Het initiatief van
Minister Patijn
China blijft zich
verdedigen
Franco's front bij
Teruel verbreed
Het nieuws van heden
vereenigde katholieke pers
Uit Vaticaanstad
Het Concordaat
met Joego-Slavië
Vandaag zal Tokio
antwoorden
Het proces tegen
Ds. Niemöller
7
FRANKRIJK HERVORMT
DE DEFENSIE
DE BAROMETER
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 5970
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten T7Vi ct. per week,
per kwartaal f3.58
DONDERDAG 10 FEBRUARI 1938 - OCHTENDBLAD
DRtE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21014
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
de
öe teruggeroepen Chineesche am
bassadeur te Tokio bracht
geen vredesvoorstellen
mee
hWij zijn ongeneeslijke
optimisten"
De mobilisatie in Japan
Voorschot aan China's
voorloopige regeering
öe H. Vader verwacht veel van
het Euch. Congres te
Boedapest
De zaligverklaring van
Paus Pius X
DE GROOT-MOEFTI
Het Weer
min
Ondanks het protest der ortho
doxe bisschoppen zou het
Concordaat feitelijk wor
den nageleefd
En tevens zijn meening zeggen
over de „bevreemdende
tactiek der drie mo
gendheden"
Het Britsche bezoek
aan Frankrijk
Het vierde bezoek in een eeuw
Prinsesjes moeten thuis
blijven
Na de politieke jacht
partij
De Nederlandsche regeering han
delde uitsluitend op eigen
gezag
Een verklaring van Eden
Admiraal Horthy werd bij zijn bezoefyaan Polen met groote eerbewijzen ontvangen
Een incident op het ijs
Drie Estlanders aan de grens door
Sovjets gedood
De vervolging zou o.m. steunen op
een bepaling uit Bismarck's
Kerkwet
Het doel van het rechtsche offen
sief echter nog niet bereikt
De aanvallen op de
burgerbevolking
Italië's gezant naar Burgos
Mijnen
Uiteenzettingen van minister
Daladier
Besprekingen van Eden
De niet-inmengingscommissie
komt deze week niet bijeen
Meegelokt en naar
Duitschland ontvoerd
De Belgische Weïdmann
HOOVER NAAR BELGIË
Bru wordt thans ook van een
vierden moord verdacht
Zigeuners in gevecht
met politie
OORLOGSBODEMS NAAR ZEE
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
HANKAU, 9 Pebr. (Reuter) Hsoe Sjih
Ving, de onlangs uit Tokio teruggeroepen
Chineesche ambassadeur, heeft in een inter
view verklaard, geen vredesvoorstellen van
de Japansche regeering te hebben overge
bracht.
Hy voegde hieraan toe, dat, zelfs indien de
Japansche regeering een dergelijk verzoek tot
hem zou hebben gericht, hij geweigerd zou heb
ben er aan te voldoen. Hij noemde zichzelf en
Isjang Kai Sjek ongeneeslijke optimisten.
Hy zeide, dat zij beiden vastbesloten zijn den
tegenstand voort te zetten. De Japansche mili
taire leiders hebben alles te zeggen in de poli
tiek der Japansche regeering. Na de bezetting
van Nanking zijn hun ambities nog slechts toe
genomen.
Hsoe Sjih Ying vervolgde: Wanneer de Ja
panners er in zouden slagen het spoorwegtraject
TientsinPoekau van Chineesche troepen te
iUiveren, zullen zy hun opmarsch naar Hankau
Kanton voortzetten. zy beschouwen
Jfonkau als het centrum der Chineesche regee-
J'hig, terwijl zy Kanton uit militair oogpunt be
dien van vitale beteekenis achten.
He natie kan worden veroverd, doch de volks
feest kan niet worden onderdrukt. Het is aan
•Japan zyn houding jegens China te herzien.
Naar uit Sjanghai wordt gemeld is van
morgen een handgranaat in de Fransche
concessie ontploft tegenover het gebouw, dat
vóór de vyandelijkheden in gebruik was van
een particulier instituut, dat geleid werd
door personen met fascistische denkbeelden.
Het gebouw wordt thans bewoond door ge
vluchte studenten.
He aangerichte schade is slechts gering. Er
hielen geen slachtoffers.
He „Asahi" meldt, dat de Japansche regeering
Wijziging heeft gebracht in haar ontwerp op de
Rationale mobilisatie, om tegemoet te komen,
aap den wensch der politieke partijen. De mobi-
J'satie zal beperkt worden tot het geval van oor-
'°8, terwyi zy aanvankeiyk reeds voor inciden
ten was voorzien.
Volgens niet-officieele schattingen beloopt de
Speciale begrooting voor het Chineesche inci
dent 5 milliard Yen.
He fracties in den Japanschen Landdag heb
ben besloten Zaterdag de gewone begrooting Voor
bet volgende jaar, ten bedrage van 2.867.000.000
*en, onveranderd goed te keuren.
He directeur van de Japansche industriebank,
®izo Kamiyama, die vertegenwoordiger van het
•Japansche bankierssyndicaat is voor het on
derteekenen van het contract ter verstrekking
van een voorschot van 12% millioen Yen aan de
voorloopige Chineesche regeering, is hedenmor
gen per vliegtuig naar Peiping vertrokken.
He Japansche Industriebank zal 3 millioen, de
®ank van Korea 6% millioen en de Yokohama
®Peciebank 3 millioen Yen voorschot verstrekken.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. g Februari:
In de heden gehouden openbare audiëntie
0btving de H. Vader 285 jonggehuwde paren,
benevens een vyftigtal Hongaarsche seminaris
ten. De H. Vader sprak deze laatsten in het
b'üitsch toe en bracht verschillende malen het
d-s. Eucharistisch Congres in Boedapest ter
sPrake, waarvan de H. Vader zeide zeer veel
*e verwachten.
Onze Romeinsche correspondent seint d.d.
9 Februari:
Haar het Italiaansche blad „La Stampa"
•beidt, zal binnenkort in verband met het
Zaligverklaringsproces van Z. H. Paus Pius X
®en identificatie plaats vinden van het stoffe-
'Jk overschot, dat begraven ligt in de grotten
^ah den St. Pieter. Bij deze gelegenheid zullen,
behalve de prelaten van de Congregatie der
Hi ten, ook drie doktoren aanwezig zyn.
BEIROET, 9 Febr. (Reuter). Den verbannen
^root-Moefti van Jeruzalem is door de Brit
se regeering ter kennis gebracht, dat zyn
ïece**te politieke optreden ongewenscht is.
VERWACHTING: Meest matige, in het
Ej Noorden tüdelijk krachtige, Zuidwestelijke, j=
later ruimende wind, betrokken tot zwaar
bewolkt met tijdelijke opklaring, waar-
schijnlijk eenige regen, zachter, vooral in
den nacht.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Weinig |1
Er verandering.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST: 1
Er Geseind Woensdag te19.30 uur aan de
posten van Delfzijl tot Hoek van Holland: EE
Er „Weest op uw hoede." EE
Onze Romeinsche correspondent seint d.d_ 9
Febr.:
Ter aanvulling van ons reeds eerder gepubli
ceerd bericht omtrent het protest van de ortho
doxe bisschoppen in Joego-Slavië, kunnen wij
mededeelen, dat de minister-president Stoja-
dinowitsj geantwoord heeft, dat het Concor
daat niet meer aan de volksvergadering ter
ratificatie zal worden voorgelegd, maar dat de
regeering ten opzichte van de Katholieke Kerk
strikt en volledig zal naleven hetgeen in de
constitutie bepaald staat omtrent erkende kerk
genootschappen
Verwacht wordt dat het Concordaat de
facto erkend zal worden. Dit is mede een
gevolg van de soepele houding van het
Vaticaan waardoor in Joego-Slavië een re-
geeringscr/jsis vermeden kon worden. De
II. Stoel zal rustig afwachten hoe de poli
tieke toestand in Joego-Slavië zich ont
wikkelt.
TOKIO, 9 Febr. (D.N.B.). De Japansche
regeering zal reeds morgen (Donderdag)
antwoorden op de nota's van Engeland, de
Vereenigde Staten en Frankrijk over den
Japanschen vlootbouw.
In haar antwoord zal zy, zooals reeds in ons
blad werd gemeld, van de hand wijzen verkla
ringen te geven over de Japansche vlootbouw-
plannen.
Tegelijkertyd zal Japan een communiqué pu-
bliceeren, waarin het zyn standpunt zal uiteen
zetten nopens de „bevreemdende tactiek der
drie mogendheden." De drie mogendheden wil
den n.l., aldus verluidt, geruchten over de Ja
pansche vlootbewapening en het te verwachten
afwyzende antwoord van Japan op hun nota's
als voorwendsel gebruiken voor een eigen be
wapening.
Japan is steeds bereid, aldus verklaart men,
te onderhandelen over een vermindering der be
wapening en vooral op een afschaffing der aan
valswapenen.
LONDEN, 9 Febr. (Havas). Naar aanleiding
van het aangekondigde bezoek van den Koning
en de Koningin van Engeland aan Frankrijk
herinnert men er aan, dat koningin Victoria
bijna een eeuw geleden een bezoek heeft ge
bracht aan het hof van Louis Philippe. Dat
was de eerste maal sedert 1520, dat een En-
gelsch souverein een Fransch staatshoofd be
zocht. Edward VII volgde het voorbeeld van
zyn moeder zestig jaar later, en in het voor
jaar van 1914 bracht George V een bezoek aan
Parijs, waarby de „entente cordiale" geboren
werd.
Nader wordt bekend gemaakt, dat de prinses
jes Elisabeth en Margaret Rose haar ouders op
de reis naar Frankrijk niet zullen vergezellen.
De vermoeienissen van het officieele bezoek
worden, naar men in welingelichte kringen zegt,
voor de prinsessen te zwaar geacht.
WARSCHAU, 9 Febr. (P.A.T.) Vanochtend
zyn rijksbestuurder Horthy van Hongarije, de
president der Poolsche Republiek en maar
schalk Smigly Rydz uit Bialowieza vertrokken,
waar zy twee dagen hebben gejaagd.
Om twee uur 20 kwam de trein met Horthy
op het station te Warschau aan, waar tal van
autoriteiten ter begroeting aanwezig waren.
Vanavond zal president Moscicky een maal
tijd aanbieden, na afloop waarvan Horthy naar
Boedapest zal terugkeeren.
LONDEN, 9 Febr. In antwoord op een in het
Lagerhuis gestelde vraag over het Nederland
sche voorstel inzake de erkenning van de ver
overing van Abessinië door Italië zeide Eden,
dat hij tegen het einde van het vorig jaar ver
nomen had, dat de Nederlandsche regeering m
overleg was getreden met de regeeringen der
andere staten, die toetraden tot de overeen
komst van Oslo, over de mogelijkheid overeen
stemming te bereiken over de voorwaarden,
waarop zy hun vertegenwoordigers te Rome
zouden kunnen benoemen
Aleer definitieve stappen te ondernemen was
de Nederlandsche regeering voornemens over
leg te plegen met de regeeringen van Groot-
Brittannië en Frankryk.
Het initiatief in deze aangelegenheid be
rustte uitsluitend by de Nederlandsche re
geering, aldus Eden.
Op een vraag of de Nederlandsche regeering
met de goedkeuring en het gezag der Britsche
regeering was opgetreden, antwoordde Eden
ontkennend. Hieraan voegde hy toe, dat de
Nederlandsche regeering onlangs wel de Brit
sche regeering officieel in kennis heeft gesteld
van haar initiatief in deze aangelegenheid.
den daarop de Sovjet-Russische grensautoritei-
ten de Estlandsche grenswacht mede, dat Est-
landsche beambten, die het gebied der Sovjet
unie hadden betreden om een Russischen vis-
scher te arresteeren, by een vuurgevecht den
dood gevonden hadden.
REVAL, 9 Febr. (D.N.B.) Op het ijs van
het Peipusmeer heeft zich een nieuw grens
incident voorgedaan tusschen Estland en
Sovjet-Rusland, waarbij aan de zijde der
Estlanders drie slachtoffers zyn gevallen.
Volgens een bericht uit Estlandsche bron,
waren Dinsdagochtend in de vroegte twee Est
landsche grensbeambten met een koetsier Uit
gereden voor de gebruikelijke patrouille langs
de binnenste grenslijn tusschen de beide lan
den, die op vijfhonderd meter van de eigen
lijke grens is afgebakend. Zy keerden evenwel
niet terug.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag deel-
BERLIJN, 9 Febr. (Reuter) Toen gister
avond het gerucht de ronde deed. dat ds,
Niemöller zijn verdedigers had weggezon
den, meenden zijn aanhangers aanvanke
iyk daaraan geen geloof te moeten
hechten, omdat het algemeen bekend was,
dat alle drie de verdedigers de Belijdende
Kerk steunen.
Thans echter verklaart men in kringen, die
in nauwe relatie met de Belijdende Kerk staan,
dat ds. Niemöller weloverwogen en op aan
raden van zijn adviseurs gehandeld heeft.
In gewoonlijk welingelichte kringen gelooft
men, dat de vervolging tegen den predikant
onder meer zou steunen op een bepaling
uit Bismarck's Kerkwet van 1874, waarin de
priester, die door zijn optreden ordeverstorin
gen mogelijk maakt, bedreigd wordt met een
gevangenisstraf van drie maanden tot twee
jaar. Het schijnt, dat Niemöller's antv/oord op
de beschuldigingen 120 bladzijden compact
machineschrift beslaat. De bekende chirurg,
prol. Sauerbruch, behoort tot de talrijke ge
tuigen a décharge.
Dezer dagen heeft jhr. ir. W. G. Röell de nieuwe Ford V 8 Club Cabriolet van
Z. K. H. Prins Bernhard in ontvangst genomen. Op bovenstaande foto ziet men
den directeur der Nederlandsche Ford Automobielfabriek, den heer C. G. F.
Stenger, den nieuwen auto overdragen aan jhr. ir. W. G. Röell en den heer W.
J. van Dam Jr., official Ford-dealer te Amersfoort
BARCELONA, 9 Febr. (Havas). Aan het
front van Teruel duurt de strijd onvermin
derd voort. Terwijl de ten Noorden van
Teruel opereerende regeeringstroepen er in
slaagden den opmarsch der nationalisten in
de buurt van Mont Alban tot staan te bren
gen, hebben andere eenheden ten Westen
van Teruel tegenaanvallen ondernomen.
Gisteren hebben zij heuvel 1325, ten Oosten
van Val de Cuenta, ten Zuiden van Bezas, bezet.
Val de Cuenta bevindt zich aan den voet van
een berghelling.
In Barcelona wordt toegegeven, dat het recht
sche front is verbreed, doch de troepen van
Franco zouden het voornaamste doel van hun
offensief niet bereikt hebben. Het ging er nJ.
om, in het Noorden den weg van Camin Real
naar Mont Alban af te snijden. Deze weg be-
heerscht de verbindingen van het aan de kust
opereerende leger en dat in Aragon.
Sierra Palomera moest worden opgeofferd,
doch de regeeringstroepen hebben zich thans
geïnstalleerd achter de rivier Alfambra. Zy zyn
er genesteld op hoogten, welke den rechteroever
van de, rivier beheerschen en zullen er de vy-
andelijke aanvallen kunnen weerstaan.
Volgens berekening' heeft Franco voor den
aanval 80.000 man in het vuur gebracht.
In militaire kringen der regeering wijst men
er op, dat de rechtschen zware verliezen hebben
geleden.
Door leidende figuren in Engeland uit de
kerkelijke wereld, geleerden, dokters en burger
lijke waardigheidsbekleders, benevens door vele
notabelen uit alle kringen der maatschappij, is
een document onderteekend, waarin een beroep
gedaan wordt op de beide in Spanje strijdende
partijen tot staking van bombardementen uit de
lucht, gericht op de burgerbevolking.
Afschriften van dit. beroep zyn heden aange
boden aan Chamberlain, aan de Spaansche am
bassade en aan den Hertog van Alba.
Markies Paterno di Sessa, tot voor kort con
sul-generaal van Italië te San Sebastian, is van
daag daar teruggekomen als gevolmachtigd mi
nister. Hij zal zich binnenkort naar Burgos be
geven om er generaal Franco zijn geloofsbrieven
te overhandigen.
De gezagvoerder van het Britsche s.s. „Hes
ter" heeft gerapporteerd, dat hy een niet ver
ankerde, onderzeesche mijn ontmoet heeft op
ongeveer 20 mijl ten Zuid-Zuidwesten van Bar
celona.
PARIJS, 9 Pebr. (Havas) In een ge
zamenlijke zitting van de commissies voor
leger, vloot en luchtvaart van Kamer en
Senaat, heeft Daladier hedenmiddag een
uiteenzetting gegeven van de hervormingen,
die aangebracht zijn in de organisatie van
de landsverdediging.
Deze hervormingen bestaan vooral uit de
nieuwe rol in leiding en coördinatie, welke is
toevertrouwd aan den minister van Defensie ten
aanzien van de voorbereiding en het gebruik
van de gewapende macht, de bewapeningspro
gramma's, de credieten etc.
Daladier zette uiteen, dat het in het huidig
tijdsgewricht van belang is, dat alle krachten
van Frankrijk gecoördineerd zijn, reeds in
vredestijd, en dat zij hecht georganiseerd zijn
op den grondslag van een plan tot totale defen
sie. Door deze methodes kan een diep vrede
lievend volk een aanval ontmoedigen.
Voorts zette Daladier uiteen, dat het noodig
was bijzonder veel aandacht te besteden aan de
luchtstrijdkrachten en aan de groote taak, die
voor de marine is weggelegd.
Volgens aanwijzingen, die verkregen zijn in
de wandelgangen van de Kamer na de uiteen
zettingen van Daladier, zou o. m. blijken, dat
omvangrijke aanvullende credieten voor het
oogenblik niet noodig zijn ter verbetering van
het tempo van den bouw.
Daladier heeft zyn verklaringen besloten met
te wijzen op de noodzakelijkheid, dat eerst de
fabricatiediensten worden gecoördineerd, zoo
dat een unificatie tot stand komt van de fa-
brieksmethodes. Eerst wanneer deze unificatie
volledig tot stand zal zijn gekomen, zal men
het productietempo kunnen opvoeren.
LONDEN, 9 Febr. (Havas). Eden zal van
middag een bespreking hebben met Grandi,
den Italiaanschen ambassadeur, en Woer-
mann, den zaakgelastigde van Duitschland.
Lord Plymouth, de president der niet-inmen-
gingscommissie, zal waarschijnlijk voor het ein
de van de week nieuwe besprekingen hebben
met de vertegenwoordigers van Duitschland,
Italië en Sovjet-Rusland.
De niet-inmengingscommissie zal deze week
niet meer bijeenkomen, daar men met de voor
bereidingen niet voldoende is opgeschoten.
Men hoopt evenwel, dat de vergadering begin
volgende week zal kunnen worden gehouden.
Tot de moeilijkheden, waarover beraadslaagd
wordt, behooren:
1. de definitie van feitelijke terugtrekking als
factor, welke beslist over de toekenning van
oorlogsrechten;
2. de verhouding waarin deze terugtrekking
van beide zijden zal geschieden en
3. de kwestie der bijdragen in de kosten.
BRUSSEL, 9 Febr. (Belga) Het blad Soir
meldt: „Op 4 Januari j.l. is een zekere Hein-
rich Niederau uit La Galamine verdwenen.
Uit een door de bevoegde autoriteiten inge
steld onderzoek blijkt, dat de man op dien dag
tegen 13 uur 20 gelokt is op den weg, die van
Maresnet-La Chapelle naar Aken leidt dwars
door het bosch.
Niederau zou zich in tegenwoordigheid heb
ben bevonden van een achttal Duitsshe poli
tieambtenaren in burger, die hem, na hem te
hebben mishandeld, over de nabijzijr.de grens
zouden hebben ontvoerd. Sinds 4 Januari zou
Niederau opgesloten zijn in het FoliZeipraesi-
dium te Aken. Dit bericht heeft uiteraard in
de streek zeer groot opzien gebaard."
Eden bespreekt in het Lagerhuis het Neder
landsche initiatief inzake de erkenning van
het Italiaansche imperium.
Men verwacht te Rome, dat ondanks het pro
test der Orthodoxe Kerk het Concordaat met
Joego-Slavië feitelijk toch zal worden nage
leefd.
China blijft vastbesloten zich tegen de Japan
sche indringers te verzetten.
Franco weet zyn front bij Teruel te verbreeden.
Het antwoord van Japan op de nota's van
Frankrijk, Engeland en de Vereen. Staten
wordt heden venvacht.
De niet-inmengingscommissie komt deze. week
niet meer bijeen.
In de Eerste Kamer heeft minister De Wilde
de begrooting van Financiën verdedigd.
Prae-adviezen van het Partijbestuur der R.K.
Staatspartij op voorstellen van Kringen.
De gemeenteraad van Nijmegen heeft in prin
cipe besloten tot verbetering van bruggen over
de spoorlijnen Nijmegen's Hertogenbosch en
NijmegenVenloo.
Zwaluwen verliezen met 20 van de Roode
Duivels
New-Yorksche beurs: onregelmatige stemming.
Het gecompliceerde
Het heet weliswaar, dat de men-
schen het zich graag gemakkelijk ma
ken, maar geloof dit niet al te grif.
Ziet eens om u heen en bemerkt hoe
moeilijk het velen zich maken. We
zouden, door simpel onzen plicht te
doen en, onze taak vol toewijding te
volbrengen, een gelukkig leven kun
nen leiden. Doch door eigen schuld
maken zoovelen zich het leven al te
gecompliceerd, al te ingewikkeld. Men
begeeft zich in avonturen, men ivaagt
zich aan ondernemingen die den toets
van een ernstig beraad niet kunnen
doorstaan. Men laat wat men doen
moet en men doet wat men had te la
ten. Daardoor wordt ons bestaan vaak
zoo gecompliceerd terwijl het zoo een
voudig, gelukkig en nuttig had kun
nen zijn!
NEW YORK, 9 Febr. (Havas). Oud-president
Hoover is heden aan boord van de „Washington"
<naar België. vertrokken.
BRUSSEL, 9 Febr. (Havas). Edouard Bru, die
reeds bekend heeft drie vrouwen te hebben ver
moord, wordt er thans van verdacht ook het
dienstmeisje, Madeleine Lardinois, oud 22 jaar,
te hebben omgebracht.
Het lyk van het slachtoffer is 21 Maart 1937
op haar kamer gevonden, waar de moordenaar
haar een bezoek had gebracht. Evenals Amelie
Godts, het Brusselsche slachtoffer, was Made
leine Lardinois met een kous gewurgd.
BRUSSEL, 9 Febr. (Belga) Volgens de Bel
gische Soir heeft gisteren een groep rond
trekkende zigeuners, toen de politie hen
verzocht van de groentenmarkt te vertrekken,
geweigerd hieraan gevolg te geven.
Een dezer zigeuners, die zijn domicilie te
Maastricht heeft, verzette zich tegen de agen
ten, die hem wilden arresteeren. Plotseling
kwamen toen uit de woonwagens een vyftigtal
mannen en vrouwen hun makker te hulp. De
politie moest een beroep doen op de gendar
merie en deze zag zich gedwongen met de
blanke wapens op te treden. Een ernstige
vechtpartij volgde, waarby een tiental zigeu
ners gewond werd. De zigeuner, die de aan
leiding tot de vechtpartij gevormd had, is in
arrest gesteld.
BATAVIA, 9 Februari. (Aneta). De „Evert-
sen" en de „Piet Hein" zijn Woensdagochtend
naar zee vertrokken.
Li^ rr l hii11r m 4/yg
Stand op Donderdag 1 uur v.m. 764.8.
Vorige stand 765.8