VLAGGEN
H
KUNSTGEBITTEN
Automatisch
telefoneeren
T axi-perikelen
Haarlem, 18 Jan.
Oneenigheid
SERVICE
Kort en volledig
PIANOSTEMMEN
ft
OFFMANN ZN
A A R L E M
DINSDAG 18 JANUARI 1938
De Magdalenakapel
V het
TOONEEL
LODEWIJK DE ELFDE
Gezelschap Jan Musch
6642 werkloozen
Stijging van 1483 in een half jaar
DOOR DE BALKANSTATEN
Lezing van den heer C. Sipkes
tegen onze bekende lage
Tarieven; met garantie
16 RIJKSSTRAATWEG 16
Haarlem-N. - Telefoon 16726
BIJ STORM OP DE FIETS
Ongeval te Spaarndam
HET NIEUWE HUIS DER
JULIAANTJES
Programma Radio-Centrale
Nieuwe school Heemstede
GEMEENTEZAKEN
Personalia
BURGERLIJKE STAND
Brandje op werf Conrad
Vanmiddag is Haarlemmermeer
aangesloten; nu volgt dezen
zomer Zandvoort
Hoe vocht bestreden
wordt
Onbewaakte telefoonhuisjes
UIT DE HOOFDSTAD
Als de partijen voet bij stuk
houden, breekt Donderdag
een taxi-oorlog uit
Ordening ten bate der
beunhazen?
(KLEURECHT WOL)
EN BOVENDIEN....
NL. PLAATSING IN TUIN OF
AAN GEVEL DOOR ONS DESKUNDIG
PERSONEEL
STALEN VLACCESTOKKEN TE HUUR
TEL. 12127
44 SPAARNE 44
AGENDA
Bioscopen
INBRAAK IN LEEGE WONING
Politie is de daders reeds
op het spoor
19 Januari
Bioscopen
STAD
Set lid van den Haarlemschen gemeenteraad,
heer Joh. Visser, heeft aan B. en W. ge
ragd, of de Magdalenakapel in de Magdalena-
^raat niet in strijd met de bij den verkoop
11 het voormalige hospitaal door B. en W.
phaakte bepalingen gesloopt is.
Is het aan B. en W. bekend, zoo vraagt
heer V., dat, in strijd met een door den
aad 0p i5 juij 1932 aangenomen voorstel, de
^Sdalena-kapel in de Magdalenastraat thans
^sel is gesloopt?
S. is voor deze, met punt I van het bedoel-
(Jft
voorstel, zoowel als met de toezegging van
eh W. destijds aan den Raad, in strijd
uws
^hd,
e daad door.de eigenaresse der betreffen-
Perceelen toestemming gevraagd aan Bur-
6|heester en Wethouders?
Si. Zoo ja, wat is dan de reden, dat B. en
hiet opnieuw den Raad over deze zaak heb-
h geraadpleegd?
Zoo neen, zijn B. en W. dan met onderge-
eode van oordeel, dat de bedoelde eigenares-
Wederrechtelijk, in elk geval in strijd met de
^Daii»,,J
Palingen, door B. en W. zelve bij den ver
der betreffende perdeelen gesteld, heeft
tel>andeid?
Zijn B. en W. voornemens zonder meer
hier gewraakte handeling te berusten?
Set is wel jammei-, dat de heer Visser zijn
jaisstukken niet beter leest en de kranten niet
er bijhoudt. Deed hij dat wel, dan zou de
'Sstie van de Magdalenakapel nu eindelijk,
Voor zijn belangstelling, begraven zijn. Want
het raadsbesluit, waarbij het Militair Hos-
aai werd verkocht, zijn geen voorwaarden be
ffende de Magdalenakapel gesteld en bij den
k°op zijn deze ook niet bedongen. De vraag
he tegenwoordige eigenaresse wederrechtelijk
t hl strijd met de bepalingen door B. en W.
'eld, heeft gehandeld, zullen B. en W. dus
gifwoorden met het verzoek van den heer
om zich eerst beter op de hoogte te stel
en de dingen, waar hij over spreken wil.
Ss de heer Visser beter kranten las, zou hij
Weten, dat de Magdalenakapel geen oud-
^hkundige waarde meer over had, dat ten
ervloede echter het oordeel van Monumenten-
g in Den Haag daarover is gevraagd en dat
ifh Öeskundlg instituut verklaard heeft tegen
raak geen bezwaar te hebben. Als de heer
Ser ondanks dat alles van meening is, dat
oude cavalje aan de Magdalenastraat toch
bewaren waard was, dan is dat zijn goed
maar het stellen van de hierboven aange-
^alhe vragen moge dan de laatste poging
b h om deze opinie aan het Haarlemsche pu-
6 °P te dringen. Het besef, dat onze huidige
bofatie heeft te waken over het mooie, dat
Vferl
ge eeuwen aan onze hoede toevertrouw-
w°rdt het beste versterkt door te ijveren
behoud van onbetwist mooie dingen.
monumentaal stuk van diepen inhoud,
'Hiti karakterschetsing en breede, nu en dan
twa wat theatrale allures kreeg gisterenavond
l^f abonnements-publiek in den Stadsschouw'-
J> te genieten.
WUis Latour heeft in zijn schepping „Lode-
de Elfde" de machtsbegeerte, die zelfs
tiL tot bezetenheid, willen teekenen van een
fph, wiens levensdoel het-is één groot rijk
(Hechten en die daaraan alles ondergeschikt
Hij heeft daarvoor koning „Lodewijkden
Vpj.genomen, die Frankrijk tot een eenheid
van oorspronkelijk talrijke heel en half
ttft:n nkelijke staatjes. Maar die koning was
"hoedig veldheer, die de eenheid smeedde
tij," be kracht zijner wapenen; doch een lis-
bjii ^huw, vreesachtig, om niets dan alleen om
hig 6igen- macht en wil gevend genie, dat wei-
.j, monumentaals heeft,
fly ^minste zooals Jan Musch hem uitbeeldde,
eenzaam, en zijn geloof aan God is alleen
116111 in be boezemen, door met hel en
LL te dreigen. Zoo'n figuur is niet slechts
S ,lk, de Elfde geweest, maar zijn beeld zal
tW zij het met sterke nuances, kunnen terug
ei in andere historische figuren.
VA kunnen het beter aan onze lezers en
Hfp aan de toeschouwers overlaten in hoe-
V- onderwerp van een voorrangsstrijd
fin 611 koning en Kerk, koning en eerlijkheid,
Ifejj 8 en trouw aan plechtig bezworen verdra-
S' feoning en landsverdeeldheid toepasselijk
a,ünnen zijn op hedendaagsche heerschers.
is van eenzelfde genre als „Elisabeth, de
*!Mer?>ncler Vrouw"' al ligt het probleem daar
^hf' strijd om liefde tegenover strijd om
ri ^thl>
•"Uit en ®Pel maakten een aangrijpenden in-
°P de zeer vele aanwtezigen, die aan het
JW or ontroering aarzelden om te applau-
kl,?'en maar tenslotte losbarstten in her
kan ovat:ies-
J* ko was weer in grootschen vorm als
dihg. En met al de veelzijdigheid van zijn
speelde hij dien meineedigen, voor geen
•Wiping en sluipmoord terugschrikkenden
Jf bolus ten vorst, die het alleen van God,
j^/mbs Kerk verliest.
Musch heeft alleen zijn figuur niet ge-
xv. mee, om steeds koninklijk te kunnen zijn.
Hy^mauhs bleef onder alle omstandigheden
V»cj n' Maar men moet niettemin groote be-
Jiq ®rihg hebben voor zijn creatie, waarbij die
Wij be overigen zich voortreffelijk aansloten.
'ek0n<len 111 116 sPefers echter soms moeilijk
6'. levendige, elegante, hoofsch Franschen
Nam de koning en de andere figuren toch
N 6e alles door hun aard en afkomst moe-
Weest zijn. Zij vertoonden weinig kenmer-
Vau dien Franschen geest, maar waren
°er-Hollanders, die op degelijke wijze hun
tN J^^lfge volzinnen spraken. In 't bijzonder
wj 't voor den kanselier, die door Jaap v. d.
6rt°lkt werd, en meestal werkelijk een
a3oo gelÜk was.
1 koivas.°°k wel eenlgszins Jeanne van Rijn
X't mhgin. Haar felle tragiek beheerschte zij
6el soberheid.
°°§st voorname rol speelt in dit stuk de
bwoordiger van de Kerk, de biechtvader
K .koning- Diens groote kracht bestaat
t is van hel en laatste oordeel, maar
be vraag of de vrees voor God nu juist
het Alpha en Omega van het katholieke geloof
uitmaakt. In den trant van het stuk is het ech
ter begrijpelijk, dat de auteur daarop den na
druk heeft gelegd. Adolphe Hamburger gaf dien
priester met pathetische kracht en waardigheid
en aan hem is het te danken, dat deze rol in
het geheel niets profaneerends had, zelfs niet
in dat zwiare laatste bedrijf. Theo Vink en Van
Staalduynen waren respectievelijk Bourgon
disch- en Engelsch gezant, de eerste met een
groote hartstochtelijkheid en de andere met
Britsche flegmatische kalmte. De dochter van
den hertog van Bourgondië, het door verraad
in de macht van den koning gekomen kind,
vond in Mary Musch—Smithuysen de vertolk
ster vol fiere, reine vrouwelijkheid, die zij be
hoefde. Pierre Myin was de listige, ook al door
hoogmoed en machtswellust bezeten en daar
door voor niets terugdeinzende kamerheer. De
scherpte van zijn stem, de frivoliteit van zijn
gebaren en het arglistige van zijn houding
maakten hem tot een glansrol. Voor de spelers
waren er aan het slot bloemen, die zeer zeker
de groote bewondering en erkentelijkheid van
alle aanwezigen vertolkten voor deze prachtige,
grootsche opvoering.
K.
een zeldzame plant gevonden, de Trachelium
rumenicum. Mooi waren de witstammige popu
lieren, Populus nigra Thevestina.
In de afgeloopen week is het aantal bij
de Arbeidsbeurs ingeschreven werkloozen
weer met 67 gestegen en daardoor gekomen
op 6642, of 77 minder dan in dezelfde pe
riode van 1937 en 341 minder dan in 1936.
Sinds Juli van het vorige jaar telt Haar
lem thans 1483 werkloozen méér, waarbij
nog in aanmerking moet worden genomen,
dat de maand Februari altijd zeer slecht is.
Pessimisten kunnen Wijzen op ons opti
misme, toen we schreven „wanneer komen
we beneden de 5000?" en thans vragen
„zullen we de 7000 weer halen als in hoog-
crisistijd?"
De Nederl. Natuurhistorische Ver., afd.
Haarlem en Omstreken, hield gisteravond haar
jaarvergadering in de Kroonzaal van Brink-
mann. Na goedkeuring der jaarstukken hield
de heer C. Sipkes een voordracht over zijn tocht
door de Balkanlanden.
Niet alleen op den plantengroei, doch ook
op de bevolking en haar cultuur vestigde spr.
de aandacht, zoodat we ook zeer mooie foto's
zagen van de verschillende volkstypen, van zi
geuners, van interessante oude kloosters.
De „Caminul cultural" in Ghumpatie is een
vereeniging, die zich ten doel stelt de oude
cultuur haar rechten weer te geven. De leden
houden dus de oude volksdansen en kleeder
drachten in eere. De Roemeensche vlakte is een
steppegebied geworden, doordat de mensch de
bosschen verbrandde. Bebossching zou hier van
groot belang zijn. Roemenië heeft ook zijn
cultuurparken, zooals wij uit de foto zagen.
De botanische tuin in Klausenburg bleek
prachtig in orde te zijn. In Bulgarije is de be
volking zeer arm; het aantal der analphabeten
is er echter gering. Een merkwaardige geologi
sche formatie is het „steenen woud"; voor de
uit numelietenkalk opgebouwde zuilen heeft
men nog geen verklaring kunnen vinden.
In Macedonië zijn de volkstypen bijna zoo
donker als Arabier of Turk en zij dragen schil
derachtige hennepkleeding. De heer S. toonde
foto's van zonnebloemcultuur voor de berei
ding van spijsolie. Tegen de rotswanden werd
SPREEKUREN:
alle werkdagen van 912 en V/24 uur.
Avondspreekuren
Dir.sd., Woensd. en Donderd. van 79 u.
GRATIS INLICHTINGEN
Tijdens den laatsten Zuid-Westerstorm fiets
te de 17-jarige mejuffrouw v. W. op een stil
len verkeersweg te Spaarndam, toen zij door
een hevigen rukwind op den grond geslingerd
werd en versuft bleef liggen. Eerst na een
kwartier kwam een motorrijder voorbij, die
trachtte het meisje te helpen. Hij kon haar
echter niet alleen naar zijn dichtbijzijnde wo
ning vervoeren, zoodat hulp gerequireerd moest
worden. Dr. Deggeler, plaatselijk geneesheer,
constateerde een lichte hersenschudding en
ernstige kwetsuren aan gezicht en handen en
vervoerde het meisje naar haar woning.
rechtkwamen, werd met een straal op de wa
terleiding door de baby-spuit van Haarlem-
Noord, die zeer spoedig ter plaatse was, ge-
bluscht.
Er werd vrijwel geen schade veroorzaakt.
Zondagmiddag had een intieme plechtigheid
plaats in het oude patriciërshuis van den heer
J. W. A. Beijnes aan de Nieuwe Gracht, waar
sedert kort de Juliaantjes hun intrek hebben
genomen. Op last van Z. H. Exc den Bisschop
werd door den HoogEerw. Heer Deken H. C. J.
Sondaal de kapel ingewijd, in welke kapel
Maandagmorgen voor het eerst het H. Misoffer
door den Deken werd opgedragen.
Bij deze H. Mis waren tegenwoordig de Zeer-
Eerw. Heer Stumpel S.J., directeur der Congre
gatie, de ZeerEerw. Heer Pastoor F. C. van Beu
kering, de Weled.geb. Heer J. W. A. Beijnes,
Mej. D. Beijnes en mej. W. Beijnes, zuster van
den heer Beijnes.
In een korte, treffende toespraak wees de H.E.
Heer Deken er op, hoe in dit huis, eens door
een Katholiek geslacht bewoond, thans Chris
tus zelf Zijn intrek had genomen en hoopte dat
de zusters door hun liefde tot God nog meer
zouden toenemen in de liefde tot den naaste,
die zij reeds op zoo uitmuntende wijze beoefe
nen.
Na afloop van de H. Mis vereenigden zich de
aanwezigen in de oude eetzaal, waar pastoor
Stumpel S.J. een woord van dank sprak
Geheel Katholiek Haarlem kan zich verheu
gen over de prachtige bestemming, welke dit
mooie oude huis heeft gekregen!
WOENSDAG 19 JANUARI
Progr. 1: Hilversum II.
Progr. 2: Hilversum I.
Progr. 3: 8.00 Keulen, 9.20 Parijs Radio, 9.40
Diversen, 10.40 Parijs Radio, 11.05 London Re
gional, 11.20 Keulen, 12.20 Parijs Radio, 1.20
Ned. Brussel, 1.35 Keulen, 2.20 Diversen, 2.50
London Regional, 3.50 Keulen, 5.20 Parijs Ra
dio, 6.20 Keulen, 7.20 Boedapest, 7.50 Keulen,
9.20 Parijs Radio, 9.50 Keulen, 11.20 Diversen.
Progr. 4: 8.00 Ned. Brussel, 9.20 Diversen,
10.35 Droitwich, 12.35 London Regional, 1.40
Droitwich, 6.40 London Regional, 7.00 Droitwich.
Progr. 5: 8.007.00 Diversen; 7.008.00 Gram.-
platenconcert, opera-fragmenten: 1. Ball im
Savoy; 2. Der Vogelhandier; 3. The merry
wives of Windsor; 4. I Pescatori de Perle; 5.
Don Juan; 6. Barbiere di Siviglia; 7. Figaro's
Hochzeit; 8. Die Fledermaus; 9. Graf von
Luxembourg; 10. Victoria und Ihr Husar; 11.
Lilac time selectie; 8.0012.00 Diversen.
Heden (Dinsdag) is ten Raadljuizs te Heem
stede de aanbesteding gehouden van het bou
wen van een school voor lager onderwijs aan
den Craijenestersingel te Heemstede, onder ar
chitectuur van architect H. Korringa. Er wer
den 39 biljetten ingeleverd.
De uitslag was als volgt:
F. J. de Vries, Bilthoven, ƒ48.500; Chr. D. A.
Appel, Assendelft, ƒ52.977; G. P. Hetem, Haar
lem, ƒ49970; firma Gebr. v. d. Putten, Heem
stede, ƒ51.759; W. v. Heijst, Driehuis-Wester-
veld, ƒ48.942; Joh. Jac. Limburg, Purmerend,
ƒ54.300; Jac. Wittebrood, Beemster, ƒ53.100;
C. Kok, Nieuwer-Amstel, ƒ54.783; Joh. C. de
Geus, Haarlem, 50.500; Gebr. H. V. en J. de
Vries, Haarlem, 54.900Ant. J. W. v. Sam-
beek, Heemstede, 52.975; firma Klein en Zn.,
Assendelft, ƒ46.961; Joh. Schutten, Zaandam,
ƒ49.440; L. Th. v. d. Meer, Amsterdam, ƒ53.700;
firma Sprengers, Haarlem, ƒ51.500; I. Bree-
voort, Haarlem, 55.500; H. Klaassen, Heem
stede, 46.848; A. Castricum, Beverwijk,
49.900; G. J. Evers, Bloemendaal, 48.370; M.
Ebbing, Haarlem, 49.850; G. Groodt, Den Hel
der, 47.800; Joh. v. d. Putten, Haarlem,
ƒ45.950; S. Kuit, Driehuis, ƒ54.880; firma Co-
blens en Zn., Haarlem, ƒ56.427; P. J. v. Hof-
ten, Haarlem, 57.300; E. Schuit, Hillegom,
ƒ59.648; G. Broertjes, Heemstede, ƒ47.100; S.
de Vries, Zaandam, 49.840; J. v. d. Wal, Zand-
voort, 47.877; N.V. Aann. Mij. „Holland",
Heemstede, ƒ52.700; S. Planting, Heemstede,
ƒ53.500; N. V. Wormerveersche Aann.-Mij.,
ƒ54.800; Gebr. Joustra, Haarlem, ƒ52.474; Gebr.
Kloos, Heemstede, ƒ48.953; firma H. F. Kok
en Zn., Amsterdam, 50.885; W. Bussink,
Amersfoort, ƒ53.980; firma M. Joustra, Haar
lem, ƒ53.400; Doedens en Schilder, Alkmaar,
51.887; Metselaar en Co., Haarlem, 53.075.
De gunning is nog aangehouden.
De eigenlijke oorzaak was een omgevallen
speelgoedwagentje. Op den 25en October in het
jaar 1937 gooide het eene jongetje het speel
goedkarretje van zijn vriendje om. En dat eene
jongetje was grooter en sterker dan het andere
en hij had ook geen wagentje, dat de kleine
jongen op zijn beurt om kon gooien. Daarom be
gon deze laatste te huilen. Het was het eenige,
dat hem nog te doen stond.
Want als hij huilde, kwam zijn moeder, een
struische Oostzaansche, en die zou zijn vriendje
wel mores leeren.
De groote jongen wist er echter alles van en
met een zijner klompen in een zijner handen
wachtte hij haar komst, met de kennelijke be
doeling niet zonder slag of stoot den achter
kant van zijn broek prijs te geven. Maar de
Oostzaansche pakte na zijn tweede afweerpo-
ging de klomp reeds uit zijn handen en tikte
daarmee op zijn hoofd, hetgeen een bult ten
gevolge had.
Haar echtgenoot wilde daar nog een schepj
bovenop doen, vlood naderbij en kwakte dei
onfortuinlijken knaap tegen den grond. Ver
volgens trok hij hem aan zijn haren weer over
eind om hem eindelijk met een forschen goo
drie meter verder een steegje in te werpen.
Het waren dus nogal krasse maatregelen
maar de meest krasse komt nog.
De moeder van den jongen had gezien wat
ze daar allemaal met haar zoon hadden uitge
haald en ook zij verliet haar huiselijken haard
en voegde de Oostzaansche toe: Dat moet je
met mij eens probeeren.
De Oostzaansclie had liever, dat haar man
dat deed en na een echtelijke aanmaning, nam
deze ook werkelijk het initiatief en gaf de
vrouw een slag, dat ze tegen een muur terecht
kwam en omviel.
„Ze viel niet om" verklaarde de man, die we
gens mishandeling voor den politierechter moest
verschijnen.
Zijn vrouw was wegens haar getik ook ge
dagvaard, doch niet gekomen. Zenuwen!
„Bent u werkelijk niet omgevallen?" onder
vroeg de rechter de vrouw, die met haar zoon
tje in de leeren getuigenbank zat.
„Nee, meneer, maar hij gooide me zoo hard
tegen den muur, dat het kraakte."
„Wat kraakte? De muur?" vroeg de rechter.
(Hierbij dient te worden opgemerkt, dat de
rechter zijn Pappenheimers kent en Bun ver
klaringen op de juiste waarde weet te schatten.
Zoo ook die sterke uitlating van deze vrouw).
„Nee, m'n hoofd", verduidelijkte zij vriende
lijk. „Ik ben d'r nog zenuwachtig van, meneer.
Het zijn vreeselijke menschen en er is niemand,
die met hun op kan schieten. O, jé, nee."
Hieraan werd vastgeknoopt een lang verhaal
over het zoontje van de Oostzaansche, dat al
tijd begon te dreinen als het met haar zoontje
speelde, enz. Allemaal zeer interessante wetens
waardigheden.
Mag dat dreinen kinderachtig zijn, de ver
oorzaker van al die tranen, het zoontje van de
„niet-omgevallene", was zoo op het eerste ge
zicht ook geen lieverdje. Dat was ook de mee
ning van den rechter.
De officier vond het een laffe handelwijze
van zoo'n grooten man, om een vrouw een klap
te geven. Hij eischte tegen hem f 10 boete en
tegen zijn echtgenoote de helft van dat bedrag.
De rechter herinnerde zich echter het spreek
woord: waar er twee kijven hebben er twee
schuld. Het is weer een burenveete, zeide hij.
Getuige zal ook wel niet zoo heelemaal on
schuldig zijn. En hij veroordeelde de echtelie
den tot een gezamenlijke boete van f 10.50,
waarvan de man het leeuwenaandeel, te weten
f 7.50, op zijn naam kreeg.
Doch hoe die som nu verdeeld wordt zal hem
waarschijnlijk betrekkelijk weinig kunnen sche
len.
Hij moet als echtgenoot toch voor het ge-
heele bedrag opdraaien.
B. en W. stellen voor over te plaatsen als
onderwijzeres van school 38 naar school 17
mej. J. E. C. Verhout; te benoemen tot lid van
de Commissie van Toezicht op het Frans Hals
museum: I. Prof. Dr. P. H. van Moerkerken
(aftredend); en 2. J. M. C. Hoog; over te plaat
sen als onderwijzer van school 32 naar school
44 den heer G. A. Paardehaar.
Geboren: M. P. J. MeijerBloem, z. C. C.
Schavemakervan Noord, d. M. J. van Hon-
schotenWillemse, z. A. RosenhartHein, d.
K. W. TopGrewen, z. A. Collignonvan
Dongen, z. W. W. van HaarlemTreffers, z.
Th. H. FleischmannNied, d.
Overleden: J. J Slewe, 62 j., M. v. Heems-
kerkstr. J. J. de Haan, 58 j., Teylerstr.
H. N. Hartgerink, 81 j., Kloosterstr. E. Jan
senVoskuijlen, 60 j., Leidschestr P. Smit,
75 j., Brouwersplein. J. E. du Mosch, 67 j.,
Kamperlaan. B. Huijbens, 87 j., Kamper
vest.
Ondertrouwd: L. J. Buis en M E. v. d. Vorst.
Door een voorbijganger werd gisterenavond
om ongeveer kwart voor tien een brand ont
dekt in de werkplaats van de oude werf Con
rad aan den Spaamdamscheweg. Het brandje
waarschijnlijk ontstaan doordat vonken van
een brandsnij-apparaat in een hoep hout te-
PER KEER F.150
D.BOSMAN
HAARLEM-H tesselschadepleih 2
Telkens wanneer we weer een automati
sche telefooncentrale in de omstreken van
Haarlem zien, worden we getroffen door de
wonderen, die de techniek aan de menschen
schenkt. In Hoofddorp, waar vandaag de
moeder-centrale voor de centrales Rijk, Lijn
den, Vijfhuizen, Nieuw-Vennep en Abbenes
in dienst is gesteld, hebben we een uurtje
mogen vertoeven tusschen milioenen draad
jes in de meest uiteenloopende en gecombi
neerde kleuren, tusschen kostelijk mecha
niek, dat op groote schaal gaat draaien,
zoemen, tikken en hameren, wanneer een der
abonné's heel simpel den telefoonhoorn van
den haak pakt en een gesprek wil gaan
voeren.
Het Hoofd van het telefoondistrict Haarlem,
de heer Th. de Winter, het adjunct-hoofd ir. H.
J. Uges en ir. J. Blankert stelden ons in de ge
legenheid de nieuwe apparaten te bezichtigen,
waarbij laatstgenoemde een populaire toespraak
hield met behulp van een schoolbord en een
krijtje.
Bij eiken aangeslotene zijn reeds eenigen tijd
twee telefoontoestellen aanwezig, een oud en
een nieuw, waartusschen een tijdelijke verbin
ding is aangebracht. Vanmiddag om 1 uur werd
deze verbinding op de door den Telefoondienst
aangegeven plaats door de abonné's zelf door
geknipt, of door middel van een schakelaar uit
geschakeld, waarna het oude toestel definitief
buiten gebruik was gesteld. Terzelfdertijd wer
den op het telefoonkantoor de noodige maatre
gelen genomen om de nieuwe automatische cen
trale in werking te stellen inplaats van de oude,
die van dat oogenblik af voor goed had afge
daan. Even wachtte men de loopende interlo-
cale gesprekken af en binnen een half uur was
het wonder voltrokken, weer was een nieuw
automatisch net in het grooter wordende geheel
opgenomen.
Een groot deel van de abonné's is thans onder
gronds aangesloten, waardoor een groote be
drijfszekerheid wordt verkregen, vooral bij on
gunstig weer. Dat hiervoor een uitgebreid kabel
net noodig is, wordt duidelijk, wanneer men be
denkt, dat in tegenstelling met aansluitingen op
gewone electriciteitskabels, welke alle op dezelf
de voedingsaders worden aangesloten, elke
telefoon-abonné door een afzonderlijk stel ko
peraders met de centrale is verbonden. Bij de
automatische telefooncentrale komen de kabels
dan ook uit alle richtingen bijeen en vormen
daar te zamen een bundel locale kabels, terwijl
bovendien nog interlocale kabels zijn binnenge
voerd.
In den kabelkelder te Hoofddorp splitsen de
kabels zich in een bundel dunne loodkabeltjes,
die in de centrale op een z.g. hoofdverdeeler zijn
afgewerkt. Op dezen verdeeler kan iedere kabel
ader met elk nummer van de automaat door
middel van z.g. kruisverbindingsdraden worden
verbonden. De centrales zelf werden geleverd
door Bell Telephone Cie.
De centrale te Hoofddorp heeft een capaciteit
van 300 nummers, die te Rijk van 50 nummers,
de andere 100 nummers. Het spreekt vanzelf, dat
groote hoeveelheden accumulatoren een belang
rijke rol spelen bij de stroomvoorziening.
Een bijzondere nieuwigheid bij deze automa
tiseering is, dat de centrales te Lijnden, Rijk,
Vijfhuizen, N. Vennep en Abbenes onbewaakt
zijn. Wij hebben een van deze knusse telefoon
huisjes, die twee behoorlijke vertrekken hebben,
bezichtigd. De vermeldingswaardige bijzonder
heid is, dat er een ingenieuze installatie is aan
gebracht voor het drooghouden van de lucht.
Vocht is de grootste vijand van de telefoon-in
genieurs, daar de duizenden kleine draadjes op
dit gebied zeer gevoelig zijn. De installatie be
staat hierin, dat indien de relatieve vochtigheid
Ier lucht in het automaat-vertrek te hoog is,
de lucht door een stof wordt gezogen, welke wa
ter absorbeert. Het in- en uitschakelen van deze
droog-inrichting geschiedt geheel automatisch.
Wij maakten de opmerking, dat dergelijke ap
paraten zeer goede diensten zouden kunnen be
wijzen in huizen of lokalen waar vocht de aan
gename sfeer bederft. De uitvinding blijkt ech
ter nog te jong te zijn, zoodat de prijs van de
rpparaten zeker niet binnen ieders bereik valt.
Daarenboven zijn de centrale-gebouwtjes ook
zooveel mogelijk geïsoleerd, door dubbele muren,
celotex-betimmering, etc.
Hoe gevoelig deze anti-vocht-installatie werkt,
konden we enkele oogenblikken na ons binnen
komen constateeren. De jassen van het gezel
schap waren nog nat van den morgenregen en
door deze overmatige vochtigheid sloeg de hy
grometer onmiddellijk aan.
De hoofdcentrale te Hoofddorp is niet gemak
kelijk te vinden, omdat ze tusschen de huizen
aan den Hoofdweg verscholen is. Het vriende
lijke gebouw mag er anders gerust zijn en munt
uit door eenvoud, properheid en ordelijkheid.
Dezen zomer nog is Zandvoort aan de beurt,
zoodat de badgasten dan ook zonder tusschen-
komst van een telefoonjuffrouw met Haarlem,
Amsterdam, het Gooi, etc. kunnen spreken.
In het garage-taxibedrijf te Amsterdam
heerscht momenteel een toestand, die op
korten termijn tot ernstige conflicten kan
leiden. Wij twijfelen niet of er zal nog wel
wat water bij den wijn worden gedaan, doch
als de situatie blijft zooals momenteel, zijn
a.s. Donderdag de garage-taxi's van de
groote bedrijven uit het stadsbeeld verdwe-
Deze mededeeling gewerd ons in een pers
conferentie, gehouden ten kantore van de Am-
sterdamsche Rijtuig Maatschappij, waarbij de
heer F. Houtgraaf, plaatsvervangend directeur
van de A.R.M. en de heer C. J. van Leusden,
voorzitter van de Taxi-Centrales ons een uit
eenzetting gaven van de ernstige moeilijkheden,
waarin het garage-taxibedrijf te Amsterdam zich
gedeeltelijk door overheidsingrijpen be
vindt.
De kwestie in het kort is deze: de chauf
feurs in dit bedrijf ontvangen tegenwoordig
f7.50 loon per week, plus provisie, en daar
voor hebben de ondernemers een voorloopige
vergunning, die op 15 Januari j.l. afliep. Nu
eischen de chauffeurs f 10.50 en daarbij zet
de gemeente den ondernemers het pistool op
de borst, door de mededeeling, dat tot
20 Januari de mogelijkheid bestaat, een
nieuwe vergunning te verkrijgen, mits aan
de chauffeurs het geëischte loon wordt uit
betaald. Dit loon kunnen de bedrijven bij
den tegenwoordigen toestand niet uitbe
talen.
Wat nu deze onmogelijkheid betreft: zij is be
trekkelijk. Het loon dat kan worden uitbetaald,
hangt af van het bedrijf; sedert verschillende
jaren is de gemeente reeds bezig, het taxibe
drijf door ordening te saneeren, doch de erva
ring heeft geleerd, dat het juist de beunhazen
zijn, die door deze ordening worden beschermd
Zij ontduiken de loonen en de werktijden en
genieten anderzijds de bescherming van de
vastgestelde tarieven, die ze desgewenscht toch
weer opzij zetten. Het gevolg daarvan is, dat
de bona-fide bedrijven minder ritten krijgen
de exploitatie hangt ten nauwste samen met
de frequentie van het wagengebruik en thans
is de toestand zóó, dat de A.R.M. in de beste
maanden van het jaar December en Januari
nog geld heeft moeten toeleggen.
Ondanks dit zijn de bona-fide bedrijven niet
tegen ordening, doch wel sterk gekant tegen het
feit, dat deze ordening niet krachtig genoeg
werd nageleefd. In sommige stadswijken, die
onder bepaalde kantonrechters ressorteerden
was de zaak zelfs zoo erg, dat de politie, om
dat er toch niet werd vervolgd, geen verbalen
meer opmaakte. In andere districten gebeurde
dat wel, doch deze controle langs de straat kan
nimmer het gewenschte effect sorteeren, om
dat de politie niet kan optreden tegen een
chauffeur, die ontkent dat hij tegen minder dan
reglementair loon rijdt. Daarom verlangen de
bona-fide bedrijven controle aan de bron in
casu de boekhouding der bedrijven doch vele
ondernemers houden er zelfs geen boekhouding
op na en slechts twee A.R.M. en Citax
waren genegen, hun boekhouding aan de ac
countants voor te leggen.
Tegen dezen staat van zaken richten zich nu
de grieven der bona-fide ondernemers. Zonder
te zijn gehoord krijgen zij de genoemde mede
deeling betreffende het loon", met de scherpe
sanctie der vergunning er achter, doch bij deze
regeling zijn de coöperaties vrijgesteld van het
sluiten eener arbeidsovereenkomst. Wat ander
zijds uit den aard van dit bedrijf wel eenigs-
zins kan worden begrepen. Ten overvloede kan
worden gezegd, dat de overtreders bij de Alge-
meene Zaken der gemeente zeer wel bekend
zijn; ook wendde de wethouder, mr. G. C. J. D
Kropman, zich tot den officier van justitie, om
inbeslagneming van de overtredende wagens te
verkrijgen, doch tot nu toe was alles vergeefsch
Aldus is op het oogenblik de toestand in
het Amsterdamsche garage-taxibedrijf, vol
gens de lezing der werkgevers. Zij exploi-
teeren het voordeeligst, doch kunnen toch
geen hooger loon uitbetalen en allen wacht
nu op nadere onderhandelingen, want dat
het inderdaad hard tegen hard zou gaan, is
niet aan te nemen.
Na deze bespreking volgde nog een uiteen
zetting omtrent de tarieven in het blokband-
bedrijf, waarbij bleek, dat Amsterdam van alle
Europeesche steden het goedkoopste tarief
heeft.
-
m
Gebouw St. Bavo: Ledenverg. St. Marcus, 8
uur; Kleermakers, 8 uur; Concert Zangver. St.
Caecilia, 8 uur; Debatingclub, 8 uur; Best.
„Raskonijn", 8 uur; Rechtsk. Bureau, 8 uur.
Gem. Concertzaal: H. O. V.-concert, kwart
over 8.
Frans HalsmuseumHeemkunde-expositie,
104 uur.
R. K. Leeszaal: Lezing mevr. SterckProot,
8 uur.
Kamer van Koophandel: Kamer van Koop
handel en Fabrieken, 8 uur.
Tijdens de afwezigheid van de bewoonster
hebben ongenoode gasten zich toegang ver
schaft tot de vierde etage van een perceel in
de Minervalaan.
Bü thuiskomst ontdekte de alleenwonende
dame, dat haar woning was doorzocht, waarbij
150 gulden aan geld en een hoeveelheid siera
den en snuisterijen van edel metaal door de
dieven tot goeden prijs waren verklaard.
Hoewel geen sporen van braak zijn achter
gelaten, meent de politie van het bureau Over
toom toch reeds aanwijzingen in de richting
van de daders te hebben.
Rembrandt-theater: „Het begon in Parijs",
2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: Palace-Filmac 115 uur;
„De firma wordt verliefd", 7 en 9.15 uur.
Luxor-theater: „De nachtsleutel" en „De
bruid neemt vacantie", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals-theater: „De vijf Frankforters",
2.30, 7 en 9.15 uur.
Gebouw St. Bavo: Esperanto, 8 uur; Bridge
club Haarlem, 8 uur; Best. Posterijen, 8 uur;
Proza, 8 uur; Schaakclub St. Bavo, 8 uur;
Speeltuinvereeniging „Westerkwartier", 2 en 8
uur.
Stadhuis: Groote Markt; 8.30 uur vergade
ring der Commissie van toezicht op het Lager
Onderwijs te Haarlem.
Stadsschouwburg: 8 uur Door Inspanning
Uitspanning.
Rembra ndt - theater„Het begon in Parijs",
2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema-Palace: Palace-Filmac 115 uur; „De
Firma wordt verliefd", 7 en 9.15 uur.
Luxor-theater: „De Nachtsleutel", „De bruid
neemt vacantie", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals-theater: „De vijf Frankforters",
2.30, 7 en 9.15 uur.
Door „Kindervoeding" werden in de week van
1015 Januari 1938 verstrekt 6848 porties warm
eten, nJ. in lokaal: Eemstraat 1203, Overton-
straat 1581, Zoetestraat 1375, Kamperstraat
961, Byzantiumstraat 816, Buitengew. Onderw.
714, Voorin. Spaarndam 198.
Woensdagmiddag geeft het dameskoor „Ars
Vocalis", directeur Giacomo AVatrino, 'met
medewerking van den sopraan G. Smit een
concert in het Diaconessenhuis.
Voor het Mercurius-diploma Engelsche
Handelscorrespondentie slaagde onze stad-
genoote mej. S. Lemmens.
Die waterpachtcommissie zal Zaterdagmid
dag om twee uur 500 pond bovenmaatsche
snoek uitzetten in het door haar gepachte wa
ter aan de Leidschevaart, te beginnen bij de
Manpadsbrug te Heemstede.
Ook de zustervereeniging te Leiden zet 500
pond snoek uit in het gezamenlijk gepachte
water in de omtrekken van de Sleutelstad.
De herdenkingsavond, gewijd aan dr. M. van
Marum, die Donderdag 20 Januari in het Tey-
lermuseum gehouden wordt, zal worden uit
gesteld tot 27 Januari, indien de Nationale
Feestdag op den eerstgenoemden datum mocht
vallen.
De jaarlijksche uitvoering van de Haarlem
sche Politie-muziekvereeniging wordt 20 Ja
nuari in het Rembrandt-theater aan de Groote
Markt gehouden. Nadat het corps eenige num
mers ten gehoore zal hebben gebracht, wordt
de film Moufte Cretin met Harold Lloyd ver
toond.
Met ingang van 17 Januari 1938 zijn bij de
Vrijwillige Burgerwacht bevorderd tot ploeg-
commandant de heeren J. F. Duyn, J. Bosaans,
N. van Keeken, F. A. Vissers en J. C. H. Jacobs.
GOEDE GEBRUIKTE KLEEREN HEB
BEN WIJ STEEDS ZEER NOODIG.
NIEUWE GROENMARKT No.
OF TELEFOON 11018
82
