chocolade
VeT<aC
Memorie van Antwoord inzake
de Defensiebegrooting
rnSCO
G
Ibwnxemdl f(E§lm
EEN GELUKKIG
ARREST
12.5 MILLIOEN WINST
VOOR DEP.T.T.
BEPERKING TOT STRIKT
NOODZAKELIJKE
Kerkelijk leven
VRIJDAG 19 NOVEMBER 1937
De taak van het Staatsbedrijf als
groot-werkgever op de
arbeidsmarkt
Personeel
Bescherming van de
arbeiders
Uitvinder van stof masker verkrijgt
gouden medaille van verdienste
De „Krakatau" werkt
weer
Om de tien minuten worden
erupties waargenomen
W. H. VLIEGEN 75 JAAR
i
Jaarlijks f 17l/2 millioen voor het
op peil houden van de geheele
vlootf 13 millioen voor
het nieuwe materieel
der landmacht
INBRAAK IN R. K. PASTORIE
TE HEEMSTEDE
GESTOLEN GELD TERUG
GEBRACHT
BELASTINGVERLAGING
TE BUNNIK
Voorgestelde uitgaven
zijn onvermijdelijk
Zeemacht
Landmacht
Aanmaak materieel
Werkloosheid na'den
diensttijd
Dienstweigeraars
Stationneering vloot
echtwagens
Militair vliegveld komt
te Bergen
Brandende treiler
binnengebracht
Te IJmuiden was men het vuur
spoedig meester
Grensbeveiliging
RADIO-VRAAGSTUKKEN
Mededeelingen in de Memorie
van Antwoord
MGR. A. PIAZZA O.C.D.
Verschenen is de Memorie van Antwoord op
Ge P.T.T.-begrooting.
De meening, dat de verwachtingen van de
bedrijfsresultaten over 1937 zoodanig zijn ver
beterd, dat ondanks de uitkeering van een winst
v'an f 8.500.000 de mogelijkheid is ontstaan ook
voor 1937 de afschrijvingen alsnog op het ge-
V'enschte peil te brengen, is juist. Deze verbe
tering maakte het voorts mogelijk tot invoering
van de belangrijke verlagingen van de inter-
locale posttarieven, welke met ingang van 1 Sep
tember j.l. tot stand zijn gekomen, over te gaan.
Over de eerste 9 maanden van 1937 wordt
een bedrijfswinst becijferd van rond
f 10.000.000, voor het geheele jaar 1937 zal
die winst, naar zich thans laat aanzien,
ongeveer f 12.500.000 bedragen.
Het spreekt vanzelf, dat de aandacht van den
hiinister en van de bedrijfsleiding bij voortdu
ring gericht blijft op de mogelijkheid van ver
laging van tarieven.
Het is waarschijnlijk, dat inzonderheid en
kele internationale tarieven nog zullen kunnen
borden verlaagd, waarbij in de eerste plaats
^ordt gedacht aan de telefoontarieven van Ne
derland met Engeland en Nederland met België.
Een tijdige postbezorging wordt ook ten plat-
telande zooveel doenlijk bevorderd.
Ter zake van den wensch van enkele leden,
Gat tot verdere automatiseering zal worden over
gegaan, moge de minister er aan herinneren, dat
Ge automatiseering der telefonie hier te lande
geschiedt naar een van te voren opgesteld plan,
hetwelk het geheele gebied der rijkstelefoon-
exploitatie omvat. Aan de uitvoering van dit
Plan wordt regelmatig en in een zoo snel moge
lijk tempo gewerkt
De minister geeft toe, dat het personeel in ver
schillende opzichten den weerslag der getroffen
maatregelen als een druk heeft gevoeld. Bij een
bedrijf, dat een bedrag van rond f 40.000.000 ver
toont, is dit wel niet anders mogelijk.
Waar verdergaande versobering noodig was,
moest deze, wat het personeelbeleid aangaat,
b.a. worden verkregen door rationaliseering, her
groepeering en herwaardeering van werkzaam
heden. Veel van wat hier is bereikt, moet gezien
Worden als van blijvenden aard.
Daarnaast zijn er echter maatregelen van
personeelbeheer in de laatste jaren getroffen
moeten worden, die in aanmerking komen voor
tempering, zoodra en in de mate, waarin de fi-
hancieele toestand van het staatsbedrijf zulks
mogelijk maakt.
Het Staatsbedrijf heeft'tevens als grootwerk
gever een taak op de arbeidsmarkt te vervullen
en er wordt nagegaan in hoeverre door een ge
leidelijke werktijdverkorting voor sommige groe
pen personeel het bedrijf iets tot verlichting van
het aanbod op de arbeidsmarkt en daarmede van
de werkloosheid kan bijdragen. Aan dezen eisch
zal het P.T.T.-bedrjjf als publieke dienst zich
tiiet onttrekken, niettegenstaande de onmisken
bare nadeelen, die aan werktijdverkorting, uit
sluitend met het doel om daardoor werkverrui
ming te verkrijgen, in economisch opzicht zijn
verbonden.
In verband hiermede ligt het in de bedoeling
de verkorting van den arbeidstijd van de be
stellers in 1938 voort te zetten. Intusschen zal
met het oog op de uitgaven, welke deze maat
regel met zich brengt, met het oog op de be
langen van de schatkist en van het publiek, ge
leidelijkheid daarbij betracht moeten worden.
He bedrijfsleiding stelt zich voor, dezen maat
regel in een tijdverloop van 2 jaar ten volle door
Ie voeren.
Intusschen heeft de minister wel het gevoel,
dat verschillende onderwerpen in overleg
met de bijzondere commissie van Georganiseerd
Overleg voor het Staatsbedrijf wat uitvoeriger
zouden kunnen worden behandeld, waardoor een
beter inzicht bij het personeel in de werking
tan het bedrijf zou kunnen worden verkregen.
Het opheffen van de Zondagsbestelling in de
Zeer weinige plaatsen, waar deze nog wordt uit
gevoerd, zou voorshands op zeer groote moei
lijkheden stuite.n; deze beperkte bestelling zal
daarom nog niet kunnen worden gemist.
Ten onrechte wordt gemeend, dat ten Tele-
Braafkantore te Amsterdam een chronisch te
kort aan personeel bestaat. Aanneming en vak
kundige opleiding van nieuw personeel ge
schieden naar behoefte. Voor de bediening van
de nieuwe telegraaftoestellen zullen vrouwelijke
krachten worden aangenomen, omdat deze
daarvoor meer geschiktheid bezitten dan man-
Pen.
De bedrijfsleiding heeft onlangs besloten, uit
sluitend in het belang van de adspirant-bestel-
lers (en de hulpbestellers), geleidelijk en op be
scheiden schaal weder over te gaan tot benoe
ming van bestellers zij het boven de formatie.
In 1937 zullen er pl.m. 30 worden benoemd.
0.
WIJ HANDHAVEN
KWALITEIT
De directeur van de bekende Chemische fa
brieken van der Grinten te Venlo heeft een
stofmasker uitgevonden ter bescherming van
arbeiders. Naar wij .thans vernemen heeft de
directeur-generaal van den Arbeid, dr. Hacke.
namens het bestuur van het Veiligheidsmuseum
te Amsterdam, den uitvinder de gouden me
daille verleend in verband met zijn verdiensten
op het gebied der volksgezondheid.
BANDOENG, 19 Nov. (Aneta). De leider
van het vulcanologisch onderzoek telefoneerde
van zijn waarnemingspost te Pasaoeran, dat de
Krakatau weer in werking is.
Op 17 November om 10.30 uur plaatselijken
tijd was er een uitbarsting tot een hoogte van
500 meter, terwijl vandaag om de tien minuten
erupties worden waargenomen.
De bekende voorman der S.D.A.P., oud-lid
der Tweede Kamer en oud-wethouder van Am
sterdam, de heer W. H. Vliegen, viert morgen,
20 November, zijn 75sten verjaardag.
In den nacht van 17 op 18 November hebben
onbevoegden zich door het openschuiven van
raam toegang verschaft tot de pastorie van
Ge r.k. Kerk aan den Heerenweg te Heem-
stede.
Ontvreemd zijn een zwarte ratiné winterjas,
e«n bedrag aan klein geld van ongeveer 20.—
Wee kistjes sigaren en eenige kleine luxe-
Voorwerpen.
De politie stelt een onderzoek in.
Ongeveer zes weken geleden werd de land
bouwer D. te Geesteren in Twente overvallen,
Wet messteken gewond en van een bedrag aan
®eld van ongeveer 28 gulden beroofd. Toen nu
dezer dagen de alleenwonende man bezig
J'as de deel „uit te keeren", zag hij nabij een
"°op stroo liggen zijn gestolen portemonnaie
etl op korten afstand een papier. Toen hij het
Soed bekeek, zag hij tot zijn groote verbazing,
Gat al het van hem gestolen geld (n.b. het-
Wlfde geld) er nog inzat. Blijkbaar heeft het
®eWeten den dief in deze richting gedrongen
11 het geld weder terugbezorgt.
Öank zij den gunstigen financieelen resultaten
Ver de afgeloopen jaren, is het college van B.
n W. van de gemeente Bunnik er thans toe over
gaan bij de aanbieding van de gemeente-
CRrooting van 1938 den raad voor te stellen,
opcenten van de personeele belasting met 20
Verlagen.
Aan de Memorie van Antwoord in zake de
Defensiebegrooting is het volgende ontleend.
Ten aanzien van de door een aantal leden
gegeven vooropstelling by de beoordeeling van
het defensievraagstuk teekent de minister aan:
1. dat de collectieve veiligheid, ook al moge
zij als ideaal wenken, thans niet bestaat en dat
uit dien hoofde de weermacht in staat moet
zijn haar taak tot beveiliging des lands zoo goed
mogelijk te vervullen;
2. dat de defensie-uitgaven uiteraard dienen
te worden beperkt tot hetgeen financieel mo
gelijk is, maar dat deze uitgaven zonder dat
ook maar in eenig opzicht de beteekenis van
cultureele en sociale volksbelangen wordt mis
kend een primair volksbelang moeten die
nen;
3. dat inderdaad de weermacht het vertrou
wen van het geheele volk moet kunnen genie
ten, maar dat nimmer is gebleken, dat de Ne
derlandsche weermacht niet ten volle aan die
voorwaarde zou voldoen.
De regeering heeft er bij het ontwerpen
van de maatregelen, welke in de naaste toe
komst ter versterking van de weermacht
zullen moeten worden genomen, naar ge
streefd deze te beperken tot het strikt nood
zakelijke. De voorgestelde maatregelen be
oogen dan ook uitsluitend, om de weer
macht in zoo kort mogelijken tijd op een
zoodanig peil te brengen, dat een redelijke
waarborg wordt verkregen voor het vervul
len van de taak, welke haar in verband
met de defensieve doelstelling kan worden
opgedragen.
Aan het inhalen van den bestaanden achter
stand in de materieel-voorziening wordt alle
aandacht gewijd.
De voorgestelde uitgaven zijn onvermij
delijk, wil het gemobiliseerde leger, doel
treffend uitgerust, zijn taak kunnen vol
brengen. Daarbij is niet gestreefd buiten-
landsche krijgsmachten in haar uitrusting
te evenaren, maar zoodanige voorzieningen
te treffen als voor de defensieve taak van
het Nederlandsche leger noodzakelijk is.
Inderdaad zal het bedrag van f 20.500.000 ge
heel besteed worden voor den bouw en de uit
rusting van drie bewakingsvaartuigen en een
tweeden flottieljeleider.
Van de stijging van den gewonen dienst 1938
moet een bedrag van f 7.340.000 worden toe
geschreven aan het overbrengen van de kQsten
van aanbouw van nieuw materieel voor de
staatsmarine van de Indische begrooting naar
de defensiebegrooting en voorts een bedrag van
rond f 6.000.000 aan prijsstijging mede als ge
volg van de monetaire maatregelen.
Wat de zeemacht betreft komen de bedragen
noodig voor het inhalen van den achterstand
hetwelk voorheen ten laste van het het De
fensiefonds geschiedde ten deele voor op
den gewonen dienst en ten deele op den kapi-
taaldienst, en wel ten bedrage van respectieve
lijk f 3.525.000 en f 5.500.000 voor het jaar 1938.
Ten laste van den kapitaaldienst zal voor
de zeemacht jn totaal worden aangevraagd
een bedrag van f 20.500.000, waarvan de
hier genoemde som van f 5.500.000 den eer
sten termijn vormt.
Dit bedrag is bestemd voor bouw en uitrus
ting van drie bewakingsvaartuigen en een twee
den flottieljeleider. Op den gewonen dienst zal
over de jaren 1938 tot en met 1941 voor het
inhalen van den achterstand f 15.525.000 wor
den aangevraagd, welk bedrag begrepen is in
de jaarlijksche aanbouwkosten van 17mil
lioen.
Voor het op peil houden van de geheele
vloot, derhalve met inbegrip van de sche
pen, waarmede de vloot thans wordt uitge
breid, zal dus ook verder ieder jaar gemid
deld het genoemd^ bedrag van f 17.5 mil
lioen noodig zün.
Van een reorganisatie der vloot kan slechts
in zooverre gesproken worden, dat door het vo
rige kabinet besloten werd in de toekomst de
materieel-reserve, welke op het vlootplan-1930
voorkomt, grootendeels te bemannen. De kos
ten, verbonden aan de hiertoe noodige perso
neelsuitbreiding, benevens die, gevorderd door
het inhalen van het reeds bestaande perso
neelstekort werden geraamd op uiteindelijk
f 3.3 millioen per jaar, waarvan f 0.9 millioen
ten laste der defensiebegrooting komt.
Wat de Landmacht betreft, zijn de uit
gaven, welke voorheen uit het Defensiefonds
werden bestreden, thans geheel ten laste van
den kapitaaldienst gebracht en wel voor 1938
tot;
f 13.950.000 voor aanschaffing van affuiten,
geschut, munitie en ander materieel tot ver
betering en completeering van de uitrusting van
het leger: f 1.000.000 voor geniematerieel,
f 9.125.000 voor vliegtuigen met toebehooren,
f 2.600.000 voor vliegparken, f 2.815.200 voor
magazijnen, f 1.700.000 voor gasbeschermings-
materieel en verbindingsmaterieel, f 3.750.000
voor intendancegoederen en f 500.000 voor ma
terieel voor den geneeskundigen, pharmaceuti-
schen en veterinairen dienst.
Ten laste van den kapitaaldienst zal voor
de Landmacht ter voorziening in de behoef
ten voor eens worden aangevraagd een
totaal-bedrag van f 137.000.000, waarin de
hierboven genoemde bedragen voor 1938 be
grepen zyn.
De jaarlijks terugkeerende kosten, die een
gevolg zullen zijn van het gereed en in ex
ploitatie komen van het nieuwe materieel,
zullen voor de Landmacht uiteindelijk in to
taal een bedrag van f 12.800.000 beloopcn.
De aanschaffingen voor het materieel van de
land- en de zeemacht zullen zooveel mogelijk
aan de Nederlandsche industrie ten goede ko
men.
Ten aanzien van de aanschaffingen ten be
hoeve van de luchtmacht geldt hetzelfde.
Met de meening van eenige leden, dat aan
schaffing in zoodanig langzaam tempo moet
geschieden, dat deze uitsluitend bij de Neder
landsche industrie kan plaats hebben, kan niet
worden ingestemd. De internationale omstan
digheden eischen zoo spoedig doenlijke aan
schaffing, zoodat het tijdperk van vier jaren
voor aanschaffing van het ontbrekende -Triet
alleen niet te kort, doch veeleer nog rijkelijk
lang genoemd moet worden-
Een regeling betreffende een nauwe sa
menwerking tusschen de departementen
van Defensie en Economische Zaken op het
gebied van de economische en industriee-
le verdedigingsvoorbereiding is in vergevor
derden staat van voorbereiding en komt bin
nenkort definitief tot stand.
Voor de voorziening in de behoeften van
leger en vloot bij mobilisatie en in vredes
tijd is het regeeringscommissariaat voor de
economische en industrieele verdedigings
voorbereiding als centraal coördineerend or
gaan bij het departement van Defensie in
gesteld.
In verband met de vraag van enkele leden
over de geruchten, als zou een algemeene proef-
mobilisatie worden overwogen, kan de minister
verklaren, dat een dergelijk! proef niet in het
voornemen ligt.
De betreffende commissie heeft met goed
vinden van den minister haar oordeel omtrent
te nemen maatregelen opgeschort, totdat een
in te stellen onderzoek meer zekerheid zou ge
ven ten aanzien van den omvang van het ver
lies van een burger-betrekking als gevolg van
opkomst voor herhalingsoefeningen.
Van den minister zijn geen nieuwe voorzie
ningen ter zake de oud-gepensionneerden te
verwachten.
Tosca Eau de Cologne
Het is als een gedicht van geur, van
romantiek en van geheimzinnige
charme, vol van de opwekkende
koelte van Eau de Cologne.
Cologne.
ologne
4711 Rheingold Eau dc Cologne
Vol sprankelende levensvreugd
vol jeugd, frischheid en lieflijkheid
Passend bij dc Vrouw-van-Nu
Met de opwekkende kracht van
Eau de Cologne
De regeling van de aanstaande te werk stel
ling van de dienstweigeraars in het werkkamp
te Hoek van Holland is nog niet geheel gereed,
doch de bedoeling is, dat zij daar zullen worden
gehuisvest in een voor hen in te richten kamp
huis. Met inachtneming van de in een werk
kamp onvermijdelijke eischen van orde en
tucht zullen zij buiten de arbeidsuren persoon
lijk vrijheid genieten op overeenkomstigen voet
als de dienstplichtigen, die werkelijken mili
tairen dienst verrichten.
De kosten worden geraamd op ongeveer f 50
per man en per maand, terwijl zij tot dusver
bedroegen f 60 a 65 per man en per maand.
Semi-militaire werkzaamheden zullen van de
te werk gestelden niet worden verlangd.
De indruk van verscheidene leden, dat de mi
nister de beschikbare en voor Indië bestemde
vloot voortdurend daar wil stationneeren en
zich voor Nederland wil bepalen tot een pas
sieve kustverdediging, is niet juist. Ongetwij
feld zal een paraat eskader voortdurend in In
dië aanwezig zijn, doch de vaartuigen en vlieg
tuigen, die voor eerste opleiding en voor voort
gezette oefening in Nederland zullen zijn, vor
men tegelijkertijd een actief element in de ver
dediging van Nederland aan de zeezijde.
De regeering betuigt haar instemming met de
meening van die leden, die de aandacht er op
vestigden, dat ook voor het behoorlijk uitoefe
nen van de vredestaak uitbreiding der vloot
noodig is Zij sluit zich aan bij het woord van
hulde voor het nuttige werk bij het convoyee
ren van handelsschepen in de Middellandsche
Zee en merkt anderzijds ten aanzien van de on
voldoendheid van het zenden van een torpedo-
bootjager naar Sjanghai op, dat, gezien het
aantal van slechts twee kruisers in Neder-
landsch-Indië, van het zenden van een krui
ser naar China moest worden afgezien.
V
De minister is inderdaad van meening,
dat ook ons leger vechtwagens niet langer
kan ontberen. Het ligt dan ook in het voor
nemen zoo spoedig mogelijk naast pantser
wagens ook vechtwagens aan te schaffen.
Het voor de kazematten bestemde geschut
is aanwezig, de voor deze vuurmonden be
stemde munitie is gedeeltelijk gereed en
over de kazematten verdeeld en moet in zijn
geheel vóór 1 April 1938 worden opgele
verd.
Het onderzoek naar de vraag of de bij de
K. L. M. in gebruik zijnde vliegtuigen bij mo
bilisatie voor andere militaire doeleinden dan
transportdiensten zouden zijn geschikt te ma
ken, heeft uitgewezen, dat de eischen, welke
in verband daarmede bij de aanvankelijke con
structie dezer vliegtuigen uit militair oogpunt
zouden dienen te worden gesteld, zoowel tot
belangrijk hoogere aanschaffings- als exploita
tiekosten dezer vliegtuigen zouden leiden, ter
wijl nochtans de bedoelde inrichting zeer ge-
ruimen tijd zou vorderen. In verband hiermede
is van het stellen van bijzondere eischen afge
zien.
De keuze der voor de militaire luchtvaart ge
schikte terreinen is uiteraard beperkt. Het hier
voor in aanmerking komend terrein nabij Ber
gen is tot het vorenvermelde doel zeer geschikt,
terwijl de ligging ten opzichte van Bergen zoo
danig is,'dat de naar voren gebrachte bezwaren
als overdreven dienen te worden gekenschetst.
Aangezien voorts de plannen voor het in
richten van dit vliegveld reeds in een verge
vorderd stadium verkeeren en het zoeken
naar een ander geschikt terrein niet het ge-
wenschte resultaat heeft opgeleverd, terwijl
langer zoeken en het openen van nieuwe
onderhandelingen de urgente verspreide op
stelling der luchtstrijdkrachten op ontoelaat
bare wijze zou vertragen, kan, in 's lands
belang, van den aanleg van een militair
vliegveld nabij Bergen niet worden afgezien.
Donderdagavond is brand uitgebroken aan
boord van den IJmuider stoomtreiler „Jacque
line Clasina".
De opvarenden stelden onmiddellijk pogingen
in het werk om den brand, die in het magazijn
onder het logies der matrozen in de voorpiek I
was ontstaan, te blusschen door water in het
magazijn te pompen.
Men slaagde daarin niet, ook al omdat het
gevaarlijk was veel water in te laten. Het voor
schip zou daardoor te diep gaan liggen en dat
zou in verband met den feilen tegenwind onge-
wenscht zijn geweest.
Het voorschip werd daarop afgesloten, waar-
na de treiler snel koers zette naar IJmuiden.
Vannacht te twee uur is het schip in de vis- I
schershaven van IJmuiden gearriveerd. Daar
heeft men gaten in het voorschip geboord, waar- j
door het mogelijk was den brand van den wa:
af te bestrijden.
Na een paar uur was men het vuur, dat zich
intusschen ook aan het logies had meegedeeld,
meester. Persoonlijke ongelukken zijn niet te
betreuren.
N
ELK
ONDERDEEL
BETER
Het ligt geenszins in de bedoeling bij een
strategischen overval het land ten oosten en ten
zuiden der groote rivieren zonder verdediging
prijs te geven.
Met betrekking tot de taak, die in het alge
meen omroepbestel aan de radio-distributie
kan worden toebedeeld, worden in de draad-
omroep-commissil de besprekingen voortgezet,
deelt de minister mede in de Memorie van Ant
woord op de P. T. T.-begrooting.
Verwacht mag worden, dat het de commissie
zal gelukken een regeling voor te bereiden,
waarmede zooveel de omroep-organisaties als de
radio-distribuanten zich zullen kunnen vereeni
gen.
De draad-omroep-commissie heeft den minis
ter in overweging gegeven, een kleine commis
sie in het leven te roepen, die tot taak zou
hebben na te gaan in hoeverre de krachtens
verordening geheven bedragen de levensvat
baarheid der radio-distributiebedrijven in ge
vaar zouden kunnen brengen. De minister heeft
zijn standpunt terzake nog niet bepaald.
De vraag of de Radioraad in zijn huidigen
vorm nog wel beantwoordt aan de aanvanke
lijke bedoeling van uitsluitend adviseerend or
gaan voor de regeering, meent de minister be
vestigend te kunnen beantwoorden.
Hij sluit zich aan bij de leden, welke opmerk
ten, dat het auteursrecht der omroepvereeni-
gingen op haar programma's blijkens de ge
voerde procedure wel vaststaat en dat het
mitsdien aan den rechthebbenden vrijstaat, ook
met anderen dan de Nederlandsche dagbladpers
overeenkomsten daaromtrent te sluiten.
De minister acht het evenwel, zoolang daar
voor geen bijzondere aanleiding is, niet te be-
hooren tot zijn taak om in dezen bemiddelend
op te treden.
Tot de taak, die aan de contactcommissie voor
de wereldprogramma's is opgedragen, behoort
o.m. „Het ontwerpen van een jaarlijksche ra
ming van kosten en het doen van voorstellen
in zake de wijze, waarop die kosten naar billijk
heid kunnen worden bestreden". De vraag, of
het niet op den weg der regeering ligt, den om-
roepvereenigingen bij de verzorging van deze
voor het algemeene nationale belang zoo ge
wichtige uitzendingen eenigermate tegemoet te
komen, zal de minister in beschouwing nemen
zoodra de desbetreffende voorstellen van do
contactcommissie hem zullen hebben bereikt.
Wat de televisie betreft, w'enscht de minister
het definitief rapport der commissie af te wach
ten.
Het gaat den neringdoenden midden
stand niet naar den vleeze. Doordat
de openbare en particuliere aandacht
zich langen tijd hoofdzakelijk op het massa-
leger der werkloozen heeft geconcentreerd,
werd de nood van den neringdoenden mid
denstand wel een beetje te veel uit het oog
verloren. Tenslotte is daarin toch eenige
verandering en verbetering gekomen. De
afschaffing van de heffingen op het vleesch
ten behoeve van de slagers, de vestigingswet
op het klein-bedrijf, en enkele andere
symptomen bewijzen, dat de belangen van
den neringdoenden middenstand geleidelijk
uit hun stiefkinderlijke positie geraken. De
nood moest wel heel hoog. stijgen, vóórdat
er reddingspogingen werden ondernomen,
maar nu er een begin is gemaakt, moet er
ook krachtig en beleidvol worden doorge
zet. De kruideniers wachten nog op een
zelfde attentie als men aan de slagers heeft
bewezen. Het cadeaustelsel oefent nog steeds
zjjn publiek misleidende en den middenstand
benadeelende werkzaamheid uit. De koop
kracht van de werkloozen is te minimaal
om voor den middenstand van noemenswaar
dig belang te zijn. Bij de steunverleeningen
in natura wordt de neringdoende midden
stand nog te vaak voorbij geloopen, en de
oneerlijke concurrentiezucht van enkelen
tegen velen is nog niet voldoende gebrei
deld.
Geruimen tijd geleden hebben wjj ge
schreven over een euvel, dat den bona-
fiden winkelier veel schade berok
kent, nJ. het door tal van zgn. vliegende
winkels of valuta-winkels toegepaste systeem
van het verkoopen van merkartikelen beneden
den vastgestelden prijs. Dit euvel doet zijn
onheilzamen invloed naar verschillende
kanten gelden. Een merkartikel houdt voor
het publiek een zekere garantie in betref
fende aard en qualiteit. De fabrikant geeft
er zijn merk aan, omdat hij het met zijn
naam volkomen dekt en het publiek, den
consument, waarborgt, dat het aan bepaal
de eischen voldoet. De fabrikant kan zijn
artikel alleen aan die bepaalde eischen laten
voldoen, wanneer hij ook een bepaalden
prijs voor zijn artikel maakt. Vandaar dat
hij met grossiers en winkeliers een overeen
komst treft aangaande den minimumprijs
beneden welken zijn artikel niet mag worden
verkocht. Zoolang zulk een prijsovereenkomst
niet de bedoeling heeft den fabrikant of den
grossier en den winkelier aan een onredelijke
winst of een monopolie-positie te hel
pen, maar uitsluitend dient om fabri
kant, grossier en winkelier de voor hun
bedrijf en de daaraan verbonden kosten
noodzakelijke Winst te waarborgen, is zulk
een prijs-regelende overeenkomst moreel en
economisch en sociaal ten volle verantwoord.
Vliegende winkels, valuta-winkels of mala
fide, parasiteerende winkeliers, die het op
koopjes beluste publiek trachten te vangen
door merkartikelen beneden den vastgestel
den prijs te verkoopen, ondermijnen zoo
doende niet alleen de overeenkomst tusschen
fabrikant en tusschenhandelaar, maar doen
den bonafiden winkelier, die door de over
eenkomst gebonden is, een oneerlijke con
currentie aan, waartegen deze beschermd
dient te worden.
eruimen tijd geleden heeft een Phar-
maceutische fabrikant te Amsterdam
een met den prijs van zijn artikel
knoeienden winkelier een proces aangedaan.
In kort geding besliste de president der
rechtbank ten gunste van den prijsbederver
en ten nadeele van den fabrikant. Voor
deze wonderlijke beslissing werd o.a. als ar
gument aangevoerd, dat het publiek der
consumenten het best gediend is met zoo
laag mogelijke prijzen. Hoezeer ook wij van
meening zijn, dat deugdelijke fabrikaten
tegen zoo laag mogelijke prijzen ter beschik
king van zooveel mogelijk consumenten moe
ten worden gesteld, toch mogen wjj recht
vaardigheidshalve de rechtmatige beharti
ging der belangen van fabrikant en tus
schenhandelaar niet uit het oog verliezen
gelijk de president der rechtbank dat deed.
Het publiek, dat merkartikelen wenscht,
moet ook de redelijke meerkosten van een
gegarandeerd en gerenommeerd merkarti
kel betalen. Dit is een billijke eisch. In
hooger beroep vernietigde het gerechtshof te
Amsterdam het vonnis van de rechtbank.
Tegen deze uitspraak werd cassatie aange-
teekend, maar onlangs heeft de Hooge Raad
in dit proces arrest gewezen en beslist, dat
de met de prijzen knoeiende firma een on
rechtmatige daad heeft gepleegd door be
wust gebruik te maken van de omstandig
heid, dat personen van de verkoopsorgani
satie van den fabrikant zich wederrechtelijk
onttrekken aan hun verplichtingen, en voor
zich de gelegenheid schept om regelmatig
handelingen te plegen, waartegenover de
concurrenten, die hun verplichtingen na
leven, machteloos staan en waardoor de
producent in zijn bedrijf wordt benadeeld.
Dit arrest van den Hoogen Raad is een ge
lukkig en rechtvaardig arrest, omdat het de
onmisbare stabiliteit en betrouwbaarheid in
de handelsverhoudingen waarborgt door
ieder het zijne te doen toekomen en den pas
af te snijden aan hen, die niet den rechten
weg maar slinksche kronkelpaden trachten
te bewandelen.
Van de zijde der Paters Carmelieten wordt er
op gewezen,- dat Mgr. A. Piazza O. C. D„ de
Patriarch van Venetië, die tot Kardinaal be
noemd zal worden, behoort tot de Orde der
Ongeschoeide Carmelieten en niet, zooals ge
meld, tot de Geschoeide Carmelieten.