De Vondel-week ingezet
Het weigerend antwoord van
Japan aan Brussel
aeN"
FANFARE
Torenvalk gestart
voor 500ste vlucht
AMSTERDAMS BURGER
DE CONFERENTIE
MISLUKT
Kerkelijk leven
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1937
De heden in de hoofdstad geopen
de tentoonstelling schetst den
dichter in het kader van
zijn stede
Minister Colijn aan
wezig
Burger van Amsterdam
Geen Calvinist
Dichter van zijn volk
Waarvan werd inwoner
van Venlo verdacht?
De ter dood veroordeelde is
volgens Duitsche opvatting
Duitscher
BRUTALE INBREKERS
Bouten en scharnieren van brand
kast uitgeboord
Belangrijke gebeurtenis in de
geschiedenis onzer lucht
vaart ditmaal zonder
plechtigheid
Een teleurgesteld
Mohammedaan
TURKSCHE SIGARETTEN
NAAR ONS LAND
Aanpassing aan wenschen en
smaak van het publiek
BESCHERMING VAN DIEREN
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Nieuwe kerkvervolging
in Duitschland?
Proeft alles, wat U maar wilt. Proeft
óók KING pepermunt. En op het
zelfde moment weet U het. KING
blinkt uit in zuiverheid, in smaak, in
verkwikking, in geneeskracht.
Waar U staat of waar U gaat, draagt
steeds KING bij U, om te genieten,
om U te verkwikken, om fit te blijven.
De natuurzuivere KING pepermunt
is
COR RUYS GEHULDIGD
In Batavia
DE NIEUWE MIJNENVEGERS
TE SOERABAJA
Brandstichting te Veenhuizen
De Nederlandsche Kamer-Opera
Apothekersassistent
PATER JOH. NOOY t
Op dienstreis in de missie
verdronken
PATER L. DOCUSSEN
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIE
10 tellen onder water.
Achter op de tong leggen.
Met water doorslikken.
MIJNHARDTJES"
Denaturatievergoeding erwten en
veldboonen oogst 1937
EERSTE KAMER
Stormwaarschuwingsdienst
Uit den scheepsbouw
In tegenwoordigheid van den Minister-
President Z.Exc. dr. Colün en verschillende
andere autoriteiten van stad en land is he
denmiddag in Museum Fodor aan de Kei
zersgracht bij de Vijzelstraat te Amster
dam de Vondeltentoonstelling geopend,
welke ter gelegenheid der 350-jarige her
denking van 's dichters geboortedag is in
gericht. Hiermede namen officieel de Von
delfeesten in de hoofdstad een aanvang.
Wethouder Beekman sprak als voorzitter
van het Amsterdamsche Vondelcomité een
begroetingstoespraak uit, waarna professor
dr. H. Brugmans de inleidende openings
rede hield. Voor den uitvoerigen catalogus
schreef prof. Brugmans een „voorwoord"
en collega D. Kouwenaar van de „N. Rott.
Courant" een oriënteerende inleiding „Von
del en Amsterdam".
„Deze tentoonstelling vormt den inzet van de
Vondelweek zoo verklaarde wethouder
Boekman en heeft een bijzondere bedoeling.
Wij willen hier geven een inleiding tot het le
ven van den mensch Vondel, den dichter, en
Vooral den burger van Amsterdam. Hier po
gen we Vondel te doen zien in het kader van
zijn tijd, in het bijzonder in het kader van
zijn stad. Deze tentoonstelling is daarom ge
doemd „Vondel, zijn leven en werken in Am
sterdam". Vondel heeft vaak uitgesproken tot
hoe groote dankbaarheid hij zich gestemd ge
voelde jegens zijn Amsterdam. Het Amsterdam
van dezen tijd voelt nog grootere dankbaarheid
jegens den dichter, die door zijn drama en vers
de heerlijkheid van zijn stad zal doen voort-
leven by verre nageslachten".
Professor dr. H. Brugmans heeft vervolgens
den opzet dezer tentoonstelling in een uitvoe
rige rede verklaard, waaraan we het volgende
ontleenen:
Het handschrift van den dichter, het ge
drukte boek van den prozaschrijver moge een
zekere bekoring voor ons hebben, in den regel
spreken zij weinig tot den aanschouwer. De
commissie stelde zich dan ook iets anders, iets
meer ten doel. Ongetwijfeld zal men hier vin
den eenige van Vondels origineele hand
schriften en een groot aantal van de oude
drukken van zijn drama's, en van andere po-
eemen, in den vorm van plano's en boeken.
Maar hier naderen wij reeds meer en meer het
eigenlijke doel van deze tentoonstelling: den
aanschouwer te doen beleven Vondels tijd, een
indruk te geven van Vondels milieu en ten
slotte te doen inleven in Vondels sfeer.
Om dit te bereiken was het natuurlijk niet
Voldoende, iets van Vondels werk te laten zien,
Waartoe trouwens het Vondel-Museum in de
Universiteitsbibliotheek dagelijks de gelegen
heid biedt. Om het meerdere te geven, om
Windels tijd te doen herleven, was het noodig
den aanschouwer te brengen onder den indruk,
üever de bekoring, van het zeventiende-eeuw-
sche Amsterdam, Vondels stad bij uitnemend
heid.
Vondel heeft met vreugdevolle voldoening
Amsterdam „door aenwas veler sielen" zien
Uitgroeien van de half middeleeuwsche stad
van Cornelius Anthonisz., tot de wereldstad vari
de dagen van Jan de Witt. Ook was hij stellig
hoopman genoeg om den grondslag van dezen
Schitterenden bloei te onderkennen in den
groothandel, den wereldhandel. Vondel heeft
dien handel in alle toonaarden bezongen,
hiet alleen in zijn algemeen karakter voor de
stad, maar ook in zijn gebouwen, de wisselbank,
de beurs, de korenbeurs, de haven, de wallen
etlz. Amsterdam was voor hem het middelpunt
der wereld, zooals hij het uitdrukt:
„So schijnt de werelt gans om Amsterdam
Kebout".
Bit was het Amsterdam van Vondel, dit was
Amsterdam voor Vondel. Wat was Vondel voor
Amsterdam? Of, anders uitgedrukt, welke
Plaats nam Vondel in het Amsterdam van zijn
daSen in? De vraag is niet gemakkelijk te be-
S-htwoorden. Eén ding staat intusschen stellig
vast: Vondel was in zijn dagen in ruimen kring
hekend. Een breede schare van mannen en
Vrouwen, met wie Vondel in den loop van zijn
lange leven betrekkingen heeft onderhouden,
dewijst dit. Maatschappelijk moet men den
mchter rekenen tot die groote klasse der bur-
?er'j, die in den détailhandel haar werk en
o°d vond en die op sommige momenten den
®f°othandel naderde. Zoo kan men zich ook 't
jhilieu begrijpen, waarin hij zich bewoog. Tot
ne regeering behoorde hij niet en evenmin tot
dch groothandel, maar hij stond dicht genoeg
'J hen om ze te kunnen kennen. Vondel zag
i°°g op tegen de aristocratie der stad, zoowel
regenten als de groote kooplieden; zijn ge
iten getuigen daarvan op tallooze plaat-
,eh. Maar omgekeerd ontving hij van hen een
°ffelijke vriendelijkheid.
0
Maar er is nog iets anders en dat is hier het
Zangrijkste, zoo vervolgde prof. Brugmans.
°hdel is nooit Calvinist geweest. Dat is na-
hUrlijk van groote beteekenis geweest voor zijn
P'aats in onze geestelijke cultuur der zeven-
iehde eeuw. Hij behoorde tot de Doopsgezin-
j^h en ging ook wel bij de Remonstranten ter
erk. Mogelijk nog wat verder van het Calvi-
'sthe kwam hij te staan na zijn overgang tot
Y katholieke Kerk. Dat wil dus zeggen, dat
,°hdel wel niet tegenover maar toch wel de-
v Hik stond naast de geestelijke groepeering
K„ h een zeer groot deel van het Nederland-
7® volk.
.Ongetwijfeld heeft het Calvinisme in breede
'hgen van on* volk het godsdienstige leven en
J"'-, zedelijke besef zeer sterk verhoogd. Ander-
ja s heeft het ten gevolge gehad, dat in breede
Sen kunstgevoel en smaak voor de artistieke
Jde (jes jevens zijn verdroogd,
belh6r °Penhaart zich nu de eigenaardige dub-
v Aeid, die wel als een gebrokenheid van ons
ge *sbestel moet worden beschouwd. Ons voor-
bin was oprecht christelijk in geloof en
V*al, maar het ontleende de kunst bü
Sje,rkeur langs de velerlei wegen aan de klas
se*6 oudheid. De scherpe tegenstelling tus-
bebh1 Jood en Griek> die elkander nauwelijks
^en kunnen verstaan, openbaarde zich ook
boezem der vaderlandsche samenleving
(j. 'hgenlijk ook in het hart van iederen Ne-
Zie her, die waarlijk geestelijk leeft. Zoo ge-
6e h is er dus wel degelijk een conflict en zelfs
Ui dat alleen in de hoogste geestelijke span-
tot oplossing is te brengen. Vondel is aan
SU °Piossing zeer dicht genaderd; hij heeft
christelijke gevoelens doordrongen van
klassieke kunst en tegelijk de klassieke vormen
geadeld door ze te doordringen en te vervul
len van christelijken geest.
Maar eigenlijk is Vondel de eenige, van wien
men dat kan getuigen. Hooft kende het con
flict eigenlijk niet. Hij had, als zijn door Von
del diep vereerde vader, een levensbeschouwing
die niet onchristelijk was, maar in den grond
toch meer wijsgeerig dan godsdienstig. Op zulk
een plant kon gemakkelijk de renaissancekunst
worden geënt, die in de zeventiende eeuw meer
en meer barok-kunst is geworden. Vandaar dan
ook, dat bij dezen dichter kunst en leven, ge
voel en moraal één zijn. Hier is de eenheid ge
groeid, omdat er eigenlijk geen tweeheid be
stond.
Als Hooft nu is het stellig een groot deel der
Amsterdammers gegaan, die zelf nieuwe kunst
schiepen of die kunst in hun leven brachten.
Bü mannen als Samuel Coster was het evenzoo
en ook bij een groot aantal regenten en andere
aanzienlijke en ook wel minder voorname bur
gers.
Boven den ouden Hooft stijgt nu Vondel hoog
uit. En het contact van den dichter met zijn
medeburgers werd steeds en opnieuw weer ge
legd in den schouwburg. Het was dan ook haast
natuurlijk, dat de regenten van den schouw
burg Vondel uitnoodigden, het spel te dichten,
waarmee in December 1637 de herboren schouw
burg zou worden geopend.
Met de Gysbreght zette Vondel die na de
Palamedes (1625) geen tooneelstuk meer had
gegeven voor goed zyn glorieuze, niet weer
afgebroken loopbaan als tooneeldichter in.
Vondel en Amsterdam! zy behooren zon
der twijfel by elkander, zooals ze altyd
hebben samengeleefd. In de komende dagen
zal men den dichter van verschillende zy-
den belicht zien. Deze tentoonstelling wil
hem toonen in zijn wereld. Prof. Brugmans
eindigde met een woord van een anderen
dichter, dat op deze stoffe volkomen toe-
passeiyk is, van Schaepman:
„De ware dichter is voor zijn volk de adel
van zyn adel, de schutsengel van zijn vry-
heid, de banierdrager van zijn recht, de le
vende tolk van geheel zyn historie, de he
raut van zijn roem, bij het verste nage
slacht."
het doel deze te verkoopen. Zijn zwager S. zou
hem in verschillende gevallen hierbij geholpen
hebben. In hoeverre men hem het bovenstaan
de voor het volksgerecht ten laste gelegd heeft,
kon men ons niet mededeelen.
Van dezelfde zijde werd het blad nog mede
gedeeld, dat men het niet noodig geoordeeld
had, de familie in het buitenland te berichten,
daar de betrokkene Duitscher was en met een
Joodsche vrouw gehuwd.
Mr. Tonnaer, advocaat te Venlo, heeft een
verzoek om gratie ingediend, dat door verschil
lende autoriteiten wordt gesteund.
In verband met het doodvonnis, dat te Beriyn
tegen een inwoner van Venlo geveld is, vermeldt
de Telegraaf nog de volgende byzonderheden:
Van Duitsche zijde kon men mededeelen, dat
naar de nationaliteit van Cammans een nauw
keurig onderzoek is ingesteld en dat onomstoo-
telijk vaststaat, dat de veroordeelde inderdaad
Duitscher is. Ook de Nederlandsche regeering
zou hiervan, aldus 't Duitsche standpunt, thans
overtuigd zijn.
Reeds geruimen tyd had men den man ver
dacht en de gangen van hem en zyn vrienden
waren lang nagegaan. Hy zou het hoofd zyn
van een complot, dat te Venlo en Maastricht
vertakkingen heeft. Hy zou zich niet alleen aan
een poging tot spionnage hebben schuldig ge
maakt, maar ook langen tijd op illegale wyze
geholpen hebben, Duitsche Joden zonder papie
ren, evenals hun geld en sieraden over de grens
te brengen en verder als koerier tusschen Duit
sche Joden uit het buitenland en hun familie
n Duitschland dienst hebben gedaan. Daarnaast
echter zou hy in verbinding hebben gestaan met
.en buitenlandsche mogendheid en getracht
lebben, door omkoopery zich op de hoogte te
■tellen van Duitsche militaire geheimen, met
Te Dreumel hebben inbrekers een bezoek ge
bracht aan de Coöperatieve Boterfabriek. Ver
moedelijk hebben zy zich door middel van een
valschen sleutel of looper toegang verschaft,
daar aan de buitenzijde van het gebouw geen
enkel teeken van braak was te bespeuren.
Aangezien de deur, toegang gevend tot het
kantoor, vermoedelijk weerstand heeft geboden,
hebben zij zich door het betaalraampje gewron
gen, waarna zij het geheele kantoor overhoop
hebben gehaald. Doordat zij van handschoenen
zyn voorzien geweest, hebben zij geen vinger
afdrukken achtergelaten. Hun oog viel natuur
lijk ook op de 1.40 M.hooge brandkast, waarop zij
een nieuw systeem ter opening hebben toege
past. Deze werd n.l. niet als tot dien gebruike
lijk a la sardine opengesneden, doch zij hebben
de bouten en scharnieren uitgeboord, waardoor
de deur verwijderd kon worden.
De inbrekers hebben zich van een bedrag van
zeven honderd gulden in zilver meester gemaakt
en hebben het bankpapier, dat ook een flink
bedrag vertegenwoordigde, alsmede een hoe
veelheid opgepakte pasmunt, onaangeroerd ge
laten.
MIJNE HEEREN!
Laat U door Uw Sigarenxvinkelier de
nieuwe Sopla-producten onder het merk
„Fanfare" toonen. Doet dan een stapje
verder en probeert deze zeer goede siga
ren. Gij zult aan dit fabrikaat
de voorkeur geven boven an
dere en duurdere en daar
door geld
besparen!
WAR E GROOTTE EN PRIJZEN
Evenals op 2 October j.l. toen de driemaal
weeksche dienst van de K. L. M. naar Indië
begon, stond hedenmorgen wederom de
„Torenvalk" in het middelpunt van de be-<
langstelling, want de P. H. A. L. T., die dezeil
dienst geopend heeft, viel vandaag de eer te
beurt, de 500ste vlucht te mogen maken op
de luchtiyn, die Nederland met Indië ver
bindt en nog steeds in de byna volmaakte
regelmaat, waarmee deze dienst wordt uit
gevoerd, haar weerga niet vindt.
Er werden by dit vertrek geen redevoeringen
gehouden. Slechts werd een telegram voorge
lezen van den heer Plesman, die op het oogen-
blik te Rome vertoeft.
De fotografen deden hun werk en een der
passagiers, de heer Jahmal uit Karachi, zorgde
er voor dat de stemming opgewekt bleef door
in de deur van de kajuit te verschijnen en te
vragen of men ook van hem niet een plaatje
wilde maken. De menigte belangstellenden voor
het toestel verzameld ziende, groette hy vrien-
lijk en hij verklaarde, zoodat allen het hooren
konden, dat hij na een verblijf van vijf maan
den in Europa weer naar Indië terugging, omdat
Europa hem een teleurstelling had bereid.
„Ik heb in Parys een vrouw gezocht", ver
klaarde hij lachend, „maar toen zij hoorde, dat
ik Mohammedaan was, vroeg zij hoeveel vrou
wen ik al had. Ik heb er maar twee, maar zij
vond dat te veel en aldus is ze niet met me
meegegaan".
Na deze ontboezeming, die groote vroolijkheid
uitlokte, begaf de bemanning zich in het toe
stel en werd de deur van de „Torenvalk" geslo
ten. Te vijf minuten over zevenen kreeg gezag
voerder Parmentier van den toren het startsig
naal en even later vloog hy met een grooten
boog laag over de wuivende toeschouwers.
De 500ste vlucht naar Indië was begonnen.
wy vernemen, dat de adjunct-directeur-
generaal der Turksche staatsmonopoliën dezer
dagen in Den Haag heeft vertoefd voor het
voeren van onderhandelingen met belangheb
benden, betreffende den invoer in Nederland en
Koloniën van Turksche regiesigaretten op groo
te schaal.
Dit verzoek hield verband met het besluit van
de directie der Turksche staatsmonopoliën,
nieuwe typen sigaretten in den handel te bren
gen, welke meer in overeenstemming zyn met
de wenschen en den smaak van het Neder
landsche publiek, zoowel wat betreft het meest
gangbare formaat als ten aanzien van de prij
ken, echter met handhaving van de kwaliteit
der tabakken.
Heden is in hotel Terminus te Utrecht een
druk bezochte vergadering gehouden van in
specteurs in algemeen of afdeelingsverband van
de Nederlandsche Vereeniging tot Bescherming
van Dieren, ter behandeling van een aantal
kwesties op het gebied van dierenbescherming,
Zoo heeft dan Japan geweigerd ook de
tweede invitatie, naar Brussel te komen
te aanvaarden. In het Polygoon-journaal
van deze week ziet men de gedelegeerden ter
openingszitting der Negen-Mogendheden-confe-
rentie op het w'ltte doek verschijnen. Ook den
Nederlandschen hoofdgedelegeerde, oud-minister
De Graeff, die by deze gelegenheid eenige woor
den sprak, die ongeveer zoo luidden: wy hebben
goeden moed, dat het ons gelukken zal, te be
middelen in het Verre Oosten en aan de ver-
schrikkeiyke moorapartyen een einde te maken.
Dit optimisme is al heel erg bedrogen uitgeko
men. Japan behandelde de conferentie als
„Luft", als „quantité négligeable", liet de ver
tegenwoordigers der zoo talrijke naties in Brus
sel vernederend lang wachten op antwoord op
de tweede uitnoodiging, die bijna poeslief was
opgesteld, om Japan toch maar niet te ont
stemmen, en met glacé-handschoenen werd
aangeboden, en zeide tenslotte resoluut: neen.
Zulk een brutaal neen hadden de Engelschen
en Amerikanen niet verw'acht, wordt uit Brussel
gemeld, doch de Cnineezen toonden zich in het
minst niet verbaasd, zy hadden niet anders
verwacht. Japan houdt zijn lugubere smoesjes
vol: het handelt uit wettige zelfverdediging,
daartoe gedwongen door het optreden der Chi-
neezen en het is gedwongen te stryden tegen het
communisme in China. Dat die „zelfverdedi
ging" niets dan een voorwendsel is, ziet heel de
wereld in. Het voorwendsel der communisten-
bestryding werd nog altijd door sommige men-
schen, verblind door de phraseologie op dit
punt van Duitschland en Italië, niet geheel als
voorwendsel beschouwd. Deze lieden, hebben
echter geen grond meer onder hun voeten, nu
Z. H. Exc. Mgr. Yu Pin, Apostolisch Vicaris van
Nanking heeft gesproken. Deze verklaarde na
melijk in zijn interview met de Katholieke pers
categorisch: „Er bestond voor China geen enkel
communistisch gevaar". Japan wil alleen directe
onderhandelingen met China. „De amokmaker
in het Verre Oosten wil alleen zijn met zyn
slachtoffer," lazen wy ergens. Snijdend, maar
juist. In dien opzet wordt Japan gesteund door
de houding van zyn bondgenooten Duitschland
en Italië, vooral van het laatste land, dat zelfs
er tegen wias, dat Hitier als bemiddelaar zou
optreden. Toen echter de geruchten van een
eventueele bemiddeling door Hitier niet ver
stomden, spitste Engeland de ooren. Lord Ha
lifax, quasi uitgenoodigd, gaat naar Berlijn en
de Engelsche ambassadeur te Rome onderhan
delt met Ciano en Mussolini. Er is zelfs een
nieuwe briefwisseling met Nevil Chamberlain
op komst. Het valt niet te ontkennen, dat
Duitschland en Italië door onder de huidige
omstandigheden zich met Japan te verbinden
en te blijven verbinden, een harden slag hebben
toegebracht aan de Europeesche solidariteit en
men kan begrijpen, dat dezer dagen een man
als Bondskanselier Schuschnigg zeide: „De
vraag waarmede de intellectueelen zich thans
hebben bezig te houden is niet: fascisme of de
mocratie?, maar: Europa of Azië?
Het bericht van onzen Romeinschen cor
respondent over het gevaar, dat Duitsch
land binnenkort het concordaat zal op
zeggen, wordt zijdelings bevestigd door infor
maties uit Vaticaansche kringen aan de Reichs-
post te Weenen. Onze Romeinsche correspon
dent heeft geen bevestiging kunnen krijgen van
deze berichten, maar ze dienen vermeld te
worden, omdat zy, in verband met andere
symptomen, helaas niet onwaarschynlijk lyken.
De nieuwe Kerkwetten voor het Derde Ryk
zouden zoo goed als gereed zyn. In deze wets
ontwerpen zou bepaald worden, dat er een na-
tionaal-socialistische eenheidskerk moet wor
den gesticht, een „Christliche Bekenntniskir-
che", die de eenige toegelaten staatskerk zou
worden. De Katholieke en de protestantsche
kerken zouden het recht op belastingheffing en
elke ondersteuning van staat en stad verliezen.
Dit zou de volledige scheiding van Kerk en
Staat beteekenen, waardoor natuurlyk een con
cordaat van zelf vervalt. De Reichspost meldt,
evenals onze Romeinsche correspondent heeft
gedaan, dat het in het voornemen ligt, kerk
gebouwen te onteigenen, om deze te geven aan
de te stichten staatskerk, om voor deze de „li-
thurgische Betatigung" gemakkelijker te ma
ken. Als de katholieke en protestantsche ker
ken eenmaal tot „Privatkirchen" gedegradeerd
zullen zyn, zullen zy onder politietoezicht wor
den gesteld. Tevens zal „iedere internationale
relatie met het buitenland" worden verboden.
Door dezen maatregel zou het vooral den Duit-
.schen katholieken onmogelijk worden gemaakt,
via hun bisschoppen met het Vaticaan in ver
binding te treden. Deze wetsontwerpen moeten
reeds aan de hoogste staatsautoriteiten ter
goedkeuring zyn voorgelegd. Degenen, die den
kerkstrijd willen, hopen, dat de ministerraad
zich spoedig met de ontwerpen zal bezig hou
den. Het zijn dezelfde lieden (o.m. Goebbels,
Rosenberg en Kerll) die de proclamatie der
Kerkwetten reeds op den partydag te Neuren
berg hadden willen doordryven, maar toen wer
den teleurgesteld. Er dient op gewezen te wor
den, dat er echter in toonaangevende nationaal-
socialistische kringen vele inzichtigen zyn, die
roet argumenten, aan de „Realpolitik" ontleend,
de fanatieke kerkvyanden voor hun avontuur-
lyk project waarschuwen als voor een „sprong
ir. het duister". Goebbels heeft ondertusschen
door zyn „Angriff" de campagne tegen het Va
ticaan laten hervatten door een serie artikelen
„Mannen rond den Paus". In een begeleidend
hoofdartikel wordt gezegd, dat Duitschland
gedwongen is zich met het Vaticaan bezig te
houden, dat als de ergste vijand van Duitsch
land wordt beschreven. „Velen zullen zich af
vragen, welken invloed die kleine staat kan
hebben, vergeleken bij Eden, Herriot, Roose
velt of Dimitrof. Deze mannen zyn inderdaad
invloedrijk, doch alleen thans, morgen kun
nen zy niets meer zyn, terwijl de mannen rond
den paus nooit wisselen". Het Vaticaan wordt
er dan van beschuldigd, dat het een politiek
centrum vormt, dat er naar streeft Duitschland
politiek en philosophisch te verdeelen. Voor
den opbouw der gemeenschap van Duitsche
volken is het daarom goed, dat men dezen
eeuwigen vyand beter kent, dan de een of an
dere wereldlyke macht.
De Kerk in Duitschland gaat een nieuwe
phase van den stryd tegemoet,
lOSfc
TONNEMA CIE FABRIKANTEN VAN KING PEPERMUNT SNEEK
waarover deskundige sprekers een inleiding
hielden.
Behandeld werden o. m. veeautokeuring, de
nieuwe Vogelwet, de controle op de behandeling
van pluimvee en eenige grepen uit de praktijk
der dierenbescherming.
Na afloop van de voorstelling van „Jonkvrou-
we de la Seiglière", welke voor een uitverkocht
huis te Batavia plaats had, werd Cor Ruys Don
derdag te midden van zijn medewerkers ge
huldigd in verband met het zilveren jubileum
van zijn Indische tournées. Er waren velel bloem
stukken en kransen.
De heer De Vries, voorzitter van „Groot Ba
tavia", mevrouw Anna Klaassen en de heer
Gerard Vrolijk hielden toespraken, waarvoor de
jubilaris in een van humor tintelende rede
dankte.
SOERABAJA, 13 November. De nieuwe my-
nenvegers zyn te Soerabaja aangekomen.
De officier van justitie by de rechtbank te
Assen eischte tegen J. H. van I., verpleegde te
Veenhuizen, thans gedetineerd, wegens brand
stichting in een hooiberg te Veenhuizen, een
gevangenisstraf voor den tijd van vier jaren.
Dinsdagavond 16 dezer geeft De Nederland
sche Kamer-Opera onder leiding van J. Ri
chard in de Kamertooneelzaal van Krasna-
polsky te Amsterdam de eerste uitvoering in
Nederland van Leo Blech's komische opera
Verzegeld, gevolgd door Aboe Hassan van Carl
Maria von Weber.
AMSTERDAM. Geslaagd de dames C. H. J
Sigar te Amsterdam en C. H. Rustkamp te
Bussum en de heer D. Neef te Zeist.
LEIDEN. Geslaagd de dames E. C. v. d. Ham
men, Voorburg; M. Njoo, Leiden, en de heeren
A. Verhulst, Rotterdam; G. Willockx, Rotter
dam.
Vrydag ontvingen de Missionarissen van het
H. Hart te Tilburg telegrafisch bericht uit Me-
rauke, dat de weleerw. pater Joh. Nooy, mis
sionaris van het H. Hart, die 8 October 1936
naar het Apostolisch Vicariaat van Ned. Nieuw-
Guinea vertrokken is en werkzaam was op de
statie Moeting (Nederl. Nieuw-Guinea)daar 5
November verdronken is.
Nadere berichten omtrent zijn dood zijn nog
niet bekend, daar hij minstens 5 dagreizen ver
in het binnenland gestationneerd was.
Hij werd geboren te Wormer 17 Augustus
1919, maakte zijn Humaniora aan de apostoli
sche school der Missionarissen van het H. Hart
te Tilburg en voltooide haar te Driehuis.
21 September 1930 deed hij zijn tijdelyke ge
loften in de Congregatie der Missionarissen van
het H. Hart en mocht drie jaar later de eeuwige
geloften afleggen in het Missiehuis te Stein
(Limburg).
Na het voleinden zijner theologische studiën
werd hy 10 Augustus 1935 priester gewyd en
een jaar later reeds werd hij uitgezonden naar
de zwaarste missie in Nederlandsch-Indië.
Het is een zware slag voor de missie van Ned.
Nieuw-Guinea, die in een paar jaar tyds twee
beste en ijverige priesters moest verliezen. Een
paar jaar geleden verdronk ook pater J. Jacobs
op een dienstreis.
Vrydag is te Uden de zeereerw. heer L. Do-
cussen O.S.C., leeraar aan het College van het
H. Kruis van de laatste H. H. Sacramenten
voorzien. Reeds eenige weken was hy ongesteld,
doch thans is de toestand zoodanig verergerd,
dat hem uit voorzorg de H.H. Sacramenten
werden toegediend.
Een „Mynhardtje" is binnen
voordat U het weet. Smaakloos en zon
der hinder is het verdwenen. En dan
de werking. Na het innemen valt de
pijn als het ware van U af, want de
medicijnen waar een „Mynhardtje" uit
samengesteld is, ondersteunen elkander
wederkeerig in hun werking, zoodat met
vereende krachten de pijn verdreven
wordt, zonder dat eenig gevoel van moe-
of matheid achterblijft. Dit komt, om
dat „Mijnhardtjes" bloedsomloop en
stofwisseling stimuleeren en geen
schadelyke nevenwerking hebben.
Wonder snel verdrijven ze:Hoofdpün,Kiespijn,
Zenuwpijnen, Spit, Spierpijn, Rheumatische pij
nen, Migraine,Periodieke pijnen,Kouen Oriep.
Bereid volgens recept. Apotheker Mijnhardt.
Koker 12 st. 50 ct. 2 st. 10 ct. Bij Apoth. en Drog.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt
bekend, dat de denaturatie-vergoeding voor
erwten van oogst 1937, welke zijn gedenatureerd
in het tydvak van 8 November 1937 tot en mat
13 November 1937, ƒ0.95 per 100 K.G. zal be
dragen voor groene erwten, door handelaren
gedenatureerd en voldoende aan het standaard
monster van kwaliteitsklasse C, en ƒ0.45 per
100 K.G., voor voedererwten, door telers gede
natureerd.
De steunvergoeding voor veldboonen, welke
aan de daartoe gestelde eischen voldoen en
welke door telers of handelaren zyn gedenatu
reerd in genoemd tydvak, zal ƒ2.20 per 100
K.G. bedragen.
's-Gravenhage, 12 November 1937.
De voorzitter der Eerste Kamer is voornemens
de Kamer byeen te roepen tegen Dinsdag 23
November a.s., des avonds te half negen.
Geseind van de Bilt vanochtend 8.55 uur aan
de posten van Delfzyl tot Hoek van Holland:
„attentiesein neer".
Het bij de Noord-Nederlandsche Scheepswer
ven te Groningen, voor rekening van kapitein
H. Timmer gebouwde m.s. „Twente" heeft een
goed geslaagden proeftocht gehouden. Het schip
heeft een d.w. van 280 ton en is voorzien van
een Bronsmotor, met een capaciteit van 150
PK.
Het bij Gebr. Niestern te Delfzyl voor reke
ning van kapitein H. Hylkema te Groningen ge
bouwde m.s. „Vledderveen II" heeft eveneens
een goed geslaagden proeftocht gehouden. Dit
schip meet bruto 200 ton en is voorzien van een
Bronsmotor met een capaciteit van 150 P.K.
De by J. Smit Czn. te Alblasserdam voor Bu
reau Wijsmuller in aanbouw zijnde zeesleepboot
krijgt den naam „Amsterdam".
