Minister Bonnet niet geslaagd;
óók Léon Blum faalt
Vele wandelaars trokken
naar het paleis
III
Tokio spreekt zich
Het nieuws van heden
„SINT PETRUS"
Pater Mayer weer
gearresteerd
ZE KREGEN WEINIG
TE ZIEN
uit
Nieuw wapendepot
ontdekt
FRANCO'S LUCHTMACHT
ACTIEF
DE BAROMETER
tii!
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 17 JANUARI 1938 - AVONDBLAD
N.V. VERZEKERING MAATSCHAPPIJ
Levensverzekering Studieverzekering
Lijfrente Collectieve Pensioenverzekering
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20973
Besprekingen met Sarraut
en Chautemps
Het doel van de opdracht aan
Blum is een kabinet te
vormen van een ver
breed Volksfront
Medewerking der
communisten
Blum ontboden
Verklaring der communisten
Een moeilijke onderneming
Chautemps zal een
poging wagen
De bekende Jezuïet en oorlogs
invalide protesteert tegen de
schending van het
Concordaat
Abessinië's keizerin
naar Jerusalem
DE AS. BLIJDE GEBEURTENIS
Wel heeft de ooievaar zijn intrede
te Soestdijk gedaan, maar.
niet de verwachte
Prinses en Prins per
auto uitgereden
mm*
Dr. Wilhelm Füchner, de bekende Duitsche Azië-onderzoeker, is -na een
langen tocht te Berlijn aangekomen
Een verregende autorit
De ooievaar per trein op reis
Alle betrekkingen met de Chi-
neesche centrale regeering
verbroken
Nog geen oorlogs
verklaring
Een kunstmatig
Spanje"
tweede
„Een vriend bezoekt een
vriend"
Goering spreekt minister-president
Stoyadinowitsj toe
Ernstig treinongeluk
bij Allahabad
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiji
Huurder en concierge van het huis
zijn lid van de Csar
Bommen komen weer in de nabij
heid van een Britsch schip
MALIEBAAN 50 UTRECHT
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
PARIJS, 17 Jan. De oud-minister
Bonnet, die na den val van het mi-
nisterie-Chautemps opdracht kreeg
een nieuw kabinet te vormen, is hier
in niet geslaagd. Hij heeft president
Lebrun zijn opdracht teruggegeven.
Deze heeft hierop Zondagavond
den socialistischen oud-premier Léon
Blum belast met de vorming van
een nieuwe regeering.
Hedenmorgen heeft deze evenwel
verklaard niet te kunnen slagen in
de vorming van een nieuw kabinet
en zijn opdracht aan den president
teruggegeven.
Over het verloop der besprekingen in de
afgeloopen dagen kunnen wij het volgende
öxededeelen:
Naar Havas uit Parijs berient, arriveerde de
heer Bonnet Zondagmorgen om half elf in het
Paleis Bourbon om de vergadering, waar 310
afgevaardigden en het partijbestuur tegenwoor
dig waren, bij te wonen. Al spoedig bleek echter,
dat de radicaal-socialistische fractie zich niet
Zoo maar direct achter Bonnet schaarde.
De stemming wees uit, dat er een groot ver-
Schil van meening onder de radicaal-socialis
tische afgevaardigden heerschte (32 voor, 26
tegen, 40 blanco!).
In het begin van den middag is Bonnet
dan ook bij Lebrun op bezoek gegaan en
heeft den president medegedeeld, dat hij van
de vorming van een regeering moest afzien.
De radicaal-socialistische partij wees echter
alle schuld aan deze mislukking van zich af
door een motie aan te nemen, waarin de partij
Protesteerde tegen het feit, dat de socialistische
Kamerfractie een regeering onder leiding van
Bonnet niet wenschte te steunen.
Na zijn onderhoud met president Lebrun, ver
klaarde Bonnet aan de journalisten, dat hij het
aan den president te kennen had gegeven, dat
hij in verband met den toestand logisch vond,
dat aan Blum verzocht werd, een kabinet sa-
*hen te stellen.
Zondagmiddag heeft Leon Blum zich naar
het Elysée begeven en er ruim een uur door-
Sebracht. Toen hij weer vertrok weigerde hij
Menigerlei verklaring af te leggen.
Na het verlaten van het Elysée begaf Blum
®ich naar het ministerie van Binnenlandsche
£aken, waar hij besprekingen voerde met Marx
Hormoy, Vincent Auriol en Paul Faure. Hij had
daarna een onderhoud met Herriot.
Nadat Blum vertrokken was, heeft de presi
dent Sarraut bij zich ontboden. Ook Chautemps
Arriveerde enkele minuten later in de woning
Van den Franschen president.
Lebrun besprak naar aanleiding van zijn on
derhoud met Leon Blum, dien hij over de hou
ding van de socialisten tegenover een eventueel
i^olksfrontkabinet, waarvan zij de leiding niet
Aouden hebben, gepolsd had, de situatie. Hij
stelde Sarraut voor te trachten een Volksfront
kabinet te vormen onder leiding van de radi
caal-socialisten. Deze wees dit echter van de
hand.
Tegen zes uur werd de socialistische leider op
hieuw naar het Elysée ontboden. Na een kwar
tier verliet hij het gebouw weer en keerde naar
het ministerie van Binnenlandsche Zaken terug.
Bij weigerde een verklaring af te leggen.
Om zeven uur werd officieel bekend ge
maakt, dat Leon Blum een opdracht had
gekregen om een kabinet samen te stellen.
In zijn uiteenzetting voor de socialistische
fractie heeft Blum verklaard, dat hij de op
dacht tot vorming van een kabinet van een
Verbreed volksfront aanvaard had.
Hij verzoekt de fractie hem volledig vertrou
wen te schenken tot de bijeenkomst van een
hAtionalen raad, die tegen Maandagavond bijeen
geroepen zal worden en wien hij verslag zal uit
hangen van zijn onderhandelingen. De fractie
Verleendè haar voorzitter het gevraagde ver-
wouwen.
De communisten Thorez en Duclos zijn ont-
Vangen door Blum, die hun zijn voornemen
Mededeelde, een regeering te vormen, die vol-
Scns zijn eigen zeggen liep van Thorez tot
Beynaud.
Het persbureau van de communistische
Party meldt volgens Havas, dat Thorez en
Duclos den formateur hebben medegedeeld,
dat hun partij bereid is, zitting te nemen in
een Volksfrontregeering. Wat betreft een
bewind van „Thorez tot Reynaud" zeiden
2Ü, dat de aanvaarding van het Volksfront-
ProgTam daarvoor de onontbeerlijke voor
gaarde zou zijn. Onder dat voorbehoud ver
klaarden zij zich persoonlijk vóór de vor-
hiing van zulk een bewind.
Het communistische partijbestuur en de Ka
merfractie zullen zich Maandagavond er over
Mtspreken,
De radicaal-socialisten beraadslagen reeds
over Blum's voorstel, dat hun door Daladier
werd overgebracht.
Door een zijner medewerkers heeft Léon
Blum half één vannacht bekend gemaakt, dat
hij in den loop van den avond Paul Reynaud
heeft ontvangen en dat deze zijn aanvaarding
afhankelijk stelt van de medewerking van
iemand dien hij, Blum, meent niet te kunnen
vragen.
Blum constateert, dat hij des avonds reeds
gezegd had, dat hij een moeilijke onderneming
op zich genomen heeft en dat dit thans reeds
gebleken is. Morgen zal hij de conclusies trek
ken uit de andere gedachtenwisselingen van
den avond.
Na in den loop van den ochtend besprekingen
te hebben gehad met Thorez, Duclos, Jouhaux
en Auriol, verliet Blum om half elf zijn woning.
Hierbij verklaarde de socialistische leider
aan de journalisten:
„Ik begeef me naar het Elysée om den
president van de Republiek te bevestigen,
wat ik hem reeds telefonisch heb medege
deeld, dat ik afzie van mijn pogingen tot
vorming van een nieuw kabinet".
Na een bespreking met president Lebrun
heeft ten slotte Chautemps zich in prin
cipe bereid verklaard een ministerie te
vormen.
MUNCHEN, 17 Jan. (Havas). De be
kende Jezuïet Pater Rupert Mayer, is op
nieuw in arrest genomen.
zyn arrestatie is in alle kerken in Beieren
bekend gemaakt met het verzoek te zo
nen gunste gebeden uit te spreken.
Pater Mayer is zwaar oorlogsinvalide. In 1915
werd hem een been afgezet. Sinds 1933 heeft
hij herhaaldelijk geprotesteerd tegen de schen
dingen van het Concordaat door het Duitsche
Rijk. Hij was reeds in den zomer van het vo
rige jaar gearresteerd, doch vrijgelaten na tus-
schenkomst van invloedrijke katholieke per
soonlijkheden.
De broederraad van de protestantsche Belij
dende Kerk heeft een verklaring opgesteld, die
vandaag in alle kerken is voorgelezen en waar
in gewezen wordt op het belang van een reli
gieuze opvoeding van de kinderen der aanhan
gers der belijdende kerken. De verklaring
dringt er bij de ouders op aan, weerstand te
bieden aan de gemeenschapsscholen, die geen
godsdienstig onderwijs geven en er op aan te
dringen, dat hun kinderen op belijdende scho
len worden opgevoed.
Het aantal predikanten en leiders der Belij
dende Kerk, dat thans in arrest zit, bedraagt
zeventien. Dominee Niemoeller wordt nog vast
gehouden. Naar verluidt zit hij in de Moabit-
gevangenis.
De politie heeft de „Apologetische Zentrale"
in Berlijn-Spandau gesloten en ontbonden. De
ze centrale stond in verband met het centrale
comité voor binnenlandsche zendingen. Hoofd
der „Apologetische Zentrale" was ds. Walter
Kuenneth, die een leidende rol heeft gespeeld
in de berichtgeving der Belijdenisbeweging.
LONDEN, 17 Jan. (Reuter) De keizerin
van Abessinië vertrekt morgen uit Londen naar
Jerusalem. Zij zal worden vergezeld door Ras
Kassa en een groot aantal Abessiniërs, van
wie waarschijnlijk verscheidene in Palestina
zullen blijven. De keizerin is echter voorne
mens binnen drie maanden naar Engeland te
rug te keeren.
Den geheelen dag staan voor het valeis te Soestdiik belangstellenden, om een glimp
op te vangen van hetgeen in en om het paleis gebeurt. Prins Bernhard, die Zon
dag uitreed, werd met gejuich begroet
Het leek Zondagochtend vroeg alsof het som
bere weer van de laatste dagen was opgeklaard,
zoodat verscheidene wandelaars in de omgeving
van Soestdijk zich aangetrokken voelden tot het
paleis, dat op het oogenblik het middelpunt is
van de belangstelling van het geheele Nederland-
sche volk en van tienduizenden in het buiten
land.
„De velen", die een wandeling langs het paleis
maakten, kregen echter weinig te zien, doch in
den loop van den namiddag groeide niettemin
het aantal nieuwsgierigen, dat, door eenige rijks
veldwachters op een afstand gehouden, aan den
overkant van den straatweg bleef kijken. Gelei
delijk werd de menigte minder dicht toen een
stroomende regen tegen kwart over drie begon
te vallen en toen het later in den middag donker
begon te worden, verdwenen ook de laatste
nieuwsgierigen en zelfs de persfotografen, die den
geheelen dag vruchteloos hebben gewacht op iets
interessants voor hun camera, hoewel Zaterdag
middag reeds is gebleken, dat van een verbod
tot fotografeeren geen sprake is.
r
Parijs staat in het teeken der kabinets
crisis, wat tot uiting komt in de strooi
en aanplakbiljetten der partijen
m
Kort na twaalf uur heeft Prins Bernhard we
derom een autorit in de richting van Bilthoven
gemaakt.
Van den grijzen Amerikaanschen sportwagen
was ditmaal de kap omhoog, aangezien er reeds
bij het uitrijden een dreigende regenlucht hing.
Te ongeveer een uur keerde de prins, die naast
den chauffeur had plaats genomen, in het pa
leis terug.
Ook de Prinses heeft Zondag een autorit ge
maakt, en wel in den namiddag, toen vele be
langstellenden voor het paleis stonden te kij
ken. Geen der nieuwsgierigen heeft de Prinses
echter zien uitrijden, want door een achteruit
gang verliet de groote Packard, waarvan de kap
geopend was en waarin Prinses Armgard naast
Prinses Juliana had plaats genomen, het park,
vanwaar langs een boschweg een rijtoer over de
Hollandsche Rading werd gemaakt. De Prinses
was gekleed in een grijzen bontmantel en toen
het, ongeveer een kwartier na het uitrijden, hard
begon te regenen, haastten de chauffeurs zich
de kap te sluiten.
Na ongeyeer een uur keerde de Packard te
rug, wederom onopgemerkt.
De ooievaar is dan toch eindelijk Zaterdag
middag omstreeks 2 uur ten paleize Soestdijk ge
arriveerd. Maar om misverstand te voorkomen,
moeten wij er dadelijk bij zeggen, dat het niet
de langverwachte is.
Breda heeft onder zijn inwoners een gooche
laar, zich noemende „Professor Groninger van
Embden". Deze hooggeleerde goochelaar trekt
door het Brabantsche en Geldersche land om
burgers en boeren, oud en jong, zoowel in de
steden als in de kleine dorpjes, te laten genieten
van zijn kunst en in vervoering te brengen door
zijn verbazingwekkende toeren.
Zoo geviel het, dat de professor eenigen tijd
geleden een voorstelling gaf te Warner in het
land van Maas en Waal. Heel toevallig kwam
hij tijdens zijn verblijf in Wamel op een boer
derij en zag tot zijn verbazing een ooievaar sta
tig over het erf stappen.
Hoe het dier daar gekomen was, kon ook de
boer niet ophelderen. Hij wist niet meer dan dat
hij op een goeden dag den ooievaar op zijn land
had gevonden en het beest toen maar bij de
overig levende have van zijn bedrijf had inge
deeld.
De boer heeft zijn nieuwe aanwinst zeer zorg
vuldig verpleegd en groot gebracht en het resul
taat was, dat het dier uiterst mak is geworden.
Den geheelen dag liep het over het erf en
's nachts ging het gehoorzaam in zijn hok, om
dat de Hollandsche winternachten toch te koud
waren voor dezen vogel, welke nu eenmaal zon
der warmte en zon niet leven kan.
De goochelaar vond het een aardig geval, doch
schonk er geen bijzondere aandacht aan. Hij
keerde terug naar Breda om daar vermoedelijk
weer andere gezelschappen met zijn goocheltoe
ren te verbazen, zonder verder aan ooievaars te
denken.
Hoe het precies gegaan is, weten wij ook niet,
maar de kleinkinderen van den goochelaar wis
ten hun grootvader te bewegen, den ooievaar een
beetje te helpen op zijn moeilijken tocht naar
Soestdijk en professor Groninger van Embden
besloot, naar Wamel te gaan en den ooievaar
den koristen en vlugsten weg naar Soestdijk te
wijzen.
Zoo stapte Zaterdagochtend de ooievaar, be
geleid door den professor, te 's-Hertogenbosch
in den trein.
Intussehen was ten paleize telegrafisch bericht
ontvangen, dat de ooievaar op komst was.
Het spreekt vanzelf, dat men deze mededee-
ling te Soestdijk op de juiste waarde heeft we
ten te schatten en dat men onmiddellijk maat
regelen trof om den nieuwen gast behoorlijk te
ontvangen.
De treinreis ging tot Amersfoort, en vandaar
nam de ooievaar een taxi. Tegen twee uur arri
veerde hij bij den ingang van het paleis, waar
een parkwachter hem reeds opwachtte en on
middellijk, zonder opzien te baren, doorzond,
verdêr het park in.
Hier kwam 's prinsen secretaris, Jhr. Dedel,
van zijn blangstelling blijk geven. Even later
werd het dier doorgestuurd naar een boerderij
in de omgeving van het paleis, in afwachting
van zün definitieve bestemming.
TOKIO, 16 Jan. (Domei) De Japan-
sche regeering heeft de volgende verkla
ring gepubliceerd over haar politiek ten
aanzien van China:
Zelfs na de bezetting van Nanking heeft de
Japansche regeering tot dezen dag niet nage
laten haar geduld te bewijzen en de Chinee-
sche nationale regeering de laatste kans te ge
ven op haar houding terug te komen.
De Chineesche regeering heeft zich niet ver
waardigd de werkelijke bedoelingen van Japan
te erkennen en zij blijft haar hardnekkig ver
zet bieden zonder eenige consideratie met den
beklagenswaardigen toestand van het Chinee
sche volk of de handhaving van den vrede en
de orde in het Verre Oosten.
Daarom heeft de Japansche regeering be
sloten voortaan niets meer met deze regee
ring te maken te willen hebben en te wach
ten op de vestiging en de ontwikkeling van
een nieuw Chineesch regiem, dat met Ja
pan een harmonieuzen samenhang zou kun
nen vormen, waarop men werkeiyk zou
kunnen rekenen.
Japan zou met een dergelijk regiem ten volle
kunnen samenwerken om de Chineesch-Japan-
sche betrekkingen te regelen en een geheel
nieuw China op te bouwen.
Het heeft geen zin te beweren, dat hetgeen
vooraf gaat, geen enkele wijziging brengt in
de door de Japansche regeering goedgekeurde
politiek.
Deze blijft vastbesloten de territoriale on
schendbaarheid en souvereiniteit van China te
eerbiedigen, evenals de rechten en belangen
van iedere andere mogendheid.
De verantwoordelijkheid van Japan voor zoo
ver betreft de handhaving van den vrede in
het Verre Oosten is zelfs van nu af aan veel
grooter dan te voren.
De Japansche regeering rekent er dus vast
op, dat alle Japanners nog grootere krachts
inspanningen zullen ondernemen om de be
langrijke taak, welke voor de natie is wegge
legd, te vervullen.
In welingelichte kringen verwacht men na
deze verklaring der Japansche regeering, dat
wel alle betrekkingen met de Chineesche cen
trale regeering verbroken en de militaire ope
raties voortgezet zullen worden, met het doel,
haar volkomen te vernietigen, doch een oor
logsverklaring acht men niet waarschijnlijk.
Men vermoedt, dat het militaire doel Hankau
en de bezetting van den grooten spoorweg Pei-
pingHankauKanton zal zijn.
In hun commentaren op de verklaring der
regeering spreken de bladen eenstemmig de ver
wachting uit, dat Japan de regeering te Pei-
ping als wettige Chineesche regeering zal er
kennen, en dat een dergelijke erkenning zou
kunnen worden uitgebreid tot soortgelijke re
geeringen, die in Midden- en Zuid-China wel
licht ontstaan.
Volgens de Hotsji Sjimboen zouden Rome en
Berlijn reeds niet-officieel hebben doen weten,
dat zij het nieuwe Chineesche bewind zullen er
kennen, zoocra Tokio voorgegaan is.
Het blad is van meening, dat van dat oogen
blik af China een tweede Spanje zou worden,
waarin Peiping burgeroorlog zou voeren tegen
Tsiang-Kai-Sjek, zooals Salamanca tegen Bar
celona.
BERLIJN, 17 Jan. (D.N.B.). Aan een op
Karinhall aangeboden déjeuner heeft Goering
een toespraak tot Stoyadinowitsj gehouden,
waarin hij zeide, dat de Zuidslavische premier
bij hem, spr„ was gekomen als een vriend bij
een vriend. „Ons beiden verbindt echte vriend
schap." De herinnering aan den overleden koning
is voor spr. en het Duitsche volk onvergetelijk.
Stoyadinowitsj zeide in zijn antwoordrede, dat
Goering bij zijn bezoek aan Zuid-Slavië het hart
van een geheel volk heeft veroverd. Zuid-Slavië
en Duitschland zijn vaak door het lot verbonden
geweest. Sprekers bezoek aan Duitschland knoopt
niet slechts aan bij het gevoel van bewonde
ring voor het Duitsche volk in het verleden.
Deze bewondering is nog toegenomen door de
kennismaking met den opbouw van Duitsch
land onder Hitier. Ook spr. uitte den wensch,
dalt de vriendschap tusschen beide landen
dieper zou worden.
LONDEN, 17 Jan. (Reuter). Volgens te Londen
ontvangen berichten is de express Calcutta
Delhi gisteren in botsing gekomen met een goe
derentrein by het station Bamrauli naby Al
lahabad. Zeven personen werden daarby gedood,
vyftien ernstig gekwetst. Een derde-klasserijtuig
was in een ander derde-klasse-rytuig geschoven
en vervolgens omgeslagen.
Een nader bericht meldt, dat zich onder de
zeven dooden van het spoorwegongeluk by Al
lahabad een Engelschman bevindt. Zijn broe
der is een der gewonden. De andere slachtoffers
zyn Indiërs,
Bonnet niet geslaagd in de vorming van een
nieuwe regeering; ook Léon Blum geeft rijn
opdracht terug.
Te Parijs werd weer een geheime wapenopslag
plaats van de Csar ontdekt.
Franco's luchtmacht bombardeert Valencia.
Britsche joden zoeken de oplossing van het
Palestijnsche probleem in de vorming van een
joodsch Dominion.
Pater Rupert Mayer S.J. opnieuw gearresteerd.
Tokio verbreekt alle betrekkingen met de cen
trale Chineesche regeering.
Oude roofoverval te Sittard opgehelderd? Ver
moedelijke daders gearresteerd.
Het wassende water van Maas en Waal.
Mr. dr. A. Baron Röell is afgetreden als voor
zitter van den Raad van Beheer van het Kolo
niaal Instituut; oud-minister Van Lidth de
Jeude volgt hem op.
VERWACHTING: Aanvankelijk krach-
tige tot matigen, later afnemende Weste-
H lijke tot Noord-Westelijken wind, half
H tot zwaar bewolkt of betrokken, regen of
hagelbuien met natte sneeuw, kouder.
Hoogste barometerstand 764.4
te Marseille
Z; Laagste barometerstand 736.4 te Skagen
H STORMWAARSCHUWINGSDIENST: 1
Geseind heden te 8.50 uur aan alle
posten:
„Stormsein neerhalen, blijft op uw
hoede."
Zon op 8.03 - onder 4.17 - Licht op 4.47 S
Maan op nam. 6.35 onder v.m. 8.13
23 Januari L. K. £E
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniimiiiniiiiiiiiiiii
PARIJS, 17 Jan. (HavasDe politie te
Parijs heeft Zondagmorgen in een niet
bewoond appartement in de Rue St. La-
zare op de derde verdieping een wapen
opslagplaats ontdekt.
Ten aanzien hiervan deelt de prefectuur van
politie mede, dat de concierge van dit huis,
Hasenfuss geheeten, toegegeven heeft lid te
zijn van de Csar.
Tevens heeft de man verklaard, dat hij den
huurder, een zekeren Léon Paoli, kende als
lid der zelfde organisatie en dat hy bekend was
met den aard van het opgeslagene.
BlARCELONA, 17 Jan. (Havas). Een
communiqué van het ministerie van Defen
sie deelt mede, dat drie rechtsche drie-
motorige vliegtuigen Zondagmorgen ter
hoogte van Duriana vyf bommen hebben
neergeworpen, waarvan één neerkwam op
200 M. afstand van het Engelsche schip
Seabank Spray.
Bovendien zijn drie rechtsche vliegtuigen
boven Valencia verschenen en hebben het
dorp Cabana! en de omgeving van de wyk
Las Arenas gebombardeerd. Er vielen vyf
dooden en veertig gewonden.
Aan het front van Teruei is de toestand on-
gewijzigd. in de stad zelf waren nog verschei
dene schietpartijen en ontploffingen te hoo-
ren, hetgeen doet vermoeden, dat de recht-
schen, die nog tegenstand bieden, nog niet tot
overgave konden worden gedwongen.
l N-i i k t i i m m M 11 11 m i f f r r
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 751.9
yorige stand: 749.5
