Zal Schuschnigg het paard van
Troje binnenhalen?
1
T elevisie-proef -
nemingen
Het nieuws van heden
DIJJERS
DE SOVJET-UNIE EN HET
BUITENLAND
TACK
DE BAROMETER
Rome schijnt zijn hand
terug te trekken
F .tl j
dpi
Kerk en politiek
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
HOTEL - CAFE - RESTAURANT
Men spreekt over onze keuken
niets dan goeds
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DINSDAG 15 FEBRUARI 1938 - AVONDDLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21023
Stalin over wederzijdschen steun
van het proletariaat in en
buiten Rusland
De wereldrevolutie in
voorbereiding
Opzien te Warschau
Reactie in Italië
CIANO NAAR POLEN?
Hitier zou meer invloed van het
nationaal-socialisme in de
Oostenrijksche regeering
geëischt hebben
De betrekkingen in een
kritiek stadium
i. *-« 1
Josephine Charlotte van België
zangertjes van het Cwiz
heeft een uitvoering bijgewoond van de
de Bots te Brussel
Optimisme getemperd
Het nieuwe kabinet
in Argentinië
Waarschijnlijk op de eerstvolgende
Jaarbeurs te Utrecht vanwege
Radio-Philips
Byzondere sensatie
De verkiezingen in
Noord-Ierland
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
De Kardinaal-Primaat van
Mechelen aan den Spaan-
schen Primaat
Papanin ziet lichten van
de „Taimyr
BIER TEGEN ZEEZIEKTE
Gebruik makende van de ijsverplaatsing na
deren wij de groep Papanin nog meer. Vol
gens berichten van Krenkel heeft men uit het
kamp den geheelen nacht de vuren van ons
schip gezien. Op ons verzoek heeft Krenkel
vandaag een houtvuur aangestoken, dat wij
duidelijk zagen, ondanks den mist. Hedenmid
dag om 12 uur bevond het kamp zich op 71
graden 22 minuten Noorderbreedte en 20 graden
Westerlengte.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Japans weigerend
antwoord
Het Vaticaan toont zich
ernstig bezorgd
De nazi-ver jaar dag
Op 24 Februari zal de stichting
van de partij worden herdacht
Brand aan boord van de
Berengaria
Het vlot niet met de
niet-inmenging
Buitenhof Telefoon 117375 Den Haag
OP VASTENDAGEN
SPECIALE SCHOTELS -
MAGER MENU
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
MOSKOU, 14 Febr. (Tass) In de „Prawda"
Wordt een schrijven gepubliceerd van een pro
pagandist en jong-communist uit het district
Mantoerowo in het gebied Koersk, Iwanof ge
naamd, die Stalin verzoekt hem ophelderingen
te geven over het probleem van de overwin
ning van het socialisme in één enkel land. Het
antwoord van Stalin wordt daaronder afge
drukt.
Hierin komt Stalin tot de volgende conclu
sies:
De kwestie omvat twee verschillende proble
men:
le. Het probleem der overwinning op de bin-
nenlandsche bourgeoisie en van den opbouw van
een volledig socialisme; en
3e. het probleem van de volledige beveiliging
van Rusland tegen de gevaren der militaire in
terventie en restauratie.
Het eerste probleem aldus Stalin is
door ons reeds opgelost, aangezien onze bour
geoisie reeds geliquideerd is. Daar wij echter
niet op een eiland leven, maar in een „systeem
Van staten", waarvan een belangrijk gedeelte
vijandig staat tegenover het land van het so
cialisme en het gevaar van interventie en res
tauratie doet opkomen, zeggen wij open en
eerlijk, dat de overwinning van het socialisme
in ons land nog niet definitief is.
Het tweede probleem kan slechts langs den
Weg van vereeniging van oprechte pogingen
van het internationale proletariaat met nog
oprechter inspanning van ons geheele Sovjet
volk tot oplossing worden gebracht.
Men moet de internationale verbindingen
van de arbeidersklasse der U.S.S.R. met de
arbeidersklassen der burgerlijke landen ver
sterken en hechter maken. Men moet den
politicken steun van den kant der arbei
dersklasse der burgerlijke landen aan de
arbeidersklasse van ons land organiseeren,
voor het geval van een oorlogsoverval op
ons land, gelijk ook iedere steun van den
kant van de arbeidersklasse in ons land aan
de arbeidersklasse der burgerlijke landen
georganiseerd moet worden.
Men moet ons geheele volk in een toestand
van gereedheid voor mobilisatie ten aanzien
van het gevaar van den oorlogsoverval houden,
opdat geenerlei „toeval" en geen kunstgrepen
van onze buitenlandsche vijanden ons kunnen
overrompelen.
Het schrijven van Stalin aan Ivanof heeft
opzien gebaard in Poolsche politieke kringen.
„De strijd om de socialistische wereldrevolu
tie zal thans worden opgevat. Wij hebben al
tijd sceptisch gestaan tegenover de vredelie
vende verklaringen van Litwinof en hebben
daar nooit een opgeven van de oude stelling
van den communistischen oorlog, die de we
reldrevolutie bepleit, in gezien." Zij zien dan
ook in deze verklaring van Stalin een teeken,
dat de politiek van Litwinof wordt opgegeven
en zelfs een teeken voor een terugkeer tot de
stelling van Trotzki.
De brief van Stalin aan Iwanof heeft hier
veel indruk gemaakt. Men is van meening, dat
Stalins verklaringen de Italiaansche stelling
over de eenzelvigheid van de regeering te
Moskou en de komintern steunen.
De bladen, die overigens nog geen commen
taar leveren, reageeren niettemin al door de
koppen boven het bericht. Zoo zegt de Popoio
di Roma: „Stalin werpt het masker af en stoot
een oorlogskreet uit", en de Messagero: „stalin
bepleit de wereldrevolutie".
WARSCHAU, 13 Febr. (Pat.) De Poolsche
dagbladen melden uit Rome, dat graaf Ciano in
Mei as. naar Warschau zou komen ter beant
woording van het bezoek, dat Beck in het voor
jaar aan Rome zou brengen.
De Britsche torpedojager „Walrus", die naar Sheerness werd gesleept, geraakte op
drift en liep bij Scarborough aan den grond
Omtrent het onderhoud van Schuschnigg
met Hitier te Berchtesgaden worden in de
buitenlandsche pers de meest uiteenloopen-
de gissingen gemaakt.
Het schijnt wel, dat Hitier meer invloed van
het nationaal-socialisme eischt in de Oosten
rijksche regeering.
Zoo schrijft de „Petit Parisien", dat Hitier
ronduit gezegd heeft, dat een benoeming van
Seiss Inquart tot minister van Binnenlandsche
Zaken en leider van de politie wenschelijk zou
zijn.
Hitier heeft, aldus het blad, op scherpen
toon gesproken en voorspelde zelfs moeilijk
heden in Oostenrijk, indien men weigerde.
Schuschnigg kan evenwel met de voorstel
len van Hitier geen rekening houden.
Moedig als hij is zou hij zeker het gevaar
onder het oog zien, indien hij over een mach
tigen buitenlandschen steun beschikte, doch
het schijnt, dat Mussolini, hoewel hij als altijd
den Italiaanschen invloed in Oostenrijk zou wil
len verdedigen, meer door de spil met Berlijn
belemmerd wordt dan hij gedacht had.
De eindbeslissing van den Bondskanselier kan
zal van gevolgen voor het Europeesche even
wicht hebben.
Indien Londen en Parijs ook een woord mee
spraken, zou Schuschnigg's taak vergemakke
lijkt zijn.
De Romeinsche correspondent van de Figaro
schrijft: „Te Rome verzekert men, dat het
Oostenrijksche kabinet binnenkort in aanzien
lijke mate hervormd zal worden. Guido Schmidt
zou aan Buitenlandsche Zaken worden vervan
gen door kolonel. Adam. Generaal Huelgerth
zou als vice-kanselier aftreden en vervangen
worden door Skubl, thans onderstaatssecretaris
van Binnenlandsche Zaken en chef der politie."
Volgens de Oeuvre heeft men in de hoofd-
steden het gevoel, dat de beslissing van
Schuschnigg aangaande deelneming van Seiss
Inquart aan de regeering een nieuwe bladzijde
in de geschiedenis van Oostenrijk en geheel
Europa zal beteekenen.
De onderwerping van Rome aan Berlijn
in de spilpolitiek en de hechtheid van die
spil moeten zelfs den ongeloovigsten lang
zamerhand als feiten voorkomen.
Volgens de Peuple heeft Schuschnigg niets
te verwachten van het fascistische Italië, af
gezien van het feit, dat de spil RomeBerlijn
een soort neutraliteit van zijn kleine land on
derstelt. Kan hij, aldus vraagt het blad, nog
rekenen op de Westelijke democratieën, naar
welke hij zich reeds schijnt te willen oriën-
teeren?
Het lot van Oostenrijk en dat van Midden-
Europa hangt ten slotte van den steun der
Westelijke landen af.
De groote vraag blijft nu in hoeverre Schusch
nigg zal toegeven aan Hitiers eischen. Zal hij
inderdaad toestaan, dat één of meer nazi's zit
ting nemen in het kabinet en zoo een niet meer
ongedaan te maken precedent scheppen?
Volgens den Weenschen correspondent
van de Times zou de opname zelfs van een
gematigd nationaal-socialist in de Oosten
rijksche regeering het binnenhalen van het
nationaal-socialistische Paard van Troje
beteekenen.
Een volledig ondergeschikt maken van
Oostenrijk aan de Duitsche politiek en zelfs de
verdwijning van den staat zouden niet lang
kunnen uitblijven. De correspondent verklaart
eenige bijzonderheden over het onderhoud te
hebben vernomen, waaruit men zou kunnen op
maken, dat door de omgeving van den Fuehrer
een zekere druk is uitgeoefend ten gunste van
een krachtige houding tegenover Schuschnigg.
Men vertelt, dat Schuschnigg door de weder
partij geïmponeerd zou zijn, „omdat hij het
voorstel tot benoeming van Seiss Inquart tot
minister van Binnenlandsche Zaken aanvaard
de." De algemeene opvatting in Oostenrijk is,
dat het vraagstuk der Duitsch-Oostenrijksche
betrekkingen in een kritiek stadium is geko
men.
Italië, dat wellicht verzwakt is door zijn ver
plichtingen in Abessinië en Spanje, schijnt min
der dan vroeger bereid te zijn de onafhanke
lijkheid van Oostenrijk te verdedigen. Talrijke
Oostenrijkers vreezen een nieuwe crisis, zelfs
als nu een compromis tot stand zou komen,
waarbij Schuschnigg aan de regeering zou blij
ven en Oostenrijk zelf het toezicht op de politie
zou behouden.
Over het algemeen is het optimisme, dat de
eerste commentaren der Engelsche bladen op de
bespreking te Berchtesgaden kenmerkte, wat
getemperd door de nadere bijzonderheden over
het onderhoud.
Men geeft er zich thans meer rekenschap van,
dat Schuschnigg zich inderdaad voor een pijn
lijk dilemma geplaatst ziet en een ondankbare
taak heeft, die niet gemakkelijker gemaakt
wordt door het soort ultimatum hem door den
Fuehrer gesteld.
Volgens de Daily Herald heeft Duitschland
den Bondskanselier een strik gespannen. „In
dien", aldus het blad, „de Duitsche uitnoodiging
tot het benoemen aan Binnenlandsche Zaken
van een door Berlijn gekozen persoon wordt
afgewezen, zal Hitier den Rijksdag kunnen zeg
gen, dat hij Oostenrijk zijn vriendschap heeft
aangeboden, maar dat dit land die vriendschap
heeft afgewezen. Hij zal die weigering dan kun
nen gebruiken om de uitspattingen der natio
naal-socialistische extremisten te verontschul
digen, ja, te rechtvaardigen. Als de nazi's den
weg vrij zagen voor hun propaganda, zou
Oostenrijk in enkele jaren een tweede Danzig
worden."
BUENOS-AIRES, 15 Febr. (N. N. B.) Het
nieuwe kabinet in Argentinië, met Artiz als pre
sident, is als volgt samengesteld:
Buitenlandsche Zaken: José Maria Cantilo.
Deze was tot voor kort Argentijnsch gezant te
Rome en vertegenwoordiger bij den Volken
bond.
Financiën: Pedro Groppo.
Binnenlandsche Zaken: Diagene Taboada.
Justitie en Onderwijs: Jorge Edwardo Coll.
LandbouwJosé Padilla.
Publieke Werken: Manuel Alvarado.
Oorlog: Generaal Carlos Marquez.
PosterijenBarberis.
Marine: Seasso.
President der Centrale Bank; Santa Marina.
Nederlands grootste mailschip, de „Nieuw Amsterdam", in het dok van Wilton
Feijenoord, waar het zeekasteel opnieuw geverfd en van schroeven voorzien wordt
Naar wij uit de beste bron verne
men, is de waarschijnlijkheid zeer
groot, dat op de eerstvolgende Jaar
beurs te Utrecht vanweg Radio-
Philips televisie-proefnemingen zul
len worden gehouden.
Op grond van wettelijke bepalingen mo
gen televisie-uitzendingen, ook al zijn zij
nog slechts experimenteel, alleen dan ge
schieden, wanneer de regeering daartoe
haar toestemming heeft verleend; de Tele
visie-contactcommissie, waarin vertegen
woordigd zijn de Nozema, de Radioraad, het
hoofdbestuur der P. T. T., de Technische
Hoogeschool, de omroepvereenigingen en de
televisiecommissie, adviseert de régeering
ten deze.
Zijn wij goed ingelicht, dan zou de Tele
visie Contactcommissie de regeering in
gunstigen zin hebben geadviseerd.
Komen de proefnemingen in Utrecht tot
stand, dan zal men zich, naar men ons verze
kert, wel moeten beperken tot het uitzenden
en ontvangen van televisie-objecten in de
naaste omgeving. De televisie-capaciteit van
een zender houdt o.a. verband met de hoogte
van de antenne en zoo verkeert men in het
buitenland, waar men over hooge antennes
beschikt (Frankrijk heeft zijn Eifeltpren, En
geland zijn Alexander Palace én Duitschland
zijn Berlijnschen Funkturm) in eèn gunstiger
positie, dan men te Utrecht zal kunnen ver-
keeren. Praktisch komt men echter ook in hét
buitenland niet buiten den zoogenaamden op-
tischen horizon uit. De beelden kunnen bij den
huidigen stand der televisie-wetenschap reeds
zeer duidelijk zijn, zoodat ons te Utrecht waar
schijnlijk een heel bijzondere sensatie wacht.
BELFAST, 15 Febr. (Reuter) Blijkens den
definitieven uitslag der verleden week in Noord-
Ierland gehouden verkiezingen hebben de Unio
nisten 39, de nationalisten 8, de onafhankelijke
Unioniaten 2, de arbeiderspartij 2, en de onaf-
hankelijken 1 zetel behaald. De Unionisten (re-
geeringspartü) hebben sinds 1922 niet zulk een
groote meerderheid in het parlement gehad.
H VERWACHTING: Aanvankelijk nog H
krachtige, later afnemende Oostelijke j=j
tot Noord-Oostelijken wind, gedeeltelijk j=
!E bewolkt, weinig of geen sneeuw, lichte
vorst des nachts, overdag temperatuur om
het vriespunt.
Hoogste barometerstand: 777.1 Aberdeen. Ëj
H Laagste barometerstand: 740.6 Vardö.
EE Stormwaarschuwingsdienst: Heden ge-
EE seind te 7.45 uur aan de posten van IJ- EE
EE muiden tot de Belgische grens: „Wordt
verwacht storm uit het Noord-Oosten". EE
Zon op v.m. 7.19 Zon ond. n.m. 5.11 EE
EE Licht op n.m. 5.41 Maan op n.m. 6.47
EE Maan ond. v.m. 7.02 L. K. 22 Febr.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Kardinaal van Roey, Aartsbisschop van Me
chelen, heeft een schrijven gericht aan den
Kardinaal-Primaat van Spanje, waarin hij
opmerkt, dat het Belgische Episcopaat reeds in
1936 den Spaanschen oorlog genoemd heeft:
een strijd op leven en dood met aan de eene
zijde het materialistische en Godlooze commu
nisme, en aan den anderen kant de Christelijke
beschaving van een der oudste landen uit het
Westen.
In zijn schrijven wijst de Kardinaal opnieuw
op het récht der bisschoppen, om in dergelijke
vraagstukken een uitspraak te doen.
„Als de kerkelijke overheden in deze en
andere gevallen aan de geloèvigen voor
schrijven, hoe zij tegenover deze problemen
moeten staan, dan gaan zij geenszins bui
ten het kader van hun geestelijke bedie
ning, dan doen zij niet aan politiek en dan
gaan zij de afgemeteomgrenzen niet te bui
ten; dan vervullen zij slechts hun zending,
om over de rechten van de Kerk en over
het heil der zielen te waken."
Tenslotte belooft de Kardinaal, dat de Bel
gische Katholieken hun plicht grootmoedig
zullen vervullen en hun liefdadigheid zullen
toonen jegens de verwoeste kerken, als de eere-
dienst in geheel Spanje weer hersteld kan
worden.
Een glas bier voor het ontbijt is een eenvoudig
en doeltreffend voorbehoedmiddel tegen zee
ziekte, volgens dr. O. Johannes, een scheepsarts
van de Bernstein-lijn. Hij heeft zijn recept on
langs tijdens een zeer zwaren overtocht over
den Atlantischen Oceaan geprobeerd, en be
weert, dat de passagiers die voor het ontbijt
regelmatig een glas bier drinken, dit voor 100
procent doeltreffend bevonden.
MOSKOU, 15 Febr. (Havas) Gisterenavond
om zeven uur heeft de speciale correspondent
van het Russische telegraafagentschap Tass
aan boord van de Taimyr een telegram gezon
den van den volgenden inhoud: Vanmiddag om
twaalf uur heeft een krachtige Zuidwestenwind
een verplaatsing van de ijsmassa's doen ont
staan. Men was gedwongen onmiddellijk de
J vliegtuigen te demonteeren en aan boord te
halen.
De reacties in het buitenland op de bespreking
te Berchtesgaden.
Poging tot moord te Valkenburg?
Opgericht is een landelijke Federatie van R.K.
Bonden van harmonie- en fanfaregezelschap
pen.
Tinbaggermolen te Soerabaja te water gelaten.
De waarschijnlijkheid is groot, dat op de eerst
volgende Jaarbeurs van wege Radio-Philips
televisie-proefnemingen zullen worden gehou
den.
De Volksraad heeft het ontwerp tot heffing
van een Defensie-uitvoerrecht aangenomen.
DE_FIJNPPOEVeg' GESPUI KT J SS O L. I I
MOSTERD
en AZIJN
VATICAANSTAD, 14 Febr. (Havas) De
„Osservatore Romano" meent, dat het
negatieve antwoord van Japan aan de Wes-
tersche mogendheden het gevaar voor
ernstige gevolgen in zich sluit.
Engeland en Amerika vroegen niet om mede-
deeling van het Japansche vlootprogram, zij
hoopten slechts verzekeringen te krijgen, die hen
in staat zouden stellen binnen de grenzen van
het verdrag van Londen te blijven.
Daar Japan weigert, kan men slechts tot de
conclusie komen, dat het Japansche program
de vastgestelde grenzen te buiten gaat. „De drie
Westersche mogendheden hernemen dus haar
volledige vrijheid van actie, niet alleen wat de
uitbreiding van hun bewapening, maar ook wat
de onvermijdelijke complicaties betreft, welke
een dergelijke bewapening met. zich brengt."
MüNCHEN, 15 Febr. (D.N.B.) De rijkspers
dienst van de N.S.D.A.P. deelt mede, dat op 24
Februari a.s. de stichting van de partij zal
worden herdacht.
Als gewoonlijk zullen ook thans de oudste
strijders van de partij op dezen dag bijeen
komen in het Hofbrauhaus te München, terwijl
in verband met de plaatsruifnte een parallelver
gadering zal worden gehouden In den Bürger-
braukeller.
LONDEN, 15 Febr. (Reuter) Maan
dagavond is brand uitgebroken aan boord
van de mailboot Berengaria, die in de
haven van Southampton nabij de Queen
Mary lag.
Het vuur brak uit in de passagiersverblijven.
Zestig brandweerlieden en een sleepboot werk
ten aan de bestrijding der vlammen, die in een
uur tijds konden worden gebluscht.
Men had brandslangen door de patrijspoorten
het schip binnengevoerd en wierp langs dezen
weg groote hoeveelheden Water op het vuur.
Ofschoon verscheidene hutten schade bekomen
hebben, heeft het schip geen enkel oogenblik
ernstig gevaar geloopen.
De omvang van de schade is nog niet bekend.
Ook weet men niet door welke oorzaak het
vuur ontstaan is.
LONDEN, 14 Febr. (Reuter). Naar men
meent te weten, is de vergadering van de on
der-commissie van niet-inmenging tot het ein
de dezer week uitgesteld.
INj vvkvviunuiuimiinjyj/.'.i j j A/y?
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 767.9.
Vorige stand: 768.0.