Japansche eigendommen in
brand gestoken
Verrassende aanval
op Tem el
Generaal Matsoei kondigt een
pauze aan
Ludendorff
overleden
SMIT'S
Het nieuws van heden
Doodvonnissen te
Moskou
VEREENÏGDE KATHOLIEKE PERS
Ernstige toestand te
Tsingtau en Kiautsjau
De verdediging van
Hankau voorbereid
Ambassadeur Bingham
overleden
Herovering van 500
vierkante k.m.
Kellogg ernstig
ziek
Jongen door wolven
verscheurd
Tokio verwacht, dat de
Kwo Min Tang toegeeft
Tsjang Kai Sjek denkt
niet aan capitulatie
Politieke crisis in
Egypte
Wederom overvallen
in Palestina
'Weet wat U eet!
De opperste sovjet
bijeengeroepen
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE!
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13«66
MAANDAG 20 DECEMBER 1937 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTICSTE JAARGANG No. 20929
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H cf. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
In Italië worden proeven genomen met een weg van beton, die in het midden een
geleidebaan heeft. Het ligt in de bedoeling bij het welslagen der proeven deze we
gen in de Italiaansche koloniën aan te le ggen. Voldoen de proeven, dan zullen
meerdere aanhangwagens achter vra chtauto's kunnen worden gekoppeld
Antwoord der Chineezen op
een blokkade, waarmee de
Japanners een overeen-'
komst schonden
Aanval op Zaid-China
Na kort herstel aan plotselinge
hartzwakte bezweken
MUENCHEN, 20 Dec. (D. N. B.)
Amerika's vertegenwoordiger
te Londen
HANDELSVERDRAGEN
Na een snellen opmarsch kwamen
de republikeinen voor de
poorten der stad
Methodische voorbereiding
T erug geslagen
Zware longontsteking maakt
zijn toestand critiek
Het ernstige auto-ongeluk onder Baexem, waarbij de naast den chauffeur zittende
heer Janssen uit Roggel om het leven kwam. Inzet: de portretten van het
slachtoffer en pastoor Tummers, die, in den nacht geroepen om assistentie te
verleenen, onderweg plotseling dood bleef
Indien de centrale regeering
volhardt in haar houding,
zal Japan zijn actie
voortzetten
Hankau overlegt
Begin dezer week reeds ontslag
van de regeering-Nahas Pasja?
Agent van politie neergeschoten
WE1HNACHTS-
STOLLEN
KERSTKRANSEN
UITSLUITEND MET
ROOMBOTER BEREID
Luxe Bakkerijen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
Acht hooge Sovjet-autoriteiten
zijn wegens hoogverraad
terechtgesteld
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii^
COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et, ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
TIENTSIN, 20 Dec. (Havas). Uit betrouw
bare bron wordt gemeld, dat de Japansche
vloot Tsingtau heeft geblokkeerd. De toe
stand in deze stad is hoogst ernstig, ver
scheidene Japansche fabrieken in deze ha
venstad zijn in brand gestoken.
Te Tsingtau zijn groote Japansche kapitalen
belegd, o.a. in talrijke spinnerijen. Het schijnt
dat tot dusver tusschen de Japanners en de
autoriteiten der provincie Sjantoeng een af
spraak heeft bestaan, volgens welke de Japan-
tiers op zich genomen zouden hebben, niet het
gedeelte der provincie aan te vallen, dat door
den gouverneur, generaal Foetsjoe wordt ver
dedigd, en de Chineezen de Japansche eigen
dommen te Tsingtau onaangetast zouden laten.
Hierdoor was tot nu toe Tsingtau de eenige
Chineesche haven, waarvoor de Japansche blok
kade niet gold.
Men vraagt zich af, of de jongste gebeur
tenissen een antwoord zijn op de Japansche
schending van de afspraak, of wel dat de
Chineesche leger- en vlootleiders besloten
hebben, den loop der gebeurtenissen te for-
ceeren, teneinde generaal Foetsjoe voor een
voldongen feit te stellen. De houding van
generaal Foetsjoe immers is tot dusver nog
niet volkomen duidelijk.
Tot de Japansche eigendommen, die te
Tsingtau zijn verwoest, behooren acht textiel
fabrieken met in het geheel 416.000 getouwen.
In deze fabrieken zijn in het geheel 24.000 ar
beiders te werk gesteld.
Men vreest, dat de Japanners een aanval op
deze stad zullen ondernemen, om het incident
te wreken.
De Amerikaansche oorlogsbodems „Pope" en
•■Marblehead" zullen zich van Sjanghai zoo
spoedig mogelijk naar Kiautsjau bij Tsingtau
begeven, en zich daar bij den Britschen kruiser
Suffolk" voegen.
De toestand is ook te Kiautsjau, de ha
ven van de provincie Sjantoeng, hoogst ern
stig. Den geheelen nacht werden voortdu
rend ontploffingen gehoord, welke zijn voor
afgegaan aan de verwoesting der Japansche
eigendommen in de stad. Japansche gebou
wen zouden met behulp van petroleum in
brand gestoken zijn.
Naar uit buitenlandsche bron wordt vemo-
hien, hebben de Chineezen de haven afgeslo
ten, door in de monding der baai een schip tot
ïinken te brengen.
Vernomen wordt, dat de Japansche troe
pen voornemens zijn heden of Dinsdag te
probeeren aan de Bias-baai bij Hongkong
een landing uit te voeren, als eersten stap
om Zuid-China binnen te dringen.
De Bias-baai, die vele jaren lang een roo-
^ersnest is geweest, wordt thans krachtig ver
dedigd door het puik der Kanton-troepen. Men
Eerwacht, dat de Japanners zich grootendeels
Sullen verlaten op de bommenwerpers; die van
Formosa uit opereeren.
Naar uit Hankau wordt vernomen, zou de
nieuwe verdedigingslinie der Chineezen, ten
Zuiden van het Tai-meer, loopen van
Hangtsjau naar Sihsien, in het Z. O. van
Anwei. De Chineesche troepen aan dit front
Zouden over uitstekend materiaal beschik
ken, en zich stevig verschanst hebben.
Gemeld wordt, dat de Japansche voorhoeden
®-an den weg Sjanghai-Hangtsjau te Tsjings-
tehsi met zware verliezen zijn teruggeslagen,
herder is men nog steeds bezig met Oehan in
staat van verdediging te brengen
Naar officieel wordt medegedeeld, is de
Scheepvaart op den Jangtse thans gesloten be
dden Kioekiang, waar de Chineezen een nieu
we Versperring hebben aangelegd,
Boven Kioekiang ligt als gevolg hiervan een
aantal Britsche en Amerikaansche kanonneer-
booten opgesloten.
De Fransche consul te Hankau heeft zijn
landslieden officieel den raad gegeven, de stad in
verband met de mogelijkheid van militaire ope
raties, zooals luchtbombardementen, te verla
ten. Hij heeft erop gewezen, dat zij die blij
ven, dit voor eigen risico zullen doen.
De woordvoerder van het Japansche leger
heeft aan de pers verklaard, dat de zuiverings
operaties te Nanking worden voortgezet, doch
dat de veiligheid nog lang niet is hersteld. Hij
voegde hieraan toe, dat zich nog ongeveer
20.000 Chineesche soldaten in de stad bevin
den, en dat de franc-tireurs zich duchtig roe
ren.
Uit Chineesche bron te Tsinan verluidt, dat
de Japansche generaal Doihara, de „Lawrence
van Mandsjoerije", in een gevecht aan den
spoorweg PeipingHankau gesneuveld is. Het
lichaam zou te Tientsin verbrand zijn, waarna
de asch naar Japan zou zijn overgebracht.
Hedenochtend is generaal Luden
dorff, wiens gezondheidstoestand,
zooals reeds gemeld, achteruit was
gegaan, overleden in den leeftijd van
72 jaar.
Nadat generaal Ludendorff in de afgeloopen
weken reeds geruimen tijd het bed kon verla
ten, is sedert gisteren geconstateerd, dat de
krachten opnieuw afnamen. Vannacht is een
plotselinge hartzwakte opgetreden, waaraan de
generaal bezweken is.
NEW YORK, 20 Dec. (Reuter) De
Amerikaansche ambassadeur te Londen, Ro
bert Bingham, is Zaterdagnacht in het
Hopkins-ziekenhuis te Baltimore overleden.
Hjj was Dinsdag geopereerd aan een inge
wandsziekte, doch sedert dien was zijn toe
stand achteruit gegaan.
Bingham was een persoonlijk vriend van Roo
sevelt, die hem in 1933 tot ambassadeur te Lon
den benoemde. Hij voerde als vertegenwoordiger
van zijn land belangrijke besprekingen, onder
meer die betreffende de stabilisatie der valuta's,
de vlootkwestie en het conflict in Abessinië,
Spanje en het Verre Oosten.
ROME, 20 Dec. (D.N.B.) De Italiaansche
minister van Buitenlandsche Zaken en de Duit-
sche ambassadeur te Rome, Von Hassell, heb
ben verscheidene economische overeenkomsten
onderteekend.
BARCELONA, 20 Dec. (Havas). Het
Spaansch-republikeinsche ministerie van
Defensie deelt mede, dat de regecringstroe-
pen Zaterdag Muelda de Teruel, een zeer
belangrijke stelling ter verdediging van
Teruel, hebben genomen, waardoor het
rechtsche front bij de stad moet ineenstor
ten.
In den loop van den avond heeft de comman
dant der regeeringstroepen den inwoners der
stad Teruel doen weten, dat hij opdracht had
gekregen, de ontruiming van Teruel te verge
makkelijken. Die ontruiming zou Zondagmor
gen tusschen zeven en negen uur moeten ge
schieden. De bewoners zouden de stad moeten
verlaten in groepen van 25, met de witte vlag.
Leven en vrijheid van degenen, die vóór negen
uur vertrokken zouden zijn, langs den weg naar
Sagunto, zouden gewaarborgd worden, zonder
onderscheid van leeftijd of geslacht. Hetzelfde
zou gelden voor de verdedigers, die voor dien
tijd de wapenen zouden hebben neergelegd. Zij,
die voor negen uur niet vertrokken zijn, zou
den als combattanten worden beschouwd.
De vertegenwoordiger van Havas te Madrid
meldt, dat het republikeinsche offensief aan het
front van Teruel het eerste is, waarin een me
thodische voorbereiding door den generalen staf
te zien is.
De troepen rukten op van een punt op 15
kilometer van de stad, namen in vier dagen
een tiental dorpen en talrijke strategische
stellingen, maakten meer dan 400 gevange
nen en sluiten de stad thans geheel in.
Alle verbindingswegen met Saragossa zijn
afgesloten. Een gebied van meer dan 500
vierkante kilometers is heroverd.
De troepen van Franco, die verrast waren
door de snelheid van het offensief, trachtten
zich te herstellen, doch hun felle tegenaanval
len konden niet verhinderen, dat de regeerings
troepen Zaterdag voor de poorten der stad ver
schenen.
In een communiqué van het ministerie van
Landsverdediging wordt nader medegedeeld,
dat de resultaten van de regeeringstroepen aan
het front van Teruel zeer bevredigend zijn.
Reeds vroeg in den ochtend hebben Zondag de
regeeringstroepen alle stellingen van de recht-
schen, die Puente de Escandon verdedigden,
bezet, evenals de verdedigingswerken van de
kluis van Castralvo en de hoogten van Castel
lan.
De aanvallende troepen, die van het Wes
ten kwamen, hebben de eerste huizen van
de stad bedreigd, terwijl de aanvallers in het
Oosten het vuur heb'ben geopend op ver
scheidene huizengroepen in de buitenwijken.
De stad is geheel omsingeld en het aantal
gevangenen stijgt steeds.
Het communiqué van het rechtsche hoofd
kwartier meldt o.m.: „Zondag zijn de aanval
len in de buurt van Teruel op bijzonder hard
nekkige wijze voortgezet, met name ten Zuiden
van de stad, waar de linkschen met zware ver
liezen werden teruggeslagen. In den sector van
Campillo worden hevige gevechten geleverd.
Onze troepen zetten hun opmarsch voort."
De „Diarrio de Lisboa" meldt, dat de
Spaansch-Portugeesche grens heropend is.
Het geschut van Franco heeft Zaterdag
Madrid eenige malen onder vuur genomen.
In een straat in het centrum ontplofte een
granaat, waardoor veertien kinderen en drie
volwassenen gedood, en 32 menschen ge
wond werden.
ST. PAUL (Minnesota), 20 Dec. (Reuter).
Frank Kellogg, de geestelijke vader van het
Kellogg-pact, die staatssecretaris is geweest
onder den Amerikaanschen president Coo-
lidge, en die vroeger ambassadeur der Ver-
eenigde Staten te Londen was, is lijdende
aan een hevige longontsteking. Zijn toe
stand is critiek.
Zes weken geleden heeft Kellogg een be
roerte gehad, waarvan hij ternauwernood
hersteld was.
WARSCHAU, 20 Dec. (D.N.B.) In de nabij
heid van het dorp Kiwance in het gebied van
Wilna is een tienjarige jongeij door een bende
wolven aangevallen en verscheurd.
Het kind had dien dag school moeten blijven
om strafwerk te maken, zoodat het tot zeven
uur op school was geweest. Op den weg naar
huis gebeurde toen het vreeselijke ongeluk.
NANKING, 20 Dec. (Domei.) Generaal
Matsoei heeft verklaard, dat de Japansche
strijdkrachten, die Nanking ingenomen heb
ben, zonder tijd te verliezen gereorganiseerd
zullen worden, ten einde de operaties voort
te zetten.
Verscheidene afdeelingen hebben den op
marsch reeds hervat in de richting van de
provincies Tsje Kiang en An Hwei, alsmede
Noord-Kiangsoe.
De groote vermoeienissen, die het gevolg zijn
van vier maanden onophoudelijken strijd, maak
ten het echter noodig, dat sommige afdeelin
gen eenige rust genieten en gereorganiseerd
worden.
Deze troepen verrichten daarom gami-
ziensdiensten, doch bereiden daarnaast de
toekomstige operaties voor, waarvan de om
vang zal afhangen van de houding van
Tsjang Kai Sjek en van de Nanking-regee-
ring.
Mijn meening is, aldus Matsoei, dat de jong
ste gevechten een goede les geweest zijn voor
de Chineesche troepen en de bevolking van
Kiangsoe en ik verwacht, dat het voor de Nan-
king-regeering aanleiding zal zijn, haar houding
te herzien.
Daar het eiken dag kouder wordt, en ook
het jaar snel zijn einde nadert, ben ik ge
neigd beiden partijen den tijd te laten, zoodat
er bij dd» Chineesche troepen en het Chi
neesche volk op kan worden aangedrongen,
hun houding te herzien, terwijl de keizer
lijke strijdkrachten gereorganiseerd en krach
tiger gemaakt worden.
De Japansche minister-president Konoje is
door den Mikado in audiëntie ontvangen om
verslag uit te brengen over de Japansche po
litiek ten opzichte van China, zooals die door
den kabinetsraad is goedgekeurd.
De „Asahi Sjimboen" verneemt, dat de
regeering besloten heeft tot een politiek van
bestraffing der nationale Chineesche regee
ring, door in den volsten zin des woords vol
te houden, indien de Chineesche regeering
haar houding niet herziet.
Tokio is, aldus het blad, voornemens de mili
taire resultaten nog te vergrooten zonder de
militaire strafactie achterwege te laten. De Ja
pansche regeering zal de regeering van Nanking
negeeren, doch acht het niet noodig haast te
maken met de officieele mededeeling daarvan.
Zij hoopt, dat de voorloopige regeering in Noord-
China geleidelijk in kracht zal groeien.
De Japansche regeering overweegt alge-
meene mobilisatie van de nationale finan-
cieele hulpbronnen om op een lange actie
voorbereid te zijn. De regeering zal boven
dien een voorzichtige houding aannemen
ten aanzien van de internationale betrek
kingen, die delicaat zijn geworden door den
val van Nanking. Zoo noodig zal aan het
einde van het jaar een belangrijke kabinets
zitting worden gehouden.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft Zon
dagmorgen de politieke en militaire leiders
te Hankau bijeengeroepen. Ia Chineesche
kringen hecht men aan deze bijeenkomst
groote beteekenis.
Volgens Domei zou deze bijeenkomst een
•aantal vredesvoorstellen van den minister
van Buitenlandsche Zaken, Wang Tsjang
Wei, behandelen.
Het Japansche persbureau meldt hieromtrent
dat de voorstellen o. m. het volgende behelsden:
Voortgezet verzet is onder de tegenwoordige
omstandigheden onmogelijk; China en de Kwo-
min Tang kunnen slechts door onmiddellijke
onderhandelingen gered worden.
Tsjang Kai Sjek kon zich met deze ziens
wijze niet vereenigen, omdat hij meent, dat
capitulatie het land zal ruïneeren. Mochten
weer vredesvoorstellen worden gedaan, dan
zal Tsjang Kai Sjek, naar hij verklaarde,
niet meer de hoogste verantwoordelijkheid
kunnen dragen.
Generaal Terautsji, opperbevelhebber van de
Japansche troepen in Noord-China, heeft een
proclamatie gericht tot het Chineesche volk,
waarin hij zegt, dat de voorloopige regeering te
Peiping kan rekenen op den steun van het Ja
pansche leger, ter bevrijding van China van
den invloed der Kwo Min Tang en van het
communisme.
„Het Chineesche volk moet het Japan
sche leger helpen, aldus de proclamatie, in
het bouwen van een sterken muur tegen den
grooten vijand in het Verre Oosten: het
communisme. Het moet de vorming steu
nen van een blok tusschen Japan, Mandsjoe
rije en China, en leeren niet meer van het
Westen afhankelijk te zijn."
CaïRO, 20 Dec. (Reuter). Uit betrouw
bare bron verluidt, dat de politieke crisis
in Egypte aan het begin dezer week vermoe
delijk haar hoogtepunt zal bereiken, en zal
leiden tot het ontslag der regeering van
Nahas Pasja.
Koning Faroek heeft Ahmed Maher, den
president der Kamer, nog niet gevraagd of hij
een nieuwe regeering zou willen vormen. Het is
evenwel bekend, dat Ahmed Maher een derge
lijke uitnoodiging zou aannemen, indien zij hem
zou worden gedaan.
JERUZALEM, 19 Dec. (Havas) Een gewa
pende bende van dertig man is binnengedron
gen in een politiepost in het dorp Tayaba in
Palestina.
Zij eischten, dat hun een agent van politie,
een Arabische Christen, die lid was van de
plaatselijke strafdelegatie, uitgeleverd zou wor
den.
De man moest worden uitgeleverd en de Ara
bieren schoten hem terstond neer. Zij ontwa
penden de andere politiemannen en dreigden
hen hetzelfde lot te doen ondergaan, warneer
zij zich niet bij de terroristische beweging aan
sloten.
Drie jachtgeweren en een hoeveelheid muni
tie zijn door een gewapende bende, die een
barak bij Haifa heeft aangevallen, gestolen. De
in de barak aanwezige personen werden onder
bedreiging met den dood op de vlucht gejaagd.
Een jood werd licht gewond, toen een auTobus,
waarin hij zich bevond, bij Nazareth were be
schoten. Men is bezorgd over het lot van een
jood, die Zondagochtend per paard in de buurt
van Tiberias een patrouilletocht maakte; zjjn
paard is zonder ruiter teruggekeerd.
Tel. 10876 13714 11643 12193
De Spaansche republikeinen zijn na een uiterst
snellen opmarsch voor Teruel aangekomen.
In de Japansche actie in China schijnt een
pauze te zullen intreden; Tokio verwacht een
capitulatie van de centrale regeering, waarvan
Tsjang Kai Sjek echter niet wil hooren.
Te Tsingtau en Kiautsjau hebben de Chineezen
talrijke Japansche eigendommen in brand ge
stoken, als antwoord op de Japansche blokkade.
In Palestina werden wederom tal van overval
len gepleegd.
Het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden
aanvaardde Roosevelts bouw-ontwerp.
De Amerikaansche ambassadeur te Londen,
Bingham, is te Baltimore overleden.
Frank Kellogg, de geestelijke vader van het
Kellogg-pact, is ernstig ziek.
Generaal Ludendorff is, na een kort herstel,
aan een plotselinge hartzwakte overleden.
Nog aan het begin dezer week zou de regee-
ring-Nahas Pasja in Egypte ontslagen worden.
Delbos is van zijn reis door Midden-Europa te
ruggekeerd.
Met spanning wacht men op den Britschen ka
binetsraad van Woensdag, waarvan belangrijke
besluiten ten aanzien van het Verre Oosten
verwacht worden. Op den Jangtse heeft zich
een nieuw incident voorgedaan.
Ernstig auto-ongeluk bij Baexem. Eén doode.
Pastoor A. Tummers te Baexem plotseling
overleden.
Drie gewonden bij een auto-ongeval te Oude
water.
Begin van brand in een feestgebouw te Gro
ningen door de brandweer tijdig bedwongen.
Mr. G. Vissering te Bloemendaal overleden.
Vergadering van de Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur te Haarlem.
In verband met de toeneming van het aantal 6
roodvonk-gevallen zijn thans alle scholen te
Monster gesloten.
MOSKOU, 20 Dec. (Reuter) Zondag
avond werd medegedeeld, dat acht hooge
Sovjet-autoriteiten, o.m. Xenoekidze, de
vroegere secretaris van het centrale uitvoe-
rend-comité, en Zukermann, de vroegere chef
van de afdeeling West van het departement
van Buitenlandsche Zaken, ter dood zijn
veroordeeld.
Allen werden schuldig bevonden aan hoog
verraad, terrorisme en spionnage; de von
nissen zijn reeds voltrokken.
Het presidium van het centraal uitvoerend
comité heeft de opperste sovjet der Sovjet-
Unie tegen 12 Januari te Moskou bijeengeroepen.
VERWACHTING: Zwakke tot matigen
Noord-Oostelijke tot Zuid-Oostelijken
wind, nevelig tot zwaar bewolkt, aan-
vankelijk weinig of geen neerslag, tem-
peratuur om het vriespunt tot lichte vorst
des nachts, overdag temperatuur om het
vriespunt.
Hoogste barometerstand 769.0
te Haparanda en Vardö EE
Laagste barometerstand 750.6 te Isafjord EE
S Zon op 8.07 - onder 15.48 - Licht op 16.18 EE
EE Maan op 19.46 onder 9.48 j=
EE 24 December L.K.
ffiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiniiiniiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^