MOOR"
I
J
„Popoio d'Italia
hoont Brussel
-1 i
I
De Prins had een
goeden nacht
Japanners geland
bij Sjikkai
„Beschamend voor
Amerika"
MANDSJOEKWO ERKENT
FRANCO
Het nieuws van heden
Hitler's eïschen
verbazingwekkend
DE BAROMETER
VUlPENH0UDERSO<f,
'1
I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 1 DECEMBER 1937 - AVONDBLAD
GARANTIE
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20897
99
„Het kanon in het Verre Oosten is
krachtiger te hooren dan de
moties te Genève
of elders"
Schreef Mussolini dit
artikel?
Chineesche verdedigingslinies
zwaar gebombardeerd
Italiaansche schepen terug
gegeven
Duitsche deserteurs
veroordeeld
Oostenrijk zal hen naar Tsjecho-
Slowakije uitwijzen
n
- -
Drie kardinalen, die den
oorlog kennen
Kard. Gerlier werd zwaar gewond
in den slag aan de Marne
Het Weer|||||l|ll|||ll,lllll,ll,llll,lllll,llllll,,lllll,lli
De „New-York Times" keert zich
tegen het isolationisme
van de V. S.
Starhemberg's huwelijk
ongeldig verklaard
Tegenprestatie van Salamanca uit
erkentelijkheid binnenkort
verwacht
Asturië thans geheel
gezuiverd
Radio-uitzendingen uit
Bethlehem
Van de plechtigheden in
den Kerstnacht
De Engelsch-Iersche
betrekkingen
Geen verbetering door handels
verdrag te verwachten
Chautemps en Delbos
teruggekeerd
Dinsdagochtend te Parijs
aangekomen
Een regen van meteoren
veroorzaakt paniek
Hindoebevolking dacht dat het
eihde der wereld nabij was
Z. K. H. zal nog geruimen tijd
absolute rust moeten houden
Den Bosch leeft mee
Prinses Juliana dankt
de P.T.T.
Voor de goede wenschen tot spoe
dig herstel van haar Gemaal
f 3500 boete opgelegd
Overtreding van de Loterij wet
De protocollen van
Rome
Binnenkort conferentie der
onderteekenaars
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Zijn koloniale verlangens zouden
uitgaan naar den Belgischen
Congo en Portugeesck
De aanslag op Nahas
Pasja
De „African Mariner"
vrijgelaten
KROON-BEHANGSELS
^00<X '6 (tTtëh
MET
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
ROME, 1 Dec. (Havas). In de „Popoio
d'Italia" is een artikel opgenomen, dat ver
moedelijk afkomstig is van Mussolini.
In dit artikel wordt op ironische wijze
commentaar geleverd op de resultaten van
de conferentie van Brussel en op het mis
lukken van de gemeenschappelijke actie.
„De gemeenschappelijke actie heeft te Brus
sel een volkomen mislukking geboekt, welke
bijna den omvang van een fiasco aanneemt, wij
zouden huichelaars zijn, wanneer wij niet zeiden,
dat bij ons, die nooit geloofd hebben in de wer
ken van den Volkenbond, dit een groote vol
doening heeft gewekt".
Vervolgens wijst de schrijver van het artikel
er op, dat men veel verwachtte van het ingrij
pen van de Vereenigde Staten en hij stelt vast,
dat Norman Davis met stille trom is verdwenen.
„De eerste interventie van de Vereenigde Staten
in een Europeesche conferentie had dus een
ongelukkig slot".
De beste oplossing zou schrijver het vinden,
wanneer de geheele zaak stilzwijgend zou worden
„begraven". Hij is van meening, dat tegen
Japan, dat onkwetsbaar is, niets gedaan wordt.
Economische maatregelen zouden zich ook
keeren tegen hen, die ze toepassen.
Het artikel wordt besloten met de volgende
woorden:
„Aangezien de collectieve actie is mislukt,
blijft China' niets anders over dan aan Japan
zijn vredesvoorwaarden te vragen. Het is niet
onmogelijk, dat deze voorwaarden niet zoo hard
zullen zijn, als men wel zou denken".
De schrijver merkt nog op, dat het denk
beeld, dat men den drang, welke in een volk
leeft, zou kunnen onderdrukken, belachelijk
is. Het is niet prettig voor de humanitaire
oude jongefuffrouwen, doch iedereen weet,
dat in het vervolg het kanon, dat in het
Verre Oosten buldert, krachtiger te hooren
zal zijn dan de huidige en toekomstige
moties te Genève of elders.
HONGKONG, 1 December (Reuter)
Nabij Sjikkai zijn talrijke Japansche troe
pen aan land gezet. Men verwacht hier, dat
deze plaats zal worden omgevormd in een
krachtige basis voor aanvallen op Kanton
uit de lucht, terwijl deze plaats later zou
kunnen dienen voor operatiebasis van het
Japansche landleger.
De Japansche marine-autoriteiten melden,
dat de luchtmacht het Chineesche hoofdkwar
tier en de Chineesche stellingen van Soesjan,
tegenover Hangtsjau, aan de overzijde van de
rivier Tshientang in Noord-Tsjekiang, met
bommen heeft bestookt en vernield.
Het communiqué voegt hieraan toe, dat an
dere Japansche marinevliegtuigen, in samen
werking met de landstrijdkrachten, de Chinee
sche posities hevig hebben beschoten, teneinde
den tegenstand bij den Japanschen opmarsch
naar Nanking te breken.
Het Japansche Ministerie van Marine heeft
eenige belangrijke personeelswijzigingen bekend
gemaakt.
De opperbevelhebber der Japansche vloot, ad
miraal Osami Bagano, is lid geworden van den
oppersten oorlogsraad.
De vroegere opperbevelhebber der tweede vloot,
vice-admiraal Yoshida, is benoemd tot opper
bevelhebber van de vereenigde vloot en tevens
tot bevelhebber der eerste vloot en tot plaats
vervangend chef van den marinestaf. Vice-
admiraal Shigetaro is bevelhebber van de twee
de vloot geworden.
De Japansche vlootautoriteiten hebben de
beide te Sjanghai in beslag genomen Italiaan
sche sleepbooten teruggegeven en hun veront
schuldigingen aangeboden. Van Italiaansche
zijde werd medegedeeld, dat hier sprake was
van een misverstand.
Het vlaggeschip van de Amerikaansche vloot
in de Oost-Aziatische wateren, de „Augusta",
dat op de Wangpoo sinds het uitbreken der
vijandelijkheden voor anker heeft gelegen, zal
op 14 December a.s. naar Manilla vertrekken.
De lichte kruiser „Marblehead", van 7000 ton,
komt 13 December uit Tsingtao, om het ver
trekkende vaartuig te vervangen.
WEENEN, 1 Dec. (Havas). Twee deserteurs
der Duitsche militaire luchtmacht zijn wegens
illegale overschrijding der Oostenrijksch-Dult-
sche grens veroordeeld tot een dag hechtenis.
Zij zullen over de grens van Tsjecho-Slowakije
worden gezet.
.«SF W.
**7
Een Japansche uitkijkpost in een der masten van een Chineesch radio-station
Zooals bekend, heeft Z. H. de Paus vijf nieu
we kardinalen benoemd, welke in het Consisto
rie van 13 December a.s. gecreëerd zullen wor
den. Merkwaardig is, dat drie van de nieuwe
kardinalen in den wereldoorlog aan het front
gestaan hebben.
Kardinaal Gerlier, sedert 29 Juni van dit jaar
Aartsbisschop van Lyon en Primaat van Gallië,
voordien Bisschop van Tarbes-Lourdes, heeft
den wereldoorlog als gewoon soldaat meege
maakt. Kardinaal Gerlier werd den 14en Ja
nuari 1880 te Versailles geboren en werd aan
vankelijk advocaat. Van 19111913 was hij
secretaris van de orde van advocaten en ieder
een voorspelde den begaafden advocaat een
schitterende carrière. In het jaar 1913 echter,
op 33-jarigen leeftijd, koos hij een andere loop
baan en ging hij naar het seminarie om pries
ter te worden. Een jaar later reeds moest hij de
toog met den wapenrok verwisselen. In den
Marne-slag in 1914 werd hij zwaar gewond en
geraakte den 16den September 1914 ifi Duitsche
gevangenschap. In Keulen, Celle en Hannover
lag hij in het krijgsgevangenenkamp, kwam
daarna, daar hij door zijn zware verwonding niet
meer aan den oorlog kon deelnemen, in Zwit
serland en keerde later naar Frankrijk terug.
Ondanks zijn in verhouding korten militairen
diensttijd werd hij wegens zijn dapperheid tot
onder-officier bevorderd en ontving hij het
oorlogskruis en een loffelijke vermelding. In-
1921 werd hij priester gewijd en zeer spoedig
vertrouwde men hem belangrijke opdrachten
toe. Den 15en Mei 1929 benoemde Paus Pius XI
hem tot bisschop van Tarbes-Lourdes en in den
zomer van 1937 werd hjj Aartsbisschop van
Lyon, waaraan tevens de titel van Primaat van
Gallië verbonden is.
Twee van de drie nieuwbenoemde Italiaan
sche kardinalen waren in den wereldoorlog aal
moezenier aan het front, namelijk de huidige
patriarch van Venetië, Adeodates Piazza, en de
Apostolische Nuntius in Joego-Slavië, Mgr.
Pellegrinetti, die wegens zijn talenkennis vooral
de zielzorg waarnam van de Oostenrijksch-
Hongaarsche krijgsgevangenen.
Model van een aashouder, die te
Gelsenkirchen wordt gebouwd. De
houder zal 600.000 kubieke meter gas
kunnen bevatten en met een hoogte
van 147 Meter de grootste ter wereld zijn
Hoogste barometerstand 771.8 te Ingö
Laagste barometerstand 750.1 te Valentia
E VERWACHTING: Matige tot krachti-
gen wind uit Westelijke richtingen, neve-
lig tot zwaar bewolkt of betrokken mei
nog regen» weinig verandering in tem-
peratuur.
Zon op v.m. 7.46 onder n.m. 3.52 uur.
Licht op n.m. 4.22. Maan op v.m. 6.21
onder nm. 2.48 uur. Nieuwe Maan 2 Dec.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH
WASHINGTON, 1 Dec. (D.N.B.). De
„New York Times" publiceert een hoofd
artikel, waarin het blad het standpunt ver
dedigt van de kringen, die het niet eens
zijn met de afzijdigheid der Vereenigde Sta
ten in kwesties betreffende de internatio
nale conflicten.
Het blad spreekt de opvatting uit, dat men
zich in een beschamenden toestand bevindt,
aangezien iedere buitenlander weet, dat Ame
rika, zoolang het niet zelf aangevallen wordt,
niets wil ondernemen tot behoud van den we
reldvrede.
Dit beteekènt geen aansporing om naar de
wapenen te grijpen, maar Amerika kan op eco
nomisch gebied „verdragsmisdadiger6" tegen
houden.
Het artikel heeft in kringen te Washington
sterk de aandacht getrokken. Staatssecretaris
Huil heeft in een persconferentie hierover ver
klaard, 'dat hij het artikel „zeer interessant"
achtte. Het is een teeken, dat Amerika zich
eindelijk bezig houdt met de fundamenteele
problemen.
In politieke kringen leidt men uit de verkla
ringen van Huil af, dat hij den aanval op de
zeer machtige groepen toejuicht, welke volgens
de opvatting van Roosevelt en Huil de Ameri
kaansche politiek tot volkomen onmacht willen
veroordeelen.
Onze Weensche correspondent schrijft ons:
De diocesane rechtbank te Salzburg heeft het
proces inzake het huwelijk van prins Ernst
Rudiger von Starhemberg gesloten en het oor
deel van de Weensche Kerkelijke Rechtbank,
volgens hetwelk het huwelijk van prins Star
hemberg met gravin Marie-Elisabeth Salm-
Refferscheidt ongeldig werd verklaard, be
vestigd.
Daar in derde instantie geen beroep op de
Rota Romana te Rome werd gedaan, is het
kerkelijk proces met de ongeldigheidsverkla
ring van het huwelijk definitief beëindigd.
Von Starhemberg zal nu in het huwelijk tre
den met de bekende Weensche artiste Nora
Gregor. Zij zal echter ook na haar huwelijk aan
het Burgtheater te Weenen verbonden blijven.
TOKIO, 1 Dec. (Reuter). De regeering
van Mandsjoekwo zal morgen de regeering
van Franco formeel erkennen.
De „Asahi Sjimboen" verneemt uit Sala
manca, dat Franco Mandsjoekwo zal erken
nen, uit erkentelijkheid, dat de regeering
te Tokio zijn regeering heeft erkend.
De Japansche regeering heeft besloten Taka-
oka, die op het oogenblik secretaris van de
Japansche legatie te Praag is, te benoemen tot
zaakgelastigde van Japan te Salamanca.
De zuivering van het bergachtige geoied,
waarheen de regeeringstroepen na den val van
Asturië zijn gevlucht, is geëindigd. De troepen
van Franco hebben den leider van de regee
ringstroepen, Moran, in het Moreda-gebergte
gedood, terwijl in de Teverga-bergen twee an
dere leiders en een veertigtal miliciens zijn ge
sneuveld.
De regeeringstroepen hebben aan het Oos
telijk front bij Mediana een aanval van de
rechtschen afgeslagen. Bij Estremadura zijn
aanvallen van de rechtschen op de brug over
den Taag afgeslagen.
De Engelsche radio-omroep heeft met de
Palestijnsche radio een overeenkomst aange
gaan om een gedeelte der plechtigheden van den
Kerstnacht uit te zenden. Men zal de klokken
van Bethlehem kunnen beluisteren, alsmede de
godsdienstoefeningen van den Kerstnacht in de
kerk der Geboorte. Verder zal een reportage ge
geven worden van de plechtigheden in de na
burige kloosters van den Katholiek Grieksch-
Orthodoxen. en Armeenschen Ritus. De uitzen
ding wordt per kabel naar Cairo en van daar uit
draadloos naar Londen overgebracht.
LONDEN, 1 Dec. (Havas). Officieele kringen
te Londen hechten geen enkel belang aan de
berichten, volgens welke Groot-Britannië en
Ierland binnenkort een handelsverdrag zouden
sluiten.
Deze onderhandelingen hebben slechts be
trekking op de vernieuwing van een verdrag, dat
bekend is onder den naam van „steenkolen-en-
vee-verdrag".
PARIJS, 1 Dec. (Havas). De Fransche minis
ters Chautemps en Delbos zijn, vergezeld van
hun medewerkers, Dinsdagavond om kwart over
elven per trein te Parijs aangekomen.
NIEUW DELHI, 30 Nov. (A.N.P.). Gerommel
als bij een aardbeving en felle bliksemschichten,
gevolgd door een geweldigen storm en een plot-
selingen stortregen van meteoorsteenen hebben
een paniek veroorzaakt onder de bevolking van
een dorpje op ongeveer 75 kilometer afstand
van Shansi in de Vereenigde Provinciën. Het
natuurverschijnsel schrikte de inwonèrs uit een
diepen slaap op, na „Dewali-dag", den grooten
lichtfeestdag der hindoebevolking. Duizenden
inwoners vluchtten uit hun huizen en vereenig-
den zich buiten het dorp in gebed. Deze me
teorenregen was, volgens hen, de aankondiging
van het einde der wereld.
De wijzen uit het dorp verklaarden, dat dit
natuurverschijnsel, volgens de hindoeleer, niet
anders kon zijn dan de voorbode van „Pralaya",
de vernietiging van het menschdom, een af
straffing van den mensch door de goden voor
de begane misdaden.
Toen de storm des morgens in kracht was
afgenomen, kwamen de dorpelingen tot de ont
dekking, dat een hut tot den grond toe was
afgebrand en drie bewoners gedood waren door
de meteoorsteenen.
Van heinde en ver komen de menschen nu
toegestroomd, na omtrent het voorval vernomen
te hebben, om de gevolgen van het natuurver
schijnsel te aanschouwen.
Mr. A. E. baron van Voorst tot Voorst
herdenkt heden, 1 December den
dag, waarop hij twaalf en een half jaar
geleden tot Commissaris der Koningin
in de provincie Overijsel werd benoemd
De particuliere secretaris van Z. K. H. Prins
Bernhard, jhr. mr. C. Dedel, verstrekte ons
hedenochtend het volgende communiqué:
Prins Bernhard is tevreden over
zijn nachtrust. De hoofdpijn is min
der geworden. De hoofdwonde werd
hedenmorgen opnieuw verbonden.
Zij blijkt goed te genezen. Overigens
is de toestand onveranderd. De Prins
zal nog geruimen tijd absolute rust
moeten houden.
De hofjager Van der Spek had eveneens een
goeden nacht. De operatie van de knieschijf
zal vermoedelijk aan het eind van de week
plaats hebben.
De gemeenteraad van Den Bosch heeft in een
telegram aan Prinses Juliana uiting gegeven aan
zijn groote ontroering over en zijn oprecht
medeleven met het aan Prins Bernhard over
komen ongeval en waarin hij Gods zegen af
smeekt voor een spoedig en algeheel herstel
van den Prins.
De directeur-generaal der P.T.T., dr. ir. M.
H. Damme, ontving van baron mr. J. C. Baud,
Kamerheer van H. K. H. Prinses Juliana, het
volgende telegram:
„In opdracht van Hare Koninklijke Hoog
heid Prinses Juliana, heb ik de eer den heer
directeur-generaal der P.T.T., alsmede het ge
heele personeel van het staatsbedrijf der P.T.T.
hoogstderzelver warmen dank over te brengen
voor het zeer gewaardeerd blük van medeleven
en de goede wenschen voor een spoedig herstel
van Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard"
Na vier vijf zittingen en evenzoovele be
handelingen van het Utrechtsche Kantonge
recht, is hedenmorgen uitspraak gedaan in de
zaak tegen W. K. M., wien ten laste was ge
legd overtreding van de Loterij-wet door ge
bruikmaking van de trekkingslijsten der Staats
loterij.
De kantonrechter achtte het bewijs geleverd
en legde een boete op van f3500, sub.s. drie
maanden hechtenis. De eisch luidde f 5000 subs,
vijf maanden.
WEENEN, 1 Dec. (Havas). De periodieke
conferentie, welke op grond van de bepalingen
der protocollen van Rome de ministers van
Buitenlandsche Zaken van Hongarije, Oosten
rijk en Italië moet vereenigen, zal binnenkort
moeten worden gehouden. Men weet nog niet,
of de bijeenkomst te Rome of te Boedapest zal
worden vastgesteld.
Een artikel in de „Popoio d'Italia", vermoedelijk
geschreven door Mussolini, hoont de conferentie
te Brussel.
Mandsjoekwo erkent de regeering van Franco.
Japansche troepen zijn bij Sjikkai aan land ge
gaan.
De „New York Times" keert zich tegen het
isolationisme der Ver. Staten.
Mr. A. E. baron van Voorst tot Voorst gehul
digd bij zijn koperen ambtsjubileum als com
missaris der Koningin in Overijssel.
Georganiseerd contact op staatkundig gebied
tusschen de Katholieken van Nederland en de
gebieden overzee.
Prins Bernhard zal nog geruimen tijd absolute
rust moeten houden.
Begrooting van Buitenlandsche Zaken door de
Tweede Kamer goedgekeurd.
De termijn voor den brandstoffenbijslag is ver
lengd tot 16 April 1938.
Angnlrr
LONDEN, 1 Dec. (Havas). Hoewel nog steeds
de grootste geheimhouding wordt betracht
over de bijzonderheden van de besprekingen
van Lord Halifax te Berlijn, publiceert de Brit-
sche pers hedenochtend bijzonderheden over
de koloniale eischen van Duitschland.
Adolf Hitler zou krachtig nebben aan
gedrongen op het recht van Duitschland
uitgestrekte koloniën in Afrika te bezitten,
en niet alleen in de gebieden, welke het
vroeger heeft bezeten. De Fransche minis
ters zijn vertrokken in de overtuiging, dat
de oogen van Duitschland zich met meer
aandacht vestigen op de mogelijkheden in
den Belgischen Congo en Portugeesch An
gola, dan op de gebieden, welke op het
oogenblik onder Zuid-Afrikaansch of Bel
gisch mandaat -*~
De diplomatieke redacteur van de „Daily
Mail" schrijft, dat in de eerste plaats de te
ruggave van Togo en Fransch-Kameroen werd
geëischt, en dat vervolgens werd voorge
steld een nieuw mandaat te scheppen in den
Belgichen Congo, of in ieder geval in het Zui
delijk deel hiervan, en in Portugeesch Angola.
Dit mandaat zou dan door Duitschland gecon
troleerd moeten worden, ofwel er zou een
maatschappij moeten worden opgericht, waarin
Duitschland, België en Portugal vertegen
woordigd zouden moeten zijn. Het' grootste
deel van de aandeelen zou evenwel in Duit
sche handen moeten zijn. Het doel van deze
maatschappij zou dan zijn het nieuwe man-
daatsgebied te exploiteeren voor rekening van
de drie staten.
CAIRO, 30 Nov. (D.N.B.) Het aantal in ver
band met den aanslag op Nahas Pasja gearres
teerde personen, is tot 61 gestegen. De arrestan
ten zijn voor het meerendeel groenhemden. Nog
steeds worden talrijke huiszoekingen verricht.
MALTA, 30 Nov. (Reuter) Het.Britsche sa
„African Mariner" heeft mededeeling ontvan
gen, dat het van Malta mag vertrekken, daar
aan boord van dit schip geen oorlogsmateriaal
is aangetroffen.
MODERNE DESSINS?
GROOTE HOUTSTRAAT 179 b/d Houtbrug.
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 754.8
Vorige stand: 757.4
