Mislukte wenk aan
Frankrijk
De Japanners zijn Soetsjau
reeds gepasseerd
m
r's
I
Franco antwoordt
Londen
Het nieuws van heden
Kinderbijslag
Janson is niet
geslaagd
Een drievoudig
record
MGR. H. F. SCHRA VEN
VERMOORD
ITALIË'S KOLONIËN IN
MILITAIRE HANDEN
Een opmerkelijke
vraag
Chineesche regeering
blijft standvastig
DE BAROMETER
ZUID-OOST-CHINA
/foekiei
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
Abonnementsprijs (bii vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27lA ct. per week,
per kwartaal f3.58
DACBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
ZONDAG 21 NOVEMBER 1937 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20880
De Italiaansche Tribunaom een
verzoenend artikel te Rome
in beslag genomen
Onvriendelijke woorden
jegens Engeland
Het Weer
Zaterdagavond ging hij koning
Leopold hqt mislukken van
zijn poging meedeelen
Mrs. Kirby-Green en Clouston
Zaterdagmiddag weer te
Londen teruggekeerd
Nieuw handelsverdrag
van Tokio met Rome
Uitbreiding van bestaand verdrag
over Italiaansche koloniën
Droevige zekerheid omtrent het
lot van den ontvoerden Apos
tolisch Vicaris van
Sjentingfoe
De beteekenis van de wijzigingen
in de regeering te Rome
„Bent U van plan Chineesche troe
pen te gebruiken in den komen
den grooten oorlog?" vraagt
Cora aan Matsoei
Deviezen-ministerie
opgericht
In Hongarije zijn groote gebieden overstro omd. Te Sarjonemeti stortten tien huizen in
„Wanneer Nanking genomen
wordt, zal het zoo leeg zijn
als een eierschaal"
HOn
/■/'j
■vKIAN'gSOEI
SZETSJWAN
SJOENGKL
h o p£. A-
<1
HOENAN/
mahtsjawg KIANG
Foi%ou
KWANGSI
'ZUID CHINEESCHE ZEE
HAINAN
China zal Japan tot
uitputting brengen
Verklaring van Tsjeng
Koen-Po
Het keizerlijk hoofdkwartier
Enquête-commissie aangaande
vrijwilligers in beginsel
aanvaard
Luchtaanval op Saragossa
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Boeken
De wapenvondsten in
Frankrijk
Voorontwerp tot toekenning
spoedig naar den Hoogen
Raad van Arbeid
Drie personen in hechtenis
genomen
WAAROM NOG ELDERS ERGERNIS
WANNEER DE ROEMER PRIMA IS?
NIEUWE HAARLEM COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
PARUS, 20 Nov. (Havas). De Fransche
bladen wijden aandacht aan een artikel van
den correspondent te Parijs van het Ita
liaansche dagblad „La Tribuna", waarin hij
ontkent, dat Italië de „hechte overeenstem
ming tusschen Frankrijk en Engeland" wil
verbreken.
De correspondent merkt op, dat „Engeland
de Franschen vergeten dit te vaak Frank
rijk meer noodig heeft dan Frankrijk Engeland."
„Frankrijk en Italië willen, kunnen en moeten
in vrede leven, niet omdat de internationale
rhetoriek dit eischt, maar omdat de Franschen
en Italianen alles te verliezen hebben in een
onderlingen oorlog."
De correspondent besluit: „Aangezien Italië
niet in gebreke is gebleven jegens de Latijnsche
solidariteit, noch jegens de solidariteit van het
vasteland, noch jegens de vriendschap, zou het
aan Frankrijk moeten zijn het woord uit te
spreken en het gebaar te maken, dat den weg
zou voorbereiden voor een phase van normale
betrekkingen."
Naar echter, volgens het D.N.B. te Rome,
officieel medegedeeld wordt, heeft de Ita
liaansche minister voor Volkscultuur het
gisteravond verschenen nummer van de
„Tribuna" „wegens den inhoud en wegens
eenige zinsneden in een Parijsche corres
pondentie van het blad over de Fransch-
Italiaansche betrekkingen" in beslag laten
nemen.
Verwachting: Meest matige wind uit
Westelijke richtingen, gedeeltelijk be-
jH wolkt, waarschijnlijk nog enkele regen-
buien, nog weinig verandering in tem-
peratuur.
Verdere vooruitzichten: Weinig weran-
dering.
BRUSSEL, 20 Nov. (Belga). Om kwart
voor zeven hedenavond kwam de Belgische
kabinetsformateur, die kort te voren een
bespreking met vertegenwoordigers der so
cialisten had gehad, op het Kasteel te Lae-
ken aan. Hij verklaarde, dat hij den Koning
ging meedeelen, dat hij in zijn opdracht,
een nieuwe Belgische regeering te vormen,
niet geslaagd is.
LONDEN, 20 Nov. (Reuter). Mevr. Kirby
—Green en haar metgezel luitenant Clous-
ton zijn vanmiddag om 3 uur 42 (A.T.) op
Croydon geland. Zij zijn derhalve in twee
dagen, negen uur en 22 minuten van Kaap
stad naar Londen gevlogen, waarmede zij
het record van Brook, zijnde vier dagen 22
minuten, verpletterd hebben.
Mevr. KirbyGreen en Clouston hebben
hebben een drievoudig record op hun
naam gebracht, t.w. de records Engeland—
Kaapstad, Kaapstad—Engeland en de
rondvlucht van 14.000 mijlen, welke zij heb
ben verricht in vijf dagen, 17 uur en 27
minuten.
Prins Cantacuzene, die het record Londen
KaapstadLonden wil verbeteren, is vanmid-
dag om 4.03 uur van het vliegveld Aoelef opge
stegen, met bestemming naar Windsack.
TOKIO, 20 Nov. Naar gemeld wordt, zal tus
schen Japan en Italië half December een nieu
we handelsovereenkomst worden gesloten, waar
door het bestaande handels- en scheepvaart-
Verdrag zal worden uitgebreid tot de Italiaan
sche bezittingen in Afrika.
Men verwacht, dat als gevolg van deze nieu
ws overeenkomst de Japansche uitvoer naar
talie en koloniën van 5 tot 10 millioen yen zal
tijgen, voor welk bedrag Japan in Italië in-
dbstrieeig producten, in Somaliland zout, en
Abessynië huiden en granen zal koopen.
t Mussolini heeft in het Palazzo Venezia ba-
h Okoera, den chef van de Japansche missie,
""•vangen.
LOTTUM, 20 Nov. Vanmiddag is
bij de familie van Z. H. Exc. Mgr.
H. F. Schraven, Apostolisch Vicaris
van Sjentingfoe, die op 8 of 9 Octo
ber j.l. door bandieten in China is
ontvoerd, bericht ontvangen, dat de
Missie-Bisschop is vermoord. Nadere
bijzonderheden ontbreken.
Mgr. Hubertus Franeiscus Schraven, die tot
de Congregatie der Paters Lazaristen behoorde,
werd op 13 October 1873 te Lottum bij Vento
geboren.
Als priester-missionaris werkzaam in de mis
sie van Zuid-Sjensi, werd hij op 3 December
1920 als Apostolisch Vicaris aan het hoofd van
deze missie geplaatst. Te zelfder tijd, op 16 De
cember 1920 werd hij benoemd tot titulair-Bis-
schop van Amicle.
Toen het missiegebied van Zuid-Sjensi werd
gesplitst, werd Mgr. Schraven op 3 December
1924 Apostolisch Vicaris van Sjentingfoe, dat
vroeger deel van het vicariaat Zuid-Sjensi uit
maakte.
SJANGHAI, 20 Nov. (Domei) Naar bekend
geworden is, is tusschen den opperbevelhebber
van het Japansche leger in Centraal-China,
generaal Matsoei, en den Italiaanschen am
bassadeur, Cora, gistermiddag een gesprek ge
voerd tijdens een niet-formeel bezoek van den
ambassadeur aan den generaal.
Tijdens dit gesprek stelde de Italiaansche
ambassadeur de volgende, opmerkelijke vraag:
„Zijt gij voornemens Chineesche troepen
te gebruiken in den komenden grooten oor
log?"
Matsoei antwoordde: „Het Chineesche leger
staat niet onder mijn controle, en ik kan het
derhalve niet gebruiken. Mogelijk echter zijn
er onder de Chineesche troepen elementen,
waarvan wij onze kameraden kunnen maken."
Cora gaf hierop uiting aan zijn meening, dat
Italië in den strijd Japan steun moet verleenen
ten behoeve van het anti-Kominternfront.
Het agentschap Domei, dat van dit gesprek
melding maakt, merkt tenslotte nog op, dat
ambassadeur Cora sedert het uitbreken van het
incident in Sjanghai is gebleven, terwijl de
.ndere buitenlandsche diplomaten in Nanking
vertoefden.
ROME, 20 Nov. Stefani bevestigt het bericht
van onzen Romeinschen correspondent, dat de
hertog van Aosta is benoemd tot onderkoning
van Italiaansch Oost-Afrika. De hertog van
Aosta zal begin December in Addis Abeba aan
komen.
Mussolini heeft maarschalk Graziani een
eigenhandig schrijven gezonden, waarin hij hem
dank zegt voor het door hem verrichte pacifi-
catiewerk.
Voorts wordt bevestigd dat Mussolini per
soonlijk de portefeuille van Italiaansch-Afrika
op zich zal nemen.
Tevens wordt bekend gemaakt, dat het
ondersecretariaat voor wisselkoersen en
deviezen tot den rang van ministerie wordt
verheven. De ondersecretaris, Guarnieri.
wordt benoemd tot minister.
Tenslotte wordt medegedeeld, dat de vroegere
ondersecretaris voor lichamelijke opvoeding be
noemd is tot ondersecretaris van het ministerie
der Corporaties.
De ministerieele wijziging inzake het bestuur
der Italiaansche kolonies is aldus seint Ha
vas van groote beteekenis. Het feit, dat het
hoofd der regeering zelf de portefeuille van
Italiaansch Afrika op zich neemt, toont aan
dat een nieuwe impuls noodig is geworden, en
dat de exploitatie der pas verworven gebieder
met kracht ter hand zal worden genomen.
De benoeming van generaal Attilio Ter-
ruzzi, den vroegeren chef van den staf der
fascistische militie, tot onderstaatssecretaris
in het ministerie van Italiaansch Afrika,
waarvan Mussolini thans de portefeuille in
handen neemt, legt de dagelijksche leiding
der koloniale aangelegenheden practisch in
militaire handen.
Tevens is van beteekenis op te merken, dat
de nieuwe onderkoning van Ethiopië lid is van
het Huis van Savoje. Hij krijgt een burger en
een militair gouverneur naast zich.
In den staat New-Jersey zal in 't Melo-
Park deze reusachtige gloeilamp ge
plaatst worden boven op het Edison-
gedenkteeken. In den grooten glazen
kogel, die uit talrijke geperste glazen
platen bestaat, zullen de krachtigste
electrisclie lampen ter wereld worden
aangebracht
I \j I
©TSJEWGTOe
HANK AU|'
V tsjahti
irfeHGSoeu
iSjewTSjou
jajoui
i/w
OOEKIANG'
J UAUGTSJOV"
JAWS3A
•UEW«f
•kijiwfe 1
VAOkiHC .:UEH^ou J ioomum
I .J* T J •KlJkUG v fvV*
JsrrsioEvtó
.IdHGjOEAU %p^LO
SUMTSJOU*
V»
I «JUNI OJ ÜU f
TAIRiw£ ®UM4WIH0> '/v\G*
/jSjAHGTSJC
SjioObjou
'TSJAOTSJOU
"®KAHT0W
:AmoY-,
FOK/MOS A:
SWATOÜ-
(JAR)-
LieuTgjoü
iUDO -
CUIWA
leAulOEW:
-MACAO UoUGKOUG. BR)
Por r)
ENGTSjOO -
Op de kaart zijn met een pijl de steden aangegeven waar momenteel de Chinee
sche ministeries zijn ondergebracht. De regeeringszetel bevindt zich te Sjoeng-
kiang in de provincie Szetsjwan, waar 5 ministeries zijn ondergebracht. Te Han-
kau zijn 2 ministeries ondergebracht, waaronder dat van Buitenlandsche Zaken;
de militaire bureaux zullen in de hoofdstad Nanking blijven en het oppercom
mando zal de stad verdedigen. Op de kaart is eveneens weergegeven het eiland
Hainan, dat strategisch geheel Noord indo-China beheerscht (dit is een Fransche
kolonie). De Japanners hebben reeds verscheidene malen gedreigd dit eiland te
sullen bezetten, indien de wapenzendingen van Indo-China naar China aanhouden
TOKIO, 20 Nov. (D.N.B.) Volgens be
richten van het Chineesche front hebben
de Japansche troepen vanmorgen reeds de
Chineesche stellingen halfweg tusschen
Soetsjau en Woesih bereikt en nadert fle
uiterste rechtervleugel ten uiden van den
Jangtse het fort Kiangjin. De Chineezen
trekken zich op Nanking terug; zij hebben
gevangenen en oorlogsmateriaal moeten ach
terlaten.
Volgens Japansche berichten bedragen de ter
verdediging van Nanking samengetrokken Chi
neesche strijdkrachten in totaal 700.000 man.
In de officieele mededeeling, waarin ken
nis gegeven wordt van de verplaatsing der
Chineesche regeering naar Tsjoengkiang,
wordt nog gezegd, dat China standvastig
blijft tegenover den dwang, de vernederende
voorwaarden te aanvaarden, welke het doel
vormen van den Japanschen opmarsch naar
het Westen.
Onderwerping aan Japan kan niet in over
eenstemming gebracht worden met het nationale
bestaan, noch met de eer, noch met de hand
having van internationale gerechtigheid en vrede.
Wanneer Nanking ingenomen zal worden, zal
het zoo leeg zijn als een eierschaal. Alles van
waarde wordt verwijderd en de evacuatie der
regeeringsbureaux is bijna voltooid.
De uittocht ls zeer vlot verloopen, aangezien
de zware regenval de Japansche bombardements
vliegtuigen verre gehouden heeft. In strijd met
hardnekkig de ronde doende geruchten in Ja
pansche kringen, wijst niets op wanorde onder
de burger of op een op handen zijnde ineenstor
ting. De stemming tegen capitulatie is zoo sterk,
dat men gelooft, dat iedere poging drukkende
voorwaarden te accepteeren, een splitsing zou
doen ontstaan in de centrale regeering in twee
fracties, vóór en tegen den vrede.
Volgens een communiqué te Tokio bedra
gen de Japansche verliezen sedert het uit
breken der vijandelijkheden 16.048 dooden,
waarvan 5412 in Noord-China.
Tsjeng Koen Po, de Chineesche minister van
Propaganda, die gisteren een onderhoud van
drie kwartier met Mussolini heeft gehad, heeft
vandaag tegenover vertegenwoordigers van de
pers het volgende verklaard:
1. Hij had de verzekering ontvangen, dat
het Duitsch-Italiaansch-Japansche pact
niet tegen China is gericht.
De vriendschap van Italië voor China
loopt geen gevaar; Italië blijft de Chinee
sche regeering wapens leveren.
2. China heeft geen hoop, een militaire
overwinning op Japan te behalen, doch het
wil Japan uitputten en het tot een mogend
heid van den tweeden rang laten dalen.
De bronnen, waarover China beschikt, ma
ken het mogelijk een of twee jaar weer
stand te bieden.
3. China wil den vrede. Het zou gaarne
bemiddeling aanvaarden, docht het is van
meening, dat alleen de Zuidzee-conferentie
bevoegd is tusschenbeide te komen.
Het is van oordeel, dat de positie van
Duitschland en Italië in het Verre Oosten hun
niet voldoende gezag verleent voor het vervul
len van een bemiddelaarsrol.
Japan kan zijn optreden in China niet recht
vaardigen door te zeggen, dat het 't commu
nisme bestrijdt, want het is verscheidene malen
opgetreden zonder van dit voorwendsel gebruik
te maken.
Tsjeng Koen Po zal Rome morgen verlaten
om zich naar Brussel te begeven.
Door de Britsche ambassadeur te Tokio wordt
verklaard, dat het bericht, als zou de ambas
sadeur den Japanschen onder-minister van
Buitenlandsche Zaken vage aanduidingen heb
ben gegeven omtrent de bereidheid van de
Britsche regeering directe ChineeSch-Japan
sche onderhandelingen te arrangeeren, volko
men onjuist is.
Leger en vloot van Japan hebben een
verklaring gepubliceerd, waarin wordt uit
eengezet, dat het onlangs opgerichte groote
keizerlijke hoofdkwartier het oppercom
mando over leger en vloot op voet van oor
log op zich zal nemen, teneinde de opera
ties te coördineeren, ingeval de strijd in
China zou voortduren.
Het keizerlijke hoofdkwartier zal omvatten
de ministers van Oorlog en Marine en de chefs
der generale staven van de land- en zeestrijd-
krachten. De andere leden van het kabinet
kunnen tot deelneming aan de vergaderingen
van het hoofdkwartier worden uitgenoodigd.
De verklaring wijst er voorts op, dat het
hoofdkwartier een zuiver militair karakter
draagt, en spreekt de geruchten tegen, volgens
welke met de oprichting van dit hoofdkwartier
een verwarring zou ontstaan in de bevoegdhe
den van het opperbevel eenerzijds en het mili
taire bestuur anderzijds.
SAN SEBASTIAN, 20 Nov. (Reuter). Naar
vernomen wordt, heeft generaal Franco in
beginsel het voorstel aanvaard, dat een
enquête-commissie gezonden wordt naar de
twee in conflict zijnde partijen, teneinde
de terugtrekking der vrijwilligers voor te
bereiden.
Een aan den vertegenwoordiger der Britsche
regeering overhandigde desbetreffende nota
maakt eenig voorbehoud en vraagt op sommige
punten opheldering.
Het linksche ministerie van nationale verde
diging deelt mede: Vanmorgen tegen 9 uur 30
hebben 35 groote bombardementsvliegtuigen der
regeering in antwoord op de jongste vijandelijke
aanvallen op Bujaraloz en Serinena, een lucht
aanval ondernomen op Saragossa, waar zij het\
vuur richtten op de militaire werken, welke de
rechtschen gebruiken voor het komende offen
sief. Het bombardement werd met volledi"
succes verricht, zonder dat de vijandelijke
luchtmacht of het luchtafweergeschut dit kon
voorkomen. De vliegtuigen keerden alle naar
hun basis van uitgang terug.
De jongste wijzigingen in de Italiaansche regee
ring leggen het bestuur der Koloniën practisch
in militaire handen.
De Italiaansche „Tribuna" schrijft, dat het aan
Frankrijk staat, om tot normale betrekkingen
met Rome te komen.
De Japanners zijn Soetsjau reeds gepasseerd.
Tsoeng Koen Po verklaarde, dat China Japan
zal uitputten, tot dit land een mogendheid van
den tweeden rang zal zijn.
Franco aanvaardt in beginsel het zenden van
enquête-commissies, ter onderzoek van het vrij
willigers-vraagstuk.
De door bandieten ontvoerde Apostolisch Vicaris
van Sjentingfoe, Mgr. H. F. Schraven, blijkt te
zijn vermoord.
Lord Halifax heeft den Duitschen minister van
Buitenlandsche Zaken, Von Neurath, tot een
bezoek aan Londen uitgenoodigd.
Ook Janson's poging, een nieuwe Belgische re
geering samen te stellen, is mislukt.
Mrs. Kirby-Green en Clouston behaalden een
drievoudig record op hun vlucht LondenKaap
stad v.v.
Belangrijke gift van H. M. de Koningin aan
het Nationaal Fonds voor Bijzondere Nooden.
Voorontwerp tot toekenning van kinderbijslag
spoedig naar den Hoogen Raad van Arbeid om
advies.
Minister Steenberghe heeft het nieuwe kantoor
gebouw te Den Haag van het Econ. Instituut
voor den Middenstand geopend.
Standpunt van minister Romme betreffende den
werktijd in de kalkzandstcenindustrie.
Congres van R.K. Gemeenteraadsleden.
Negentiende partij van de match om het we
reldkampioenschap schaken eindigt vermoe
delijk in remise.
New Yorksche beurs: Stemming vast.
4
Boeken moeten onze vrienden zijn.
Vaak zijn ze onze vijanden. Daarom
dienen we omzichtig te zijn in onze
keuze. We halen toch ook niet den
eersten den besten onbekende als gast
in huis! Boeken moeten ons vertrou
wen waard zijn. Daarom vormen uit
gever en verkooper een belangrijke
schakel tusschen het goede boek en
het publiek. Boeken moeten ons ver-
poozen na zware dagtaak, moeten ons
ontwikkelen naar het geestesleven,
moeten ons de wereld van de ziel
openen. Boeken zijn onze troost, onze
opbeuring, onze raadgevers, onze
gidsen, ons vermaak en onze leering,
onze recreatie en onze inspanning
Boeken moeten ons omringen om de
blijvende waarden van het leven ons
steeds na te doen staan. Ze zijn onze
kameraden, zorgzaam gekozen, ons
meegevend in hun vermaak of hun
beschaving iets van het blijvende dat
ons verheft.
In de Memorie van Antwoord op het Voor-
loopig Verslag der Tweede Kamer over de be
grooting van Sociale Zaken deelt de Minister
mede, dat met de in de Troonrede aangekondigde
wettelijke regeling tot het rekening houden met
gezinslasten bjj het arbeidsinkomen, is bedoeld
een wettelijke regeling in zake toekenning van
kinderbijslag, waaromtrent de Minister een af
zonderlijk advies der commissie-Fleskens heeft
gevraagd en bereids verkregen. Zooals de rege
ling wordt ontworpen, is zij, om redenen van
practischen aard, voorshands beperkt tot loon-
trekkenden.
De Minister kan in het vooruitzicht stel
len, dat het voorontwerp vermoedelijk nog
vóór het einde des jaars aan den Hoogen
Raad van Arbeid om advies zal kunnen
worden gezonden.
PARIJS, 20 Nov. (Havas). De Parijsche rech
ter van instructie in de zaak der „Cagoulards"
heeft den antiquair Mauler en zijn zuster, als
mede Laromiguère Lafon in hechtenis genomen.
worden beschuldigd van het in bezit hebben
van wapens, alsmede het in verbinding staan
met misdadigers.
Heiligeweg 39-45, A'dam. A. J. v. d. MADE
Stand op Zondag 1 uur v.m. 757
Vorige stand 750.2
i
