De regeeringscrisis in Egypte Buus en Kaart Nederlandsche Textiel Conventie verlengd tot 1940 DE KONING EN ZIJN PREROGATIEVEN VERBINDEND VERKLARING HET LIBERALE EZELTJE MAANDAG 3 JANUARI 1938 BUITENLANDSCH OVERZICHT Dictatuurpogingen der Wafdpartij Misverstand over een voorrangsweg Twee gewonden bij een auto botsing onder Zeist Hoofdconducteur onder den trein Kon bij het instappen het portier niet open krijgen Op hit station der Nederlandsche Spoorwe gen te Schiedam is Zondagochtend om even voor half tien een ongeluk gebeurd, dat den 54-ja- rigen hoofdconducteur M. A. Kraan uit Rotter dam het leven heeft gekost. Roode gloed boven de bosschen Theeschenkerij „In de Dennen te Hilversum uitgebrand DE STEEKPARTIJ TE GRONINGEN Broer van het slachtoffer gearresteerd De nationale première van de Bouwmeester-revue werd een groot succes 'n Decoratief-grootsche aanhef De gewijzigde uniforme verkoops- voorwaarden zullen waar schijnlijk 1 Maart in werking treden 67 fabrieken zijn aangesloten Onderlinge waardeering Seinhuiswachter door den trein gegrepen Machinist had het vreeselijk ongeluk niet bemerkt L. VAN TULDER GEHULDIGD ALS KOORDIRIGENT Kerkelijke viering en receptie te Den Haag DE IJZERS ONDER? Friesland heeft het reeds geprobeerd BENOEMING KOLONIALE STATEN BENOEMINGEN In het bisdom Haarlem Het ernstige geschil tusschen den jongen Koning Faroek en het door Nahas Pasja voorgezeten Wafd-ministerie heeft een voorloopige oplossing gevonden: de Koning heeft, gebruik makend van een recht, dat de Grondwet hem verleent, de Wafd-ministers ont slagen „oneervol", zou men er bij kunnen voegen en een nieuw kabinet doen samen stellen door den liberalen leider Mahmoed Pasja, die verschillende zeer bekende mannen, onder wie twee oud-minister-presidenten Abdel Fattah Jehia Pasja, die Buitenlandsche Zaken voor zijn rekening genomen heeft, en Ismael Sidky Pasja, aan wien de portefeuille van Financiën is toevertrouwd in zijn ka binet heeft opgenomen, maar waarin de Wafd, Egypte's grootste partij, uit den aard der zaak. niet vertegenwoordigd is. Volgens de Daily Te legraph is er door het wegzenden van het oude Kabinet eigenlijk geen enkele verandering in de situatie gekomen. De spanning is minder ern stig geworden door het feit, dat zoowel de hui dige regeering als de Wafdisten trouw aan de grondwet hebben betuigd. Thans zal echter Koning Faroek het initiatief moeten nemen en zijn kaarten op tafel moeten leggen. De nieuwe regeering heeft geen meerderheid in het parle ment, zij zal haar „trouw aan de grondwet" moeten bewijzen door nieuwe verkiezingen uit te 6Chrfjven. Voorloopig heeft zij dit niet gedaan. Zij heeft het parlement voorloopig een maand op reces gestuurd. Hoe is de crisis ontstaan? Om deze vraag te beantwoorden, is het noodig, de voorvallen van recenten datum, in 't kort, de revue te laten passeeren. Toen in 1935 de oorlog in Ethiopië tusschen Italië en Engeland een uiterst-ge spannen verhouding had doen ontstaan, zagen de kopstukken van de Wafd in dat de gelegen heid gunstiger dan ooit was om Engeland con cessies af te dwingen. Italië had in Libye een leger van ongeveer 75.000 man saamgebracht en deze troepen stonden klaar Egypte binnen te rukken voor het geval Engeland aanstalten maken mocht het Kanaal van Suez te sluiten en daarmee de Italiaansche onderneming in Abessinië in gevaar te brengen. Onder die om standigheden kreeg Egypte als militaoire en vlootbasis voor de Britten onschatbare waarde en er moest den Engelschen wel alles aan ge legen zijn de vriendschap van de bevolking en de regeering van het land aan den Nijl te be houden. Zou, eventueel, Italië die vriendschap verwerven, dan kwamen de „verbindingslijnen" van het Britsche „Empire" jn onmiddellijk en groot gevaar. Toen de Egyptische regeering, en de Wafd partij, die het grootste deel der natie achter zich had, concessies eischten, die van Egypte een onafhankelijk land zouden maken, kon de Londen- sche regeering, ofschoon zij aarzelde, met an ders doen dan zich tot het openen van onder handelingen bereid verklaren. De besprekingen, die ongeveer zes maanden duurden, leidden tot voor Egypte zeer verheugende resultaten. Op 26 Augustus 1936 kwfem tusschen de twee landen een verdrag tot stand, dat Egypte onafhankelijk maakte en dat Engelands veiligheid, voor zoo veel de Kanaal-zone betreft, vergrootte. Gevolg van dit, voor het grootste gedeelte aan de Wafd te danken, diplomatieke succes was dat deze partij bij de verkiezingen de zege wegdroeg. Zij vormde een kabinet, wilde van samenwerking met de oppositie niets meer weten en regeerde het land op bijna dictatoriale wijze. Koning Faroek regeerde toen nog niet. Aan het hoofd van den regentschapsraad, die in naam van den jongen koning het land bestuurde, stond prins Mohammed Ali, maar deze bezat niet de kracht zich tegen de beslissingen der Wafd-ministers te verzetten. De Wafd profiteerde van de zwak heid van den regentschapsraad om het land geheel volgens partij-politieke beginselen te organiseeren. Alle administratieve be trekkingen werden aan politieke vriendjes ge geven, overal moesten ambtenaren, die het waagden er een eigen en afwijkende politieke overtuiging op na te houden, voor Wafdisten plaats maken. Daarenboven schiep de Wafd zich, naast het leger, een eigen weermacht, de „BlauWhemden", die tot taak hadden de Wafd- leiders te beschermen. Men weet, dat het op treden van deze Blauwhemden, die voor een goed deel allerminst tot de beste elementen van de natie behoorden, vaak tot bloedige botsingen aanleiding gegeven heeft, tot zóó ernstige con flicten zelfs, dat de ambassadeur van Groot- Brittannië het op een gegeven oogenblik wen- schelijk oordeelde Nahas Pasja's aandacht te vestigen op het gevaar, dat het bestaan van dit partij-leger opleverde. Dat gevaar werd er niet geringer op, toen zich ook Groenhemden-afdee- lingen vormden, die haar recduten vonden in de rangen van de „Masr El Fatah", de organi satie van jonge nationalistische vreemdelingen- hatende extremisten. De troonsbestijging op 29 Juli van dit jaar, van den koning Faroek, die toen zeven tien en een half jaar oud was, maakte aan de gemakkelijke en overwegende positie van de Wafd bijna plotseling een einde. Faroek wist zich in weinige weken bij de bevolking bemind en populair te maken en allen, die het op eenigerlei wijze met de Wafd en zijn tyrannie te kwaad hadden, zagen tot den jeugdigen Fa roek als tot een redder op. De Wafd-leiders evenwel waren en bleven vast voornemens zich niet naar de tweede plaats te laten terugdrin gen en namen, nadat de met de troonsbestij ging verbonden feestelijkheden achter den rug waren, opnieuw de strijdbijl op, ditmaal met het doel ook de Kroon aan him wil te onder werpen. De koning, zich de ervaringen en de lessen van zijn vader, koning Foead, herinne rend, begreep, dat de Wafd er op uit was zijn vorstelijke prerogatieven te besnoeien en te knotten, en dat dit de almachtige partij zeker op zeer korten termijn gelukken zou als hij niet voet bij stuk hield. Faroek verzette zich dus maar kon toch niet verhinderen dat Nahas Pasja zich van twee ministers, Nokrasji Pasja en Ghaieb Pasja, die zich niet aan de Wafa- dictatuur onderwerpen wilden, ontdeed. Dit op treden van de Wafd-leiders deed de politieke malaise evenwel slechts toenemen en had o.m. tot gevolg dat de oppositioneele groepen zich nauwer aaneensloten. Het land werd woeliger. De koning riep Ali Maher Pasja, oud-raadgever van zijn vader en verklaard tegenstander van de Wafd, aan zijn zijde. Deze daad, die van grooten onafhankelijkheidszin getuigde, maakte een compromis tusschen Kroon en regeering bijna onmogelijk. De Koning hield vast aan de rechten, die de Grondwet van 1923 hem ver leent, en wenschte deze niet aan de dictatuur verlangens van een partij ten offer te brengen. Faroek begreep, dat de Wafd een gevaar voor de natie en voor de toekomst van zijn rijk ging beteekenen en drong op de onmiddellijke ont binding van de Blauwhemden-troepen en op eefbled voor de grondwettelijke rechten van de Kroon krachtig aan. De Wafd weigerde de eischen van den koning in te willigen of er ook maar aan tegemoet te komen. Onder deze omstandigheden bleef den vorst slechts één mogelijkheid over: het Wafd- kabinet zijn congé en een nieuwen man de teu gels van het bewind in handen geven. Dat heeft Koning Faroek gedaan en Mahmoed Pasja, de liberaal, heeft niet geaarzeld tot onmiddellijke ontbinding van de Blauwhemden-formaties over te gaan. De verwachte troebelen zijn tot dusver uitgebleven, ofschoon men er zich niet over zou behoeven te verwonderen als vandaag of morgen ernstige woelingen gemeld worden. Deze crisis is, ofschoon zij onvermijdelijk was. zeker betreurenswaardig, niet alleen voor Egyp te zelf, maar ook met het oog op de mogelijke gevolgen, die zij voor de internationale verhou dingen in het Oostelijk bekken van de Middel- landsche Zee hebben kan. Nog steeds is de Wafd een zeer machtige partij en het is wel weinig waarschijnlijk dat zij zich zonder meer bij den thans geschapen stand van zaken zal neerleg gen. Intusschen dient afgewacht hoe zij zich voorstelt de thans verloren macht te heroveren want dat dit voor de naaste toekomst haar stre ven zal zijn, is wel' zeker. Eveneens dient afge wacht te worden, in hoeverre diplomatieke En- gelsche kringen gelijk hebben, welke de gebeur tenissen in Egypte beschouwden als een nederlaag van Engeland en als een succes voor de Ita liaansche pan-Arabische propaganda. Zondagmiddag te ruim twee uur zijn op den Soestdijkerstraatweg tusschen De Bilt en Soest, onder de gemeente Zeist, twee personenauto's tegen elkaar gebotst. Het ongeluk is veroorzaakt, doordat de be stuurder van den eenen wagen, welke uit de richting Baarn kwam, van meening was, dat hij op een voorrangsweg reed, zoodat hij geen aan dacht schonk aan een van rechts- uit den zij weg naar Maartensdijk naderenden auto. Beide voertuigen vlogen met een harden klap tegen elkaar, waarbij de van rechts komende auto, die te Baarn thuis behoort, van voren vrijwel geheel vernield werd Het stuurrad brak ge deeltelijk af. De bestuurder liep verschillende lichte snij- wonden op. Zijn echtgenoote, die naast hem zat, was er erger aan toe. Zij ging met het hoofd door de voorruit en werd door de glas scherven ernstig aan het gelaat gewond. Bei den zijn naar het ziekenhuis te Baarn vervoerd. De automobilist kon, na te zijn behandeld, naar huis gaan, doch zijn vrouw moest ter verple ging worden opgenomen. De andere auto, die een G-nummer droeg, kwam er vrij goed af. Alleen werden de bum per vernield en de radiator beschadigd. De vier inzittenden, een echtpaar en hun twee kinde ren, bleven ongedeerd. Deze auto is door de po litie van Zeist in beslag genomen, terwijl de andere wagen is weggesleept. De bestuurder, die de aanrijding had veroor zaakt, had op het laatste oogenblik nog gepro beerd te remmen, doch dit lukte niet door de gladheid van den weg. Hoofdconducteur Kraan zou den electrischen trein 2120, welke om 9 uur 28 naar Maassluis vertrekt, geleiden. Toen de stationschef het ver treksein had gegeven en de hoofdconducteur wilde instappen, kon hij blijkbaar het portier van den wagon niet gemakkelijk open krijgen. Hij viel en geraakte tusschen trein en perron beklemd met het gevolg, dat hem de borstkas werd ingedrukt. De man was vrijwel op slag dood. De trein kwam zonder conducteur te Vlaardingen aan, waar een nieuwe conducteur de leiding overnam. De bekende theeschenkerij „In de Dennen", gelegen aan den Soestdijkerstraatweg en aan het rijwielpad naar de Lage Vuursche, is Zater dagavond geheel uitgebrand. Het café was in de wintermaanden overdag slechts enkele uren geopend en onbewoond. Zaterdag was het gebouwtje, dat van steen was opgetrokken en met riet bedekt, verlaten. Tegen elf uur teekende zich boven de bosschen van Hilversum en Baarn een roode gloed af. De vlammen sloegen fel naar alle kanten uit en in minder dan geen tijd was het inwendige der theeschenkerij geheel door het vuur ver woest. De brandweer van Hilversum was spoedig met een motorspuit ter plaatse, doch er viel niets meer te redden. Zij bepaalde zich dan ook tot het nathouden van de oude dennen, welke de idyllische entourage van de theeschenkerij vormden. De oorzaak van den brand kon nog niet wor den vastgesteld. Mogelijk moet zij worden ge zocht in een defect in den schoorsteen. Het perceel en de inventaris waren verzekerd. Ook de brandweer van Baarn rukte bij het waarnemen van de roodgekleurde lucht naar den brand uit, doch zij heeft geen assistentie verleend. Naar wij vernemen, heeft de politie thans den broer van het slachtoffer van de steekpartij in een café in de Nieuwstad te Groningen, zekeren Kr. gearresteerd, die Zaterdagavond de omgeving aldaar onveilig maakte door met een open mes te dreigen. Hij was het, dien de ruiten heeft ingegooid van het café, waar de vechtpartij zich heeft afgespeeld. De man is in het hoofdbureau van politie op gesloten. ROTTERDAM, 1 Januari Tot de nok toe zit de Groote Schouw burg vol, en die nok ligt hoog in deze wijde, weelderig-barokke zaal met haar machtige, antieke goud en rood-fluweelen tooneel-omlijsting. Voor die berstens-volle zaal, voor dit typisch-Rotterdamsche publiek, voegde Jo Buziau, de groote meester van den oubolligen Hollandschen humor, nieuwe lauweren aan de reeds vergaarde toe. En met hem het heele Bouwmeester-revue-ge zelschap. Buus met zijn altijd weer nieuwe grollen en grappige situaties; het gezelschap met zijn ditmaal nieuwe krachten en zijn altijd frissche charmante tooneelen. De aanhef van deze nieuwe revue „Neerlands Bloed", spreekt recht tot het hart van Rotter dam, een aanhef in waarlijk grootschen zee vaartstijl. Wat een pracht van décors! De „Am sterdam", een galjoot van de Oost-Indische Compagnie, vaart uit. Uit oud-Hollandsche trapgevel-huisjes wuiven de bont-gekleede meis jes schipper Buus en zijn gezellen na, wanneer de rijk-gebeeldhouwde achtersteven van de kade wegglijdt. Buus en zijn maat Jasper raken bij een schipbreuk in de maag van een potvisch terecht daar hebben de Rotterdammers ook herinneringen aan! en worden driehonderd jaar later in deze merkwaardige behuizing ge vonden door de „Nieuw Amsterdam", die de groote traditie van de Hollandsche scheepsbou wers voortzet. Het binnenstoomen van dit schip vormt een prachtige pendant van de uitvaart der oude „Amsterdam", twee scènes van groot- sche decoratieve allure. Nadezen aanhef wisselen de gewone scènes en balletten elkander af, zooals ieder jaar. Daar is een ballet in het theater; een dans- en jo- delfestijn in Tirol, waar de Drahtbahn overheen glijdt en waarin de Alpen-denneboomen zelfs deelnemen aan de vreugde; een divertissement aan het hof van Keizerin Eugenie; een sober- stijlvolle valse fantastique en'tenslotte een zéér fraaie mazurka. Als altüd zijn deze balletten in costumes en uitvoering tot de kleinste bijzonderheden ver zorgd. Zie bijvoorbeeld het galante spel tus schen keizerin Eugenie en haar officier, terwijl de dansen hun gang gaan. Met lichteffecten, zachte kleuren, sobere lijnen en een enkele fon tein zijn weer allerbekoorlijkste resultaten ver kregen. Onder de dansende groepen trekt de aan winst van het danspaar St. Clair and Day ten zeerste de aandacht. Deze beiden bereiken in hun dansfantasiën zulk eén virtuositeit van zuivere rhythmische beheerschingdat de zaal meermalen in een spontaan oprecht-bewonde rend applaus losbarstte. Het is werkelijk een spannend genot deze zwierige gratie in haar vollen vormenrijkdom te zien bewegen over het tooneel. Op .het gebied van het décor heeft de Bouw meester-revue reeds eerder geëxperimenteerd met het draaiende tooneel. In deze nieuwe re vue worden deze experimenten op heel geluk kige wijze voortgezet. De draaiende schijf is niet meer in hokjes of in gelijke helften ver deeld. De achterzijde van een schouwburgge bouw springt erop naar voren en wanneer dit draait opent zich de volle diepte van de thea terzaal, waar het ballet reeds aan den gang is. Die overgang is ook logischer dan een ka kelbont voordraaien van allerlei tooneeltjes. Het groote nieuwtje van deze revue ligt in de vervanging van Siem Nieuwenhuizen door Johan Kaart. Een gelukkig nieuwtje. Veel bewondering kon Siem, die altijd de zelfde grimassen trok, die maar hoogst zel den werkelijk geestig kon zijn, naast Bu ziau, dien hij in zijn burleske costumeering steeds imiteerde, niet trekken. Hij bleef te veel clown. Johan Kaart daarentegen tracht net als Buus zelf tenminste eerlijk te zijn wat hij voorstelt. Hij is geen clown, uit gedost als garderobejuffer, omdat het zoo onecht aanziet en min of meer lachwek kend, maar een échte garderobejuffer, die juist omdat ze zoo écht is in het cari- Medio November is gemeld, dat de minister van Economische Zaken, in antwoord op het desbetreffend verzoek der vereeniging „Neder landsche Textiel-Conventie", had medegedeeld, dat hij in beginsel bereid was de algemeen ver bindendverklaring van het kartelreglement en de gemeenschappelijke betalings- en verkoops voor waarden der conventie te bevorderen. Deze zgn. principieele bereidverklaring heeft, naar wij vernemen, tot gevolg gehad, dat na twee algemeene ledenvergaderingen, te Arnhem gehouden, en na besprekingen met de vertegenwoordigers van de twee ver schillende stroomingen binnen dit kartel, besloten is de Nederlandsche Textielconven- tie vrijwillig voort te zetten tot 1 Januari 1940. Alle leden hebben zich hiertoe inmid dels verbonden. De voortzetting van een zoo belangrijk kartel met 67 aangesloten fabrieken en een jaarlijk- schen omzet van pl.m. 46 millioen gulden, is alleen mogelijk gebleken door de door den mi nister van Economische Zaken toegezegde ver bindendverklaring. Met veel iVaardeering wordt melding gemaakt van de groote medewerking van dezen bewindsman en de afdeeling nijver heid van zijn departement, waardoor het moge lijk werd gemaakt, het gelukkige resultaat van de voortzetting der vrijwillige samenwerking te bereiken. Een algemeen verbindendverklaring is als gevolg hiervan niet meer noodig, zoodat het verzoek daartoe nu kan worden ingetrokken. Voor een goed begrip van de eenigszins ge wijzigde verhoudingen in dit voor het econo misch leven van Nederland zoo belangrijke kar tel wordt nog het volgende medegedeeld: De textielconventie, die zich tot taak stelt het bevorderen van een rationeelere productie en distributie door het invoeren van uniforme verkoopsvoorwaarden op rationeelen grondslag 1), kwam na vele langdurige en moeilijke onder handelingen tot stand in Maart 1934, en begon haar werk op 1 September van dat jaar. Behalve het feit, dat men aan weerszijden een beter begrip van eikaars moeilijkheden heeft gekregen, is een ander belangrijk resul taat, dat de behandeling van het verzoek tot verbindendverklaring mede heeft teweeg ge bracht een nauw contact met de afnemers organisaties, die over het geheel waardeering hadden, sommige groepen zelfs een groote waar deering, voor hetgeen de N.T.C. ter rationali seering van productie en distributie had ver richt. Deze organisaties (grossiers, confectie-fa- brikanten, inkoopvereenigingen) zagen in het voortbestaan van dit conditie-kartel dan ook een algemeen belang en inzonderheid een belang voor den Nederlandschen textielhandel in den ruimsten zin des woords. Zij waren evenwel van meening, dat voor de totstandkoming der N.T.C. meer overleg met de afnemers-organi saties wenschelijk geweest ware. Zij konden zich voorts wel vereenigen met de hoofdlijnen en de hoofdgestes der conventie, doch zij had den bezwaren tegen sommige regelingen in hun tegenwoordigen vorm. In twee uitgebreide vergaderingen zijn nu de verkpopsvoorwaarden der N.T.C. en de werkwijze van dit kartel volledig besproken, waarna een kleiner werkcomité uit beide groepen tot de opstelling van op verscheidene punten gewij zigde uniforme verkoopsvoorwaarden is geko men. De rechten van beide partijen zijn, de tech nische posities van productie en distributie in aanmerking nemend, bij,de nieuwe 'regelingvol komen gelijk geworden. De reeds bestaande gé- mengde arbitrage-commissie (uit handel en in dustrie) is aanmerkelijk uitgebreid en boven dien zal nog een kleine permanente arbitrage commissie optreden, die de adviezen van het centraal bureau der N.T.C. desverlangd toetst. Het centraal bureau wordt hierdoor meer dan voorheen 'n orgaan, dat den geheelen bedrijfs tak (industrie en handel) dient en de neutrale positie, reeds bij de oprichting in 1934 voor het centraal bureau gevreëerd, wordt nog meer ge accentueerd. In de algemeene vergadering der N.T.C. van 5 November 1937 zijn de door het bestuur met de afnemers-organisaties overeengekomen wijzi gingen aangenomen. Hetzelfde geschiedde door de vergaderingen van de afnemers-organisaties, aan wie deze wijzigingen door de vertegenwoor digers in de zoogenaamde kleine commissie werden voorgelegd. Ook heeft een vergadering der N.T.C. van 7 December 1937 de overeenge komen statuten-wijziging goedgekeurd. Nu bo vendien op 28 December 1937 op deze statuten wijziging de koninklijke goedkeuring is verkre gen, is geheel aan de gesloten overeenkomsten voldaan. De gewijzigde uniforme verkoopsvoorwaar den der N.T.C. (het resultaat van de over eenkomst met de afnemers-organisaties) zullen waarschijnlijk 1 Maart e.k. in wer king treden. 1) Zie het inleidend rationalisatie-rapport van 't E.I.T. „Uniforme verkoopsvoorwaarden op rationeelen grondslag voor de Nederlandsche katoen-industrie", door prof. dr. J. Wisselink, gepubliceerd als bijlage van de Econ. Stat. Be richten 13 December 1933. caturale overdreven dan op de lachspie ren werkt. Buus en Siem vormden twee los van elkaar staande figuren, twee ieder op eigen baan dolende sterren op het tooneel; Buus en Kaart werken samen, spelen op elkaar. Dat komt ontegenzeglijk de har monie van het geheel sterk ten goede. Dit nieuwtje is, naar dezen eersten avond te oordeelen, stellig een verbetering. Buus heeft, den weg voortzettend, dien hij verleden jaar als verkooper van Italiaansch ijs betrad, weer een scènetje van levensernst aan zijn repertoire toegevoegd. Als Mr. Schoenma ker deelt hij vakman-lesjes uit aan menschen, die beslist alleen maar 'n rechten neus wenschen en iederen krommen vervloeken. Op 't binnen werk komt het aan! Over zijn humor geen woord; dien moet men zien. De spelers werden rijk met bloemen gehul digd. Zondagavond te ongeveer half twaalf is op het stationsemplacement Feyenoord te Rotter dam, nabij de luchtbrug, een ernstig ongeluk gebeurd, waarvan de •58-jarige eerste seinhuis wachter J. Sparreboom het slachtoffer is ge worden. De man, die zich met een collega op het seinhuis bevond, heeft zich omstreeksdien tijd even verwijderd om naar het toilet te gaan. Hij is toen gegrepen door stoomtrein 194, welke komende uit de richting Dordrecht naar het station D. P. ging. De machinist van dien trein heeft blijkbaar van het ongeluk niets bemerkt. Dit werd eerst ontdekt, toen de collega van S., omdat deze wat lang wegbleef, op onderzoek uitging en daarop s. naast de spoorbaan totaal verplet terd vond. Het stoffelijk overschot van den ongelukkige is door een auto van den G. D. naar het zie kenhuis aan den Coolsingel overgebracht. Het zangkoor „Cantate Domino" der onze Lieve Vrouwe-kerk aan de Elandstraat te 's-Gravenhage, waarvan de concertzanger Louis van Tulder een zevental jaren leider is ge weest, heeft zijn oud-dirigent Zondagochtend gehuldigd, ter gelegenheid van diens jubileum als concert-zanger. In de geheel gevulde kerk heeft pastoor Alph. Vermeulen S. J. te zijner intentie een plechtige Hoogmis opgedragen, waaronder het koor onder van Tulder's leiding de „Missa in honorem Sanctae Mariae Magdalenae" van Philip Loots ten gehoore bracht. Jos Vranken Jr. bespeelde het orgel. Onder het offertorium zong van Tulder het „Ave Maria" van Hub. Cuypers, van welken componist ook het acht stemmige „Te Deum" door het met vele zan gers versterkte koor werd uitgevoerd. Na afloop der kerkelijke plechtigheid was er een drukbezochte receptie in de pastorie, waarbij met de familie van Tulder ook de geestelijkheid, het kerkbestuur en tal van af gevaardigden van kerkkoren aanwezig waren. Onder leiding van Jos. Vranken Jr. zong „Cantate Domino" het „Haec Dies" van J. Gallus, waarna de vice-president, de heer Nieszen, het 'woord nam en in herinnering bracht, hoe dit zangkoor onder de oezielende leiding van Van Tulder muzikaal gevormd is en steeds meer glans aan den openbaren eere- dienst kan bijzetten. Spr. bood namens het college de versierselen aan van het officiers kruis in de Oranje-Nassau-orde, waarmede de jubilaris onlangs bij bevordering is begiftigd, alsmede een geschenk onder enveloppe. Aan mevrouw van Tulder werden bloemen aange boden. Pastoor Vermeulen liet het licht vallen op de geestelijke waarde van de toonkunstbe- oefening, welke de jubilaris steeds met zooveel ijver naar voren had gebracht. Vervolgens voerden verschillende afgevaar digden van koren het woord. Louis van Tulder zeide in zijn dankwoord, ontroerd te zijn door deze spontane hulde en herinnerde eraan, hoe hij op 17-jarigen leef tijd, op het koor der paters Jezuïeten op de Rozengracht te Amsterdam, voor het eerst den dirigeerstok opnam. Hij dankte voor de mede werking in de jaren van zijn leiderschap van dit koor ondervonden. Na aflóop hebben de talrijke aanwezigen per soonlijk met een handdruk van hun sympathie voor den heer van Tulder doen blijken. In verschillende plaatsen van Friesland heeft men Zondag de schaatsen ondergebonden om op ondergeloopen landen en slooten te genie ten van deze prettige wintersport. Op de ijsbanen, waarvan er enkele warer. opengesteld, werd alleen nog de jeugd toege laten. CURAgAO, 3 Jan. (Aneta) Voor de Kolo niale Staten zijn door den gouverneur als lid nog aangewezen twee katholieken en drie niet- katholieken. De raad bestaat thans in totaal uit acht ka tholieke en zeven niet-katholieken leden. Z. Exc. de minister van Sociale Zaken, Prof. mr. C. Romme, moge in den aanvang van zijn bewind niet onver deeld gelukkig zijn geweest in de benaming van de door hem ingevoerde extra-steun regeling voor zekere groepen van werkloozen, hij moge door den al te engen financieelen armslag, welke hem door zijn collega aan financiën, werd gegund, niet dat hebben kunnen doen, Wat zijn sterk ontwikkeld so ciaal gevoel wel gaarne zou gewenscht heb ben, zijn principieel zuiver en positief chris telijke instelling van hart en geest heeft hij sindsdien bij herhaling overtuigend gede monstreerd. Zijn plan tot beperking van den loonarbeid voor de gehuVde vrouw in het belang van het gezonde en normale gezins leven en van de van nature voor het kost winnerschap aangewezen mannen, en thans zijn pogen om door een kinderbijslag-verze kering het in de vrije loonpolitiek te vaak veronachtzaamde gezinsbehoefte-element gel dend te maken ten gunste van de gezinnen, die de gemiddelde grootte te boven gaan. zij markeeren de rechte, principieel Chris telijke richting, welke deze minister met zijn sociale politiek uit wil gaan, zoover als maar onder de gegeven omstandigheden mogelijk en redelijk verantwoord is. Dat men van liberale zijde daarvoor minder waardeéring heeft dan b.v. het R. K. Werkliedenverbond, wiens voorzitter met voldoening constateerde, dat de geest aan sociale zaken „om" is, spreekt wel vanzelf. En wij verbazen er ons dan ook niet over, dat het „Alg. Hbl." in een artikeltje, getiteld „Ezeltje, strek je!" zijn bezwaren blootlegt, welke het tegen het door min. Romme aan den Hoogen Raad van -Arbeid voorgelegde ontwerp betreffende een „Kinderbijslagverzekering" koestert. Het is geen vinnige en geen grove aanval, dien het deftige blad pleegt. Neen, het is een combinatie van ia-ia-knikken en kleine trap pen. Laten w*ij het den achterpoot af en toe "trekkende ezeltje even bekijken. Ofschoon het, zooals het Hbl. zelf er kent, hier slechts om een vooront werp gaat en het dus geen zin heeft op dit oogenblik deze materie in den breede te onderzoeken, meent het liberale orgaan toch ook thans reeds een enkel punt te moe ten toelichten. Welk punt? Het irriteert het „Hbl." kennelijk, dat de minister van sociale zaken „vrijwel als een axioma" stelt, dat door bij de loonbepaling rekening te houden met de grootte van het* gezin het algemeene welzijn wordt bevorderd. Het wil desnoods toegeven, dat de gemeenschap voor haar krachtig voortbestaan in het algemeen af hankelijk is van de natuurlijke, ordelijke ontplooiing van het gezinsleven, maar het begrijpt niet, waarom juist de „kinderrijke" en „goedgeregelde" gezinnen voor de ge meenschap van uitzonderlijke waarde zijn. Wat het Hbl. niet zegt te begrijpen is evi dent voor iedereh overtuigden en principiee- len katholiek, hoe eenvoudig hij ook mag zijn. Immers in strijd met de natuurlijke us orde klein of kinderloos gehouden gezinnen en slecht geregelde gezinnen zijn een kanker voor het volk, dat eraan lijdt. Zij zijn haarden van zedelijk bederf, zij ondermijnen de volks kracht, zij bevorderen de gemak- en de ge notzucht, zij vernietigen het verantwoorde lijkheidsbesef in alle verhoudingen, zoowel van die in het gezin zelf 'als daarbuiten in de maatschappij, de gemeenschap, waarvan het gezin de hoeksteen is en moet blijven. De Malthusiaansche vrees voor het kinder rijke en volgens Gods wet geregeld levende gezin, waferdoor het economisch gevaar van overbevolking zou kunnen ontstaan, is het „Hbl." niet vreemd, ook al vindt het de ge dachte: loontreKkenden met groote gezinnen (gezinnen met méér dan twee kinderen hee- ten in het „Hbl." al groot) den zwaren strijd om het bestaan wat te verlichten, „niet on sympathiek" en weet het dit zelfs in ver band te brengén „met eischen van sociale rechtvaardigheid". Men ziet, hoe bewonderenswaardig toegeef lijk het liberale „Hbl." bereid is te zijn! Maar, zoo redeneert het verder, wanneer de gemeenschap zooveel belang heeft bij het groote gezin, waarom draait dan niet de ge- heele gemeenschap, maar slechts de als een ezeltje, dat zich alsmaar strekken moet, reeds overbelaste werkgever voor de kosten van de kinderbijslagverzekering op? Deze vraag is even dwaas als de vragen, waarom de industrie niet voor den landbouw de lasten betaalt en omgekeerd, waarom het Rijk niet alle lasten van de gemeenten overneemt of omgekeerd, waarom het „Hbl." zelf niet al zijn abonné's uit financieele moeilijkheden redt, terwijl het toch gebaat is bij abonné's, die de abonnementsgelden geregeld kunnen voldoen. Het is juist het goede en eerlijke en principieel zuivere ip Romme's vooront werp, dat hy de kosten van de kinderbijslag verzekering gemeenschappelijk wil laten dra gen door alle werkgevers, d.w.z. door allen, die loontrekkers in hun dienst hebben en het vrije loonpeil soms zóó bepalen, dat er voor den arbeider met een groot gezin geen menschwaardig bestaan overeenkomstig de eischen van de sociale rechtvaardigheid op kan overschieten. Romme's ontwerp gaat recht tegen de liberale loonpolitiek in en beoogt, die overeenkomstig de criteria der Christelijke sociale rechtvaardigheid te cor- rigeeren. Moge hij daarin slagen, allen min zaam ia-ia-balkenden maar met de pooten trappelenden ezeltjes ten spijt. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft be noemd: tot Kapelaan te Rotterdam (H. Antonius Abt) den Weleerw. Heer J. Buijs; tot Kapelaan te Obdam den Weleerw. Heer A. Th. van der Burg (Neom.); tot Kapelaan te Scheveningen (H. Antonius Abt) den Weleerw. Heer A. A. J. Buijs; tot Kapelaan te Roelofarendsveen den Wel eerw. Heer P. M. E. von Fisenne (Neom.),

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 2