De Wieringermeer zelfstandig
Een staatsgreep in Roemenië
Een onrechtmatig
royement
De komende blijde
gebeurtenis
HET VAT1CAAN IN DE
BRANDING
OPENBAAR LICHAAM
IN WERKING
STOOMSCHIP GEZONKEN
UITERST RECHTSCH
KABINET
SKI-REIZEN
MIST! HOESTWEER!
WOENSDAG 29 DECEMBER 1937
Eerst in 1942 zal de bevolking een
eigen plaatselijk bestuur
hunnen kiezen
Instelling van een
bestuurscommissie
MAN VERDRONKEN
In bet duister misgestapt of
uitgegleden
Na twee en een hal f jaar de
beslissing
lljsONF
AROSA. SILS MARIE en RESIA
LISSONEy- LINDEMAN-^-
Veel animo voor de feestviering
in onze Oost
Grappige incidenten
Wijziging Ongevallenwet
Aanvulling der regeling in ver
band met beroepsziekten
AUTOBUS OMGESLAGEN
Geen persoonlijke ongelukken
DE ALDABl GEBROKEN
Achterschip onder water
Het persconflict te
Langendijk
Raadslid maakt zich bekend
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De rol van den Koning
V erkeersf ederatie
Het openbaar lichaam de Wieringermeer
treedt, naar wij vernemen, op 1 Januari in
Werking.
Was het t^ voor enkele weken nog twij
felachtig, of de nieuwe organisatie voor de
Wieringermeer, neergelegd in de wet van 31
Mei 1937, Staatsblad 512, op 1 Januari a.s.
in werking zou treden, thans staat vast, dat
nog voor dien datum een Koninklijk besluit
zal verschijnen, waarbij de in werking tre
ding op genoemden datum wordt bepaald.
De ter uitvoering van de wet noodige al-
gemeene maatregelen van bestuur zullen
eveneens dezer dagen in het Staatsblad
worden opgenomen. Op 1 Januari a.s. zal
derhalve het gebied van de Wieringermeer,
dat deel uitmaakt van de randgemeenten,
aan het territoir van die gemeenten worden
onttrokken.
Bij het openbaar lichaam de Wieringermeer
zal de zorg voor tweeërlei belangen worden
ondergebracht, n.l. de rijksbelangen en de ge
meentelijke belangen.
De rijksbelangen zullen worden behar
tigd door een directie, bestaande uit een direc
teur. Deze is voor de uitvoering van zijn taak
Verantwoordelijk aan de ministers van Water
staat en van Financiën, met uitzondering van
de hem ten aanzien van de duizend hectaren
blijvende staatsexploitatie opgedragen werk
zaamheden, waarvoor hij verantwoordelijk is
aan een uit negen leden bestaanden raad, die
ook overigens toezicht uitoefent op de hande
lingen van den directeur en der regeering des
gevraagd omtrent de uitvoering van de werken
van advies dient.
Practisch komt in de thans reeds be
staande organisatie ten aanzien van de
rijkszorg dus slechts weinig verandering.
Anders staat dit ten opzichte van het ge
meentelijk bestuur. Hiervoor komt 'n
geheel nieuwe organisatie, zoodat de Wie
ringermeer gemeentelijk met ingang van 1
Januari a.s, een publiekrechtelijke eenheid
worden zal, wat het publiekrechtelijk beheer
betreft, prachtisch op één lijn staande met
een gemeente.
Deze organisatie zal als overgangsmaatregel
Worden ingevoerd, om na verloop van een vijf
tal jaren de oprichting van een gemeente te
vergemakkelijken. Een bestuurscommissie zal
fle taak verrichten, welke onder normale om
standigheden aan den gemeenteraad is opge
dragen. Een dagelijksch bestuur treedt in de
plaats van B. en W„ terwijl de voorzitter van
de bestuurscommissie als burgemeester op
treedt. De voorzitter wordt door de wet aan
gewezen. Als zoodanig zal optreden de directeur
van de rijksafdeeling van het openbaar lichaam.
Dit, om zooveel mogelijk eenheid in het bestuur
en beheer te bevorderen. De leden worden be
noemd door de Kroon, waarin ligt opgesloten,
dat het rijk nog eenige medezeggenschap in het
plaatselijk bestuur behoudt, hetgeen ook wen-
schelijk is, omdat de eerstkomende jaren van
rijkswege nog belangrijke bedragen aan verde
ren opbouw van de Wieringermeer ten koste
gelegd moeten worden, doch bovendien, omdat
de reeds gevestigde gemeenschap, hoewel deze
zich de eerstvolgende jaren nog belangrijk zal
Uitbreiden, den eersten tijd nog niet in staat is,
financieel in eigen huishouding te voorzien er.
dus nog met tekorten te kampen zal hebben,
Welke door het rijk zullen moeten worden gedekt.
Vóór 31 Mei 1942 zal een wetsontwerp
worden ingediend tot instelling van een ge
meente en alsdan zal de bevolking ook eerst
haar grondwettelijk recht tot het kiezen van
een eigen plaatselijk bestuur kunnen uit
oefenen.
In deze nieuwe organisatie zal een functie
Van ondervoorzitter worden opgenomen, die den
voorzitter niet alleen bij ongesteldheid of af
wezigheid, doch ook in andere gevallen zal kun
nen vervangen en die dus meer contact met de
plaatselijke bevolking dan de voorzitter zal heb
ben, hoewel deze uit den aard der zaak aan
de bewoners steeds gelegenheid zal geven, hun
belangen bij hem voor te staan.
De bestuurscommissie zal uit negen leden be
staan, waarvan er vijf een ambtelijke functie
in overheidsdienst bekleeden en buiten de Wie
ringermeer wonen. De overigen, waaronder een
lid van 't dagelijksch bestuur (wethouder), zul
len Wieringermeerbewoners zijn. In tegenstel
ling tot den raad, die zich in hoofdzaak een
taak ten aanzien van het privaatrechtelijk rijks-
beheer van de Wieringermeer ziet toebedeeld,
zal de bestuurscommissie overwegend publiek
rechtelijk terrein betreden en zoodra de wet in
Werking treedt, zal zij reeds de verantwoordelijk
heid voor het gemeentelijk beheer dragen.
In den voormiddag van 3 Januari zal zij
namens den minister van Binnenlandsche
In den vroegen morgen is op de werf
Wilton-Feyenoord be Schiedam een ongeluk
gebeurd, dat den 52-jarigen C. L. M. Oos
terling, wonende te Maassluis, het leven
heeft gekost.
Het was nog vrij donker, toen de man uit
het dok over de loopplank naar den wal
ging om een stuk gereedschap te halen. Na
eenigen tijd was O. echter niet terug, zoodat
men ongerust werd en begon te dreggen. Vrij
spoedig haalde men daarop het lijk van den
ongelukkige op. Men vermoedt, dat de man in
het duister is misgestapt of is uitgegleden, met
het gevolg, dat hij te water raakte en ver
dronk.
Zaken worden geïnstalleerd in het vergader
lokaal te Wieringerwerf, waarbij ook het
college van Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland, dat ten deele voor het toezicht op
de werkzaamheden der bestuurscommissie
is ingeschakeld, is uitgenoodigd en waarbij
ook het publiek toegang heeft. In den na
middag zal de openbare vergadering worden
voortgezet en tal van verordeningen, welke
in een gemeente niet kunnen ontbreken,
moeten worden vastgesteld.
Aan de voorbereiding wordt reeds geruimen
tijd gewerkt. De secretarie zal als model-secre
tarie worden opgezet en de administratie doel
matig op eenvoudige wijze worden ingericht.
Tal van bekende persoonlijkheden op het ge
bied van de gemeente-administratie hebben 'n
werkzaam aandeel in deze voorbereiding gehad.
De bestuurscommissie heeft haar zetel te Wie
ringerwerf, alwaar een flinke middenstands-
woning voorloopig als raadhuis dienst doet.
Er ligt iets moois in de taak, welke aan de
nieuwe organisatie wordt opgedragen. Moge zij
het scheppende wérk, dat sedert een zevental
jaren in de Wieringermeer is tot stand ge
bracht, met onvermoeiden ijver thans op uit
gebreider schaal voortzetten, opdat onze eer
ste Zuiderzeepolder de trots van ons vaderland
moge worden.
De civiele Kamer der Utrechtsehe Rechtbank
heeft heden uitspraak gedaan in een zaak,
welke al twee en een half jaar liep.
Het betrof hier het volgende:
Een lid van de Utr. Postduivensociëteit
was door het bestuur als lid geroyeerd om
onwaarschijnlijke resultaten met zijn duiven
in verschillende wedvluchten behaald. De
duiven van dit lid, dat reeds vele prij
zen heeft behaald met zijn dieren, maakten
een abnormaal goeden tijd: bij een bepaalde
vlucht constateerde men, dat een der dui
ven een afstand sneller dan de bliksem
zou hebben afgelegd.
Bij de behandeling voor de Rechtbank was
door Mr. Simon gepleit voor het geroyeerde
lid, terwijl mr. de Vries optrad als verdediger
van gedaagde.
In Mei 1935 had de geroyeerde in de dag
vaarding gesteld, dat hij zonder opgaaf van
redenen voor de rest van zijn leven was uitge
sloten uit de postduivensport en dat deze uit
sluiting onrechtmatig zou zijn.
De uitspraak van hedenmorgen bepaalde o.a.;
dat het royement onrechtmatig was uitge
sproken;
dat gedaagde veroordeeld werd, om dit roye
ment in te trekken;
dat het geheele vonnis, conclusies incluis, in
extenso moet gepubliceerd worden in het or
gaan der vereeniging der Utr. Postduiven So
ciëteit; „De Postduif';
dat een bedrag van 50.moet betaald
worden als schadevergoeding voor een en an
der;
en dat een bedrag van 200.moet betaald
worden als vergoeding voor de proceskosten.
I INDEMAN
NAAR
Amsterdam, Arnhem, Den Haag,
Eindhoven, Groningen, Haarlem,
Leeuwarden, Leiden, Rotterdam,
Utrecht, Zeist
Om hoost ta voor
komen en te ver
helpen nietsJaeter
dan
ZE HELPEN GOED - ZE SMAKEN GOEP
BATAVIA, 29 Dec. (Aneta) Alles duidt er op,
dat, wanneer de lang verbeide blijde tijding in
Indië bekend zal worden, de geheele Indische
gemeenschap op ongeëvenaarde wijze feest zal
vieren.
Er zijn speciale voorzieningen getroffen voor
berichtgeving over den geheelen Archipel door
Aneta, in overleg met de overheid.
Een typeerende bijzonderheid is, dat de
sirene (welke zich op het Anetagebouw bevindt
en waardoor kond wordt gedaan, dat een be
langrijk bericht i^ binnengekomen) zal blijven
zwijgen, wat er ook moge geschieden, zoolang
het verheugend bericht nog niet is ontvangen,
opdat iedere burger van Batavia zal weten, dat,
indien eenmaal de sirene wordt gehoord, het
groote moment werkelijk daar is.
De toenemende spanning blijkt intusschen
uit de, zich dagelijks herhalende, telefonische
aanvragen van diverse kanten bij elk geluid,
dat iet of wat op dat van een sirene gelijkt.
Intusschen werken talrijke organisaties, zoo
wel in Batavia als in de andere steden, aan de
voorbereidingen voor de feestviering. Ook in
de kleinere plaatsen Is men in dit opzicht zeer
actief. Inheemsche onderwijzers hebben feest
liederen vervaardigd, die thans door de in-
landsche jeugd worden ingestudeerd.
Overal wordt vlaggedoek gekocht, men is
reeds bezig illuminaties aan de voornaamste
gebouwen aan te brengen en zelfs hebben zich
concurreerende drukkerijen vereenigd tot het
gemeenschappelijk vervaardigen van een ge
denkplaat ten behoeve van de schooljeugd,
welke op papier van padalarang is gedrukt en
gratis in vele duizenden exemplaren zal worden
verstrekt.
Het is thans een vacantieweek en vele Euro
peanen vertoeven in de bergstreken, doch ook
zij hebben maatregelen getroffen om op het
eerste bericht naar huis terug te keeren, ten
einde niets van de viering te missen.
Desa en stad wedijveren in animo om alles
zoo mooi mogelijk te maken.
In inheemsche streken, in het binnen
land dus, zal de verspreiding van het be
richt op eigenaardige wijze geschieden. In
elke langgar (bedehuis) zal op de bedoeg
worden geslagen. De bedoeg, welke een veel
lager geluid heeft dan de tong-tong, is uit
sluitend bestemd voor den oproep bij plech
tige of religieuze gebeurtenissen. Doordat
de eene bedoeg het van een volgende over
neemt, dus op het eerste geluid ook het
bericht voortdraagt, zal op deze eigenaar
dige wijze het heuglijke bericht over gewel
dige oppervlakten en afstanden worden
verspreid.
Op den grooten feestdag zelf zullen overal
optochten worden gehouden. In Batavia zal die
optocht Arabische, Chineesche, Japansche, In
heemsche en Europeesche groepen omvatten.
Hoogstwaarschijnlijk zal deze optocht bij avond
met fakkelverlichting een fantastisch schouw
spel van eenheid in Oranjehulde opleveren.
Behalve de animo, welke bij het geheele be-
stuurscorps in den Archipel bestaat om de
feesten zoo goed mogelijk voor te bereiden,
hebben allerlei spontane medewerkers zich be
schikbar gesteld, die, voor zoover de groote
plaatsen betreft, zich hebben vereenigd in
feestcomité's. Op kleinere plaatsen ziet men
meer individueele prestaties, als eerepoorten en
dergelijke blijken van hulde en vreugde.
Ook grappige incidenten blijven natuurlijk
niet achterwege. Zoo is dezer dagen op enkele
plaatsen gebleken, dat de bulletins, die uiter
aard reeds gereed zijn gelegd, alreeds ten on-
reehte waren verspreid, zoodat een vervroegde
feestviering in Tasikmalaja hiervan het resul
taat was. Verder spoorden kortgeleden eenige
reizigers langs een feestelijk versierde desa,
waarop zij dachten dat „het al zoover was", en
onmiddellijk naar huis terugkeerden, om daar
te vernemen, dat nog eenig geduld geoefend
moest worden.
Ingediend zijn wetsontwerpen tot wijziging
Land- en Tuinbouwongevallenwet 1922 en tot
wijziging der Ongevallenwet 1921. Aan de toe
lichting daarvan is het volgende ontleend:
Bij de Wet van 22 Juli 1935 heeft de Konin
gin zich de bevoegdheid voorbehouden, toe te
treden tot het in de achttiende zitting der al-
gemeene conferentie van de vertegenwoordigers
der leden van de internationale organisatie
van den arbeid van den Volkenbond aangenomen
ontwerp-verdrag betreffende gedeeltelijke her
ziening van het verdrag (Genève 1925) betref
fende schadeloosstelling voor beroepsziekten. In
de Memorie van Toelichting op het ontwerp van
deze wet werd medegedeeld, dat onze ongeval
lenwetgeving aan de bepalingen van voren
bedoeld ontwerpverdrag moet worden aange
past en dat de ratificatie van het verdrag zal
kunnen plaats hebben, zoodra de noodige wijzi
ging van de Ongevallenwetten tot stand ge
komen en in werking zal zijn getreden.
De wetsontwerpen beoogen deze noodige aan
passing te bevorderen.
Van de geboden gelegenheid is n.l. tevens ge
bruik gemaakt om de regeling, welke hoofdstuk
Xa der Ongevallenwet 1921 bevat betreffende
beroepsziekten, te herzien in verband met leem
ten en onvolkomenheden van de thans gelden
de wettelijke regeling, waarop de practijk het
licht heeft doen vallen. Voor de overzichtelijk
heid is de stof in een vijftal punten onder
scheiden.
1. Als gevolg van de redactie van het eerste
lid van artikel 87a is de verzekering tegen gel
delijke gevolgen van beroepsziekten beperkt tot
de werklieden, die zelf de in artikel 87a aan
gewezen werkzaamheden verrichten. Volgens de
nieuw voorgestelde redactie zal aanspraak heb
ben op schadeloosstelling ieder werkman, werk
zaam of werkzaam geweest in een bedrijf,
waarin werkzaamheden worden verricht, die tot
een der in de wet genoemde beroepsziekten
kunnen leiden.
Een nieuwe redactie van artikel 87b wordt
voorgesteld, waarbij de ziekte-veroorzakende
werkzaamheden zoo ruim mogelijk worden om
schreven.
3. In het tweede lid van het artikel behoort
de aanspraak op schadeloosstelling te worden
verbonden aan het zich openbaren van de be
roepsziekte tijdens de dienstbetrekking.
4. De verzekerde, die gedurende ten minste
een jaar werkzaam is geweest in een of meer
ondernemingen, waarin met gevaarlijke stof
fen of gassen wordt omgegaan en bij wien zich
een der aangewezen ziekten openbaart na af
loop van den in den algemeenen maatregel van
bestuur aangegeven termijn, zal volgens dat
nieuwe lid gedurende zekeren tijd en onder ze
kere voorwaarden worden toegelaten tot het be
wijs, dat zijn ziekte verband houdt met zijn
dienstbetrekking in een der bedoelde onderne
mingen.
5. Artikel 87b in zijn nieuw voorgestelde re
dactie noemt de ziekten, welke als beroeps
ziekten zullen worden beschouwd.
Nabij de nieuwe brug over het kanaal in
den Terheydenscheweg te Breda is Dinsdag
avond een A.T.O.-bus, waarin achttien passa
giers waren gezeten, geslipt en tegen een stil-
staanden personenauto gereden, met het ge
volg, dat de autobus omsloeg. Geen der pas
sagiers liep verwondingen op. De bus was zoo
danig gehavend, dat de passagiers genood
zaakt waren in een anderen bus de reis voort
te zetten.
Uit Rio Grande wordt door Lloyds geseind,
dat het Nederandsche s.s. Aldabi gistermid
dag aan het achtereinde van ruim no. 1 in
tweeën is gebroken. Het achterste stuk is vlot,
maar niet op drift.
Men bericht ons uit Terneuzen, dat het
Joego-Slavisch stoomschip „Srgj", komen
de van Cypres en op weg naar Antwerpen,
vannacht boven Bat, vermoedelijk tenge
volge van een aanvaring, is gezonken.
Nader wordt gemeld, dat het schip ter hoogte
van den z.g. Baalhoek boven Walsoorden in bot
sing is geweest met een onbekend gebleven
stoomschip.
De aanvaring was zoo hevig, dat de Srgj
spoedig daarna zonk.
Het schijnt, dat van de 33 opvarenden 31 zijn
gered door een sleepboot, die de overlevenden
naar Antwerpen heeft vervoerd. Twee leden der
bemanning worden vermist.
Het stoomschip, waarmede de Srgj in botsing
is geweest, is doorgevaren.
Omtrent de aanvaring van het Joego-Slavi-
sche s.s. „Srgj" wordt nog gemeld, dat t ach
terschip onder water zit.
Er bevinden zich nog een paar leden van
de bemanning aan boord, die echter buiten
gevaar zijn.
De overige leden zijn aan wal. Twee of
drie personen worden vermist. Het is ech
ter niet uitgesloten, dat deze personen over
gesprongen zijn op andere booten.
Het is nog niet bekend, met welk schip de
„Srgj" in aanvaring is geweest, daar tijdens 't
ongeval ongeveer twee of drie stoomschepen
in de omgeving van de „Srgj" waren. Vermoe
delijk is het onbekende schip doorgevaren naar
Antwerpen.
Ter plaatse van de aanvaring liggen een paar
sleepbooten met een drijvende bok uit Ant
werpen.
De „Srgj" had een lading pyriet aan boord.
Volgens een later bericht is het s.s. „Srgj" in
zinkenden toestand omhoog gezet op de slikken,
ter hoogte van Baalhoek nabij Walsoorden.
Twtee opvarenden worden vermist. De overigen
zijn geland en naar Antwerpen vertrokken, ter
wijl enkele personen nog aan boord blijven om
behulpzaam te zijn bij de berging.
Het schip is vermoedelijk in aanvaring ge
weest met het inkomende Duitsche ss. „Consul
Cords", komende van Rotterdam en bestemd
naar Antwerpen, of met het Zweedsche s.s
„Haga", komende van Transund en bestemd
naar Antwerpen. De drijvende bok en sleepboo
ten zijn aanwezig, terwijl verder bergingsmate-
riaal van Antwerpen ter plaatse wordt ver
wacht.
Het persconflict te Langendijk, dat een oogen-
blik het bekende Haagsche geval dreigde te
imiteeren, is opgelost. Gisteravond heeft het
S.D.A.P.-raadslid Bakker te Zuid-Scharwoude
aan den burgemeester medegedeeld, dat hij
aan den journalist de bewuste mededeeling
over de voorwaarden van het P.E.N. heeft ge
daan.
In de raadszitting van vorige week Donder
dag had hij op de vraag, of een der raadsle
den de zegsman was, ontkennend geantwoord,
wijl hij meende, dat het een andere mededeeling
betrof.
Toen is hij met vacantie het dorp uitgegaan
en vernam eerst heden, wat er bedoeld werd.
In de mededeelingen aan de raadsleden had hij
niets geheims gezien, aangezien wel op de cir
culaire aan de colleges van B. en W. het woord
„vertrouwelijk" stond, maar niet op de concept-
voorwaarden zelf, en evenmin op de enve
loppen.
Bovendien is het de vraag, of de simpele
mededeeling „vertrouwelijk" dezelfde kracht
heeft als een wettelijk opgelegde geheimhou
ding. Het is dan ook vrijwel zeker, dat geen
vervolging zal worden ingesteld.
Zoo is dit stormpje in een glas water al
weer geluwd.
De regeering-Tatarescoe was bij de verkie
zingen in de minderheid gebleven. Hadde
zij 40 procent der stemmen op zich ver
eenigd, dan zou zij, volgens het wonderlijke Roe-
meensche stelsel, als premie nog de helft der
overige zetels hebben verkregén en aldus aan
een stevige meerderheid zijn gekomen. De Kies
commissie, welke het Kabinet-Tatarescoe
gunstig gezind wtes, probeerde nog allerlei nieu
we middeltjes, om de regeering te redden, maar
stiet daarbij in dén lande op even hevige als
begrijpelijke oppositie. Koning Carol stond toen.
naar het scheen, voor het alternatief: of met
Tatarescoe dictatoriaal regeeren öf de regels
van het parlementaire stelsel toepassen en
nieuwe verkiezingen uitschrijven, wanneer de
formatie van een Kabinet, dat een meerderheid
kan opbrengen, onmogelijk bleek. Carol heeft
zich echter aan dit alternatief niet gehouden,
maar een soort van staatsgreep gedaan, door
de vorming van het nieuwe Kabinet toe te ver
trouwen aan de leiders der Kleine Christelyk-
Nationale party (deze behaalde bij de verkie
zingen slechts 10 procent) Octavian Goga en
Antonius Coeza. Men kan niet aan den indruk
ontkomen, dat Carol reeds in het geheim dezen
heeren een opdracht had verstrekt, gezien het
feit, dat ze in een paar uur tijds kans zagen,
een uiterst rechtsch georiënteerd Kabinet in el
kander te timmeren en de volledige ministeriyst
aan den Koning voor te leggen. By de eedsaf
legging zeide Goga in een toespraak, die in haar
formuleering veel had, dat naar fascisme en
nationaal-socialisme zweemde, dat een van de
eerste maatregelen zal zijn een „ordening var.
de pers" en dat de regeering eens en voor altijd
een einde zal maken aan de „activiteit van
joodsch-communistische auteurs". Voorts ver
klaarde hij, dat de regeering de constitutioneele
vormen zal eerbiedigen, maar dat zy begrijpt,
dat het leven van den Roemeenschen staat
„binnen het kader van orde en ontzag diep
doortrokken moet zijn van de atmosfeer van
arbeid en fatsoen". De nationaal-Christelijke
gedachte is de basis van onze regeeringsopvat-
ting, aldus zeide de premier, welke zich richt
op de boerenbevolking, die het staatsbestel zoo
zeer schraagt.
In zyn antwoord zeide koning Carol: „Gij
betreedt een nieuwen weg, welke tot leuze „Na
tionalisme" heeft. Dit is een schoone leuze, doch
zij is moeilijk te verwezenlijken." Hieruit blijkt
dus, dat Carol nog allesbehalve zeker is van het
welslagen van zijn (waarschijnlijk onberaden)
stap. En ook zijn volgende woorden toonen meer
ongerustheid dan gerustheid (waarvoor, gezien
het feit, dat de partij van Goga en Coeza als
embleem het hakenkruis voert ook alle reden
is)„Roemenië gaat een tijd van zorgen tege
moet, Waarin de trouw aan land en koning", al
dus de monarch, „op zware proef zal worden
gesteld". In Roemenië zelf vergelijkt men den
nu geschapen toestand met de periode, die in
Duitschland onmiddellijk aan de komst van
Hitier voorafging. De belichaming van het Roe
menië van Volkenbond en collectieve veiligheid,
de oud-minister van Buitenlandsche Zaken
Titulescoe, die tydens de verkiezingen was te
ruggekeerd, is alrêe gevlucht naar het voor hem
veilige Weenen.
Octavian Goga, de nieuwe minister-presi
dent, werd in 1881 te Sibioe (Trans-Syl-
vanië) geboren. Hij studeerde te Boeda
pest en te Berlijn. Voor den oorlog ageerde hij
in Trans-Sylvanië, dat door Hongarije werd
overheerscht, ten gunste van Roemenië. Hij is
een talentvol dichter. Goga heeft deel uitge
maakt van de politieke groep van maarschalk
Avarescu, waaruit hij is getreden om de Natio
nale Boerenpartij op te richten, die samenging
met den bond van prof. Coeza. Hieruit is de
Nationale Christelijke Party ontstaan. Goga is
voorstander van een rassenpolitiek en van een
goede verstandhouding met Duitschland.
De nieuwe regeering is een regeering van de
„sterke hand", zy beschikt in de Kamer over
veertig zetels van de 390 en de vorming is al
leen terug te voeren op den wil van den
koning, een beroep te doen op een byzonder
energiek persoon. Goga wordt als zoodanig be
schouwd en men denkt hierby aan zyn optre
den als minister van Binnenlandsche Zaken in
1936, toen hy den doorslag gaf tot de overwel
digende meerderheid van maarschalk Avarescu
bij de verkiezingen.
In sommige kringen gelooft men, aldus
Havas dat, wanneer nieuwe verkiezingen
zullen worden uitgeschreven onder het minister
presidentschap van Goga, de regeering een
meerderheid van de Nationale Christelijke Partij
zal verkrijgen. De regeering heeft ten doel de
rechtsche stroomingen, die afwijken van de
IJzeren Garde, samen te doen gaan, aangezien
de leidende personen in het land vreezen voor
de IJzeren Garde. Deze taak zal moeilijk zyn,
want de regeering zal het hoofd moeten bieden
aan de IJzeren Garde, aan de Nationale Boeren
partij en misschien ook aan de liberalen.
In de binnenlandsche politiek zal zeker het
programma van de Nationale Christelijke Par
tij, welke zich op rassenstandpunt stelt, worden
verwezenlijkt, nl. invoeren van een „numerus
clausus" of een naar verhouding verdeelen van
de openbare functies volgens het percentage
van de in het land aanwezige rassen, verder
nationalisatie van verscheidene bedrüven, o.a.
van de pers en een anti-semietische politiek.
Het schynt dat de nieuwe regeering alleen om
binnenlandsche politieke redenen is gekozen
door den Koning. In het Roemeensche binnen
land heerscht reeds scherpe oppositie.
Jules Manioe, de president der Nationale Boe
renpartij, heeft tegenover de pers verklaard,
dat de regeering van Goga, na de verkiezingen,
een uitdaging was aan het adres van de natie.
De partij van Goga heeft slechts tien procent
der stemmen op zich vereenigd en dient zich
aan als persoonlijke regeering in anti-parlemen
tairen en anti-constitutioneelen vorm.
Manioe zeide, dat zijn partij in de oppositie
zou gaan tegen de nieuwe regeering, die een
werkelijk gevaar voor de belangen der natie
beteekent.
In de buitenlandsche politiek zal de nieuwe
regeering, niettegenstaande haar sympathie voor
het nationaal-socialistische Duitschland en het
fascistische Italië, tenminste in het begin niet
ver afwijken van de politiek van de voorgaande
regeeringen.
In Rome is de samenstelling van het nieuwe
kabinet te laat bekend geworden, om nog offi
cieel commentaar mogelijk te maken. Men acht
het echter zeer waarschijnlijk, dat Italië de
komst van Goga met instemming begroeten zal.
In een korten commentaar wyst de „Tribuna"
er op, dat de nieuwe minister van Buitenland
sche Zaken, Micesco, voorzitter is van de Ita-
liaansch-Roemeensche juridische commissie.
Ook te Eerlijn volgt men de politieke ge
beurtenissen te Boekarest met belangstelling.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" herinnert aan
de redevoeringen, die Goga destijds in de
Kamer heeft gehouden ten gunste van een
vriendschapsverdrag met Duitschland. Ook wyst
het blad op zyn anti-communistische gezindheid.
In Joego-Slavische kringen is men volgens
den United Press-correspondent te Weenen van
oordeel, dat er geen sprake zal zijn van een
wijziging in Roemenië's buitenlandsche politiek,
In de Engelsche pers komt de volgende ge
dachte tot uiting, waarmede wü ons kunnen
vereenigen: „Het schynt, dat Koning Carol de
intentie heeft een fascistisch gouvernement te
stichten en te regeeren zonder parlement. Dit
is voor Roemenië een gevaarlyk spel en ook
voor den Koning persoonlek."
Onder den titel „Het kan verkeeren"
sehrijft „Het Volk" een bedrieglijk
artikel, dat de kennelijke bedoeling
heeft te suggereeren, dat het Vaticaan ten
opzichte van het fascisme en communisme
mitsgaders het nationaal-socialisme her
haaldelijk als een politieke weerhaan zou
hebben gedraaid. Het herinnert aan de moei
lijkheden tusschen Mussolini en het Vati
caan, welke bij het verdrag van Lateraner.
uit den weg werden geruimd, en stelt het
voor alsof het herstel van de wereldlijke
macht voor het Vaticaan aanleiding zou zyn
geweest zijn principieele bezwaren tegen de
fascistische staatsleer te vergeten, den Abes-
sinischen oorlog niet openlijk af te keuren en
den burgeroorlog in Spanje ten gunste van
Italië voor te bereiden. Nu echter het bezoek
van Mussolini aan Hitier geen matiging van
de aanmatiging van het Duitsche nationaal-
socialisme tegenover de Kerk ten gevolge
heeft gehad, gelijk het Vaticaan verhoopt
zou hebben, zou het Vaticaan, gezien s Pau
sen Kerstboodschap, Waarin het bestaan van
een ware geloofsvervolging in Duitschland
werd geconstateerd, en de uitlatingen van
de kardinalen Verdier en Gerlier, bereid zijn
de uitgestoken hand der communisten te
grijpen, ofschoon het communisme ten
scherpste in de encycliek „Divini Redemp-
toris" veroordeeld werd. Ook een zekere sym
pathie van de jongeren onder de katholieken
voor het communisme zou een rol hebben
gespeeld bij de veronderstelde frontverande
ring van het Vaticaan ten opzichte van de
leer der bolsjewiki. Zonder de schijn-
reserves en de quasi-twijfels van „Het
Volk" in bedoeld artikel te hebben weer
gegeven, hebben wij toch met het boven
staande de bedoeling en het doel van deze
bedenkelijke en onwaarachtige politieke pen-
nevrucht van socialistischen huize volledig
recht laten Wedervaren. Dat „Het Volk"
„pour besoin de la cause" in dit artikel geen
onderscheid gelieft te maken tusschen het
nationaal-socialisme en het fascisme en
spreekt van het fascistische Derde Rijk
toont reeds duidelijk aan op welk peil zijn
aantijgingen tegen de vermeende draaierijen
van het Vaticaan staan.
De nuchtere tastbare werkelijkheid is
geheel anders dan de perfide fabeltjes
van „Het Volk" willen doen gelooven.
Niet het Vaticaan is principieel gedraaid,
maar alles draait rondom het Vaticaan. Het
Vaticaan staat als een rots in de branding
der tijden en zendt het zuivere, onverzwak
te, eeuwige licht van Christus' Woord uit in
de duisternis. Dat die duisternis dat niet
wil of kan begrijpen, kan men moeilijk te
goeder trouw aan het Vaticaan verwijten.
De juist in de Kerstboodschap zoo nadruk
kelijk herhaalde verzekering, dat het Katho
licisme niet politiek, maar zuiver godsdienstig
is, wordt treffend bevestigd door de ge
schiedenis, welke „Het Volk" "tendentieus op
haalt. Het Vaticaan, dat zich de wereldzen
ding van het Katholicisme welbewust is en
zijn verantwoordelijkheid tegenover God
voor de verdediging van de zuiverheid des
Geloofs en van de onvervreemdbare rechten
van de Kerk sterk voelt, heeft zich nimmer
gebonden aan het een of andere politieke
systeem, maar aanvaardt elk politiek sys
teem, waarby de rechten en vrijheden van de
Katholieken en hun Kerk afdoende gewaar
borgd zijn. Vandaar dat het, toen Mussolini
een verzoening wilde en Hitier een verzoe
ning scheen te willen, inging op het sluiten
van verdragen, zonder daardoor bepaalde
voor Katholieken onaanvaardbare leerstellin
gen van de door hen verkondigde theorieën
tot de zijne te maken. Mussolini hield zich
aan het gesloten verdrag, Hitier niet. Van
daar het verschil in de practische houding
van het Vaticaan tegenover den Italiaanschen
fascistischen staat en het nationaal-socia
listische Derde Rijk. Het Vaticaan is voor
vrede en tegen oorlog. Het heeft nimmer
den »Abessinischen oorlog goedgekeurd, het
heeft steeds veroordeeld en veroordeelt nog
en zal altijd veroordeelen alle geweld, dat
niet als rechtmatige zelfverdediging in uiter
ste noodzaak kan worden beschouwd. Het
heeft het godloos communisme even kracht
dadig en duidelijk gevonnist als bepaalde
leerstellingen van het zgn. nieuwe heiden
dom, van het historisch materialistische
marxisme en het liberalisme en komt slechts
op voor de eenige, eeuwige, door God zelf
geopenbaarde Waarheid. Wie deze Waarheid
wil deelachtig worden, zal bij den H. Vader
en de H. Kerk steeds een gewillig oor vinden,
onverschillig van welken kant hy komt.
„Laat allen tot mij komen," dit Christus
woord hebben Christus' plaatsbekleeders op
aarde steeds tot het hunne gemaakt. Maar
er is geen samenwerking mogelijk tusschen
den duivel en God, tusschen de duisternis en
het licht, tusschen leugen en waarheid. De
S.D.A.P. moge in zichzelf verdeeld zyn en
principieel zooveel transigeeren als zy wil,
de Katholieke Kerk en het Vaticaan doen
dat niet. Het is juist deze ,onwrikbare be
ginselvastheid van de Kerk en Haar opperste
leiding, welke haar zoo gehaat maakt bij
alle politieke opportunisten van bruin tot
rood, de socialisten incluis.
De Alg. Ned. Verkeersfederatie houdt een al-
gemeene vergadering op Maandag 24 Januari,
des voormiddags te 10.30 uur in een der zalen
van den Dierentuin te 's-Gravenhage.
Na de jaarrede van den president, prof. mr.
dr. H. Westra, zal ir. M. de Wolff, secretaris
der A.N.V.F., een voordracht houden over „Ver-
keersevolutie en Overheid".
De vergadering zal worden gevolgd door een
gemeenschappelyken koffiemaaltyd, waarby
Mr. J. Linthorst Homan, Commissaris der Ko
ningin in de provincie Groningen, een rede zal
uitspreken, getiteld: „Nieuwe tyden, nieuw
yerkeer".
