De regeeringscrisis in Egypte
Buus en Kaart
Nederlandsche Textiel Conventie
verlengd tot 1940
DE KONING EN ZIJN
PREROGATIEVEN
VERBINDEND VERKLARING
HET LIBERALE EZELTJE
MAANDAG 3 JANUARI 1938
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Dictatuurpogingen der
Wafdpartij
Misverstand over een
voorrangsweg
Twee gewonden bij een auto
botsing onder Zeist
Hoofdconducteur onder
den trein
Kon bij het instappen het portier
niet open krijgen
Op hit station der Nederlandsche Spoorwe
gen te Schiedam is Zondagochtend om even voor
half tien een ongeluk gebeurd, dat den 54-ja-
rigen hoofdconducteur M. A. Kraan uit Rotter
dam het leven heeft gekost.
Roode gloed boven de
bosschen
Theeschenkerij „In de Dennen
te Hilversum uitgebrand
DE STEEKPARTIJ TE
GRONINGEN
Broer van het slachtoffer
gearresteerd
De nationale première van de
Bouwmeester-revue werd
een groot succes
'n Decoratief-grootsche
aanhef
De gewijzigde uniforme verkoops-
voorwaarden zullen waar
schijnlijk 1 Maart in
werking treden
67 fabrieken zijn
aangesloten
Onderlinge waardeering
Seinhuiswachter door
den trein gegrepen
Machinist had het vreeselijk
ongeluk niet bemerkt
L. VAN TULDER GEHULDIGD
ALS KOORDIRIGENT
Kerkelijke viering en receptie
te Den Haag
DE IJZERS ONDER?
Friesland heeft het reeds
geprobeerd
BENOEMING KOLONIALE
STATEN
BENOEMINGEN
In het bisdom Haarlem
Het ernstige geschil tusschen den jongen
Koning Faroek en het door Nahas Pasja
voorgezeten Wafd-ministerie heeft een
voorloopige oplossing gevonden: de Koning
heeft, gebruik makend van een recht, dat de
Grondwet hem verleent, de Wafd-ministers ont
slagen „oneervol", zou men er bij kunnen
voegen en een nieuw kabinet doen samen
stellen door den liberalen leider Mahmoed
Pasja, die verschillende zeer bekende mannen,
onder wie twee oud-minister-presidenten
Abdel Fattah Jehia Pasja, die Buitenlandsche
Zaken voor zijn rekening genomen heeft, en
Ismael Sidky Pasja, aan wien de portefeuille
van Financiën is toevertrouwd in zijn ka
binet heeft opgenomen, maar waarin de Wafd,
Egypte's grootste partij, uit den aard der zaak.
niet vertegenwoordigd is. Volgens de Daily Te
legraph is er door het wegzenden van het oude
Kabinet eigenlijk geen enkele verandering in de
situatie gekomen. De spanning is minder ern
stig geworden door het feit, dat zoowel de hui
dige regeering als de Wafdisten trouw aan de
grondwet hebben betuigd. Thans zal echter
Koning Faroek het initiatief moeten nemen en
zijn kaarten op tafel moeten leggen. De nieuwe
regeering heeft geen meerderheid in het parle
ment, zij zal haar „trouw aan de grondwet"
moeten bewijzen door nieuwe verkiezingen uit te
6Chrfjven. Voorloopig heeft zij dit niet gedaan.
Zij heeft het parlement voorloopig een maand
op reces gestuurd.
Hoe is de crisis ontstaan? Om deze vraag te
beantwoorden, is het noodig, de voorvallen van
recenten datum, in 't kort, de revue te laten
passeeren. Toen in 1935 de oorlog in Ethiopië
tusschen Italië en Engeland een uiterst-ge
spannen verhouding had doen ontstaan, zagen
de kopstukken van de Wafd in dat de gelegen
heid gunstiger dan ooit was om Engeland con
cessies af te dwingen. Italië had in Libye een
leger van ongeveer 75.000 man saamgebracht
en deze troepen stonden klaar Egypte binnen
te rukken voor het geval Engeland aanstalten
maken mocht het Kanaal van Suez te sluiten
en daarmee de Italiaansche onderneming in
Abessinië in gevaar te brengen. Onder die om
standigheden kreeg Egypte als militaoire en
vlootbasis voor de Britten onschatbare waarde
en er moest den Engelschen wel alles aan ge
legen zijn de vriendschap van de bevolking en
de regeering van het land aan den Nijl te be
houden. Zou, eventueel, Italië die vriendschap
verwerven, dan kwamen de „verbindingslijnen"
van het Britsche „Empire" jn onmiddellijk en
groot gevaar.
Toen de Egyptische regeering, en de Wafd
partij, die het grootste deel der natie achter
zich had, concessies eischten, die van Egypte een
onafhankelijk land zouden maken, kon de Londen-
sche regeering, ofschoon zij aarzelde, met an
ders doen dan zich tot het openen van onder
handelingen bereid verklaren. De besprekingen,
die ongeveer zes maanden duurden, leidden tot
voor Egypte zeer verheugende resultaten. Op 26
Augustus 1936 kwfem tusschen de twee landen
een verdrag tot stand, dat Egypte onafhankelijk
maakte en dat Engelands veiligheid, voor zoo
veel de Kanaal-zone betreft, vergrootte. Gevolg
van dit, voor het grootste gedeelte aan de Wafd
te danken, diplomatieke succes was dat deze
partij bij de verkiezingen de zege wegdroeg. Zij
vormde een kabinet, wilde van samenwerking
met de oppositie niets meer weten en regeerde
het land op bijna dictatoriale wijze. Koning
Faroek regeerde toen nog niet. Aan het hoofd
van den regentschapsraad, die in naam van den
jongen koning het land bestuurde, stond prins
Mohammed Ali, maar deze bezat niet de kracht
zich tegen de beslissingen der Wafd-ministers
te verzetten. De Wafd profiteerde van de zwak
heid van den regentschapsraad om het land
geheel volgens partij-politieke beginselen
te organiseeren. Alle administratieve be
trekkingen werden aan politieke vriendjes ge
geven, overal moesten ambtenaren, die het
waagden er een eigen en afwijkende politieke
overtuiging op na te houden, voor Wafdisten
plaats maken. Daarenboven schiep de Wafd
zich, naast het leger, een eigen weermacht, de
„BlauWhemden", die tot taak hadden de Wafd-
leiders te beschermen. Men weet, dat het op
treden van deze Blauwhemden, die voor een
goed deel allerminst tot de beste elementen van
de natie behoorden, vaak tot bloedige botsingen
aanleiding gegeven heeft, tot zóó ernstige con
flicten zelfs, dat de ambassadeur van Groot-
Brittannië het op een gegeven oogenblik wen-
schelijk oordeelde Nahas Pasja's aandacht te
vestigen op het gevaar, dat het bestaan van dit
partij-leger opleverde. Dat gevaar werd er niet
geringer op, toen zich ook Groenhemden-afdee-
lingen vormden, die haar recduten vonden in
de rangen van de „Masr El Fatah", de organi
satie van jonge nationalistische vreemdelingen-
hatende extremisten.
De troonsbestijging op 29 Juli van dit jaar,
van den koning Faroek, die toen zeven
tien en een half jaar oud was, maakte
aan de gemakkelijke en overwegende positie van
de Wafd bijna plotseling een einde. Faroek wist
zich in weinige weken bij de bevolking bemind
en populair te maken en allen, die het op
eenigerlei wijze met de Wafd en zijn tyrannie
te kwaad hadden, zagen tot den jeugdigen Fa
roek als tot een redder op. De Wafd-leiders
evenwel waren en bleven vast voornemens zich
niet naar de tweede plaats te laten terugdrin
gen en namen, nadat de met de troonsbestij
ging verbonden feestelijkheden achter den rug
waren, opnieuw de strijdbijl op, ditmaal met
het doel ook de Kroon aan him wil te onder
werpen. De koning, zich de ervaringen en de
lessen van zijn vader, koning Foead, herinne
rend, begreep, dat de Wafd er op uit was zijn
vorstelijke prerogatieven te besnoeien en te
knotten, en dat dit de almachtige partij zeker
op zeer korten termijn gelukken zou als hij niet
voet bij stuk hield. Faroek verzette zich dus
maar kon toch niet verhinderen dat Nahas
Pasja zich van twee ministers, Nokrasji Pasja
en Ghaieb Pasja, die zich niet aan de Wafa-
dictatuur onderwerpen wilden, ontdeed. Dit op
treden van de Wafd-leiders deed de politieke
malaise evenwel slechts toenemen en had o.m.
tot gevolg dat de oppositioneele groepen zich
nauwer aaneensloten. Het land werd woeliger.
De koning riep Ali Maher Pasja, oud-raadgever
van zijn vader en verklaard tegenstander van
de Wafd, aan zijn zijde. Deze daad, die van
grooten onafhankelijkheidszin getuigde, maakte
een compromis tusschen Kroon en regeering
bijna onmogelijk. De Koning hield vast aan de
rechten, die de Grondwet van 1923 hem ver
leent, en wenschte deze niet aan de dictatuur
verlangens van een partij ten offer te brengen.
Faroek begreep, dat de Wafd een gevaar voor
de natie en voor de toekomst van zijn rijk ging
beteekenen en drong op de onmiddellijke ont
binding van de Blauwhemden-troepen en op
eefbled voor de grondwettelijke rechten van de
Kroon krachtig aan.
De Wafd weigerde de eischen van den koning
in te willigen of er ook maar aan tegemoet te
komen. Onder deze omstandigheden bleef den
vorst slechts één mogelijkheid over: het Wafd-
kabinet zijn congé en een nieuwen man de teu
gels van het bewind in handen geven. Dat heeft
Koning Faroek gedaan en Mahmoed Pasja, de
liberaal, heeft niet geaarzeld tot onmiddellijke
ontbinding van de Blauwhemden-formaties over
te gaan. De verwachte troebelen zijn tot dusver
uitgebleven, ofschoon men er zich niet over zou
behoeven te verwonderen als vandaag of morgen
ernstige woelingen gemeld worden.
Deze crisis is, ofschoon zij onvermijdelijk was.
zeker betreurenswaardig, niet alleen voor Egyp
te zelf, maar ook met het oog op de mogelijke
gevolgen, die zij voor de internationale verhou
dingen in het Oostelijk bekken van de Middel-
landsche Zee hebben kan. Nog steeds is de Wafd
een zeer machtige partij en het is wel weinig
waarschijnlijk dat zij zich zonder meer bij den
thans geschapen stand van zaken zal neerleg
gen. Intusschen dient afgewacht hoe zij zich
voorstelt de thans verloren macht te heroveren
want dat dit voor de naaste toekomst haar stre
ven zal zijn, is wel' zeker. Eveneens dient afge
wacht te worden, in hoeverre diplomatieke En-
gelsche kringen gelijk hebben, welke de gebeur
tenissen in Egypte beschouwden als een nederlaag
van Engeland en als een succes voor de Ita
liaansche pan-Arabische propaganda.
Zondagmiddag te ruim twee uur zijn op den
Soestdijkerstraatweg tusschen De Bilt en Soest,
onder de gemeente Zeist, twee personenauto's
tegen elkaar gebotst.
Het ongeluk is veroorzaakt, doordat de be
stuurder van den eenen wagen, welke uit de
richting Baarn kwam, van meening was, dat hij
op een voorrangsweg reed, zoodat hij geen aan
dacht schonk aan een van rechts- uit den zij
weg naar Maartensdijk naderenden auto. Beide
voertuigen vlogen met een harden klap tegen
elkaar, waarbij de van rechts komende auto,
die te Baarn thuis behoort, van voren vrijwel
geheel vernield werd Het stuurrad brak ge
deeltelijk af.
De bestuurder liep verschillende lichte snij-
wonden op. Zijn echtgenoote, die naast hem
zat, was er erger aan toe. Zij ging met het
hoofd door de voorruit en werd door de glas
scherven ernstig aan het gelaat gewond. Bei
den zijn naar het ziekenhuis te Baarn vervoerd.
De automobilist kon, na te zijn behandeld, naar
huis gaan, doch zijn vrouw moest ter verple
ging worden opgenomen.
De andere auto, die een G-nummer droeg,
kwam er vrij goed af. Alleen werden de bum
per vernield en de radiator beschadigd. De vier
inzittenden, een echtpaar en hun twee kinde
ren, bleven ongedeerd. Deze auto is door de po
litie van Zeist in beslag genomen, terwijl de
andere wagen is weggesleept.
De bestuurder, die de aanrijding had veroor
zaakt, had op het laatste oogenblik nog gepro
beerd te remmen, doch dit lukte niet door de
gladheid van den weg.
Hoofdconducteur Kraan zou den electrischen
trein 2120, welke om 9 uur 28 naar Maassluis
vertrekt, geleiden. Toen de stationschef het ver
treksein had gegeven en de hoofdconducteur
wilde instappen, kon hij blijkbaar het portier
van den wagon niet gemakkelijk open krijgen.
Hij viel en geraakte tusschen trein en perron
beklemd met het gevolg, dat hem de borstkas
werd ingedrukt. De man was vrijwel op slag
dood. De trein kwam zonder conducteur te
Vlaardingen aan, waar een nieuwe conducteur
de leiding overnam.
De bekende theeschenkerij „In de Dennen",
gelegen aan den Soestdijkerstraatweg en aan
het rijwielpad naar de Lage Vuursche, is Zater
dagavond geheel uitgebrand.
Het café was in de wintermaanden overdag
slechts enkele uren geopend en onbewoond.
Zaterdag was het gebouwtje, dat van steen
was opgetrokken en met riet bedekt, verlaten.
Tegen elf uur teekende zich boven de bosschen
van Hilversum en Baarn een roode gloed af.
De vlammen sloegen fel naar alle kanten uit
en in minder dan geen tijd was het inwendige
der theeschenkerij geheel door het vuur ver
woest. De brandweer van Hilversum was spoedig
met een motorspuit ter plaatse, doch er viel niets
meer te redden. Zij bepaalde zich dan ook tot
het nathouden van de oude dennen, welke de
idyllische entourage van de theeschenkerij
vormden.
De oorzaak van den brand kon nog niet wor
den vastgesteld. Mogelijk moet zij worden ge
zocht in een defect in den schoorsteen. Het
perceel en de inventaris waren verzekerd.
Ook de brandweer van Baarn rukte bij het
waarnemen van de roodgekleurde lucht naar
den brand uit, doch zij heeft geen assistentie
verleend.
Naar wij vernemen, heeft de politie thans den
broer van het slachtoffer van de steekpartij in
een café in de Nieuwstad te Groningen, zekeren
Kr. gearresteerd, die Zaterdagavond de omgeving
aldaar onveilig maakte door met een open mes
te dreigen. Hij was het, dien de ruiten heeft
ingegooid van het café, waar de vechtpartij zich
heeft afgespeeld.
De man is in het hoofdbureau van politie op
gesloten.
ROTTERDAM, 1 Januari
Tot de nok toe zit de Groote Schouw
burg vol, en die nok ligt hoog in deze
wijde, weelderig-barokke zaal met haar
machtige, antieke goud en rood-fluweelen
tooneel-omlijsting. Voor die berstens-volle
zaal, voor dit typisch-Rotterdamsche publiek,
voegde Jo Buziau, de groote meester van
den oubolligen Hollandschen humor, nieuwe
lauweren aan de reeds vergaarde toe. En
met hem het heele Bouwmeester-revue-ge
zelschap. Buus met zijn altijd weer nieuwe
grollen en grappige situaties; het gezelschap
met zijn ditmaal nieuwe krachten en zijn
altijd frissche charmante tooneelen.
De aanhef van deze nieuwe revue „Neerlands
Bloed", spreekt recht tot het hart van Rotter
dam, een aanhef in waarlijk grootschen zee
vaartstijl. Wat een pracht van décors! De „Am
sterdam", een galjoot van de Oost-Indische
Compagnie, vaart uit. Uit oud-Hollandsche
trapgevel-huisjes wuiven de bont-gekleede meis
jes schipper Buus en zijn gezellen na, wanneer
de rijk-gebeeldhouwde achtersteven van de kade
wegglijdt. Buus en zijn maat Jasper raken bij
een schipbreuk in de maag van een potvisch
terecht daar hebben de Rotterdammers ook
herinneringen aan! en worden driehonderd
jaar later in deze merkwaardige behuizing ge
vonden door de „Nieuw Amsterdam", die de
groote traditie van de Hollandsche scheepsbou
wers voortzet. Het binnenstoomen van dit schip
vormt een prachtige pendant van de uitvaart
der oude „Amsterdam", twee scènes van groot-
sche decoratieve allure.
Nadezen aanhef wisselen de gewone scènes
en balletten elkander af, zooals ieder jaar. Daar
is een ballet in het theater; een dans- en jo-
delfestijn in Tirol, waar de Drahtbahn overheen
glijdt en waarin de Alpen-denneboomen zelfs
deelnemen aan de vreugde; een divertissement
aan het hof van Keizerin Eugenie; een sober-
stijlvolle valse fantastique en'tenslotte een zéér
fraaie mazurka.
Als altüd zijn deze balletten in costumes en
uitvoering tot de kleinste bijzonderheden ver
zorgd. Zie bijvoorbeeld het galante spel tus
schen keizerin Eugenie en haar officier, terwijl
de dansen hun gang gaan. Met lichteffecten,
zachte kleuren, sobere lijnen en een enkele fon
tein zijn weer allerbekoorlijkste resultaten ver
kregen.
Onder de dansende groepen trekt de aan
winst van het danspaar St. Clair and Day ten
zeerste de aandacht. Deze beiden bereiken in
hun dansfantasiën zulk eén virtuositeit van
zuivere rhythmische beheerschingdat de zaal
meermalen in een spontaan oprecht-bewonde
rend applaus losbarstte. Het is werkelijk een
spannend genot deze zwierige gratie in haar
vollen vormenrijkdom te zien bewegen over het
tooneel.
Op .het gebied van het décor heeft de Bouw
meester-revue reeds eerder geëxperimenteerd
met het draaiende tooneel. In deze nieuwe re
vue worden deze experimenten op heel geluk
kige wijze voortgezet. De draaiende schijf is
niet meer in hokjes of in gelijke helften ver
deeld. De achterzijde van een schouwburgge
bouw springt erop naar voren en wanneer dit
draait opent zich de volle diepte van de thea
terzaal, waar het ballet reeds aan den gang
is. Die overgang is ook logischer dan een ka
kelbont voordraaien van allerlei tooneeltjes.
Het groote nieuwtje van deze revue ligt
in de vervanging van Siem Nieuwenhuizen
door Johan Kaart. Een gelukkig nieuwtje.
Veel bewondering kon Siem, die altijd de
zelfde grimassen trok, die maar hoogst zel
den werkelijk geestig kon zijn, naast Bu
ziau, dien hij in zijn burleske costumeering
steeds imiteerde, niet trekken. Hij bleef te
veel clown. Johan Kaart daarentegen tracht
net als Buus zelf tenminste eerlijk te
zijn wat hij voorstelt. Hij is geen clown, uit
gedost als garderobejuffer, omdat het zoo
onecht aanziet en min of meer lachwek
kend, maar een échte garderobejuffer, die
juist omdat ze zoo écht is in het cari-
Medio November is gemeld, dat de minister
van Economische Zaken, in antwoord op het
desbetreffend verzoek der vereeniging „Neder
landsche Textiel-Conventie", had medegedeeld,
dat hij in beginsel bereid was de algemeen ver
bindendverklaring van het kartelreglement en
de gemeenschappelijke betalings- en verkoops
voor waarden der conventie te bevorderen.
Deze zgn. principieele bereidverklaring
heeft, naar wij vernemen, tot gevolg gehad,
dat na twee algemeene ledenvergaderingen,
te Arnhem gehouden, en na besprekingen
met de vertegenwoordigers van de twee ver
schillende stroomingen binnen dit kartel,
besloten is de Nederlandsche Textielconven-
tie vrijwillig voort te zetten tot 1 Januari
1940. Alle leden hebben zich hiertoe inmid
dels verbonden.
De voortzetting van een zoo belangrijk kartel
met 67 aangesloten fabrieken en een jaarlijk-
schen omzet van pl.m. 46 millioen gulden, is
alleen mogelijk gebleken door de door den mi
nister van Economische Zaken toegezegde ver
bindendverklaring. Met veel iVaardeering wordt
melding gemaakt van de groote medewerking
van dezen bewindsman en de afdeeling nijver
heid van zijn departement, waardoor het moge
lijk werd gemaakt, het gelukkige resultaat van
de voortzetting der vrijwillige samenwerking te
bereiken. Een algemeen verbindendverklaring
is als gevolg hiervan niet meer noodig, zoodat
het verzoek daartoe nu kan worden ingetrokken.
Voor een goed begrip van de eenigszins ge
wijzigde verhoudingen in dit voor het econo
misch leven van Nederland zoo belangrijke kar
tel wordt nog het volgende medegedeeld:
De textielconventie, die zich tot taak stelt
het bevorderen van een rationeelere productie
en distributie door het invoeren van uniforme
verkoopsvoorwaarden op rationeelen grondslag
1), kwam na vele langdurige en moeilijke onder
handelingen tot stand in Maart 1934, en begon
haar werk op 1 September van dat jaar.
Behalve het feit, dat men aan weerszijden
een beter begrip van eikaars moeilijkheden
heeft gekregen, is een ander belangrijk resul
taat, dat de behandeling van het verzoek tot
verbindendverklaring mede heeft teweeg ge
bracht een nauw contact met de afnemers
organisaties, die over het geheel waardeering
hadden, sommige groepen zelfs een groote waar
deering, voor hetgeen de N.T.C. ter rationali
seering van productie en distributie had ver
richt. Deze organisaties (grossiers, confectie-fa-
brikanten, inkoopvereenigingen) zagen in het
voortbestaan van dit conditie-kartel dan ook een
algemeen belang en inzonderheid een belang
voor den Nederlandschen textielhandel in den
ruimsten zin des woords. Zij waren evenwel van
meening, dat voor de totstandkoming der
N.T.C. meer overleg met de afnemers-organi
saties wenschelijk geweest ware. Zij konden
zich voorts wel vereenigen met de hoofdlijnen
en de hoofdgestes der conventie, doch zij had
den bezwaren tegen sommige regelingen in hun
tegenwoordigen vorm.
In twee uitgebreide vergaderingen zijn nu de
verkpopsvoorwaarden der N.T.C. en de werkwijze
van dit kartel volledig besproken, waarna een
kleiner werkcomité uit beide groepen tot de
opstelling van op verscheidene punten gewij
zigde uniforme verkoopsvoorwaarden is geko
men.
De rechten van beide partijen zijn, de tech
nische posities van productie en distributie in
aanmerking nemend, bij,de nieuwe 'regelingvol
komen gelijk geworden. De reeds bestaande gé-
mengde arbitrage-commissie (uit handel en in
dustrie) is aanmerkelijk uitgebreid en boven
dien zal nog een kleine permanente arbitrage
commissie optreden, die de adviezen van het
centraal bureau der N.T.C. desverlangd toetst.
Het centraal bureau wordt hierdoor meer dan
voorheen 'n orgaan, dat den geheelen bedrijfs
tak (industrie en handel) dient en de neutrale
positie, reeds bij de oprichting in 1934 voor het
centraal bureau gevreëerd, wordt nog meer ge
accentueerd.
In de algemeene vergadering der N.T.C. van
5 November 1937 zijn de door het bestuur met
de afnemers-organisaties overeengekomen wijzi
gingen aangenomen. Hetzelfde geschiedde door
de vergaderingen van de afnemers-organisaties,
aan wie deze wijzigingen door de vertegenwoor
digers in de zoogenaamde kleine commissie
werden voorgelegd. Ook heeft een vergadering
der N.T.C. van 7 December 1937 de overeenge
komen statuten-wijziging goedgekeurd. Nu bo
vendien op 28 December 1937 op deze statuten
wijziging de koninklijke goedkeuring is verkre
gen, is geheel aan de gesloten overeenkomsten
voldaan.
De gewijzigde uniforme verkoopsvoorwaar
den der N.T.C. (het resultaat van de over
eenkomst met de afnemers-organisaties)
zullen waarschijnlijk 1 Maart e.k. in wer
king treden.
1) Zie het inleidend rationalisatie-rapport
van 't E.I.T. „Uniforme verkoopsvoorwaarden op
rationeelen grondslag voor de Nederlandsche
katoen-industrie", door prof. dr. J. Wisselink,
gepubliceerd als bijlage van de Econ. Stat. Be
richten 13 December 1933.
caturale overdreven dan op de lachspie
ren werkt. Buus en Siem vormden twee los
van elkaar staande figuren, twee ieder op
eigen baan dolende sterren op het tooneel;
Buus en Kaart werken samen, spelen op
elkaar. Dat komt ontegenzeglijk de har
monie van het geheel sterk ten goede. Dit
nieuwtje is, naar dezen eersten avond te
oordeelen, stellig een verbetering.
Buus heeft, den weg voortzettend, dien hij
verleden jaar als verkooper van Italiaansch ijs
betrad, weer een scènetje van levensernst aan
zijn repertoire toegevoegd. Als Mr. Schoenma
ker deelt hij vakman-lesjes uit aan menschen,
die beslist alleen maar 'n rechten neus wenschen
en iederen krommen vervloeken. Op 't binnen
werk komt het aan! Over zijn humor geen
woord; dien moet men zien.
De spelers werden rijk met bloemen gehul
digd.
Zondagavond te ongeveer half twaalf is op
het stationsemplacement Feyenoord te Rotter
dam, nabij de luchtbrug, een ernstig ongeluk
gebeurd, waarvan de •58-jarige eerste seinhuis
wachter J. Sparreboom het slachtoffer is ge
worden.
De man, die zich met een collega op het
seinhuis bevond, heeft zich omstreeksdien tijd
even verwijderd om naar het toilet te gaan.
Hij is toen gegrepen door stoomtrein 194, welke
komende uit de richting Dordrecht naar het
station D. P. ging.
De machinist van dien trein heeft blijkbaar
van het ongeluk niets bemerkt. Dit werd eerst
ontdekt, toen de collega van S., omdat deze
wat lang wegbleef, op onderzoek uitging en
daarop s. naast de spoorbaan totaal verplet
terd vond.
Het stoffelijk overschot van den ongelukkige
is door een auto van den G. D. naar het zie
kenhuis aan den Coolsingel overgebracht.
Het zangkoor „Cantate Domino" der onze
Lieve Vrouwe-kerk aan de Elandstraat te
's-Gravenhage, waarvan de concertzanger Louis
van Tulder een zevental jaren leider is ge
weest, heeft zijn oud-dirigent Zondagochtend
gehuldigd, ter gelegenheid van diens jubileum
als concert-zanger.
In de geheel gevulde kerk heeft pastoor
Alph. Vermeulen S. J. te zijner intentie een
plechtige Hoogmis opgedragen, waaronder het
koor onder van Tulder's leiding de „Missa in
honorem Sanctae Mariae Magdalenae" van
Philip Loots ten gehoore bracht. Jos Vranken
Jr. bespeelde het orgel. Onder het offertorium
zong van Tulder het „Ave Maria" van Hub.
Cuypers, van welken componist ook het acht
stemmige „Te Deum" door het met vele zan
gers versterkte koor werd uitgevoerd.
Na afloop der kerkelijke plechtigheid was er
een drukbezochte receptie in de pastorie,
waarbij met de familie van Tulder ook de
geestelijkheid, het kerkbestuur en tal van af
gevaardigden van kerkkoren aanwezig waren.
Onder leiding van Jos. Vranken Jr. zong
„Cantate Domino" het „Haec Dies" van J.
Gallus, waarna de vice-president, de heer
Nieszen, het 'woord nam en in herinnering
bracht, hoe dit zangkoor onder de oezielende
leiding van Van Tulder muzikaal gevormd is
en steeds meer glans aan den openbaren eere-
dienst kan bijzetten. Spr. bood namens het
college de versierselen aan van het officiers
kruis in de Oranje-Nassau-orde, waarmede de
jubilaris onlangs bij bevordering is begiftigd,
alsmede een geschenk onder enveloppe. Aan
mevrouw van Tulder werden bloemen aange
boden.
Pastoor Vermeulen liet het licht vallen op
de geestelijke waarde van de toonkunstbe-
oefening, welke de jubilaris steeds met zooveel
ijver naar voren had gebracht.
Vervolgens voerden verschillende afgevaar
digden van koren het woord.
Louis van Tulder zeide in zijn dankwoord,
ontroerd te zijn door deze spontane hulde en
herinnerde eraan, hoe hij op 17-jarigen leef
tijd, op het koor der paters Jezuïeten op de
Rozengracht te Amsterdam, voor het eerst den
dirigeerstok opnam. Hij dankte voor de mede
werking in de jaren van zijn leiderschap van
dit koor ondervonden.
Na aflóop hebben de talrijke aanwezigen per
soonlijk met een handdruk van hun sympathie
voor den heer van Tulder doen blijken.
In verschillende plaatsen van Friesland heeft
men Zondag de schaatsen ondergebonden om
op ondergeloopen landen en slooten te genie
ten van deze prettige wintersport.
Op de ijsbanen, waarvan er enkele warer.
opengesteld, werd alleen nog de jeugd toege
laten.
CURAgAO, 3 Jan. (Aneta) Voor de Kolo
niale Staten zijn door den gouverneur als lid
nog aangewezen twee katholieken en drie niet-
katholieken.
De raad bestaat thans in totaal uit acht ka
tholieke en zeven niet-katholieken leden.
Z. Exc. de minister van Sociale Zaken,
Prof. mr. C. Romme, moge in den
aanvang van zijn bewind niet onver
deeld gelukkig zijn geweest in de benaming
van de door hem ingevoerde extra-steun
regeling voor zekere groepen van werkloozen,
hij moge door den al te engen financieelen
armslag, welke hem door zijn collega aan
financiën, werd gegund, niet dat hebben
kunnen doen, Wat zijn sterk ontwikkeld so
ciaal gevoel wel gaarne zou gewenscht heb
ben, zijn principieel zuiver en positief chris
telijke instelling van hart en geest heeft hij
sindsdien bij herhaling overtuigend gede
monstreerd. Zijn plan tot beperking van den
loonarbeid voor de gehuVde vrouw in het
belang van het gezonde en normale gezins
leven en van de van nature voor het kost
winnerschap aangewezen mannen, en thans
zijn pogen om door een kinderbijslag-verze
kering het in de vrije loonpolitiek te vaak
veronachtzaamde gezinsbehoefte-element gel
dend te maken ten gunste van de gezinnen,
die de gemiddelde grootte te boven gaan.
zij markeeren de rechte, principieel Chris
telijke richting, welke deze minister met zijn
sociale politiek uit wil gaan, zoover als maar
onder de gegeven omstandigheden mogelijk
en redelijk verantwoord is. Dat men van
liberale zijde daarvoor minder waardeéring
heeft dan b.v. het R. K. Werkliedenverbond,
wiens voorzitter met voldoening constateerde,
dat de geest aan sociale zaken „om" is,
spreekt wel vanzelf. En wij verbazen er ons
dan ook niet over, dat het „Alg. Hbl." in
een artikeltje, getiteld „Ezeltje, strek je!"
zijn bezwaren blootlegt, welke het tegen het
door min. Romme aan den Hoogen Raad
van -Arbeid voorgelegde ontwerp betreffende
een „Kinderbijslagverzekering" koestert. Het
is geen vinnige en geen grove aanval, dien
het deftige blad pleegt. Neen, het is een
combinatie van ia-ia-knikken en kleine trap
pen. Laten w*ij het den achterpoot af en toe
"trekkende ezeltje even bekijken.
Ofschoon het, zooals het Hbl. zelf er
kent, hier slechts om een vooront
werp gaat en het dus geen zin heeft
op dit oogenblik deze materie in den breede
te onderzoeken, meent het liberale orgaan
toch ook thans reeds een enkel punt te moe
ten toelichten. Welk punt? Het irriteert het
„Hbl." kennelijk, dat de minister van sociale
zaken „vrijwel als een axioma" stelt, dat door
bij de loonbepaling rekening te houden met
de grootte van het* gezin het algemeene
welzijn wordt bevorderd. Het wil desnoods
toegeven, dat de gemeenschap voor haar
krachtig voortbestaan in het algemeen af
hankelijk is van de natuurlijke, ordelijke
ontplooiing van het gezinsleven, maar het
begrijpt niet, waarom juist de „kinderrijke"
en „goedgeregelde" gezinnen voor de ge
meenschap van uitzonderlijke waarde zijn.
Wat het Hbl. niet zegt te begrijpen is evi
dent voor iedereh overtuigden en principiee-
len katholiek, hoe eenvoudig hij ook mag
zijn. Immers in strijd met de natuurlijke us
orde klein of kinderloos gehouden gezinnen
en slecht geregelde gezinnen zijn een kanker
voor het volk, dat eraan lijdt. Zij zijn haarden
van zedelijk bederf, zij ondermijnen de volks
kracht, zij bevorderen de gemak- en de ge
notzucht, zij vernietigen het verantwoorde
lijkheidsbesef in alle verhoudingen, zoowel
van die in het gezin zelf 'als daarbuiten in
de maatschappij, de gemeenschap, waarvan
het gezin de hoeksteen is en moet blijven.
De Malthusiaansche vrees voor het kinder
rijke en volgens Gods wet geregeld levende
gezin, waferdoor het economisch gevaar van
overbevolking zou kunnen ontstaan, is het
„Hbl." niet vreemd, ook al vindt het de ge
dachte: loontreKkenden met groote gezinnen
(gezinnen met méér dan twee kinderen hee-
ten in het „Hbl." al groot) den zwaren strijd
om het bestaan wat te verlichten, „niet on
sympathiek" en weet het dit zelfs in ver
band te brengén „met eischen van sociale
rechtvaardigheid".
Men ziet, hoe bewonderenswaardig toegeef
lijk het liberale „Hbl." bereid is te zijn!
Maar, zoo redeneert het verder, wanneer de
gemeenschap zooveel belang heeft bij het
groote gezin, waarom draait dan niet de ge-
heele gemeenschap, maar slechts de als een
ezeltje, dat zich alsmaar strekken moet,
reeds overbelaste werkgever voor de kosten
van de kinderbijslagverzekering op? Deze
vraag is even dwaas als de vragen, waarom
de industrie niet voor den landbouw de lasten
betaalt en omgekeerd, waarom het Rijk niet
alle lasten van de gemeenten overneemt of
omgekeerd, waarom het „Hbl." zelf niet al
zijn abonné's uit financieele moeilijkheden
redt, terwijl het toch gebaat is bij abonné's,
die de abonnementsgelden geregeld kunnen
voldoen. Het is juist het goede en eerlijke
en principieel zuivere ip Romme's vooront
werp, dat hy de kosten van de kinderbijslag
verzekering gemeenschappelijk wil laten dra
gen door alle werkgevers, d.w.z. door allen,
die loontrekkers in hun dienst hebben en het
vrije loonpeil soms zóó bepalen, dat er voor
den arbeider met een groot gezin geen
menschwaardig bestaan overeenkomstig de
eischen van de sociale rechtvaardigheid op
kan overschieten. Romme's ontwerp gaat
recht tegen de liberale loonpolitiek in en
beoogt, die overeenkomstig de criteria der
Christelijke sociale rechtvaardigheid te cor-
rigeeren. Moge hij daarin slagen, allen min
zaam ia-ia-balkenden maar met de pooten
trappelenden ezeltjes ten spijt.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft be
noemd:
tot Kapelaan te Rotterdam (H. Antonius Abt)
den Weleerw. Heer J. Buijs;
tot Kapelaan te Obdam den Weleerw. Heer
A. Th. van der Burg (Neom.);
tot Kapelaan te Scheveningen (H. Antonius
Abt) den Weleerw. Heer A. A. J. Buijs;
tot Kapelaan te Roelofarendsveen den Wel
eerw. Heer P. M. E. von Fisenne (Neom.),