Eden, Corbin en Grandi te Londen bijeen Brandend in zee gestort vereenigde katholieke pers öe douanekwestie in China Wafd bezet het parlement DE BOMBARDEMENTEN IN SPANJE HET PRINSESJE ZIET ER PRACHTIG UIT! Het nieuws van heden DE BAROMETER BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 5970 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per weekper kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 27Yi ct. per week, per kwartaal f3.58 DONDERDAG 3 FEBRUARI 1938 - DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21002 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM Vliegtuig, waarmede de Italiaan Stoppani naar Zuid-Amerika wilde vliegen, verongelukt Slechts Stoppani is gered &ritsche stappen gedaan te Tokio Het Weer Vaderlandsche Front beraadslaagt Over het optreden tegen de nationaal-socialisten De Kamerontbinding in Egypte kwam geheel onverwacht Verklaring van Mahmoed Pasja Nieuw ministerie gevraagd be ontploffingsramp te Segni Aantal dooden tot 37 gestegen Beraadslaging over de zeeschuimerij „Cynischen humor" noemt de op positie in het Britsche Lager huis het overleg met Italië Geheele stad staat in vlammen Het eiland Rab in de Adriatische Zee met den ondergang bedreigd Insinuaties tegen Frankrijk Onmiddellijk gezonken Koning George VI naar Britsch-Indië Binnenkort zou een beslissing genomen worden Iedere jonge moeder zou trotsch op haar zijn, verklaart dr. Colijn Het incident op Haïti Een mededeeling van den Consul- generaal van San Domingo Het eerste motorschip ..Prinses Beatrix" Engeland biedt zijn bemiddeling aan ten behoeve van de burgerbevolking Vrijwilligersontwerp vrijwel gereed Meer dan 20 Arabieren gedood Scherpe maatregelen der militairen in Palestina Beatrix Deviezenbepalingen in Argentinië Naar een geheel vrije deviezenmarkt NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. NATAL, 2 Febr. (Havas). Het vliegtuig var> den Italiaanschen vlieger Stoppani is brandend in zee teruggevonden. Stoppani zelf is gered, doch de overige 'eden van de bemanning zijn om het leven Sekomen. Omtrent het ongeluk wordt nader gemeld, dat bet vliegtuig brandend in zee werd gevonden "oor een Duitsch vliegtuig. Het toestel was te tien minuten voor achten bit Natal vertrokken. Omstreeks twaalf uur geelde Stoppani mede, dat hij naar Natal terug- ~eerde, aangezien een van de motoren niet goed 'hhctionneerde. Te vijf minuten voor drie in den Jbiddag werd een S.O.S.-bericht opgevangen, yomiddellijk vertrokken een Fransch advies- Jacht en een vliegtuig van de Air France, om haar het Italiaansche vliegtuig te zoeken, en van Fernando de Noronha steeg een Duitsch Watervliegtuig op. Te vijf minuten voor vijf heelde het Duitsche vliegtuig mede. dat het Haliaansche toestel gevonden was. Het vlieg- tuig stond in brand. Alleen Stoppani kon gered gorden, de overige leden van de bemanning kwamen om het leven. He Condor-maatschappij heeft medegedeeld, hi- Stoppani zich op vierhonderd kilometer van Fernando de Noronha bevond, toen hij Eiih S.O.S.-signaal uitzond. He Italiaansche regeering heeft den beman ningen der „Groene Muizen", die een record vlucht naar Zuid-Amerika gemaakt hebben, be loningen toegekend. Bruno Mussolini is bevor derd tot kapitein; kolonel Biseo en majoor Mos- eatelii hebben de gouden luchtvaartmedaille phtvangen. De andere leden der bemanning heb- ^h een gouden of zilveren medaille gekregen. LONDEN, 2 Febr. In het Britsche Lager huis heeft de minister van Buitenlandsche Zaken verklaard, dat den Britschen ambas sadeur te Tokio instructie is gegeven de Japansche regeering te wijzen op het uiterst Sroote belang dat de Britsche regeering hecht aan een handhaving en bescher ming van haar belangen bij de opbrengst van de douane in China. He Japansche minister van Buitenlandsche Zaken heeft in verband hiermede de verzeke- r'ng gegeven, dat de verschuldigde aandacht j&schonken zou worden aan de opvattingen der b'tenlandsche mogendheden. Eden voegde hier- aan toe, dat de kwestie der douanerechten nog esProken wordt. Hl antwoord op een vraag heeft Eden mede- Bedeeld, dat de Japansche regeering er in heeft ^gestemd een bedrag van 1500 pond sterling te betalen, als schadevergoeding voor de te 8iahghai gedoode en gewonde Britsche soldaten, en voor de schadeloosstelling, die geëischt is v°°r manschappen van de vloot, die gedood of Sewond zijn, bedragen van ongeveer 920 pond steriing. Negen Chineesche jachtvliegtuigen zijn heden m Hankau opgestegen, teneinde zoo noodig den strÜd aan te binden met vier Japansche vlieg machines, die de stad Hankau naderden. He Japansche toestellen trokken zich echter .hg, zonder te pogen een bombardement ten hitvoer te leggen. Dit feit boezemt den militairen deskundigen groote belangstelling in, aangezien de eerste maal is, dat China gebruik maakte an toestellen, die men aanduidt als „snelop- s^ijgende gladiatorenstrijders van Britsch fabri kaat". Homei meldt, dat de Japansche troepen Peng- *°e bezet hebben, na een krachtig bombarde ment, waarbij de Chineezen zware verliezen leöen. Verwachting: Meest matige, Noordwestelijke tot Zuid- westelijken wind, gedeeltelijk bewolkt, wei- EE li nig of geen neerslag, zachter overdag. 11 Verdere vooruitzichten: Toenemende E Zuidwestelijke wind met weer kans op regen. 11 flllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli iliiiillMlTM)! De renwagen, waarin de Duitsche cou reur Rosemeyer verongelukte, werd 300 meter van de plaats, waar de wagen begon te slingeren, zeer zwaar bescha digd teruggevonden MVEenEN, 2 Febr. (D.N.B.). Onder voorzitter- Schap van staats-secretaris Zernatto zijn heden de functionarissen van het Vaderlandsche front alle bondslanden te Weenen bijeengekomen v°°r een beraadslaging o.m. over problemen in Verband met de arrestatie van dr. Tavs. CAÏRO, 2 Febr. (Reuter). Onmiddellijk na het bekend worden van de onderteekening van het decreet tot ontbinding van het Egyptische parlement is de Wafd-fractie onder leiding van Nahas Pasja naar het parlementsgebouw gesneld, voorzien van pakken sandwiches en ander voedsel. Zij bezetten het gebouw, voor de politie op dracht had hen niet toe te laten. Onmiddellijk na het bekenjl worden van het besluit tot het ontbinden van het parlement betrok de politie wachtposten bij het parle mentsgebouw. Koning Faroek kwam vanmorgen te Caïro aan, en voert besprekingen met minister-presi dent Mahmoed Pasja en andere vooraanstaande personen. De ontbinding kwam als een volkomen verrassing, daar reeds voorzorgsmaatregelen waren genomen voor de vergadering van de Kamer, welke vanmiddag zou worden ge houden. Blijkbaar heeft de regeering toch besloten zich niet met het parlement te meten met het oog op mogelijke onrust. In een interview met een correspondent van Reuter heeft Mahmoed Pasja verklaard: „Er is op het laatste oogenblik besloten tot ontbinding van het parlement, toen wij vernamen, dat de afgevaardigden, die aanhanger zijn van Nahas Pasja, voornemens waren moeilijkheden te maken, wanneer de Kamer bijeenkwam." De politie heeft instructie streng op te treden tegen iedere ordeverstoring. Aangezien het koninklijk decreet, waarbij de Kamer wordt ontbonden, bepaalt, dat het nieuwe parlement op 12 April bijeen moet komen, wor den terstond voorbereidingen getroffen door alle partijen voor de a.s. verkiezingscampagne. De afgevaardigden der oppositie hebben, naar nader wordt gemeld, het kamergebouw thans verlaten. Zeer sterke afdeelingen politie zijn op alle strategische punten geplaatst. In het geheele land heerscht volkomen rust. Nahas Pasja heeft zich van de Kamer naar het paleis begeven, teneinde koning Faroek een petitie ter hand te stellen. Naar verluidt verzoekt de petitie den koning een nieuw ministerie in te stellen gedurende de verkiezingen. Home, 2 Febr. (D. N. B.) Volgens een of- teieel communiqué is in bijna alle afdeelingen Vah de Zaterdag door een zware ontploffing ?eteisterc!e kruitfabriek van Segni het werk ftervat. Het aantal dooden is, doordat nog eënige bonden overleden zijn. gestegen tot 37. m Een kijkje op de verwoestingen, welke de verschuiving in het kolenbekken van Charleroi heeft aangericht Het Joego-Slavische stadje Rab, gelegen op het gelijknamige eilandje in het Noordelijk deel van de Adriatische Zee, staat, naar United Press aan haar bladen meldt, geheel in vlammen. Hon derd brandweerlieden stellen wanhopige pogin gen in het werk het beroemde bosch van kurk eiken, dat aan de stad grenst, te redden. In den loop van den nacht heeft de geheele be volking de stad ontruimd. Hedenmorgen half elf is de fraaie, uit de dertiende eeuw dateerende, klokketoren van het prinselijk kasteel ineenge stort. Men vermoedt, dat de brand ontstaan is in den voorraad benzine, die zich in den kelder van het kasteel bevond. Omtrent het aantal slachtoffers is tot dusver nog niets bekend. LONDEN,. 2 Febr. (Havas). Vanmid dag heeft de Britsche minister van Buiten landsche Zaken, Eden, de ambassadeurs van Frankrijk en Italië ontvangen, om met hen te spreken over de maatregelen tot patrouille in de Middellandsche Zee, naar aanleiding van het torpedeeren van de „Endymion." De bespreking duurde ongeveer een half uur; een communiqué werd niet verstrekt. Na de besprekingen tusschen Eden, Corbin en Grandi is het mogelijk, aldus Reuter, dat ook de onderteekenaars van het bedrag van Nyon hiermede in kennis worden gesteld. Naar vernomen wordt, hebben Corbin en Grandi reeds hun regeering de voorstellen van Eden voorgelegd. Wanneer vast zal staan, door wie de aanval op de „Endymion" is gedaan, kunnen de drie mogendheden, die verantwoordelijk zijn voor de patrouille, een gemeenschappelijk protest in dienen. In Italiaansche kringen te Londen wordt verklaard, dat Italië trouw blijft aan de over eenkomst van Nyon en alles zal doen om de zeeroovery in de Middellandsche Zee uit te roeien. - Frankrijk is van meening, dat de patrouille versterkt moet worden en zoo doeltreffend mo gelijk moet worden uitgeoefend. De Britsche regeering heeft de patrouillesterkte weer op het oude peil gebracht. In het Britsche Lagerhuis zijn de debatten over de buitenlandsche politiek heden geopend met vragen van den leider der oppositie, Attlee, welke beantwoord werden door Eden. De Britsche minister van Buitenlandsche Zaken zeide in zijn beantwoording dezer vra gen, dat de Britsche regeering diep bezorgd is over den aanval op de „Endymion", welke on der geen omstandigheden kan worden gerecht vaardigd. Met het oog op deze herleving van de zeeschuimerij heeft de Britsche regeering stappen gedaan tot het tot stand brengen van een bijeenkomst met vertegenwoordigers van de Fransche en Italiaansche regeeringen. Het is intusschen onmogelijk bijzonderheden mede te deelen omtrent eenig voorstel, dat de regeering naar voren wenscht te brengen in deze bijeenkomst, met net oog op het voor komen eener herhaling van dergelijke inciden ten. Wanneer het volledige rapport zal zijn ontvangen, zal de regeering overwegen, welke actie ondernomen moet worden bi) de autori teiten, die verantwoordelijk zijn voor dezen volkomen ongerechtvaardigden aanval op een Britsch koopvaardijschip. Onder gejuich van de oppositie stelde vervolgens afgevaardigde Morrison de vraag, of Eden begrip had voor den cynischen humor van de situatie, waarin men gaat samenwerken met de Italiaansche regee ring, met het doel onderzeeërs tot zinken te brengen,, waarvan ieder weet, dat zij door haar aan Franco geleverd zijn. Op deze vraag gaf Eden geen antwoord. Gisteren is de Britsche kruiser „Southamp ton", het vlaggeschip van schout-bij-nacht. Calvert, die het tweede eskader kruisers com mandeert, met het zusterschip „Newcastle" van Gibraltar naar Valencia vertrokken. Reuter verneemt, dat dit vertrek hoogstwaarschijnlijk in verband staat met het onderzoek naar den ondergang van de „Endymion." Omtrent het torpedeeren van de „Endymion' wordt nog het volgende vemomèn: het vaartuig werd tot Almeria begeleid door twee Britsche torpedojagers, doch de kapitein was de haven van Carthagena in den nacht niet binnen gevaren. De torpedo trof het schip In den voorsteven. De bemanning begaf zich onmiddellijk naar het dek, waar de kapitein met zijn vrouw zich reeds bevond. Men had evenwel geen tijd een boot te water te laten; het schip zonk binnen enkele minuten. De vier overlevenden wisten zich drijvende te houden, tot zij door een vaar tuig van de kustwacht aan boord werden genomen, drie kwartier na het torpedeeren. Zij zijn nog zeer verzwakt. De Italiaansche „Messagero" heeft heden ochtend een niet geteekend artikel uit Weenen gepubliceerd, waarin berichten uit Parijs zijn opgenomen over technischen steun van de Fransche regeering aan de Spaansche regeering. Geen enkele nadere bronaanduiding wordt hiervoor gegeven; de berichten worden door de Italiaansche avondbladen overgenomen. De „Tribuna" noemt het incident met de „Endymion", het Britsche schip, dat door een onbekenden onderzeeër werd getorpe deerd, een poging om de ernstig» inbreuken op de niet-inmengingspolitiek te verhullen. Het Amerikaansche staatsdepartement maakt bekend, dat Franco er In heeft toegestemd het Amerikaansche tankschip „Nantucket" los te laten, zulks na Amerikaansche protesten. Het is reeds van Palma vertrokken, waar het werd vastgehouden. LONDEN, 2 Febr. (Havas) Men meent te weten, dat de mogelijkheid van een bezoek van koning George VI aan Britsch-Indië in den loop van het jaar in den Britschen kabi netsraad van vanochtend besproken is. Zetland, de staatssecretaris voor Indië, die gisteravond door den Koning ontvangen is, zou den raad van het onderhoud in kennis gesteld hebben. Men verwacht, dat zeer binnenkort een beslissing in deze kwestie zal worden genomen. In zijn rede, Woensdagavond in de Groote Kerk te Rotterdam gehouden voor de Gere formeerde jeugd, ter herdenking van den band tusschen Oranje en het Nederlandsche volk, heeft dr. H. Colijn o.m. het volgende gezegd: „En nu moet ik tot iets intiems over gaan. Ik heb gehoord, dat vele moeders in Nederland jaloersch op mij zijn geweest, omdat ik Dinsdag het voorrecht heb ge had, zelf de jonge Prinses te mogen zien. En ik moet u zeggen: zij zag er prachtig uit! Iedere jonge moeder in ons land zou trotsch op haar zijn." De consul-generaal der Dominicaansche Re publiek te Amsterdam publiceert een commu niqué naar aanleiding van de berichten in zake het grensincident tusschen San Domingo en Haïti. Daarin wordt o.a. gezegd: Het incident werd veroorzaakt door een zekere animositeit tusschen groepen grensbe woners van beide landen, en was een gevolg van nachtelijke stroop- en rooftochten door HaTtiaansche onderdanen op Domimcaansch grondgebied, welke den laatsten tijd veelvuldig werden ondernomen. Langs de grens werd nu door gendarmes ge regeld gepatrouilleerd, waarna de invallen en veerooverijen van Haïtiaansche zijde op Domi- nïcaansch grondgebied verminderden. Bij een herhaalden Inval van Haïtianen ont stak de bevolking in woede en verdreef met de hulp van militairen de Haïtianen, waarbij verscheidene slachtoffers vielen. Daarna keer de de opgewonden bevolking zich tegen de op Dominicaansch grondgebied wonende Haïtia nen, met het gevolg, dat verscheidenen werden gedood. De Dominicaansche regeering betreurt het gebeurde ten zeerste, en heeft een streng on derzoek gelast. De verantwoordelijke burgers en militairen zullen zwaar worden gestraft. Het aantal slachtoffers van 5000 kan als absurd en fantastisch beschouwd worden. Na het onder zoek, dat thans gaande is, zal het werkelijk aantal dooden door beide regeeringen bekend worden gemaakt. De beweringen, dat de Dominicaansche regee ring territoriale aspiraties zou hebben, zijn on juist, zoowel om practische als om Ideologische redenen. Naar wij vernemen, is met toestemming van Z. K. H. Prins Bemhard de motorboot van het Onderwijsfonds voor de Scheepvaart, die in de haven van Ruhrort de Nederlandsche schip perskinderen, die aldaar de Oranje-Nassau- school „Prins Bemhard" van het onderwijs fonds bezoeken, van boord der Nederlandsche schepen haalt en hen weer aan boord terug brengt, omgedoopt in „Prinses Beatrix". LONDEN, 2 Febr. (Havas). De Britsche regeering heeft haar diensten aangeboden aan de regeering van Barcelona en de rechtsche autoriteiten, om een overeenkomst tusschen beide partijen tot stand te brengen, zoodat een einde wordt gemaakt aan het bombardeeren van de burgerbevolking. De Britsche regeering is het geheel eens met de Fransche, dat hieraan zoo spoedig mogelijk een einde moet komen. Eden heeft medegedeeld, dat een overeen komst tot stand is gekomen op bijna alle pun ten van het ontwerp, dat moet worden voorge legd aan de niet-inmengingscommissie. Het ont werp handelt over het zenden van een neutrale commissie naar Spanje, om een onderzoek in te stellen naar het terugtrekken van de vrijwil ligers. Teneinde een vertraging te voorkomen, is de commissie gemachtigd een som, niet grooter dan vijftigduizend pond sterling te besteden, voor de eerste uitgaven tot het ten uitvoer brengen van het plan. De ondercommissie voor de niet-inmenging zal morgen om 16 uur bijeenkomen, om de finan- cieele zijde van het plan tot terugtrekking der vrijwilligers te bespreken. Generaal Jordana, vice-president en minister van Buitenlandsche Zaken van de Franco-regeering HAIFA, 2 Febr. (Reuter). Bü de zuiverings actie in het gebied tusschen Jenin, Nabloes en Toelkarem zijn meer dan 20 Arabische opstan delingen gedood. De Britsche soldaten hebben een twaalftal dorpen bezet. De dorpshoofden zijn gewaarschuwd, dat hun huizen verwoest zullen worden, indien zij vluchtende opstande lingen helpen of herbergen. De regeering te Jerusalem heeft de bezitters van autobussen, zoowel Joodsche als Arabische, gelast de bussen in een gelijke aluminiumkleur te schilderen. Tot nu toe hadden de Joodsche en Arabische bussen verschillende kleuren, zoodat de Joodsche bussen een gemakkelijk doelwit vormden voor de terroristen, Tc Londen zijn Britsch-Fransch-Italiaansche besprekingen gehouden, naar aanleiding van het torpedeeren van de „Endymion". De Kamerontbinding in Egypte is volkomen on verwacht gekomen. Toch zag de Wafd-fractie nog kans het parlementsgebouw te bezetten. Het vliegtuig, waarmee de Italiaan Stoppani naar Zuid-Aemrika wilde vliegen, is voorbij Natal verongelukt. Bü de zuiveringsactie in Palestina zijn meer dan 20 Arabieren gedood. Koning George van Engeland zou dit jaar een bezoek brengen aan Britsch-Indië. Het Vaderlandsche Front beraadslaagde te Weenen over de maatregelen tegen de Oosten- rijksche nationaal-socialisten. De Eerste Kamer is begonnen met de behan deling der begrooting van Binnenlandsche Zaken. Memorie van antwoord aan de Eerste Kamer inzake de wijziging der Dienstplicht. Volksraadsleden vragen Inlichtingen over de verhouding tusschen Indische overheid en N.S.B. Het eerste motorschip „Prinses Beatrix". Volledige overeenstemming over wijziging der arbeidsvoorwaarden bij de K.P.M. Laatste dader van den gouddiefstal te Utrecht gearresteerd. Beurs van New-York: Einde brengt lage koer sen. Prinses en Prins hebben voor hun jong geluk geen historischen familie naam willen kiezen. Ze hebben als vrije menschen hun eigen toekomst zich willen vormen en voor hun kind den naam gekozen, welke hun het liefste was voor een jong leven. Beatrix zal zij heeten, onze jonge prinses. „Ik heb dit kind Beatrix Wilhel- mina Armgard genoemd, zei de Prins bij de aangifte twee namen van de grootmoeders en een, omdat de Prinses en Ik gaarne den naam een voorteeken wilden laten zijn. Ik hoop dat mijn dochter gelukkig zal worden." Het latijnsche woord beatus betee- kent gelukkig, vrouwelijk beata. Beare is gélukkig maken en Beatrix aldus „zij die gelukkig maakt." De Katholieke Kerk kent de aanroeping van Maria Beatrix. De groote dichter Dante werd in liefde ontstoken voor de jonge vrouwe Beatrix, die hij in al zijn zangen ver heerlijkte en door wie hij zich in zijn dichtersverbeelding liet leiden, na zijn gang door hel en vagevuur, in het paradijs. Beatrix Beatrice komt voor in den kalender der heiligen die onder Diocletianus gemarteld werden. De nog levende, nu 80-jarige dochter van koningin Victoria van Engeland is mede Beatrice genaamd. Moge de jonggeborene in waarheid een gelukdraagster zijn! Eenige dagen geleden werd medegedeeld, dat de extra-belasting van 20 procent boven den officieelen importkoers, welke moest worden betaald voor alle in Argentinië ingevoerde goe deren, waarvoor geen deviezen- voorvergun ning werd verkregen, is teruggebracht tot 10 procent. In aansluiting hierop verneemt de Holland- sche Bank Unie N.V dat deze verlaging slechts een overgangsmaatregel is, en dat op een ge schikt oogenblik de extra-belasting geheel zal worden afgeschaft. De „vrije" pesos zal geheel aan zich zelf wor den overgelaten, en de Banco Central zal alleen in geval van hevige koersschommelingen in grijpen. De maatregel moet worden beschouwd als een eerste stap in de richting van een geheel vrije deviezenmarkt. Er is geen sprake van een wijziging in den dienst der Argentijnsche buitenlandsche schuld. Stand op Donderdag 1 uur v.m«: 760.2 Vorige stand: 756.2

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1