Tsjang Kai Sjek ternauwer
nood ontsnapt
.1
4
Plafond ingestort
[„PROTECTOR" I
Aljechin is weer wereldkampioen
De blokkade van
Spanje
VEREENIGDE katholieke pers
MAA TREGELEN BIJ DE
SPOORWEGEN
kardinalen komen
naar Rome
De kwestie der
vrijwilligers
ARABISCH TERRORIST
DOODGESCHOTEN
Eawe verliest ook de vijf-en-twintigste partij
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
I INBRAAK-VERZEKERING I
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13«66
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
WOENSDAG 8 DECEMBER 1937 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20908
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct, Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie/de rubriek.
Tijdens herstelwerkzaamheden in
het Hollandia-theater
te Heerlen
Acht arbeiders gewond,
van wie zes ernstig
Een der gewonden overleden
Er zal geen personeel worden
ontslagen
verband met de a.s. Consistories
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Uitsluitend voor: Kerken, Pastorieën,
Kloosters 3n Kerkelijke Instellingen.
Beide Spaansche partijen aanvaar
den in principe het Londen-
sche voorstel
Een luchtrace op
leven en dood
De vluchtende Chineezen hebben
Nanking op verschillende
punten in brand gestoken
Japan biedt veront
schuldigingen aan
Een nieuwe Hindenburg
linie
Wat Japan verwacht van
Tsjang Kai Sjek
België's Senaat en de
regeeringsverklaring
Bij een poging om aan de politie
te ontvluchten
Het Raeto-Romaansch
wordt officieel
Koning Zogoe 1 van Albanië, dat thans vijf en twintig jaren onafhankelijk is, in
gezelschap van vier zijner zusters
Generaal Franco zet in een nota
aan de Britsche regeering zijn
plannen uiteen
Barcelona gebom
bardeerd
Koning Carol pan Roemenië heeft een gedenkteeken voor de infanterie onthuld.
Achter, den vorst kroonprins Michael,
Prins van Bourbon-Parma
bij Franco
Een aanval op het
fascisme
Door den Zuid-Afrikaanschen
Onderwijzersbond
Graziani wordt markies
van Neghelli
Distributie van levens
middelen
Contactcommissie ingesteld door
den minister van Sociale Zaken
De deken van Bergen
ernstig gewond
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Door nog onbekende oorzaak is Dinsdag
middag even over vieren een plafond van
het Hollandiatheater in de Saroleastraat te
Heerlen, dat op het oogenblik verbouwd
Wordt, ingestort. Acht arbeiders werden ge
wond, van wie zes ernstig.
De laatste dagen zijn aan de bioscoop her
telwerkzaamheden verricht, doch tot nu toe
konden de voorstellingen normaal doorgang
Wden. Dinsdag evenwel is het theater voor
lopig tot eind December gesloten, teneinde tot
~e groote verbouwing over te gaan. Een groot
antal arbeiders bevond zich in het gebouw,
"°ch acht waren op de plek, waar het ongeluk
geschiedde, aan het werk. Van een hoogte van
ijna vijf meter stortten zij omlaag. Het instor-
dat met een harden slag gepaard ging,
werd in den omtrek duidelijk gehoord.
De politie verscheen spoedig ter plaatse en
egon onmiddellijk met het transporteeren van
de gewonden naar het St. Josephziekenhuis te
fieerlen. Zij werd hierbij geassisteerd door en-
ele doktoren uit den omtrek.
Vooral de arbeider M. Horsels uit Gutte
coven (gem. I^nbricht) bleek er erg aan
toe te zijn. Hij had zware verwondingen
aan het hoofd opgeloopen en werd na aan
komst in het ziekenhuis van de H.H. Sacra
menten der Stervenden voorzien.
De overige vijf ernstig gewonden, t.w. P.
Hustings uit Guttecoven, J. Hustings uit
Sittard, F. Sprado uit Brunssum en J. Ra
makers uit Heerlerheide zijn eveneens ter
verpleging in het ziekenhuis opgenomen.
Hun toestand is naar omstandigheden rede-
Hik wel.
De twee arbeiders, die licht gekwetst werden,
Uu, nadat hun verwondingen door doktoren
Waren behandeld, naar hun woning vervoerd.
De hoofdinspecteur van de recherche, die met
onderzoek belast is, heeft in overleg met
,Ru directeur van publieke werken het werk
st°p doen zetten. Het parket uit Maastricht
Zftl heden ter plaatse een onderzoek instellen.
Volgens een later bericht is Dinsdagavond de
arbeider M. Horsels uit Guttecoven in het St.
"k>seph-ziekenhuis te Heerlen aan zijn verwon-
^ugen bezweken.
Th verband met de nieuwe dienstmaatregelen,
*e'ke met ingang van 15 Mei 1938 bij de Spoor-
^egen van kracht worden, hebben wij geïnfor
meerd, wat de gevolgen van een en ander voor
Personeel zullen zijn.
Dat er personeel overcompleet zal geacht
0rden, staat wfel vast.
Hitusschen kan met zekerheid worden ge-
ZeSd, dat geen personeel zal worden ont
jagen.
Aangezien kan worden aangenomen dat
ePy?rdere halteplaatsen geheel gesloten of op-
0 beven zullen worden, spreekt het vanzelf, dat
P deze: plaatsen het kader een wijziging zal
Udergaan.
0J^rmoedeüjk zal uit de nieuwe maatregelen
voortvloeien, dat op elk der stations, welke
de lijst staan", een of meer leden van het
5f-°neel zullen verdwijnen.
Ca °s groot dit getal zal zijn, kan eerst be
lief110 Worden, als men de ontwikkeling van
j^e Soederenvervoer heeft kunnen vaststellen.
s.aar het reizigersvervoer geheel zal worden
°Pgezet, zal vermoedelijk wel een gedeelte van
Personeel moeten verdwijnen.
v u,at er een vrij groot aantal verplaatsingen
s A Personeel verwacht kan worden, is intus-
Pa Zo° S°ed als zeker. Immers zal op be-
Soit* Plaatsen voor een gedeelte van het per-
leel in de toekomst geen werkgelegenheid
öip°r zÜn- Daar het personeel toch niet buiten
ha*1S'' gesteld kan worden, ligt het voor de
tto f' zo° vernamen wij, dat dit personeel zal
een6 ondergebracht worden op andere plaat-
°f stations.
(j P onze vraag of er op ,,die andere" stations
fcmomenteel een tekort aan personeel zou
g staan, kon men ons geen afdoend antwoord
ar^,eo, daar deze kwestie ook verband houdt met
jj/Uere toestanden, die uit de voorgenomen
«atregeien zullen kunnen voortvloeien.
7 Dec. (D. N. B.) In Verband met de
hsistories, die de volgende week zullen wor-
Pri1 gehouden, is reeds een aantal kardinalen
b)6tl benoemen kardinalen te Rome aangeko-
va^°° vertoeven te Rome reeds de aartsbisschop
Par ^esteiinster, Mgr. Hinsley, kardinaal Kas-
ber> Van H^ag en kardinaal Innitzer uit Wee-
bettn<5aas zal de nieuwe kardinaal Pellegri-
ftw1' cle pauselijke nuntius te Belgrado aanko-
Hiaz&ö morgen de patriarch van Venetië, Mgr
bien2^' die de Jongste van de vul te heuoe-
kardinalen zal zijn
Verwachting: Zwakke tot matigen,
j= Zuid-Oostelijke tot Oostelijken wind, ne- j=
velig tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk
eenige sneeuw of regen, temperatuur om
het vriespunt.
Verdere vooruitzichten: Temperatuur
om het vriespunt tot lichte vorst met kans
op sneeuw.
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllil
MIIIIIIIIMIIIMIIIIIIIIIIillJllllllllinlllilllllllllHIIIIIIMIIIIIilllllllllllllllHII
ONDERL. VERZEKERING MIJ.
DAMRAK 60 AMSTERDAM-C.
Tel. 45014 en 45016
Directie: H. F. HEERKENS THIJSSEN 1
TillllllllllllllllllllllllllllllIlllllirllHIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIlllHIIIIIIIIHII
LONDEN, 7 Dec. (Havas). Hedenoch
tend kwart voor*elf is de subcommissie van
de niet-inmengingsconferentie op het Fo
reign Office bijeen gekomen.
De vergadering was het er over eens, dat de
antwoorden, die van de beide partijen in Span
je zijn ontvangen, neerkwamen op principieele
aanvaarding van het voorstel tot terugtrekking
der vrijwilligers.
Thans zullen punt voor punt de verschillende
plannen worden behandeld, die door de des
kundige subcommissies zijn opgesteld. De on
dercommissie heeft de bijeenkomst om één uur
geschorst tot vanmiddag half vijf.
NANKING, 7 Dec. (Reuter) Japansche
vliegtuigen hebben het driemotorige snelle
verkeerstoestel achtervolgd, waarmede
Tsjang Kai Sjek, zijn vrouw, eenige gene
raals en de Australische adviseur van den
generalissimus uit Nanking vertrokken.
Zoowel het achtervolgde toestel als de jacht-
makende vliegtuigen haalden het uiterste uit
hun machines, maar geleidelijk wist het ver
keerstoestel, dat op een gegeven oogenblik bijna
achterhaald was, den afstand tusschen zichzelt
en de achtervolgers grooter te maken, tot de
jacht eindelijk boven Anking, de hoofdstad van
Anwei, opgegeven werd.
Voor het eerst in zijn lange geschiedenis
staat Nanking op het punt in vreemde handen
te vallen.
Voordat zij zich terugtrokken, hebben de
Chineezen vandaag de stad op verscheidene
punten in brand gestoken en het munitiedepot,
de petroleumopslagplaatsen, het vliegveld, met
de hangars en werkplaatsen, zijn vandaag stel
selmatig verwoest.
Van tijd tot tijd weerklonken schoten, het
geen een teeken was, dat plunderaars door een
kogel verhinderd werden, hun voornemens tot
uitvoering te brengen.
Bij het aanbreken van den dag hebben alle
Chineesche vliegtuigen de hoofdstad verlaten op
weg naar de nieuwe basis in het binnenland,
terwijl de beschadigde machines, die niet op
tijd gerepareerd konden worden, vernietigd wer
den.
Men vreest, dat de mooie regeeringsgebouwen,
die het beste van de Oostersche en Westersche
architectuur in zich vereenigen, eveneens door
het vuur verwoest zullen worden, voordat de
Chineesche strijdkrachten zich voorgoed terug
trekken.
De vooruitgeschoven Japansche troepen heb
ben hun opmarsch aan den rand van Nanking
eenigen tijd moeten staken, daar de Chineezen
hier gisteren weerstand zijn gaan bieden. Intus-
schen ziet men in het vertrek van Tsjang Kai
Sjek een teeken, dat het niet in de bedoeling
ligt langer weerstand te bieden dan noodig is
om den terugtocht te dekken.
De terugtocht zou hoofdzakelijk in Zuid-Wes
telijke richting geschieden langs den rechter
oever van den Jangtse, d.w.z. naar Oehoe, het
geen den tegenaanval verklaart, dien de Chinee
zen de laatste dagen hebben ondernomen in het
gebied van Kwangte om den Japanschen op
marsch naar het Westen te stuiten, welke dreig
de den terugtocht uit Nanking naar Oehoe on
mogelijk te maken.
i
Een Japansche militaire woordvoerder heeft
toegegeven, dat de Chineezen druk bezig zijn
met het aanleggen van een nieuwe „Hinden
burglinie" langs den rechter oever van de Gele
Rivier, vanaf Toengkwan aan de grens van
Sjansi tot Kwansien op 60 mijl binnen de grens
van Sjantoeng. De linie zal omstreeks 250 mijl
lang zijn en bezet worden door 22 divisies. Te
vens erkende de woordvoerder, dat de Chinee
sche troepen, die in Sjansi opereeren, Pingjau
heroverd hebben op 55 mijl Zuid-Westelijk van
Taijoeanfoe.
Twee Chineesche soldaten aan boord van een
Sampan hebben getracht een Britsche sleepboot
aan te houden; De sleepboot weigerde te stop
pen, waarop de soldaten in het wilde weg een
paar schoten losten. De Engelschen, die zich
aan boord van de sleepboot bevonden, waaron
der een ambtenaar van de ambassade, werden
echter niet gedeerd.
In verband met het bombardement van
Woehoe zijn alle afvaarten van Britsche
schepen naar de stroomopwaarts gelegen
plaatsen afgelast totdat de toestand is op
gehelderd.
De Japansche consul-generaal te Sjanghai
heeft den voorzitter van het bestuur der inter
nationale nederzetting zijn verontschuldigingen
aangeboden in verband met het incident van
gisteren, toen de Japansche consulaire politie
optrad op het gebied der nederzetting. De con
sul-generaal verklaarde, dat dit optreden zonder
zijn voorkennis is geschied, en dat stappen ge
nomen waren om herhaling te voorkomen.
De regeling van deze zaak beschouwt men als
een aanwijzing voor een meer verzoeningsgezin
de houding, van de zijde der Japansche auto
riteiten.
De correspondent van het Japansche blad de
Yomioeri Sjimboen te Sjanghai schrijft, dat
Tsjang Kai Sjek nooit tot overeenstemming zal
komen met Japan, maar trachten zal voort te
gaan met het rekken der vijandelijkheden tegen
Japan door een basis te vestigen in Kwantoeng
en Kwangsi, zelfs wanneer hij Nanking ver
liest.
De Japansche bezetting van Sjanghai, aldus
deze correspondent, beteekent het einde van het
eerste stadium in het Chineesch-Japansche con
flict. De onderwerping van Nanking zal het
tweede stadium besluiten en het begin vormen
van het derde en laatste stadium der geheele
vij andelijkheden.
Japan moet geen einde maken aan de mili
taire operaties, aldus deze journalist, zoolang
het anti-Japansche orgaan, de Kwomintang,
te Hankau of Tsjansja verblijft. Het moet in
tegendeel de drijfjacht voortzetten niet alleen
naar Kioekiang en Nantsjang, maar ook naar
Hankau en Tsjansja, teneinde de anti-Japan
sche agenten van de Kwomintang in het nauw
te drijven in de drie buitenprovinciën Tsets-
joean, Kweitsjau en Joennan.
Door de overheersching van de zeven provin
ciën Kiangsoe, Tsjekiang, Foekien, Kiangsi, An-
hoei, Hopei en Hoenan is Japan in staat Cen
traal- en Zuid-China te zuiveren.
Het is zoo duidelijk als het maar kan, dat
Tsjang Kai Sjek niet tot overeenstemming met
Japan zal komen bij den val van Nanking en
zal volharden in zijn anti-Japansche houding,
hopende zonder reden en droomende van bij
stand van derden De correspondent verwacht,
dat Tsjang Kai Sjek na het verlies van Nan
king zijn troepen zal verzamelen in de provincie
Hoenan en vandaar de provinciën Kwangtoeng
en Kwangsi zal binnentrekken, waar hij een
basis voor operaties tegen Japan zal vestigen
en afhankelijk zal zijn van Britsche wapen- en
munitieleveringen via Hongkong en Franschen
bijstand via Indo-China.
Tenslotte merkt de correspondent op, dat er
een wijziging intreedt in de Chineesche massa,
die naar zijn meening doodelijk vermoeid
raakt van de anti-Japansche leuze, die zoo
ijverig door de Nanking-leiders wordt verspreid.
BRUSSEL, 7 Dec. (Belga). De Senaat is
begonnen met de behandeling van de regee
ringsverklaring.
De Kamer heeft een aanvang gemaakt met
de behandeling van het van den Senaat terug
ontvangen wetsontwerp inzake de ouderdoms
pensioenen.
HA'iFA, 7 Dec. (Reuter) Een Arabier,
die er van verdacht werd 'n bom geworpen
te hebben, is door de politie doodgeschoten,
toen hij trachtte te ontvluchten tijdens een
doorzoeking van zijn woning.
Tevoren was een bom geworpen naar een
joodschen autobus in het centrum der stad. De
bom ontplofte echter niet. De man, die den
bom had geworpen, werd door voorbijgangers
gegrepen en aan de politie overhandigd. Hij wist
echter toch te ontkomen.
BERN, 7 Dec. (D.N.B.) De nationale raad
heeft eenstemmig het wetsontwerp aangeno
men, volgens hetwelk de Raeto-Romaansche
taal als nationale taal naast de Duitsche en
Fransche wordt erkend.
De strijd om het wereldkampioen
schap schaken is beslist! Zooals "t zich
na de ongunstige resultaten van dr.
Euwe in zijn laatste partijen liet aan
zien, heeft onze landgenoot den titel,
welken hij in 1935 veroverde, weer
aan Aljechin moeten afstaan. Ook
in de 25e partij, welke Dinsdag
avond in Den Haag is voortgezet,
heeft Euwe n.l. geen succes kunnen
boeken. Na 43 zetten heeft onze
landgenoot den strijd opgegeven en
door zijn overwinning in deze partij
maakte Aljechin zijn uiteindelijke
zege tot een vaststaand feit. Een
prachtige prestatie van den Franco-
Rus, die thans zijn voorsprong tot
zes punten vergrootte.
LONDEN, 7 Dec. (Reuter). Van Franco is
te Londen een schriftelijke nota ontvangen
over de voorgenomen blokkade van de kust
van het Spaansche regeeringsgebied en aan
verwante kwesties.
Den Britschen ambassadeur te Hendaye is
instructie gezonden, hierop te antwoorden, dat
de Britsche regeering Franco niet het recht tot
het leggen van een blokkade kan toekennen,
daar hij geen belligerentenrechten geniet, en
naar men verklaart zullen de Britsche schepen
buiten de territoriale wateren dezelfde be
scherming genieten als tot dusver.
Ten aanzien van de mogelijkheid, die geop
perd wordt, de Spaansche havens met mijnen te
blokkeeren, wordt in het Britsche antwoord ver
wezen naar art. 8 van de Haagsche conventie,
dat het leggen van mijnen voor een vijandelijke
kust verbiedt, indien dit uitsluitend geschiedt
met het doel, de koopvaardij te belemmeren.
Ieder optreden, in strijd hiermede, zou be
schouwd worden als een schending van het in
ternationale recht, zelfs indien, hetgeen niet
het geval is, aan Franco belligerentenrechten
waren verleend.
Rechtsche vliegtuigen hebben vanmiddag om
drie uur Barcelona gebombardeerd.
Volgens een mededeeling van de algemeene
veiligheidsdirectie bedroeg het aantal slacht
offers aan het einde van den middag 50 dooden
en 100 gewonden.
Havas meldt uit Salamanca, dat prins Xavier
van Bourbon-Parma gisteren Franco heeft be
zocht. Het na afloop gepubliceerde communiqué
verklaart dat de huidige en toekomstige toe
stand van Spanje uitvoerig is besproken. Beiden
waren doordrongen van de noodzakelijkheid alle
Spanjaarden, die dezen naam waardig zijn, te
groepeeren op de basis van een zuiver nationale
actie en traditioneele beginselen.
Behalve Barcelona hebben de rechtsche vlieg
tuigen vandaag ook verscheidene dorpen in de
omgeving der stad met bommen bestookt. Tegen
drie uur verschenen 15 vliegtuigen uit Saragossa
boven de omgeving van Barcelona, waar zij ver
scheidene bommen lieten vallen op de wijken
in het Zuiden der stad. De aangerichte schade
is vrij aanzienlijk. Talrijke slachtoffers behooren
tot de burgerbevolking. De neergeworpen bom
men waren niet talrijk. Enkele troffen echter
huizen, waar zij doorheen sloegen, zoodat de
bewoners onder de puinen bedolven werden. Een
bom kwam neer op een drukbezochte bar, waar
verscheidene personen gedood of gewond wer
den.
KAAPSTAD, 7 Dec. (ANP) In het laatste
nummer van „The educational news of South
Africa", het officieele orgaan van den Zuid-
Afrikaanschen Onderwijzersbond, wordt een ver
woede aanval gedaan op het fascisme, waarbij
er bij onderwijzers op aangedrongen wordt,
niet toe te staan, dat het fascisme onbelem
merd het land binnendringt, en tegen iedere
bureaucratische tusschenkomst van overheids
wege op school op te komen.
ROME, 7 Dec. (Stefani). De koning heeft
aan Graziani, oud-onderkoning van Ethiopië,
den erfelijken titel yan markies van Neghelli
toegekend.
In verband met de a-s. Consistories zijn reeds
verschillende kardinalen te Rome aangekomen.
Minister-president Stoyadinowitsj had een lang
durig onderhoud met den H. Vader.
De beide partijen in Spanje aanvaarden in prin
cipe het Londensche voorstel betreffende de
terugtrekking der vrijwilligers.
Londen ontzegt aan Franco ieder recht tot het
leggen van een blokkade aan de Spaansche kost.
Tsjang Kai Sjek ternauwernood aan een achter
volging door Japansche vliegers ontsnapt.
Defensie-debat in de Tweede Kamer voortgezet
Het incident tijdens den Jamboree-marsch;
advocaat-fiscaal bij het H. M. Gerechtshof acht
den luitenant wel strafbaar.
Groote stagnatie in het luchtverkeer tengevolge
van zwaren mist
Ex-wethouder van Schagen in verband
onregelmatigheden in hechtenis genomen.
met
Plafond van Hollandia-theater te Heerlen inge
stort; acht arbeiders gewond, van wie zes ernstig.
Een der gewonden is later overleden.
Een Haagsche journalist in gijzeling gesteld.
Dr. Aljechin heeft den titel van wereldkampioen
schaken heroverd.
Beurs van New Vork: Stemming lusteloos; het
slot bracht eenig herstek
De Rotterdamsche Kamer van Koophandel
heeft in Juli namens drie en dertig andere
Kamers van Koophandel tot den minister van
Sociale Zaken een uitvoerig adres gericht in
zake de distributie van levensmiddelen en ge
bruiksartikelen aan werkloozen en behoeftigen.
Daarbij werd om. aangedrongen op wijzigingen
in het stelsel in het belang van grossiers en
winkeliers. Van den minister van Sociale Zaken
is, naar het Handelsblad meldt, bericht inge
komen bij de Rotterdamsche Kamer van Koop
handel, dat haar voorstellen een onderwerp van
bespreking uitmaken in een door den ambts
voorganger van den minister ingestelde contact
commissie, waarin zoowel de Middenstandsraad
als de Raad voor het Groot-Winkelbedrijf en
de Coöperatieve Groothandelsvereeniging de
Handelskamer zijn vertegenwoordigd.
BERGEN, 7 Dec. (Belga). Z.D.H. Mgr.
Prins Ferdinand de Croy, de 70-jarige pause
lijke protonotarius en deken van Bergen in Bel
gië, is door een auto aangereden en zwaar ge
wond naar het ziekenhuis vervoerd.
Stand op Woensdag 1 uur v.m. 75L9
Vorige stand 748