Haarlem, 18 Nov, mt ZAALBERG deken \m Kort en volledig llES, LIESBETH, ELISABETH DONDERDAG 18 NOVEMBER 1937 Openbare macht slaags Wee Willie Winkie De jubileumfilm van het Rembrand theater INBREKER TOT ZWARE STRAF VEROORDEELD VONDELHERDENKING HUISDIEREN, VISSCHEN, VETPLANTEN Groote tentoonstelling in het Krelage-huis Kranslegging door den burgemeester ZESTIGJARIG JUBILEUM Deken Een échte ZAALBERG deken kost f XO.- Velsen en Santpoort waren zijn operatieterrein GIFTEN VOOR PATER DE ROOIJ AGENDA Bioscopen 19 November Bioscopen INSTELLINGEN VAN ONZE RECHTBANK Voor het kerkje van pater Martens Ongeluk te Hillegom H.O.V. Met Hélène Ludolph, sopraan STAD Tijdens den Jamboree-marsch, op 8 Augustus Van dit jaar gehouden, weigerde een eerste lui tenant, die met een afdeeling kolonialen aan den tocht deelnam, te voldoen aan de bevelen Van de Bloemendaalsche politie, die hem in het belang van het verkeer gelastte zijn man schappen in colonne van drie te laten loopen op de voetpaden. Dit incident, dat indertijd hog al wat stof heeft doen opwaaien, heeft nu zijn laatste bedrijf voor den Krijgsraad in 's-Hertogenbosch beleefd, waar de luitenant zich te verantwoorden had. Hij is vrijgesproken op grond van het feit, dat hij had gehandeld naar een ambtelijk bevel. De beklaagde luitenant had Zich namelijk er op beroepen, dat zijn com mandant hem bevel had gegeven niet van de formatie van vier af te wijken. Indien de lui tenant zijn manschappen met drieën naast el kaar had laten loopen, dan zou hij hem zeker daarvoor een ernstige reprimande hebben ge geven, verklaarde de commandant ter terecht zitting. Door het vrijsprekend vonnis van den Krijgsraad op grond van een ambtelijk bevel fs de groote kwestie of de politie van een mi litaire colonne op den weg moet afblijven, dus onbeslist gebleven, zoo is in enkele dagbladen opgemerkt. Maar hoe belangrijk wij een be slissing daaromtrent ook vinden, wij achten het Van grooter belang, dat de vertegenwoordigers van het openbaar gezag vermijden een open bare ergernis te geven als op dien bewusten 8sten Augustus het geval is geweest. Wij heb ben daaromtrent tot nu niets gezegd, omdat be meeningen over de schuldvraag uiteen lie- Pen en wij liever de behandeling voor den Krijgsraad wenschten af te wachten. Nu deze schuldvraag in hoofdzaak onbeslist zal blij ven, moet het ons van het hart, dat die heele geschiedenis een hoogst onverkwikkelijken in druk heeft gemaakt. Toen de troep kolonialen te Bloemendaal aankwam, zoo werd ter terechtzitting verteld, kwamen twee politiemannen naar den luite nant toe, die hem zeiden, dat zijn manschappen biet drie man naast elkaar moesten loopen. De luitenant antwoordde hun, dat het Indische le ger de formatie van drie man niet kent. Een der politiemannen trok zijn revolver en zei: »als je niet met drieën wilt loopen, dan schiet Ik onder den troep." Waarop de luitenant toen antwoordde: „Als je dat doet, dan sla ik je de bersens in". Hoewel ter terechtzitting door de Bloemendaalsche politie ontkend .werd, dat er revolvers zijn getrokken, is wel duidelijk ge worden, dat het maar weinig gescheeld heeft °f er was dien Zondagmiddag een burgeroor log uitgebroken tusschen koloniale troepen en Vaderlandsche politie. Dergelijke dingen mogen niet voorkomen. Wij Vlhden den luitenant een kranigen kerel, aan Wien met een gerust hart het uitvoeren van opdracht tegen den vijand kan worden toe- Vertrouwd en die Bloemendaalsche agenten hebben getoond, dat zij ook de kaas niet van bet brood laten nemen maar èn de eene èn de Uhdere partij verdient een aansporing van de onmiddellijke superieuren om zich in voorko kende gevallen wat tactvoller te gedragen. Jan ket de Pet gnuift bij dergelijke incidenten en Vindt er een bestendiging in van de eertijds be staande tegenstelling tusschen politie en leger. Ket is heelemaal niet noodig, dat een verschil Van meening tusschen een troepencommandant eh de politie met de bloote wapens op straat Wordt uitgevochten. Wat zou er verloren ge daan zyn als de Bloemendaalsche politie of d« luitenant zich onder protest bij de °rders van de eene partij had neergelegd en S'oh later by de betrokken autoriteit zou heb- bon beklaagd over dit optreden? Daarmede zou men elkaar veel slapelooze hachten en wekenlange opwinding hebben be spaard en zou publieke ergernis zijn vermeden. zonder huisdieren, getuigen vele middeleeuwsche schilderijen, waar men de binnenhuizen altijd ziet afgebeeld gestoffeerd met honden en ook dikwijls met een tortelduif in mand. De laatste jaren leek het echter of deze liefhebberij voor huisdieren speciaal voor pluimvee minderde, doch dat dit slechts schijn was, blijkt uit de belangstelling, die voor de groote gecombineerde tentoonstelling van Avi corni te Amsterdam bestaat. Deze liefhebberij voor het /houden van huis dieren, speciaal voor het fokken daarvan, is gelukkig te achten, daar hiervan zeer groote beschavende factoren uitgaan. Behalve het behartigen van de belangen van hare leden in de Pluimveewereld moet de ver eeniging dan ook propaganda maken voor haar ideëel doel. In dit verband heeft het bestuur zich met verschillende andere clubs in verbinding ge steld en is het haar gelukt medewerking te verkrijgen van: de Vereeniging tot Bevordering der Aquarium- en Terrariumkunde „De Na tuur", de Club van Volièr-evrienden „Onderling Genoegen", De Cactus- en Vetplantenvereeni- ging „Kring Haarlem en Omstreken", welke elk een expositie in de bijzalen houden. Verder houden de Kynologenclub Kennemerland, afd. der Nederlandsche Kennelclub „Cynophylia" en de Vereeniging van Fokkers en Liefhebbers van Katten, op tweeden Kerstdag hunne club- matches eveneens in het Krelage-huis. Gedurende de Kerstdagen zullen de Haar lemmers, voor zoover bekend voor het eerst in Nederland, in de gelegenheid zijn een expositie van alle huisdieren, visschen (ook tropische), cactussen en vetplanten te kunnen bezoeken. Rudyard Kipling is nauwelijks een jaar dood of reeds zijn enkele van.zijn werken verfilmd. Kortgeleden bracht de M. G. M. De stormdui- vels uit en thans komt de Fox film met een bewerking van Wee Willie Winkie. dacht vraagt. Vooreerst de kolonel, de grootva der van Wee Willie Winkie, die zich het lot van zijn schoondochter en kleinkind heeft aan getrokken en het tweetal naar die barre omge ving heeft laten komen. Een man, die every inch militair is en daardoor een beetje onhan dig tegenover zijn gasten staat. Dan de sergeant Mac Duff een goedmoedige lobbes van een Ier, die voor zijn kleine beschermelinge alles over heeft en zich alles getroost. En last not least Khoda Khan, het rebelleerende inlandsche op perhoofd, die, behoudens de bijzondere belang stelling van Wee Willie Winkie, door iedereen als een groote schurk wordt beschouwd, en dat inderdaad ook is. Al die figuren, die stuk voor stuk in deze film hoofdfiguren zijn, vormen het verhaal, dat Wee Willie Winkie tot titel heeft. Kinderachtig is deze vertelling dus geenszins, ook al zou de naam ervan, alsook het feit, dat het jongens rolletje in het oorspronkelijke werk, hier door het meisje Shirley Temple wordt vervuld, er alle aanleiding toe geven het te veronderstellen. Er komen verschillende nobele gedachten in dit werk voor, die zeer zeker meer door volwassenen dan door kinderen zullen worden begrepen en verstaan, al wil dit ook niet zeggen, dat deze film voor laatstgenoemden taboe is. Zij zullen zich er zeker wel mee amuseeren, al was het alleen maar vanwege het feit, dat zij Shirley Temple te aanschouwen krijgen, het beroemde filmkind, dat bij normale kinderen altijd nog hevig in aanzien is. Grootere menschen zullen echter ongetwijfeld meer genieten van het zoo uitstekende spel van Victor McLaglen als den goedmoedigen sergeant Mac Duff. Wat deze reus onder zijn collega's thans weer te zien geeft, is heusch de moeite waard te gaan bekijken. En voor een niet gering deel komt het succes van deze film dan ook op zijn gigantische schouders neer. C. Aubrey Smith als de kolonel, is in alle op zichten de grimmige militair, die echter onder al zijn barschheid een gouden hart verbergt. Tenslotte nog Cesar Romero als Khoda Khan, het opperhoofd der Indiërs, die met het noodige raffinement deze, uit den aard der zaak zeer moeielijke rol speelde. Als jonge weduwe fun geert June Lang, terwijl Michael Whalen de man is, die heur hart andermaal in vuur en vlam zet. Voeg hierbij een inderdaad sublieme fotogra fie, die volkomen de zonfelheid van Indië sug gereert en de zeer verzorgde aankleeding van de film, dan moet men tot de conclusie komen, dat de keuze van deze film als hoofdschotel van het jubileum-programma nog lang zoo gek niet was. Het is niet zooals anders een Shirley Tem ple film zonder meer, maar een Rudyard Kip ling, of als men wil een John Ford film, waarin ook Shirley Temple een rol vervult. En de wijze waarop zij dat doet is wel van dien aard, dat we ervan overtuigd zijn, dat ook de schrijver met die verwisseling volkomen zou zijn ingeno men. V.-t. In sommige plaatsen van ons land zijn de ijsbanen, hoewel zij nog niet bepaald „doorvroren" zijn, weer geopend. Een vro olijk troepje, dat goed beslagen ten ijs kwam! Rudyard Kipling öe Pluimveevereeniging „Nut en Sport" hield een zeer druk bezochte vergadering. De voorzitter deelde mede, dat de vereeni- dit jaar een Nationale Tentoonstelling zal houden in het Krelage-huis. Voorts wees de v°orzitter er op. dat de Hollanders niet zooals VeIe zuidelijke volken hun vertier buitenshuis *°oken, doch zich veel meer aan eigen hof hechten. Dit is een oude karaktertrek. Reeds in de ^ddeleeuwen was een eigen hof ondenkbaar Dit is misschien wel een der beste en meest geslaagde werken van dezen Engèlschen auteur, waarschijnlijk wijl de handeling zich afspeelde in Britsch Indië, een omgeving waar Rudyard Kipling buitengewoon goed thuis was, misschien zelfs meer, dan welke andere Britsch onderdaan ook. Toch is deze schrijver practisch alleen be kend in zijn vaderland of andere Engelsch spre kende landen, maar daar staat hij dan ook bui tengewoon goed aangeschreven, zoo zelfs, dat hij de derde der twintigste-eeuwsche dichters is, die de eer genoot in de Westminster Abbey te worden begraven. Wat nu zijn Wee Willie Winkie betreft, dit is 't simpele verhaal van een kleinen jongen, die door zijn openhartigheid en vrijmoedigheid een heele divisie Schotsche hooglanders, welke in Britsch Indië was gestationneerd voor alge- heele vernietiging behoedt. Hoe en waardoor dat toont en behandelt de film zoo volledig mogelijk. Er is echter meer wat hierin de aan- Gistermiddag op den 350sten geboortedag van Vondel heeft de burgemeester, Mr. H. J. J. Scholtens, voor de gemeente een krans ge legd bij het graf van onzen grooten vaderland- schen dichter, die eenmaal in Beverwijk op het buiten „Scheijbeeck" een veilig en gastvrij toevluchtsoord vond en die dit mooie landgoed met zijn omgeving meermalen in zijn dicht werken bezongen heeft. De krans was gevormd uit bloemen en groen, afkomstig van „Scheijbeeck" en samengesteld door den tuinbaas van dit buiten, den heer A, H. Martens. De linten, in de Beverwijksche kleuren, droe gen het opschrift: „Beverwijk aan Vondel. S. P. Q. B." (Senatus Populus Que Bevervicenis) De kranslegging geschiedde in tegenwoordig heid van de wethouders, de heeren N. J. Out en W. van Dok en van den gemeentesecreta ris, den heer A. A. Post. Verder waren tegenwoordig de bestuursleden van het Historisch Genootschap „Midden Ken nemerland", de heer J. W. A. C. van Loen.cn, oud-gemeentesecretaris en Ir. K. Moens; mevr. van HattumDekker, de tegenwoordige be woonster van „Scheijbeeck", de HoogEerw. heer J. N. Lucassen, pastoor van de parochie van St. Willibrordus buiten de Veste te Amsterdam, oud-deken van Beverwijk, Ds. H. G. van Hoo- genhuizen, predikant der Nieuwe Kerk, Mr. J. W. C. N. de Bruijn van Melis en Mariekerke, lid van de Kerkvoogdij en de heer F. R. C. Rijkens, lid van den gemeenteraad. De korte maar indrukwekkende plechtigheid werd besloten met het Wilhelmus, door den or ganist der kerk ten gehoore gebracht. Gisteren bestonden de Tyroler Handschoe nenmagazijnen van de firma M. Laimböck met haar bekende zaken te Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Haarlem, Utrecht en Nijmegen 60 jaar. 700'/» WOL Een inbreker uit Haarlem, die reeds dertien maal is veroordeeld, werd vandaag door het gerechtshof te Amsterdam, tot twee en een half jaar gevangenisstraf met aftrek van vijf maanden voorarrest veroordeeld. De man had ditmaal twee inbraken ge pleegd, n.l. in een manufacturenmagazijn te Velsen en in een villa te Santpoort. De buit bestond uit manufacturen, sieraden en twee bankbiljetten van f 500.Verd. ontkende zich aan diefstallen te hebben schuldig gemaakt. De rechtbank te Haarlem had hem tot twee jaar met aftrek van voorarrest veroordeeld. Slechts drie dagen zijn verstreken, sinds de lijst van giften geopend werd en reeds zijn wij de eerste honderd gulden gepasseerd! Dank, Katholiek Haarlem, de oproep heeft gehoor ge vonden bij u. Wij weten het zeker, velen zullen volgen. Herleest u nogmaals mijn artikel in de Zon dagmorgen Courant van 14 November en vormt u een voorstelling van den nood, de armoede van den Eucharistischen Koning, mijn ar moede! Kon ik u een half uurtje rondleiden op het kerkhof onder aan den Missieberg in Elmina, mijn standplaats! Daar staan de kruisen met opschrift: Pater Murat, aangekomen 18 Juni 1880, ge storven den 23sten Augustus van hetzelfde jaar; Pater Miessen, aangekomen 25 April 1883, overleden 5 September van hetzelfde jaar; en bekijkt u ze alle, dan zult u zien dat pater de Jong uit Bussum het langst daar ge werkt heeft. Hij stierf na ruim 2)4 jaar op 28-jarigen leeftijd. Toen er verleden jaar niet-Katholieke Hol landers op doortocht naar Zuid-Afrika, even kwamen kijken op die graven, beklommen zij den Missieberg en zochten mij op in mijn scha mele pastorie. Ik kreeg tien gulden voor mijn missie en zij konden niet nalaten een traan weg te pinken toen ik hun vertelde van die jonge mannen en ons werk. Voor de uitbreiding van Christus' Kerk, een offertje Om het U te vergemakkelijken kunt u uw gift bezorgen aan mijn adres Eendrachtstraat 12 of bij de Administratie der Nieuwe Haar- lemeche Courant (giro 5970) en storten op mijn gironummer 316546. Reeds ingekomen 112.62 N.N. - 5.00 D. P. - 1.00 N.N., voor mijn gezondheid en slagen in examen van mijn zoon - 1.00 Een oude schoolkameraad uit dank baarheid - 2.50 Storting na 6 uur - 0.50 Een gebedje om huwelijkszegen - 1.00 J. D. P., voor welslagen Missie - 3. U. h., voor H. Mis om spoedige uit- uitkomst - 5. J. B. - 1.— Voor spoedige genezing van vader en zoon - 0.50 Ter intentie van O.L.Vr. van Altijdd. Bijstand - 0.50 In de week van 7 tot en met 13 November werden in Haarlem 8 gevallen van roodvonk, waaronder 2 maal 2 gevallen in één gezin. Zondag 21 November zal de heer F. M. van Gemert, Reitzstraat 127, zijn zilveren jubileum als lid van het kerkkoor der parochie H. Eli sabeth en Barbara aan de Paul Krugerstraat herdenken. Des morgens om 9 uur draagt de pastoor tot zijn intentie de Hoogmis op en het spreekt vanzelf, dat het koor, waarvan de ju bilaris vele jaren bestuurslid was, zijn beste beentje zal voorzetten. De Overijselsche, Geldersche en Drentsche Vereeniging „Eensgezindheid" heeft de Ko ninklijke goedkeuring op haar statuten ontvan gen. De burgemeester zal spreekuur houden iede- ren Vrijdag des morgens van 11 tot 12 uur; te beginnen Vrijdag 26 November. Behalve de goedkoope spoorkaartjes zijn ook de toegangsbewijzen voor den wedstrijd Feyen- oordHaarlem verkrijgbaar bij Lindeman, Bar- teljorisstraat 3. Het Nationaal Jongerenverbond houdt op Woensdag 24 November in „Lion D'or" een pro- paganda-bijeenkomst met als spreker Mr. J. Haitsma Muiier, algemeen voorzitter. B. en W. van Zandvoort hebben verschillende vereenigingen uitgenoodigd tot het houden van een conferentie, waar een intensieve propagan- da-actie voor de badplaats zal worden bespro ken. Te Bloemendaal is in den ouderdom van 64 jaar overleden de heer H. J. de Boer Jbz., oud ste directeur van de N.V. Zaansch Veem H. de Boer Jbz. te Zaandam. In den ouderdom van 65 jaar is te IJmuiden overleden de heer L. Poortenaar, directeur van de IJmuider Stores. Hij was eenigen tijd lid van den Velser Raad als vertegenwoordiger van den Economischen Bond. De opbrengst der collecte voor de Arme Ker ken, Zondag j.l. gehouden, was als volgt: St. Bavo, Heemstede 460.Kathedraal 450. Heemstede (Valkenburg) 400.St. Joseph, Jansstraat 338.Elisabeth en Barbara, Paul Krugerstraat 310,67; Overveen 306,40; Kle verpark 301,05; Bentveld 279,50; N. Groen markt 274.Liduina, Zaanenstraat 203,50; Spaarne 211.Amsterdamstraat 170,25; Bloemendaal 140; Bavo, Rijksstraatweg 120. bevordert U, door eiken dag net voedzame, licht verteer bare, buitengewoon lekkere brood te eten van: ?AN DER LINDEN'S BAKKERIJEN Gebouw St. Bavo: Herw. Levenskracht; Be stuur Volksbond; Fed. Groenten- en Fruithan del; R. K. Bevolkingsbur.; Bestuur Transport; R. K. Smedenpatr., 8 uur; Rechtsk. bureau, 7 —8 uur. Kunstzaal Reeker: Expositie 105 uur. 2e Gem. H. B. S., Santpoorterplein: Ned. Na- tuurhist. Ver., kwart over 8. Gem. Concertzaal: Concert Chr. Oratorium Ver., 8 uur. Rembrandt-theater: „Verloren Paradijs", 2.30, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: Palace Filmac, 115 uur „Slavenschip", 7 en 9.15 uur. Luxor-theater: „Shall we dance", 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals-theater: „Wie is wie?", 2.30, 7 en 9.15 uur. Cineone-theater: „Ein Mann mit Herz", 1.30— 5.30, 7—11 uur. Gebouw St. Bavo: Haarl Gem. Koor, 8 uur; Ledenverg. Metaalbew., 8 uur; R. K. Bevol kingsbureau, 8 uur. Stadsschouwburg: Ver. „Geloof en Weten schap", Het Nieuw Schouwtooneel, kw. over 8. Gem. Concertgebouw: H.O.V.-concert, kwart over 8. Kunstzaal Reeker, Wagenweg: expositie, 10— 5 uur. Rembrandt-theater: „Wee Willie Winkie", 2.30, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: Palace Filmac 115 uur; „Het gebeurde 's nachts", 7 en 9.15 uur. Luxor-theater: „Shall we dance", 2.30, 7 en 9.15 uur. Cineone-theater: „Grafin Maritza", 1.305.30, 7—11 uur. R. K. Leeszaal en Bibliotheek: Nieuwe Gracht 70; geopend op werkdagen van 's morgens 10 uur tot half één; des middags van 2 tot 5 um: en des avonds van 79 uur. 's Maandagsmor gens gesloten. R. K. Pension-Bureau: Centraal Bureau voor kosthuizen en pensions eiken dag geopend, Parklaan 59, hoek Jansweg, telefoon 10394. St. Elisabeth vereeniging: Jansstraat 49. Spreekuur: 's Maandags van 2 tot 3 uur; ver gadering van 3 tot 5 uur. Spreekuur Donderdag van 1112 uur. Totaal ƒ133.62 Vorig totaal 36.12 Voor spoedige genezing van vader en zoon - 0.50 Van mej. C. A - 1. J. B. - 1.— Uit dankbaarheid voor ontvangen wel daden - 1. Storting na 6 uur - 0.50 Totaal 40.12 Victor McLaglen en Shirley Temple in de 20th Century-Foxfilm „Wee Willie Winkey" naar den roman van Rudyard Kipling). De rechtbank had weer 't zooveelste ongeluk te Hillegom te berechten gekregen. Op 7 Aug. moest het verkeer vanuit Haarlem in de Hoofdstraat te Hillegom stoppen op een teeken van den verkeersagent op het kruispunt met de v. d. Endelaan. Daarbij stonden ook eemge auto's op de rails stil. Een tram uit Haarlem reed tegen den achtersten stilstaanden auto op, welke botsing als het ware aan alle vóór dezen auto staande wagens werd „doorgege ven". De trambestuurder werd wegens het veroor zaken van de botsing door den kantonrechter tot 25 boete veroordeeld, maar kwam 'n hoo- ger beroep. Hij beweerde, dat de aangereden auto niet stilstond toen de tram er aan kwam, maar naast de tram reed en plotseling voor de tram op de rails ging stoppen. De Officier vroeg echter het vonnis van den kantonrechter te bevestigen, terwijl de verde diger, Mr. J. Deenik, vrijspraak pleitte. De rechtbank veróordeelde verdachte tot 25 boete of 15 dagen hechtenis. Het programma van het Vrijdagavond-con cert brengt onder leiding van Frits Schuur man en met medewerking van onze bekende stadgenoote Hélène Ludolph de „Hymne an die Nacht" van Diepenbrock en „Salve Regina" van R. Mengelberg, beide voor sopraan en or kest. Als Orkestnummers zien we vermeld de „Fi garo-Ouverture", de „Symphonie concertante voor viool- en alt-soli" (gespeeld door Hans Byvanck en Fred Leidner) en „Procession Noc turne" van Henri Rabaud. pit het Franscb vertaald door Christine Kampj 35 Arme jonge meisjes, die u verbeeldt de wereld veranderen, omdat de wereld blijft uitroepen, dat de opvoeding, die gij ontvangt u onafhan kelijk maakt! Die onafhankelijkheid, verwor- ven door onzen wil, door ons werk, wij weten hiet wat er mee te doen, omdat onze harten hiet alleen door het leven willen gaan. Onze harten zijn ongelukkig, men moet ze beklagen! Ik zal dus mee naar Marly gaan en te voren df daarna, dat is niet van belang, zal ik baron «ulli verlof geven aanzoek om mijn hand te doen. Binnen veertien dagen zal ik verloofd zijn etl in drie maanden getrouwd. Lies zal een be grafenis hebben eerste klasse; de portier en de koster in vol ornaat, de kerk met bloemen ver eerd en vol goede vrienden en vriendinnen, die gedurende de plechtigheid het toilet van de bruid en haar houding zullen critiseeren en met Mkander zullen spreken over de excentriciteiten, 'e zjj heeft uitgehaald. Men zal baron Rulli ^en beetje beklagen, ondanks den bruidsschat de bruid, maar haar zal men niet beklagen, toch zal die mooie huwelijksplechtigheid slechts een begrafenis zijn. Arme-Lies, je hebt nog drie maanden te leven! Ik kom zoo juist terug van Marly en in die fabriek, gelegen in een bekoorlijke streek heb ilj mijn ziel van voorheen teruggevonden. Mama had mij meegenomen, zonder er blij om te zijn en ginds werd ik niet verwacht. Ik kon dus de verrassing lezen op de gezichten, die niet door een telefoon gewaarschuwd waren. Claude heeft mij zijn vreugde van mij weer te zien, niet verborgen en ik heb hepi de mijne getoond. Hij vond zijn vriendin terug en ik mijn vriend; de dikke wolken, die onze vriend schap verduisterden zijn verdwenen. Ik beken, dat wij heel egoïstisch zijn geweest en dat wij ons heelemaal niet bekommerd hebben om onze moeders. Ik heb de fabriek willen bezichtigen tot in de kleinste bijzonderheden en die fabriek, volgens de bewerking van Claude nog niet gereed, heeft mij in verrukking gebracht. Ik heb de schoonheid van machines begrepen, toen ik ze zag werken. Ik zag een boom aanbrengen en die boom werd meubels, kinderspeelgoed, aller lei gebruiksartikelen en dat alles machinaal, enkele handen gaven de richting aan, een werk, dat een kind zou kunnen doen. Die fabriek is als een onmetelijk paleis van de mechanica; er zijn heel veel werklieden te werk gesteld en men zou er nog meer kunnen gebruiken. Claude wil vergrooten en droomt er van rondom de fabriek een werkliedenstad te bouwen, die voor model zou kunnen dienen. Met welk een ingehouden geestdrift heeft hij mij uitgelegd, wat hij wilde doen. Wij bevonden ons op een weide, begrensd aan een zijde door een kleine rivier en aan de andere door hooge popu lieren, wij liepen in het frissche gras bezaaid met allerlei bonte bloemen, door den wind of door de vogels gezaaid. En Claude zei mij: „Elisabeth, als ik droom en dat gebeurt mij dikwijls, sedert ik in Marly woon, zie ik hier landhuisjes opgericht met veel vensters om licht en lucht toe te laten. Ik zie in die huisjes kindereh dartelen, ik zie hier een nieuw .ras van arbeiders, die tevreden zijn met hun lot en niet denken aan eischen, stakingen en het gewone gevolg: rampenDaar, kijk daar zal ik een school bouwen, iets verder een ziekenhuis, men moet zorgen voor de zieken en dan een bewaarplaats voor de kleintjes. Ik wil hier zalen hebben, waar de werklieden zich kunnen ontspannen, bioscoopvoorstellingen van het goede soort, zalen, die hun de kroegen zul len doen vergeten. Buiten zal ik speelplaatsen laten aanleggen en als ik rijk genoeg ben, zal ik een kerk laten bouwen, die het middelpunt van alles zal zijn.... Ik droom en men zal mij zeggen, dat het onmogelijk is om de vriend te zijn van mijn ondergeschikten, ik droom, als ik denk, dat zij begrijpen zullen dat zij werken voor de gemeen schap en tegelijkertijd voor zichzelf. Geen groote salarissen, maar allen zullen belang hebben bij de winsten, want zij zullen hun deel daarvan krijgen en ik wil, dat hun deel groot zal zijn. Iedereen zal mij helpen die stad op te richten, die voor de arbeiders zal gebouwd worden en hun zal toebehooren. Er ontbreekt mij om dat tot stand te brengen slechts een verstandige en toegewijde echtgenoote, iemand, die in staat is het ziekenhuis en de kinderbe- waarplaats te organiseeren. Zij zal een moeilijke taak hebben; de menschen uit het volk gelijken niet op ons, zij zijn eenvoudiger, men moet Jiet bekennen beter, maar ook zeer wantrou wend. In het begin zullen zij niet begrijpen dat wij ons met hen bezig willen houden om hun maatregelen voor de gezondheid op te leg gen, die zij bespottelijk zullen vinden. Er zal veel geduld, góedheid, toewijding noodig zijn om dat werk tot stand te brengen en heel veel vol harding om het te voltooien. Lies, als je een vrouw kent, die in staat is dié taak op zich te nemen, vraag haar dan in mijn naam ten huwe lijk." Ik begreep dien droom van Claude, onuitvoer bare droomHoevelen hebben getracht zoo iets te doen! Ik vroeg: „En die vrouw, tot wie ik in je naam zal moeten spreken, moet zij jong of oud zijn?" De oogen van mijn vriend, die de kleur hebben van den hemel, keken mij verheugd aan. „Voor alles wil ik, dat zij goed is. Mijn werk lieden zijn als slecht opgevoede kinderen, ge leid door zaaiers van haat en wanorde, die hun slechten raad geven in mooie woorden. Vandaag radicalen, socialisten, morgen communisten, anarchisten, zoodra de gelegenheid zich voor doet. Mijn werklieden zouden ons angst aan kunnen jagen, maar zij zijn vatbaar voor ver betering. Bij hen is de propaganda voor het kwaad altijd doeltreffend geweest, wij zullen die vervangen door de propaganda voor het goede." „Dat is een geweldige taak!" „Ben je er bang voor?" „Er is immers geen sprake van mij!" Er kwam een stilte, het was zoo'n mooi weer, de vogels schenen elkander het toe te roepen, wij liepen langzaam en daar Claude wat be droefd keek, zei ik, opdat dit urn* niet zoo somber zou eindigen: „Ik zal mij er mee bezig houden, ik zal zoeken, ik weet nu precies wat 'n vrouw je bedoelt." En sprekend even goed in naam van zijn werklieden als in zijn eigen naam antwoordde hij mij: „Zeg haar vooral, dat wij haar zullen beminnen." Wij waren aan het einde van de weide ge komen en gingen terug naar het huis van den directeur, waar mevr. Rendut en mama ons wachtten. De thee met toebehooren werd ge bruikt in een tuin, waar de bloemen als per toeval waren ontloken. O, wat was het er mooi! Claude en ik probeerden 't uur van vertrek te vertragen, maar, helaas, mama is een bemin nende echtgenoote en heeft voor principe aan genomen, dat ze haar man nooit behoort te doen wachten.... Ik schreef aan Claude: „Beste vriend, als je morgen wilt komen, zal ik je de vrouw voorstellen, die naar ik meen in staat zal zijn je in je werk bij te staan. Zij be zit niet alle eigenschappen, die je opgenoemd hebt, maar misschien zul je toch wel tevreden zijn. Ik kan je al dadelijk verzekeren, dat zij een groot verlangen koestert om nuttig te zijn, om te dienen, dat woord vat in het kort al haar aspiraties samen. Kom by ons theedrinken, morgen is het Zondag en ben je dus vry. Ik durf niet te be loven, dat mijn tafel zoo voorzien zal zijn als die bij jou in Marly. Ik heb ook geen tuin, mijn- bloemen zijn geleverd door Parljsche bloemisten en mijn grijs plafond kan niet vergeleken wor den met dien blauwen hemel in Marly. Kom toch maar, misschien dat de bewuste dame je bevalt. LIES". Claude is gekomen, alles is besloten, hü heeft de dame aangenomen, die ik hem heb voorge steld, ik ben tevreden voor haar en voor mezelf. Ik wachtte Claude gisterenmiddag vroeg, den kende, dat hij verlangend zou zijn de aanstaande medewerkster te zien, maar mijnheer de direc teur heeft het zeer druk en er zijn personen, die niet anders dan Zondags bij hem kunnen komen om met hem te spreken. Ik heb dus met de bewuste dame den heelen middag door gebracht en naar mate het later werd, kreeg ik angst, dat de dame aan mijn vriend niet zou behagen. Eindelijk tegen vijf uur is Claude ge komen; hij had zijn gezicht van directeur; ik geloof, dat hy zq'n brommerige gelaat van secre taris geheel heeft afgelegd, het air, dat hy aan nam, iederen keer als hy my ontmoette. „Goeden dag, Elisabeth, hè, wat is het hier by je prettig! Je plafond is grys, je bloemen komen van Parüsche winkels, maar alles lükt my bekooriyk, omdat het je intieme hoekje is." (Slot volgt).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 5