Poolsche critiek op Volkenbond den Japansche mariniers hebben Tsingtau bezet 7 Voorstel Ludlow afgewezen V oorzitterschap R.K. Staatspartij Het nieuws van heden VEREENIGDE katholieke pers Mïcescoe's bezoek aan Praag KOLONEL KOC WORDT VERVANGEN Chautemps heeft succes Nieuwe aanslagen in Palestina DE BAROMETER BïBi BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13«66 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per weekper kwartaal f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM DINSDAG 11 JANUARI 1938 - OCHTEND SLAB DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20962 >,De tot nu toe gevolgde methoden wankelen Twee tegengestelde stroomingen brengen het instituut in ge vaar, meent Beek Het grondstoffen- en emigratie-vraagstuk Het Volkenbondsvraagstuk Kolonel Beek, de Poolsche minister van Buitenlandsche Zaken Het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden neemt het amendement niet in behandeling Een waarschuwing van Roosevelt Overeenstemming met Benesj Hodza en Krofta Het Weer llllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIjl Mr. dr. P. J. Witteman heeft zich bereid verklaard een eventueele benoeming te aanvaarden Communisten hebben geen succes Samenwerking tusschen Noorsche socialisten en communisten niet tot stand gekomen Felle brand in Midden- Italië Bestuursgebouw te Ascoli Piceno in vlammen - ÉÉJ Bet mvtsche slaaschvn _Hranswte» is uit Portsmouth naar de Middellandsche Zee 9ies^okken Generaal Skwarczinski de nieuwe leider van het Poolsche Eenheidskamp Tokio herhaalt zijn alternatief De Chineezen beweren, dat hun luchtvloot wel kleiner, maar technisch belangrijk beter is Soetsoegoe eischt oorlogsverklaring Felle strijd om Tsining De incidenten Ook de Fransche werkgevers zijn bereid te onderhandelen Polen bevreesd voor mond- en klauwzeer Het leven is schoon Britsch archeoloog gedood; Joodsch koopman zwaar gewond i/ju/sss. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct, Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. &ij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces «Omroepers" zie de rubriek. ft WARSCHAU, 10 Jan. (P.A.T.) De Pool sche minister van Buitenlandsche Zaken, Beek, heeft in de Landdagcommissie voor Buitenlandsche Zaken een rede gehouden over den internationalen toestand. Hij hoemde de laatste jaren een tijdvak van groote veranderingen in de grondslagen der internationale politiek, gekenmerkt door het wankelen der tot dusverre gevolgde niethoden. Het einde van dit proces is ech ter nog niet bereikt. Onze nabuurbetrekkingen aldus Beek ^aarvan het belangrijkste deel gevormd wordt a°or de niet-aanvalsverdragen met Sovjet- ^Usland en Duitschland, zijn onafhankelijk »an eenige instelling of procedure op inter nationaal gebied. T>e bondgenootschappen met Frankrijk en ■Roemenië, die niet met het Volkenbondspact in ttrüd zijn, dateeren uit een tjjd, dat de orga nisatie van den Bond nog niet geheel vast swnd. Deze bondgenootschappen werden dan °°k niet beschouwd als aanvulling op andere Overeenkomsten. Het is een feit van beteekenis, juist in de twee laatste jaren de strekking Oezer overeenkomsten en haar levensvatbaar heid duidelijk aan den dag traden. Het internationale leven is niet zoozeer ln zijn inhoud als wel in zijn vorm ver zwakt. Polen houdt zich niet afzijdig van het zoeken naar nieuwe vormen. De vestiging van ambassades te Tokio en Warschau bewijst, dat er een geest van wel willendheid in de Poolsch-Japansche betrek kingen bestaat. Polen heeft verder een groeien- he belangstelling voor de Oostzee-staten er hecht veel gewicht aan de versterking van de ^menwerking met het Donaubekken. De betrekkingen met den H. Stoel zijn ver sterkt. Het Palestijnsche vraagstuk is naar de theening van de Poolsche regeering een vraag stuk van Europeeschen omvang. De Poolsche politiek heeft geenszins den in» med ondergaan van de verergering der inter zonale crisis. Deze crisis, aldus de minister, staat vooral in veerband met het Volkenbonds- saagstuk. Twee tegengestelde stroomingen ko- ^eh te Genève tot uiting. De practijk heeft bewezen, dat de vol ledige toepassing der beginselen van het Pact boven de krachten van den Bond gaat. Tevens kan men een oplaaiing der doctri- haire hartstochten waarnemen, die den Volkenbond steeds moeilijker taken willen epleggen. ,De Poolsche diplomatie heeft er naar ge- Steefd, tegen die gevaarlijke tegenstelling op treden. Dat wil niet zeggen, dat het zoeken /Sar betere oplossing van conflicten een ver- êeefsche onderneming zou zijn. Maar een toestand, waarbij het statuut van een instituut, dat als universeel be hield is, slechts door zekere staten wordt toegepast-, kan niet voortduren. Daar ligt oorzaak van de Volkenbondscrisis, die hog verergerd werd door het uittreden van verscheidene mogendheden van den eersten rang. Het is ook niet mogelijk, dat slechts en- hele staten de uit het pact voortgroeiende Plichten dragen, vooral wanneer het die Plichten betreft, die zij eventueel automa tisch zouden moeten nakomen. Dok mag de Volkenbond, zooals Eden zoo JiUst gez6gd neeft, geen tegen andere blokken jpricht blok zijn. Wij willen de Volkenbonds- risis niet erger maken, maar wij moeten de Rf'chten kennen, die op ons rusten en de be- j hselen, volgens welke door de internationale stellingen besluiten worden genomen. wij respecteeren, aldus Beek, ieders recht tot et regelen van zijn zaken naar zijn eigen op- atting, op voorwaarde, dat hij niet anderen c'Jn opvattingen wil opleggen. Terwijl Polen teh positieve houding aanneemt jegens initia- c'even, zooals die van de niet-inmengings- °mmissie, moet het voorbehoud maken tegen j/e methode, dat men den Volkenbond beslis- j*Psen wil opdringen, die door een groep sta- buiten den Bond genomen zijn. De ver- f Pakking van den Volkenbond moet bij de Peeringen een versterkt gevoel van indivi- Qpeele verantwoordelijkheid wekken. Daarom volgt Polen met belangstelling de pogingen s Pet aanknoopen van onderhandelingen tus- jPen verschillende hoofdsteden, in de overtui- dat, dank zij de ervaring en de objectieve -cordeeling van den toestand door de Euro- t6esche staten, Polen niet geplaatst wordt ^genover bepalingen van internationale sa- ®nwerking, die in strijd zouden zijn met de vcranderlijke beginselen van zijn politiek en zÜn levensbelang. Men hoort veel spreken over plannen tot Pervorming der internationale economische etl financieele betrekkingen. Wij moeten Vaststellen, dat deze plannen geenszins suc- Ces zullen hebben, als men de oogen geslo- houdt voor de beteekenis van de vraag stukken van grondstoffen en emigratie. WASHINGTON, 10 Jan. (Havas) Het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden heeft met 208 tegen 188 stemmen besloten het amendement-Ludlow, strekkende tot het instellen van een volksstemming voor het deelnemen aan een oorlog door de Ver- eenigde Staten, niet in behandeling te nemen. Tevoren was in het congres een schrijven van president Roosevelt voorgelezen, waarin hij waarschuwt, dat het aannemen van het amendement op de grondwet inzake het refe rendum over een oorlog, iederen president in zijn buitenlandsche politiek zou hinderen. PRAAG, 10 Jan. (Havas.) Hedenmiddag is het volgende officieele communiqué gepubli ceerd over de resultaten van het bezoek var. Micescoe, den Roemeenschen minister van Buitenlandsche Zaken, aan Praag: Tijdens de besprekingen hebben Kamille Krofta, de minister van Buitenlandsche Zaken van Tsjecho-Slowakije, en Istrate Micescoe, de minister van Buitenlandsche Zaken van Roe menië, den internationalen toestand besproken in verband met de Januari-vergadering van den Volkenbondsraad. Zij hebben ook een ge- dachtenwisseling gehad over kwesties, die tij dens de as. zitting van den permanenten raad der Kleine Entente aan de orde zullen komen. De beide ministers waren gelukkig te consta- teeren, dat een volkomen overeenstemming van opvatting bestaat over allerlei vraagstukken, welke besproken zijn, zoomede een volledige instemming met de door de Kleine Entente in de tegenwoordige internationale conjunctuur te volgen politiek. De besprekingen over bovengenoemde kwes ties, welke Benesj, de presidentder Tsjecho- Slowaaksche Republiek, en de voorzitter van den ministerraad, Hodza, met Micescoe hebben gehad, zijn in denzelfden geest gevoerd en hebben tot bevredigende resultaten geleid. Des middags is Micescoe naar Belgrado ver trokken. VERWACHTING: Matige, tijdelijk toene- mende Zuid-Oostelijke tot Zuid-Westelij- ken wind in het Noorden, in het Zuiden j= Zuid-Westelijke tot Noord-Westelijken wind, zwaar bewolkt met tijdelijke opkla- EE ringen, nog kans op regenbuien, weinig 5 EE verandering in temperatuur. n VERDERE VOORUITZICHTEN: Buiig EÊ weer. EE De Bilt seinde te 19.45 uur-aan alle posten: j= „Attentiesein neer", EE Naar wij vernemen, hebben de af gevaardigden van den R.K.j Rijks kieskring Haarlem in den Partijraad aan het Dagelij ksch Bestuur van de R.K. Staatspartij verzocht, mr. dr. P. J. Witteman, te Bloemendaal, o.m. lid van de Ged. Staten van Noord- Holland, als tweede te plaatsen op de lijst voor de aanvulling van de voorzittersvacature in de R.K. Staats partij. De heer Witteman heeft zich bereid verklaard, een eventueele be noeming 'tot voorzitter te aanvaar den. Zooals bekend, kon in de laatste vergadering van den Partijraad omtrent de voorzittersbe noeming geen overeenstemming worden be reikt. Het bestuur had voor de vacature-Go- seling aanbevolen als eerste mr. Teulings en als tweede prof. de Quay. De laatste echter, zoo luidde het, zou een benoeming waarschijn lijk niet aanvaarden. Bij de candidaatsstelling van mr. dr. P. J. Witteman waren de Haar- lemsche afgevaardigden mede uitgegaan van de overweging, dat er voordeelen verbonden zijn aan het feit, dat de voorzitter der Staats partij geen lid der Staten-Generaal is en daar door beter het contact tusschen de kiezers en de Kamerfracties kon onderhouden, als hij niet de mede-verantwoordelijkheid droeg voor de houding van de Kamerfracties. OSLO, 10 Jan. (Havas.) De nationale raad van de Noorsche arbeiderspartij heeft een re solutie aangenomen, waarin hij verklaart, dat de onderhandelingen tusschen de Noorsche ar beiderspartij en de Noorsche communistische partij aangaande de oprichting van een enkele partij, gebaseerd op de beginselen der arbei derspartij, mislukt zijn. ROME, 10 Jan. (D. N. B.) Het regeerings- gebouw der in Midden-Italië in de buurt van de Adriatische Zee gelegen provinciale hoofd stad Ascoli Piceno, staat sinds Zondagavond laat in brand. De brand is in den schoorsteen ontstaan. De woon- en ontvangvertrekken van den prefect zijn vernietigd, doch men is er in geslaagd een deel van het archief te redden. Na het vuur meer dan zeven uur met in spanning van alle krachten te hebben bestre den, is men erin geslaagd, den feilen brand meester te worden. Twee verdiepingen zijn vor komen uitgebrand. Md-us besloop Beek zyn rede. -j WARSCHAU, 10 Jan. (Havas). Generaal Stanislas Skwarczinski zal worden benoemd tot opvolger van kolonel Koe als leider van het Poolsche kamp der Nationale Unie, dat in Februari 1937 werd gesticht. Men weet nog niet, of kolonel Koe het kamp definitief zal verlaten of dat een nieuwe functie voor hem in het leven zal worden geroepen. De keuze van generaal Skwarczinski tot lei der van het kamp schijnt te wijzen op een nieuwe oriëntatie, aangezien hy een persoon- lyke vriend is van maarschalk Smigly Rydz. Men schünt terug te willen naar den ouden geest van de aanhangers van Pilsoedski, waar van een deel zich tegen kolonel Koe verzette. mmmmm De oorlog in China. Een afdeeling Japanners trekt over een opgeblazen brug TSINGTAU, 10 Jan. (Reuter.) Japan sche mariniers hebben vanmiddag Tsing tau „uitgekamd", op zoek naar vrijbuiters en andere anti - Ja pa nsche elementen. De bezetting geschiedde zonder bloed vergieten. Vandaag werd een witte vlag geheschen op den heuvel, waarop in 1897 de Duitsche vlag werd geplaatst, toen een Duitsch eskader Tsin- tau bezette. De Britsche kruiser Dorsetshire, het Britsche patrouillevaartuig Grimsby en de Amerikaan sche kruiser Marblehead bevinden zich in de haven van Tsingtau. De Japansche vloot voor de stad is versterkt met vijf torpedobootjagers. De Japansche luchtmacht heeft heden op nieuw het vliegveld bij Hankau aangevallen, om te pogen de Chineesche luchtmacht te vernietigen. Als antwoord pogen de Chineesche bombar dementsvliegtuigen de Japansche vliegvelden bij Nanking, Woehoe, Hangtsjau en Sjanghai te vernielen. Hoewel het aantal Japansche vliegtuigen grooter is, beweren de Chineezen, dat hun toestellen van beter type zyn. De Chineesche bombardementsvliegtuigen bereiken een snelheid van vierhonderd kilometer per uur, terwyi, naar verluidt, de motoren ge- ruischloos zijn. De Japansche admiraliteit heeft medegedeeld, dat luitenant-kolonel Obayashi van de Japan sche marine-luchtmacht, die meer dan dertig Chineesche toestellen omlaag heeft geschoten, in een aanval op Nantsjang gesneuveld is. Bi de omgeving van Tsining wordt ver woed gestreden. De troepen van Japan dreigen den spoorweg ten Westen van Soetsjau door te snijden, en de Chineezen doen tegenaanvallen. Het Tsining-station is in de laatste 48 uur twee keer in andere handen overgegaan, en nog steeds wordt om het bezit van het station gestreden. Generaal Tang Tsjen Tsji, oud-bevelhebber van de Chineesche legermacht rond Nanking, en twee andere generaals zijn van hun functie ontheven, omdat z\j den terugtocht van Nan king slecht hebben georganiseerd. Te Sjanghai is een handgranaat gewor pen naar een Italiaanschen politiepost. Een ko lonel en soldaten waren in het posthuis, toen de aanslag gepleegd werd, terwijl twee mannen op wacht stonden. Niemand werd getroffen. Op hetzelfde oogenblik werd een schot gelost. Er zyn geen arrestaties verricht. De plaats, waar de aanslag gepleegd werd, ligt buiten de internationale nederzetting, doch staat onder buitenlandsche controle. Men gelooft, dat de aanslag tegen een Ja pansche patrouille, die daar passeerde, gericht was. Het schünt, dat tüdens de conferentie, welke vanochtend door de leden van het Japansche kabinet en den keizerlijken staf is gehouden, gezegd is, dat Japan bereid is vrede voor te stellen, doch dat, indien de Chineesche regeering haar oppositie jegens Japan niet zou opgeven, de oorlog zou wor den voortgezet tot de vernietiging van het bestuur van Tsjang Kai Sjek. De woordvoerder van het Japansche minis terie van Buitenlandsche Zaken heeft te ver staan gegeven, dat de beraadslaging in hoofd zaak betrekking had op de houding, welke de Japansche regeering zou aannemen tegenover de weerspannige houding der Chineesche re geering. De woordvoerder voegde hier aan toe, dat Jaóan hettegewwoordige regiem ia Cfetog, dat het gevaariyk voor den vrede en het wel- zün van Oost-Azië acht, moet omverwerpen. Volgens de bladen zou admiraal Soetsoe goe, na de door den minister van Buiten landsche Zaken, Hirota, gegeven uiteenzet ting van den toestand, geëischt hebben, dat aan China de oorlog zou worden ver klaard en dat de „genadestoot" zou wor den gegeven aan de regeering van Tsjang Kai Sjek, door haar te verhinderen wapens en munitie te ontvangen. Voorts wordt vernomen, dat de ministers tij dens de beraadslagingen, welke drie uren heb ben geduurd, verschillende maatregelen ten aanzien van China zouden hebben bepleit, met name oorlogsverklaring, intrekking der erken ning van de regeering van Tsjang Kai Sjek en de terugroeping van den Japanschen ambassa deur te Sjanghai. In officieele kringen te Londen zyn thans Volledige byzonderheden ontvangen omtrent de mishandeling van eenige Britsche beambten van de gemeentepolitie te Sjanghai op 6 Jan. Een der slachtoffers was de brigadier Turner, die een Japanschen politieagent verzocht, Ja pansche söhildwachten, die passeerende Chi neesche boeren naar zijn meening onnoodig ruw behandelden, te vermanen. De Japansche po litieman beweerde hierop, dat Turner het Ja pansche leger beleedigd liad, en verzocht een soldaat den Brit af te ranselen. Turner werd daarop zoo mishandeld, dat hij in het zieken huis moest worden behandeld. Sub-inspecteur Fowler en inspecteur West, die even later ter plaatse kwamen en de Japansche autoriteiten wilden kalmeeren, werden eveneens mishan deld. Fowler werd o.a. in het gezicht geslagen. Zy werden voorts door Japansche soldaten met geweren bedreigd. Turner ontkent beleedigende opmerkingen te hebben geuit. In het protest, dat de Britsche consul- generaal tot den Japanschen consul-gene raal heeft gericht, verzoekt hy laatstge noemden een onderzoek te doen instellen. Hü vraagt voorts de verzekering, dat maat regelen zullen worden genomen teneinde herhaling te voorkomen. PARIJS, 10 Jan. (Havas) De Bond van Fransche werkgevers heeft heden den brief van minister-president Chautemps aan zijn voorzitter Gignoux besproken, inzake de uit- noodiging om onder leiding van de regeering met de werknemers-organisaties te spreken over een nieuwe regeling van de arbeids-pro- blemen. De bond heeft den minister-president het volgende antwoord gezonden: De bond is bereid iedere poging van de re geering, om te komen tot een versterking van den socialen vrede, te steunen. De bond is bereid deel te nemen aan d voorgenomen besprekingen, indien hy word, uitgenoodigd deel te nemen overeenkomstig de beginselen van syndicale vrijheid, zoo- dat geen enkel monopolie, ten opzichte van niemand zal worden geschapen. De besprekingen mogen in geen geval her vormingen betreffen, welke de grondbeginselen van vrüheid en eigendom, welke niet binnen het bereik van de vakorganisaties vallen, aan tasten. WARSCHAU, 10 Jan. Ingevolge een besluit van den woiwode van Pommeren is een be schermingszone tegen mond- en klauwzeer in gesteld langs de Westelijke Poolsche grens, om te voorkomen, dat deze epidemie, die ernstig huishoudt in Duitschland. op Boolsch gebied «overslaat. De Poolsche minister van Buitenlandsche Za ken, Berk, oefende in een rede critiek uit op den Volkenbond. De Japanners hebben Tsingtan bezet. Admiraal Soetsoego zou een oorlogsverklaring geëischt hebben. Kolonel Adam Koe wordt vervangen ais leider van het Poolsche Kamp der nationale Unie. Besprekingen, die Micescoe te Praag gevoerd heeft met Benesj, Hodza en Krofta, hebben tot overeenstemming geleid. By aanslagen in Palestina werden een Britsch archeoloog gedood en een Joodsche koopman ernstig gewond. By een vliegongeval in Argentinië kwamen zeven personen om het leven. Het amendement-Ludlow over het recht van oorlogsverklaring zal niet door het Amerikaan sche Congres worden behandeld. De as Rome-Berlijn zon het uitgangspunt zijn bö de besprekingen over de protocollen van Rome, die Maandag te Boedapest zpn gevoerd. Volgens nieuwe bekentenissen van een inge wijde, was de „Csar" een wrkelijke para-mili taire organisatie. De Fransche werkgevers verklaren zich onder eenige restricties bereid deel te nemen aan de door Chautemps voorgestelde besprekingen met dc werknemers. Mr. dr. P. J. Witteman heeft zich bereid ver klaard een eventueele benoeming tot voorzitter van de R.K. Staatspartij te aanvaarden. Gevangenbewaarder en werkmeester in de straf gevangenis te Amsterdam gearresteerd; zü brachten tegen geldelijke belooning gedetineer den met elkaar in contact. De directeur van het Zuiderbad te Zandvoort in arrest gesteld, verdacht van het plegen van verduistering en valschheid in geschrifte. Onregelmatigheden te Middelburg; strafvervol ging tegen den directeur van gemeente-reini gingsdienst. New-Yorksche beurs: Vaste stemming met slot voor de meeste fondsen op het hoogste pe»L Het leven is waard geleefd te wor den. Laten we toch de klagende pessi misten niet gelooven, dat het leven zoo treurig en kleurloos is. Het leven is. een Godsgeschenk en evenals alle geschenken Gods, hoog te waardeeren. Het leven is zeer zeker een pelgrims- reize maar ook een pelgrimage kan schoon en vol bevrediging zijn. We trekken door een schoon land, al is 't óók 'n dal van tranen. Maar in die tranen parelt de zon van Gods genade en barmhartigheid. De wereld kan zoo bekorend schoon zijn en het leven zoo volop waard er iets van te maken. Al onze krachten moeten we daarvoor instellenGelooven we toch de pessi misten niet. Laat ons piimist zijn als een Sint Franciscus. JERUZALEM, 10 Jan. (Havas). Een on bekende heeft in de oude stad van Jeruza lem een Joodsch koopman ernstig gewond. De dader wist te ontkomen. In den afgeloopen nacht zijn de telefoon- ïynen tusschen Bethlehem en Hebron vernield. De politie volgde de sporen, welke de boosdoe ners hadden achtergelaten, en kwam by een Bedoeïnenkamp en in een Arabisch dorp. Veer tien personen werden gearresteerd; een hoe veelheid buskruit is in beslag genomen. Bij een roofoverval op den weg by He- bron is de leider van een Britsche archeolo gische expeditie, Starkey, vermoord. Stand op Dinsdag 1 uur v.m. 743.2. Vorige stand; 73625

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1