Vijf nieuwe Kardinalen
worden gecreëerd
MÊl
De uittocht uit Nanking is
begonnen
Het nieuws van heden
Slecht weer aan
Spanje's front
GEHEIM CONSISTORIE
OP 13 DECEMBER
DE BAROMETER
VEREENIGDE katholieke pers
Het pact tegen de
Komintern
Japan staat thans voor
een dilemma
Nieuwe regeering
in Roemenië
DONDERDAG 18 NOVEMBER 1937 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20874
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H cl. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
Op 16 December zal hun in een
Openbaar Consistorie de
Kardinaalshoed worden
overhandigd
Enkele benoemingen
reeds verwacht
Mgr. G er lier
Mgr. Hinsley
Mgr. Pizzardo.
Vondelherdenking te
Rome
Vele prominente figuren
aanwezig
Missietentoonstelling te
Rome
Mgr. Costantini geeft richtlijnen
aan de deelnemende Orden
en Congregaties
Het Weer111111iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
ünini
Instelling van permanente comité's
te Berlijn en Rome?
Lord Halifax* bezoek
aan Berlijn
Het programma van zijn bespre
kingen staat nog niet vast
Graaf Wielopolski
wendt zich tot Hitier
Terugtrekken politiek niet ge-
wenscht; verder gaan mili
tair uiterst gevaarlijk
Geen ..ultimatum" aan
Frankrijk
Mussolini's vriendschap
li». :MU.' su t
W M:
I
-II#.. Tlv 1* 1
mini
De eerste kerstpakketten voor de beman ringen van onze oorlogsbodems zijn ver
scheept. De douane brengt de papieren in orde.
Een nieuwe periode van aanvallen
wordt verwacht na reorga
nisatie der rechtsche
strijdkrachten
Hongarije en Franco
CYCLOON TEISTERT
ARGENTINIË
Tatarescoe's coalitie-pogingen
zijn geslaagd
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13*66
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VATICAANSTAD. 17 Nov. (Ste-
fani). Op 13 December zal de H.
Vader in een GeHeim Consistorie de
Volgende kardinalen creëeren: Mgr.
Piazza, patriarch van Venetië, Mgr.
Pellegrinetti, Pauselijk Nuntius te
Belgrado, Mgr. Hinsley, Aartsbis
schop van Westminster, Mgr. Pizzar-
do, secretaris voor buitengewone
kerkelijke aangelegenheden en Mgr.
Gerliers, Aartsbisschop van Lyon.
In het Openbare Consistorie van 13 Decem
ber zullen de nieuwbenoemde kardinalen uit
öe handen van den H. Vader den kardinaals
hoed ontvangen.
Na het Consistorie van 13 December e.k. zal
het H. College bestaan uit 69 Kardinalen, van
Wie 40 Italianen en 29 buitenlanders zijn. On-
her de laatste categorie komen o.a. zes Fran-
Schen, vier Amerikanen, drie Duitschers, drie
Spanjaarden, twee Tsjecho-Slowaken, twee
T'olen en een Engelschman voor.
Reeds lang verwachtte men, dat Mgr. Pizzar
do, de tegenwoordige secretaris voor buiten
gewone Kerkelijke Zaken en onmiddellijke me
dewerker van Kard. Pacelli, tot het purper ver
heven zou worden.
Guiseppe Pizzardo werd 13 Juli 1871 in Sa-
v°na geboren; in 1902 ging hij aan het Lom
bardische seminarie te Rome studeeren.
Zijn eerste schrede in de diplomatie deed
hij als secretaris der Nuntiatuur te Muenchen,
Waar hij in 1909 in dienst trad. Reeds in 1912
"erd hij naar Rome teruggeroepen, waar hij
Verder aan het Pauselijk Staatssecretariaat
verbonden bleef. Tot. 1929 was hij minutant
Vervolgens onder-staatssecretaris en sedert
1927 Pauselijk geheim-secretaris. Bij de bespre
kingen over het verdrag van Lateranen werd
hy de opvolger van Mgr. Bcrgoncini, die Pau
selijk Nuntius aan het Italiaansche Hof werd.
Op 27 April 1930 werd Mgr. Pizzardo doo»
^aus Pius XI in den St. Pieter gewijd tot
^artsbisschop van Nicea i. p. i.
Mgr. Pizzardo is een der ijverigste wer
kers voor de Katholieke Actie, en men
brengt zijn benoeming tot Kardinaal dan
°ok in verband met de geruchten omtrent
sen eventueele instelling van een Congre
gatie voor de Katholieke Actie.
Ook de benoeming van Mgr. Gerlier komt
hiet onverwacht; zijn titel van Primaat va»»
^allië, en het bezoek, dat Kard. Pacelli hem
''■'acht toen hij nog Bisschop van Tarbes en
Gourdes was, deden reeds vermoeden, dat hij
a. t. tot kardinaal zou worden verheven.
Pierre Gerlier werd 14 Januari 1880 in Ver-
mailles geboren. Aanvankelijk was zijn plan in
advocatuur zijn beroep te vinden; al spoe
dig was hij een vooraanstaand lid van de Pa-
iische Advocaten-kamer. In 1913 echter voel
de hij roeping voor het priesterschap; hij be-
theologie te studeeren, doch de oorlog
racht hem aan het front. Als adjudant van
JJet 104e Regiment Infanterie werd Gerlier in
,ePtember 1914 gevangen genomen en te Prei
Ure geïnterneerd; voor zijn dapper gedrag
j erd hij begiftigd met het Croix de Guerre. In
921 werd hü priester gewijd en benoemd tot
bderdirecteur van de diocesane werken en de
af deeling. Den 15en Mei 1929 benoemde
H. de Paus hem tot Bisschop van Tarbes en
*-'°urdes.
Pier bleef hij tot zijn benoeming tot Aarts-
jsschop van Lyon en Primaat van Gallië, die
jaar volgde.
v Pe benoeming van Mgr. dr. Hinsley wordt
j®rklaard uit het feit, dat Engeland altijd een
^ardinaal gehad heeft in den persoon van den
artsbisschop van Westminster. Arthur Hinsley
w®rd 25 Aug. 1865 te Carlton in Yorkshire ge-
rer> als de zoon van een dorpsaannemer. Hij
^deerde aan het Engelsche College te Rome,
j^Pvierf te Londen den doctorstitel en werd in
3 priester gewijd. Aanvankelijk specialiseer
de
de jonge priester zich op onderwijsgebied;
Mgr. Hinsley
sedert 1899 was hij rector van de grammai-
school te Bradford, wier leerlingental onder zijn
beleid van 30 tot 300 groeide. Na enkele jaren in
de zielzorg werkzaam te zijn geweest, werd hij
in 1917 benoemd tot rector van het Engelsch
College te Rome.
In 1926 werd Mgr. Hinsley benoemd tot Bis
schop van Sebastopol i.p.i. en vier jaar later
tot titulair Aartsbisschop van Sardis. Sedert
1930 was hij Apostolisch Delegaat voor Afrika;
doch in 1934 leed hij zoozeer onder het tropi
sche klimaat,, dat hij moest worden terugge
roepen.
Toen in Maart 1935 Kardinaal Bourne over
leed, volgde Mgr. Hinsley dezen op als Aarts
bisschop van Westminster. Zijn eerste opdracht
was de gelukwenschen van den H. Vader over
te brengen aan den jubileerenden Koning
George V van Engeland.
Het was vrijwel zeker, dat ook Mgr. Piazza,
die den titel van Patriarch van Venetië draagt,
tot de eer van het purper zou worden verheven.
Mgr. Adeodato Giovanni Piazza werd 30 Sep
tember 1874 te Vigo di Cadore geboren; hij
trad in de Orde der Geschoeide Carmelieten en
werd 29 Januari 1930 benoemd tot Bisschop
van Benevento; 16 December 1935 volgde zijn
benoeming tot Patriarch van Venetië.
De verheffing van Mgr. Pellegrinetti, die op
het oogenblik Pauselijk Nuntius in Joego-Sla-
vië is, dost een wijziging in de Vaticaansche
diplomatie verwachten. Mgr. Pellegrinetti is oud-
particulier secretaris van den H. Vader, Wiens
vertrouweling hij immer gebleven is.
Mgr. Ermenegildo Pellegrinetti werd geboren
te Camaiore, op 27 Maart 1876; 2<2 Mei 1922
werd hij benoemd tot titulair Bisschop van
Adaua.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 17 November:
Hedenmiddag heeft in het Nederlandsch
Historisch instituut te Rome de herdenking
plaats gehad van den 350sten geboortedag van
onzen grootsten dichter Joost van den Vondel.
Een honderdtal leden van de Nederlandsche
kolonie was aanwezig in de bibliotheek van dit
instituut. In de voorste rijen merkten wij op
den waarnemenden gezant, jhr. W. v. Panhuys,
den gezant van Zuid-Afrika in Italië, dr. Hy-
mans, Mgr. dr. J. Olav Smit en Mgr. B. Eras,
den Nederlandschen consul Pennington de
«Jong en vele andere prominente figuren.
Als eerste sprak dr. Felix Rutten. Vondel
heeft Rome nooit gezien, aldus spr., maar het
stond duidelijk voor zijn geest, getuige de vele
schoone gedichten. Vondel is de wervende dich
ter van de gevonden waarheid. Voor deze en
voor de vrijheid strijdt hij geheel zijn leven en
offert hij roem en vriendschap op. Het is voor
Nederland van de hoogste waarde dat zijn
grootste dichter tevens moreel een groot mensch
was.
De directeur van het instituut, dr. Hooger-
werffgaf bij de vertooning van een aantal por
tretten karakteristieke uitleggingen.
Ten slotte declameerde pater Jac. Zey S.J.
enkele gedeelten uit de Altaergeheimenissen.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
17 November:
In de kerk van het Collegio Urbano verga
derden de procureurs en vertegenwoordigers'
der mannelijke en vrouwelijke Orden en Con
gregaties, die in aanmerking komen voor de
voorbereiding van de missie-tentoonstelling in
1940. Aanwezig waren de president en secre
taris van het tentoonstellings-comité, Mgr. A.
Terzariol van de Oostersche Congregatie en
Mgr. Celso Costantini, secretaris van de Con
gregatie de Propaganda Fide. Mgr. Costantini
heeft den vergaderden de richtlijnen gegeven
voor het voorbereidende- werk.
Verwachting: Krachtige tot matigen
wind uit Oostelijke richtingen, in het
Noorden gedeeltelijk bewolkt, in het Zui-
den zwaar bewolkt tot betrokken met
eenige kans op neerslag. In het Noorden
lichte vorst tot temperatuur om het vries-
punt, in het Zuiden later iets zachter.
Verdere vooruitzichten: Onzeker.
ROME, 17 Nov. (Havas.) Op het oogen
blik worden tusschen Japan, Italië en
Duitschland besprekingen gevoerd inzake
het instellen van een permanent comité,
dat is voorzien bij het protocol van het
anti-Komintem-verdrag.
Dit protocol is opgesteld in November 1936,
toen het verdrag tusschen Duitschland en Japan
werd onderteekend. Nu ook Italië is toegetre
den, is ook het jDrotocol weer op den voorgrond
getreden. Het schijnt, dat Von Ribbentrop aar
het hoofd van een commissie zal worden ge
plaatst, welke te Berlijn zal zetelen. De instel
ling van dit. orgaan en het functionneeren hier
van zijn nog in studie.
Zooals mep zich zal herinneren, voorziet het
protocol in de uitwisseling van berichten over
het optreden van de Komintern tusschen de
onderteekenaars, en de maatregelen, welke ge
nomen worden ter bestrijding; verder het toe
passen van strenge wetten tegen het commu
nisme en het instellen van een commissie tot
het bespreken van de gemeenschappelijke maat
regelen.
Men verwacht, dat behalve de permanente
commissie te Berlijn ook een commissie te Rome
zal worden ingesteld.
BERLIJN, 17 Nov. (D.N.B.) Van welinge
lichte Britsche zijde wordt medegedeeld dat het
programma voor het bezoek van Lord Halifax
aan Berlijn nog niet definitief vaststaat.
Vermoedelijk zal hij eerst de jachttentoon-
stelling bezoeken, waartoe hij van Duitsche
zijde werd uitgenoodigd, hetgeen de aanleiding
tot zijn bezoek aan Duitschland was.
Verder verneemt men, dat de Duitsche mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Von Neurath.
waarschijnlijk heden in den loop van den dag
een bezoek zal brengen aan de Britsche ambas
sade en hier een onderhoud zal hebben met
Lord Halifax. Lord Halifax zal waarschijnlijk
ook een onderhoud hebben met minister-presi
dent Goering en met generaal-veldmaarschalk
Von Blomberg.
Van Britsche zijde wordt verder vernomen, dat
Lord Halifax vermoedelijk Donderdagavond naar
München zal gaan, om vandaar naar Ober-
Salzberg te reizen. Hij wordt dan Vrijdagavond
te Berlijn terug verwacht
WARSCHAU, 17 Nov. (Havas). Graaf Josef
Wielopolski, wiens vrouw door de Duitsche
autoriteiten te Berlijn werd gearresteerd als
verdacht van spionnage, heeft het volgend
telegram tot Hitier gericht:
„Doe een beroep op Uwe Excellentie, als
mensch zoowel als vader. Sedert elf maanden
bevindt mijn vrouw zich te Berlijn in de ge
vangenis. Haar lot ligt in uwe handen. Geef
ons dochtertje van zeven jaar haar moeder
terug".
Gravin Wielopolski bevindt zich thans in de
gevangenis te Moabit in afwachting van het
einde der instructie. Haar advocaat is niet
op de hoogte gesteld van de ten laste gelegde
feiten en hem werd ook niet toegestaan zijn
cliënte te bezoeken.
Algemeen veronderstelt men, dat de gravin
zal worden uitgewisseld tegen een Duitschér,
die om dezelfde reden (spionnage) in Polen
wordt gevangen gehouden.
Japansch geschut in de stukgeschoten straten van Sjanghai's voorsteden.
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
NANKING, 17 Nov. (D.N.B.)Naar ver
luidt, heeft de Chineesche President, Lin
Sen, met zijn staf en de hooge ambtenaren
Nanking verlaten. Hij is op weg naar
Tsjoengking in de provincie Tsetsjoean. De
verhuizing uit de ministeries, met uitzon
dering van dat van Oorlog, is begonnen.
I
Het hoofdkwartier der militaire autoriteiten
blijft voorloopig te Nanking, terwijl ook de lei
ders van de departementen van Verkeer, Spoor
wegen, Financiën en Buitenlandsche Zaken de
hoofdstad niet verlaten.
Gemeld wordt, dat de Chineezen een versper
ring hebben aangelegd bü Tsjingkiang en tege
Ijjkertijd mijnen hebben gelegd op de Jangtse^
aangezien -zij verwachten, dat de Japanners
zullen trachten de versperring bij Kiangjin door
te steken. De Japanners beweren, dat hun voor
hoede, die oprukt langs den spoorweg Sjanghai
Nanking, zich thans op 17 K.M. afstand van
Soetsjau bevindt.
De Japanners schijnen thans voor het
probleem te staan, tot hoever zij moeten
oprukken met hun ontzaglijke leger. Im
mers, zij zullen de Chineesche regeering in
Nanking niet aantreffen. Politiek is het
zeer moeilijk voor hen terug te trekken;
militair is het zeer moeilijk nog verder naar
het hart van China op te marcheeren.
De Chineezen hebben, volgens het D.N.B.,' den
benedenloop van de Jangtse op twee plaatsen
versperd. Naar verluidt zullen de Chineezen de
rivier tusschen Kiangjin en Nanking op nog
vier plaatsen versperren, teneinde den Japan-
schen troepen den opmarsch naar Nanking te
bemoeilijken.
Luitenant Sadao Sjirosjo, een der drie beste
Japansche vliegers, is tijdens een bombardement
van de Chineesche artilleriestellingen bij Soets
jau om het leven gekomen, doordat zijn toestel
in brand raakte. Sjirosjo heeft deelgenomen
aan meer dan twintig luchtaanvallen op Nan
king. Generaal-majoor Sjozo Tetzoeka is 9 No
vember gewond gedurende de gevechten bij
Kasjang.
Itsjiro Hatoyama, de leider der Japansche
Seijoekai-partij die als „afgevaardigde van het
K,ll t
r»a S'a
Japansche volk" een bezoek aan Italië brengt,
heeft de „Nitsji-Nitsji" telefonisch verslag uit
gebracht over een onderhoud, dat hij met Mus
solini heeft gehad.
Mussolini had gezegd voor Japan de
hechtste gevoelens van vriendschap te koes
teren. „Ik zou zelfs een nieuw verdrag wil
len sluiten aldus de Duce dat, beter
dan letters dat kunnen, uiting zou geven
aan de oprechtheid der vriendschap tus
schen onze landen."
Gezaghebbende Japansche kringen spreken
het bericht tegen, volgens hetwelk Japah een
„ultimatum" tot Frankrijk zou hebben gericht
waarin geëischt werd, dat de verzending van
wapens naar China, via Indochina, gestaakt zou
worden, onder bedreiging met een bezetting
van het eiland Hainan.
Deze kringen hebben verklaard, dat van
de instelling der kustblokkade van Zuid-
China af, in het begin van September, de
Japansche minister van Buitenlandsche Za
ken den Franschen ambassadeur heeft doen
weten, dat Japan geen voornemens tot be
zetting van Hainan had.
ST. JEAN DE LUZ, 17 Nov. (Havas)
Volgens berichten uit rechtsch Spanje zet
het slechte weer en vooral de dikke mist de
laatste dagen alle krijgsverrichtingen stop.
Aan het Aragoneesche front heerscht, volko
men rust. Men heeft den indruk, dat men
sinds eenige dagen bezig is met een reorganisatie
in het rechtsche opperbevel. Het schijnt, dar.
alle commandanten die deel genomen hebben
aan de campagne in het Noorden een taak zul
len krijgen bij de nieuwe offensieven, die Fran
co voorbereidt, en dat zij de belangrijkste func
ties zullen gaan bekleeden aan het hoofd der
stoottroepen
Overigens heeft ook de noodzakelijkheid rust
te geven aan de Navarreesche brigades na den
veldtocht in Asturië een stopzetten der krijgs
bedrijven aan de verschillende fronten ten ge
volge.
Zekere symptomen echter veroorloven te
veronderstellen, dat een nieuwe periode van
aanvallen nabij is, en dat men in alle offi
cieuze centra in het rechtsche Spanje
hoopt, dat deze gevechten beslissend zul
len zijn.
De Hongaarsche minister van Buitenlandsche
Zaken, De Kanya, heeft in de Kamer schrifte
lijk geantwoord op een interpellatie inzake de
erkenning van Franco. Hij verklaarde o.a. dat
de Hongaarsche regeering in September in con
tact is getreden met den vertegenwoordiger van
Franco te Boedapest, Carlos Arcos graaf van
Bailen
Op verzoek van Lord Plymouth heeft de Brit
sche regeering beide partijen in Spanje op de
hoogte gebracht van de nieuwe houding van de
Sovjet-Unie ten aanzien van het toekennen
van de rechten van oorlogvoerenden. - Hoewel
het antwoord van de Spaansche partijen nog
niet is ontvangen, veronderstelt men, dat de
zaak door hen wordt bestudeerd.
Van de Britsche admiraliteit verneemt Reu
ter, dat de „Cardium" Dinsdag niet is aange
vallen. De desbetreffende berichten vinden
klaarblijkelijk hun oorsprong in een misverstand.
De kapitein heeft n.l. gemeld, dat een onbe
kend vliegtuig over het schip gevlogen heeft.
Vijf nieuwe Kardinalen zullen in een Geheim
Consistorie op 13 December e.k. benoemd wor
den.
De uittocht der Chineesche regeering uit Nan
king is begonnen. Japan staat thans voor een
moeilijk dilemma.
Bij gelegenheid van den SOsten verjaardag der
Katholieke Universiteit te Washington, heeft
Z. H. de Paus een schrijven gericht tot het
Episcopaat van de V. S.
Tatarescoe slaagde er in een coalitie-regeering
in Roemenië te vormen.
Te Berlijn en Rome zouden permanente comi-
té's w;orden ingesteld als organen van het anti-
Komintcm-pact.
Slecht weer in Spanje belemmert de krijgsver
richtingen. Een nieuw en hevig rechtsch offen
sief wordt echter verwacht.
Vondclherdenking in de Hollandsche kolonie te
Rome.
Belangrijke schenking aan den Staat ten behoe
ve van het misdeelde kind.
Brandstichter te Geertruidenberg gearresteerd.
Een doo-de en een gewonde bij een ongeval op
een onbewaakten overweg te Mill.
Achttiende partij van de match om het wereld
kampioenschap schaken eindigt in remise.
New-Yorksche beurs: onregelmatige stemming.
Aangeboden diensten
„Aangeboden diensten zijn zelden
aangenaam"We zijn toch een eigen
aardig slag wezens, wij menschen. Als
ons diensten worden aangeboden, dan
kijken we lang niet aardig. Waarom
niet? We hebben een zeker zelfstan-
digheidsgevoel dat ons doet verhoo-
vaardigen: we kunnen het zelf wel
af waar bemoeit ge u mee? En
daarom' wanneer u iemand werke
lijk helpen wilt, help hem dan ruim
en goed maar leg uw dienst niet op
een presenteerblaadje. We sloven ons
meermalen uit en krijgen „stank voor
dank". De conclusie zij, u niet al te
opdringerig met andermans zaken be
zig te houden en uw bemoeizucht niet
bót te vieren onder een mom van
dienstig te zijn. Maar de andere con
clusie zij daarnevens: doe wel en laat
het niemand weten; bied niet met
veel vertoon aan wat ge in alle stilte
voor een ander tot stand kunt bren
gen.
BUENOS AIRES, 17 Nov. (Havas) Uit Cor
doba wordt gemeld, dat een cycloon Marchi-
quita verwoest heeft. Er vielen twintig gewon
den, terwijl aanzienlijke schade veroorzaakt
werd. De meeste daken zijn van de huizen
gerukt.
BOEKAREST, 17 Nov. (Havas) Tatarescoe
is er in geslaagd een nieuwe Roemeensche
regeering te vormen. Deze bestaat uit de
leden van het oude kabinet, met uitzonde
ring van Jan Bujoi, den nieuwen minister
van Handel en Nijverheid, Manulescoe
Strunga, die minister van Staat, en Ignescoe
Sisesti, die minister van Landbouw gewor
den is.
De ondervoorzitter van den ministerraad,
Inculetz, neemt de leiding op zich van het mi
nisterie van Verkeer, als opvolger van Franaso-
vici, die overgaat naar Binnenlandsche Zaken,
welk departement tot dusver door Tatarescoe
werd beheerd. Valer Póp, die in het vorige ka
binet minister van Handel en Nijverheid was,
wordt minister van Staat. Verder is dr. Topa,
de secretaris-generaal van de onder leiding van
Jorga staande nationaal-democratische partij,
benoemd tot onderstaatssecretaris van Arbeid.
De nieuwe ministers hebben vanavond in
handen van den koning den gebruikelijken eed
afgelegd.
Tatarescoe heeft tegenover de persvertegen
woordigers bevestigd, dat hij een „regeerings-
entente" heeft gesloten met de nationaal-de
mocratische partij onder leiding van Jorga, en
een verkiezingsaccoord met het „Roemeensche
Front", waarvan Vaida Voivode de leider is. Bij
dit bondgenootschap geeft geen der partijen
iets van haar programma prijs, en het bondge
nootschap is uitsluitend met het oog op de ver
kiezingen gesloten.
Stand op Donderdag 1 uur v.m.: 759
Vorige stand: 759.5