Kerstarti ke len
W
f
RITSEMA Co.
„T raviata"
SCHOLTENS'
BAKKERIJ
KERST-CADEAUXÜ
S. J. DE GOEDE
I
VIERT BLIJDE KERSTDAGEN
met....
777
M
OVERTUIGT U
KINDERJURKJES
PAKJES -JASJES!
KINDERKLEEDINGHUIS"
BIJZONDERE'
KOOPJES
KERST-
MUZIEK
W. Alphenaar
ALLEEN: ZIJLSTRAAT BIJ DE BRUG
AAN UW KERSTMISDISCH
KERST-C ADEAUX
H. v. d. VLERK
OPKLAP-
KEDDEN
vJyAN\mv/v/ii!
KREMER'S KOFFIE EN THEE j
Waar worden de
gemaakt
mmmm
Hoe houdt men
den Kerstboom goed?
y
Hoe geheel Europa
Kerstfeest viert
Thee als Feestgeschenk
ItSSSié
vk;
HAARLEM
KERSTKRANSEN
BOTER-KRANSJES
RECLAME KRANSJES
%V0 ^0
KERSTMIS 1937
Een typisch Duitsch
handwerk
Dp centra
Het werk van één gezin
MwèëM
mMmÊ>
Mechanisatie
EIGENAARDIG GEBRUIK
Over~de geheele wereld
Éi
:A
rv
n -
;aar weer 'n Kerstverrassing I
TEZAMEN VOOR 85 CENT, GEPAKT IN SPECIALE KERSTDOOS
CROOTE HOUTSTRAAT 159
TELEFOON 10156
EEN GOED SPREKER IN HET OPENBAAR
e»
I-
9-
I-
«-
9-
9-
r
(-
Y
Y
Y
Y
DAT KUNT U BELUISTEREN!
KIEST DAAROM
tusschen PHILIPS,
TELEFUNKENen
RADIOBELL
HAARLEM - ANEGANG 44 - TELEFOON 14828
Dit is weer een gunstige
gelegenheid voor het
aanschaffen van
Kerstgeschenken
voor uitdeelingen enz.
LANGE VEERSTRAAT en
GROOTE HOUTSTRAAT
Raadhuisstr., Heemstede
Groote sorteering
KERSTBOOM-ARTIKELEN
VOOR
NAAR
VASTE WASCHTAFELS met spiegel, marmeren opzet,
verchroomd montuur, volle garantie f 14.95
ZWARE EMAILLE BADKUIP en origineele Siemens
Geizer, tezamenf 100.-
Water zooveel U wilt voor VA cent per kub. meter,
met ons Amerikaansch watersysteem, vol automatisch
Electr. Verfspuit-installatie, fabrieksprijs 17.50
OESTERS, KREEFT, CAVIAAR OF VISCR!
BALM BIEDT KEUS
ZIJLSTRAAT 5 b.d. BRUG - TEL. 13554
GROOTE SORTEERING
JUNCHANS KLOKKEN, CHROOM
WEKKERTJES, ELECTRISCHE KLOKKEN,
ZENTRA HORLOGES, PONTIAC
HORLOGES
Stofdicht - Onbreekbaar - Anti - Magnetisch - Alles met Garantie
EEN UITKOMST VOOR
KLEINE KAMERS
'N TROUWE KLANT
ém
m
Vraagt Uwen winkelier onze speciale
Kerstverpakking
Duitschland is althans op één gebied niet
van zijn oude plaats op de wereldmarKt
verdrongen: het heeft de eenige kerst
industrie van beteekenis in de geheele we
reld. De artikelen, die het geheele jaar door
door vlijtige handen worden gemaakt, gaan
eenige weken voor Kerstmis, zorgvuldig in
houtwol verpakt, naar alle werelddeelen. Dat
deze industrie elders nog niet met succes nage
volgd is, komt doordat ondanks alle rationali
satie handenarbeid de hoofdzaak gebleven is,
Waardoor de artikelen een eigenaardigheid en
een persoonlijk cachet behouden, dat niet te
lmiteeren is door burgers van een ander land
en zelfs niet door de Duitschers zelf, voor zoo
ver zij buiten de centra dezer industrie wonen.
Door hun primitieve arbeidstoestanden zijn
hier dus tal van menschen werkzaam gebleven
in een land, waar overigens de werkloosheid
verontrustend is toegenomen.
Ideaal zijn hun levensomstandigheden daarom
niet. In meer normale tijden valt dit sterker
op dan nu, waar de menschen al blij zijn, dat
zij hun brood kunnen verdienen. Men kan in
hoofdzaak drie industrieele centra onderschei
den: Neurenberg, waar speelgoed gemaakt wordt
met behulp van machinerieën, Sonneberg, waar
de speelgoedindustrie bijna uitsluitend drijft op
handwerk en het Thüringerwoud, waar vooral
kerstboomversieringen worden gemaakt. Hierbij
doen zich ernstige wantoestanden voor. Het is
Wel algemeen bekend, dat glasblazen zeer on
gezond is, doch met het glasblazen is men er
niet. Terwijl de man de voorwerpen blaast, is
de vrouw bezig met het kleuren of verzilveren
ervan en na schooltijd helpen de kinderen met
het inpakken der afgewerkte artikelen. De
Vrouw verzilvert de glazen bollen en andere
Versierselen, docr uit een diepe kom heet water
met een zilverige stpf erin op te zuigen in een
glazen buis met een bolletje halverwege. Als de
vloeistof bijna haar mond heeft bereikt,.houdt
zij het boveneinde van de buis dicht met haar
vinger. Het ondereinde wordt in het voorwerp
geplaatst, dat verzilverd moet worden, de
vinger wordt opgelicht en de glazen bol is bijna
oogenblikkelijk verzilverd. Het schijnt niet moge
lijk te zijn, de vloeistof anders dan met den
mond op te zuigen, doch dit is zeer slecht voor
de tanden; de vrouwen der glasblazers hebben
dan ook slechts gele stompjes over. Zij berusten
hierin echter zonder er veel over na te denken.
Een echtpaar met één kind om te helpen bü
het inpakken levert dagelijks ongeveer 40 dozijn
voorwerpen af van de kleinste soort en onge
veer 25 dozijn van de grootste. Daarvoor moeten
z« echter 12 of 13 uur per dag werken, wat bij
den arbeid in het gezin ook regel is. Slechts in
de kleine fabriekjes, die met gehuurde arbeids
krachten werken, wordt de 8-urige werkdag in
kcht genomen. Daar wordt ook geen kinder
arbeid toegestaan, zooals in (de gezinnen nog
geregeld voorkomt. Het is wel verboden bij de
Wet, doch dat herinneren de ouders zich pas,
als men een foto van de werkkamer wil maken.
Öe verdiensten van een gezin bedragen op deze
Wijze 8 Mark per dag. Toen de familie aan tafel
Sing, bleek het beroep nog een ander nadeel te
hebben. De vader at staande, omdat hij zoo nog
het beste uitrustte. Hij zat den geheelen dag bij
het glasblazen; de glasblazers krijgen dan ook
reeds vroeg last van rheumatiek.
In Sonneberg, waar de speelgoederen nog
grootendeels met de hand gemaakt worden,
heeft men eveneens gezinsarbeid en kinder
arbeid, doch het werk is tenminste niet op zich
zelf schadelijk voor de gezondheid. Hier worden
bijv. door de vrouwen, die de speelgoedindustrie
als bijverdienste beschouwen, groote manden
half afgemaakte poppen van de fabriek afge
haald. Zij doen één bewerking eraan en brengen
dan de heele mand weer terug naar de fabriek,
waar een andere vrouw de poppen in ontvangst
neemt voor de volgende bewerking. Het grootste
bezwaar is, dat al deze stukwerkers en zelfs de
fabriekjes niet rechtstreeks leveren aan de
groote exporteurs, doch dat er een geheel
tusschenhandelsysteem bestaat van opkoopers.
In Neurenberg, waar meer machinaal gewerkt
wordt in grootere fabrieken, bestaat dit be
zwaar niet in die mate, al is ook daar het op-
koopers-systeem nog lang niet uitgeroeid.
De mechanisatie te Neurenberg geschiedt niet
op zoodanige wijze, dat de waren daardoor min
der aantrekkelijk worden voor het publiek. Nog
steeds beheerscht de Duitsche industrie op dit
terrein de wereldmarkt, al is de uitvoer nog niet
geheel teruggebracht op het peil van vóór den
oorlog. Toen in die jaren geen artikelen uit
gevoerd konden worden, ontstond er in vele
landen een zelfstandige speelgoedindustrie;
vooral de fabricatie van mechanisch speelgoed
Op zeer eenvoudige wijze kan men een
Kerstboom lang goed houden.
Bij 't koopen van 'n boom moet men zich
hiet alleen ervan overtuigen, of hij mooi van
vorm is en het groen er goed uitziet, maar te
vens of de stam niet uitgedroogd is, hetgeen
het geval is bij boomen, die reeds lang tevoren
Keveld zijn.
Men begint met het onderdeel af te zagen en
den boom in den tuin, op het balcon of in den
kelder in een grooten emmer water te plaatsen,
°Pdat hij dit volop in zich op kan nemen.
Aan dit water heeft de boom echter nog niet
Kenoeg om tot Nieuwjaar frisch te blijven,
vooral niet, wanneer hij in een warme kamer
staat.
Men zet hem daarom in een bak of grooten
emmer met nat zand en onttrekt den emmer aan
het gezicht door er rood katoen om te wikkelen.
Onder den boom wordt een flink groot laken
Respreid om te voorkomen, dat de dennennaal
den zich door de geheele kamer verspreiden of
afdruipend kaarsvet vlekken- veroorzaakt»
houtsnijkunstenaar vervaardigt
zijn mooie krïbbe-figuren
Een eigenaardig Oudejaarsgebruik bestaat in
de Spaansche stad Mauzunares. Deze betaalt
de begrafeniskosten voor hem of haar die de
laatste is, die in het afgeloopen jaar, dus op
Oudejaarsdag sterft. De doopkosten voor het
eerstgeboren kind in het nieuwe jaar worden
eveneens uit de gemeentekas bestreden.
in de Vereenigde Staten moet in dit verband
vermeld worden. De uitvoer uit Duitschland
heeft echter nog de aanzienlijke waarde van 121
millioen Mark of 72 millioen gulden. Door des
kundigen wordt de Duitsche speelgoedindustrie
een nog betere toekomst voorspeld, omdat er
algemeen bij het publiek waardeering bestaat
voor de paedagogische waarde van dit speel
goed, dat een rijkdom aan frlssche ideeën ver
tegenwoordigt en natuurgetrouw is.
Het Neurenberger speelgoed is over de ge
heele wereld verspreid. Op expedities naar verre
streken komt dit soms op verrasende wijze aan
het licht. Het speelgoed, dat de missionarissen
met Kerstmis onder de kinderen der inboor
lingen verdeelen, is bijna steeds uit Neurenberg
afkomstig. In de winkeltjes op afgelegen bui
tenposten kan men alle mogelijke huishoudelijke
benoodigdheden krijgen en als er kinderen in
de buurt zijn ook dit speelgoed. Vooral de
poppen hebben de geheele wereld veroverd en
de Japansche poppen, die den laatsten tijd op
de markt gebracht worden, kunnen tegenover de
krachtige concurrentie nauwelijks hun plaats
handhaven. Doch het gaat niet met alle Duit
sche speelgoedartikelen zoo goed. De looden
soldaatjes, die vroeger zoo'n groot contingent
van den uitvoer vormden, worden zelfs in
Duitschland bijna niet meer gekocht. Het tech
nische speelgoed is echter zeer opgekomen en
neemt al bijna een even belangrijke plaats in als
de poppen.
De uitvoer naar de verschillende landen is
teekenend voor den volksaard. Amerika koopt
bijna uitsluitend technisch speelgoed, bouw-
doozen, enz., doch haast geen poppen. Engeland
geeft de voorkeur aan alle speelgoed, dat
lichamelijke beweging met zich meebrengt. Naar
de Scandinavische landen worden echter voor
namelijk poppen uitgevoerd, poppen en nog
eens poppen.
Hiernaast: Met groote vakkennis wordt aan
allerlei Kerstartikelen de laatste
hand gelegd
Hieronder: Een fraaie Kerstgroep, zooals
die in de huisgezinnen nu in 't middelpunt
der belangstelling staan
j
vs, 'f - - W
h 1
H I p
O' X
VAN ONZE MOOIE COLLECTIE
U SLAAGT TEN ZEERSTE NAAR UW ZIN
5 KEIZERSTRAAT 5 TELEF. 12 3 6 4
UW ADRES VOOR BABÏUITZETTEN
l/v En wat voor een! De wenschen van allen, d
die
vorige jaren onze Kerstpakketten kochten,
saamgevat in een PRACHT-AANBIEDING
Vu POND NERFBOON KOFFIE prijs 32 ct.
1 ONS KWARTJES THEE25
IN PRACHT LUXE-THEEBUSJE 25
1 POND FIJNSTE CACAO30
f 1.12
Wat een verrassing voor wie U met
Kerstmis een plezier wilt doen! En
zoo'n groot voordeel voor Uzelf
*orpifc
I en t
PH Et 1
ANüEt-
heeft in alle situaties van het leven succes! Leert angstvrij en
overtuigend spreken volgens een bepaald systeem zonder voor
bereiding (£l l'improviste), in het gezelschaps-beroeps- en
vereenigingsleven.
Ieder, ongeacht leeftijd en schoolopleiding, kan in ca. tien
weken een vlot spreker in het openbare leven worden door een
speciaal-methode van FRANK REUSCH, Psycholoog.
Vraagt nog heden vrijblijvend de hoogst interessante brochure.
Secr.: SPECHTLAAN 4, AERDENHODT (N.-H.)
8-
9-
8-
9-
8-
8-
9-
9-
8-
9-
8-
9-
9»
8-
8-
9-
9-
8-
9-
9-
8-
8-
9-
9-
8-
9-
9-
f
9-
8-
9-
9-
8-
9-
Cf Cf>Cp<£!Cf>Cf?CpCf>Cf>C^Cpef><f3Cf>CpCpC{>C}3Cf-Cp<f>Cf>Cf5CfCf><f3Cf>ef>CflCp<f-Cf3Cf.CJ-Cf Cfef'CpCpCfiCfXf.CjXf'Cfï
mits U een goed en selectief radio
toestel heeft.
DE WERELDMERKEN.
Wy demonstreert
ruilen zo nodig t
in en regelen de
n gaarne en
Jw oude tcestel
betaling met U
GEN. CRONJÉSTRAAT 122 TELEFOON 16642
Onze GRAMOFOON-AFD. biedt voor „Elck wat wils"
De grootste sorteering KOFFERGRAMOFOONS en KERST
PLATEN - REPARATIE-INRICHTING voor aUe merken
Decemberprijzen
SPAARNWOUDERSTRAAT 53
IN MODERNE UITVOERING.
f 1.10 per 5 ons
16 cent per ons
30 cent per half pond
KRUISWEG 49 - HAARLEM
Grootste muziek voorraad
hier ter stede
ZINKEN BADKUIPEN 7-65
ZINKEN KINDERBADEN 3.90
ZINKEN ZITBADEN 5.40
ZINKEN EMMERS 0.55
ZINKEN TEILEN f 0.90
ZINKEN WASCHKETELS 1-25
KEUKEN-GEISERS 39.50
ZWAAR ASPHALTPAPIER, per rol 1.25
GEGOLFDE DAKPLATEN 0.88
GUMMI LAARZEN f Z-68
f—y BLOEMENDAAL
TELEF. 23260
L UN EN 1/(0
W JANSWEG17- KRUISSTR.22
II £=A /==V P=2 L__ EEE PV^L
Nietwaar, U bent 'n trouw lezer van
onze rubriek „Omroepers", U moogt
er graag eents in grasduinen. J>
zakenman weet van Uw speurlust r*
proflteeren, hij plaatst Zaken-Om
roepers, die onz» rubriek Juist zoc
veelzijdig doen zijn en die Uwe regel
matige belangstelling Inderdaad mo-
tiveeren.