„Instemming met Japan leidt tot anarchie Japansche mijnenvegers varen de Wangpoe op Stadt Schanke I I Het nieuws van heden De 500e Indië- vlucht VEREENIGDE katholieke pers Verklaring van Engeland, Frankrijk en de V.S. TOKIO ERKENT FRANCO NOG NIET Haïti wenscht be middeling im Kiating aan het Noordelijk Sjanghai-front ingenomen Wenscht Hi tier een godsvrede? Grieksch schip vergaan DE BAROMETER BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 ■- TELEFOON 13«66 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per weekj per kwartaal f3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM ZONDAG 14 NOVEMBER 1937 - OCHTENDBLAD DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20868 99 Wellington Koo eischt een goede ren- en credietembargo tegen Japan en vraagt hulp voor China Tokio's standpunt weerlegd Norman Davis aan het woord Rede van Eden V°P een vraag van den Italiaanschen afge- aardigde betreffende de kwestie, wat de con ventie nu verder zou doen, antwoordde voor- ter Spaak, dat aan de conferentie een ver dring van Engeland, Amerika en Frankrijk V bestudeering zal worden voorgelegd, en wei de hedennamiddag te houden besloten zit- De verklaring der mogend heden Talrijke vluchtelingen uit Valencia en Barcelona komen te Marseille aan Het Britsche konings paar naar België? Kabinet-T atar escoe treedt af Het Weer In verband met het conflict met de Dominicaansche republiek lü Het voornaamste front der Chi- neezen verplaatst naar de met meren bezaaide streken rond Nanking China is nog niet ont moedigd Audiënties bij den H. Vader Berlijn zou de koloniale eischen als ruilobject willen gebruiken Slechts zes van de negenentwintig opvarenden in den Atlantischen Oceaan opgepikt De Osservatore tegen Henri Guillemin DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN Dichter van zijn volk Feestelijke ontvangst in Napels Concessies voor de Royal Dutch" WAAROM NOG ELDERS ERGERNIS WANNEER DE ROEMER PRIMA IS? NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor da kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. BRUSSEL, 13 Nov. (Belga) De negen- mogendheden-conferentie heeft hedenmor gen een besloten voltallige vergadering ge houden. In den middag werd een besloten vergadering gehouden ter bespreking van het Japansche antwoord. Bij de opening van de zitting van hedenmor gen is het Japansche antwoord voorgelezen. Onmiddellijk daarop nam de Chineesche ge delegeerde, Wellington Koo, het woord }'°or een redevoering, waarin hij een krachtig oeroep deed op ed mogendheden, geen aanvoer Raar Japan meer te doen plaats hebben en daarin hij verder „de brutaliteit van Japan" aan de kaak stelde. Tenslotte stelde hij voor „een gemeen schappelijke actie der andere aan de confe rentie deelnemende mogendheden op moreel, materieel en economisch gebied". In het bij zonder eischte hij staking van de levering van oorlogsmateriaal en stopzetting van credietverleening aan Japan, benevens hulp voor China. Volgen^ Chineesche opvatting is dit een zeer bescheiden wijze om den „plicht tot het afweren *an den Japanschen aanval en tot het in stand houden van het negen-mogendheden-verdrag" Jen uitvoer te leggen. China heeft materieele nülp noódig om zijn tegenstand te kunnen Voortzetten. Na de rede van Wellington Koo heeft Nor man Davis het woord gevoerd. Hij zeide, dat ®heen eerbied voor de verdragen en inacht neming van het gegeven woord de grondslag kan vormen voor een billijke en duurzame op lossing van het Chineesch-Japansche conflict. Wanneer de opvatting, dat wijzigingen met ge beid kunnen worden ingevoerd, de overhand b°udt, zullen wij voor internationale anarchie komen te staan. Van het standpunt van materieel zelfbelang en uit een oogpunt van wereldvrede, vooruit gang en internationalen goeden wil lijkt het, t*at er dwingende redenen zijn voor Japan om samen te werken met de Brusselsche conferentie. Mi hopen derhalve, aldus besloot Norman Da- M dat Japan nog aanleiding zal vinden met de c°hferentie samen te werken. Be volgende spreker, Eden, verklaarde met Nadruk, dat de Britsche regeering oprecht de ^menwerking van Japan begroet zou hebben. £eh gedachtenwisseling zou zeer van pas zijn ge lest, aangezien het negen-mogendhedenver- ?rag desbetreffende voorzieningen behelst en oierin een middel had kunnen worden gevon- eh om een regeling in het Verre Oosten tot ®tahd te brengen. Het blijft de opvatting van de *jritsche regeering, dat het in het belang zou tin van beide mogendheden, die thans in een iet-Verkiaarden oorlog strijden, dat een derge- 'Jke regeling moet worden gevonden. De Brit- che regeering is er diep van overtuigd, dat aarachtige profijtelijke internationale betrek- 'hgen alleen kunnen voortvloeienuit een al- ®^heene aanvaarding van het internationale delegaties van de Vereenigde Staten, r°ot-Bïittannië en Frankrijk hebben een ge- ^enschappelijke verklaring opgesteld, welke ',an de Zuidzee-conferentie is voorgelegd, en aarin het Japansche standpunt ten aanzien 11 het conflict met China volledig wordt 'Verlegd. Indien met de Japansche opvatting werd ^gestemd, zoo zegt deze verklaring, zou dien geraken in een algemeene anarchie. He mogendheden zijn 't in deze verkla- r'ng er over eens, dat het de bedoeling van ,aPan is den wil en de mogelijkheid van Cbina om tegenstand te bieden, te vernie len. (j^chtstreeksche onderhandelingen tusschen bet^66 Ianden alleen zouden den oorlog tot in j, oneindige doen rekken. De mogendheden c°Den. dat Japan zijn besluit om niet aan de 2ie ntie van Brussel deel te nemen, zal her bal ®cbter, zoo besluit de verklaring, in ge- hec) 'Japan blijft weigeren, moeten de mogend- a.^(n overleggen, welke houding zij kunnen h bemen, nu een partij de bepalingen van het ^^bbiogendhedenpact negeert, terwijl alle jjj, ere partijen deze bepalingen volledig van a°ht achten. ha^. ,den aanvang van de vergadering in den tin '"bag maakte de Italiaansche gedelegeer- Sraaf Aldrovandi, verscheidene reserves, Vah ri aanzien van de algmeene lijnen ae verklaring, als ook ten aanzien van de détails. Naar Reuter nog meldt, geloofde Al drovandi niet, dat de Italiaansche regeering de verklaring geheel of gedeeltelijk zou kunnen steunen. Zij zou in elk geval den tijd moeten hebben, het document te bestudeeren. De bijeenkomst werd om kwart voor acht be ëindigd. Nadat de ontwerp-verklaring in haar geheel was aangenomen, werd de zitting tot Maandagmiddag vier uur verdaagd. In 'n nieu we besloten zitting zal de verklaring dan defi nitief worden goedgekeurd. In den tusschen- tijd zullen de gedelegeerden die zich met hunne regeeringen in verbinding hebben gesteld, de noodige instructies kunnen hebben ontvangen. In het verdere verloop der vergadering van hedenmiddag lieten de vertegenwoordigers van Mexico en Portugal zich ten aanzien van de voorgestelde verklaring in dezelfde bewoordin gen uit als de Italiaansche gedelegeerde. Nadat Bruce (Australië) en Dandurand (Ca nada) hun instemming met de verklaring had den betuigd, somde de Nederlandsche gedelegeerde, Jhr. mr. A. C. D. de Graeff, ver scheidene detailpunten op. waarmede hij zich niet kon vereenigen. De Boliviaansche en de Noorsche gedelegeer de keurden daarop het ontwerp in groote trek ken goed. TOKIO, 13 Nov. (Havas). In gezag hebbende kringen te Tokio spreekt men de door Japansche bladen gepubliceerde be richten tegen, volgens welke Japan de re geering van generaal Franco zou erkennen. Men is van meening, dat Japan Franco niet zal erkennen voor het einde van het jaar. zooals, naar men aanneemt, overeengeko men is bij de onderteekening van het drie- mogendhedenpact te Rome. De kwestie is niettemin delicaat, daar Japan, door Franco te erkennen, verplicht zou zijn met Valencia te breken. Overigens, zoo verzekert men, geeft Japan er de voorkeur aan Enge- lands beslissing ten aanzien van Franco af te wachten, in weerwil van den druk welken Rome en Berlijn op Tokio uitoefenen. Havas bericht uit Marseille, dat het Brit sche s.s. Gibel Zerjon is binnengeloopen met 391 uitgewekenen aan boord uit Valencia en Barcelona, onder wie 369 Spanjaarden, die per extra trein naar Hendaye en Irun zijn ver trokken. Een delegatie van anti-fascistische vrouwen uitgenoodigd door de internationale brigade, is gisteravond te Madrid aangekomen. LONDEN, 13 Nov. (Havas) In welingelichte kringen meent men te weten, dat koning Leo pold tijdens zijn verblijf in het Buckingham Pafe.ce een uitnoodiging zal overbrengen aan koning George en koningin Elisabeth om in het komende voorjaar een bezoek te brengen aan Brussel. BOEKAREST, 13 Nov. (Havas) De eerste minister Tatarescoe is heden op audiëntie ge weest bij koning Carol en heeft het ontslag van zijn kabinet aangeboden. Daarna wees de ko ning Mihalacha als formateur aan. Jean Mihalacha, de voorzitter van de nationale boerenpartij, heeft de opdracht gekregen op voorwaarde, dat hij zich de medewerking ver zekert van den vroegeren minister-president Vaida Voevod. Te Hamburg werd een postzegelveiling gehouden. Een Mauritius-zegel werd door een verzamelaar uit Hannover voor 34.100 Mark gekocht. Verwachting: Matige tot zwakken wind uit Noordelijke richtingen, gedeeltelijk bewolkt, waarschijnlijk nog regenbuien H met kans op hagel, weinig verandering in s temperatuur. Verdere vooruitzichten: verandering. Nog weinig nllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllülllllliR WASHINGTON, 13 Nov. (Havas). Het ministerie van Buitenlandsche Zaken der Ver. Staten heeft van den president der republiek Haïti een nota ontvangen, waarin de wensch tot uiting wordt gebracht, dat de Vereenigde Staten, Cuba en Mexico bemiddelend optreden in het conflict tusschen Haïti en de Domini caansche Republiek. Naar vernomen wordt, zou de regeering te Washington zich reeds tot de regeeringen van Cuba en Mexico hebben gewend, teneinde haar standpunt hieromtrent te vernemen. De regee ring der Vereenigde Staten zou bemiddelend willen optreden, indien ook Cuba en Mexico hiertoe bereid zijn. 88883888888f|H|| m V Éi:Ö: ?*mis: Herdenking der gevallenen in den wereldoorlog te Brussel. Fakkels afkomstig uit de provincie, uit Parijs en de Congo bij het graf van den Onbekenden Soldaat Joodsche arbeiders, die in verband met de overvallen in Palestina bij hun werk het geweer bij de hand hebben SJANGHAI, 13 Nov. (D. N. B.) Boven de schepenversperring op de Wangpoe heb ben de Japanners vandaag voor de eerste maal sedert den aanvang der vijandelijk heden mijnenvegers aan het werk gezet om verscheidene mijnen op te visschen, tenein de den weg vrij te maken voor de Japansche troepentransporten. Ook in de Soetsjau- kreek zijn de mijnenvegers aan het werk gegaan. De Japanners hebben Kiating aan den Noor delijken vleugel van het Sjanghaifront inge nomen. Voorts is Tienfoean en op den Zuide lijken vleugel Kasjan bezet. Soetsjau is de laatste dagen herhaaldelijk het doelwit ge weest van Japansche luchtaanvallen. Voor het eerst is vandaag ook Ningpo door Japansche vliegtuigen aangevallen. De Fransche minister van Buitenlandsche Zaken deelt mede: Ten gevolge van de gevech ten op 12 November bedraagt het totaal aantal dooden in de Fransche concessie van Sjanghai 16, onder wie de correspondent van de Daily Telegraph, een tot de Fransche politie behoo- rende Chineesche detective en 14 Chineesche niet aan den strijd deelnemende bewoners. Hef totale aantal gewonden bedraagt 21, aller. Chi- neezen, met uitzondering van een Franschman, Laurens, den correspondent van de Paris Soir. Deze is licht aan 't gelaat gekwetst. Onder het Fransche militaire detachement zijn geen slachtoffers gevallen en evenmin onder de ont schepingscompagnie. De vluchtelingenzone van Nantau herbergt volgens een bericht van Havas op het oogen- blik verscheidene honderdduizenden Chinee- zen, waarvan het meerendeel in uiterst behoef tige omstandigheden verkeert. De menigte verdringt zich voor de grenzen van de Fransche concessie, waar eenige levensmiddelen uitge reikt worden. De toegang tot de zone, die be waakt wordt door Fransche politie, is voor alle bezoekers verboden. De derde maand van den strijd om Sjanghai is beslissend geworden. Na verwoede gevechten beheerschen de Japansche troepen de gehee- le Chineesche stad en het omringende gebied. In Chineesche kringen toont men zich door het verlies van Sjanghai toch niet ontmoedigd. Men zegt tevreden te zijn over den 90 dagen lang geboden tegenstand, welke sterk heeft bijgedragen tot verhoo ging van het internationale aanzien van China en tot versterking van het moreel der Chineesche bevolking. Volgens Chineesche kringen zal het voor naamste front zich verplaatsen naar Nanking. De Chineesche troepen richten verdedigings linies op in de met meren bezaaide streken, wel ke gunstig zijn voor een defensief. Hun moreel en materieele kracht zijn niet geschokt, maar over een uitgestrekt front zouden zij een deel van hun numeriek voordeel verliezen. Zij zul len voor een Japansch offensief komen te staan, dat gevaarlijker wordt dan ooit, daar de Japanners thans een stevige basis ingericht hebben rondom Sjanghai. Het Japansche hoofdkwartier meldt, dat de Japansche troepen bezit hebben genomen van Woeting, een belangrijke plaats in de pro vincie Sjantoeng. Na des morgens om negen uur van een ge heime luchtbasis te zijn opgestegen, hebben Japansche legervliegtuigen drie uren lang ge vlogen over een bergachtige streek, om ver volgens de ommuurde stad Sianfoe, de hoofd stad van de provincie Sjansi, te bombardee ren, waarbij, naar gemeld wordt, twee hangars en zes vliegtuigen op het vliegveld der stad werden vernield. Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 13 November: Z. H. de Paus heeft hedenmorgen een aantal leidsters van de vrouwelijke jeugdgroepen in Italië in audiëntie ontvangen. Vervolgens wer den 261 jonggehuwde paren en vele Italiaan sche en buitenlandsche pelgrims bij den H. Vader toegelaten. In den middag heeft de H. Vader een autorit door de tuinen van het Vaticaan gemaakt. LEIDSCHEPLEIN 5-9 - A DAM - TEL. 33072 Vanaf Dinsdag 16 November NIEUW CABARET-PROGRAMMA o.a. de operette Show „In 't Witte Paard", met Mary v. d. Berg en Bert van Dongen (den bekenden Radio-Zanger) lederen Zondagmiddag Matinée LONDEN, 13 Nov. (Havas) Volgens den diplomatieken redacteur van de Evening Standard heeft het Britsche kabinet uit Berlijn vernomen, dat Hitier, indien hij aanmoediging ontvangt, bereid is, Engeland ten aanzien van de koloniale kwestie een godsvrede voor den duur van tien jaar voor te stellen. Tijdens deze periode zouden de Duitsche koloniale eischen niet ter sprake gebracht wor den, doch in ruil hiervoor zou Hitier verwach ten, dat de Britsche regeering hem in Midden- Europa de vrije hand zou laten, voor het geval Duitschland zou aandringen op vrije verkiezin gen of een volksstemming in Oostenrijk of in geval Duitschland van Tsjecho-Slowakije zou willen verlangen, dat het onmiddellijk aan de Duitsche minderheid in dat land het recht toe kent op een autonoom bestuur en op inteilec- tueele. toenadering tot het Duitsche volk. Inmiddels worden binnen het kader van de propaganda voor het verkrijgen van koloniën in Duitschland thans nog prentbriefkaarten uit gegeven met photo's uit de vroegere Duitsche koloniën en van het leven der inboorlingen. Tot dusver is van deze briefkaarten slechts een beperkt aantal in omloop gebracht. De' kaarten geven photo's van de marmergroeven in West-Afrika en van de groote bosschen in Kameroen, die volgens de kranten „den Duit- scher er aan zullen herinneren, wat hij door den diefstal van zijn koloniën heeft verloren". NEW-YORK, 13 November (Reuter). Het Araerikaansche vaartuig Swiftsure heeft zes personen opgepikt van de uit 29 koppen bestaande bemanning van het Grieksche stoomschip Tzennychandris, metende 5815 ton, dat, op weg naar Rotterdam, in den Atlantischen Oceaan gezonken is. Het schip bevond zich op 30 tot 40 mijl ten Noord-Oosten van de Diamond-shoals, toen het de laatste noodseinen uitzond. De Swiftsure en vaartuigen van de kustwacht doen nasporingen in de nabijheid van het gezonken schip, of wel licht nog leden der bemanning gered kunnen worden. Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 13 November: De Osservatore Romano van hedenavond pu bliceert in opvallenden vorm een artikel van pater Mariano Cordovani O.P. tegen een be schouwing van Henri Guillemin, getiteld „Par notre faute", dat gepubliceerd is in het Sep tembernummer van het Fransche katholieke maandblad „Le vie intellectuelle". Volgens Guillemin zou de haat, welke velen tegen de Katholieke Kerk koesteren, de vrucht zijn van vergissingen en fouten door de Kerk zelf begaan. Pater Cordovani oordeelt, dat Guillemin zoodoende actief medewerkt aan de verwarring der gewetens. Hij vraagt zich af hoe het mogelijk is geweest dat dit artikel door den censor niet is geschrapt. In een gemeenschappelijke verklaring van Engeland, Frankrijk en de Ver. Staten veroor- dcelen de mogendheden de Japansche opvatting. Japansche mijnenvegers varen de Wangpoe op. China is ondanks den tegenslag bij Sjanghai nog niet ontmoedigd. Het Grieksche s.s. Tzennychandris in den At lantischen Oceaan vergaan. Voor het einde van het jaar is, naar verluidt, geen erkenning van Franco door Tokio te w achten. Haïti wenscht bemiddeling der Ver. Staten, Cuba en Mexico in het conflict met de Dominicaan sche Republiek. Voorloopige verslagen der Tweede Kamer over eenige begrootingen en andere wetsontwerpen. Werkloosheid in de tweede helft van October iets gestegen. Dader van roofoverval te Tcrwinsclen aange houden. Beurs van New York: stemming onregelmatig. De Vondelweek is ingezet. In de hoofdstad is in tegenwoordigheid van den minister-president de Vondel tentoonstelling geopend en daarbij heeft prof. Brugmans herinnerd aan Schaepman's woorden: „de ware dich ter is voor zijn volk de adel van zijn adel, de schutsengel van zijn vrijheid, de banierdrager van zijn recht, de levende tólk van geheel zijn historie, de heraut van zijn roem, bij het verste nageslacht." Vondel is de dichter van zijn volk Want niet alleen is hij de heraut van Neerlands roem, de onbevreesde, zui vere tolk onzer vaderlandsche historie, maar in hem leven de edelste krach ten van ons volk: de adel van zijn adel. Voor zijn overtuiging lijdt hij en strijdt hij, voor de beste volkskrach ten vindt hij de ontroerendste woor den der taalmuziek, verbeten is zijn hekel op onrecht en platte hatelijk heid, ontzagwekkend is zijn kinder lijke eerbied voor den God van het Tabernakel. Vondel op de knieën is Vondel op zijn grootst. Ter gelegenheid van de aankomst van het K.L.M.-vliegtuig de Torenvalk, dat de 500e vlucht naar Indië maakt, bevonden zich op het vliegveld Niutta bij Napels verscheidene lucht vaart-autoriteiten, terwijl ook de heer Plesman, de directeur van de K.L.M., die op het oogen- blik in Italië vertoeft, aanwezig was. Ter eere van de bemanning van de Torenvalk werd een receptie gehouden, in den loop waar van de heer Plesman een dronk uitbracht op de Italiaansche luchtvaart, welke door den com mandant van de luchthaven werd beantwoord. MEXICO, 13 Nov. (Reuter)' De dochtermaat schappij van de Royal-Dutch-Shell groep in Mexico heeft met de Mexicaansche regeering een contract onderteekend, waarbij de maat schappij belangrijke concessies krijgt in de olie velden van Pozarica. Heiligeweg 39-45, A'dam. A. J. v. d. MADE i v i vivnu mun m\\i n un/J/ss Stand op Zondag 1 uur v.m.: 761.4 Vorige stand: 762.3

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1