Amerika aanvaardt Japansche
verontschuldigingen
Japansche inval in
Britsche school
Droevige Kerstmis
in het H. Land
SMIT'S
In Teruel wordt
nog gestreden
Kard. Gerlier over
het communisme
Het nieuws van heden
Hïrohito opent den
Landdag
DE BAROMETER
Mfi
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIES
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13«66
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 2IVi cf. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
MAANDAG 27 DECEMBER 1937 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20939
Het Panay-incident
gesloten
Het antwoord van Washington
brengt een groote ontspanning
in de diplomatieke betrek
kingen tusschen de
beide landen
Tokio gewaarschuwd
voor herhaling!
Wegens den aanslag op Japansche
eigendommen zal ook Tsing-
tau geblokkeerd worden
Tokio zeer voldaan
Hangtsjau geheel bezet
DUCE WEER GROOTVADER
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin|
Duitsche predikanten
vrijgelaten
Na de Kerstdagen keer en zij in de
gevangenis terug
De twee laatste bolwerken der
rechtsche troepen zouden
in brand staan
Mededeelingen te Salamanca
Het incident met de
Lady Bird
Japan zet zijn veroveringstocht tn China voort. Nauwelijks is een stad bezet of de
troepenafdeelingen trekken weer, verder.
„Wij wenschen de hand uit te
strekken tot allen, die lijden,
mits de heilige waarheid
ongerept blijft"
Hevige gevechten tusschen de
troepen en terroristen in
Galilea
Verzet door geheel
Palestina
Het geschil in Zuid-
Amerika
De regeering van Haiti
verzoeningsgezind
Tatarescoe's aftreden
verwacht
Voorstel van regeeringsblok aan
gaande zetelverdeeling vindt
geen doorgang
Rusland viert Kerstmis
'Weet wat U eet!
OP
OUDEJAARSAVOND:
CROQUETTEN
PASTEITJES
RAGOUT
BROODJES
SAUCIJZE-
BROODJES
UITSLUITEND MET
ROOMBOTER BEREID
Luxe Bakkerijen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
De keizer constateert verbetering
in de buitenlandsche
betrekkingen
^V\\\\\\l\U!ll l»l/#////////Z/0 H
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct, Inger
mededeellngen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces .Omroepers" zie de rubriek.
TOKIO, 24 Dec. (Havas) De Japansche
minister van Buitenlandsche Zaken, Hirota,
heeft heden den Amcrikaanschen ambassa
deur, Grew, het antwoord op de Amerikaan-
sche nota inzake het incident van de Panay
overhandigd.
WASHINGTON, 26 Dec. (Reu-
Ier). De regeering der Vereenigde
Staten heeft besloten de Japansche
verontschuldigingen in verband met
den ondergang der Panay te aan
vaarden. Zij waarschuwt echter
krachtig tegen herhalingen.
De Amerikaansche ambassadeur te Tokio,
Grew, heeft de antwoord-ncta zijner regeering
aan de Japansche regeering overhandigd.
Na aan de incidenten op den Jangtse te heb
ben herinnerd, zegt de nota: „De regeering der
Vereenigde Staten heeft met tevredenheid den
spoed gadegeslagen, waarmee Japan de nota
van 14 December heeft beantwoord, terwijl
het zijn verantwoordelijkheid voor het incident
met de „Panay" toegaf, uiting gaf aan zijn
leedwezen en schadevergoeding aanbood. De
regeering der Vereenigde Staten is van mee
ning, dat het Japansche verslag over de ge
troffen maatregelen beantwoordt aan den
Amerikaanschen eisch, uiteengezet in de nota
van 14 December. Wat de oorzaken en de om
standigheden van het incident betreft: de Ja
pansche regeering heeft in de nota van 14 De
cember mededeeling gedaan van de slotsom,
waartoe zij gekomen is. In dit opzicht hand
haaft de Amerikaansche regeering de conclu
sies van haar onderzoek, waarvan een copie
naar Tokio is gezonden. De regeering der Ver
eenigde Staten spreekt de hoop uit. dat de
door Japan genomen maatregelen toereikend
zullen zijn om nieuwe aanvallen of onwettige
inmengingen door de Japansche autoriteiten
of strijdkrachten tegen Amerikaansche bur
gers, belangen en goederen te voorkomen."
De Amerikaansche nota, aldus meent men,
maakt een einde aan de Amerikaansch-Japan-
sche diplomatieke spanning, zonder evenwel het
incident te sluiten. Daar de door Japan te
betalen schadevergoeding nog vastgesteld moet
worden en het vertrouwen der Amerikaansche
regeering in de Japansche beloften beperkt
blijft, zooals uit de laatste zinsnede van de
nota blijkt, zal Washington het Japansche op
treden in China met de grootste aandacht blij
ven volgen.
Niettemin zal de nota bijdragen tot kalmee-
ring der gemoederen in de Vereenigde Staten,
althans voor enkele dagen, hetgeen van belang
is in verband met de aanstaande vertooning
van de film, die het publiek met alle bijzon
derheden van het bombardement der „Panay'
bekend zal maken. Men is verder van meening,
dat de nota beschouwd kan worden als de
eerste stap op den weg naar versterking der
diplomatieke samenwerking tusschen Amerika
en de andere onderteekenaars van het negen-
mogendhedenverdrag, zoodat men een gemeen
schappelijk standpunt zou kunnen voorberei
den voor het geval Japan zich aan nieuwe in
cidenten zou schuldig maken.
De „Asahi" maakt opvallend melding van
een gift van 50 yen door mrs. Grew, de echt-
genoote van den Amerikaanschen ambassadeur,
voor de vrouwen der in China strijdende Ja
pansche soldaten.
De Japansche bevolking schijnt zeer voldaan
te zijn over de wending die de „Panay"-aan-
gelegenheid heeft genomen.
Zij beschouwt het incident als geregeld en
ziet in het gebaaj van mrs. Grew het bewijs,
dat het voorval geen wijziging heeft gebracht
in de sympathie voor Japan. De „Japan Times",
die in het algemeen door diplomatieke krin
gen geïnspireerd wordt, schrijft, dat de vriend
schap tusschen de twee groote volken aan den
Stillen Oceaan door het. voorval versterkt is,
omdat Japan daardoor gelegenheid kreeg uiting
te geven aan zijn sympathie voor de Vereenigde
Staten.
Overigens schijnt het volk eenstemmig van
meening te zijn, dat men Engeland niet de
zelfde verontschuldigingen schuldig is, omdat
Engeland, aldus zegt men, door de Chineezen te
steunen de kans loopt dat zijn schepen ge
bombardeerd worden.
In diplomatieke vlootkringen heeft men er
met groote opluchting kennis van genomen,
dat de Amerikaansche regeering de verzeke
ringen der laatste Japansche nota aanvaardt.
Men vreesde zeer, dat het samenvallen der in
cidenten van „Panay" en „Lady Bird" tot sa
menwerking der beide Angelsaksische landen in
den Stillen Oceaan zou leiden. Dat het verschil
van belangen tusschen Engeland en Amerika
blijft bestaan, wordt beschouwd als een der voor
naamste voorwaarden voor het succes der Ja
pansche politiek op het vasteland en voor de
Japansche vrijheid van beweging in Azië.
PEIPING, 26 Dec. (Reuter) Vanoch
tend zpn Japansche soldaten met geweld
de woning binnengedrongen van het Chi-
neesche hoofd der school van de Anglicaan-
sche zending, waar zjj particuliere papieren
in beslag namen. Vervolgens drongen zij,
eveneens met geweld, het schoolgebouw
binnen, waar zij ook particuliere papieren
in beslag namen. Daarna vertrokken zij
weer, doch namen het hoofd der school met
zich mede. Deze bevindt zich thans in ar
rest. Het is niet bekend, waarvan hij wordt
beschuldigd.
Hasegawa heeft medegedeeld, dat Tsingtau,
dat tot nu toe de eenige Chineesthe haven was,
welke buiten de blokkade viel, voortaan ook
geblokkeerd zal worden. Dit is de eerste re
presaillemaatregel wegens de verbranding van
Japansche eigendommen te Tsingtau.
Uit Chineesche bron verluidt, dat de Japan
sche voorhoede Hangtsjau is binnengerukt om
twee uur hedenmiddag. De terugtrekkende Chi
neesche troepen hebben de voornaamste brug
over de rivier Tsientang met dynamiet in de
lucht laten vliegen.
De woordvoerder der Japansche vloot heeft
de pers medegedeeld, dat met ingang van mor
gen de geheele streek ten noorden van Soetsjau,
d.w.z. Jangtsepoe, Hongkioe en Tsjapei, weer
Zonder vergunning door vreemdelingen betre
den kan worden. Ook het vervoer van goede
ren uit aan vreemdelingen toebehoorende op
slagplaatsen in dit gebied is weer geoorloofd.
Het vervoerverbod van koopwaar uit Chinee
sche opslagplaatsen blijft gehandhaafd.
De woordvoerder deelde verder mede,'dat de
bezetting van Hangtsjau voltooid is, alle
vreemdelingen in die stad zijn ongedeerd. Hy
deed geen mededeelingen over de schade, die
de stad geleden heeft. De Japansche troepen'bijl-
Ven naar. het Westen en Zuid-Westen opruk
ken.
ROME, 27 Dec. (Stefani). Hedenmorgen
heeft de vrouw van Vittorio Mussolini zoon
Van den Duce het leven geschonken aan
een knaapje, dat den naam Guido zal krijgen. De
toestand van moeder en kind is uitstekend.
Mussolini heeft met groote blijdschap van het
heuglijke feit kennis genomen.
.Hoogste barometerstand 782.1 te Hamburg
H Laagste barometerstand 752.2 te Janmayen l|
VERWACHTING: Meest zwakke ver-
anderlijke wind, gedeeltelijk bewolkt, wei-
nig of geen neerslag, aanvankelijk lichte
H tot matige vorst, later temperatuur om
het vriespunt.
H Zon op v.m. 8.10 onder n.m. 3.52 uur.
Licht op n.m. 4.22. Maan op v.m. 3.08 M
onder v.m. 12.25. Nieuwe maan 1 Januari.
BERLIJN, 26 Dec. (Reuter) Een aantal pre
dikanten van de oppositioneele kerk in Duitsch-
land, die gearresteerd waren, is in de gelegen
heid gesteld het Kerstfeest in vrijheid te vie
ren. Zij kregen echter bevel zich na de Kerst
dagen weer bij de gevangenis aan te melden.
Een verzoek van ds. Niemöller, deze gunst
te mogen deelen, werd van de hand gewezen.
Zaterdag boden de te Rome aanwezige kardinalen aan Z. H. den Paus hun
gelukwenschen ter gelegenheid van het Kerstfeest aan. Op onze foto: de H. Vader
luisterend naar de toespraak. Zooals bekend antwoordde Z. H. de Paus met
een rede, waarin Hij verklaarde, dat in Duitschland een ware geloofsvervolging
heerscht en de beschuldiging weerlegde, dat de H. Kerk zich met de politiek bezig
houdt
PUEBLA DE VALVERBE, 26 Dec. (Havas).
De regeeringstroepen hebben gisteren te Teruel
de oude infanteriekazerne, de kerk St. Jean
de prefectuur, het ziekenhuis en andere open
bare gebouwen bezet. Naar schatting hebben de
•egeeringstroepen tot nu toe 6500 gevangenen
gemaakt. Men gelooft, dat de helft der bevol
king, welke ongeveer 13.000 zielen telde, de stad
reeds heeft verlaten. De rechtschen bieden
hardnekkig tegenstand.
De twee eenigste gebouwen waarin de natio
nalisten nog steeds weerstand bieden, zijn het
seminarie en het paleis der burgerlijke regee
ring. Deze gebouwen stonden vanavond in brand.
Aan het front buiten Teruel heeft de rechtsche
legermacht vandaag niet getracht een aanval te
doen.
In den avond werd te Salamanca mede
gedeeld, dat de colonnes der rechtsche troepen,
die opereeren bij de onmiddellijke toegangswe
gen van Teruel tengevolge van den zegevieren
den tegenaanval, dien zij gisteren hebben onder
nomen; hun stellingen aanzienlijk hebben ver
beterd. De groote omsingelingsmanoeuvre tegen
de regeeringstroepen, die Teruel aanvallen, ont
wikkelt zich op bevredigende wijze. De toestand
der regeeringstroepen wordt steeds moeilijker.
Het officieele communiqué van het groote
hoofdkwartier deelt mede: De heldhaftige ver
dediging van Teruel wordt voortgezet. De vij
and werd opnieuw teruggeslagen, na zware ver
liezen te hebben geleden, terwijl onze troepen
hun zegevierenden opmarsch voortzetten.
Twee vliegtuigen der regeeringstroepen werden
neergeschoten. Zij kwamen in onze linies terecht.
TOKIO, 27 Dec. (Domei). De Eritsche am
bassadeur te Tokio, Craigie, heeft een bezoek
gebracht aan den Japanschen vice-minister
van Buitenlandsche Zaken, Horinoetsji, om te
spreken over het incident met de Lady Bird.
Hooge ambtenaren van de Japansche minis
teries van Oorlog, Marine en Buitenlandsche
Zaken hebben Zaterdagavond een langdurige
bespreking gehad over het antwoord op de
Britsche- protestnota ten aanzien van het in
cident met de Lady Bird.
ISMp..
Generaal Aranda, die met zijn troepen
de verdedigers van Teruel te hulp komt
LYON, 26 December. (Havas.) Tijdens een
bijeenkomst, die te zijner eere werd gehou
den, heeft kardinaal Gerlier verslag uitge
bracht over zijn jongste besprekingen met
den H. Vader.
Hij verklaarde bij deze gelegenheid, dat het
verraad aan de gedachte van den Paus was, te
zeggen, gelijk dit in buitenlandsche kranten was
geschied, dat de H. Vader de katholieke leiders
zou aanmoedigen tot een verbond met het
Marxisme en met Moskou.
Er bestaat een onverminderbare tegenstrijdig
heid tusschen de gedachte van den Paus en de
leerstellirig, die geïnspireerd wordt door het
materialisme en leidt tot de vernietiging van
de persoonlijke waardigheid van den mensch,
den essentieelen grondslag van sociale recht
vaardigheid.
Wij wenschen de hand uit te strekken tot
allen die lijden, mits men ons niet vraagt
de heilige waarheid op te geven. De Katho
lieken zijn erfgenaam van een traditie, die
de Kerk sedert twintig eeuwen volgt. Zü zal
niet verzwakken in haar zending.
JERUZALEM, 26 Dec. (Havas) De ach
tervolging van een bende terroristen in
het Noorden des lands is tot in den Kerst
nacht voortgezet. Te middernacht waren
naar schatting 40 Arabieren gedood. Tal
van bandieten werden gewond.
De gevechten hebben zich voorgedaan in de
bij de grens gelegen bergen tusschen Akkro.
Safed en Tiberias.
Achthonderd man, gesteund door vliegtui
gen, nemen aan de achtervolging deel.
Te middernacht op 25 December werd het
vuren gestaakt, waarschijnlijk tot het aanbre
ken van den dag. De troepen blijven evenwei
in hun stellingen.
De actie tegen de gewapende benden in
Noord-Palestina duurt thans reeds vier da
gen. De troepen voltooien de omsingeling
der opstandelingen. Een groep Arabieren,
die langs de joodsche kolonie te Misjmar
Hajarden trachtte te ontvluchten, wisselde
een veertigtal schoten met politie-agenten.
Bij het meer van Galilea heeft men weer
verscheidene lijken van Arabieren gevon
den. Het betreft voor het meerendeel jon
gelieden tusschen 20 en 30 jaar, die nieu
we wapenen tot hun beschikking hadden
gehad.
Ook in andere deelen van Palestina duurt
het verzet voort. Te Caïffa wierp iemand een
bom in eeft koffiehuis, waar het druk was. Een
Britsch soldaat ving het projectiel op en wierp
het op straat, waarna het ontplofte, zonde:
slachtoffers te maken. Te Ramleh zijn tele
foondraden doorgesneden. Te Toelkarem zijn
geweerschoten op de gevangenis gelost. Hier is
bekend gemaakt, dat de bewoners zich tusschen
vijf uur des avonds en vier uur des morgens
niet op straat mogen vertoonen.
De Britsche regeering heeft de regeering van
den Libanon officieel gevraagd het toezicht aan
de grens te verzekeren om te verhinderen, dat
terroristen zouden kunnen vluchten.
Hunnerzijds hebben de Britsche autoriteiten
de grenspolitie versterkt om gewapende ben
den, die probeeren Palestina binnen te komen
om er de actie der opstandelingen te steunen,
terug te zenden.
By het vallen van den avond duurde het
gevecht in Galilea nog steeds voort. De politie
heeft in het Noorden des lands vele huiszoe-
kingen verricht. Militairen hebben verschei
dene huizen bezet.
In andere streken hebben zich schermutse
lingen voorgedaan. Bij het begin van den
avond werden schoten gelost op een autobus
van den dienst Jeruzalem—Tel Aviv. Een rei
ziger werd aan het hoofd gewond.
Te Caïffa zijn sjeik Add Atris en zijn zoon,
beschuldigd van het verwekken van agitatie, in
hechtenis genomen.
Bij Safed zijn vanochtend terroristen, die een
aanval pleegden op Britsche strijdkrachten, te
ruggedreven. Zij hebben zware verliezen gele
den.
PORT AU PRINCE, 25 Dec. (Havas) Op
initiatief van Vincent, den president der Repu
bliek Haiti, heeft de regeering van de Domini-
caansche Republiek de toepassing van het ver
drag van Gondra van 1923 en de verzoenings-
overeenkómst van 1929, welke voorziet in de bij
eenroeping van een internationale Amerikaan
sche commissie van onderzoek, goedgekeurd om
te komen tot een vreedzame regeling van de
incidenten in de Dominicaansche steden Mont
Christi en Abajon, waar Haïtianen werden
vermoord.
De stukken zijn reeds verzonden naar den
zetel dezer commissie.
BOEKAREST, 27 Dec. (Havas.) Koning
Carol heeft te Sinaia, waar hij het Kerst
feest heeft gevierd, een onderhoud gehad
met Tatarescoe over den politieken toestand
van het land na de verkiezingen.
Volgens niet bevestigde geruchten zou Tata
rescoe het ontslag van het kabinet hebben aan
geboden. De koning zal evenwel eerst in het
nieuwe jaar een beslissing nemen.
In politieke kringen geloofde men gisteravond,
dat de koning Constantin Bratianoe, den leider
van de liberale partij, welke op het oogenblik
aan de macht is, de vorming van een nieuwe
regeering zal opdragen. Men verwacht, dat Bra
tianoe zal slagen in het tot stand brengen van
een overeenkomst met de nationale boerenpartij
en dat hij de begrooting voor 1938-39 zal doen
aannemen.
De verkiezings-commissie heeft ten aanzien
van de berekening van het aantal toe te wijzen
zetels besloten:
1. De verdeeling van de zetels zal geschieden
op grondslag van het percentage, dat Iedere
partij heeft behaald in het geheele land en niet
districtsgewijs, zooals het regeeringsblok had
gevraagd.
2. Partijen, die minder dan twee procent van
het totaal aantal stemmen hebben gekregen,
zullen worden uitgesloten.
MOSKOU, 26 Dec. (A.N.P.) De provinciale
bladen melden, dat in het district Leningrad
Weer veerl n doodvonnissen zijn uitgesproken,
terwijl twee personen terechtgesteld zijn.
Een zekere Nikonof is tot gezant der Sovjet-
Unie te Oslo benoemd. Hij heeft tot dusverre
geen diplomatieke loopbaan gevolgd. Het is niet
bekend, wat er met Jakoebowitsj, die tot nu toe
gezant was, geschied is.
Tel. 10876 13714 11643 12193
In een rede te Lyon spreekt Kardinaal Gerlier
zich nit over de onvereenigbaarheid van het
geloof met het communisme.
Te Montredon in Frankrijk kwamen vijf ver
pleegden bij een brand in een zwakzinnigen-
gesticht om het leven.
Tijdens de Kerstdagen werd in Noord-Palestina
hevig gevochten tusschen de troepen en groote
benden van terroristen.
Japansche soldaten dringen een Engelsche
school te Peiping binnen.
Washington aanvaardt de Japansche veront
schuldigingen.
De strijd om Ternel is nog niet beslist.
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
Kerstvergaderingen van de S.D.A.P. te Amster
dam en Den Haag.
Congres van het R.K. Vredeslegioen te Utrecht.
Auto in de Vecht bij Breukelen. De inzittenden
ongedeerd.
Scheveningsche motorlogger bij Dieppe op een
zandbank gevaren.
Het lijkje van het te Maasland vermiste jon
getje gevonden. Verdrinking de doodsoorzaak.
Verkeersongelukken tijdens de Kerstdagen.
O
TOKIO, 26 Dec. (Domei.) De Japansche
keizer heeft de 73ste zitting van den Land
dag persoonlijk geopend. In zijn troonrede
wijst hy op den ernst van den toestand,
doch tevens geeft hy uiting aan zyn ver
trouwen, dat ook het laatste doel in China
bereikt zal worden.
De keizer zegt onder meer:
„Bij de opening van den landdag deelen wu
den leden van beide huizen mede, dat wy met
groote voldoening constateeren, hoe de betrek
kingen tusschen Japan en de mogendheden,
waarmede het door verdragen verbonden is, aan
vriendschappelijkheid en harteiykheid winnen.
Onze officieren en manschappen vergrooten ons
militaire aanzien door iederen stryd te winnen,
terwijl het volk achter de frontiyn eendrachtig
treeft naar overwinning der moeilijkheden. Wy
hebben onzen ministers opgedragen, de gewone
en de buitengewone militaire begrooting voor
1938, benevens verschillende wetsontwerpen in
te dienen. Met het oog op den ernst van den
toestand hopen wij, dat gy allen zult samenwer
ken by de behandeling dezer ontwerpen en uw
aandeel zult hebben in de leiding der staats
zaken."
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 779.8
Vorige stand: 772.6
V
