Zal Schuschnigg het paard van Troje binnenhalen? 1 T elevisie-proef - nemingen Het nieuws van heden DIJJERS DE SOVJET-UNIE EN HET BUITENLAND TACK DE BAROMETER Rome schijnt zijn hand terug te trekken F .tl j dpi Kerk en politiek VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS HOTEL - CAFE - RESTAURANT Men spreekt over onze keuken niets dan goeds DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM DINSDAG 15 FEBRUARI 1938 - AVONDDLAD DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21023 Stalin over wederzijdschen steun van het proletariaat in en buiten Rusland De wereldrevolutie in voorbereiding Opzien te Warschau Reactie in Italië CIANO NAAR POLEN? Hitier zou meer invloed van het nationaal-socialisme in de Oostenrijksche regeering geëischt hebben De betrekkingen in een kritiek stadium i. *-« 1 Josephine Charlotte van België zangertjes van het Cwiz heeft een uitvoering bijgewoond van de de Bots te Brussel Optimisme getemperd Het nieuwe kabinet in Argentinië Waarschijnlijk op de eerstvolgende Jaarbeurs te Utrecht vanwege Radio-Philips Byzondere sensatie De verkiezingen in Noord-Ierland Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^ De Kardinaal-Primaat van Mechelen aan den Spaan- schen Primaat Papanin ziet lichten van de „Taimyr BIER TEGEN ZEEZIEKTE Gebruik makende van de ijsverplaatsing na deren wij de groep Papanin nog meer. Vol gens berichten van Krenkel heeft men uit het kamp den geheelen nacht de vuren van ons schip gezien. Op ons verzoek heeft Krenkel vandaag een houtvuur aangestoken, dat wij duidelijk zagen, ondanks den mist. Hedenmid dag om 12 uur bevond het kamp zich op 71 graden 22 minuten Noorderbreedte en 20 graden Westerlengte. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN Japans weigerend antwoord Het Vaticaan toont zich ernstig bezorgd De nazi-ver jaar dag Op 24 Februari zal de stichting van de partij worden herdacht Brand aan boord van de Berengaria Het vlot niet met de niet-inmenging Buitenhof Telefoon 117375 Den Haag OP VASTENDAGEN SPECIALE SCHOTELS - MAGER MENU NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek MOSKOU, 14 Febr. (Tass) In de „Prawda" Wordt een schrijven gepubliceerd van een pro pagandist en jong-communist uit het district Mantoerowo in het gebied Koersk, Iwanof ge naamd, die Stalin verzoekt hem ophelderingen te geven over het probleem van de overwin ning van het socialisme in één enkel land. Het antwoord van Stalin wordt daaronder afge drukt. Hierin komt Stalin tot de volgende conclu sies: De kwestie omvat twee verschillende proble men: le. Het probleem der overwinning op de bin- nenlandsche bourgeoisie en van den opbouw van een volledig socialisme; en 3e. het probleem van de volledige beveiliging van Rusland tegen de gevaren der militaire in terventie en restauratie. Het eerste probleem aldus Stalin is door ons reeds opgelost, aangezien onze bour geoisie reeds geliquideerd is. Daar wij echter niet op een eiland leven, maar in een „systeem Van staten", waarvan een belangrijk gedeelte vijandig staat tegenover het land van het so cialisme en het gevaar van interventie en res tauratie doet opkomen, zeggen wij open en eerlijk, dat de overwinning van het socialisme in ons land nog niet definitief is. Het tweede probleem kan slechts langs den Weg van vereeniging van oprechte pogingen van het internationale proletariaat met nog oprechter inspanning van ons geheele Sovjet volk tot oplossing worden gebracht. Men moet de internationale verbindingen van de arbeidersklasse der U.S.S.R. met de arbeidersklassen der burgerlijke landen ver sterken en hechter maken. Men moet den politicken steun van den kant der arbei dersklasse der burgerlijke landen aan de arbeidersklasse van ons land organiseeren, voor het geval van een oorlogsoverval op ons land, gelijk ook iedere steun van den kant van de arbeidersklasse in ons land aan de arbeidersklasse der burgerlijke landen georganiseerd moet worden. Men moet ons geheele volk in een toestand van gereedheid voor mobilisatie ten aanzien van het gevaar van den oorlogsoverval houden, opdat geenerlei „toeval" en geen kunstgrepen van onze buitenlandsche vijanden ons kunnen overrompelen. Het schrijven van Stalin aan Ivanof heeft opzien gebaard in Poolsche politieke kringen. „De strijd om de socialistische wereldrevolu tie zal thans worden opgevat. Wij hebben al tijd sceptisch gestaan tegenover de vredelie vende verklaringen van Litwinof en hebben daar nooit een opgeven van de oude stelling van den communistischen oorlog, die de we reldrevolutie bepleit, in gezien." Zij zien dan ook in deze verklaring van Stalin een teeken, dat de politiek van Litwinof wordt opgegeven en zelfs een teeken voor een terugkeer tot de stelling van Trotzki. De brief van Stalin aan Iwanof heeft hier veel indruk gemaakt. Men is van meening, dat Stalins verklaringen de Italiaansche stelling over de eenzelvigheid van de regeering te Moskou en de komintern steunen. De bladen, die overigens nog geen commen taar leveren, reageeren niettemin al door de koppen boven het bericht. Zoo zegt de Popoio di Roma: „Stalin werpt het masker af en stoot een oorlogskreet uit", en de Messagero: „stalin bepleit de wereldrevolutie". WARSCHAU, 13 Febr. (Pat.) De Poolsche dagbladen melden uit Rome, dat graaf Ciano in Mei as. naar Warschau zou komen ter beant woording van het bezoek, dat Beck in het voor jaar aan Rome zou brengen. De Britsche torpedojager „Walrus", die naar Sheerness werd gesleept, geraakte op drift en liep bij Scarborough aan den grond Omtrent het onderhoud van Schuschnigg met Hitier te Berchtesgaden worden in de buitenlandsche pers de meest uiteenloopen- de gissingen gemaakt. Het schijnt wel, dat Hitier meer invloed van het nationaal-socialisme eischt in de Oosten rijksche regeering. Zoo schrijft de „Petit Parisien", dat Hitier ronduit gezegd heeft, dat een benoeming van Seiss Inquart tot minister van Binnenlandsche Zaken en leider van de politie wenschelijk zou zijn. Hitier heeft, aldus het blad, op scherpen toon gesproken en voorspelde zelfs moeilijk heden in Oostenrijk, indien men weigerde. Schuschnigg kan evenwel met de voorstel len van Hitier geen rekening houden. Moedig als hij is zou hij zeker het gevaar onder het oog zien, indien hij over een mach tigen buitenlandschen steun beschikte, doch het schijnt, dat Mussolini, hoewel hij als altijd den Italiaanschen invloed in Oostenrijk zou wil len verdedigen, meer door de spil met Berlijn belemmerd wordt dan hij gedacht had. De eindbeslissing van den Bondskanselier kan zal van gevolgen voor het Europeesche even wicht hebben. Indien Londen en Parijs ook een woord mee spraken, zou Schuschnigg's taak vergemakke lijkt zijn. De Romeinsche correspondent van de Figaro schrijft: „Te Rome verzekert men, dat het Oostenrijksche kabinet binnenkort in aanzien lijke mate hervormd zal worden. Guido Schmidt zou aan Buitenlandsche Zaken worden vervan gen door kolonel. Adam. Generaal Huelgerth zou als vice-kanselier aftreden en vervangen worden door Skubl, thans onderstaatssecretaris van Binnenlandsche Zaken en chef der politie." Volgens de Oeuvre heeft men in de hoofd- steden het gevoel, dat de beslissing van Schuschnigg aangaande deelneming van Seiss Inquart aan de regeering een nieuwe bladzijde in de geschiedenis van Oostenrijk en geheel Europa zal beteekenen. De onderwerping van Rome aan Berlijn in de spilpolitiek en de hechtheid van die spil moeten zelfs den ongeloovigsten lang zamerhand als feiten voorkomen. Volgens de Peuple heeft Schuschnigg niets te verwachten van het fascistische Italië, af gezien van het feit, dat de spil RomeBerlijn een soort neutraliteit van zijn kleine land on derstelt. Kan hij, aldus vraagt het blad, nog rekenen op de Westelijke democratieën, naar welke hij zich reeds schijnt te willen oriën- teeren? Het lot van Oostenrijk en dat van Midden- Europa hangt ten slotte van den steun der Westelijke landen af. De groote vraag blijft nu in hoeverre Schusch nigg zal toegeven aan Hitiers eischen. Zal hij inderdaad toestaan, dat één of meer nazi's zit ting nemen in het kabinet en zoo een niet meer ongedaan te maken precedent scheppen? Volgens den Weenschen correspondent van de Times zou de opname zelfs van een gematigd nationaal-socialist in de Oosten rijksche regeering het binnenhalen van het nationaal-socialistische Paard van Troje beteekenen. Een volledig ondergeschikt maken van Oostenrijk aan de Duitsche politiek en zelfs de verdwijning van den staat zouden niet lang kunnen uitblijven. De correspondent verklaart eenige bijzonderheden over het onderhoud te hebben vernomen, waaruit men zou kunnen op maken, dat door de omgeving van den Fuehrer een zekere druk is uitgeoefend ten gunste van een krachtige houding tegenover Schuschnigg. Men vertelt, dat Schuschnigg door de weder partij geïmponeerd zou zijn, „omdat hij het voorstel tot benoeming van Seiss Inquart tot minister van Binnenlandsche Zaken aanvaard de." De algemeene opvatting in Oostenrijk is, dat het vraagstuk der Duitsch-Oostenrijksche betrekkingen in een kritiek stadium is geko men. Italië, dat wellicht verzwakt is door zijn ver plichtingen in Abessinië en Spanje, schijnt min der dan vroeger bereid te zijn de onafhanke lijkheid van Oostenrijk te verdedigen. Talrijke Oostenrijkers vreezen een nieuwe crisis, zelfs als nu een compromis tot stand zou komen, waarbij Schuschnigg aan de regeering zou blij ven en Oostenrijk zelf het toezicht op de politie zou behouden. Over het algemeen is het optimisme, dat de eerste commentaren der Engelsche bladen op de bespreking te Berchtesgaden kenmerkte, wat getemperd door de nadere bijzonderheden over het onderhoud. Men geeft er zich thans meer rekenschap van, dat Schuschnigg zich inderdaad voor een pijn lijk dilemma geplaatst ziet en een ondankbare taak heeft, die niet gemakkelijker gemaakt wordt door het soort ultimatum hem door den Fuehrer gesteld. Volgens de Daily Herald heeft Duitschland den Bondskanselier een strik gespannen. „In dien", aldus het blad, „de Duitsche uitnoodiging tot het benoemen aan Binnenlandsche Zaken van een door Berlijn gekozen persoon wordt afgewezen, zal Hitier den Rijksdag kunnen zeg gen, dat hij Oostenrijk zijn vriendschap heeft aangeboden, maar dat dit land die vriendschap heeft afgewezen. Hij zal die weigering dan kun nen gebruiken om de uitspattingen der natio naal-socialistische extremisten te verontschul digen, ja, te rechtvaardigen. Als de nazi's den weg vrij zagen voor hun propaganda, zou Oostenrijk in enkele jaren een tweede Danzig worden." BUENOS-AIRES, 15 Febr. (N. N. B.) Het nieuwe kabinet in Argentinië, met Artiz als pre sident, is als volgt samengesteld: Buitenlandsche Zaken: José Maria Cantilo. Deze was tot voor kort Argentijnsch gezant te Rome en vertegenwoordiger bij den Volken bond. Financiën: Pedro Groppo. Binnenlandsche Zaken: Diagene Taboada. Justitie en Onderwijs: Jorge Edwardo Coll. LandbouwJosé Padilla. Publieke Werken: Manuel Alvarado. Oorlog: Generaal Carlos Marquez. PosterijenBarberis. Marine: Seasso. President der Centrale Bank; Santa Marina. Nederlands grootste mailschip, de „Nieuw Amsterdam", in het dok van Wilton Feijenoord, waar het zeekasteel opnieuw geverfd en van schroeven voorzien wordt Naar wij uit de beste bron verne men, is de waarschijnlijkheid zeer groot, dat op de eerstvolgende Jaar beurs te Utrecht vanweg Radio- Philips televisie-proefnemingen zul len worden gehouden. Op grond van wettelijke bepalingen mo gen televisie-uitzendingen, ook al zijn zij nog slechts experimenteel, alleen dan ge schieden, wanneer de regeering daartoe haar toestemming heeft verleend; de Tele visie-contactcommissie, waarin vertegen woordigd zijn de Nozema, de Radioraad, het hoofdbestuur der P. T. T., de Technische Hoogeschool, de omroepvereenigingen en de televisiecommissie, adviseert de régeering ten deze. Zijn wij goed ingelicht, dan zou de Tele visie Contactcommissie de regeering in gunstigen zin hebben geadviseerd. Komen de proefnemingen in Utrecht tot stand, dan zal men zich, naar men ons verze kert, wel moeten beperken tot het uitzenden en ontvangen van televisie-objecten in de naaste omgeving. De televisie-capaciteit van een zender houdt o.a. verband met de hoogte van de antenne en zoo verkeert men in het buitenland, waar men over hooge antennes beschikt (Frankrijk heeft zijn Eifeltpren, En geland zijn Alexander Palace én Duitschland zijn Berlijnschen Funkturm) in eèn gunstiger positie, dan men te Utrecht zal kunnen ver- keeren. Praktisch komt men echter ook in hét buitenland niet buiten den zoogenaamden op- tischen horizon uit. De beelden kunnen bij den huidigen stand der televisie-wetenschap reeds zeer duidelijk zijn, zoodat ons te Utrecht waar schijnlijk een heel bijzondere sensatie wacht. BELFAST, 15 Febr. (Reuter) Blijkens den definitieven uitslag der verleden week in Noord- Ierland gehouden verkiezingen hebben de Unio nisten 39, de nationalisten 8, de onafhankelijke Unioniaten 2, de arbeiderspartij 2, en de onaf- hankelijken 1 zetel behaald. De Unionisten (re- geeringspartü) hebben sinds 1922 niet zulk een groote meerderheid in het parlement gehad. H VERWACHTING: Aanvankelijk nog H krachtige, later afnemende Oostelijke j=j tot Noord-Oostelijken wind, gedeeltelijk j= !E bewolkt, weinig of geen sneeuw, lichte vorst des nachts, overdag temperatuur om het vriespunt. Hoogste barometerstand: 777.1 Aberdeen. Ëj H Laagste barometerstand: 740.6 Vardö. EE Stormwaarschuwingsdienst: Heden ge- EE seind te 7.45 uur aan de posten van IJ- EE EE muiden tot de Belgische grens: „Wordt verwacht storm uit het Noord-Oosten". EE Zon op v.m. 7.19 Zon ond. n.m. 5.11 EE EE Licht op n.m. 5.41 Maan op n.m. 6.47 EE Maan ond. v.m. 7.02 L. K. 22 Febr. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Kardinaal van Roey, Aartsbisschop van Me chelen, heeft een schrijven gericht aan den Kardinaal-Primaat van Spanje, waarin hij opmerkt, dat het Belgische Episcopaat reeds in 1936 den Spaanschen oorlog genoemd heeft: een strijd op leven en dood met aan de eene zijde het materialistische en Godlooze commu nisme, en aan den anderen kant de Christelijke beschaving van een der oudste landen uit het Westen. In zijn schrijven wijst de Kardinaal opnieuw op het récht der bisschoppen, om in dergelijke vraagstukken een uitspraak te doen. „Als de kerkelijke overheden in deze en andere gevallen aan de geloèvigen voor schrijven, hoe zij tegenover deze problemen moeten staan, dan gaan zij geenszins bui ten het kader van hun geestelijke bedie ning, dan doen zij niet aan politiek en dan gaan zij de afgemeteomgrenzen niet te bui ten; dan vervullen zij slechts hun zending, om over de rechten van de Kerk en over het heil der zielen te waken." Tenslotte belooft de Kardinaal, dat de Bel gische Katholieken hun plicht grootmoedig zullen vervullen en hun liefdadigheid zullen toonen jegens de verwoeste kerken, als de eere- dienst in geheel Spanje weer hersteld kan worden. Een glas bier voor het ontbijt is een eenvoudig en doeltreffend voorbehoedmiddel tegen zee ziekte, volgens dr. O. Johannes, een scheepsarts van de Bernstein-lijn. Hij heeft zijn recept on langs tijdens een zeer zwaren overtocht over den Atlantischen Oceaan geprobeerd, en be weert, dat de passagiers die voor het ontbijt regelmatig een glas bier drinken, dit voor 100 procent doeltreffend bevonden. MOSKOU, 15 Febr. (Havas) Gisterenavond om zeven uur heeft de speciale correspondent van het Russische telegraafagentschap Tass aan boord van de Taimyr een telegram gezon den van den volgenden inhoud: Vanmiddag om twaalf uur heeft een krachtige Zuidwestenwind een verplaatsing van de ijsmassa's doen ont staan. Men was gedwongen onmiddellijk de J vliegtuigen te demonteeren en aan boord te halen. De reacties in het buitenland op de bespreking te Berchtesgaden. Poging tot moord te Valkenburg? Opgericht is een landelijke Federatie van R.K. Bonden van harmonie- en fanfaregezelschap pen. Tinbaggermolen te Soerabaja te water gelaten. De waarschijnlijkheid is groot, dat op de eerst volgende Jaarbeurs van wege Radio-Philips televisie-proefnemingen zullen worden gehou den. De Volksraad heeft het ontwerp tot heffing van een Defensie-uitvoerrecht aangenomen. DE_FIJNPPOEVeg' GESPUI KT J SS O L. I I MOSTERD en AZIJN VATICAANSTAD, 14 Febr. (Havas) De „Osservatore Romano" meent, dat het negatieve antwoord van Japan aan de Wes- tersche mogendheden het gevaar voor ernstige gevolgen in zich sluit. Engeland en Amerika vroegen niet om mede- deeling van het Japansche vlootprogram, zij hoopten slechts verzekeringen te krijgen, die hen in staat zouden stellen binnen de grenzen van het verdrag van Londen te blijven. Daar Japan weigert, kan men slechts tot de conclusie komen, dat het Japansche program de vastgestelde grenzen te buiten gaat. „De drie Westersche mogendheden hernemen dus haar volledige vrijheid van actie, niet alleen wat de uitbreiding van hun bewapening, maar ook wat de onvermijdelijke complicaties betreft, welke een dergelijke bewapening met. zich brengt." MüNCHEN, 15 Febr. (D.N.B.) De rijkspers dienst van de N.S.D.A.P. deelt mede, dat op 24 Februari a.s. de stichting van de partij zal worden herdacht. Als gewoonlijk zullen ook thans de oudste strijders van de partij op dezen dag bijeen komen in het Hofbrauhaus te München, terwijl in verband met de plaatsruifnte een parallelver gadering zal worden gehouden In den Bürger- braukeller. LONDEN, 15 Febr. (Reuter) Maan dagavond is brand uitgebroken aan boord van de mailboot Berengaria, die in de haven van Southampton nabij de Queen Mary lag. Het vuur brak uit in de passagiersverblijven. Zestig brandweerlieden en een sleepboot werk ten aan de bestrijding der vlammen, die in een uur tijds konden worden gebluscht. Men had brandslangen door de patrijspoorten het schip binnengevoerd en wierp langs dezen weg groote hoeveelheden Water op het vuur. Ofschoon verscheidene hutten schade bekomen hebben, heeft het schip geen enkel oogenblik ernstig gevaar geloopen. De omvang van de schade is nog niet bekend. Ook weet men niet door welke oorzaak het vuur ontstaan is. LONDEN, 14 Febr. (Reuter). Naar men meent te weten, is de vergadering van de on der-commissie van niet-inmenging tot het ein de dezer week uitgesteld. INj vvkvviunuiuimiinjyj/.'.i j j A/y? Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 767.9. Vorige stand: 768.0.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1