Waar het Prinselijk wiegje
werd gevlochten
De Mikado in den Kroonraad
H
B
Motor geslipt
DOOR NIJVERE HANDEN
TE NOORDWOLDE
KAPITEIN GESCHORST
OORLOG OF
ONVERANTWOORDELIJKE
WAAGHALZERIJ
DINSDAG 11 JANUARI 1938
Dorpsgemeenschap
zeer verheugd
TOESTAND VAN HOF JAGER
W. SPEK
HEERENDIENSTEN
Fietser doodgereden
Defensie-uitvoerrecht
in Indië
EEN DERDE TWEELING
PORTEFEUILLE MET VEEL
GELD GEVONDEN
OVERWERKVERGUNNING
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De dappere Chineesche
„weerspannigheid"
Met den winter is het
voorloopig gedaan
DR. H. POLAK VERDACHT
VAN BELEEDIGING
De contract-actie in het
visscherijbedrijf
Waarschijnlijk is Donderdag de
uitslag der stemming bekend
In dit centrum van vlechtindustrie
staat de eenige Rijksrietvlecht-
school in den lande
Nu alom in den lande, zelfs in de kleinste
plaatsjes, spontane voorbereidingen worden
getroffen tot blijde viering van de te ver
wachten heuglijke gebeurtenis, voelt ook het
dorp Noordwolde zich zeer vereerd, nu ook
zijn naam wordt genoemd met betrekking tot
de komende hoogtijdagen. Want, zooals me
degedeeld, heeft de Haagsche Diaconessen-
Inrichting Bronovo aan het Vorstelijk paar
een wieg aangeboden, ontworpen door en
vervaardigd onder leiding van den direc
teur van de Rietvlechtschool te Noordwolde,
het middelpunt van het aan natuurschoon
zoo rijke Zuid-Oosten van Friesland.
Naar aanleiding van dit voor het dorp in het
algemeen en voor de school in het bijzonder
eervolle feit willen wij eenige nadere bijzonder
heden mededeelen over het centrum van de
rietvlechtkunst in Nederland.
Noordwolde is ontstaan als zoovele veendorpen,
langs een vaart, waarlangs het tot turf ver
werkte hoogveen werd vervoerd. Daar echter
dit veen ter plaatse niet onuitputtelijk was,
bleek alles in de 19e eeuw reeds volkomen af
gegraven en geraakte de streek tot bittere ar
moede.
Het was een geluk voor de bevolking, dat zij
zich reeds geruimen tijd in het klein met de
mandjesvlechterij had bezig gehouden en de
nood der tijden was oorzaak dat deze industrie
zich allengs uitbreidde. Een en ander was even-
Likeurstokerij De Wildeman
Amsterdam
De stranding van de Sarkani is aan
zijn schuld te wijten
De Raad voor de Scheepvaart deed heden
uitspraak inzake het aan den grond loopen
van het stoomschip „Sarkani" in de Both-
nische Golf bij het eiland Karlö.
De Raad is van oordeel, dat deze stran
ding aan de schuld van den kapitein is te
wijten. De kapitein geeft dit ook toe, daar
hij inziet-verkeerd te hebben gehandeld door
niet gebruik te maken van het lood, dat hem
onmiddellijk had kunnen leeren, of hij te
dicht bij den wal was gekomen.
De reden, welke de kapitein voor het niet in
acht nemen van dezen elementairen eisch van
voorzichtigheid had opgegeven, kan niet wor
den aanvaard en ijcan dan ook geenszins tot zijn
verontschuldiging strekken. Dat de log altijd
goed heeft aangewezen, zegt hoegenaamd niets,
daar de log toch nimmer meer kan aangeven
dan den juisten door het water afgelegden af
stand.
Het is den Raad volkomen onbegrijpelijk, dat
de kapitein onder de gegeven omstandigheden
niettemin het lood ongebruikt liet en hij acht
derhalve een straf van schorsing geboden.
De Raad straft den betrokkene door hem de
bevoegdheid te ontnemen als kapitein te varen
op een schip, als bedoeld bij artikel 2 der Sche
penwet, voor den tijd van twee maanden.
Vertrek uit het ziekenhuis nog
niet bekend
Het is nog steeds niet bekend, wanneer hof-
Jager W. Spek, wiens toestand goed vooruit
gaande is, het Burgerziekenhuis te Amsterdam
zal kunnen verlaten.
Ook na Haar vertrek uit het ziekenhuis blijft
de Koninklijke Familie veel belangstelling voor
hem toonen.
Verdere verlaging van den druk
BATAVIA, 11 Januari. (Aneta) Bij den Volks
raad is ingediend een 14-tal ontwerp-ordonnan-
ties tot herziening en hernieuwde afkondiging
van regelingen voor heerendiensten in de buiten
gewesten.
De voorstellen beoogen, overeenkomstig de
Indische staatsregeling, een verdere verlaging
van den druk der heerendiensten voorzoover
deze, in verband met den toestand van het we
gennet en zonder benadeeling van de belangen
der bevolking, door hoofden van gewestelijk be
stuur wordt mogelijk geacht.
wel niet voldoende om de steeds toenemende
bevolking in haar onderhoud te doen voorzien.
De in 1896 te Noordwolde in functie zijnde ds.
H. Edema van der Tuuk. die naast zijn gees
telijke bediening een open oog had voor de be
staansmogelijkheden der dorpelingen, vestigde
zijn aandacht op een in Duitschland tot groote
ontwikkeling gekomen industrie, die daar be
kend stond als die der Korb-Möbeln.
De activiteit van den predikant had tot ge
volg, dat in Noordwolde een rietenstoelenmakerij
ontstond, die zich jarenlang in toenemenden
bloei mocht verheugen en de bevolking gelei
delijk welvaart bracht.
Naast voorziening van het eigen land wordt
geëxporteerd naar België, Frankrijk, Zwitser
land en Italië en er waren jaren dat er 300.000
stoelen werden uitgevoerd. Door omstandig
heden werd deze export allengs minder en der
halve moest worden uitgezien naar middelen,
om hierin verbetering te .brengen.
De regeering steunde dit pogen met het ge
volg, dat in 1908 de Rijksrietvlechtschool te
Noordwolde werd geopend, een gebeurtenis, die
een geheel nieuwe periode in de vlechtnijver-
heid inleidde.
Het voornaamste doel der school was de
industrie de beschikking te geven over vak
kundig personeel, maar tevens diende zij tot
het geven van vöorlichting. Het werd mogelijk
gemaakt steeds nieuwe ontwerpen te doen uit
voeren, adviezen te geven en de waarde van het
nijverheidsproduct zoowel technisch als artistiek
omhoog te voeren.
Toen door den oorlog en den nasleep van
dien de export geheel vleugellam werd ge
maakt, legde men zich met groote energie
toe op de verovering van de binnenlandsche
markt en het resultaat stemt tot verheu
genis, en gesteund door haar school mag
verwacht worden, dat de rietvlechtindustrie
van Noordwolde met haar talrijke fabrieken
een blijvende plaats op die markt zal be
zetten.
De rijksrietvlechtschool is de eenige in den
lande en vormt een interessant en veelvuldig
doelwit van allerlei excursies.
Moge de eerste rustplaats van den Oranjetelg'
voor het koninklijk prinsje of prinsesje en de
ouders in de sfeer van geluk staan, welke ook
de nijvere inwoners van Noordwolde hun' innig
toewenschen.
Bij het opstappen niet op het
verkeer gelet
Hedenmorgen omstreeks zeven uur is op
den weg ApeldoornVaassen de 54-jarige
wielrijder J. A. Erkelens door een vracht
auto gegrepen en op slag gedood.
E., die zich iederen morgen per rijwiel naar
de N.V. Nederlandsche Ijzergieterij „Vulcanus"
te Vaassen.begeeft, waar hij als monteur werk
te, was ter hoogte van den Papegaaiweg even
van zijn fiets gestapt. Zonder op het verkeer
te letten is hij weer opgestapt. Op dat moment
naderde een vrachtauto van de expeditie-on
derneming K. Hartgers, uit Apeldoorn, die
den wielrijder greep. De man was op slag dood.
Het ongeluk speelde zich af voor de oogen
van zijn stiefzoon. Het slachtoffer was gehuwd
en laat twee kinderen achter.
verminderd, als de betrokken inrichtingen
krachtens een vergunning langer geopend mo
gen zijn, met dien verstande nochtans, dat die
rusttijd niet minder dan zeven uren mag be
dragen.
V er sterking der weermacht noopt
tot bijzondere uitgaven
BATAVIA, 11 Jan. (Aneta). In de memorie
van toelichting op de ingediende ontwerp-or-
donnantie in zake het defensie-uitvoerrecht
wordt gewezen op den gespannen internationa
len toestand en op den achterstand bij de lands
verdediging, waardoor een krachtige defensie
politiek noodzakelijk is. De stand van zaken in
Nederland is bovendien zoodanig, dat het Rijk
gedwongen is zich beperkingen op te leggen ten
aanzien van tegemoetkoming aan Indië's defen-
sielasten. Aangezien verhooging van het huidige
belastingpeil ongewenscht moet worden geacht
en anderzijds de positie der exportbedrijven be
trekkelijk gunstig is, mag een heffing op den ex
port met het oog op de groote, thans op het spel
staande belangen billijk en verantwoordelijk
worden geacht.
De nieuwe heffing zal geen uitgesproken tij
delijk karakter dragen, waarom de belasting zeer
laag is gesteld. De geraamde opbrengst voor de
invoering van het „defensie-uitvoerrecht" is
niet zoo zeer gelegen in het algemeen begroo-
tings-aspect dan wel in de omstandigheid, dat
de versterking van de weermacht voor een reeks
van jaren tot bijzondere uitgaven zal nopen.
Uit een exposé omtrent de budgetaire positie
voor 1938, welk exposé als bijdrage bij deze me
morie van toelichting is overgelegd, blijkt, dat
het tekort op den gewonen en buitengewonen
dienst te zamen f 29.800.000 bedraagt, dat in
verband met nadere voorzieningen met
f 7.900.000 zal stijgen. Bij de uitgaven voor den
buitengewonen dienst ad f 32.900.000 is inbegre
pen een bedrag van f 19.400.000 aan vlootbouw-
kosten en van f 7.800.000 aan uitgaven voor wel-
vaartszorg, in totaal rond f 27.200.000, welke
kosten door Nederland worden terugbetaald.
Deze twee producten werden beproefd bij 17.353 menschen.
37 Doctoren en 512 andere controleurs hebben de resultaten na
gegaan. Zij constateerden, dat zij. die, zoodra dit noodig was,
Vicks Va-tro-nol of Vicks VapoRub gebruikten, minder dan de
helft aan ziektedagen door verkoudheden hadden, dan diegenen,
die verkoudheden op hun gewone manier behandelden
In een gezin te Spanbroek
Het gezin van den heer J. Appelman te Span
broek is dezer dagen verblijd met de geboorte
van een tweeling, bestaande uit twee jongens.
Dit is de derde tweeling, die uit dit huwelijk is
voortgekomen.
De eerste tweeling, twee meisjes, is nog in
leven, doch van de tweede, een jongen en een
meisje, stierf de laatste.
Het gezin bestaat nu uit vader, moeder en 14
kinderen.
Bij het vroegere Jamboree-terrein
Bfj een drijfjacht in de duinen te Zilk heeft
een der drijvers onder een struik een portefeuil
le met een groote som gélds gevonden. Vermoe
delijk heeft een deelnemer aan de Jamboree
het terrein lag daar dicht bij deze porte
feuille verloren.
Voor café's en hotels
De minister van Sociale Zaken heeft vergund,
dat ten aanzien van mannen en vrouwen, die
arbeid verrichten in een koffiehuis of een hotel,
wordt afgeweken van het bepaalde in artikel 1
van het Rusttydenbesluit: lo. op den dag, waar
op de geboorte van een Koninklijken Prins of
een Koninklijke Prinses plaats heeft; 2o. op den
dag na dien, waarop de geboorte plaats heeft,
echter indien de geboorte plaats heeft op een
Zaterdag op den onmiddellijk daarop volgen
den Maandag.
Op genoemde dagen mag de dagelijksche on
afgebroken rusttijd met zooveel uren worden
U wordt bedreigd door: Grieft Influenza,
Verkoudheid. Dr. J. B. Meenk's koorts- en
kiespijnpoeders geven het lichaam weer
stand. Dr. J. B. Meenk's hoest- en keel-
pellets houden de keel ontsmet Dr. J. B.
Meenk's middelen, de middelen, die nooit
falen; koortspoeders 7y2 ct. per stuk. ook
tegen periodieke pijnen; Pellèts 30 ets per
doosje, mag in geen vestzak of taschje
ontbreken.
E. M. Braskamp. Apotheker, Rijswijk (Z.H.)
Vandaag komt te Tokio de Keizerlijke
Raad bijeen in tegenwoordigheid van den
Mikado zeiven. Voor het eerst sedert
Keizer Hirohito den troon besteeg, zal in het
paleis een conferentie aller Japansche Rijks-
grooten en autoriteiten worden gehouden ter
goedkeuring der besluiten van het Kabinet—
Konoje, die gisteren in een uiterst belangrijke
zitting werden genomen. Dergelijke conferen
ties ten paleize zijn zeer zeldzaam. In 1868
werd de eerste gehouden en sedert dien alleen
in 1894 tijdens den Japansch-Chineeschen oor
log, in 1904 vóór den oorlog met Rusland en in
1914, toen Japan zich aan de zijde der geal
lieerden schaarde en aan Duitschland den oor
log verklaarde, niet uit vijandschap jegens dit
land, maar uit roofzucht, om zich op gemak
kelijke wijze meester te maken van den Bis-
marck-archipel en van het Duitsche steunpunt
in China, Kiangstjou. Men kan hieruit de ge
volgtrekking maken, dat men te Tokio ook
thans voor geweldige vraagstukken zich ge
plaatst ziet, nu wederom zulk een zeldzame
kroonraad voor noodzakehjk wordt gehouden.
Het verzet der Chineezen tegen de „straf
expeditie" is enorm veel krachtiger geweest
dan Tokio had verwacht, dat gedroomd had van
een militaire wandeling. En de hoop op vredes
onderhandelingen, onlangs door den Duitschen
ambassadeur in China voorgesteld, schijnt (wij
schrijven met opzet; schijnt) te zijn opgege
ven. Japan bevindt zich in een moeilijke im
passe. Het kan toch kwalijk zyn „strafexpe
ditie" ook over Zuid-China uitbreiden. China,
het onmeteiyke zou dan de Japansche legers
wel eens kunnen opslokken als eens Rusland,
het onmetelijke, de grande armée van Napo
leon. Wat in den kabinetsraad van gisteren is
besloten, is^ natuurlijk niet ter openbare ken
nis gebracht. Het staat echter vast, naar ver
schillende correspondenten melden, dat er in
groote trekken gekozen is tusschen twee dingen:
oorlogsverklaring aan China en verscherpte
blokkade eenerzijds, of de Chineesche regeering
niet langer als zoodanig te erkennen en steun
te verleenen aan een nieuw regiem. In het eer
ste geval zou Japan het voordeel krijgen, neu
trale schepen te kunnen aanhouden, in het
tweede geval zou echter een situatie ontstaan
als thans in Spanje. Het valt moeilijk uit te
maken, welk van de twee erger zou zijn voor
de internationale politiek. De zegsman van het
Japansche departement van Buitenlandsche
Zaken erkende heden, dat China oorlogsma
teriaal ontvangt uit andere bron dan Enge
land. Volgens hem kwam dit „andere" mate
riaal uit Rusland. Tevens verklaarde hij, dat
Duitschland en Italië (de blanke bondgenoo-
ten van het gele Japan) het zenden van oor
logsmateriaal naar China hadden verboden,
maar hij kon niet zeggen „wanneer dat was ge
schied." Het ligt voor de hand, dat Rusland
wel wat materiaal zal sturen, maar het is niet
geheim kunnen blijven, dat Duitschland de
grootste leverancier is en via Hongkong enorme
voorraden oorlogsmateriaal naar China ver
scheept, wat Italië ontstemt en Tokio ver
bittert.
et feit, dat de Kroonraad wordt gehou
den, laat de gevolgtrekking toe, dat het
politieke kabinet te Tokio en het Keiaer-
Geheele ommekeer in den weers-
toestand
Er fe nu een geheele ommekeer gekomen
in den algemeenen weerstoestand, waardoor de
kansen op den terugkeer van de vorst voorloo
pig van de baan zijn.
Deze ommekeer werd reeds ingeleid, toen
het juist in ons land was begonnen te vriezen.
Over de Noordelykste landen van Europa be
gonnen toen krachtige Westelijke winden te
waaien, die door aanvoer van betrekkelijk war
me lucht de temperatuur in het hooge Noorden
deden stygen. Tegelijkertyd' werd daardoor het
gebied van hoogen druk over Noord-Oost-Eu
ropa opgelost en hierdoor verfoor het vorstge-
bied zijn eigenlijke steunpunt.
Daarna zijn de diepe depressies, die over de
Noordelijke streken trokken, hoe langer hoe
Zuidelijker gekomen en ten slotte is de breede
Westelijke luchtstroom over geheel West- en
Midden-Europa doorgedrongen en heeft het
vorstgebied naar het Oosten verdrongen.
De nieuwe weerstoestand, die thans over het
grootste gedeelte van Europa heerscht, is naar
alle waarschijnlijkheid niet van korten duur
Hy berust op groote veranderingen in de al-
gemeene luchtdrukverdeeling in en buiten
Europa eri is dus geheel afhankelijk van alge-
meene toestanden over zeer groote gebieden, die
niet snel veranderen kunnen. Men ziet daarom
in den regel, dat na het opbreken van de vorst
in Midden-Europa en het invallen van Westen-
windweer een tijdperk van los, zacht en regen
achtig weer volgt, dat heel lang aanhoudt.
Deze groote verandering is nu gekomen op
een oogenblik, dat de helft van den winter
achter ons ligt. Over enkele dagen breekt de
dag aan, die gemiddeld de koudste is van het
geheele jaar. Na dien dag behoort de tempe
ratuur te stygen weliswaar heel langzaam en
onregelmatig, met inzinkingen, maar gemid
deld genomen moet het dan toch warmer wor
den. Indien echter de algemeene weerstoestand
heel gunstig was voor terugkeer van de vorst,
zooals in Februari 1929, zouden wij nog daarop
moeten rekenen. De algemeene weerstoestand
is dit echter thans niet en eer dat h.'j gunstig
zou kunnen worden is de winter zoo ver ge
vorderd, dat er toch geen lange perioden van
sterke vorst zouden kunnen worden verwacht.
(Nadruk verboden).
Nog eenige kans op regen
De uitgestrekte depressie vulde gedeeltelijk
op. Het centrum ligt nog bewesten IJsland. De
secundaire kern, welke Maandag over de Brit-
sche eilanden lag, ligt thans over Denemarken
en West-Duitschland. De luchtdruk is vrijwel
overal gestegen en het weer is over het alge
meen beter geworden. In West-Duitschland en
Denemarken is de lucht echter nog betrokken
met plaatseiyk regen of natte sneeuw. Onder
invloed van een nieuwe secundaire valt op de
Britsche eilanden plaatseiyk weer regen; in
Midden-Zweden sneeuwt het nog. Overigens is
de lucht meest opgeklaard. De wind is overal
belangrijk afgenomen, alleen op het Westen
van de Britsche eilanden waait nog een krach
tige wind. De vorst is over het algemeen iets
afgenomen; het vorstgebied omvatte hedenmor
gen geheel Scandinavië en het vasteland van
West-Europa beoosten Berlijn. Ook over het
Noorden van de Britsche eilanden lag heden
morgen een klein vorstgebied.
lijke hoofdkwartier, de niet minder politieke
militaire kaJte, het eindelijk eens zijn gewor
den over hetgeen er moet gebeuren. Want men
zal den Mikado natuuriyk niet voor onopge
loste vraagstukken willen stellen. Zal er over
vrede worden gesproken? Wij schreven boven
reeds, dat de hoop op zulke onderhandelingen
ten gevolge van de krachtige onverzettelijkheid
van Tsjang-Kai-Sjek „schijnt" te zijn opge
geven. Dit behoeft nameiyk heelemaal niet het
geval te zijn. Want het zou niet de eerste maal
in de geschiedenis van Japan zijn, dat het
overal uitbazuinde, dat men zonder aarzelen
voortgaat met oorlog voeren en ondertusschen
achter de coulissen koortsachtig bezig is, den
vrede voor te bereiden. Er zijn feiten, die er op
wijzen, dat men den oorlog wil voortzetten.
Er wordt namelijk overwogen, den Japanschen
ambassadeur uit China terug te roepen. Dit
zou dan 'beteekenen het verbreken der diplo
matieke betrekkingen, de inleiding dus van een
formeele oorlogsverklaring. Dat Japan dezen
weg wil kiezen, wordt eenigermate bevestigd
aoor een juist binnenkomend bericht, volgens
hetwelk de leden der Chineesche legatie te
Tokio hun passen zouden hebben aangevraagd,
om naar hun land te kunnen terugkeerer,.
Daartegenover staat echter weer, dat de be
faamde woordvoerder van het Japansche de
partement van Buitenlandsche Zaken in zijn
jongste verklaring op veel beteekenende wijze
heeft nagelaten de deur voor den vrede te slui
ten. Hij verklaarde namelijk, dat de Japan
sche regeering haar huidige politiek alleen
volgt wegens de „weerspannige houding van
China". Het oude praatje dus. En hy vervolg
de: „De Japansche regeering is zoowel bereid
tot vrede als tot voortzetting der vijandeiyk-
heden. Dit is duideiyk gebleken uit recente of-
ficieele verklaringen. Als China vrede wil, moet
het zijn politiek van anti-Japansche gezindheid
volledig opgeven". De Times teekent hierbij
aan: „Dit opgeven van anti-Japansche gezind
heid beteekeht in principe, dat China zich te
gen Rusland moet keeren en den weg open
stellen voor den Japanschen handel in China.
Het is een principe, dat voor China niet ge-
,heel onaanvaardbaar is. De Japanners achten
Voor onze omgeving wordt aanvankeiyk
weer toenemende bewolking verwacht met
eenige kans op regen. Later zal het vermoe
delijk opklaren. De wind zal uit Westelijke
richtingen blijven waaien. Voorts is er kans,
dat des nachts de temperatuur tot even on
der het vriespunt daalt, overdag zal zij niet
veel veranderen.
Dienstplichtige huzaar, die op de
duo zat, verongelukt
Vanochtend om half tien is onder Til
burg, op den weg TilburgLoon op Zand,
een doodelijk verkeersongeluk gebeurd.
Drie militaire motorrijders met duo-passa
giers reden in de richting Loon op Zand. Plot
seling slipte de motor, bestuurd door H. R„
waardoor zijn duo-rijder, de 21-jarige dienst
plichtige huzaar A. van Raay uit Tilburg, ge
detacheerd bij het escadron pantserwagens te
's Hertogenbosch, kwam te vallen. Hij werd
door den hem achterop rijdenden motor aan
gereden en kreeg met de treeplank een zoo-
danigen klap tegen het hoofd, dat hem de
schedel werd verbrijzeld. De ongelukkige was
op slag dood.
Het stoffelijk overschot is naar het zieken
huis vervoerd.
Bestaande dagvaarding is in orde
Op 21 October stond dr. Henri Polak terecht
voor de arr. rechtbank te Amsterdam, verdacht
van beleediging van een volksgroep, gepleegd
in een zijner kronieken in Het Volk op 6 Maart
j.l. Door den fascistischen advocaat mr. F. W.
Meijer was een klacht ingediend naar aan
leiding van dit artikel.
De rechtbank vereenigde zich met het plei
dooi van mr. M. Mendels, die betoogd had, dat
de dagvaarding nietig was, daar zij niet nauw
keurig de passages in het artikel aanwees, die
volgens het O.M. beleedigend waren. Het ge
heele artikel was n.l. in de dagvaarding opge
nomen.
De officier van justitie ging van deze nietig
verklaring in hooger beroep en het Hof deel
de de meening van den verdediger niet. Con
form den eisch van den advocaat-generaal mr.
dr. D. Reilingh, werd het vonnis der rechtbank
vernietigd; de zaak werd verwezen naar de
rechtbank ter afdoening op de bestaande dag
vaarding.
Naar het oordeel van het Hof is het bij
lezing der dagvaarding voor verdachte duide-
ïyk welke gedeelten en welke zinsneden uit
het artikel zoodanig zijn, dat zij voor een
groep der bevolking beleedigend kunnen zijn.
Van dit arrest betreffende de geldigheid der
dagvaarding is geen cassatie mogelijk.
het noodzakelijk, dat dit doel van hen wordt,
bereikt. Er is echter naar gestreefd door mid
del van oorlog in plaats van de diplomatie eti
dat heeft moeilijkheden, opgeworpen. Welke
garantie .moet Japan nu eischen dat het op
geven van anti-Japansche gezindheid door
China werkelijk geschiedt en blijvend zal zijn?
Die voorwaarden zullen nauwkeurig omschre
ven moeten worden in het vredesverdrag en bij
de opstelling van den tekst daarvan zou de Ja
pansche regeering rekening moeten houden
met de militante stemming van het Japansche
leger en bij het Japansche volk. Men kan slechts
de kleine hoop geven, dat als China werkelijk
belooft de anti-Japansche gezindheid te laten
varen, er sterke elementen in Tokio zijn, die
allen invloed zouden aanwenden om de andere
vredesvoorwaarden niet al te drukkend te ma
ken."
Na den Kroonraad zal wellicht bekend wor
den, wat de Mikado in de plooien van zyn ki
mono verborgen houdt: oorlog of vrede. Niet
alleen tegenover China, maar ook tegenover
het blanke ras. Want vergeten we niet het ont
stellende tijdschriftartikel van den Japanschen
minister van Binnenlandsche Zaken, admiraal
Soetsoegoe, dat de vorige week de blanke we
reld op stelten zette, omdat hij daarin uiteen
zette, welke doeleinden Japan nastreeft. Hij
zeide, overtuigd te zyn, dat het gele ras onder
leiding van Japan het geluk zal verwerven, dat
de hemel voor dit ras heeft weggelegd en dat
de hegemonie van Europeanen en Amerikanen,
die in werklijkheid het juk op de schouders vau
het gele ras beteekent, moet verdwijnen. Dit nu
echter zou een algemeenen Istryd tengevolge
hebben.
Mogen de plooien van den keizerlijken kimono
den vrede bergen! Helaas, ziet het er nog niet
naar uit. Maar men kan nooit weten.
edenk in uren van beproeving en
smart, dat ied're mensch wel iets
te boeten heeft en het leed zal
lichter te dragen worden.
Men heeft in ons blad kunnen lezen,
ïoe de bekende en vermaarde avia-
trice Maryse Hilsz, die na enkele
dagen vermist te zijn weer terecht kwam,
pleegt te vliegen. De kaarten, die zij be
zigt zijn niet veel uitvoeriger dan die van
een Bosatlas voor schoolgebruik, van
techniek weet zij zóóveel af, dat zij veel
meer olie bestelde dan haar machine noo
dig had en tenslotte heelemaal vergat
die bij te vullen. Zij spreekt alleen maar
Fransch en voor de meest hachelijke
tochten over de meest onherbergzame
gebieden proviandeert zij zich minder
dan een werkman voor zijn vluchtig tus-
schen-neus-en-iippen-twaalfuurtje. Zij
vliegt eenvoudig blind op haar „goed
gesternte'" met een roekeloosheid die
zoowel door de Fransche regeering als
door een groot deel van de publieke we
reldopinie vereerd wordt als „bewonde
renswaardige „sportiviteit" en „weerga-
looze stoutmoedigheid", maar in werke
lijkheid niets anders dan een door record-
en stuntzucht verbijsterend geworden
gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel
is. Wij weten heel goed, dat de lucht
vaart niet zóó'n geweldige vlucht zou
hebben genomen als zij gedaan heeft,
wanneer de pioniers niet zouden gewaagd
hebben. Maar kolonel Lindbergh oefen
de en studeerde en experimenteerde
maandenlang vóór hij den grooten
sprong over den Grooten Oceaan waag
de, en elke serieuze pionier op lucht
vaartgebied, wien het niet alleen te doen
is om de eer van een record of een bui
tengewone praestatie, .maar ook om be
vordering van de luchtvaartkunde en
techniek, tracht steeds het risico van
zijn ondernemen zoo klein mogelijk te
maken en neemt tot dit doel alle beken
de en hem ter beschikking staande hulp
middelen van technischen en weten-
schappelijken aard te baat. Maryse Hilsz
vliegt echter inaar lukraak, voor het va
derland weg, maakt noodlandingen, die
tot nu toe nog steeds goed zijn afge-
loopen en zegt met den glimlach van
een trapeze-werkster, die een levensge
vaarlijken acrobatentour heeft uitge
voerd: „Voila" tegen het domweg in exta
se applaudisseerende publiek, waaronder
zich de subsidie en steun verleenende
Fransche autoriteiten bevinden.
Van de luchtvaartmaatschappijen
eischen het publiek en de overheid
terecht, dat veiligheid vóór alles
moet gaan, en wanneer de volmaakt ge
achte techniek hapert en een catastro
phe veroorzaakt, is men erop uit om te
ontdekken of de getroffen maatschap
pij en haar personeel en materiaal geen
„schuld" treft. Maar Maryse Hilsz laat
men vliegen als een argelooze dartele
vlinder, terwijl zij van vliegen niet veel''"
meer weet dan het eerste het beste hoen.
Men eert en bejubelt haar, zooals men
Miss Amelia Earhart indertijd heeft ge-
eerd en bejubeld. Toen Amelia Earhart
zoek raakte op haar laatste stuntvlucht,
zijn er honderdduizenden dollars wegge
smeten om haar te vinden, terwijl tal-
looze bekwame en verantwoordelijke
vliegers hun kostbare leven in de waag
schaal hebben moeten stellen om haar
te zoeken. Als straks Maryse Hilsz een
zelfde ongeluk overkomt, zal hetzelfde
geschieden. Maar de lichtvaardig glim
lachende Maryse Hilsz denkt daar niet
aan. Zij zet in een gemoedsrust, die
alleen maar gebaseerd kan zijn op on
nadenkendheid en een ontstellend ge
brek aan plichts- en verantwoordelijk
heidsbesef, met haar eigen leven dat van
andere meer nuttige menschen op 't spel
terwille van haar eerzucht en ijdelheid
zonder ook maar in het minst de weten
schap of de luchtvaart te diénen.
Het wordt tijd, dat er aan zulke onver
antwoordelijke waaghalzerij definitief
een einde wordt gemaakt en dat het pu
bliek gaat inzien, dat dergelijk onver
antwoord „kunst- en vliegwerk" slechts
ernstige afkeuring en geen waardeering
verdient. Zoodra er geen „eer" maar
slechts straf met zulk bedenkelijk gevlin-
der op luchtvaartgebied valt te behalen,
zal het met de „sportiviteit" van een
Maryse Hilsz en haar consorten spoedig
gedaan zijn.
In de actie betreffende het nieuwe contract
voor het visscherijbedrijf te IJmuiden is, zooals
wü verwachtten, inderdaad eenige teekening
gekomen nog voordat de bonden en de gemeen
ten beslissen moesten over het al of niet ver
strekken van uitkeering aan degenen, die niet
naar zee gegaan waren.
Waarschijnlijk onder den invloed van de be
slissing der bonden, die tevoren bekend gemaakt
hadden, dat zij geen kasuitkeering zouden doen,
terwijl onder deze omstandigheden zeker te
wachten was, dat ook de gemeenten geen steun
zouden uitkeeren, werden verschillende beman
ningen bereid gevonden naar zee te gaan. Steun
van andere zijde was namelijk ook niet te
wachten, daar er zelfs geen comité van actie
was om gelden bijeen te brengen. Hoe verward
de situatie intusschen was, biykt wel uit het
feit, dat aan het begin der vorige week besloten
was niet te staken. Niettemin ging toen geen
enkele boot naar zee. Aan het eind der week
wterd nog een vergadering gehouden buiten de
bonden om, waarin besloten werd niet naar zee
te gaan en nog geen uur later ging de eerste
trawler het zeegat uit!
In afwachting van den uitslag der stemming
over het nieuwe contract zijn nu dus de traw
lers naar zee, zooals de organisaties dat direct
gewenscht hebben.
Waarschijnlijk zal de uitslag der stemming
Donderdag bekend worden, omdat naar men
verwacht, dan aëe booten na -1 Januari binnen
zijn-
