Kerstboodschap van
Kard. Verdier
- -
De winter doet zijn intrede
te Sjanghai
Stadt Schënke
Handelsverkeer
met Italië
De blokkade van
Franco
Leerlingenschaal
vereenigde katholieke pers
Het nieuws van heden
OPENBARE AUDIËNTIE
BIJ DEN H. VADER
Geweldige brand
te Boekarest
DE BAROMETER
DONDERDAG 23 DECEMBER 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27H cf. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- IN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20934
&y het bezoek aan Rome wijst de
H. Vader den Kardinaal op
de noodzakelijkheid der
Christelijke liefde
Fransche communisten
onder den indruk
A.boena Abraham moet
zich verantwoorden
boor den Kerkeraad der Kopti-
®c/ie Kerk naar Cairo geroepen
VAN ZEELAND NAAR LONDEN
GENOODIGD
-
Groote sterfte onder
de vluchtelingen
Het Departement van Buitenland-
sche Zaken te Tokio geeft een
tusschentijdsch rapport over
de beschieting van
de Panay
Britsch protest te Tokio
Zij kwamen hulp brengen
Wijkt de Chineesche re
geering opnieuw?
Het Weer
Overeenkomst voor 1938 te Rome
geparafeerd
Verlies der regeerings-
partij in Roemenië?
Slechts traag worden de uitslagen
der verkiezingen bekend
Actie van de rechtsche vloot
niet beschouwd als een
wettige blokkade
Waar geeft men de mooiste muziek en de
beste Shows in Amsterdam
Grens bij Hendaye weer
open
De Regeering blijft de gewenschte
verlaging afwijzen wegens
den financieelen toestand
Bij het overlijden van
Frank B. Kellogg
Deelneming van het Permanente
Hof van internationale justitie
De wereld brandt
Tweehonderd jonggehuwde paar
tjes door Zijne Heiligheid
ontvangen
Grootste theater der stad een
prooi der vlammen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., lngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
da kleine annonces .Omroepers" zie de rubriek.
PARIJS, 22 Dec. (Havas). By zijn terug
keer uit Rome heeft Kardinaal Verdier, de
Aartsbisschop van Parijs, een Kerstbood
schap gericht tot de gelooyigen in zyn Ets-
dom, waarin hy de gedachten uiteenzet uit
de besprekingen, die hij met den H. Vader
heeft gevoerd.
Zoo heeft Z. Heiligheid o.m. gezegd:
Tal van ongelukkigen wenden zich tot Ons,
onze broeders, die van Ons gescheiden zyn, de
Muzelmannen, ja de heidenen zelf, al degenen,
Me ïyden, vragen om Onze hulp. Menschen,
die ver van Ons afstaan in uw land strekken
de hand naar Ons uit.
Dit heeft Ons diep getroffen.
'Eh in Onzen levensavond, nu Wij weldra ge
nepen zullen worden, om rekenschap van Ons
d'erk af te leggen, willen Wij by de werken
die de Goddelijke Voorzienigheid Ons toeliet
,tot stand te brengen, vooral wijzen op de
defde.
De Christelijke liefde is het, waaraan
onze tijd bovenal behoefte heeft.
Vooral nu men alom ter wereld slechts
Woorden hoort van haat, van oorlog, van
burger- en klassenstryd, van vervolging en
moorden.
Wanneer Christus in onzen tyd zou terug
voeren, zou Hij Zich dan niet met groote liefde
Neerbuigen over al die ongelukkigen? Onder al
d« mooie tradities der Katholieke Kerk staat
de liefde voor alle menschen bovenaan en in
det byzonder de liefde voor de ongelukkigen
En Christus zou ais een goed geneesheer
"ooit de hand hebben afgewezen, die smeekend
"uar Hem is uitgestrekt.
De Goede Herder van het Evangelie heeft
bovenal juist de grootste zorg voor het verloren
8chaap, meer dan voor de negen en negentig
dudere, die in den schaapstal zyn.
En daarom moeten wy edelmoedig en als
"chte christenen antwoorden aan hen, die ons
van verre roepen:
..In naam van den Christus, die u lief heeft,
boeten wy u. Maar wat wilt gy van ons, wat
wacht gij van ons? Uw leer is de onze niet.
Dnze ieer is die van den Christus en van de
^erk en gy weet wel, dat onze martelaren ge
korven zijn om ze te verdedigen en dat wij
^Uden kunnen handelen als zy, wanneer dit
Moest. Samenwerking?
Onze actie is doordrongen van spiritualiteit,
it geestelijke element, dat voor ons de ziel is
de ware weldadigheid van iedere actie, ver-
*rpt gy.
Is het dan mogelijk samen te werken? Wy,
phistenen, willen hy die lijden, verlichten en
"oosten, den arbeider helpen al zijn rechten op
eischen, en voor morgen in rechtvaardigheid
•M christelijke liefde de verzoening van alle
Menschen voorbereiden.
Wanneer dit gebaar van de toegestoken hand
V"U uw zijde den wensch uitdrukt beter uwe
katholieke broeders te leeren kennen om beter,
Met den godsdienst, die hen bezielt, hun over-
Migingen, hun gevoelens en hun werken te eer
biedigen, zal de Kerk niet weigeren dit werk
V"h het licht te verrichtenen gy zult spoe-
Mg constateeren, dat zy machtig het geluk van
Mien kan dienen.
In de omgeving van de drie secretarissen der
"himunistische party heeft deze Kerstbood
schap van Kardinaal Verdier en de woorden
ah den H. Vader diepen indruk gemaakt.
De herderlijke boodschap van Kardinaal Ver-
ler, zoo zeggen zy, die kennis geeft van den
"•ad, dien de Paus den kardinalen heeft gege
id, is voor ons een vreugde te meer en geeft
de gelegenheid op te merken, dat wij steeds
k den aartsbisschop van Parijs volstrekt be-
PIp hebben gevonden voor samenwerking, vooral
M de arme parochies, wanneer dit betrof de
""lichting der ellende onder de menschen".
Dairo, 22 Dec. (Reuter). Aboena Abra-
a|h. de onlangs benoemde patriarch van de
jpptische Kerk in Abessinië, heeft van den
e"keraad der Koptische Kerk opdracht gekre-
van Addis Abeba naar Cairo te komen,
^"einde zich te verantwoorden naar aanleiding
de tegen hem ingebrachte beschuldigingen
hen hij niet binnen vijf dagen heeft geant-
0rd, zal Aboena Abraham geacht worden de
stheid der tegen hem ingebrachte beschul-
Mgingen
te erkennen.
j^ONDEN, 22 Dec. (Reuter). Naar verluidt
eft de Britsche regeering Van Zeeland uitge-
V °digd een bezoek te brengen aan Londen in
"band met zyn economische opdracht.
-O -X.
De haven van Amoy, aan China's Zuidkustwaarop Japan thans vermoedelijk
een aanval zal richten
SJANGHAI, 22 Dec. (Reuter). De felle
koude te Sjanghai veroorzaakt groote sterf
te onder de vluchtelingen. In de afgeloo-
pen drie weken stierven dagelijks gemid
deld 443 Chineesche vluchtelingen, waarvan
371 kinderen. Sommige slachtoffers worden
op straat doodgevroren gevonden.
In de afgeloopen vier maanden zijn meer
dan veertigduizend Chineesche vluchtelin
gen gestorven.
De woordvoerder van het Departement van
Buitenlandsche Zaken te Tokio, heeft een tus
schentijdsch rapport bekend gemaakt van de
Japansche militaire autoriteiten betreffende
de beschieting met machinegeweren der Panay
door Japansche motorbooten van het leger.
In den aanvang van het rapport wordt ver
klaard, dat de Japansche militaire autoriteiten
alles in het werk hebben gesteld om de feiten
na te gaan, maar dat verschillende legereen
heden inmiddels over een breed gebied ver
spreid zijn, zoodat het onderzoek vertraagd
wordt. Voor zoover tot dusverre is vastgesteld
zyn wel Japansche soldaten aan boord gekomen
van de Panay, maar met vriendschappelijke
bedoelingen en er zijn geen bewijzen gevonden,
dat de Panay doelwit is geweest van opzette
lijk vuur.
Het rapport geeft dan in een uitvoerig relaas
een beschrijving van wat naar de meening der
Japansche autoriteiten gebeurd is by het in
cident met de Panay. Het vuur, dat van de
motorbooten was geopend, was niet bestemd
voor de Panay, maar voor een vluchtend Chi-
neesch' schip met Chineesche soldaten aan
boord. Misschien hebben kogels de Panay ge
troffen door ricochetteeren, er is echter nooit
op de Panay gevuurd.
Dat Japansche militairen aan boord van de
Panay gekomen zijn, voor het schip zonk, is
geschied met het doel zoo noodig hulp te ver-
leenen aan achtergebleven personen. Toen ze
echter zagen, dat het schip zonk en ze niemand
aan boord vonden, verlieten zy spoedig de
Panay.
Kortom, aldus besluit dit tusschentydsche
rapport, de daden der Japansche militairen
hadden geen enkele vijandelijke bedoeling je
gens de Amerikaansche schepen en onderda
nen.
De Britsche ambassadeur te Tokio heeft
opdracht ontvangen by de Japansche re-
geering te protesteeren tegen het schen
den van de territoriale wateren by Hong
kong op 11 Dec. j.l., toen een patrouille
vaartuig der Chineesche maritieme douane
op de grens van de territoriale wateren
door een Japanschen torpedojager werd be
schoten.
Kort daarna had een Japansch oorlogsschip
twee motorbooten naar de territoriale wateren
gezonden om het Chineesche schip weg te slee
pen.
De Britsche ambassadeur zal verder den
eisch voorleggen dat de Japansche vloot strenge
orders krijgt het gebied en de territoriale wa
teren van Honkong volledig te eerbiedigen.
De minister van Marine, Duff Cooper, heeft
in het Britsche Lagerhuis de verzekering ge
geven, dat de bewegingen der Japansche vloot
in de nabijheid van Hongkong nauwlettend
worden gadegeslagen.
Voorts zeide Eden, dat. de toestand ten aan
zien van de mogelijke uitbreiding der vijan
delijkheden tot Kwantoeng met aandacht ge
volgd wordt en dat voor alle mogelijke be
scherming van de Britsche handelsbelangen in
Zuid-China gezorgd wordt en zal worden.
Inzake de beperkingen, die de Japanners
hebben ingevoerd in het bezette gebied der
nationale nederzetting ten aanzien .van den-
toegang tot Britsche eigendommen, deelde Eden
mede, dat hij den Britschen ambassadeur te
Tokio had opgedragen, bij de Japansche rëgee-
ring stappen te ondernemen.
SJANGHAI, 22 Dec. (Domei). Volgens te
Sjanghai ontvangen berichten zou de Chinee
sche regeering besloten hebben de ministeries
van Buitenlandsche Zaken, Financiën en Nij
verheid van Hankau te verplaatsen naar
Tsjoengking, en de ministeries van Oorlog,
Spoorwegen, Verbindingsmiddelen en Opvoeding
naar Tsjangsja.
De bekende Chineesche generaal Tsjang
Fa Kwei heeft bij Hangtsjau een krachti-
gen tegenaanval ontketend.
De generaal heeft voor zijn tegenoffen
sief honderdduizend man verzameld; de
strijd is zeer fel.
De Japansche troepen rukken op langs den
spoorweg TientsinPoekau, en hebben thans
Poe Ling belegerd, dertig mijl ten Noorden van
Poekau. De Chineezen hebben krachtige ver
dedigingswerken opgericht ten Zuiden van Soe
Tsjau Foe, op 170 mijl afstand van Nanking bij
de grens van Sjantoeng. Hierheen richt zich het
Japansche leger in zijn marsch naar het Noor
den.
Verwachting: Zwakke tot matigen,
S Zuidelijke tot Zuid-Westelijken wind, ne-
S velig tot zwaar bewolkt, weinig of geen
H neerslag, toenemende dooi.
Verdere vooruitzichten: Zachter.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Onze Romeinsche correspondent
seint, dat Woensdag te Rome de
handelsaccoorden, geldende voor
1938 tusschen Nederland en Italië
zijn geparafeerd. Dit geschiedde voor
ons land door mr. A. van Kleffens
en voor Italië door Giannini.
Naar het schijnt is het bereikte re
sultaat niet onbevredigend.
BOEKAREST, 22 Dec. (Havas). Hoewel
het officieele resultaat van de verkiezingen
nog niet bekend is, schijnt het toch, dat
de liberale partij niet meer dan 37% pro
cent van het aantal stemmen heeft behaald.
Officieel wordt dit late bekend worden van
den uitslag toegeschreven aan de langzame tel
lingmethode, doch de oppositie schrijft het toe
aan het verlies van de regeeringsparty.
Heden worden 113 senatoren gekozen door de
burgers, die ouder zijn dan veertig jaar. Op
28 en 29 December a.s. zullen nog 72 senatoren
worden gekozen (één per departement) door de
gemeenteraden, terwijl 20 anderen zullen wor
den aangewezen door de beroepskamers en de
universiteiten. Verder telt de Roemeensche Se
naat nog veertig senatoren van rechtswege, n.L
den kroonprins, kerkelijke hoogwaardigheidsbe-
kleeders en sommige militaire en politieke per
sonen.
Koningin-Moeder Mary van Engeland
het kerstgebak
heeft in Buckingham-palace te Londen
aangesneden
SALAMANCA, 22 Dec. (Havas). De recht
sche autoriteiten hebben een communiqué
gepubliceerd met een nadere omschrijving
van de actie van de rechtsche vloot voor de
havens van de Spaansche regeering, waar
omtrent enkele mogendheden nadere inlich
tingen hebben gevraagd:
lo. De rechtsche regeering beschouwt de
maatregelen van haar vloot en de patrouille
vaarten, welke zij zou kunnen uitoefenen
nog niet als een wettige en technische blok
kade.
2o. De mijnen, welke by de havens van de re
geering zullen worden gelegd, zijn bedoeld tegen
de oorlogsschepen en handelsvaartuigen van de
Spaansche regeering, en kunnen niet beschouwd
worden als alleen te zyn bedoeld tegen koop
vaardijschepen.
3o. De rechtsche vloot zal niet optreden
tegen buitenlandsche schepen buiten de ter
ritoriale wateren. Wanneer deze schepen
zich in de territoriale wateren bevinden, zul
len de noodzakelijke maatregelen gorden
LEIDSCHEPLEIN 5-9 - A'DAM - TEL. 33072
in
de
genomen voor het doen uitvoeren van de
bevelen van de patrouilleerende schepen.
4o. Maatregelen tegen de havens van de
regeering zijn in geen geval bedoeld tegen
buitenlandsche koopvaardijschepen, die geen
smokkelwaar vervoeren. Indien deze schepen
toch getroffen worden, dan kunnen de recht
sche autoriteiten niet verantwoordelijk wor
den gesteld. De veiligheidszones te Valencia
en Barcelona zyn bestemd voor buitenland
sche oorlogsschepen.
5o. De schepen, die de havens van de regee
ring aandoen, worden gewaarschuwd voor het
gevaar op een myn te loopen of anderszins te
worden getroffen.
Personen, die vanmiddag uit Cadix te Gi
braltar zijn aangekomen, verklaren, dat de om
geving van de kaden te Cadix door troepen en
phalanxisten is afgezet. Men belet ieder tot
op een afstand van minstens 800 meter te na
deren, opdat eventueele troepenbewegingen niet
onder de oogen van het publiek plaats vinden.
De Fransch-Spaansche grens, welke sedert
het begin van de voorbereiding tot het recht
sche offensief gesloten was, is weer geopend.
In de Woensdagavond gehouden
vergadering van de Tweede Kamer
heeft minister Slotemaker de Bruine
de verlangde verlaging van de leer
lingenschaal afgewezen.
Zoodra er voldoende verbetering
in den budgetoiren toestand komt,
staat de wijziging der leerlingen-
schaal in het eerste gelid. Doch de
regeering moet beoordeelen, wan
neer dat oogenblik is gekomen. Naar
de meening van de geheele regeering
is dat oogenblik er thans nog niet.
De minister van Onderwijs heeft verder in
zijn rede o.m. verklaard, geen statistiek te
hebben over het aantal werklooze onderwij
zers. Deze is ook niet zoo gemakkelijk te ver
krijgen. Vele jongelui met de akte gaan in het
bedrijfsleven; jonge vrouwen met de akte tre
den in het huwelijk. In elk geval blijft spr. be
dacht op de vraag, wat er voor die werklooze
aktebezitters is te doen. Er zijn b.v. beurzen
beschikbaar gesteld om het overgaan in het
bedrijfsleven te bevorderen. De opleiding wordt
beperkt, 18 kweekscholen zijn gesloten, tal van
subsidies zijn vervallen. Het is staatsrechtelijk
ongeoorloofd, de opleiding aan niet-gesub-
sidieerde kweekscholen te verbieden.
Het toestaan van een extra-leerkracht voor
rijksrekening, om excessen te voorkomen, is
het eenvoudigst. Spr. zou de toepassing in elk
geval individueel willen houden.
Deze toepassing van art. 56 lid 2 ware een
correctie van de leerlingenschaal. Een betere
groepeering der leerlingen is ook niet mogelijk
Overigens heeft oo kspr. bezwaar tegen jeugd
salarissen.
De vraag is dus: kan de regeering besluiten
tot wijziging der leerlingenschaal? Wegens dea
financieelen toestand is deze door de regee
ring afgewezen. Wat de financiën betreft,
moet men met schattingen rekenen. De ge
middelde salarissen zijn de laatste jaren nog
gestegen, en dit duurt voort. De periodieke
verhoogingen liggen ook anders dan by het
hooger onderwijs. Men moet ook letten op den
druk, op den duur op de begrooting gelegd, niet
alleen op het eerste jaar. Wachtgelden mag
men niet aftrekken van de nieuwe lasten, om
dat die reeds opgenomen zyn in de perspec
tief-bezuiniging der regeering. Bovendien zou
den bij een andere leerlingenschaal niet in
alle vacatures wachtgelders worden benoemd
Het maximum-salaris wordt bereikt na 22
jaar en het gemiddelde salaris wordt bereikt
op middelbaren leeftijd.
Daargelaten welk gemiddeld bedrag men
moet ramen, op den duur zou het vorderen 8
millioen en dadelijk drukken eenige millioe-
nen op de begrooting. Is nu dit bedrag be
schikbaar? Daar gaat het om. Dat wijziging
der schaal gewenscht is, weet ieder, en is ook
uitgesproken in de Troonrede en erkend door
den minister van Financiën. Is de maatregel
onvermijdelijk naast het gewenschte? Onver
mijdelijk is het uiterste, collectief en indivi
dueel, ook t.a.v. de defensie.
Er zijn tal van schrijnende voorzieningen
naast gewenschte. Zeer gewenscht is o.m. de
ouderdomsvoorziening.
De rangschikking van de leerlingen
schaal onder het zeer gewenschte, doch
niet onvermijdelijke, is van het geheele
Kabinet, met spr.'s instemming. De minis
ter van Financiën heeft namens het Ka
binet den toestand geschetst op 16 Novem
ber 1937. Wat zou men zegen, als men
later weer tot afbraak moest komen? Sinds
16 November is er geen zoodanige veran
dering in den budgetoiren toestand geko
men, dat het Kabinet op 22 December an
ders denkt. Zoodra er voldoende verbete
ring in den toestand komt, dan staat de
wijziging der leerlingenschaal in het eerste
gelid. Doch de regeering moet beoordeelen,
wanneer dat oogenblik is gekomen. En
thans is dat oogenblik er nog niet, naar
de meening van de geheele regeering.
Na re- en dupliek verklaarde de minister ten
slotte, dat de regeering by haar overtuiging
zal volharden.
De algemeene beraadslagingen werden hierop
gesloten.
In verband met het overlijden van den heer
Frank B. Kellogg, die rechter in het Hof is
geweest van 1930 tot 1935, heetf de heer Guer
rero, president van het Permanente Hof van
internationale justitie, het volgende telegram
gezonden aan den minister van Buitenland
sche Zaken der Ver. Staten te Washington.
„Het Permanente Hof van internationale
justitie, dat met diep leedwezen van het over
lijden van den heer Kellogg kennis heeft ge
nomen, wenscht uitdrukking te geven aan zijn
deelneming met het verlies, dat de Ver. Sta
ten van Amerika en de wereld treft door dit
verscheiden van een staatsman, wiens naam
onafscheidelijk is verbonden aan de pogingen
om een blyvenden vrede te vestigen tusschen
de naties. Als rechter in het Hof streefde hi]
ditzelfde ideaal na en mijn medeleden en ik
zullen steeds zijn bekwamen arbeid in eere
houden."
De president heeft voorts aan mevrouw Kel
logg een telegram, van rouwbeklag gezonden.
Kerstboodschap van Kardinaal Verdier over de
noodzakelijkheid der Christelyke liefde.
De felle koude te Sjanghai veroorzaakt groote
sterfte onder de vluchtelingen; Londen pro
testeert te Tokio tegen de schending der territo
riale wateren bij Honkong.
Geen verlaging van de leerlingenschaaL
Het debat over het Landbouwcrisisfonds in de
Tweede Kamer voortgezet.
De „Statendam" is vóór de haven van New York
in aanvaring geweest met een Amerikaanseh
stoomschip.
Handelsovereenkomst met Italië te Rome ge
parafeerd.
Geschatte ontvangsten der spoorwegen over
November.
De verdachte van den moord te Groede in vrij
heid gesteld.
Op de New Yorksche beurs was de handel vrij
gering; het aanbod bleef de overhand behouden.
De wereld staat in brand en ieder
spreekt mooie woorden. Elkeen heeft
afgrijzen en allen zijn bereid hulp te
bieden om den brand te blusschen,
het leed te beperken. Intusschen
de wereld brandt. Want wel spreekt
de wereldwijze mensch mooie gedach
ten uit over den vrede en wel wordt er
veel gedaan om leed te milderen, maar
de diepste beteekenis van den Kerst
vrede, die voor hen is „van goeden
wil", gaat den meesten voorbij. De
grijsaard van het Vaticaan geeft de
boodschap des vredes, maar het is
als in het Sint Jans-evangelie: het
Licht schijnt in de duisternis van den
Kerstnacht, maar de menschheid be
grijpt het niet. Alleen in en door
Christus kan de maatschappij her
steld, de wereld gelukkig worden. In
tusschen brandt de aarde aan ver
schillende uiteinden.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
22 December:
Vandaag ontving de H. Vader in een openbare
audiëntie 200 jonggehuwde paartjes, alsook de
leerlingen van het Lombardisch college met hun
rector Mgr. Bertaglio.
Ook de pasbenoemde Archimandriet en Abbas
Nullius van de abdij van Grottaferrata, de
Hoogeerwaarde Pater Jeromonaco Isidoro Croce
werd te zamen met het Generaal Kapittel der
Basilianen door den H. Vader in audiëntie
ontvangen.
BOEKAREST, 22 Dec. (A.NJP.) In het
grootste variété-theater van Boekarest, het
Vox-Erforia-theater, is Woensdagavond
tijdens een première van een revue brand
uitgebroken.
i
De brand was op het tooneel ontstaan, doch
deelde zich direct mede aan de zaal. waarin
zich 3500 toeschouwers bevonden, en sloeg
vervolgens over naar de belendende percee-
len, van welke drie in de asch werden ge
legd. Onder de toeschouwers brak een paniek
uit. Tal van personen werden gewond, doch
hoe groot het aantal slachtoffers is, kan nog
niet worden gezegd.
Stand op Donderdag 1 uur v.m. 763.5
Vorige stand: 764.7
