eenige bommen geworpen, die in
^e terecht zijn gekomen. v
De dagbladen te Tokio melden, dat Japan
binnenkort de rechtsche regeering in Spanje
2»! erkennen, zulks als gevolg van de aan-
sluiting van Italië bij het anti-komintern-
Pact.
Radio Nacional deelt mede, dat de F. I. F. A.
Officieel en met algemeene stemmen de Fede-
pcion Nacional de Football, den voetbalbond
h het door Franco gecontroleerde gebied, heeft
^kend.
Acht leiders der Hitlerjugend, die door de
"Paansche Falanx waren uitgenoodigd, zijn te
"higos door generaal Franco ontvangen.
Franco hield een toespraak tot hen, waarin
opnieuw uiting gaf aan „de eerlijke en die-
vriendschap van Spanje jegens Duitsch-
RlO
Br—DE JANEIRO, 13 Nov. (D.N.B.) De
fer,^fiIiaansche ministerraad zal heden byeen-
De
koi
Ve^0611 om 1® beslissen over eenige belangrijke
°>'deningen. De definitieve reconstructie der
tja ^liaansche regeering zal pas over enkele
h kunnen worden verwacht.
tie
Fernando Costa is ontheven van zijn func-
van president van het Int. Koffie-insti-
en benoemd tot minister Van Land-
k°uw, als opvolger van Odilon Brage, die is
af&etreden.
hisw feit> dat Costa benoemd is tot mi-
hauw Vk n Landbouw, leidt men af, dat er een
dictate and bestaat tusschen Vargas, die thans
Zili/' Van Brazilië is geworden, en de Bra-
koffie-industrie, welke de ruggegraat
De tVan het economische leven des lands.
^aaH,, atscourant publiceert een rectificatie,
Van n ^-°rc^ medegedeeld, dat de ambtsperiode
tg b';esident Vargas is vastgesteld op zes jaar,
Hint nüCn op 10 November 1937.
bericht h F^tieke kringen verklaren, dat het
Van Br' A Duitschland en Italië van de zijde
te tred32111® de weigering hebben gekregen, toe
len ®n, t°t het anti-komintern-pact, van al-
der&elir^ ontt>loot is. Zij verklaren, dat een
voorstel niet was gedaan.
Verwachting: Meest matige, later af-
nemende wind uit Noordelijke richtin-
gen, gedeeltelijk bewolkt, waarschijnlijk
nog enkele regenbuien met kans op ha-
p gel, weinig verandering in temperatuur.
Hoogste barometerstand 772.6 te Reyk-
H javik.
Laagste barometerstand 742.5 te Ingö.
H Zon op 7.16 - onder 16.12 - Licht op 16.42
Maan op 13.37 onder 0.52
18 November V. M.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
JERUZALEM, 12 Nov. (Reuter.) Onder de
Arabieren te Jeruzalem is een geheim mani
fest verspreid, waarin geprotesteerd wordt
tegen de „Britsche inmenging in Arabische
en Mohammedaansche aangelegenheden.
Het manifest, dat zegt afkomstig te zijn van
het nieuwe hooge Arabische comité, dringt er
bij de Arabieren op aan, stand te houden in den
laatsten slag tusschen de Palestijnsche Arabie
ren en het imperialisme, met het besef, dat de
geheele Arabische Mohammedaansche wereld
achter hen staat.
Ook wordt geprotesteerd tegen de arrestatie
van vooraanstaande Arabieren en tegen de
Britsche inmenging in de zaken van den hoo-
gen Mohammedaanschen raad.
Door het ontploffen van een mijn, is een brug
in den weg JeruzalemJaffa, vijf kilometer van
de hoofdstad, licht beschadigd. De mijn ont
plofte korten tijd nadat een auto met een Brit
sche politiepatrouille voorbijgekomen was.
MOSKOU, 13 Nov. (Havas) Het blad
Sotzialitsjeski" bericht, dat de speciale recht
bank van het Donetz-bekken den vroegeren di
recteur van de steenkooltrust „Buennovugol",
vier ingenieurs en twee mecaniciens ter dood
heeft veroordeeld wegens sabotage.
SJANGHAI, 13 Nov. (Havas). Het Chinee-
sche telegraafagentschap „Central News"
meldt, dat de vierhonderd laatste verde
digers van Sjanghai allen gesneuveld zijn.
Na om den Chineeschen rechtervleugel te
zijn heengetrokken en hun middenfront te heb
ben weggedrukt, bereiden de Japanners zich
van bestaan verliest met het eindigen der
vijandelijkheden rondom Sjanghai, Hij voegde
hieraan toe, dat onderhandelingen gevoerd wor
den tusschen het Roode Kruis en de Japansche
autoriteiten betreffende dq opstelling van een
nieuw statuut voor de zóne.
Tenslotte bracht de woordvoerder hulde
aan de toewijding van den Franschen
Jezuïet Jacquinot, die het initiatief heeft
genomen voor de instelling der zóne, en die
tijdens de gevechten aan de grens der
zóne bleef, waar granaatscherven zijn sou
tane hebben doorboord.
Functionarissen van het Internationale
Roode Kruis meenen, dat de Chineezen tot
dusverre 150.000 dooden en evenveel gewon
den verloren hebben.
In de Fransche wijk zijn 6.000 Chineezen
geïnterneerd.
Volgens een bericht uit Japansche bron heeft
de Japansche luchtmacht voor het eerst Tsi-
nan, de hoofdstad van Sjantoeng, waar het
hoofdkwartier van generaal Han Foe Tsjoe ge
vestigd is, gebombardeerd.
Tot dusverre was deze provincie voor vyande-
thans voor den linkervleugel^ te verpletteren lijkheden gespaard gebleven. Het bericht voegt
t i t hier aan toe, dat het bombardement beschouwd
moet worden als een aankondiging van een
offensief in de richting van de Gele Rivier. De
troepen van generaal Han treffen in koortsach
tige haast verdedigingsmaatregelen.
tusschen Kiating en Lioeho. Deze vleugel was
nog steeds intact.
Japansche vliegtuigen hebben pamflet
ten neergeworpen, waarin de bewoners van
Soetsjau gewaarschuwd worden tegen mid
dernacht de plaats te ontruimen. Men be
schouwt dit als een aanwijzing, dat de
Japanners voornemens zijn de geheele
stad aan een massaal bombardement te
onderwerpen.
Op verzoek van Amerikaansche missionarissen J
heeft de Amerikaansche ambassadeur voorge
steld aan de Japansche autoriteiten een veilig-
heidszóne in te stellen, welke het ziekenhuis
zou omvatten en waar non-combattanten zou
den kunnen worden saamgebracht. De laatste
Amerikanen hebben vanmorgen Soetsjau ver
laten. Naar schatting bevinden zich 20.000 ge
wonde Chineesche soldaten in de ziekenhuizen
in Soetsjau.
De woordvoerder van het Japansche leger
Bij de opening van de bijzondere zitting van
het Japansche parlement op 4 September j.l. had
de keizer in zijn troonrede verklaard, dat het
doel van de Japansche actie in China is, China
te dwingen zijn houding te herzien en spoedig
vrede te vestigen in Oost-Azië.
Thans heeft de keizer een verklaring tot
het Japansche volk gericht, waarin hij open
hartig de natie zegt, dat zij een langen weg
voor zich heeft alvorens het gestelde doel te
kunnen verwerkelijken.
Teijiro Jamamoto, een prominent lid van de
Seyoekai-partij, heeft te zamen met tien andere
leden van het Lagerhuis een conferentie ge
houden, waar besloten werd tót het organisee-
ren van een campagne-comité, met het oog op
LONDEN, 13 Nov. (Reuter) In een
rede te Edinburg heeft Chamberlain de bui
tenlandsche politiek der Engelsche regee
ring besproken.
Hij verklaarde, dat de bedoeling van de re
geering is de Britsche belangen te bevorderen,
het leven van de Britsche onderdanen te be
schermen, den vrede te bewaren en de vriend
schappelijke betrekkingen tot de andere mo
gendheden, die bereid zijn wederkeerige vriend
schappelijke gevoelens te koesteren en de in
ternationale gedragsregels, zonder welke geen
veiligheid of stabiliteit kan bestaan, in acht te
nemen, te bevorderen.
Chamberlain had onlangs de vraag gesteld,
waar allen voor werken: voor den vrede, kalm
te, geluk en tevredenheid, of voor het opeen-
hoopen van wapenen tegen elkander uit vrees,
welke geen werkelijken grond heeft en welke
voortkomt uit wantrouwen van de staten on
derling.
Spreker is van meening, dat het tijd is
een poging te doen deze vrees uit den weg
te ruimen door nauwkeurig onderzoek van
de oorzaken. Dit is geen bewijs van zwak
heid: Engeland is sterk en wordt met den
dag sterker.
Het heeft achter zich bijna onuitputtelijke
hulpbronnen en deze kracht maakt het moge
lijk, dat het een beroep doet op de anderen,
om tezamen te zoeken naar de oplossing van
de vraagstukken, welke in zich de mogelijkheid
dragen voor geluk of voor ellende voor de toe
komst van het menschelijk geslacht.
Ten aanzien van de meening, dat een eco
nomische depressie zal komen, wanneer het
bewapeningsprogramma voltooid zal zijn, ver
klaarde Chamberlain, dat het einde van dit
programma nog niet in zicht is: hij vreest dat
dit programma het land eenige jaren bezig zal I
houden en in ieder geval zal het niet plotseling
afgeloopen zijn, doch langzaam- tot een einde
komen.
Te Huur op mooi punt b/d Hyacinthenlaan,
7 kamers, w.o. badkamer, 40.p. m.
U kunt nu het beste uitzoeken en huren per
eersten Jan., Febr„ Maart of April.
Bevr. o/h. werk en bij S. Veldkamp,
van Dortstraat 90 Telefoon 16373
De Arabieren verspreiden te Jeruzalem een op
ruiend manifest, gericht tegen Engeland.
Chamberlain heeft opnieuw in een rede de bui
tenlandsche politiek der Engelsche regeering
besproken.
Een kabinet van de Roemeensche boerenpartij
zou de regeering-Tatarescae opvolgen.
De nieuwe regeering in Brazilië is nog niet ge
vormd.
Geruchten, volgens welke de V. S. een op zich
zelf staande poging tot bemiddeling in China
zouden nemen, worden tegengesproken.
De laatste 400 verdedigers van Sjanghai zijn
gesneuveld.
De „Torenvalk" voor de
naar Indië vertrokken.
500ste retourvlucht
Opening Vondelfeesten met tentoonstelling te
Amsterdam.
DE WARE TUCHT
moet de persoonlijkheid tot haar recht
doen komen. Te grote klassen maken een
kazerne-tucht noodzakelijk. Het bescha
vingswerk der school lijdt daardoor ten
zeerste. VERLAGING DER LEERLINGEN-
SCHAAL is noodzakelijk
Kath. Onderw. Verbond
heeft verklaard, dat de Japansche eenheden het houden van een nationale massabijeenkomst
zich terugtrekken uit de wijken in het Noord-
Westen van Nantau en daar slechts enkele
patrouilles achter laten. Hij verklaarde verder,
dat de Japansche troepen niet in de vluchtelin-
genzöne zijn binnengedrongen, maar het is wel
mogelijk, dat Japansche gendarmes er verken
ningstochten ondernemen. De woordvoerder
legde er den nadruk op dat de zóne haar reden
om te demonstreeren tegen de Britsche houding
in het JapanschChineesche conflict,
In een aan de pers ter beschikking gesteld
herdenkingsartikel over Soen Jat Sen waar
schuwt de voorzitter van den centralen poli-
tieken raad van China, Wang Tsjing Wei,
tegen eenzijdig samengaan met Sovjet-
Rusland en keert hij zich tegen de Chinee
sche kringen, die naar hulp van Rusland
streven.
Tegelijkertijd wijst hy het streven af om de
vriëndschappeiyke betrekkingen tusschen China
en de autoritaire landen op te geven. Hy wyst
er op, dat de vriendschap met deze staten steeds
nauwer is geworden, terwyl hy in het byzonder
de aandacht vestigt op de waardevolle handels
betrekkingen.
LONDEN, 13 Nov. (Reuter) Naar aanlei
ding van de geruchten over een mogelijke ont
moeting tusschen Eden en Ciano wordt ver
nomen, dat volgens de meening in Italiaansche
kringen de rede van Chamberlain van 9 No
vember j.l. zou kunnen bydragen tot de effe
ning van het terrein voor Britsch-Italiaansche
besprekingen. Men beschikt echter niet over
mededeelingen ten aanzien van een samen
komst van Eden en Ciano. Men is van mee
ning, dat die mogelykheid afhankelijk moet
zyn van de vorderingen der voorbereidende
besprekingen.
Het a.s. bezoek van Lord Halifax aan
Berlyn en de aankondiging van zyn ont
moeting met Hitier worden te Berlijn aan
gediend als een politieke gebeurtenis van
den eersten rang.
De bladen geven uitdrukking aan de hoop,
dat dit bezoek vruchtdragend zal zyn voor den
wereldvrede.
Zy vermijden evenwel een vergelyking te
maken met de Engelsch-Italiaansche bespre
kingen.
Een punt van officieuzen commentaar is
de zinspeling op het Italiaansch-Duitsch-
Japansche pact. Deze zinspeling schynt er
op te wyzen, dat de anti-Russische tendenz
het terrein is, waarop Duitschland de be
sprekingen met Engeland zou willen plaat
sen.
Politieke kringen werden er door getroffen,
dat de Völkischer Beobachter", het officieele
orgaan der nationaal-socialistische party, een
breedvoerig artikel heeft gewyd aan de Oekrai-
ne, waarin de politieke onafhankelykheid van
dit gebied wordt opgeëischt, terwyl een op
somming wordt gegeven van de rykdommer.
van dit land.
PARIJS, 13 Nov. (Havas). In den loop van
de week zyn tal van besprekingen gevoerd tus
schen Sarraut, den Franschen minister belast
met de coördinatie in Noord-Afrika, de resi
denten-generaal van Tunis en Marokko, den
gouverneur-generaal van Algerije en vertegen
woordigers van de ministeriën van Buitenland
sche Zaken, Binnenlandsche Zaken. Marine,
Luchtvaart en Financiën. Onderwerp van be
spreking zyn de maatregelen, die genomen moe
ten worden ter verzekering van de orde, tegen
anti-Fransche propaganda, ter beveiliging van
het grondgebied enz. in Fransch Noord-Afrika.
LONDEN, 13 Nov. (Reuter). Het is waar
schijnlijk, dat Malcolm MacDonald zyn vader
zal opvolgen als leider der Britsche nationale
arbeiderspartij, althans volgens een verklaring
van Delaware, den Lord Grootzegelbewaarder.
Het stoffelijk overschot van Ramsay Mac
Donald zal met den kruiser Apollo" van de
Bermuda-eilanden naar 'Engeland worden ge
bracht.
LE BOURGET, 12 Nov. (Havas). Vanmid
dag is het nieuwe luchtvaartstation op Le Bour
get, dat het grootste van Europa en wellicht
van de heele wereld is, door president Lebrun
geopend. De plechtigheid werd bijgewoond door
talrijke autoriteiten en verscheidene diploma
tieke vertegenwoordigers. Het station is 230
meter lang. Het aangelegde terras kan aan 4000
personen plaats bieden. Minister Cot, die een
toespraak hield, deelde mede, dat op zijn depar
tement een plan zou worden bestudeerd voor
den bouw van een nog grooter station in de
omgeving van Parys, om van Parys het punt
van aankomst en vertrek voor de transatlanti-
I sche vïiegidiensten van Europa te maken.
BOEKAREST, 13 Nov. (Havas) De politieke
crisis in Roemenië ontwikkelt zich, zonder dat
het nu reeds mogelyk is met eenige zekerheid
voorspellingen te doen over den afloop.
De bladen melden in speciale edities, dat het
kabinet-Tatarescoe is afgetreden na bespre
kingen, welke de koning met Mihalache heeft
gevoerd, en dat de leider der nationale boeren
partij belast is met de vorming van een nieuwe
regeering. t
De ontslagaanvrage is, zoo zij al werd in
gediend nog niet officieel bekend geworden
en toen Mihalache daarover door een journa
list werd ondervraagd, beperkte hy zich er top
te verklaren dat de besprekingen voortduren, j
Men meent te weten, dat- de koning Miha
lache heeft uitgenoodigd de mogelijkheid na te j
gaan een regeering te vormen op een natio
nale meerderheid der boeren, maar waarin ook
tot andere groepen behoorende politici worden
opgenomen. Daar de nationale boerenparty zich
reeds verklaard heeft tegen een dergelyke for
mule, denkt men, dat hieraan niet zal kunnen j
worden vastgehouden.
Men rekent dan ook nog steeds op de vor
ming van een kabinet, dat uitsluitend is sa
mengesteld uit leden der nationale boerenparty.
Stanley Storey, die tijdens de twee minuten
stilte by den Londenschen cenotaaf op Wapen
stilstandsdag het incident veroorzaakte, is na
medisch onderzoek opnieuw krankzinnig ver
klaard.
MODERNE DESSINS
I GROOTE HOUTSTRAAT 179 b/d Houtbrng.
Stand op Zaterdag 1 uur n.m.: 762.3
Vorige stand: 764
