Laatste Nieuws Trekjes ItonscirtSSS Lilian Harvey te Haarlem FIRMA VAIV BASTE A Moord met roof te Sittard Kort en volledig ZONDAG 9 JANUARI 1938 Enthousiaste ontvangst Het koperen feest van „Nazorg" TOTALE UITVERKOOP Krankzinnigheden KORTING Ook op Gordijnen en Tapijten >>W elke man zou nog met mij willen trouwen hat BURGERLIJKE STAND iemand kan twee heeren dienen. Alle heeren moeten God dienen. 'mij SCHOUWTJESLAAN TELEFOON 10070 Herdenkingsartikelen in het orgaan Gr. Houtstraat 155 - Haarlem - Tclef. 11159 (Tramhalte Proveniershuis) van onze modellen (Eet-, Zit- en Slaapkamers) fauteuils, enz., met een korting van 20 tot 35 procent 3 KAMERS VAN TOTAAL f 1080.- NU VOOR f 760.- WIJ BEWAREN DE GOEDEREN DESCEWENSCHT, ZONDER KOSTEN (Gedeeltelijk gecorrigeerd) Negentien-jarige jongeman dood langs den weg gevonden Oud-N ieuw( s) PROGRAMMA RADIO- CENTRALE Maandag 10 Januari Met ANTHRACIET van FRANS PEROUIN DR. L. PROOT SCHAKEN De PionDe Rochade BILJARTEN WiemersDommering Tijdelijk STOOMEX VERVEN STAD UWS Het kleine, broze sterretje, dat reeds zoo- Ve'e jaren lang de harten van het bioscoop- Publiek bezit, is, gelijk we reeds meldden, Sistermiddag naar Haarlem gekomen, om haar laatste film Fanny Elssler te introdu ceren. Heeds lang voor den tijd van aankomst ver- ongen honderden nieuwsgierigen zich voor ,U uitgang van het station om een glimp van aar op te vangen. Eindelijk verscheen zij dan Sezelschap van de beide directeuren der Ufa, heeren J. Wolff en A. Burbach en den pers- J W. Schiferli, na op het station eerst ver domd te zijn door den heer W. Bakker, den Uecteur van het Rembrandt-Theater en diens Chter, welke laatste een bouquet bloemen Ubood. De politie zorgde er voor dat het ver- C voor het station geregeld voortgang kon ebben, doch zoodra verscheen Lilian Harvey e' buiten, of al degenen, die gekomen waren 01 haar te zien, drongen zich begrijpelijker wijze naar voren, om zeker te zijn, dat het e achten op het allerlaatste oogenblik niet door u voorbijrijdenden auto of iets dergelijks ver- zou worden gemaakt. Regelrecht reed men °r naar het Rembrandt-Theater, alwaar ook eneens zeer vele kijkers op een afstand moes- U Worden gehouden, waarna direct bij Brink en de lunch werd gebruikt. ®n zoo zaten we dan even later weer tegen- de kleine Lilian, het hardwerkende ster- Je> dat volgens haar eigen getuigenis vanaf ar zestiende jaar geen privé-leven meer heeft l^had. Als men haar aanziet is het bijna niet Selooven, dat zij nog zoo'n geweldige hoeveel- 'U werk kan verzetten. En toch is zjj nooit j^'carieurig, doch altijd opgeruimd en voor- fUend, al ontgaat den opmerkzamen toe- h°uwer de bittere trek niet, welke om haar ^Udhoeken speelt. *s net van het vele werk? Is het een onvol- anheid over haar beroep als ster? Of zijn. er on diepst van haar „ik" verlangens, welke vervulbaar zijn en blijven, zoolang zij een 'enaresse is van den filmmogol? Wie zal het Sgen, maar zeker is, dat al de jubel en het °ote enthousiasme van het publiek slechts een scheiden Ersatz kunnen zijn voor 't leven, voor h eigen leven, zooals de menschen in het al leen kunnen doen. j. Terwijl de voorbereidingen voor een nieuwe tUlh reeds worden getroffen, besprekingen met ®Sisseurs en filmproducers op het hoogtepunt cIJu. draaiboeken moeten worden bestudeerd en cstumns moeten worden uitgezocht en gepast, °et zij dat alles voor eenige dagen onder- eken, om zich persoonlijk even aan het Hol- hdsche publiek voor te stellen. Het publiek heeft haar uitgenoodigd en den wensch ®öbaar gemaakt haar te willen zien. Toen zij "derhalve maand geleden in Amsterdam ver- jCfde, was er geen gelegenheid voor ook naar aariem te komen, doch zij beloofde dat spoe- 8 te zullen doen. En die belofte heeft zij nu «houden. Maandagmorven om half zeven vertrekt zij et den D-trein wser naar Berlijn om haar ®gelijksche werkzaamheden aan te vangen. tyS°t dit bezoek soms niet tot haar dagelijksch J?1* behoorde. Is haar leven niet een aaneen schakeling van vriendelijkheden tegen alle ^"gelijke menschen en journalisten, die altijd (jj ar weer dezelfde vragen stellen, over de stu- over haar beste film, over haar doen en en andere wereldschokkende bijzonder- meer, welke haar misschien niet in het i. 'hst interesseeren, doch die zij beleefdheids- Ve dient te beantwoorden, op een bevredi- 0v '<te manier. Natuurlijk, ook zij heeft het recht (C iets of iemand een persoonlijke meening J, "ebben, doch zoodra die meening tegen be- "lde belanben indruischt, dient zij onder- ^"eid te maken tusschen hetgeen zij denkt en b^.t- Voortdurend op haar qui vive zijn, steeds jJ-'hcht om een diplomatisch antwoord te geven, bioet zij haar officieel bezoek doorkomen. fjF f het inderdaad waar is, dat zij ti;ouwplan- Stw Absoluut niet, beweert zij met groote ^"Igheid, „ik ben zelfs niet verloofd". En met <ht vrouwelijke coquetterie voegt zij er aan n Ti /li A nan }hoi ..Waar treft men nog een man aan, die een °Uw zooals ik ben, zou willen hebben, die r,®1' heele leven in een filmstudio heeft door dacht?" Hcu ondeugende lach komt op haar gezicht t|g *laar zijige blonde krullen accentueeren gui- Een ha hjl- uiting. Alsof zij niet dagelijks huwe- "".aanzoeken van heinde en verre ontvangt aracht? i li Vm. -«uwoavii U11 iiouiuv V/** v/A v» ui*v v-v-"*0k Soh aUe m°Bielijke en onmogelijke mansper- c hen. Die zijn een graadmeter voor haar suc- 2^? ®n haar populariteit en als die gaan ver- u hderen, waarschijnlijk dat zij er dan toe zal fl^'hiten, zich terug te trekken van het witte om op haar landgoed in Hongarije een jw Wrdiende rust en huiselijkheid te gaan ge- Voorloopig staat er echter nog heel wat Ha *?et program, dat afgewerkt moet worden, hi Duitschland nog eenige films gemaakt hebben, vertrekt zij naar de filmstudio's in Jhe. alwaar ook een film met haar in de ^drol zal worden opgenomen. Italië beschikt namelijk wel over een goed geoutilleerde studio, doch heeft een groot gebrek aan filmactrices en regisseurs. Vandaar dat zij de bekendste filmspelers en -speelsters uit het buitenland naar Italië laten komen. Is ook die film gereed, dan staat een tournée naar Zuid-Amerika te wachten, wat nog vóór het einde van dit jaar moet plaats vinden. „En dan wil ik het volgende jaar eenige va- cantie nemen," zegt zij. „Want ik heb reeds zooveel gereisd, dat u gerust van een soort „reis-spleen" kunt spreken". Hieraan herkent men weer, dat ze van oorsprong een Engelsche is. Er waren er die er aan twijfelden alsook aan haar naam. Zij toonde ons haar paspoort, waarin duidelijk staat dat zij Engelsche van geboorte is en dat haar naam Lilian, Muriel, Helena Harvey is. Op haar verzoek deelen wij dit mede, om daardoor eventueele legenden uit de wereld te helpen. Na afloop van de lunch gooide zij over haar grijs reistailleurtje weer haar kostbare cape van rood-vossenbont en reed naar het hotel Duin en Daal in Bloemendaal alwaar zij voor deze twee dagen haar intrek heeft genomen. Doch des avonds om half acht moest zij weer in het Rembrandt-Theater zijn om op het too- neel té verschijnen in de gouden japon, welke zjj in Fanny Elssler draagt. Vervolgens auto- grammen uitdeelen aan de begeerige verzame laars. Om den toevloed eenigszins te temperen werden deze autogrammen slechts verleend tegen betaling van twee kwartjes per stuk, of op foto a één gulden. De opbrengst hiervan komt geheel ten goede aan het Bio-vacantie- oord, de bekende stichting op Russenduin, zoo dat deze regeling het weldadige publiek eerder aanmoedigde dan tegenhield. In ieder 'geval heeft Haarlem nu ook een ster van formaat binnen haar veste gehad, en niet alleen een ster, die om haar persoon, maar vooral ook .om haar kwaliteiten en haar karak tereigenschappen volkomen de hulde verdient, welke haar gebracht is. V-t Geboren: M. C. van Ruttevan Lieshout, d.; H. W. Bruinsmavan Schaijk, d.; J. Wes terman—Plat, z.; E. P. Honing—Blankwater, z.; M. M. van den Haak—Heinsbergen, d.; J E. M. Wiedijk—Walker, z. Overleden: J. P. Smit, 68 jr., Rijksstraatw.; E. M. Spaan, 56 jr., Hazepaterslaan; K. van Viersen, 5 mnd. Korte Lakenstr. Eenigen tijd geleden meldden wij, dat het plaatselijk Nazorgwerk 12% jaar bestaat en dat daarom een herdenkingsa-ond gehouden zal worden op Donderdag 27 Januari in het Con certgebouw. Alsdan zullen het woord voeren, de minister van Sociale i Zaken, de burgemeester van Haarlem en anderen, terwijl tevens dien avond de primeur gegeven zal worden van de film „A. V. O." (Vereeniging Arbeid voor on- volwaardigen) In het orgaantje van het werk komen dit maal verschillende autoriteiten aan het woord en zij hebben dingen te zeggen, die het over drukken waard zijn. Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen, voorzitter van de vereeniging „Arbeid voor onvolwaardi- gen" schrijft het volgende: Wat loopt de tijd toch snel. Het is me als op den dag van gisteren, dat de heer Bruch in het College van B. en W. van Haarlem zijn plannen kwam ontvouwen om in Haarlem een gemeentelijken Nazorg-dienst in het leven te roepen. We leefden toen in den gunstigen tijd, die zich voor experimenten leende, zonder dat men zich angstig behoefde af te vragen, of het financieel wel heelemaal verzekerd was. Hoofdzaak was en het is voor het welsla gen van alle dergelijke plannen nu een maal een hoofdzaak dat men de beschikking moest hebben over geschikte uitvoerders, wan neer de opzet vast stond. Welnu, dat was in orde. Men had in Haarlem de beschikking over zelfs meer dan één geschikte kracht om het werk van de Nazorg op behoorlijke wijze ter hand te nemen. Mr. Bruch koos den heer E. P. Schuijt, die reeds zijn sporen verdiend had in het Buiten gewoon onderwfjs en van wien hij verwachtte, dat de ontwikkeling van de zorg door hem be hoorlijk zou worden behartigd. De bedoelde Wethouder heeft hier op een Zaterdagavond omstreeks acht uur werd aan den Bergerweg te Sittard het lijk ge vonden van een loopjongen van den Unie winkel te Sittard. Een voorbijkomend auto mobilist zag het lijk het eerst. Het lag op een eenzaam gedeelte van den Bergerweg even buiten Sittard. Bij onderzoek bleek, dat het slachtoffer nog even leefde, doch de jongeman gaf weldra den geest. Gemeentepolitie, marechaussee en geneesheer Twaalf slagennet als vroeger Handjes, wenschjes en gezoen.... d'Een deed het met punch of wijngrog, d'Ander moest 't met koffie doen. Twaalf slagen.... net als vroeger.... Ook al leken ze „apart".... Ook al raakten deze klanken Eventjes 'n stukje hart Twaalf slagentien seconden.... Even zei het leven: „Ho".... Maar op al die eeuwen gaf toch Vader Tijd weer niets cadeau. Twaalf slagenvele wenschen, Uit het hartof uit de mond.... Telegrammen, telefoontjes, Nieuwjaarskaartjes bij het pond. Twaalf slagen.... sorte stilte.... Hier een innig dankgebed.... DèAr wat inhoudlooze woorden, Of een nacht van dolle pret. Twaalf slagenstoomfluitgillen Schoten hier en schoten daar Alles vraagt geluk en voorspoed In het juist geboren jaar. Eén moment mag men vergeten, Wat „het oude" bracht aan leed, En men pakt met beide handen Gretig weer het nieuwe beet. Maar de loterij van 't oude Is de loterij van thans, Voor een ieder, klein of machtig, Ligt daar weer dezelfde kans. Twaalf slagenVoort! Niet stoppen! Alles gaat gewoon weer door.... Zieken, dooden en verminkten.... Niemand krijgt 'n streepje vóór. Twaalf slagen.... duizend schoten Zoeken elders.... niet de lucht.... Duizend kogels maken gillend Weer 'n „Spaansche Nieuwjaarsvlucht." Twaalf slagen. Twaalf bommen.. van granaten.... groot formaat.., werden gewaarschuwd, doch dr. Van den Akker kon slechts den dood constateeren. Het slachtoffer was de negentienjarige, on gehuwde Albert Koopmans, wonende aan de Bankastraat te LindenheuvelGeleen. Het lijk vertoonde een kleine wonde achter in den nek en verwondingen aan den neus. Aan de andere zijde van den weg, dertig meter van de plaats waar K. het leven had gelaten, stond de driewielige bakfiets van de kruideniersfirma, waarmede de jongeman terugkeerde uit de richting Lindenheuvel en op weg was naar den winkel te Sittard, om daar de gedane bood schappen af te rekenen. Was het eerste vermoeden van de politie dat de man was aangereden of van de fiets was gevallen, nader onderzoek wees spoedig uit, dat hier van een roofoverval sprake was. In de geldtasch, welke ruim 170 gulden moest bevatten, bleek nog slechts 24 gulden aan klein geld te zitten. Naar verluidt zou in de omgeving van de plaats, waar de overval geschiedde, een drietal schoten zijn gehoord. Het slachtoffer was stevig ge bouwd. Het lijk is naar het ziekenhuis te Sittard overgebracht, waar heden de sectie zal worden verricht. Het parket uit Maastricht zal zich op de hoogte van het gebeurde stellen. Het onderzoek in deze duistere zaak wordt met kracht voortgezet. Schrikt niet'tis Japan, dat even Op Nieuwjaarsvisite gaat. Twaalf slagentwaalf knallen HoortStalin z'n Nieuwjaarszoen En hij .zuivert" daar met menschen Zooals wij 't met mieren doen. Twaalf slagen.... nachtje slapen Straks de krant.... met nieuws bezaaid. Maag're Hein heeft voor z'n nieuwjaar Extra gulzig een gesnaaid. Brand !v... Vier kind'ren en hun vader. Moordin blijde nieuwjaarsnacht Bioscooprampzestig, dooden 'tjonge jaar heeft kort gewacht.... Oude man, na ouwjaarsfeestje Laf mishandeld en beroofd. Zelfde avond ergens anders Met 'n zeis 'n been gekloofd. Steekpartijen, klein dozijntje, Droevig auto-ongeluk d'Onbewaakte overwegen Hadden 't Nieuwjaarsnacht al druk. Inbraak, diefstal en ontploffing, geschikt moment een goeden greep gedaan, een greep, waarvoor Haarlem hem dankbaar mag blijven, want deze is voor tal van men schen, die anders aan leeglooperij ten gronde zouden zijn gegaan, een zegen geworden. De heer Schuyt heeft de hem opgedragen taak met ernst aanvaard en de Haarlemsche Nazorg tot een zoo hoogen trap van ontwikkeling ge bracht, dat herhaaldelijk zijn Instituut door andëren voor model is genomen, Sinds dien kwam het A. V. O.-werk tot ont wikkeling, de Arbeid voor Onvolwaardigen, in de gelijknamige Vereeniging, welke deze zaak systematisch ter hand neemt en langzamer hand het gansche Vaderland en ieder werkge bied exploiteert om lichamelijk- of geestelijk gebrekkigen tot maatschappelijke menschen te maken. Allengs ziet men in iedere plaats van eenig aanbelang één of meer werkinrichtingen ont staan, in den regel particuliere instellingen, met financieele en andere hulp van de Over heid tot stand gekomen. Daar worden de on volwaardigen ingewijd in allerlei voor hen ge- schikten handenarbeid en aldus nuttig bezig gehouden, of zoo mogelijk in staat gesteld ge heel of ten deele in hun onderhoud te voor zien. Ongetwijfeld mag de heer Schuyt zich een der pioniers van dit moqie werk noemen; hij is een voorbeeld voor anderen geworden, om dat hij getoond heeft, dat, mits men begaafd is met een taai geduld en een vasten wil, be staande, zelfs hardnekkige vooroordeelen te over winnen zijn. De héér Schuijt heeft doen zien, dat ernstig- ondernomen nazorg de maatschap- Pij voor heel wat zorg en kosten behoedt, om dat.... ja, laat iedereen nu maar zelf de con clusie trekken. Ik heb mij niet voorgenomen in deze korte bijdrage den lof van den heer Schuyt te be zingen, maar ik moet toch constateeren, dat het jubileum van de Haarlemsche Nazorg eigenlijk het jubileum beteekent van dezen harden werker. Moge hij nog lang voor zijn mooie werk ge spaard worden, dan zal ongetwijfeld ook in d£ toekomst de Nazorg, zooals die hier beoefend wordt, velen tot heil zijn en veel leed verzach ten. Dr. W. Mol, bestuurslid der stichting Kenne- merland voor lichamelijk gebrekkigen, schrijft: Een huis-aan-huis onderzoek heeft aange toond, dat er te Haarlem ruim 1100 lichamelijk gebrekkigen zijn. En door een goede Nazorg (met voorzorg) is hier nog veel te bereiken. Voor de maatschappelijk ongeschikten, licha melijk gebrekkigen, zullen echter aan de Haarlemsche werkinrichting, werkplaatsen ge reserveerd moeten worden. De heer W. P. J. Overmeer, voorzitter der verbandcommissie „Nazorg" schrijft, aat sinds Maar 1925 24 instellingen bij de verbandcom missie zijn aangesloten. Zij zijn alle werkzaam op sociaal-, medisch-, zedelijk en kerkelijk ge bied, alsmede op dat van armen- en zieken zorg. Het aantal contribuanten is thans 1900. Ook hij brengt hulde met eenige andere schrijvers aan den heer Schuyt, de ziel van de geheele organisatie. Programma 1: Hilversum I Programma 2: Hilversum H Programma 3: 8.00 Keulen, 9.20 Parijs Radio, 12.05 Radio PTT, 12.50 Brussel Ned., 1.35 Keu len, 2.20 Danmarks Radio, 3.20 Keulen, 5.20 Parijs Radio, 6.20 Londen Reg., 7.20 München, 8.20 Rome, 9.25 Boedapest, 10.20 Brussel Fr., 10.30 Keulen, 11.20 Danmarks Radio. Programma 4: 8.30 Brussel Ned., 9.20 Diver sen, 10.35 Droitwich, 1.35 Londen Reg., 2.20 Droitwich, 7.50 Londen Reg., 8.50 Droitwich, 11.00 Londen Reg., 11.20 Droitwich. Programma 5: 8.007.00 Diversen, 7.008.00 Fransche muziek: 1. Le roi du musette, 2. Mon bel Amigo, 3. Potpourri van v. Chansons, 4. Le mur de ton jardin, 5. Un violon dans Ia nuit, 6. The Apache Dance, 7. Dans ses bras, 8. Un type en casquette, 9. Chante Gitana, 10. L' êtoile d'amour, 11. Bohémienne aux yeux noirs, 12. La Paloma, 13. Jai revé de t'aimer, 14. Aux Luxembourg, 15. Je m'en fous pourvu que je rigoile. Heel Nederland is vol verwachting, Vandaag of morgen misschien? Maak dit wachten U toch aangenaam Man vermorzeld onder trein, Velen plots in rouw gedompeld.... En ons landje is zeer klein.... Al die menschen hadden wenschen.... Minstens voor dat korte jaar.... Nauw'lijks waren z' uitgesproken, Of de dood stond grijnzend klaar. Twaalf slagenvele klokken Galmden reeds een doodenzang. En hoe velen gaan het jaar in, Moe van zorgen, droef of bang. Met wat spijt of wat verdriet, Hoe armzalig hij het jaartje, Dat voorbij vloog, achterliet? Twaalf slagenhoeveel duizend Moesten denken, dof en zuur, Hoeveel jaren zij die slagen Mistenin het middag-uur Hoeveel jaren deze slagen Niet meer riepen: „Halt 'tis tijd! Fluks naar huis, waar moeder zingend Het verdiende maal bereidt." Twaalf slagen.... Acht en dertig.... Morgen zal het zestig jaar geleden zijn, dat onze welbekende stadgenoot dr. L. C. Proot, aan de Rijksuniversiteit te Leiden tot doctor in de geneeskunde promoveerde. Van een uit bundige viering van dit toch zeer merkwaardig jubileum wil de dokter niet weten, maar een groot, een zeer groot aantal Haarlemmers van allen rang en stand en denkrichting zal mor gen toch aan hem denken, want talrijk zijn de velen, wien hij in den loop van zijn leven goed heeft gedaan en nog talrijker degenen, die zich tqt zijn vriendenschaar rekenen. De heer Proot is een Haarlemmer van ge boorte. Op 2 Januari 1853 zag hij hier het levenslicht. Zijn vader, uit Leiden afkomstig, oefende hier de dokterspraktijk uit. Na zijn promotie vestigde de jonge Dr. Proot zich eveneens te Haarlem en altijd is hij hier een geziene figuur geweest. Hij maakte deel uit van verschillende commissies en besturen. Toen in 1899 de Mariastichting werd geopend, werd hij er aan verbonden als geneesheer en zijn verdiensten voor deze voortreffelijke ziekenin- richting zijn zeer groot. Bij zijn vijftigjarig jubileum werd hij op hartelijke wijze gehul digd. Onder de zeer velen, die hem kwamen gelukwenschen was Z. H. Exc. Mgr. A. J. Cal- lier, bisschop van Haarlem. H. M. de Koningin heeft de buitengewone verdiensten van dr. Proot toen erkend door hem te benoemen tot officier in de orde van Oranje Nassau. Dinsdag 11 Januari om 8.15 uur wordt bij Brinkmann een vergadering gehouden van de afdeeling Haarlem van den R. K. Bond van Kleermakerspatroons. De secretaris van het hoofdbestuur, de heer Kuiper, zal spreken over „Opleiding tot het meesterdiploma." In het ziekenhuis St. Joannes de Deo te Haarlem is op zeventigjarigen leeftijd over leden, de heer J. Harmse, gepensionneerd bode van het Amsterdamsche stadhuis. Op het buitengoed „Elswout" te Bloemen daal, viel de 25-jarige C. Pellerin uit Zand- voort uit een 13 meter hoogen boom, waarvai hij de kruin uitzaagde. In emstigen toestan- werd hij naar het ziekenhuis vervoerd. De competitiewedstrijden tusschen de eerste en de tweede tientallen van deze clubs had den het volgende resultaat: De Pion IDe Rochade I J. T. LigthartJ. E. Strengere 10 H. A. van KleefHarry Blokker 0I Th. de SmalenA. de Jong %j G. W. Koek—L. Biesheuvel Yt P. Bosch—Jan Blokker O1 Dr. Westendorp Boerma—D. J. Essink 0—1 T. SantifortW. Mantel 1—0 D. Keetbaas—S. J. Abspoel Vt—Yi\ J. OostvoornC. Kaaij ViYi L v. LeeuwenJ. M. Nidelstein Walter 10 totaal 55 De Pion H—De Rochade II P. van LeeuwenC. E. Abspoel 10 C. W. Heerk Sr.—N. C. de Tombe O—l H. A. Nijsen—P. H. Sprokkreeff 0—1 J. van HoeveJ. D. Ravensbergen 0—1 W. van RavenzwaaiJoh. van Polen 10 W. van LeeuwenJ. J. Teekamp Jr. 01 J. Zaal—E. Fijlstra 01 A. Nonnekes—J. J. Teekamp Sr. 1—0 J. Teerink—G. Jonges 0—1 A. Prins—P. E. Kolderie 0—1 totaal 37 Onder groote belangstelling is Zaterdag op uitnoodiging van de Friesche biljartclub te Gaat het wéér 'n jaar zoo door? Komen eind'Hjk blijde klanken Roepen het verbaasde oor? Twaalf slagenhopen, wachten Hier een vloek en ginds een bée.... 't Nieuwe jaar sleurt al die klanken In der eeuwen graf weer mee.... Twaalf slagenduizend kranken Tellen weer elk uur, zoo traag.... Maar ook hier en daar weer oogen Met de bede en de vraag.... Twaalf slagen.... duizend ooren Vingen ze verschillend op.... Twaalf slagen voor paleizen, Voor de hut, de steeg, de slop. Twaalf slagen in de nachtclub, Waar geen ernstig woord men spreekt. Twaalf slagen in het huisje, Waar het noodigste ontbreekt. Twaalf slagen voor den tobber, Twaalf voor den kapitalist, Voor den vrek en voor den zwerver, Voor den bruut, den optimist. In Ja Vanguardia", dagblad „al servicia de la Democracia", uitgegeven te Barcelona, las ik een artikeltje in het No. van 25 Dec. IJ. getiteld .Madrid - Nochebuena". Onder Nochebuena verstaat de Spanjaard al wat samenhangt met Kerstavond, 't Feest in huis, maar evenzeer het feest op straat, waar niet alleen de menschen, maar ik zou haast zeggen de huizen, de winkels, de markt, alles meeviert. Een feest, zooals wij hier niet kennen, dol, uitgelaten zelfs, maar nooit banaal, nooit ruw. De Spanjaard is sober en gebruikt geen sterken drank. En dan weer klinkt eensklaps een „villancico", een oud Kerst lied ter eere van de H. Maagd, zooals Spanje ze alleen kent en zooals de Spanjaard ze alleen zingt. Eigenaardig, zou elke Spanjaard muzi kaal zijn, of zouden ze zoo bescheiden of be schaafd zijn, dat alleen de muzikalen hun stem laten hooren? En nu? Ik vertaal bijna woordelijk. 't Is de tweede „stille" Kerstnacht van Ma drid. De nacht daalt in de donkere eenvormig heid van alle nachten. De menschen bewegen zich haastig op weg naar huis. Het zijn niet de menschen van andere jaren met pakjes on der den arm en flesschen in de zakken van hun overjas. Wel dragen ze enkele pakjes, maar die zijn gewikkeld in kranten of in boodschap manden, die de vrouwen hebben meegenomen. We zien sommigen loopen met waterkannen of handkoffertjes. Ieder heeft iets extra's, een kleinigheid boven het gewone om ten minste een beetje Kerstavond te kunnen vieren. De bars en de café's waren vanavond tot zes uur geopend. Aan enkele tafeltjes zagen we groep jes soldaten die zongen, hier en daar meenden we zelfs den klank van de tamboerijn te hooren. Daarna viel met de duisternis de stilte en het laatste vonkje van „feestvreugde" gloorde nog alleen binnenshuis. Toen we eenige straten doorkruisten, hoor den we hier en daar een Kerstlied zingen, maar meer nog trof ons de stilte, die algemeen heerschte, nog vergroot, doordat van de fron ten geen geluid vernomen werd, wat ons zou hebben kunnen verraden de aanwezigheid van den vijand. Den gebruikelijken wensch „Zalig Kerstfeest", hoorden we eenige malen op straat van men schen, die van elkander afscheid namen, maar als we dachten aan vorige jaren leek ons alles vreemd, als iets uit een andere wereld. Veel werd dien avond gesproken over het verloop van de gevechten om Teruel, meer dan over het feest, maar algemeen was de hoop, dat het 't volgende jaar alles anders zou zijn en dat ze dan weer echte Kerstvreugde mogen hebben. In oorlogstijd kan men geen feest vieren, dat spreekt van „Vrede aan alle menschen van goeden wil". Terwijl de oorlog doorgaat zich aan ons op te dringen, is er geen beter Kerst lied, is eigenlijk ons eenige Kerstlied, de offi- cieele oorlogsberichten van ons .Ministerie van verdediging". Tot zoover „La Vanguardia". Wij allen kunnen ons die Kerstgedachten in het Madrid van 1937 levendig indenken. De ouderen onder ons, die de mobilisatie meemaak ten met haar gebrek aan licht, aan voedsel, aan brand en aan vreugde, waarschijnlijk het best. Bekend is het verhaal, van die Duitschers uit de voorste linie, die in den helderen Kerst nacht van 1916 ergens aan het Westelijk front uit hun loopgraven kropen en den Engelschen aan de overzijde uitnoodigden hetzelfde te doen. Onder een met sterren bezaaiden hemel zon gen zij gezamenlijk hun Kerstliederen. Schrille tegenstelling van menschelijke droefenis en bovennatuurlijke vreugde. De nuchtere waarheid is, dat de menschen aan niemand en niets anders dan zich zelf al die ellende te wijten hebben. En denk eens na, dat zulk een vesdwazing millioenen en mil- lioenen kan bevangen. Welke gekkenhuisdokter zou van dit probleem een verklaring kunnen geven? ACHILLES Leeuwarden een vriendschappelijke wedstrijd tusschen Dommering en Wiemers gespeeld, be staande uit een partij over 400 caramboles cadre 45/2 en een over 300 caramboles cadre 71/2. De Dokkumer veteraan toonde zich van zijn beste zijde, won de 45/2 partij, terwijl de 71/2 partij onbeslist eindigde. De uitslagen luidden: 400 caramboles 45/2 Wiemers Dommering pnt. brt. ha. gem. 400 33 71 12.12 351 33 62 10.63 300 caramboles cadre 71/2 Wiemers 300 32 48 937 Dommering 300 32 60 937 Twaalf slagen.... Voort! Niet dralenI Alles gaat gewoon weer door.... Zieken, dooden en verminkten.... Niemand krijgt 'n streepje voor.... Twaalf slagen.... wéér 'n jaartje Van het leven afgekapt Wie zag Vader Tijd, die kalmpjes Per seconde verder stapt? Wie dacht aan dat vleugje leven, Aan dat poov're stukje „ik"? En wie gunde het hiernamaals Even met wat ernst 'nblik? Arme rijke, die in weelde God en evenmensch vergat.... Rijke arme, die in deemoed De gegeven brokken at. Twaalf slagen't levensklokje Zegt aan allen ééns: 'tis tijd! 't Heeft ons dagelijks gewaarschuwd En verwacht dus geen verwijt. Heeft de twaalfslag, ondanks alles, t Mooie van de ziel geraakt? Dan is er voor „Acht en Dertig" Al een best begin gesmaakt. G- N-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 3